Tiểu luận: Phân tích phép biện chứng về mối liên hệ phổ biến_Thách thức và thời cơ của Việt Nam khi hội nhập kinh tế quốc tế

Chia sẻ: Thanh Cong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:43

Thêm vào BST

Báo xấu

160
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'tiểu luận: phân tích phép biện chứng về mối liên hệ phổ biến_thách thức và thời cơ của việt nam khi hội nhập kinh tế quốc tế', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận: Phân tích phép biện chứng về mối liên hệ phổ biến_Thách thức và thời cơ của Việt Nam khi hội nhập kinh tế quốc tế

Tiểu luận Phân tích phép biện chứng về mối liên hệ phổ biến_Thách thức và thời cơ của Việt Nam khi hội nhập kinh tế quốc tế
LỜI GIỚI THIỆU TRONG XU THẾ TO ÀN C ẦU HOÁ QUỐC TẾ HOÁ HIỆN NAY, CÁC QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI Ở MỨC ĐỘ N ÀY HAY MỨC ĐỘ KHÁC ĐỀU TUỲ THUỘC LẪN NHAU, CÓ QUAN HỆ QUA LẠI VỚI NHAU. VÌ THẾ N ƯỚC N ÀO ĐÓNG CỬA VỚI THẾ GIỚI LÀ ĐI NGƯỢC LẠI XU THẾ CỦA THỜI ĐẠI V À KHÓ TRÁNH KHỎI BỊ RƠI VÀO LẠC HẬU, TRÁI LẠI MỞ CỬA HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ TUY CÓ PHẢI TRẢ GIÁ NHẤT ĐỊNH SONG ĐÓ LÀ YÊU CẦU TẤT YẾU HƯỚNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MỖI NƯỚC, MỖI QUỐC GIA. ĐỨNG TR ƯỚC YÊU C ẦU NGÀY CÀNG CẤP BÁCH ĐÓ, ĐẠI HỘI ĐẢNG IX Đ Ã Đ ƯA RA VĂN KIỆN V Ề VẤN ĐỀ XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY ĐẶT VẤN ĐỀ XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÀ CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ HOÀN TOÀN ĐÚNG Đ ẮN VÀ CHÍNH XÁC. HAI MẶT ĐÓ CÓ MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG VỚI NHAU, BỔ SUNG CHO NHAU NHẰM PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ NƯỚC TA NGÀY CÀNG VỮNG MẠNH THEO ĐỊNH HƯỚNG X Ã HỘI CHỦ NGHĨA. TRÊN CƠ SỞ PHÉP BIỆN CHỨNG VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN TÔI VIẾT BÀI TIỂU LUẬN NÀY VỚI MONG MUỐN MỌI NGƯỜI CÓ MỘT CÁCH NHÌN SÂU SẮC HƠN, CẶN KẼ HƠN, TOÀN DIỆN HƠN VỀ NHỮNG NGUY CƠ THÁCH THỨC CŨNG NHƯ THỜI CƠ KHI CHÚNG TA THAM GIA VÀO QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KẾT HỢP VỚI XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ, VÀ ẢNH HƯỞNG QUA LẠI GIỮA VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. TRONG KHUÔN KHỔ HẠN HẸP CỦA MỘT BÀI TIỂU LUẬN TÔI KHÔNG THỂ TRÌNH BÀY TẤT CẢ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ M À CHỈ CÓ THỂ ĐI SÂU VÀO NGHIÊN CỨU 1
PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA CHÚNG ĐỒNG THỜI ĐƯA R A NHỮNG GIẢI PHÁP, NHỮNG KIẾN NGHỊ NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KẾT HỢP VỚI CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. 2
CHƯƠNG I PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT VỀ MỐI LIÊN H Ệ PHỔ BIẾN 1. PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT LÀ KHOA HỌC VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN. 1.1. PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT QUAN ĐIỂM DUY VẬT BIỆN CHỨNG KHÔNG CHỈ KHẲNG ĐỊNH BẢN CHẤT VẬT CHẤT, TÍNH THỐNG NHẤT VẬT CHẤT CỦA THẾ GIỚI, M À CÒN KHẲNG ĐỊNH CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG TRONG THẾ GIỚI LUÔN TỒN TẠI TRONG SỰ LIÊN HỆ, TRONG SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN KHÔNG NGỪNG THEO NHỮNG QUY LUẬT VỐN CÓ CỦA NÓ. LÀM SÁNG TỎ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐÓ LÀ N ỘI DUNG CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG. CHÍNH VÌ V ẬY, PH.ĂNGHEN ĐÃ KHẲNG ĐỊNH RẰNG PHÉP BIỆN CHỨNG LÀ LÝ LUẬN VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN, LÀ MÔN KHOA HỌC VỀ NHỮNG QUY LU ẬT PHỔ BIẾN CỦA SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TỰ NHIÊN, CỦA X Ã HỘI LOÀI NGƯỜI VÀ CỦA TƯ DUY. V.I. LÊNIN NHẤN MẠNH THÊM: PHÉP BIỆN CHỨNG LÀ HỌC THUYẾT SÂU SẮC NHẤT, KHÔNG PHIẾN DIỆN VỀ SỰ PHÁT TRIỂN. 1.2. NỘI DUNG CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT 1.2.1. HAI NGUYÊN LÝ CