SKKN: Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học thể thao tự chọn môn Bóng chuyền cho học sinh trường THPT Lý Nhân Tông

SỞ GD­ĐT NAM ĐỊNH<br /> TRƯỜNG THPT LÝ NHÂN TÔNG<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> BÁO CÁO<br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG<br /> DẠY HỌC THỂ THAO TỰ CHỌN MÔN BÓNG CHUYỀN<br /> CHO HỌC SINH  TRƯỜNG THPT LÝ NHÂN TÔNG<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tác giả: Trần Văn Vinh<br /> Trình độ chuyên môn: Cử nhân<br /> Chức vụ: Tổ trưởng chuyên môn<br /> Nơi công tác: Trường THPT Lý Nhân Tông<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nam Định, tháng 5 năm 2016<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN<br /> 1. Tên sáng kiến: Giải pháp nâng cao chất lượng d ạy h ọc th ể  thao t ự  ch ọn  <br /> môn Bóng chuyền cho học sinh   trường THPT Lý Nhân Tông.<br /> 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Thể dục<br /> 3.Thời gian áp dụng sáng kiến: Năm học 2015 ­ 2016<br /> 4.Tác giả:<br /> <br /> Họ và tên: Trần Văn Vinh<br /> Ngày tháng năm sinh: 14/03/1978<br /> Nơi thường trú: Yên Chính – Ý Yên – Nam Định<br /> Trình độ chuyên môn: Cử nhân sư phạm ĐH TDTT<br /> Chức vụ công tác: Tổ trưởng tổ Hóa ­ TD ­ QPAN<br /> Nơi làm việc: Trường THPT Lý Nhân Tông <br /> Địa chỉ liên hệ: Trần Văn Vinh – Giáo viên thể dục – Trường THPT Lý <br /> Nhân Tông <br /> ­ X· Yªn Lîi – HuyÖn Ý Yên – Nam Định<br /> Điện thoại: 0947.778.678<br /> 5.Đơn vị áp dụng sáng kiến:<br /> Tên đơn vị: Trường THPT Lý Nh©n Tông<br /> Địa chỉ: X· Yªn Lîi – HuyÖn Ý Yên – Nam Định<br /> Điện thoại:03503963939<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 1<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> PHẦN I : MỞ ĐẦU<br /> I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI<br /> Giáo dục thể  chất trong nhà trường phổ  thông là một vấn đề  hết sức cần <br /> thiết và quan trọng. Bởi mục tiêu giáo dục ­ đào tạo của nước ta nói chung và giáo <br /> dục ­ đào tạo  ở  bậc THPT nói riêng là đào tạo con người học sinh phát triển toàn <br /> diện về  trí lực cũng như  thể  lực. bên cạnh đa số  học sinh có đạo đức tốt, biết vâng  <br /> lời   cha   mẹ,   thầy  cô,   nghiêm   chỉnh  chấp  hành  các   quy  định  của   lớp,   nội   quy  của <br /> trường, biết sống tốt và sống đẹp, vẫn còn học sinh có biểu hiện chán nản, không  <br /> thích học, thường xuyên gây mất trật tự trong lớp, nói tục, vô lễ với thầy cô, giao lưu  <br /> với đối tượng xấu bên ngoài. Tình trạng học sinh kết thành băng nhóm bạo hành trong  <br /> trường học đáng được báo động. Một bộ  phận thanh thiếu niên có nhu cầu cá nhân <br /> phát triển lệch lạc, kém ý thức trong quan hệ  cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc  <br /> sống, ý chí kém phát triển, không có tính tự chủ, dễ bị lôi cuốn vào những việc xấu.Vì <br /> vậy việc giáo dục đạo đức cho học sinh là đòi hỏi cấp bách của xã hội và nhà trường <br /> để  xây dựng hoàn thiện những giá trị  cơ  bản của con người Việt Nam thời kỳ công  <br /> nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nền kinh tế tri thức.  Do đó chúng ta cần quan tâm <br /> đến tất cả mọi mặt giáo dục thì mới có thể thực hiện thắng lợi mục tiêu đã đề ra.<br /> Trong thời điểm này, việc phát triển toàn diện về thể chất cho học sinh c ực  <br /> kỳ  quan trọng, song bên cạnh đó chúng ta cũng cần giúp đỡ, tạo điều kiện cho các <br /> em phát huy những s ở thích, những năng lực trong từng b ộ môn của các em. Ngoài  <br /> những nội dung, chương trình bắt buộc còn có những môn tự  chọn như: bóng đá, <br /> bóng chuyền, cầu lông, cờ vua, đá cầu... Đó là nội dung học tập vừa tạo điều kiện  <br /> cho các em phát triển tố chất khả năng, nhằm phục vụ cho công tác phong trào cũng <br /> như trong thi đấu thể thao.<br /> Hiện nay Đảng và nhà nước, các Ban ngành TDTT cũng như  Bộ  Giáo dục ­ <br /> Đào tạo, Sở Giáo dục ­ Đào tạo đang có những chủ trương định hướ ng lâu dài phát <br /> triển bộ môn thể thao tự chọn trong nhà trườ ng phổ thông về bóng chuyền và bóng <br /> rổ (từ lớp 10 cho đến lớp 12).<br /> Để  đáp  ứng những nhu c ầu v ề  môn thể  thao tự  chọn trong tr ường THPT,  <br /> trước hết người giáo viên phải là ngườ i giới thiệu, định hướ ng cho  các em như thế <br /> nào là môn học tự chọn? Phương pháp học ra sao cho phù hợp với lứa tuổi, trình độ, đặc <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 2<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> điểm tâm sinh lý cũng như  điều kiện của học sinh và nhà trường. Vậy làm thế  nào?  <br /> Phương pháp lựa chọn môn thể thao tự chọn ra sao? Tập như thế nào? Để đạt được kết <br /> quả tốt nhất, lại phù hợp với sở thích, năng lực, điều kiện của học sinh cũng như điều  <br /> kiện của nhà trường. Chính vì lẽ  đó mà tôi chọn đề  tài: “Giải pháp nâng cao chất  <br /> lượng dạy học thể  thao t ự  ch ọn môn Bóng chuyền cho học sinh  trường THPT  <br /> Lý Nhân Tông” <br /> II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU<br /> “Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học  th ể  thao t ự  ch ọn môn Bóng  <br /> chuyền cho học sinh  trường THPT Lý Nhân Tông” là đưa ra những phương pháp, <br /> những giải pháp nhằm phát huy tối đa vai trò của bộ  môn tự  chọn. Vai trò phươ ng <br /> pháp của người giáo viên cũng như  định hướng học tập, phương pháp dạy học bộ <br /> môn như thế nào để đạt đượ c kết quả tốt nhất.<br /> Nhằm đáp  ứng những yêu cầu thực tiễn của học sinh v ề  s ở  thích, năng lực <br /> của môn mà mình muốn học.   Đánh giá được thực trạng của công tác giáo dục đạo  <br /> đức học sinh ở trường THCS, thông qua đó đề ra biện pháp giáo đạo dức học sinh một <br /> cách có hiệu quả  giúp cho các em trở  thành những người tốt trong xã hội. Từ  đó tạo <br /> điều kiện để tìm ra những nhân tố, những tài năng phục vụ cho thi đấu thể thao.<br /> III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI ÁP DỤNG<br /> 1. Đối tượng nghiên cứu <br /> Đối tượng nghiên cứu của đề tài là một trong giáo dục thể chất nói chung  <br /> và trong dạy học môn tự  chọn nói riêng. Thực chất là phươ ng pháp, cách thức của  <br /> người giáo viên và học sinh THPT.<br /> 2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Do đối tượng là học sinh THPT với thời gian còn hạn chế, nên đề  tài chỉ <br /> dừng  ở  mức độ  tìm hiểu sở  thích chung và tập luyện một cách cơ  bản. Từ  đó đưa  <br /> ra những giải pháp, phương pháp cho phù hợp, trong một phạm vi nh ất đị nh đó là <br /> trường THPT Lý Nhân Tông.<br /> IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU<br /> Để giải quyết những yêu cầu, những vấn đề  của đề  tài này chúng tôi đặt ra  <br /> những nhiệm vụ sau:<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 3<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> ­ Tìm hiểu đặc điểm, tình hình chung của học sinh trường THPT Lý   Nhân <br /> Tông về bộ môn thể thao.<br /> ­ Tìm hiểu thái độ  nhận thức của học sinh tr ường THPT Lý Nhân Tông về <br /> bộ môn thể thao tự chọn bóng chuyền.<br /> ­ Tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến công tác dạy và học bộ  môn thể <br /> thao tự chọn trong nhà trường chưa đượ c nâng cao.<br /> ­ Nguyên nhân chủ quan.<br /> ­ Nguyên nhân khách quan.<br /> V. PHƯƠ NG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Căn cứ  vào đối tượng nghiên cứu và nhiệm vụ  đặt ra của đề  tài là   “Giải  <br /> pháp nâng cao chất lượng dạy học thể thao t ự ch ọn môn Bóng chuyền cho học  <br /> sinh trường THPT Lý Nhân Tông” tôi đã lựa chọn và sử dụng một số phương pháp <br /> sau:<br /> 1. Phương pháp quan sát<br /> Để  nắm bắt và thu thập thông tin về  sở  thích của học sinh các môn thể <br /> thao  chúng  tôi  dùng  phương  pháp  quan  sát.   Từ   đó   để   phỏng  đoán  nắm  bắt  tình  <br /> hình.Thực tế cho thấy các giờ giải lao các em học sinh rát hứng thú với viêc chuyền  <br /> bóng tài chỗ và đệm bóng cơ bản.<br /> 2. Phương pháp điều tra<br /> Sử dụng phương pháp điều tra để thu thập thông tin đượ c tiến hành hàng <br /> loạt các câu hỏi chuẩn bị, có thể  điều tra một cách trực tiếp hoặc gián tiếp với đối  <br /> tượng.<br /> 3. Phương pháp trò chuyện.<br /> Thông qua việc  đối thoại trực tiếp với h ọc sinh, v ới các giáo viên bộ <br /> môn, giáo viên chủ  nhiệm để  biết đượ c sở  thích chung của các em về  các bộ  môn <br /> thể thao tự chọn bóng chuyền, cờ vua, đá cầu...<br /> 4. Phương pháp đọc và tham khảo tài liệu<br /> Ngoài những phương pháp trên đượ c sử  dụng thu thập thông tin, số liệu, <br /> chúng tôi còn sử  dụng phương pháp đọc sách tham khảo tài liệu về  phương pháp <br /> giáo dục thể chất, các kỹ năng và phương pháp dạy học môn thể thao tự chọn.<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 4<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> VI. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI<br /> Xây dựng môi trường học tập và rèn luyện TDTT một cách thườ ng xuyên.<br /> Nhằm phát huy sở thích và khả  năng của học sinh trong b ộ môn thể  thao tự <br /> chọn bóng chuyền.<br /> Đưa ra những giải pháp, những phương pháp, cách thức tổ  chức dạy học <br /> môn thể thao tự chọn có hiệu quả tốt nhất.<br /> Tham mưu với các cấp, các ngành tăng cường cơ  sở  vật chất phục vụ  cho <br /> tập luyện giảng dạy môn thể thao tự chọn.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 5<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> PHẦN II: NỘI DUNG C ỦA ĐỀ TÀI<br /> Chương I  CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br /> Do nhu cầu của cuộc s ống xã hội ngày càng phát triển, càng nâng cao và theo <br /> mục tiêu giáo dục thể  chất đặt ra. Nên ngoài việc học tập môn thể  thao theo quy  <br /> định trong phân phối chương trình thì mỗi học sinh  ở  bậc THPT còn có quyền lựa  <br /> chọn một số  môn thể  thao tự  chọn. Vậy làm như  thế  nào? Phươ ng pháp thực hiện <br /> dạy các môn tự  chọn ra sao? B ởi v ậy, ngoài việc giáo dục thể  chất chung cho h ọc  <br /> sinh còn đòi hỏi mỗi người hướng cho các em bộ môn thể thao tự chọn, sao cho đáp  <br /> ứng với nhu cầu bộ môn mà còn phù hợp với điều kiện của học sinh cũng như điều <br /> kiện của nhà trường.<br /> Thực tiễn hiện nay, việc giáo dục thể  chất trong trường THPT nói chung và <br /> giáo dục thể  chất trong trường THPT Lý Nhân Tông nói riêng cũng đã có sự  quan <br /> tâm hơn. Nên các môn thể  thao tự  chọn cũng có sự  phát triển chung mới chỉ  ở một  <br /> giai đoạn nhất định. Bởi cơ sở vật chất phục vụ cho vi ệc t ập luy ện còn nhiều hạn <br /> chế, chưa có phong trào từ  địa phương. Từ  đó dẫn đến chất lượ ng đạ i trà củ a học  <br /> sinh còn nhiều hạn chế. Song v ới s ự  vươn lên, khắc phực hạn chế  về  cơ  sở  vật  <br /> chất và những phương pháp hợp lý phù hợp với học sinh, với điều kiện thực tế của  <br /> nhà trường để có những bước tiến vượt bậc.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 6<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> Chương II  CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI<br /> I. NHỮNG THUẬN LỢI<br /> Trường THPT Lý Nhân Tông nằm dưới chân núi Phương Nhi trên địa phận xã <br /> Yên Lợi. Do vậy, mà tr×nh độ dân trí cũng như trỡnh độ của học sinh còn hạn chế so <br /> với các địa phương khác trong huyện. Nhưng được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà  <br /> trường cùng chính quyền địa phương đó quan  t©m, tạo điều kiện cho giáo dục, trong <br /> đó công tác giáo dục thể chất cho học sinh là rất cao. Hàng năm cứ vào ngày 22 tháng <br /> 12 xã Yên lợi tổ chức giải bóng chuyền truyền thống và có sự tham gia của thầy và trò <br /> nhà trường. Ngoài ra nhà trường còn thành lập các câu lạc bộ bóng đá, cầu lông.<br /> Hiện nay số lượng học sinh trường THPT  Lý Nhân Tông có trên 630 học sinh và <br /> chia làm 3 khối lớp. Trong đó khối 10 có 6 lớp, khối 11 có 6 lớp, khối 12 có 6 lớp. Với  <br /> tỷ  lệ  học sinh tương đối đồng đều về  nam và nữ, đại bộ  phận số  học sinh trong  <br /> trường đều ham thích học bộ môn giáo dục thể chất. Trong đó, môn thể thao tự chọn  <br /> như: cầu lông, cờ vua, bóng đá, bóng chuyền...<br /> II. NHỮNG KHÓ KHĂN <br /> Do học sinh mới biết đến môn tự  chọn bóng chuyền, nên một số  bộ  phận nhỏ <br /> học sinh trong trường còn chưa thực sự tích cực tham gia vào các hoạt động vui chơi, <br /> học tập và rèn luyện thể  thao một cách thường xuyên, liên tục. Trong đó chủ  yếu là  <br /> các em học sinh nữ. Các điều kiện phục vụ chủ yếu cho hoạt động TDTT còn nhiều <br /> thiếu thốn như: trang phục, cột, lưới, bóng, sân bãi phục vụ cho bộ môn bóng chuyền <br /> còn chưa có và còn thiếu so với số lượng học sinh. Chất lượng học đại trà môn thể <br /> thao tự  chọn bóng chuyền còn thấp chưa có phương pháp học tập rèn luyện cụ  thể.  <br /> Giáo viên còn thiếu thời gian và nội dung chương trình giảng dạy chưa phù hợp.Địa  <br /> phương không có phong trào tập bóng chuyền thường xuyên hoặc  ít có giải bóng <br /> chuyền tại các địa phương.<br /> III. NHỮNG BIỆN PHÁP VÀ KẾT QUẢ<br /> 1. Những biện pháp thực hiện <br /> Thông qua việc tìm hiểu những số  liệu về thuận lợi, khó khăn và hạn chế.  <br /> Ta thấy chất lượng đại trà dạy và học môn thể  thao tự  chọn bóng chuyền trong nhà <br /> trường còn chưa được nâng cao. Vậy làm thế  nào? Phương pháp thực hiện ra sao để <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 7<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> có kết quả  tốt nhất? Chúng tôi mạnh dạn đưa ra những biện pháp, những giải pháp  <br /> của bản thân, nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học đại trà môn thể thao tự <br /> chọn bóng chuyền  ở trường THPT Lý Nhân Tông mà chúng tôi đã và đang vận dụng <br /> tiến hành trong năm học 2015 ­ 2016. Căn cứ  vào các thông tin số  liệu, trình độ  học <br /> sinh của các khối lớp để  tiến hành xây dựng kế  hoạch dạy cụ  thể  bộ  môn bóng <br /> chuyền cho từng khối lớp 10, 11, 12. Theo số tiết quy định chung trong chương trình <br /> tự chọn, lựa chọn nội dung phù hợp như từ dễ đến khó, từ thấp đến cao, từ đơn giản <br /> đến phức tạp cho phù hợp với lứa tuổi học sinh và số tiết học theo phân phối chương <br /> trình   của   từng   khối   lớp   nhiều   hay   phương   trình   đang   thực   hiện:   theo   phân   phối  <br /> chương trình mỗi khối học 10 tiết HKI <br /> * Khối 10: phân phối 10 tiết<br /> ­ Đặc điểm tác dụng của tập luyện môn bóng chuyền.<br /> ­ Kỹ thuật di chuyển.<br /> ­ Kỹ thuật chuyền bóng cao tay trước mặt ra trước.<br /> ­ Kỹ thuật phát bóng thấp tay. <br /> ­ Kỹ thuật đệm bóng.<br /> ­ Kỹ thuật chắn bóng 2 người.<br /> ­ Kỹ thuật đập bóng thẳng trước mặt. <br /> * Khối 11: <br /> ­ Kỹ thuật chuyền bóng bước 2.<br /> ­ Kỹ thuật đập bóng thẳng trước mặt.<br /> ­ Kỹ thuật phát bóng cao tay trước mặt.<br /> ­ Kỹ thuật chắn bóng cá nhân.<br /> ­ Kỹ thuật đập bóng thẳng trước mặt.<br /> ­ Một số điều về luật thi đấu và phương pháp trọng tài.<br /> ­ Các bài tập nâng cao.<br /> * Khối 12: phân phối 10 tiết<br /> ­ Kỹ thuật phát bóng thấp tay nghiêng mình.<br /> ­ Kỹ thuật thuật chuyền bóng caotay.<br /> ­ Kỹ thuật chắn bóng 2 người.<br /> ­ Kỹ thuật đập bóng thẳng trước mặt.<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 8<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> ­ Luật thi đấu. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ví dụ: Chương trình tự chọn của khối 10 gồm 10 tiết, đây là lớp đầu tiên của  <br /> cấp học nên khi xây dựng nội dung chương trình học cho các em khối 10 với mức độ <br /> là giới thiệu môn tự chọn bóng chuyền. Bước đầu làm quen với bóng, các động tác bổ <br /> trợ cho phát, đỡ bóng, các kỹ thuật đơn giản như đệm bóng, chuyền bóng cao tay theo <br /> nhóm 2 ­ 3 người, kỹ thuật phát bóng thấp tay chính diện, một số điều luật cơ bản và <br /> 2 đến 3 tiết cuối các em làm quen với thi đấu.<br /> Vận dụng chương trình đổi mới phương pháp dạy học bộ  môn thể  dục theo <br /> hướng tích cực hóa người học của các khối 10, 11, 12 nhưng để  tích cực hóa người <br /> học thì giáo viên phải nắm rõ các động tác ngắn gọn, dễ  hiểu, dễ  quan sát, có các  <br /> phương pháp tổ chức giờ học sinh cho phù hợp.<br /> ­ Tư thế chuẩn bị: Cao, trung bình, thấp.<br /> ­ Kỹ thuật di chuyển: ngang, tiến, lùi.<br /> ­ Kỹ thuật chuyền bóng cao tay.<br /> ­ Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay.<br /> ­ Kỹ thuật phát bóng.<br /> ­ Kỹ thuật chắn bóng.<br /> ­ Kỹ thuật đập bóng.<br /> ­ Chiến thuật thi đấu.<br /> ­ Luật thi đấu. <br /> Qua nhiều năm giảng dạy môn bóng chuyền chúng tôi có nhận định như sau:<br /> ­ Đối với kỹ thuật chuyền bóng cao tay đây là một kỹ thuật cơ bản trong bóng  <br /> chuyền vừa có tác dụng phòng thủ, vừa là cơ sở để tổ chức tấn công. Kỹ thuật này là  <br /> một hoạt động trên cao ở phía trước, trong quá trình tập chuyền nếu bóng đến mạnh  <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 9<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> và nhanh sẽ dể bị chấn thương các khớp ngón tay nhất là ngón tay cái,chấn thương sẽ <br /> kéo dài dẫn đến không tập luyện được. Từ đó tâm lý học sinh rất sợ.<br /> ­ Đối với kỹ thuật đệm bóng thì đây là một hoạt động dưới thấp ở phía trước  <br /> là một kỹ thuật phòng thủ  quan trọng được dùng khá nhiều trong thi đấu để  đỡ  phát <br /> bóng, đập bóng và cứu bóng nhất là đối với loại bóng mạnh,thấp và tương đối xa.  <br /> Yếu lĩnh cử động của hai cánh tay là nắm, giữ, thẳng và khép, đối với yếu lĩnh này thì  <br /> học sinh thường bị sai lầm thẳng và khép.<br /> ­ Muốn thẳng và khép chỉ  cần cho học sinh chú ý đến 2 vai hai cánh tay sẽ <br /> thẳng và khép Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay này khi hướng dẫn giảng dạychung với  <br /> kỹ thuật phát bóng bởi vì kỹ thuật chuyền bóng dưới thấp được dùng khá nhiều trong <br /> thi đấu để đỡ phát bóng và phòng thủ. Phối hợp tập với kỹ thuật phát bóng để  hỗ trợ <br /> lẫn nhau.