Mục lục<br />
Phát triển<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội<br />
Đà Nẵng<br />
<br />
KINH TẾ - XÃ HỘI ĐÀ NẴNG<br />
2. Phát huy vai trò đầu tàu của thành phố Đà Nẵng trong thúc đẩy liên kết<br />
Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung<br />
<br />
Số 76/2016<br />
ISSN 1859 - 3437<br />
<br />
Hồ Kỳ Minh và cộng sự<br />
5. Giải pháp chủ yếu phát triển du lịch Đà Nẵng theo hướng bền vững đến<br />
năm 2020<br />
<br />
Tổng biên tập<br />
TRẦN ĐỨC ANH SƠN<br />
<br />
Phó Tổng biên tập kiêm Thư ký Tòa soạn<br />
<br />
Lê Đức Viên<br />
9. Tăng cường công tác bảo vệ môi trường cho tăng trưởng xanh thành phố<br />
Đà Nẵng<br />
<br />
VÕ VĂN HOÀNG<br />
<br />
Mai Thị Mộng Thùy<br />
14. Đà Nẵng với việc thực hiện chính sách giảm nghèo bền vững<br />
Lê Anh<br />
<br />
HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP<br />
TS. Huỳnh Huy Hòa<br />
<br />
MIỀN TRUNG - TÂY NGUYÊN<br />
22. Liên kết vùng duyên hải miền Trung<br />
Lê Thanh Quang<br />
<br />
TS. Nguyễn Văn Hùng<br />
TS. Võ Duy Khương<br />
TS. Hồ Kỳ Minh<br />
TS. Trần Đức Anh Sơn<br />
<br />
30. Tác động yếu tố địa lý và lịch sử truyền thống đến sự phát triển con người<br />
vùng duyên hải Nam Trung Bộ<br />
Trương Minh Dục<br />
<br />
ThS. Nguyễn Quang Trung Tiến<br />
ThS. Bùi Văn Tiếng<br />
TS. Nguyễn Phú Thái<br />
<br />
36. Sâm Ngọc Linh tỉnh Quảng Nam: Hiệu quả kinh tế và chiến lược phát triển<br />
Nguyễn Việt Thiên - Trương Văn Hòa<br />
<br />
ThS. Nguyễn Hữu Thông<br />
<br />
Nghiên cứu - trao đổi<br />
40. Liên kết phát triển công nghiệp theo vùng lãnh thổ ở Việt Nam: Thực trạng<br />
<br />
Bìa và trình bày<br />
HOÀI AN<br />
Tòa soạn<br />
Tạp chí Phát triển Kinh tế - Xã hội<br />
Đà Nẵng<br />
Tầng 28, Trung tâm Hành chính<br />
TP. Đà Nẵng, 24 Trần Phú, Đà Nẵng<br />
ĐT: 0511 3 840 019<br />
E-mail: tcktxhdanang@yahoo.com;<br />
tcktxhdanang@gmail.com<br />
Website: www.dised.danang.gov.vn<br />
<br />
Phát hành và quảng cáo<br />
ĐT: 0511 3 840 019<br />
<br />
Giấy phép xuất bản<br />
Số 371/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền<br />
thông cấp ngày 07/8/2015. In tại Trung tâm In<br />
Thông tấn Đà Nẵng<br />
Cơ quan TTXVN khu vực MT-TN. Kích thước<br />
20.5 x 28.5 cm. 72 trang. Mỗi tháng 01 số.<br />
<br />
Giá: 20.000 đồng<br />
<br />
và kiến nghị một số giải pháp<br />
Dương Đình Giám - Đặng Đình Đức<br />
49. Giấc mơ Việt Nam<br />
Võ Duy Khương<br />
52. Mẹ chính là dũng sĩ<br />
Hà Xuyên Khê<br />
55. Quốc Sử Quán triều Nguyễn và việc chép sử<br />
Võ Hương An<br />
63. Thích ứng với biển của người Việt: Nhìn từ khía cạnh sinh kế và tín ngưỡng<br />
thờ thần biển của cư dân ven biển (Khảo sát từ một số cộng đồng ngư dân<br />
ven biển Bắc Trung Bộ, Việt Nam) (Kỳ cuối)<br />
Trần Thị An<br />
VĂN BẢN MỚI<br />
TIN TỨC - SỰ KIỆN<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
PHÁT HUY VAI TRÒ ĐẦU TÀU CỦA THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG<br />
TRONG THÚC ĐẨY LIÊN KẾT VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM MIỀN TRUNG<br />
? Hồ Kỳ Minh<br />
<br />
*<br />
<br />
và cộng sự**<br />
<br />
1. Giới thiệu Vùng kinh tế trọng điểm (KTTĐ)<br />
miền Trung<br />
Là một trong 04 vùng kinh tế trọng điểm của<br />
cả nước, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung được<br />
thành lập theo Quyết định số 1018/1997/QĐ-TTg<br />
ngày 29.11.1997 của Thủ tướng Chính phủ gồm 05<br />
