SKKN: Một vài kinh nghiệm bồi dưỡng HSG môn Hóa Học 9 qua chuỗi phản ứng vô cơ và viết PTHH

PHÒNG  GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN KRÔNG ANA<br /> <br /> TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> ĐỀ TÀI: “MỘT VÀI KINH NGHIỆM BỒI DƯỠNG HSG MÔN <br /> <br /> HÓA HỌC 9 QUA CHUỖI PHẢN ỨNG VÔ CƠ VÀ VIẾT PTHH”<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Họ và tên tác giả : Phan Văn Nam<br /> Đơn vị công tác :   Trường   THCS   Nguyễn <br /> Trãi<br /> Trình độ đào tạo : Cao đẳng sư phạm<br /> Môn đào tạo : Hóa học<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1<br /> I.PHẦN MỞ ĐẦU 3<br /> <br /> 1.Lý do chọn đề tài 3<br /> <br /> 2.Muc tiêu – Nhiêm vu cua đê tai<br /> ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ̀ 3<br /> <br /> ̣<br /> 2.1.Muc tiêu 3<br /> <br /> ̣<br /> 2.2 Nhiêm vu ̣ 3<br /> 3.Đôi t<br /> ́ ượng nghiên cưu<br /> ́ 3<br /> <br /> 4. Pham vi nghiên c<br /> ̣ ưu<br /> ́ 3<br /> <br /> 5.Phương phap nghiên c<br /> ́ ưu<br /> ́ 4<br /> <br /> II. PHÂN NÔI DUNG<br /> ̀ ̣ 4<br /> <br /> 1.Cơ sở ly luân<br /> ́ ̣ 4<br /> <br /> 2.Thực trang<br /> ̣ 4<br /> <br /> ̣ ợi – Kho khăn<br /> 2.1.Thuân l ́ 4<br /> <br /> ̀ ̣<br /> 2.2.Thanh công – Han chế 4<br /> <br /> ̣ ̣ ̣ ́<br /> 2.3.Măt manh – Măt yêu 4<br /> <br /> 2.4.Nguyên nhân 4<br /> <br /> 2.5.Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra: 5<br /> <br /> 3.Giai phap – Biên phap<br /> ̉ ́ ̣ ́ 27<br /> <br /> 3.1.Muc tiêu cua giai phap – biên phap<br /> ̣ ̉ ̉ ́ ̣ ́ 27<br /> <br /> 3.2.Nôi dung va cach th<br /> ̣ ̀ ́ ưc th<br /> ́ ực hiên giai phap – biên phap<br /> ̣ ̉ ́ ̣ ́ 27<br /> <br /> 3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp­ biện pháp 28<br /> <br /> 3.4.Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp: 29<br /> <br /> 3.5.Kết quả 29<br /> <br /> <br /> 2<br /> 4. Kết quả  thu được qua khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề  nghiên <br /> cứu29:<br /> <br /> III.KÊT LUÂN – KIÊN NGHI<br /> ́ ̣ ́ ̣ 29<br /> <br /> 1.Kêt luân<br /> ́ ̣ 29<br /> <br /> 2.Kiên nghi:<br /> ́ ̣  30<br /> <br /> 2.1.Vê phia nha tr<br /> ̀ ́ ̀ ương:<br /> ̀ 30<br /> <br /> 2.2.Vê phia Nganh:<br /> ̀ ́ ̀ 30<br /> <br /> <br /> I.PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1.Lý do chọn đề tài<br /> Công tác bồi dưỡng HSG ở Trường THCS không những là việc làm có ý <br /> nghĩa mà còn là công việc có tầm quan trọng trong nhà trường phổ thông, góp  <br /> phần nâng cao chất lượng giáo dục, thúc đẩy phong trào học tập, tạo cho đội <br /> ngũ học sinh ý thức ham học hỏi, tự  giác, say mê học tập. Việc bồi dưỡng  <br /> HSG là một  việc làm thiết  thực  góp phần nâng cao trình  độ  chuyên môn <br /> nghiệp vụ cho tất cả các giáo viên.<br /> Vậy làm thế nào để công tác bồi dưỡng HSG môn Hóa Học 9 đạt được  <br /> kết quả cao ? Đây là một công việc khó khăn đối với giáo viên giảng dạy môn <br /> Hóa  ở  trường THCS. Bởi vì đội ngũ học sinh tham gia bồi dưỡng môn Hóa <br /> Học 9 thường rất hiếm, các em chỉ  chú trọng các môn Văn, Toán, Lý, Tiếng  <br /> Anh, mà xem nhẹ và ít chú ý môn Hóa, Sinh, Sử, Địa. Ngoài ra môn Hóa Học 9 <br /> rất đa dạng và phong phú về  kiến thức. Bản thân các em chỉ  được học kiến <br /> thức môn Hóa Học từ  lớp 8 đến lớp 9 nên dẫn đến kiến thức chưa thật hệ <br /> thống và logic. Đồng thời kiến thức môn Hóa Học hơi khó, kể  cả  giải toán  <br /> định lượng hay toán viết PTHH.<br /> Từ  các lý do trên chung tôi thực hiện đề  tài: “Một vài kinh nghiệm bồi <br /> dưỡng HSG môn Hóa Học 9 qua chuỗi phản ứng vô cơ và viết PTHH”.<br /> 2.Muc tiêu – Nhiêm vu cua đê tai<br /> ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ̀<br /> ̣<br /> 2.1.Muc tiêu<br /> ­ Tim ra nh<br /> ̀ ưng giai phap, hinh th<br /> ̃ ̉ ́ ̀ ưc bôi d<br /> ́ ̀ ưỡng HSG nhăm đat hiêu qua<br /> ̀ ̣ ̣ ̉ <br /> cao hơn. Nâng cao chât l<br /> ́ ượng giang day va hoc bô môn Hóa Hoc 9.<br /> ̉ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣<br /> ́ ưng nh<br /> ­ Đap  ́ ư câu nhân th<br /> ̀ ̣ ưc <br /> ́ ở Hoc sinh tham gia th<br /> ̣ ực hiên ph<br /> ̣ ương phaṕ  <br /> ̉ ̣<br /> giang day m ơi: “Ph<br /> ́ ương phap ban tay năn bôt”.<br /> ́ ̀ ̣ ̣<br /> <br /> 3<br />  ̣ ̣ ̣ ợi cho nhưng Hoc sinh co năng l<br /> ­ Tao điêu kiên thuân l<br /> ̀ ̃ ̣ ́ ực, co niêm đam<br /> ́ ̀  <br /> ̣ ̣ ̣<br /> mê, sang tao trong hoc tâp.<br /> ́<br /> ̣<br /> 2.2 Nhiêm vu ̣<br /> ̉ ́ ̃ ̀ ̣ ̀ ưng nguyên tăc va hinh th<br /> ­ Tìm hiêu y nghia, tâm quan trong vê nh ̃ ́ ̀ ̀ ưc bôi d<br /> ́ ̀ ương HSG.<br /> ̃<br /> ̀ ơ  sở  cho cac em <br /> ­ Lam c ́ ̣<br /> đinh hương va chon l<br /> ́ ̀ ̣ ựa nghê thich h<br /> ̀ ́ ợp cho <br /> tương lai.<br /> ̣<br /> ­ Lam đông l<br /> ̀ ực thuc đ<br /> ́ ẩy phong trao thi đua hoc tâp <br /> ̀ ̣ ̣ ở hoc sinh.<br /> ̣<br /> ­ ̉<br /> Tông h ợp các kiến thức về  tính chất hóa học của các hợp chất vô cơ,  <br /> các phương pháp điều chế  các hợp chất quan trọng, từ đó giúp học sinh viết  <br /> thành thạo, nhanh và chính xác các PTHH.<br /> 3.Đôi t<br /> ́ ượng nghiên cưu<br /> ́<br /> ́ ̉ ưng hoc sinh đ<br /> ­ Tât ca nh ̃ ̣ ược bôi d<br /> ̀ ưỡng qua chon loc <br /> ̣ ̣ ở  cac l<br /> ́ ơp 9 đê thi<br /> ́ ̉  <br /> ́ ương va chon loc đôi tuyên d<br /> HSG câp Tr ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ ự thi câp Huyên.