<br /> Kỹ thuật chuyền bóng cao tay tập chuyên biệt bổ trợ nhiều với bóng nhồi và <br /> tập sau khi đó tập hoàn thiện kỹ  thuật chuyền bóng thấp tay và phát bóng.Cũng đối <br /> với 2 kỹ thuật chắn bóng và đập bóng cũng nên tập chung để chúng hỗ trợ lẫn nhau.<br /> Sau đây là những điểm chú ý của các kỹ thuật và các bài tập tự biên soạn.<br /> ­ Những điểm chú ý khi di chuyển trong bóng chuyền: <br /> + Trọng tâm của cơ thể (cao, thấp).<br /> + Sự quan sát của mắt. <br /> + Sự nhịp nhàng trong động tác. <br /> + Điều chỉnh vận tốc. <br /> + Sự phối hợp và năng lực <br /> ­ Những điểm chú ý khi đệm bóng. <br /> + Khoảng cách vị trí giữa chân và sự tiếp xúc trực tiếp của bàn chân. <br /> + Hình tay và độ cản của cùi chỏ (thẳng tay). <br /> + Vị trí tiếp xúc, đỉnh cao và điểm rơi. <br /> + Góc bóng đến và góc đệm bóng. Vận tốc bóng đến chậm thì dùng sự <br /> nhịp nhàng của tay, dùng lực toàn thân. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 10<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> + Vận tốc bóng đến trung bình thì dùng sự va chạm nhanh và thay đổi <br /> hướng đi (đỡ giao bóng) hoãn xung nhẹ bằng đầu gối và vai, di chuyển cơ thể và quan <br /> sát. <br /> + Vận tốc bóng đến cao dùng lực kéo (ho·n xung ) đỡ tấn công <br /> ­ Những điểm chú ý khi đập bóng <br /> + Hai bước tiến gần cuối cùng là rất quan trọng không thay đổi và hạ thấp <br /> trọng tâm. <br /> + Cổ tay mền dẻo và cùi chỏ duỗi thẳng trước khi tiếp xúc bóng. <br /> + Chọn thời điểm để thực hiệc động tác <br /> ­ Những điểm chú ý khi chắn bóng. <br /> + Chuẩn bị của tay, cùi chỏ trước lưới.<br /> + Động tác tay trước khi chắn bóng.<br /> + Sự di chuyển cơ thể trên không.<br /> + Vị trí bật nhảy.<br /> + Sự phán đoán và thời điểm chắn bóng. <br /> ­ Những điểm chú ý khi phát bóng. <br /> + Vị trí của chân và hướng của chân.<br /> + Tung bóng, hình tay, vị trí tiếp xúc.<br /> + Chính xác luôn thay đổi.<br /> + Sự tập trung nhắm vào mục tiêu <br />  * Các bài tập tự  biên soạn: theo chương trình khối 10 có 10 tiết chúng tôi <br /> chủ yếu nhằm nâng cao các kỹ thuật cơ bản cho giáo viên dễ hướng dẫn các động tác  <br /> cho học sinh khối 10 thực hiện: <br /> <br />  Kỹ thuật chuyền bóng cao tay: <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 11<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> Tung búng tại chổ  để  kiểm tra vị  trí tiếp xúc, tầm chuyền và hình  <br /> tay.<br /> Đứng tại chổ tung bóng hứng và giữ như vậy bước lên một bước, hai <br /> bước chuyền bóng đi. <br /> Chuyền nhẹ vào tường ở cự li gần nhất.<br /> <br /> Chuyền nhẹ trên đầu.<br /> <br /> Ngồi xổm hoặc trên ghế (40cm) đoán bóng đứng dậy chuyền bóng đi <br /> kế đó bước đến trước 1 hoặc 2 bước sau đó lùi về như ban đầu thực hiện liên tục.<br /> Chuyền bóng cao tay là phương pháp chủ yếu của kỹ thuật chuyền <br /> bóng trong thi đấu bóng chuyền.<br /> Khi chuyền bóng, điều quan trọng là phải xác định hướng bóng bay tới để <br /> nhanh chóng di chuyển đến đón bóng.<br /> Sau khi ổn định vị trí, tư thế, hai tay đưa từ phía trước lên chuyền bóng, thân  <br /> người hơi ngã về  phía sau, các ngón tay tiếp xúc với bóng  ở  tầm trước, hai ngón tay  <br /> cái cách mặt chừng 15cm, khi tay chạm bóng cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa tay  <br /> và toàn thân dướn để chuyền bóng đi…<br /> Khi đỡ bóng (ghìm bóng lại), phải dùng sức cả  mười đầu ngón tay, chủ  yếu <br /> và ngón tay cái là ngón tay đeo nhẫn, các ngón khác chỉ  làm nhiệm vụ  hỗ  trợ. Khi <br /> chuyền bóng chủ là ngón tay trỏ, ngón giữa và một phần của ngón đeo nhẫn. Ngón tay  <br /> cái lúc này chỉ có tác dụng điều khiển đường bóng. Cổ tay thả lỏng tự nhiên.<br /> Chú ý: Khi bắt đầu chạm bóng thì các ngón tay hơi lên gân, nhưng khi chuyền <br /> bóng đi rồi tay phải thả lỏng tự nhiên. Khi chuyền bóng không được duỗi thẳng cánh  <br /> tay hết sức mà phải giữ khuỷu tay hơi cong để có thể điều khiển bóng được dễ dàng,  <br /> chỉ khi cần chuyền bóng đi thật xa mới duỗi thẳng hoàn toàn, các ngón tay bao quanh 2 <br /> phần 3 quả bóng về phía sau.<br /> ­ Hai ngón tay cái thành hình chữ  “Bát” người có ngón tay khoẻ  thì hai ngón  <br /> tay cái gần như thành đường thẳng ngang.<br /> ­ Khoảng cách giữa hai đầu ngón tay cái tuỳ  theo cỡ  tay từng người, nhưng  <br /> không được rộng quá một nửa quả bóng để khỏi bị trượt ra phía sau.<br /> ­ Đỡ bóng từ phía trước mặt tới và chuyền về phía trước.<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 12<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> ­ Đỡ  bóng từ  trên cao xuống như  đỡ  phát bóng thấp tay, phát bóng cao tay  <br /> hoặc chuyền bóng ra phía sau đầu. Hai tay gần như song song với mặt đất, mặt ngửa  <br /> lên theo hướng bóng.<br /> <br />  Kỹ thuật đệm bóng : <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Kỹ  thuật đệm bóng là kỹ  thuật sử  dụng cẳng tay, bàn tay dể  chuyền <br /> bóng đi, diện tiếp xúc giữa tay với bóng rộng nhưng điểm tiếp xúc lại ít hơn chuyền  <br /> bóng cao tay, do đó hạn chế được phạm lỗi kỹ thuật như dính bóng, hai tiếng... Đệm  <br /> bóng là kỹ thuật phòng thủ dùng chủ yếu để đỡ phát bóng, đỡ đập bóng và cứu bóng.<br /> ­ Đệm bóng trong bóng chuyền có tác dụng:<br /> + Đỡ   được   những   đường   bóng   nhanh,   mạnh,   thấp   và   khó   khi   đối  <br /> phương tấn công sang.<br /> + Phạm   vi   khống   chế   rộng,   đỡ   được   những   đường   bóng   ở   xa   thân <br /> người. Cấu trúc kỹ  thuật đơn giản, dễ  tiếp thu và thực hiện thuận lợi hơn kỹ  thuật  <br /> chuyền bóng cao tay.<br /> ­ Đệm bóng gồm các kỹ thuật chính:<br /> + Đệm bằng hai tay.<br /> + Đệm bằng một tay và lăn ngã cứu bóng.<br /> + Ngoài ra còn có thể dùng thân người, dùng chân đỡ bóng.<br /> Đệm bóng bằng hai tay là kỹ  thuật dùng khi thực hiện bóng đi và  <br /> hướng bóng đến ở phía trước mặt, gần như cùng quỹ đạo chuyển động nhưng ngược <br /> chiều<br /> ­ Kỹ thuật đệm bóng ­ Tư thế chuẩn bị<br /> + Người đứng  ở  tư  thế  trung bình thấp, hai chân rộng bằng hoặc hơn  <br /> vai, hai tay co tự nhiên ở hai bên sườn, mắt quan sát bóng, thân hơi gập. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 13<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> + Khi người tập xác định chính xác được điểm rơi của bóng và ở  tầm  <br /> thích hợp thì hai tay đưa ra đỡ bóng. Hai tay duỗi thẳng, hai bàn tay đặt chéo lên nhau  <br /> và nắm lại, bàn tay nọ bọc lấy bàn tay kia, hai ngón cái song song kề nhau. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Kỹ Thuật Bóng Chuyền ­ Hình tay trong kỹ thuật đệm bóng<br /> ­ Đánh bóng: Khi bóng đến ở tầm ngang hông, cách thân người khoảng gần <br /> một cánh tay thì thực hiện đánh bóng. Lúc này chân đạp đất, duỗi khớp gối, nâng <br /> trọng tâm thân thể  và nâng tay. Hai tay được chuyển động từ  dưới lên và dùng phần  <br /> giữa cẳng tay đệm phía dưới bóng kết hợp với nâng tay ở  mức độ  cần thiết. Khi hai  <br /> tay chạm bóng cũng là lúc gập cổ tay xuống dưới làm căng các nhóm cơ cẳng tay, kết  <br /> hợp với hóp bụng và giữ chắc bả vai với khớp khuỷu. Hai tay thẳng ­ chắc, hai bàn tay <br /> nắm và ép chặt vào nhau, toàn thân hơi lao về trước.<br /> Chú ý:<br /> ­ Nếu bóng đến với lực nhẹ, vừa phải thì kết hợp với đạp chân, nâng  <br /> nhanh tay để đẩy bóng đi.<br /> ­ Nếu bóng đến với tốc độ  nhanh, lực mạnh thì hạn chế  nâng tay mà <br /> ghìm tay để bóng bật đi theo ý muốn.<br /> ­ Góc độ  đường bóng đi phụ  thuộc góc độ  tay đệm bóng. Góc của tay <br /> đệm bóng là góc tạo bởi mặt phẳng đất và cánh tay đệm bóng. Góc độ  của tay đệm  <br /> bóng còn phụ thuộc góc độ của đường bóng đến. Góc độ bóng đến là góc tạo bởi mặt <br /> phẳng mặt đất và đường bóng đến.<br /> + Nếu góc độ của đường bóng đến lớn thì góc độ  của tay đệm bóng  <br /> nhỏ.<br /> + Nếu góc độ của đường bóng đến nhỏ thì góc độ của tay đệm bóng <br /> lớn.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 14<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> ­ Trong tập luyện và thi đấu bóng chuyền, trong điều kiện cần vận dụng <br /> cụ  thể, tuỳ  thuộc đặc điểm góc độ  của đường bóng đến và độ  cao của đường bóng  <br /> muốn chuyền đi mà quyết định góc độ của tay đệm bóng cho phù hợp.<br /> ­ Động tác bổ trợ:<br /> + Ngồi trên ghế cao khoảng bằng cẳng chân ở tư thế chuẩn bị sau đó <br /> tiến đến trước đệm bóng bay gần sau đó nâng cao độ cao và xa dần.<br /> + Đệm bóng bằng hai tay liên tục bằng tay trái rồi tay phải luân phiên <br /> nhau.<br /> + Đứng  ở  vị  trí chuẩn bị  tiến đến trước hai bước thực hiện  đệm <br /> bóng.<br /> + Đứng tư thế chuẩn bị lùi về sau đệm bóng.<br /> + Di chuyển sang trái, sang phải đệm bóng. <br /> ­ Kỹ thuật đập bóng: <br /> <br /> <br /> <br /> <br />  <br /> + Chạy 2 bước đà bật nhảy vung 2 tay trên cao bắt bóng theo hai  <br /> hướng qua trái và qua phải, kết hợp 3 bước, 4 bước. <br /> + Chạy 2 bước đà vun tay đập bóng (nhưng không đập) mà giữ  bóng <br /> lại rơi xuống. <br /> + Chạy đà bật nhảy vung tay chạm vào bóng treo.<br /> + Đứng dưới đất vỗ bóng qua lưới.<br /> + Bật tại chổ vỗ bóng qua lưới. <br /> ­ Kỹ thuật phát bóng: <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 15<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> + Tung bóng không phát giữ lại.<br /> + Phát bóng vào các điểm  ở trên tường  ở cự li gần sau đó chuyển ra  <br /> xa<br /> + Phát bóng qua lưới ở cự li gần sau đó di chuyển ra xa.<br /> + Phát điểm rơi, phát mạnh. <br /> ­ Kỹ thuật phát bóng cao tay ­ Tung bóng : Tay trái cầm bóng đưa lên ngang <br /> tầm mặt thì tung bóng  ở  trước mặt lên cao hơn đầu từ  80 ­ 100 cm thẳng lên trên <br /> nhưng hơi chếch sang phải (tay đánh bóng). Khi tung bóng người phát cũng có thể hơi <br /> khuỵu gối hạ  thấp trọng tâm, sau đó vươn thẳng hai chân lên kết hợp với động tác <br /> tung bóng nhịp nhàng.<br /> <br /> Chú ý: Khi tung bóng nếu bóng ở tầm thấp thì đường bóng sẽ không <br /> chính xác.<br /> ­ Vung tay đánh bóng :<br /> + Cùng lúc tay trái tung bóng lên cao, tay phải co lại và chuyển động  <br /> từ trước – lên cao – ra sau, thân trên ngả về sau, mắt nhìn theo bóng. Khi bóng từ  trên  <br /> rơi xuống tới tầm tay giơ thẳng thì đánh mạnh vào phía sau, phần dưới tâm của bóng <br /> bằng bàn tay mở với các ngón tay chụm tự nhiên.<br /> + Kĩ thuật phát bóng này có đặc điểm là khi phát bóng người ở tư thế <br /> chuẩn bị, mặt đối diện với lưới, tay tiếp xúc lúc đánh bóng ở  tầm cao. Bóng tung cao <br /> hơn đầu khoảng 1­1,5m và hơi chếch về trước, tay phải vung lên trên, hơi gập ở khớp <br /> khuỷu và kéo căn ra sau. Góc gập  ở  khớp khuỷu lớn hơn 900. Cùng lúc vung tay, vai  <br /> phải và đầu chuyển động ra sau, vùng ngực và thắt lưng căng. Khi đánh bóng, tay phải  <br /> duỗi mạnh  ở  khớp khuỷu, đưa tay vươn lên cao kết hợp với nâng vai và vung tay ra <br /> trước đánh bóng (góc nghiêng vươn tay khoảng 800) từ  phía sau hơi xuống dưới để <br /> bóng chuyển động ra trước – lên cao.<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 16<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> + Tại chỗ di chuyển tay chắn bóng.<br /> + Tập di chuyển tay chắn bóng trên không.<br /> + Tập tay chắn gập cổ tay khi bóng tiếp xúc<br /> + Tập chắn cá nhân với đập bóng.<br /> ­ Bên cạnh đó, trong khi học sinh tập luyện, người giáo viên bao quát lớp, <br /> quan sát, hướng dẫn, chỉnh sửa các động tác kỹ  thuật cho học sinh, giúp đỡ  các học  <br /> sinh còn yếu và nâng cao kỹ thuật cho học sinh đã thực hiện tốt, kỹ thuật làm mẫu cho <br /> các học sinh quan sát hoặc những học sinh thực hiện chưa đúng và từ đó chỉ ra cho các <br /> em biết lỗi sai để thúc đẩy được các em tập luyện một cách tích cực hơn, hoàn thiện  <br /> dần các động tác kỹ thuật đã học.<br /> ­ Sử  dụng nhiều phương pháp trò chơi, thi đấu, kiểm tra đánh giá thường <br /> xuyên, các kỹ  thuật đóng một vai trò rất quan trọng, nó thúc đẩy được tinh thần tự <br /> giác, tích cực cho học sinh bằng những trò chơi theo kiểu bài học, kiểu thi đấu, vừa <br /> tạo không khí vui chơi thi đấu tập luyện, định hướng cho người tập tinh thần đồng <br /> đội, tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật trong học tập được nâng cao.<br /> Ví dụ: Chơi trò chơi 6 chuyền.<br /> + Đấu tập: Biết các hình thức thi đấu 3 x 3 hoặc 6 x 6 người, từ đó <br /> nắm bắt được các điều luật và biết vận dụng các kỹ thuật vào thực tế.<br /> + Phương pháp củng cố bài học, giao nhiệm vụ cho học sinh và kiểm <br /> tra đánh giá thường xuyên là một yêu cầu cực kỳ quan trọng. Từ đó học sinh tự  đánh  <br /> giá khả năng tiếp thu kỹ thuật động tác của mình.<br /> 2. Kết quả<br /> Qua một số  phương pháp, giải pháp  ở  trên đã chứng minh được một phần  <br /> trong năm vừa qua trường THPT   Lý Nhân Tông  đã đạt kết quả: Số  lượng học sinh  <br /> trong trường thường xuyên tập luyện, chơi bộ môn tự  chọn bóng chuyền được nâng  <br /> cao khoảng 70% trở  lên, các em có phương pháp học và tập luyện phù hợp tích cực <br /> hơn.<br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 17<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> PHẦN III  KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ<br /> I. KẾT LUẬN:<br />   Thể  dục là môn văn hóa vừa rèn luyện thể  lực tăng cườ ng sức khỏe  <br /> vừa trau dồi phẩm chất đạo đức tốt đẹp nhằm đào tạo những lớp người phù hợp  <br /> với sự phát triển mới của xã hội trong thời kỳ đổi mới.<br /> Trong quá trình vận dụng  " Giải pháp n©ng cao chất lượng dạy học  <br /> thể  thao tự  chọn môn Bãng chuyền cho học sinh  trường THPT Lý Nhân Tông” <br /> đây là vấn đề  đổi mới phù hợp với nền giáo dục nướ c ta, học sinh làm chủ  đượ c  <br /> bản thân. Qua đó giáo dục cho các em thích sáng tạo, chủ  động, tự  giác, đồng đội,  <br /> nhất là ý chí luôn rèn luyện thân thể khỏe mạnh, không những  ở trường học mà các <br /> em còn tự giác tập luyện ở nhà và các câu lạc bộ thể dục thể thao.<br /> II. KIẾN NGHỊ :<br /> Đối với thầy giáo: Người thầy phải luôn học tập rèn luyện nâng cao <br /> năng lực chuyên môn phù hợp với sự phát triển môn thể  dục thể  thao. Trong giảng  <br /> dạy kỹ  thuật  động tác  ở  các lớp thì ngườ i thầy phải luôn thay đổi các phươ ng  <br /> pháp, nguyên tắc dạy học phù hợp với mọi đối tượ ng luôn tạo trong giờ  học một  <br /> cách hưng phấn để  học sinh dễ  tiếp thu hi ệu qu ả k ỹ thu ật động tác và lượ ng vận <br /> động.<br /> Đối với nhà trường: Cần tạo mọi điều kiện về  dụng cụ  tập luyện sân <br /> bãi, môi trường.<br /> ­ Một là:  Đề  nghị  các cấp lãnh đạo thường xuyên tổ  chức các lớp bồi  <br /> dưỡng cho giáo viên thể  dục nhằm trang b ị kịp th ời nh ững v ấn đề  về  chuyên môn <br /> và luật thi đấu với các môn có sửa đổi để kịp giảng dạy và các đối tượ ng đang học  <br /> cho học sinh.<br /> ­ Hai là:Tăng cường bổ  trợ  thêm các đồ  dùng dạy học như  sách giáo <br /> khoa, tài liệu tham khảo, băng hình và các trang thiết bị  dụng cụ  liên quan đến  <br /> giảng dạy.<br /> ­ Ba là: Cải tạo sân bãi tập luyện hợp vệ sinh<br /> + Có nhà đa năng để tập luyện và thi đấu<br /> + Trang phục của học sinh qu ần áo, bóng, lưới.<br /> ­ Bốn là:Trường có phòng y tế học đườ ng và một cán bộ  để  theo dõi và  <br /> chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh.<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 18<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> Trên đây là những kinh nghiệm của tôi đã rút ra trong quá trình giảng dạy,  <br /> và tham khảo các ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp ở trường và trong tỉnh.<br /> Rất mong sự  đóng góp ý kiến quý báu của Hội đồng trường THPT Lý <br /> Nhân Tông, Hội đồng thi đua khen thưởng Sở  Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nam  §Þnh, <br /> bạn bè và đồng nghiệp để sáng kiến của tôi được đầy đủ và hoàn thiện hơn.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> Nam Định, ngày 19 tháng 5 năm 2016<br /> XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI VIẾT SKKN<br /> HIỆU TRƯỞNG<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trần Văn Vinh<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 19<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC<br /> <br /> ...........................................................................................................................................................................................<br /> <br /> ...........................................................................................................................................................................................<br /> <br /> ...........................................................................................................................................................................................<br /> <br /> ...........................................................................................................................................................................................<br /> <br /> ...........................................................................................................................................................................................<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 20<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 1. Sách giáo viên Thể dục 10, 11,12 (NXB giáo dục năm 2006).<br /> <br /> 2. Sách thể thao trường học ( Dùng cho sinh viên Đại học TDTT – NXB giáo dục).<br /> <br /> 3. Giảng dạy và huấn luyện Bóng chuyền – Nhà xuất bản Hà Nội.<br /> <br /> 4. Lý luận và phương pháp giáo dục TDTT trong nhà trường. <br /> 5. Sách tâm lý học thể thao.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 21<br />  Trường THPT Lý Nh©n T«ng<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm    TrÇn V¨n Vinh 1<br />