đơn vị hành chính: Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng<br />
Nam, Quảng Ngãi và Bình Định với tổng diện tích<br />
27.884 km2, chiếm 8,4% tổng diện tích cả nước và 6,3<br />
triệu dân1, chiếm 7,02% dân số cả nước; trải dài với 07<br />
chuỗi đô thị lớn: Huế, Đà Nẵng, Hội An, Tam Kỳ, Vạn<br />
Tường, Quảng Ngãi và Quy Nhơn.<br />
Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung được xác<br />
định không chỉ có vai trò quan trọng về an ninh quốc<br />
phòng, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của khu<br />
vực miền Trung - Tây Nguyên mà còn có vị trí quan<br />
trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.<br />
Hơn 18 năm qua, Đảng bộ và chính quyền các địa<br />
phương trong vùng với khát vọng vươn lên, đã có<br />
nhiều nỗ lực tạo nên những bước phát triển khởi sắc<br />
và thay đổi quan trọng trong phát triển kinh tế - xã<br />
hội. Trong giai đoạn 2010 - 2014, tốc độ tăng trưởng<br />
GRDP của toàn vùng là 9,3%/năm so với cả nước là<br />
7%; thu nhập bình quân đầu người 20,9 triệu đồng/<br />
người/năm; cơ cấu kinh tế của vùng chuyển dịch theo<br />
hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa (Công nghiệp Xây dựng: 46,8%; Dịch vụ: 41% và Nông - lâm nghiệp<br />
và thủy sản: 12,2%).<br />
2. Thực trạng liên kết Vùng KTTĐ miền Trung và<br />
vai trò của thành phố Đà Nẵng trong thúc đẩy liên<br />
kết Vùng KTTĐ miền Trung<br />
Để thúc đẩy phát triển Vùng KTTĐ miền Trung,<br />
*<br />
<br />
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số<br />
148/2004/QĐ-TTg ngày 13.8.2004 về phương hướng<br />
chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội Vùng KTTĐ miền<br />
Trung đến năm 2010 và tầm nhìn 2020; Quyết định<br />
số 1874/QĐ-TTg ngày 13.10.2014 về việc phê duyệt<br />
quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội Vùng<br />
KTTĐ miền Trung đến năm 2020, định hướng đến<br />
năm 2030. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã ban<br />
hành Quyết định số 20/2004/QĐ-TTg về việc thành<br />
lập tổ chức điều phối phát triển các vùng KTTĐ. Qua<br />
11 năm thực hiện, đến cuối năm 2015 vùng đã đạt<br />
một số nhiệm vụ có tính đột phá như: xây dựng Khu<br />
kinh tế mở Chu Lai, Dung Quất, Nhơn Hội, Chân Mây,<br />
Lăng Cô, Khu Công nghệ cao Đà Nẵng. Hình thành<br />
các trung tâm du lịch tại Đà Nẵng, Huế, Hội An; hoàn<br />
thành các công trình, dự án kết cấu hạ tầng lớn như:<br />
sân bay quốc tế Đà Nẵng giai đoạn 12; hệ thống cáp<br />
quang biển quốc tế cập bờ (tại Đà Nẵng); đường hầm<br />
Hải Vân, mở rộng Quốc lộ 1A…<br />
<br />
TS., UBND thành phố Đà Nẵng.<br />
ThS. Nguyễn Việt Quốc, ThS. Trần Như Quỳnh, ThS. Nguyễn Thế Anh Tuấn: Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng.<br />
<br />
**<br />
<br />
2<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
Bên cạnh các kết quả bước đầu đạt được cùng với<br />
vai trò động lực của Vùng kinh tế trọng điểm miền<br />
Trung, thành phố Đà Nẵng cũng đã nhận thức rõ<br />
trách nhiệm, vai trò đầu mối trong hợp tác với các<br />
tỉnh bạn, nhằm hướng đến một không gian liên kết<br />
kinh tế thống nhất trong toàn vùng. Theo đó, thành<br />
phố Đà Nẵng đã sẵn sàng với vai trò là trung tâm hỗ<br />
trợ cho sự phát triển của cả vùng trên cơ sở phát huy<br />
thế mạnh đặc thù của nhau để cùng phát triển, phối<br />
hợp với các địa phương trong xây dựng và triển khai<br />
các chính sách, quy hoạch phát triển, thu hút và phân<br />
bổ đầu tư, hệ thống cơ sở hạ tầng vùng, các khu, cụm<br />
công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, du<br />
lịch và dịch vụ, phát triển nguồn nhân lực, thu hút<br />
nhân tài, bảo vệ, khai thác và sử dụng tài nguyên thiên<br />
nhiên; xây dựng các công trình, dự án xử lý ô nhiễm<br />
và bảo vệ môi trường… Cùng với đó, thành phố cũng<br />
đã ban hành Kế hoạch hoạt động Tổ điều phối Vùng<br />
kinh tế trọng điểm thành phố Đà Nẵng năm 2016 và<br />
5 năm 2016 - 2020 tại Quyết định số 8701/QĐ-UBND<br />
ngày 27.11.2015.<br />
Trong thời gian qua, để phát huy vai trò của Đà<br />
Nẵng trong liên kết Vùng KTTĐ miền Trung, thành<br />
phố Đà Nẵng đã chủ động liên kết với các địa phương<br />
trong vùng trên các lĩnh vực, cụ thể:<br />
- Liên kết tỉnh Quảng Nam và tỉnh Thừa Thiên<br />
Huế tập trung phát triển du lịch với liên kết “Ba địa<br />
<br />
phương - Một điểm đến”, trong đó tập trung phát<br />
triển sản phẩm “Con đường di sản miền Trung”.<br />
- Liên kết tỉnh Quảng Nam kiến nghị Trung ương<br />
và chủ động đầu tư, đồng bộ hệ thống kết cấu hạ<br />
tầng như: các đường nối Đà Nẵng và Hội An; mở<br />
rộng, nâng cấp Quốc lộ 1A, 14B; Cảng Tiên Sa. Ngoài<br />
ra, còn liên kết với tỉnh Quảng Nam trong việc kiểm<br />
soát ô nhiễm môi trường tại các cơ sở sản xuất vùng<br />
giáp ranh; thực hiện quan trắc, đánh giá tác động môi<br />
trường đối với các dự án hoạt động kinh tế - xã hội<br />
dọc sông Thu Bồn, sông Vu Gia, sông Yên, sông Vĩnh<br />
Điện, sông Cổ Cò.<br />
- Cùng với đó, thành phố Đà Nẵng đã chủ động<br />
phát triển dịch vụ giáo dục, y tế đáp ứng nhu cầu của<br />
nhân dân trong Vùng KTTĐ miền Trung.<br />
- Đặc biệt, ngày 15.7.2011 thành phố Đà Nẵng chủ<br />
trì, tổ chức Hội thảo khoa học “Liên kết phát triển 07<br />
tỉnh, thành phố duyên hải miền Trung” với sự tham<br />
dự của Thành ủy, Tỉnh ủy 07 địa phương vùng duyên<br />
hải miền Trung từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa;<br />
Hội thảo đã thống nhất được các nội dung liên kết<br />
phát triển, thành lập Nhóm tư vấn liên kết phát triển<br />
vùng và Quỹ Nghiên cứu phát triển vùng.<br />
Tuy nhiên, từ thực tiễn phát triển liên kết vùng<br />
KTTĐ miền Trung và các hoạt động liên kết giữa thành<br />
phố Đà Nẵng và các địa phương trong thời gian qua<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
3<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
cho thấy một số hạn chế:<br />
- Thiếu sự phối hợp giữa các địa phương trong việc<br />
thực thi quy hoạch. Mô hình điều phối theo Quyết<br />
định số 20/2004/QĐ-TTg còn một số tồn tại, hạn chế<br />
trong việc triển khai thực hiện do chưa giải quyết kịp<br />
thời một số vấn đề phát sinh trong quy hoạch, liên kết<br />
ngành, vùng và một số hoạt động thường kỳ nhằm<br />
đánh giá hiệu quả hoạt động chung như: giao ban<br />
định kỳ và luân phiên giữa các tỉnh; chưa xây dựng<br />
Chương trình liên kết khai thác, sử dụng hiệu quả<br />
nguồn tài nguyên, nhất là tài nguyên nước giữa tỉnh<br />
Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng; việc xây dựng<br />
kết cấu hạ tầng còn dàn trải, gây lãng phí nguồn<br />
lực, nhất là những công trình do trung ương đầu tư<br />
còn “dàn đều” ở các địa phương hay việc xây dựng<br />
các tuyến trục giao thông huyết mạch, cảng biển và<br />
phát triển đô thị; việc phối hợp sử dụng lao động<br />
cho các khu công nghiệp...<br />
- Hệ thống cơ sở dữ liệu vùng chưa được xây dựng;<br />
liên kết mới chỉ dưới hình thức văn bản; hoạt động<br />
liên kết mang tính tự phát, cục bộ địa phương; các cơ<br />
quan trung ương chưa thể hiện vai trò và cầu nối kết<br />
nối các địa phương trong vùng.<br />
3. Giải pháp phát huy vai trò đầu tàu của thành<br />
phố Đà Nẵng trong thúc đẩy liên kết Vùng kinh tế<br />
trọng điểm miền Trung<br />
Trong thời gian tới, để phát huy vai trò đầu tàu Đà<br />
Nẵng cần tập trung thực hiện các nội dung sau:<br />
- Tiếp tục phát huy vai trò Ban điều phối vùng<br />
duyên hải miền Trung mà Đà Nẵng là một thành viên<br />
sáng lập.<br />
- Đề xuất Trung ương ban hành cơ chế liên kết<br />
Vùng KTTĐ miền Trung để triển khai các hoạt động<br />
của Hội đồng Vùng KTTĐ miền Trung.<br />
<br />
nhiều tour du lịch Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Đà Nẵng Quy Nhơn.<br />
+ Liên kết kết cấu hạ tầng đô thị: Xây dựng đồng<br />
bộ và hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông liên<br />
tỉnh và quốc tế. Trong đó chú trọng đẩy nhanh tiến<br />
độ đầu tư xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng<br />
Ngãi; đường Hồ Chí Minh đoạn La Sơn - Túy Loan; mở<br />
rộng hầm đường bộ qua đèo Hải Vân; đẩy nhanh tiến<br />
độ thi công các dự án: Nâng cấp mở rộng tuyến Quốc<br />
lộ 14B, 14D, 14G và Cảng Liên Chiểu; nâng cấp cửa<br />
khẩu Đắc Ốc (Quảng Nam) thành cửa khẩu quốc tế,<br />
tạo lập Hành lang kinh tế Đông Tây 2.<br />
+ Liên kết nguồn nhân lực trong mở rộng quy mô<br />
và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, phát<br />
huy vai trò của Đại học Đà Nẵng là đại học trọng điểm<br />
vùng trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao,<br />
công nghệ thông tin.<br />
+ Liên kết hạ tầng xã hội: Chủ động phát triển dịch<br />
vụ y tế đáp ứng nhu cầu của nhân dân trong Vùng<br />
KTTĐ miền Trung như: phát triển, mở rộng quy mô<br />
bệnh viện (Bệnh viện Ung thư, Bệnh viện Phụ sản - Nhi<br />
giai đoạn 2, Bệnh viện Đa khoa thành phố Đà Nẵng...).<br />
- Thực hiện vai trò chủ tịch Hội đồng Vùng KTTĐ<br />
miền Trung trong năm 2016 theo Quyết định số 2059/<br />
QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 24.11.2015 về<br />
việc thành lập Ban chỉ đạo Hội đồng Vùng KTTĐ giai<br />
đoạn 2015 - 2020:<br />
+ Phối hợp với các tỉnh trong vùng xây dựng và<br />
ban hành Kế hoạch tổng thể hoạt động của Hội đồng<br />
Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đến năm 2020.<br />
+ Tổ chức Hội thảo liên kết Vùng kinh tế trọng<br />
điểm miền Trung.<br />
+ Tổ chức 02 cuộc họp Hội đồng Vùng kinh tế<br />
trọng điểm miền Trung tại thành phố Đà Nẵng.<br />
<br />
- Đề xuất Trung ương sớm phê duyệt Nghị định<br />
quy định một số cơ chế đặc thù về đầu tư, tài chính,<br />
ngân sách và phân cấp quản lý đối với thành phố Đà<br />
Nẵng, tạo điều kiện thuận lợi cho Đà Nẵng trong phát<br />
triển cũng như liên kết phát triển với các địa phương<br />
trong vùng.<br />
<br />
H.K.M & C.S.<br />
<br />
- Tiếp tục triển khai liên kết phát triển giữa Đà<br />
Nẵng và các địa phương trong các lĩnh vực:<br />
+ Liên kết du lịch: Tiếp tục phát huy kết quả hoạt<br />
động liên kết 3 địa phương Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng<br />
- Quảng Nam trong phát triển du lịch. Kết nối thêm<br />
<br />
4<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
CHÚ THÍCH<br />
1<br />
<br />
Số liệu thống kê năm 2014, Tổng cục Thống kê.<br />
<br />
2<br />
<br />
Công suất 6 triệu lượt khách/năm.<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
GIẢI PHÁP CHỦ YẾU PHÁT TRIỂN DU LỊCH ĐÀ NẴNG<br />
THEO HƯỚNG BỀN VỮNG ĐẾN NĂM 2020<br />
? Lê Đức Viên<br />
<br />
*<br />
<br />
Mở đầu<br />
Thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang<br />
đứng trước những thách thức to lớn của thời đại như<br />
biến đổi khí hậu, cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên<br />
nhiên. Điều này đòi hỏi các quốc gia phải sử dụng<br />
có trách nhiệm các nguồn lực của mình, đặc biệt là<br />
nguồn lực tự nhiên và nhân văn. Trong bối cảnh đó,<br />
phát triển du lịch theo hướng bền vững trở thành xu<br />
thế chung và cũng là giải pháp tối ưu cho việc phát<br />
triển ngành du lịch.<br />
Thành phố Đà Nẵng có nhiều tiềm năng để phát<br />
triển du lịch như lợi thế về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng,<br />
nguồn tài nguyên du lịch phong phú. Những năm<br />
qua, thành phố đã chú ý đầu tư phát triển cơ sở hạ<br />
tầng, đặc biệt là các tuyến đường giao thông cùng<br />
những công trình kiến trúc tạo điều kiện tốt để thu<br />
hút đầu tư và phát triển du lịch. Bên cạnh đó nhiều<br />
loại hình du lịch mới được triển khai đã góp phần<br />
làm đa dạng hóa sản phẩm du lịch của thành phố.<br />
Nhờ đó, ngành du lịch Đà Nẵng đã phát triển nhanh<br />
chóng, hướng đến trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.<br />
Tuy nhiên, quá trình phát triển du lịch chưa theo<br />
hướng bền vững, chưa có sự gắn kết chặt chẽ giữa<br />
phát triển du lịch với giải quyết các vấn đề xã hội và<br />
môi trường. Do đó, việc đề ra các giải pháp nhằm khai<br />
thác các tiềm năng du lịch để phát triển kinh tế - xã<br />
hội thành phố nhưng vẫn đảm bảo mối quan hệ hài<br />
hòa giữa lợi ích hiện tại và tương lai là một đòi hỏi cấp<br />
bách đối với thành phố Đà Nẵng. Trong bối cảnh này,<br />
phát triển du lịch theo hướng bền vững là con đường<br />
lý tưởng nhất cho ngành du lịch thành phố.<br />
1. Phát triển du lịch bền vững là gì?<br />
Theo Tổ chức Du lịch Thế giới (WTO - The World<br />
*<br />
<br />
Tourism Organisation) thì “Du lịch bền vững là việc<br />
phát triển các hoạt động du lịch nhằm đáp ứng các<br />
nhu cầu hiện tại của du khách và người dân bản địa<br />
trong khi vẫn quan tâm đến việc bảo tồn và tôn tạo<br />
các nguồn tài nguyên cho việc phát triển du lịch<br />
trong tương lai. Du lịch bền vững sẽ có kế hoạch<br />
quản lý các nguồn tài nguyên nhằm thỏa mãn các<br />
nhu cầu về kinh tế, xã hội, thẩm mỹ của con người<br />
trong khi vẫn duy trì được sự toàn vẹn về văn hóa, đa<br />
dạng sinh học, sự phát triển của các hệ sinh thái và hệ<br />
thống hỗ trợ cho cuộc sống của con người”. Như vậy,<br />
phát triển du lịch bền vững là hoạt động phát triển<br />
du lịch ở một khu vực cụ thể sao cho nội dung, hình<br />
thức và quy mô là thích hợp và bền vững theo thời<br />
gian, không làm suy thoái môi trường, không làm ảnh<br />
hưởng đến khả năng hỗ trợ các hoạt động phát triển<br />
khác. Ngược lại tính bền vững của hoạt động phát<br />
triển du lịch được xây dựng trên nền tảng sự thành<br />
công trong phát triển các ngành khác, sự phát triển<br />
chung của toàn xã hội.<br />
Tại Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất về Môi trường và<br />
Phát triển tổ chức ở Rio de Janeiro (Brazil) năm 1992<br />
<br />
ThS., Văn phòng Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng.<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
5<br />
<br />