<br /> ́ ̣<br /> 4. Pham vi nghiên c<br /> ̣ ưu<br /> ́<br /> ́ ức liên quan đên ch<br /> ­ Kiên th ́ ương trinh Hóa Hoc 9 hiên hanh.<br /> ̀ ̣ ̣ ̀<br /> ́ ượng la hoc sinh cua Tr<br /> ­ Đôi t ̀ ̣ ̉ ương co điêm kiêm tra môn Hóa cao, thi<br /> ̀ ́ ̉ ̉  <br /> ́ ương va tham gia bôi d<br /> HSG câp Tr ̀ ̀ ̀ ưỡng thi câp Huyên.<br /> ́ ̣<br /> 5.Phương phap nghiên c<br /> ́ ưu<br /> ́<br /> ­ Tự tim hiêu, nghiên c<br /> ̀ ̉ ưu tai liêu v<br /> ́ ̀ ̣ ề chuỗi các phản ứng vô cơ.<br /> ̉<br /> ­ Tông hợp, phân tich, đanh gia.<br /> ́ ́ ́<br /> ́ ̣ ̀ ực tê ôn tâp cho hoc sinh thi HSG.<br /> ­ Ap dung vao th ́ ̣ ̣<br /> ­ Sử dung ph<br /> ̣ ương phap quan sat, điêu tra, khao sat đê loai dân hoc sinh có<br /> ́ ́ ̀ ̉ ́ ̉ ̣ ̀ ̣  <br /> tư duy yếu và không co bô nh<br /> ́ ̣ ớ tôt.<br /> ́<br /> II. PHÂN NÔI DUNG<br /> ̀ ̣<br /> 1.Cơ sở ly luân<br /> ́ ̣<br /> ̣ la môn <br /> ­ Hóa  hoc  ̀ khoa hoc̣  thực  nghiêm, <br /> ̣ nhiêu kiên<br /> ̀ ́  thức  trưù  tượng, <br /> ̀ ̣ ượng thực tê trong t<br /> nhiêu hiên t ́ ự nhiên cân đ<br /> ̀ ược nghiên cứu, kham pha.<br /> ́ ́<br /> ̉ ̣ ́ ược môt t<br /> ­ Đê giup cac em hoc sinh co đ<br /> ́ ́ ̣ ư duy logic vê s<br /> ̀ ự  đa dang phong<br /> ̣  <br /> ́ ̉<br /> phu cua các h ợp chất vô cơ, về  tính chất hóa học của chúng để  viết các  <br /> PTHH, thực hiện chuỗi phản ứng vô cơ hoàn thiện. <br /> ̣ ̣ ới cac bô môn khoa hoc khác nh<br /> ­ Hóa hoc co môi quan hê v<br /> ́ ́ ́ ̣ ̣ ư Toan hoc, Ly<br /> ́ ̣ ́ <br /> ̣ ̣<br /> hoc, Sinh hoc, ... <br /> 2.Thực trang<br /> ̣<br /> ̣ ợi – Kho khăn<br /> 2.1.Thuân l ́<br /> 4<br />  ̣ ợi:<br /> ­ Thuân l<br /> + Được sự  quan tâm cua nha tr<br /> ̉ ̀ ương, chuyên môn vê công tac bôi d<br /> ̀ ̀ ́ ̀ ưỡng <br /> HSG.<br /> + ̣ ̃ ̣ ̀ ưỡng ngoan, co y th<br />  Đôi ngu hoc sinh tham gia bôi d ́ ́ ức hoc tâp.<br /> ̣ ̣<br /> ­  Kho khăn:<br /> ́<br /> +  Nhưng hoc sinh co năng l<br /> ̃ ̣ ́ ực, tư  duy tôt đêu thich cac môn: Toan,  Ly,<br /> ́ ̀ ́ ́ ́ ́ <br /> Anh Văn, Ngữ  Văn. Vi vây viêc chon loc hoc sinh gioi co năng l<br /> ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ực đê bôi<br /> ̉ ̀ <br /> dương môn Hóa hoc la rât kho khăn.<br /> ̃ ̣ ̀ ́ ́<br /> ̀ ̣ ̉ ̉ ̀ ̣ ̣ ́ ương phap,<br /> + Tai liêu đê tham khao cho giao viên va hoc sinh han chê. Ph<br /> ́ ́  <br /> hinh th<br /> ̀ ưc bôi d<br /> ́ ̀ ưỡng chưa phu h̀ ợp. Hoc sinh tiêp thu kiên th<br /> ̣ ́ ́ ức kem.<br /> ́<br /> ̀ ̣<br /> 2.2.Thanh công – Han chế<br /> ­ Thanh công: Thu đ<br /> ̀ ược kêt qua t<br /> ́ ̉ ương đôi tôt, ba năm đêu co hoc sinh đat<br /> ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ <br /> ̉ ́ ương, câp Huyên ( 2011 – 2014).<br /> giai câp Tr ̀ ́ ̣<br /> ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ̣<br /> ­ Han chê: Kêt qua đat giai câp Huyên ch<br /> ́ ́ ưa cao.<br /> ̣ ̣ ̣ ́<br /> 2.3.Măt manh – Măt yêu<br /> ̣ ̣ ́ ̣<br /> ­ Măt manh: Khi ap dung th ương mang lai hiêu qua cao, nhiêu em tham gia<br /> ̀ ̣ ̣ ̉ ̀  <br /> ̀ ưỡng dân đên y th<br /> bôi d ̃ ́ ́ ức hoc tâp cao môn Hóa H<br /> ̣ ̣ ọc và các môn học khác.<br /> ̣ ̣ ̉ ưa mang tinh rông rai, chi ap dung cho đôi t<br /> ­ Măt yêu: Hiêu qua ch<br /> ́ ́ ̣ ̃ ̉ ́ ̣ ́ ượng <br /> ̣ ̀<br /> mui nhon la HSG.<br /> ̃<br /> 2.4.Nguyên nhân<br /> ­ Sự  quan tâm sâu săc va chi đao tôt cua Nha tr<br /> ́ ̀ ̉ ̣ ́ ̉ ̀ ương, chuyên môn vê bôi<br /> ̀ ̀ ̀ <br /> dương HSG.<br /> ̃<br /> ̀ ư cơ sở vât chât va giai quyêt kinh phi cho giao viên bôi d<br /> ­ Đâu t ̣ ́ ̀ ̉ ́ ́ ́ ̀ ưỡng để  <br /> ̣<br /> nâng cao trach nhiêm.<br /> ́<br /> ̣ ́ ̣<br /> ­ Hoc sinh co đông cơ va y th<br /> ̀ ́ ức hoc tâp đung đăn, siêng năng hoc tâp.<br /> ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̣<br /> ̀ hoc̣  sinh  taọ   nhiêu<br /> ­ Gia  đinh  ̣ lợi  cho  hoc̣   sinh  và giaó  viên  bôì <br /> ̀   thuân <br /> dương.<br /> ̃<br /> ̉ ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ớ  ở  cac em con han chê do ki<br /> ­ Kha năng tiêp thu va hinh thanh bô nh ́ ̀ ̣ ́ ế n <br /> thức hóa học rất đa dạng và phong phú về  viết PTHH thực hiện chuỗi phản  <br /> ứng.<br /> 2.5.Phân tích, đánh giá các vấn đề  về  thực trạng mà đề  tài đã đặt <br /> ra:<br /> PHÂN I: KI<br /> ̀ ẾN THỨC CƠ BẢN ĐỂ VIẾT PTHH THỰC HIỆN CHUỖI <br /> PHẢN ỨNG VÔ CƠ<br /> 1. Về phương pháp<br /> 5<br />  + Học sinh nắm thật chắc các kiến thức về  tính chất hóa học của <br /> các hợp chất vô cơ như: Ôxit, ,Axit, Bazơ, Muối, Kim loại và Phi kim. <br /> + Học sinh nắm vững phương pháp điều chế  các loại hợp chất vô <br /> cơ.<br /> + Nắm vững mối quan hệ giữa các hợp chất vô cơ như:<br /> + Từ đơn chất tạo thành hợp chất hiện ỗ<br /> + Từ các hợp chất bị phân hủy, bị khử để tạo thành các đơn chất<br /> *Phần phương pháp này GV cần hướng dẫn lại để  khắc sâu kiến thức  <br /> giúp HS nắm chắc hơn<br /> 2. Một số phương trình hóa học cần chú ý ở học sinh<br /> 4Fe(OH)2   +   O2   +   2H2O       4Fe(OH)3<br /> KCl   +   H2SO4       KHSO4   +   HCl<br /> <br /> 4HCl   +   MnO2       MnCl2   +   Cl2    +   2H2O<br /> <br /> SO2   +   Cl2   +   2H2O       H2SO4   +   2HCl<br /> <br /> 2C   +   CO2       2CO<br /> <br /> 2NaCl   +   2H2O       2NaOH   +   Cl2    +   H2<br /> 3Cl2   +   2Fe       2FeCl3<br /> 2H2SO4 (đ)   +   Cu       CuSO4   +   SO2   +   2H2O<br /> <br /> NH4HCO3       NH3   +   CO2   +   H2O<br /> NH4HCO3   +   NaCl bão hòa       NaHCO3 kết tinh   +   NH4Cl<br /> <br /> 2NaHCO3       Na2CO3   +   CO2   +   H2O<br /> 2NH4Cl   +   Ca(OH)2       CaCl2   +   2NH3   +   2H2O<br /> NaHCO3   +   NaOH       Na2CO3   +   H2O<br /> NaHCO3   +   Ca(OH)2       CaCO3   +   NaOH   +   H2O<br /> CO2   +   H2O   +   Na2CO3       2NaHCO3<br /> Al2O3   +   2NaOH       2NaAlO2   +   H2O<br /> NaAlO2   +   CO2   +   2H2O       Al(OH)3   +   NaHCO3<br /> 2NaHCO3   +   Ba(OH)2 dư       BaCO3   +   2NaOH   +   H2O<br /> 2FeCl2   +   Cl2       2FeCl3<br /> <br /> 6<br />  SO2   +   Br2   +   2H2O       2HBr   +   H2SO4<br /> 2H2S   +   SO2       3S   +   2H2O<br /> <br /> S   +   Fe       FeS<br /> FeS   +   2HBr       H2S   +   FeBr2<br /> CaO   +   3C       CaC2   +   CO<br /> CO2   +   2Ca       2CaO   +   C<br /> 4HCl   +   NaAlO2       NaCl   +   AlCl3   +   2H2O<br /> <br /> Ba(HCO3)2 dd       BaCO3   +   CO2   +   H2O<br /> <br /> C   +   2H2SO4 đ       CO2   +   SO2   +   2H2O<br /> Fe   +   3AgNO3 dư       Fe(NO3)3   +   3Ag<br /> Ba(OH)2   +   Al2O3       Ba(AlO2)2   +   H2O<br /> 2CO2   +   Ba(AlO2)2   +   4H2O       Ba(HCO3)2   +   2Al(OH)3<br /> Ca(HCO3)2   +   2KOH       CaCO3    +   K2CO3   +   2H2O<br /> 2KHSO3   +   2NaOH       Na2SO3   +   K2SO3   +   2H2O<br /> *Một số  PTHH cần chú ý  ở  học sinh, phần này GV trực tiếp viết PTHH và  <br /> hướng dẫn chi tiết để HS nắm, bổ sung kiến thức. <br /> PHÂN II: CÁC D<br /> ̀ ẠNG BÀI TOÁN VỀ CHUỖI PHẢN <br /> ỨNG VÔ CƠ<br /> 1. Bài toán 1:  Cho sơ đồ phản ứng<br /> <br /> X       Fe     Y   Z    Fe(OH)3   <br /> G<br /> Biết  X   +   H2SO4 loãng        Y   +   G   +   H2O<br /> Viết các PTHH minh họa<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> + Xác định các chất:<br /> <br />     X   +   M       Fe   +   …<br />     X   +   H2SO4       Y   +   G   +   H2O<br />       X là Fe3O4. Do đó Y là FeSO4, G là Fe2(SO4)3, Z là Fe(OH)2 <br /> + Các PTHH xảy ra:<br /> <br /> Fe3O4   +   4CO       3Fe   +   4CO2<br /> 7<br />  Fe   +   H2SO4       FeSO4   +   H2<br /> <br /> FeSO4   +   2NaOH       Fe(OH)2    +   Na2SO4<br /> <br /> 4Fe(OH)2   +   O2   +   2H2O       4Fe(OH)3<br /> <br /> 2Fe(OH)3   +   3H2SO4       Fe2(SO4)3   +   6H2O<br /> <br /> 2. Bài toán 2: Viết các PTHH để hoàn thành sơ đồ sau:<br /> <br /> Fe   Fe3O4   CO2   NaHCO3   NaCl   Cl2  FeCl3 <br /> Fe(NO3)3   NaNO3<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> + Các PTHH xảy ra trong sơ đồ:<br /> <br /> 3Fe   +   2O2       Fe3O4<br /> <br /> Fe3O4   +   4CO       3Fe   +   4CO2<br /> <br /> CO2   +   NaOH       NaHCO3<br /> <br /> NaHCO3   +   HCl       NaCl   +   CO2    +   H2O<br /> <br /> <br /> 2NaCl   +   2H2O       2NaOH   +   Cl2    +   H2<br /> <br /> 3Cl2   +   2Fe       2FeCl3<br /> <br /> FeCl3   +   3AgNO3       3AgCl    +   Fe(NO3)3<br /> <br /> Fe(NO3)3   +   3NaOH       Fe(OH)3    +   3NaNO3<br /> <br /> 3. Bài toán 3: Cho các phản ứng hóa học sau đây:<br /> <br />     X1   +   X2       Na2CO3   +   H2O<br /> <br /> <br />     X3   +   H2O       X2   +   X4   +   H2<br /> <br />     X5   +   X2       X6   +   H2O<br /> <br />     X6   +   CO2   +   H2O       X7   +   X1<br /> <br /> <br />     X5         X8   +   O2<br /> <br /> a) Chọn các chất X1, X2, X3, X4, X5, X6, X7, X8 thích hợp và hoàn thành các <br /> PTHH của các phản ứng trên.<br /> 8<br />  b) Hãy đề xuất thêm 4 phản ứng khác nhau để trực tiếp điều chế X2.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Các chất thích hợp với   lần lượt có thể là:<br /> : ;  : ;  : ;  :<br /> : ;  : ;  :<br /> +Các PTHH lần lượt là:<br /> <br /> NaHC  + NaOH   NaC  +  O<br /> 2NaCl + 2   2NaOH + C  + <br /> A  + 2NaOH   2NaAl  + <br /> NaAl  + C  + 2 O   Al(O  + NaHC<br /> A    4Al + 3<br /> +Để trực tiếp điều chế ra NaOH ta có thể sử dụng thêm các phản ứng:<br /> 2Na + 2 O   2NaOH + <br /> O +   2NaOH<br />  + Ba(O    2NaOH + Ba<br /> 2NaH  + Ba    Ba  + 2NaOH+ <br /> 4.Bài toán 4: Cho sơ đồ chuyển đổi hóa học:<br />    Fe   X   Fe(O   FeS    Fe(N    Fe(O<br />  Z<br />    (S    Fe(O<br /> Thay các chữ X,Y,Z bằng các chất thích hợp rồi viết PTHH biểu diễn <br /> các chuyển đổi hóa học trên.<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> +X là Fe , Y là Fe , Z là F  <br /> +PTHH các phản ứng xảy ra:<br /> <br /> F  + 3    2Fe + 3<br /> Fe + 2HCl   Fe  + <br /> Fe    Fe  + 2NaCl<br /> <br /> 9<br />  Fe  +   Fe  + 2   O<br /> Fe  + Ba(    Fe(  + Ba<br /> 2Fe + 3    2Fe<br /> Fe  + 3NaOH   Fe(  + 3NaCl<br /> 2Fe  +   2F + 3 O<br /> <br /> F  + 3     2F + 3 O<br /> <br /> F  + 6NaOH  Fe(  + 3<br /> 5.Bài toán 5: Chọn các chất A,B,C,D thích hợp và hoàn thành các phương <br /> trình phản ứng hóa học của sơ đồ biến hóa sau:<br /> <br /> <br /> A + B<br /> <br /> C + B                 A   C   D<br /> D+ B<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> +A là Cu(OH)2, B là H2SO4, C là CuO, D là Cu<br /> +Các phương trình phản ứng hóa học:<br /> <br /> H2SO4 + Cu(OH)2   CuSO4 + 2H2O<br /> <br /> H2SO4 + CuO   CuSO4 + H2O<br /> 2H2SO4 đ + Cu   CuSO4 + SO2+ 2H2O<br /> CuSO4 + BaCl2   BaSO4    + CuCl2<br /> CuCl2+ 2AgNO3   AgCl  + Cu(NO3)2<br /> Cu(NO3)2 + 2NaOH    Cu(OH)2    2NaNO3<br /> Cu(OH)2    CuO + H2O<br /> CuO + H2    Cu + H2O<br /> 6.Bài toán 6: Cho sơ đồ phản ứng:<br />  ① X   Y + T + Z ⑤ Q + Ca(OH)2   B + Y + T<br /> <br /> ② X + NaClbão hòa    P + Q ⑥ A + Ca(OH)2   D + <br /> NaOH<br /> 10<br />  ③ P    A + Z + T ⑦ P + Ca(OH)2   D + NaOH + T<br /> <br /> ④ P + NaOH   A + T ⑧ Z + T + A   P<br /> Biết X,Y,Z,T,P,Q,A,B,D là các chất vô cơ khác nhau. X được dùng làm <br /> bột nở, P là chất ít tan.<br /> Xác định X,Y,Z,T,P,Q,A,B,D và hoàn thành các PTHH trong sơ đồ trên.<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> + Xác định các chất:<br /> X: NH4CO3 ; Y: NH3; Z: CO2; T:H2O; Q: NH4Cl; A:Na2CO3<br /> B: CaCl2; D:CaCO3<br /> + Phương trình hóa học:<br /> ① NH4HCO3   NH3 + CO3  + H2O<br /> <br /> ② NH4CO3 + NaClbão hòa   NaHCO3 kết tinh + NH4Cl<br /> ③ 2NaHCO3   Na2CO3 + CO2 + H2O<br /> <br /> ④ NaHCO3 + NaOH   Na2CO3 + H2O<br /> ⑤ 2NH4Cl + Ca(OH)2   CaCl2 + 2NH3 + 2H2O<br /> <br /> ⑥ Na2CO3 + Ca(OH)2   CaCO3 + 2NaOH<br /> ⑦NaHCO3 Ca(OH)2   CaCO3 + 2NaOH + H2O<br /> <br /> ⑧ CO2 + H2O + Na2CO3   NaHCO3<br /> 7.Bài toán 7: Cho dãy số chuyển hóa như sau:<br /> Fe   A   B   C   Fe   D   E   F   D<br /> Xác định A,B,C,D,E,F. Viết phương trình phản ứng.<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> + Hoàn thành dãy chuyển hóa:<br /> <br /> Fe   A   B   C   Fe   D   E   F   D<br /> Fe + 2HCl   FeCl2 + H2<br /> <br /> FeCl2 + 2NaOH   Fe(OH)2 + 2NaCl<br /> Fe(OH)2   FeO + H2O<br /> <br /> FeO + CO   Fe + CO2<br /> 11<br />  2Fe + 3Cl   2FeCl3<br /> <br /> FeCl3 + 3NaOH   Fe(OH)3 + 3NaCl<br /> 2Fe(OH)3   Fe2O3 + 3H2O<br /> <br /> Fe2O3 + 6HCl   2FeCl3 + 3H2O<br /> 8.Bài toán 8: Thực hiện chuyển hóa sau bằng các PTHH, biết X là 1 đơn <br /> chất<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br />  Z1   Z2   Z3<br /> <br /> X  Y X<br /> T1  T2  T3<br /> Phân tích và hướng dẫn giải<br /> + Sơ đồ phản ứng:<br /> <br /> Fe(NO3)2    FeCO3    FeO<br /> Fe  FeCl2    Fe<br /> <br /> Fe(OH)2   Fe(OH)3   Fe2O3<br /> + Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> Fe + 2HCl   FeCl2 + H2<br /> <br /> FeCl2 + 2AgNO3 thiếu   Fe(NO3)2 + AgCl<br /> Fe(NO3)2 + Na2CO3   FeCO3  + 2NaNO3<br /> <br /> FeCO3   FeO + CO2<br /> FeO + CO   Fe + CO2<br /> <br /> FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2 + 2NaCl<br /> 4Fe(OH)2 + O2 + 2 H2O   4Fe(OH)3<br /> <br /> 2Fe(OH)3   Fe2O3 + 3H2O<br /> Fe2O3 + 3CO   2Fe + 3CO2<br /> 9. Bài toán 9: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau (Ghi rõ điều kiện phản <br /> ứng)<br /> X + A F<br /> X + B  Fe  I F<br /> <br /> X + C X  F<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> +Hoàn thành sơ đồ phản ứng:<br /> <br /> <br /> 13<br />  Fe2O3 + H2 FeCl3<br /> Fe2O3 + CO     Fe  FeCl2  FeCl3<br /> Fe2O3 + Al Fe2O3   FeCl3<br /> +Các phương trình phản ứng:<br /> <br /> Fe2O3 + 3H2   2Fe + 3H2O<br /> Fe2O3+ 3CO  2Fe+ 3CO2<br /> t0<br /> Fe2O3 2 Al 2 Fe Al2O3<br /> <br /> t0<br /> 2 Fe 3Cl 2 FeCl3<br /> Fe 2 HCl FeCl 2 H 2<br /> 2 FeCl2 Cl2 FeCl3<br /> Fe2O3 6 HCl 2 FeCl3 3H 2O<br /> <br /> <br /> 10. Bài toán 10:<br /> Cho sơ đồ sau:<br />                          A<br /> <br /> <br /> B                 Ca (OH)2                         D<br /> <br /> <br /> <br />                          C<br /> Chọn các chất A, B, C, D thích hợp và viết PTHH để minh họa.<br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> + Sơ đồ phản ứng:<br />                            CaCO3<br /> <br /> <br />   Ca(HCO3)               Ca (OH)2                     CaCl2<br /> <br /> <br /> <br />                          Ca3(PO4)2<br /> 14<br />  + Các phương trình xảy ra:<br /> Ca(OH) 2  + 2HCl  CaCl2 2 H 2O<br /> Ca(OH) 2 Na2CO3 CaCO3 2 NaOH<br /> Ca(OH) 2 CO2 Ca ( HCO3 ) 2<br /> 3Ca (OH ) 2 2 H 3 PO4 Ca3 ( PO4 ) 2 6 H 2O<br /> CaCl2 Na2CO3 CaCO3 2 NaCl<br /> CaCO3 CO2 H 2O Ca ( HCO3 ) 2<br /> 3Ca ( HCO3 ) 2 2 Na3 PO4 Ca3 ( PO4 ) 2 6 NaHCO3<br /> Ca3 ( PO4 ) 2 6 HCl 3CaCl 2 H 3 PO4<br /> 11. Bài toán 11: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau đây:<br />                  X                      G  +H2O<br /> G              Y                       A + B<br />                 Z                        X + C<br /> Cho biết G là một phi kim, X là khí có mùi trứng thối.<br /> Phân tích và hướng dẫn giải<br />                  H2S                       S  +H2O<br /> G              SO2                        HBr + H2SO4<br />                 FeS                         H2S + FeBr2<br /> +Các phương trình xảy ra:<br /> S + H2   H2S<br /> S + O2   SO2<br /> <br /> S + Fe   FeS<br /> 2H2S + SO2   3S  +2H2O<br /> SO2 + Br + H2O   2HBr + H2SO4<br /> FeS + 2HBr  H2S + FeBr2<br /> 12. Bài toán 12: Viết các phương trình theo các chuỗi biến hóa dưới đây:<br /> A B X1 X2 R1 R2  Y1 Y2<br /> D                                                                                                    <br /> E G X4 X3 R4 R3 Y4 Y3 Y5<br /> Cho biết:<br /> <br /> 15<br /> ­ A, B, D, E, G là những kim loại khác nhau.<br /> <br /> ­ X1, X2, X3, X4 là những hợp chất đều có cùng một thành phần nguyên tố kim <br /> loại.<br /> <br /> ­ R1, R2, R3, R4 là 4 muối chứa cùng  một thành phần nguyên tố kim loại.<br /> <br /> ­ Y1, Y2, Y3, Y4 đều có chứa nguyên tố Clo.<br /> <br /> ­ X1, X2, R1, R2, Y1 là những chất khác nhau.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Viết các PTHH:<br /> (1) (2) (3) ( 4)<br /> A B D E G<br /> 2 Al 3Zn( NO3 ) 2 3Zn 2 Al ( NO3 ) 2<br /> Zn FeSO4 ZnSO4 Fe<br /> Fe CuSO4 Cu FeSO4<br /> Cu AgNO3 2 Ag Cu ( NO3 ) 2<br /> (1) ( 2) ( 3) ( 4)<br /> X1 X2 X3 X4 X1<br /> 0<br /> t<br /> CaCO3 CaO CO2<br /> CaO H 2 O Ca(OH ) 2<br /> Ca (OH ) 2 2 HCl CaCl 2 2 H 2O<br /> CaCl 2 Na 2 CO3 CaCO3 2 NaCl<br /> ( 4) (1) ( 2) ( 3)<br /> R4 R1 R2 R3 R4<br /> BaCl 2 2 AgNO3 Ba ( NO3 ) 2 2 AgCl<br /> Ba ( NO3 ) 2 Na 2 CO3 BaCO3 2 NaNO3<br /> BaCO3 H 2 SO4 BaSO4 H 2 O CO2<br /> BaCl 2 Na 2 SO4 BaSO4 2 NaCl<br /> <br /> <br /> ( 5) (1) ( 2) (4)<br /> Y4 Y1 Y2 Y3 Y5<br /> FeCl2 2 NaOH Fe(OH ) 2 2 NaCl<br /> đpdd<br /> 2 NaCl 2 H 2O 2 NaOH Cl2 H2<br /> 0<br /> Cl 2 Cu t<br /> CuCl2  <br /> CuCl2 Fe FeCl2 Cu<br /> 0<br /> t<br /> Cl2 H2 2 HCl<br /> <br /> <br /> <br /> 13. Bài toán 13: Viết phương trình phản ứng biểu diễn chuỗi biến  hóa sau:<br /> 16<br />  FeSO4  Fe(OH)2 <br /> <br /> FeS2 Fe2O3  Fe Fe(NO3)2<br /> <br /> Fe2(SO4)3 Fe(OH)3<br /> <br /> (Mỗi mũi tên biểu diễn bằng một phản ứng)<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> + Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> t0<br /> 4 FeS 2 11O2 2 Fe2 O3 8SO2<br /> 0<br /> t<br /> Fe2 O3 2 Al Al 2 O3 2 Fe<br /> Fe H 2 SO4loãng FeSO4 H2<br /> t0<br /> 2 Fe 6 H 2 SO4 đăc Fe2 ( SO4 ) 3 6H 2 3SO2<br /> <br /> Fe2(SO4)3 + Fe   3FeSO4<br /> <br /> 3FeSO4 +   Cl2   FeCl3 + Fe2 + Fe2(SO4)3<br /> <br /> FeSO4 + 2NaOH   Fe(OH)2 + Na2SO4<br /> <br /> Fe(OH)2 + 10HNO3   3Fe(NO3)3 + 8H2O + NO<br /> <br /> Fe2(SO4)3 + 6NaOH   2Fe(OH)3 + 3Na2SO4<br /> <br /> Fe(OH) + 3HNO3   Fe(NO3)3 + 3H2O<br /> <br /> 2Fe(OH)3 + ½ O2 + H2O   2Fe(OH)3 <br /> <br /> 14.Bài toán 14: Hãy chọn các chất thích hợp để  hoàn thành các phương <br /> trình phản ứng dưới đây:<br /> <br /> a) X1 + X2   Br2 + MnBr2 + H2O<br /> <br /> b) Y1 + Y2 + Y3   HCl + H2SO4<br /> <br /> c) A1 + A2   SO2 + H2O<br /> <br /> d) B1 + B2   NH3 + Ca(NO3)2 + H2O<br /> <br /> 17<br />  e) Ca(X)2 + Ca(Y)2   Ca3(PO4)2 + H2O<br /> <br /> f) D1 + D2 + D3   Cl2 + MnSO4 + K2SO4 + Na2SO4 + Na2SO4 + H2O<br /> <br /> g) FexOy + H2   ...<br /> <br /> h) CoHb(COOH)2 + O2   CO2 + H2O<br /> <br /> i) NH3 + CO2   E1 + E2<br /> <br /> j) CrO3 + KOH   F1 + F2<br /> <br /> k) KHCO3 + KOHdư    G1+ G2 + G3<br /> <br /> l) Al2O3 + KHSO4   I1 + I2 + I3<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> a) MnO2 + 4HBr   Br2 + MnBr2 + 2H2O<br /> <br /> b) SO2 + Cl2 + 2H2O   HCl + H2SO4<br /> <br /> c) H2S+  O2   SO2 + H2O<br /> <br /> d) 2Nh4NO3 + Ca(OH)2   2NH3  + Ca(NO3)2 + H2O<br /> <br /> e) Ca(X)2 + Ca(Y)2   Ca3(PO4)2 + H2O<br /> <br /> f)   2KMnO4  +   10NaCl   +   8H2SO4   đặc    5Cl2  +   2MnSO4  +   K2SO4  + <br /> 5Na2SO4 + H2O<br /> <br /> g) FexOy + yH2   xFe + yH2O<br /> <br /> h) CxHy(COOH)2 + (x+  O2  CO2 + ( H2O<br /> <br /> i) NH3 + CO2   (NH2)2CO + H2O<br /> <br /> j) CrO3 + 2KOH   K2CrO4 + H2O<br /> <br /> k) 2KHCO3 + Ca(OH)2 dư    CaCO3 + K2CO3 + 2H2O<br /> <br /> l) Al2O3 + 6KHSO4   Al2(SO4)3 + 3K2SO4 + 3H2O<br /> <br /> 15.Bài toán 155: Viết các phương trình phản ứng theo sơ đồ sau:<br /> 18<br />  FeS2   Fe2O3   Fe2SO4   FeSO4 <br />    Fe(NO3)2<br /> <br />    <br /> <br />    Fe     FeCl2    Fe(OH)2   Fe(NO3)3<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> 4FeS2 + 11O2   2Fe2O3 + 8SO2<br /> <br /> Fe2O3 + 3H2SO4   Fe2(SO4)3 + 4H2O<br /> <br /> Fe2(SO4)3 + Fe   3FeSO4<br /> <br /> 3FeSO4 +   Cl2   FeCl3 + Fe2(SO4)3<br /> <br /> FeSO4 + Ba(NO3)2   Fe(NO3)2 + BaSO4<br /> <br /> Fe2O3 + 3CO   2Fe + CO2<br /> <br /> FeCl2 + H2SO4   FeSO4 + 2HCl<br /> <br /> Fe(NO3)2 + 3NaOH   Fe(OH)2  + 2NaNO3<br /> <br /> 3Fe(NO3)2 + 4HNO3  3Fe(NO3)3 + 2H2O +NO<br /> <br /> Fe + 2HCl   FeCl2 + H2<br /> <br /> FeCl2 + 2NaOH   Fe(OH)2  + 2NaCl<br /> <br /> 3Fe(OH)2 + 10HNO3   3Fe(NO3)2 + 8H2O + NO<br /> <br /> 16.Bài toán 16: Viết các phương trình phản  ứng minh họa dãy biết hóa <br /> sau: +G<br /> <br />          C    Q    C  <br /> A Fe<br /> +I<br />      D    P     C  <br /> <br /> Biết A,B,C,D,E,G,H,I,M,Q,P là những chất khác nhau:<br /> <br /> 19<br />  Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> + Xác định các chất trong sơ đồ:<br /> <br /> A: Fe D:FeCl3 H:NaOH Q:Fe(OH)2<br /> <br /> B:HCl E:Cl2 I: CO P: Fe(OH)3<br /> <br /> C: FeCl2 G: Mg M:Fe2O3<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> Fe + 2HCl   FeCl2 +H2↑<br /> <br /> FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2↓ +2NaCl<br /> <br /> Fe(OH)2 + 2HCl FeCl2+2 H2O<br /> <br /> FeCl2+Mg Fe+MgCl2<br /> <br /> 2Fe+3Cl2 2FeCl3<br /> <br /> FeCl3+3NaOH  Fe(OH)3+3NaCl<br /> <br /> 2Fe(OH)3 Fe2O3+3H2O<br /> <br /> Fe2O3+3CO  2Fe+3CO2↑<br /> <br /> 2FeCl2+Cl2 2FeCl3<br /> <br /> 4Fe(OH)2+O2+2H2O 4Fe(OH)3<br /> <br /> 17.Bài toán 17: Viết phương trình biến hóa sau:<br /> <br /> X+A E G A<br /> <br /> X+B  D H I B<br /> <br /> X+C C<br /> <br /> A,B,C,D,E,G,H,I,X là những chất khác nhau. Trong phương trình phản <br /> ứng thay các chất đó thành công thức cụ thể.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> 20<br />  H2+FeO Fe+H2O<br /> <br /> 3H2+Fe2O3 2Fe+3H2O<br /> <br /> 4H2+Fe3O4 3Fe+4H2O<br /> <br /> Fe+2HCl FeCl2+H2↑<br /> <br /> 2Fe+6H2SO4 đ  Fe2(SO4)3+3SO2↑+6H2O<br /> <br /> 3Fe+2O2 Fe3O4<br /> <br /> FeCl2+2NaOH Fe(OH)2↓+2NaCl<br /> <br /> Fe2(SO4)3+6NaOH 2Fe(OH)3↓+4Na2SO4<br /> <br /> Fe(OH)2 FeO+H2O<br /> <br /> 2Fe(OH)3 Fe2O3+3H2O<br /> <br /> 18.Bài toán 18: Chọn các chất X,Y,Z,D,E,G,H,I. Viết các phương trình <br /> phản ứng trực tiếp theo sơ đồ biến hóa. Ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có.<br /> <br /> <br /> <br /> Fe Y D G H<br /> <br /> <br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải<br /> <br /> +Sơ đồ phản ứng là:<br /> <br /> <br /> <br /> Fe FeCl2 FeCl3 Fe(OH)3 Fe2O3<br /> <br /> <br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> Fe+2HCl  FeCl2+H2↑<br /> <br /> <br /> 21<br />  2FeCl2+Cl2 2FeCl3<br /> <br /> 2Fe+3Cl2 2FeCl3<br /> <br /> FeCl3+3NaOH Fe(OH)3↓+3NaCl<br /> <br /> 2Fe(OH)3 Fe2O3+3H2O<br /> <br /> Fe2O3+6HCl 2FeCl3+3H2O<br /> <br /> Fe2O3+3CO 2Fe+3CO2<br /> <br /> 19.Bài toán 19: Nung nóng Cu trong không khí, sau một thời gian được <br /> chất rắn A. Hòa tan A trong H2SO4 đặc, nóng thu được dung dịch B và khí C. <br /> Khí C tác dụng với dung dịch KOH được dung dịch D. D vừa tác dụng với <br /> BaCl2  vừa tác dụng với  NaOH. B tác dụng với dung dịch KOH. Viết các <br /> phương trình phản ứng xảy ra.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Nung nóng Cu trong không khí thu được chất rắn A là CuO và Cu dư:<br /> <br /> 2Cu+O2 2CuO<br /> <br /> +Hòa tan A trong H2SO4 đặc, nóng.<br /> <br /> CuO+H2SO4→CuSO4+H2O<br /> <br /> Cu+2H2SO4 đặc, nóng → CuSO4+SO2↑+2H2O<br /> <br /> +Dung dịch B: CuSO4, khí C: SO2, Dung dịch D:KHSO4, K2SO3<br /> <br /> SO2+KOH→KHSO3<br /> <br /> SO2+2KOH→K2SO3+H2O<br /> <br /> K2SO3+BaCl2→2KCl+BaSO3<br /> <br /> 2KHSO3+2NaOH→Na2SO3+K2SO3+2H2O<br /> <br /> CuSO4+2KOH→Cu(OH)2↓+K2SO4<br /> <br /> 20.Bài toán 20: Cho sơ đồ biến đổi sau:<br /> <br /> A1 A2 A3<br /> 22<br />  NaCl ↦NaCl ↦NaCl  ↦NaCl<br /> <br /> A4 A5 A6<br /> <br /> Cho biết A1  là kim loại. Tìm các chất A1,A2,A3,A4,A5,A6,B1,B2,B3,B4  và <br /> hoàn thành các phương trình hóa học của sơ đồ trên.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Sơ đồ phản ứng:<br /> <br /> Na NaO NaOH<br /> <br /> NaCl ↦NaCl ↦NaCl  ↦NaCl<br /> <br /> Cl2 HCl CuCl2<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> 2NaCl  2Na+Cl2<br /> <br /> 4Na+O2 2Na2O<br /> <br /> Cl2+H2 2HCl<br /> <br /> 2HCl+CuO→CuCl2+H2O<br /> <br /> 2NaOH+CuCl2→Cu(OH)2+2NaCl<br /> <br /> 2Na+Cl2 2NaCl<br /> <br /> Na2O+2HCl→2NaCl+H2O<br /> <br /> 21.Bài toán 21: Đốt hỗn hợp gồm C và S trong Oxi dư thu được hỗn hợp <br /> khí A. Cho ½ A lội qua dung dịch NaOH thu được dung dịch B và khí C. Cho <br /> khí C qua hỗn hợp chứa CuO và MgO nung nóng thu được chất rắn D và khí <br /> E. Cho E lội qua dung dịch Ca(OH)2 thu được kết tủa F và dung dịch G. Thêm <br /> dung dịch KOH vào dung dịch G lại thấy có kết tủa F xuất hiện. Đun nóng G <br /> cũng thấy có kết tủa F. Cho ½ A còn lại qua xúc tác nung nóng thu được khí <br /> M. Dẫn M qua dung dịch BaCl2 thấy có kết tủa N. Hãy xác định thành phần <br /> A,B,C,D,E,F,G,M,N và viết tất cả các phương trình phản ứng xảy ra.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> 23<br /> +Sơ đồ phản ứng xảy ra:<br /> <br /> C­S+O2 dư  A↑ G+KOH→F↓<br /> <br /> A+NaOH→Bdd+C↑ G  F↓<br /> <br /> C+(CuO,MgO) →D+E↑ A M↑<br /> <br /> E+Ca(OH)2→F↓+Gdd M+BaCl2 dd→N↓<br /> <br /> +Xác định thành phần:<br /> <br /> A:Gồm CO,CO2,SO2,O2 dư F:Gồm CaCO3(có tể có CaCO3)<br /> <br /> B:Gồm Na2CO3,Na2SO3,NaHCO3,NaHSO3<br /> <br /> C:Gồm CO,O2 (có thể còn có CO2,SO2)<br /> <br /> D:Gồm Cu,MgO (có thể có CuO dư) E:Gồm CO2 (có thể có SO2)<br /> <br /> G:Gồm Ca(HCO3)2(có thể Ca(HCO3)2) M:Gồm SO3,CO2,CO,SO2,O2<br /> <br /> N:Gồm BaSO4<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> C+O2 CO2 C+CO2 2CO S+O2  SO2<br /> <br /> CO2+NaOH NaHCO3 CO2+2NaOH Na2CO3+H2O<br /> <br /> SO2+NaOH NaHSO3 SO2+2NaOH Na2SO3+H2O<br /> <br /> CO+CuO Cu+CO2<br /> <br /> 2Cu+O2 2CuO<br /> <br /> CO2+Ca(OH)2→CaCO3↓+H2O<br /> <br /> 2CO2+Ca(OH)2→Ca(HCO3)2<br /> <br /> Ca(HCO3)2+2KOH→CaCO3↓+K2CO3+2H2O<br /> <br /> Ca(HCO3)2→CaCO3↓+CO2+H2O<br /> <br /> 24<br />  2SO2+O2⇄2SO3<br /> <br /> SO3+H2O→H2SO4<br /> <br /> H2SO4+BaCl2→BaSO4↓+2HCl<br /> <br /> 22.Bài   toán   22:   Hỗn   hợp   bột   X   gồm   BaCO3,   Fe(OH)2, <br /> Al(OH)3,CuO,MgCO3.Nung   X   trong   không   khí   đến   khối   lượng   không   đổi <br /> được hỗn hợp rắn A. Cho A vào nước dư khuấy đều được dung dịch B chứa <br /> hai chất tan và phần không ta C. Cho khí CO qua bình chứa C nung nóng được <br /> hỗn hợp chất rắn E và hỗn hợp khí D. Cho E vào dung dịch AgNO3  dư được <br /> dung dịch F và hỗn hợp chất rắn Y. Cho Y vào H2SO4 đặc, nóng thấy có khí <br /> bay ra. Cho D dư sục vào dung dịch B được kết tủa M và dung dịch N. Đun <br /> nóng dung dịch N được kết tủa K và khí G. Viết các phương trình hóa học <br /> xảy ra (các phản ứng xảy ra hoàn toàn).<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Nung X:<br /> <br /> BaCO3  BaO+CO2<br /> <br /> Fe(OH)2 FeO+H2O<br /> <br /> 2Al(OH)3 Al2O3+3H2O<br /> <br /> MgCO3 MgO+CO2<br /> <br /> +Cho A+H2O<br /> <br /> BaO+H2O →Ba(OH)2<br /> <br /> Ba(OH)2+Al2O3→Ba(AlO2)2+H2O<br /> <br /> ⇒C còn lại: FeO, MgO, CuO<br /> <br /> +Chất rắn C phản ứng với CO:<br /> <br /> FeO+CO Fe+Co2↑<br /> <br /> CuO+CO Cu+CO2↑<br /> <br /> 25<br />  +E+AgNO3:<br /> <br /> Fe+3AgNO3→Fe(NO3)3+3Ag↓<br /> <br /> Cu+2AgNO3→Cu(NO3)2+2Ag↓<br /> <br /> +Y (gồm MgO và Ag) + H2SO4+H2O<br /> <br /> 2Ag+H2SO4 đặc →AgSO4+SO2↑+2H2O<br /> <br /> +D+B:<br /> <br /> CO2+Ba(OH)2→BaCO3↓+H2O<br /> <br /> 2CO2+Ba(AlO2)2+4H2O→Ba(HCO3)2+2Al(OH)3<br /> <br /> CO2+BaCO3+H2O →Ba(HCO3)2<br /> <br /> +Đun nóng N:<br /> <br /> Ba(HCO3)2  BaCO3↓+CO2↑+H2O<br /> <br /> 23.Bài toán 23: Viết phương trình phản ứng để biểu diễn chuỗi chuyển <br /> hóa sau:<br /> <br /> CaO Ca(OH)2<br /> <br /> CaCO3 CaCO3<br /> <br /> CaCl2 Ca(NO3)2<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng xảy ra<br /> <br /> CaCO3 CaO+CO2<br /> <br /> Cao+H2O→Ca(OH)2<br /> <br /> Ca(OH)2+CO2→CaCO3↓+H2O<br /> <br /> Ca(OH)2+2HNO3→Ca(NO3)2+H2O<br /> <br /> Ca(NO3)2+Na2CO3→CaCO3↓+2NaNO3<br /> 26<br />  CaCl2+2HNO3→Ca(NO3)2+2HCl↑<br /> <br /> CaO+2HCl→CaCl2+H2O<br /> <br /> CaCO3+2HCl→CaCl2+H2O+CO2↑<br /> <br /> 24:Bài toán 24: Viết phương trình phản ứng biểu diễn chuỗi chuyển hóa <br /> sau:<br /> <br /> A B C CaCO3<br /> <br /> CaCO3<br /> <br /> K N CaCO3<br /> <br /> Chọn các chất A, B, C, D, E, F, K, M, N, O, P,Q thích hợp và hoàn thành <br /> PTHH.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Sơ đồ phản ứng:<br /> <br /> CaO Ca(OH)2 C CaCO3<br /> <br /> CaCO3<br /> <br /> CO2 NaHCO3 NaKCO3  CaCO3<br /> <br /> +Các phương trình phản ứng:<br /> <br /> CaCO3 CaO+CO2<br /> <br /> CaO+H2O →Ca(OH)2<br /> <br /> Ca(OH)2+2HCl→CaCl2+2H2O<br /> <br /> CaCl2+Na2CO3→CaCO3↓+2NaCl<br /> <br /> CO2+NaOH→NaHNO3<br /> <br /> NaHCO3+KOH→NaKCO3+H2O<br /> <br /> NaKCO3+Ca(NO3)2→CaCO3↓+NaNO3+KNO3<br /> <br /> 27<br />  25:Bài toán 25: Nung nóng hỗn hợp gồm CuO,Fe3O4,Fe2O3,CaO và C dư <br /> ở nhiệt độ cao đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được chất rắn A và <br /> khí B duy nhất. Cho chất rắn A vào dung dịch HCl dư thu được chất rắn X, <br /> dung dịch Y và khí Z. Cho chất rắn X vào H2SO4 đặc, nóng, dư thấy X tan hết. <br /> Viết PTHH xảy ra.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải:<br /> <br /> +Nung nóng hỗn hợp:<br /> <br /> CuO+Cdư Cu+CO<br /> <br /> Fe3O4+4Cdư 3Fe+4CO<br /> <br /> Fe2O3+3Cdư 2Fe+3CO<br /> <br /> CaO+3Cdư CaC2+CO<br /> <br /> +Chất rắn A tác dụng với dung dịch HCl dư:<br /> <br /> Fe+2HCl  FeCL2+H2↑<br /> <br /> CaC2+2HCl CaCl2+C2H2↑<br /> <br /> +Chất rắn X tác dụng với H2SO4 đặc, nóng, dư:<br /> <br /> C+2H2SO4 đặc, nóng CO2+2SO2↑+2H2O<br /> <br /> Cu+2H2SO4 đặc, nóng   CuSO4 +2H2O+ SO2↑<br /> <br /> 26. Bài toán 26: Viết phương trình phản ứng minh họa dãy biến hóa sau:<br /> <br />              C  Q  C<br /> <br /> A      Fe<br /> <br /> D  P M<br /> <br /> Biết A, B,C,D,G,H,I,K,M,Q,P là những chất khác nhau.<br /> <br /> Phân tích và hướng dẫn giải<br /> <br /> +Xác định các chất:<br /> <br /> 28<br /> A:Fe Q: Fe(OH)2  K: O2 + H2O B: HCl<br /> G: Mg M: Fe2O3 C: FeCl2 I: CO<br /> D: FeCl3 H: NaOH P: Fe(OH)3 E: Cl2<br /> <br /> <br /> + Các phương trình phản ứng xảy ra:<br /> <br /> Fe+ 2HCl  FeCl2 + H2<br /> <br /> FeCl2 + 2NaOH   Fe(OH)2 + 2H2O<br /> <br /> Fe(OH)2 + 2HCl  FeCl2 + 2H2O<br /> <br /> FeCl2 + Mg MgCl2 + Fe<br /> <br /> Fe2O3 + 3CO  2Fe+ 3CO2<br /> <br /> 2Fe(OH)3 Fe2O3+ 3H2O<br /> <br /> 4Fe(OH)2+O2+ 2H2O  4Fe(OH)3<br /> <br /> FeCl3 +3NaOH Fe(OH)3 + 3NaCl<br /> <br /> 2FeCl2 +Cl2  2FeCl3<br /> <br /> 2Fe+ 3Cl2  2FeCl3<br /> <br /> 3.Giai phap – Biên phap<br /> ̉ ́ ̣ ́<br /> 3.1.Muc tiêu cua giai phap – biên phap<br /> ̣ ̉ ̉ ́ ̣ ́<br /> ̀ ̣<br /> ­ Nhăm tao môi tr ương thuân l<br /> ̀ ̣ ợi nhât đê GV va HS tham gia bôi d<br /> ́ ̉ ̀ ̀ ưỡng.  <br /> ̀ ực cua HS, s<br /> Phat huy tôi đa tiêm l<br /> ́ ́ ̉ ự đâu t<br /> ̀ ư, nghiên cưu tim hiêu va giang day<br /> ́ ̀ ̉ ̀ ̉ ̣  <br /> ̉<br /> cua GV.<br /> ­ Phương phap day hoc la cach th<br /> ́ ̣ ̣ ̀ ́ ưc hoat đông cua GV va HS trong qua<br /> ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ <br /> ̀ ̉ ́ ưc. Đ<br /> trinh truyên tai, tiêp thu kiên th<br /> ̀ ́ ́ ược tiên hanh d<br /> ́ ̀ ưới vai tro chu đao cua<br /> ̀ ̉ ̣ ̉  <br /> ̀ ự  hoat đông tich c<br /> GV va s ̣ ̣ ́ ực, tự giac tiêp thu cua HS nhăm th<br /> ́ ́ ̉ ̀ ực hiên tôt cac<br /> ̣ ́ ́ <br /> ̣ ̣ ̀ ưỡng theo hương cua muc tiêu đê ra.<br /> nhiêm vu bôi d ́ ̉ ̣ ̀<br /> 3.2.Nôi dung va cach th<br /> ̣ ̀ ́ ưc th<br /> ́ ực hiên giai phap – biên phap<br /> ̣ ̉ ́ ̣ ́<br /> ̉ ̣ ̣ ̉<br /> ­ Tuyên chon đôi tuyên HSG:<br /> + ̣ ̀ ương co s<br /> Cân chon HS bôi d<br /> ̀ ̃ ́ ưc khoe tôt, co năng l<br /> ́ ̉ ́ ́ ực va yêu thich<br /> ̀ ́  <br /> ̣<br /> bô môn.<br /> <br /> 29<br />  + Xây dựng kê hoach bôi d<br /> ́ ̣ ̀ ương h<br /> ̃ ợp ly. Kêt h<br /> ́ ́ ợp vơi nha tr<br /> ́ ̀ ương,<br /> ̀  <br /> ̣ ̀ ưỡng cho HS.<br /> chuyên môn lên lich bôi d<br /> + ̣ ưng thu v<br /> Tao h ́ ́ ơi bô môn đê l<br /> ́ ̣ ̉ ực lượng HS tự nguyên tham gia ôn<br /> ̣  <br /> ̣ ́ ương, câp Huyên<br /> luyên thi HSG câp Tr ̀ ́ ̣<br /> ̣<br /> ­ Đinh hương hoc tâp<br /> ́ ̣ ̣<br /> + ̃ ̣ ược đôi tuyên t<br /> Khi đa chon đ ̣ ̉ ừ cac l<br /> ́ ơp, thi môt viêc cung hêt s<br /> ́ ̀ ̣ ̣ ̃ ́ ức  <br /> ̣ ́ ̀ ̣<br /> quan trong đo la đinh hướng hoc tâp cho cac em.<br /> ̣ ̣ ́<br /> + ̣ ́ ưc tap lai chuyên sang hoc<br /> Nhiêu em sau khi ôn luyên thây kho, ph<br /> ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̣  <br /> ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̣<br /> cac môn hoc khac, vi vây viêc đinh h<br /> ́ ương cac em đê tao niêm say mê thich<br /> ́ ́ ̉ ̣ ̀ ́  <br /> ́ ̣ ̀ ́ ́ ̃ ̣ ̉ ̣ ́ ̉<br /> thu môn hoc la co y nghia quan trong đê đat kêt qua.<br /> ­ Hương dân cach hoc<br /> ́ ̃ ́ ̣<br /> + Hương dân HS cach hoc va cach ghi chep, cach tra l<br /> ́ ̃ ́ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̉ ơi cac câu hoi<br /> ̀ ́ ̉ <br /> tư duy theo vân đê logic, tich h<br /> ́ ̀ ́ ợp vơi kiên th<br /> ́ ́ ức cac môn hoc khac.<br /> ́ ̣ ́<br /> + ̀ ́ ưc c<br /> Vê kiên th ́ ơ ban thi cac em cân năm v<br /> ̉ ̀ ́ ̀ ̃ ững trong tâm <br /> ̣ ở SGK vì <br /> phân nay GV khai quat nhanh, HS ph<br /> ̀ ̀ ́ ́ ải tự  tim hiêu thêm nh<br /> ̀ ̉ ững vân đê liên<br /> ́ ̀  <br /> ́ ưc hoc đê trao đôi tim ra cách vi<br /> quan đên kiên th<br /> ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̀ ết đúng PTHH, cung la cach<br /> ̃ ̀ ́  <br /> ́ ức.<br /> khăc sâu kiên th<br /> ́<br /> + ̉<br /> Giup HS tông h<br /> ́ ợp hoa kiên th<br /> ́ ́ ức:<br /> ̣ ́ ức băng cách so sánh qua các tính ch<br /> Hê thông hóa kiên th<br /> ́ ̀ ất hóa học<br /> ̣<br /> Hê thông hóa ki<br /> ́ ến thức qua các bài toán về chuỗi phản ứng vô cơ<br /> ̣ ́ ức băng bai tâp th<br /> Hê thông hóa kiên th<br /> ́ ̀ ̀ ̣ ực tế để viết PTHH<br /> ́ ơi GV bôi d<br /> ­ Đôi v ́ ̀ ưỡng<br /> + ̣ ưu tâm tai liêu đê bôi d<br /> Viêc s ̀ ̀ ̣ ̉ ̀ ương la rât quan trong, quyêt đinh<br /> ̃ ̀ ́ ̣ ́ ̣  <br /> ̀ ơn thanh công bôi d<br /> phân l ́ ̀ ̀ ưỡng. Vi vây ban thân tôi đa s<br /> ̀ ̣ ̉ ̃ ưu tâm nhiêu loai tai<br /> ̀ ̀ ̣ ̀ <br /> ̣ ́ ưc bô môn; s<br /> liêu liên quan đên kiên th<br /> ́ ́ ̣ ưu tâm cac đê kiêm tra hang năm môn<br /> ̀ ́ ̀ ̉ ̀  <br /> ̣ ̣ ̉<br /> Hóa hoc câp Huyên, Tinh, tr<br /> ́ ương Chuyên Nguyên Du.<br /> ̀ ̃<br /> + ̣ ự nhiêt tinh, yêu nghê, mang hêt tâm huyêt đê truyên đat bôi<br /> Thât s ̣ ̀ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ̣ ̀ <br /> dương đat hiêu qua cao.<br /> ̃ ̣ ̣ ̉<br /> 3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp­ biện pháp<br /> <br /> ­GV bồi dưỡng phải đảm bảo cơ  sở  vật chất, phòng học để  học sinh  <br /> theo học.<br /> <br /> <br /> 30<br />  ­GV tham gia ôn tập phải có tinh thần trách nhiệm, năng lực chuyên môn, <br /> lòng nhiệt tình. HS được chọn phải có tư duy tốt, yêu thích bộ môn, có đạo <br /> đức, ý thức tự giác học tập.<br /> <br /> ­Nhà trường, chuyên môn, tổ bộ môn chỉ đạo tốt công tác bồi dưỡng nhờ <br /> đó mà thực hiện tốt các giải pháp.<br /> <br /> 3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:<br /> <br /> Giải pháp và biện pháp luôn luôn được thực hiện song song với nhau,  <br /> việc truyền đạt các kiến thức cơ bản luôn luôn gắn liền với việc thực hiện  <br /> viết các phương trình hóa học thành thạo, chính xác.<br /> <br /> 3.5.Kết quả<br /> <br /> ­ Vơi sang kiên nay cua tôi, trong th<br /> ́ ́ ́ ̀ ̉ ơi gian giang day va nhân nhiêm vu<br /> ̀ ̉ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ <br /> ̀ ương HSG bô môn Sinh hoc <br /> bôi d ̃ ̣ ̣ ở  trương trong cac năm t<br /> ̀ ́ ừ 2011 đên 2014,<br /> ́  <br /> tôi đa thu đ<br /> ̃ ược nhưng kêt qua sau<br /> ̃ ́ ̉  :<br /> ̣<br /> + Năm hoc 2011 – 2012  :<br /> ̣ ảo Vy đat giai Nhi câp Huyên<br /> Em Nguyên Thi Th<br /> ̃ ̣ ̉ ̀ ́ ̣<br /> +Năm học 2012­2013 :<br /> Em   Đinh   Văn   Cương,em   Lê   Thị   Nga   được   công   nhận   học   sinh   giỏi  <br /> huyện.<br /> +Năm học 2013­2014 :<br /> Em Trần Thị Hồng Mến được công nhận học sinh giỏi huyện.<br /> 4. Kết quả  thu  được qua khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn  đề <br /> nghiên cứu :<br /> Việc bồi dưỡng học sinh giỏi môn Hóa Học 9 qua chuỗi phản ứng vô cơ <br /> và viết phương trình hóa học tạo ra động lực cho học sinh thích thú học môn <br /> hóa học. Nhiều em học sinh đã cố gắng chăm học hơn là một yếu tố cơ bản <br /> giúp các em nắm vững kiến thức hóa học bậc THCS để  học chắc chương <br /> trình Hóa Học THPT.<br /> <br /> <br /> III.KÊT LUÂN – KIÊN NGHI<br /> ́ ̣ ́ ̣<br /> 1.Kêt luân: <br /> ́ ̣ Qua mây năm đam nhiêm công tac bôi d<br /> ́ ̉ ̣ ́ ̀ ưỡng HSG, ban thân<br /> ̉  <br /> tôi tự nhân thây đê bôi d<br /> ̣ ́ ̉ ̀ ưỡng HSG đat kêt qua thi ng<br /> ̣ ́ ̉ ̀ ười GV phai:<br /> ̉<br /> <br /> 31<br />  ­ Co năng l<br /> ́ ực chuyên môn vưng vang, năm chăc cac loai kiên th<br /> ̃ ̀ ́ ́ ́ ̣ ́ ức bô môn<br /> ̣  <br /> không nhưng rông ma phai sâu, luôn năm băt cac kiên th<br /> ̃ ̣ ̀ ̉ ́ ́ ́ ́ ức mới, phu h<br /> ̀ ợp thực  <br /> ́ ̣<br /> tê cuôc sông.<br /> ́<br /> ̉ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ̣<br /> ­ Phai co long nhiêt tinh, co trach nhiêm va danh d<br /> ̀ ự  trong qua trinh bôi<br /> ́ ̀ ̀ <br /> dương.<br /> ̃<br /> ́ ̀ ơ ban nhât la nhân tôt con ng<br /> ­ Vân đê c ̉ ́ ̀ ́ ười quyêt đinh s<br /> ́ ̣ ự thanh công la đôi<br />