Mục lục<br />
<br />
Phát triển<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội<br />
Đà Nẵng<br />
Số 81/2016<br />
ISSN 1859 - 3437<br />
<br />
Tổng biên tập<br />
TRẦN ĐỨC ANH SƠN<br />
<br />
Phó Tổng biên tập kiêm Thư ký Tòa soạn<br />
VÕ VĂN HOÀNG<br />
<br />
KINH TẾ - XÃ HỘI ĐÀ NẴNG<br />
2. Đầu tư trực tiếp nước ngoài: Nguồn lực quan trọng cho phát triển thành<br />
phố Đà Nẵng<br />
Nguyễn Thị Ái Vân<br />
7. Tình hình nhập cư trong nước và nước ngoài vào thành phố Đà Nẵng hiện<br />
nay<br />
Đàm Thị Vân Dung<br />
13. Tình hình việc làm của người lao động trên địa bàn thành phố Đà Nẵng<br />
giai đoạn 2005 - 2015<br />
Trần Hữu Hùng - Bùi Thị Thuần<br />
<br />
HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP<br />
TS. Huỳnh Huy Hòa<br />
TS. Nguyễn Văn Hùng<br />
TS. Võ Duy Khương<br />
<br />
MIỀN TRUNG - TÂY NGUYÊN<br />
17. Kinh tế và văn hóa vật chất truyền thống của người Việt trên vùng đất An<br />
Khê (Gia Lai)<br />
Nguyễn Thị Kim Vân<br />
<br />
TS. Hồ Kỳ Minh<br />
TS. Trần Đức Anh Sơn<br />
ThS. Nguyễn Quang Trung Tiến<br />
<br />
22. Lễ hội dân gian người Việt ở ven biển tỉnh Ninh Thuận<br />
<br />
ThS. Bùi Văn Tiếng<br />
TS. Nguyễn Phú Thái<br />
ThS. Nguyễn Hữu Thông<br />
<br />
Lâm Nhân<br />
Nghiên cứu - trao đổi<br />
30. Vài nét về địa danh và địa giới hành chính Quảng Nam<br />
Nguyễn Văn Đăng - Mai Văn Được<br />
<br />
Bìa và trình bày<br />
HOÀI AN<br />
Tòa soạn<br />
Tạp chí Phát triển Kinh tế - Xã hội<br />
Đà Nẵng<br />
Tầng 28, Trung tâm Hành chính<br />
TP. Đà Nẵng, 24 Trần Phú, Đà Nẵng<br />
ĐT: 0511 3 840 019<br />
E-mail: tcktxhdanang@yahoo.com;<br />
tcktxhdanang@gmail.com<br />
Website: www.dised.danang.gov.vn<br />
<br />
Phát hành và quảng cáo<br />
ĐT: 0511 3 840 019<br />
<br />
36. Hội An - Champa trong mạng lưới thương mại Á châu (thế kỷ X - XIII)<br />
Đỗ Trường Giang<br />
48. Lễ hội Vía Bà ở Tháp Bà Nha Trang và sự kết hợp những truyền thống văn<br />
hóa Chăm - Việt<br />
Ngô Văn Doanh<br />
53. Tư tưởng "Bất vong bản" thể hiện cội nguồn đạo lý Á Đông đặc trưng của<br />
công tử Hường Thiết (khảo sát qua văn bia mộ Lục Khanh Hường Thiết)<br />
Võ Vinh Quang<br />
64. Nhận diện một số vấn đề làng xã ven biển Đà Nẵng đầu thế kỷ XIX qua tư<br />
liệu địa bạ<br />
<br />
Giấy phép xuất bản<br />
Số 371/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền<br />
thông cấp ngày 07/8/2015. In tại Trung tâm In<br />
Thông tấn Đà Nẵng<br />
Cơ quan TTXVN khu vực MT-TN. Kích thước<br />
20.5 x 28.5 cm. 72 trang. Mỗi tháng 01 số.<br />
<br />
Giá: 20.000 đồng<br />
<br />
Lê Xuân Thông<br />
VĂN BẢN MỚI<br />
TIN TỨC - SỰ KIỆN<br />
Ảnh bìa 1: Sâm Ngọc<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI<br />
NGUỒN LỰC QUAN TRỌNG CHO PHÁT TRIỂN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG<br />
? Nguyễn Thị Ái Vân<br />
Trong quá trình phát triển kinh tế<br />
hiện nay, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)<br />
là một bộ phận quan trọng trong cơ cấu<br />
nguồn vốn đầu tư của bất kỳ một quốc gia<br />
hoặc một địa phương nào. Nhận thức rõ<br />
điều đó, trong thời gian qua thành phố Đà<br />
Nẵng không chỉ phát huy tốt vai trò động<br />
lực chủ yếu của nguồn vốn trong nước mà<br />
còn huy động được những đóng góp quan<br />
trọng của vốn nước ngoài trong phát triển<br />
kinh tế - xã hội. Song, cơ cấu đầu tư vẫn<br />
chưa đáp ứng được nhu cầu công nghiệp<br />
hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) của thành<br />
phố với tư cách là thành phố trọng điểm<br />
của miền Trung và đầu mối quan trọng của<br />
Hành lang kinh tế Đông - Tây. Chính vì vậy,<br />
trên cơ sở khái quát tình hình thu hút đầu<br />
tư nước ngoài vào Đà Nẵng, bài viết góp<br />
phần phân tích tác động của hoạt động đó<br />
và những khó khăn bất cập cần giải quyết<br />
nhằm thu hút nhiều hơn vốn đầu tư trực<br />
tiếp nước ngoài vào phát triển kinh tế - xã<br />
hội của thành phố.<br />
<br />
1. Tình hình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài<br />
ở Đà Nẵng và tác động của nó đến tăng trưởng,<br />
phát triển kinh tế trong thời gian qua<br />
1.1. Tình hình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước<br />
ngoài tại Đà Nẵng trong thời gian qua<br />
Cùng với đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước,<br />
Đà Nẵng coi việc thu hút, sử dụng vốn đầu tư nước<br />
*<br />
<br />
ThS., Trường Cao đẳng Kinh tế - Kế hoạch Đà Nẵng.<br />
<br />
2<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
*<br />
<br />
ngoài là công cụ, đòn bẩy quan trọng thúc đẩy sự<br />
nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và công cuộc CNH,<br />
HĐH thành phố. Bên cạnh đó, khu vực kinh tế có vốn<br />
đầu tư nước ngoài ở Đà Nẵng đã bổ sung nguồn vốn<br />
cho đầu tư phát triển, đẩy mạnh quá trình chuyển<br />
dịch cơ cấu kinh tế của thành phố theo hướng giảm<br />
tỷ trọng ngành nông nghiệp, tăng tỷ trọng ngành<br />
dịch vụ và công nghiệp. Các doanh nghiệp FDI góp<br />
phần đổi mới công nghệ, phát triển thị trường, đổi<br />
mới sản phẩm, phát triển các ngành công nghệ chế<br />
biến, nhất là công nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu<br />
có giá trị gia tăng cao, tạo ra những sản phẩm có sức<br />
cạnh tranh trong nước và quốc tế.<br />
Trong khoảng thời gian gần 20 năm, vốn FDI vào<br />
thành phố Đà Nẵng trải qua những giai đoạn thăng<br />
trầm, diễn biến của dòng vốn này có thể chia thành<br />
các giai đoạn sau:<br />
Giai đoạn 1997 - 2000: khi Đà Nẵng tách lập và trở<br />
thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương, các<br />
nhà đầu tư nước ngoài chưa có đủ thông tin và thời<br />
gian để tìm hiểu về tiềm năng và cơ hội đầu tư tại Đà<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
Nẵng. Do đó, số dự án chưa nhiều, chỉ có 14 dự án<br />
mới đăng ký với tổng vốn đầu tư 65,4 triệu USD, quy<br />
mô vốn còn nhỏ (trung bình đạt 4,7 triệu USD/dự án),<br />
tuy chưa có tác động rõ rệt nhưng đã góp phần tạo<br />
tiền đề cho quá trình đẩy mạnh thu hút FDI phục vụ<br />
phát triển kinh tế - xã hội thành phố cho các năm tiếp<br />
theo.1<br />
Giai đoạn 2001 - 2009: đầu tư nước ngoài ở Đà<br />
Nẵng đã tăng mạnh mẽ cả về số dự án, vốn thực hiện<br />
và vốn đăng ký. Nhất là những năm 2005 - 2009, đầu<br />
tư trực tiếp vào Đà Nẵng khá sôi động. Trong giai<br />
đoạn này, trên địa bàn thành phố có 175 dự án FDI<br />
với vốn đăng ký đạt gần 2,69 tỷ USD, vốn thực hiện<br />
đạt khoảng 1,36 tỷ USD, tăng khoảng 4 lần so với giai<br />
đoạn trước, quy mô một dự án đã tăng lên đáng kể.2<br />
Có thể nói giai đoạn này được đánh giá là giai đoạn<br />
tăng trưởng theo chiều rộng. Hàng loại các dự án<br />
du lịch quy mô lớn và cao cấp đã được triển khai và<br />
phát triển tại thành phố với các khu giải trí, khu resort<br />
nghỉ dưỡng ven biển, khách sạn và căn hộ, cao ốc văn<br />
phòng… được hình thành và ra đời, góp phần đưa Đà<br />
Nẵng vào bản đồ du lịch thế giới.<br />
Giai đoạn 2010 - đến nay: tình hình thu hút FDI<br />
trên địa bàn thành phố có dấu hiệu chững lại và sụt<br />
giảm. Nguyên nhân chính là do tác động của khủng<br />
hoảng kinh tế, tài chính toàn cầu đã làm suy yếu các<br />
nguồn vốn FDI và lòng tin của các nhà đầu tư nước<br />
ngoài. Mặt khác, thị trường bất động sản trầm lắng,<br />
đóng băng làm cho vốn đầu tư nước ngoài vào Đà<br />
Nẵng cũng giảm mạnh theo. Bên cạnh đó, thành phố<br />
Đà Nẵng chủ trương chỉ thu hút những dự án công<br />
nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ, dự án<br />
sản xuất “sạch”. Do đó, dù có nhiều nhà đầu tư trong<br />
lĩnh vực da giày, dệt nhuộm,... đến khảo sát và dự<br />
định đầu tư vào thành phố với các dự án quy mô lớn<br />
<br />
lên đến hàng trăm triệu đô la Mỹ nhưng do các dự án<br />
này có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nên chính<br />
quyền thành phố Đà Nẵng đã không níu giữ và nhà<br />
đầu tư đã chuyển sang địa phương khác. Trước tình<br />
hình suy giảm đầu tư nước ngoài vào thành phố, Đà<br />
Nẵng đã có những nỗ lực nhằm cải thiện môi trường<br />
đầu tư cùng với chuyển biến thuận lợi của tình hình<br />
quốc tế, dòng vốn FDI vào Đà Nẵng đang bước sang<br />
giai đoạn phục hồi.3 <br />
Theo nguồn số liệu từ Trung tâm Xúc tiến đầu tư<br />
Đà Nẵng, lũy kế đến tháng 3.2016, thành phố thu hút<br />
được hơn 390 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn<br />
đăng ký đạt khoảng 3,66 tỷ USD từ 39 quốc gia/vùng<br />
lãnh thổ. Trong đó, lĩnh vực bất động sản - du lịch<br />
có 26 dự án với số vốn đầu tư đăng ký khoảng 1,9<br />
tỷ USD, chiếm 54% tổng vốn đầu tư; lĩnh vực công<br />
nghiệp chế biến, chế tạo có 123 dự án với tổng vốn<br />
đầu tư khoảng 1,2 tỷ USD, chiếm 32% tổng vốn đầu<br />
tư; lĩnh vực giáo dục và đào tạo với 12 dự án, chiếm<br />
4,7% tổng vốn đầu tư; trong đó vốn thực hiện đạt 1,97<br />
tỷ USD, chiếm 54% tổng vốn đầu tư đăng ký. Riêng<br />
trong năm 2015, Đà Nẵng đã thu hút được hơn 337<br />
triệu USD, tăng gấp đôi so với tổng vốn cấp mới và<br />
tăng thêm năm 2014, trong đó có 1 dự án đầu tư vào<br />
Khu Công nghệ thông tin tập trung với số vốn đầu tư<br />
32 triệu USD và 2 dự án đầu tư vào Khu Công nghệ<br />
cao với 70 triệu USD.<br />
Có thể thấy, các doanh nghiệp có vốn đầu tư<br />
nước ngoài tại Đà Nẵng mặc dù có quy mô vừa và<br />
nhỏ nhưng hiệu quả đạt được rất khả quan, đóng<br />
góp nhiều cho nguồn thu ngân sách của thành phố.<br />
Trong 5 năm qua, các doanh nghiệp FDI đã đóng góp<br />
11,83% giá trị gia tăng toàn nền kinh tế thành phố,<br />
giá trị sản xuất công nghiệp khu vực FDI chiếm 20 25% tổng giá trị sản xuất công nghiệp, tỷ trọng xuất<br />
khẩu chiếm hơn 50% so với giá trị xuất khẩu toàn<br />
thành phố. Doanh nghiệp FDI đã thực sự góp phần<br />
làm thay đổi diện mạo của Đà Nẵng. Đến nay, trên địa<br />
bàn thành phố Đà Nẵng có hơn 44.000 lao động làm<br />
việc trong các doanh nghiệp FDI. Chính nguồn lực<br />
này kết hợp với sự năng động, linh hoạt trong chính<br />
sách phát triển đã giúp cho Đà Nẵng tạo dựng chỗ<br />
đứng vững chắc trên bản đồ kinh tế đất nước.<br />
1.2. Đánh giá tác động của FDI đến sự phát triển<br />
kinh tế của thành phố Đà Nẵng<br />
Để phân tích, đánh giá đầy đủ và cụ thể tác động<br />
của doanh nghiệp có vốn FDI đối với sự tăng trưởng<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
3<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
và phát triển kinh tế trên địa bàn thành phố Đà Nẵng<br />
là việc làm rất khó do hạn chế về mặt số liệu. Mặt khác,<br />
bên cạnh các yếu tố có thể lượng hóa được thông<br />
qua các chỉ tiêu như đóng góp của doanh nghiệp<br />
có vốn đầu tư nước ngoài vào GDP, giá trị sản lượng<br />
công nghiệp, xuất khẩu, tạo việc làm… còn có những<br />
yếu tố không thể lượng hóa được như: đổi mới công<br />
nghệ, thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển…<br />
Song, nhìn chung các doanh nghiệp có vốn đầu tư<br />
nước ngoài đã có những đóng góp tích cực vào phát<br />
triển kinh tế của thành phố Đà Nẵng, thể hiện qua<br />
các mặt sau:<br />
- Bổ sung nguồn vốn và đóng góp vào tăng trưởng<br />
kinh tế, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển<br />
lực lượng sản xuất: Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước<br />
ngoài tại Đà Nẵng là một trong những kênh quan<br />
trọng đóng góp chung vào nguồn vốn đầu tư phát<br />
triển trên địa bàn. Theo thống kê của Trung tâm Xúc<br />
tiến đầu tư Đà Nẵng, trong 6 tháng đầu năm 2016,<br />
thành phố đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 22 dự<br />
án FDI với tổng vốn cấp mới là 9,22 triệu USD, điều<br />
chỉnh tăng vốn cho 7 dự án với tổng vốn tăng thêm<br />
là 5,1 triệu USD, nâng tổng vốn cấp mới và tăng vốn<br />
lên 14,32 triệu USD. Bên cạnh đó, sau nhiều năm thay<br />
đổi phương thức tiếp cận thu hút đại trà sang thu hút<br />
đầu tư có chọn lọc, bước đầu tình hình thu hút đầu tư<br />
vào Đà Nẵng đã có những thay đổi đáng kể. Các dự án<br />
lớn đã chuyển dần từ các lĩnh vực công nghiệp nặng<br />
sang lĩnh vực kinh doanh bất động sản, công nghiệp<br />
chế biến, chế tạo. Những dự án đầu tư được cấp phép<br />
mới tập trung chủ yếu ở lĩnh vực dịch vụ, công nghệ<br />
thông tin, điện tử, cơ khí chính xác, logistics… Sự dịch<br />
chuyển đó phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế<br />
hiện đại.<br />
- Cải thiện cán cân thanh toán quốc tế, thúc đẩy quá<br />
trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới: Kim ngạch<br />
xuất khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước<br />
ngoài tăng liên tục qua các năm. Theo số liệu của Cục<br />
Thống kê Đà Nẵng, trên lĩnh vực thương mại, 6 tháng<br />
đầu năm 2016, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước<br />
đạt 663 triệu USD, đạt 44,3% kế hoạch, tăng 10,5% so<br />
với cùng kỳ. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của khu<br />
vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài chiếm hơn 50%<br />
tổng kim ngạch xuất khẩu toàn thành phố, giá trị kim<br />
ngạch xuất khẩu luôn lớn hơn kim ngạch nhập khẩu,<br />
nên khu vực FDI luôn xuất siêu, góp phần cân đối cán<br />
cân thanh toán quốc tế. Mặt khác, hoạt động của khu<br />
vực FDI góp phần mở rộng quan hệ đối ngoại của Đà<br />
<br />
4<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
Nẵng, nâng cao vị thế của thành phố. Đến nay, thành<br />
phố Đà Nẵng đã thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị<br />
với 39 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại thành phố.<br />
Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển<br />
kinh tế - xã hội, sự nghiệp CNH, HĐH của Đà Nẵng.<br />
- Góp phần nâng cao trình độ công nghệ, năng lực<br />
quản lý, tạo thêm nhiều việc làm và thu nhập cho người<br />
lao động: Nhờ hợp tác đầu tư với nước ngoài, Đà Nẵng<br />
đã tiếp nhận được một số công nghệ, kỹ thuật tiên<br />
tiến trong nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, tạo động lực<br />
phát triển mạnh mẽ trong sản xuất. Đây được xem là<br />
cơ sở cho việc hình thành, phát triển các ngành công<br />
nghiệp hiện đại áp dụng công nghệ cao. Bên cạnh<br />
đó, tham gia quản lý và hợp tác với các doanh nghiệp<br />
FDI, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhà nước và ở<br />
các doanh nghiệp thành phố đã tiếp cận, học hỏi, đúc<br />
kết được nhiều kinh nghiệm tốt về quản lý kinh tế,<br />
quản lý doanh nghiệp, phong cách làm việc của các<br />
nhà đầu tư, quản lý ở các nước phát triển. Thông qua<br />
đầu tư trực tiếp nước ngoài, đội ngũ lao động được<br />
thu hút vào làm việc nhiều hơn, góp phần giảm tỷ lệ<br />
thất nghiệp của thành phố. Đồng thời còn mang lại<br />
thu nhập cao góp phần thúc đẩy mức sống của người<br />
dân lên cao, giảm tỷ lệ nghèo, một phần nào giúp Đà<br />
Nẵng thực hiện được chủ trương “dân giàu”.<br />
2. Một số khó khăn, bất cập trong hoạt động<br />
thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Đà Nẵng<br />
Những kết quả về tình hình thu hút FDI và tác<br />
động của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đối<br />
với phát triển kinh tế - xã hội ở Đà Nẵng thời gian qua<br />
là tương đối khả quan. Đạt được thành công bước<br />
đầu trên là sự đồng lòng góp sức của chính quyền<br />
và nhân dân thành phố, trong đó vai trò quan trọng<br />
phải kể đến sự chỉ đạo quyết liệt của UBND thành<br />
phố trong việc thực hiện đề án đơn giản hóa thủ tục<br />
<br />
Kinh tế - Xã hội Đà Nẵng<br />
<br />
hành chính cùng với những nỗ lực lớn của các sở, ban<br />
ngành tại Đà Nẵng trong việc tạo thuận lợi cho môi<br />
trường kinh doanh. Tuy nhiên, so với các tỉnh, thành<br />
phố khác trong cả nước, khu vực kinh tế có vốn đầu<br />
tư nước ngoài ở Đà Nẵng vẫn còn gặp một số khó<br />
khăn bất cập như sau:<br />
- Đà Nẵng là nơi thường xuyên xảy ra thiên tai bão<br />
lụt, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của<br />
các nhà đầu tư. Sức mua thị trường miền Trung thấp<br />
hơn so với hai đầu đất nước do thu nhập bình quân<br />
của dân cư thấp. Bên cạnh đó, công tác quy hoạch,<br />
quản lý ngành nghề còn yếu, thiếu đồng bộ, Đà Nẵng<br />
hiện đang thiếu hụt nguồn lực đã qua đào tạo đặc<br />
biệt là công nhân kỹ thuật cao, kỹ sư để đáp ứng cho<br />
các dự án lớn mang tầm cỡ quốc tế.<br />
- Khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Đà<br />
Nẵng trên thị trường trong nước và quốc tế còn yếu.<br />
Mặc dù, theo Bảng xếp hạng PCI 2015, Đà Nẵng năm<br />
thứ 3 liên tiếp trụ vững tại ngôi đầu bảng với số điểm<br />
68,34, đánh dấu lần thứ 6 thành phố dẫn đầu cả nước<br />
kể từ khi chỉ số PCI được công bố. Tuy nhiên, dường<br />
như những “thành tích” đạt được và những thay đổi<br />
tích cực từ phía chính quyền thành phố hiện vẫn chưa<br />
thực sự hấp dẫn các nhà đầu tư và các doanh nghiệp<br />
tìm đến Đà Nẵng, nhất là đối với dòng vốn đầu tư trực<br />
tiếp nước ngoài.<br />
- Số dự án, số vốn đầu tư đăng ký tăng lên nhưng<br />
việc triển khai dự án còn chậm; số dự án đầu tư có<br />
hàm lượng công nghệ cao, công nghệ nguồn còn ít.<br />
Xuất hiện tình trạng một số nhà đầu tư đăng ký để<br />
chiếm giữ vị trí, mặt bằng chậm triển khai hoạt động;<br />
chênh lệch giữa vốn đăng ký và vốn thực hiện còn<br />
lớn (vốn thực hiện chỉ đạt dưới 50% so với vốn đăng<br />
ký). Một số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài<br />
không thực hiện đúng những quy định của pháp luật<br />
<br />
về việc sử dụng lao động là người Việt Nam như: kéo<br />
dài thời gian học nghề, không thực hiện đúng chế<br />
độ bảo hiểm xã hội, kéo dài thời gian lao động trong<br />
ngày… làm phát sinh những mâu thuẫn ảnh hưởng<br />
xấu đến sản xuất và quan hệ hợp tác.<br />
- Một số dự án FDI trong lĩnh vực sản xuất đã gây ô<br />
nhiễm môi trường nghiêm trọng, vi phạm bảo vệ môi<br />
trường. Nhiều doanh nghiệp FDI đã bị chính quyền<br />
thành phố buộc phải đóng cửa và ngừng hoạt động<br />
vì không có biện pháp xử lý ô nhiễm môi trường do<br />
chất thải sinh ra trong quá trình sản xuất. Vấn đề mâu<br />
thuẫn giữa tăng trưởng sản xuất công nghiệp, duy<br />
trì nhịp độ tăng trưởng kinh tế cao với sự ô nhiễm<br />
môi trường do sản xuất gây ra là bài toán nan giải đặt<br />
ra cho chính quyền Đà Nẵng. Do đó, thành phố chỉ<br />
thu hút những dự án công nghiệp công nghệ cao,<br />
đặc biệt là dự án sạch; những dự án đầu tư vào thành<br />
phố nhưng không phù hợp với chủ trương xây dựng<br />
thành phố môi trường đều bị từ chối. Đây là nguyên<br />
nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng thu hút vốn đầu tư<br />
vào thành phố Đà Nẵng giảm sút.<br />
- Trong thời gian qua, ở thành phố Đà Nẵng đã có<br />
nhiều doanh nghiệp trong nước rất khó khăn khi phải<br />
cạnh tranh với các doanh nghiệp FDI, nhất là những<br />
công ty xuyên quốc gia có ưu thế về vốn, trình độ<br />
công nghệ, quản lý sản xuất. Nhiều trường hợp, hàng<br />
hóa và dịch vụ của công ty xuyên quốc gia lấn át, dẫn<br />
đến doanh nghiệp trong nước mất dần thị trường,<br />
dễ lâm vào tình trạng phá sản, hoặc phải bán lại cho<br />
doanh nghiệp nước ngoài, cụ thể là các lĩnh vực sản<br />
xuất vật liệu xây dựng, chế biến bia, nước giải khát.<br />
Mặt khác, hiện tượng “chảy máu chất xám” nên phổ<br />
biến, khu vực FDI có xu hướng thu hút nhân lực giỏi<br />
từ khu vực doanh nghiệp nhà nước và cơ quan quản<br />
lý nhà nước do thu nhập của người làm việc trong các<br />
doanh nghiệp FDI cao hơn so với các doanh nghiệp<br />
trong nước cùng loại, tạo ra sự phân biệt về thu nhập,<br />
đời sống giữa các tầng lớp trong xã hội. Nhiều doanh<br />
nghiệp FDI, đặc biệt là doanh nghiệp các ngành dệt<br />
may, giày da thường sử dụng nhiều lao động, mà<br />
nguồn lao động chủ yếu từ vùng nông thôn. Do vậy<br />
một bộ phận dân cư từ nông thôn của thành phố<br />
(thường không lớn), và một lượng lớn lao động từ các<br />
tỉnh lân cận đổ về Đà Nẵng, gây nên sức ép rất lớn về<br />
chỗ ở, học hành, chữa bệnh, an ninh trật tự xã hội.<br />
Đây vừa là vấn đề phát sinh từ CNH, từ phát triển FDI,<br />
vừa là thách thức trong tương lai đối với chính quyền<br />
Đà Nẵng.<br />
<br />
Phaùt trieån<br />
<br />
Kinh teá - Xaõ hoäi<br />
Ñaø Naüng<br />
<br />
5<br />
<br />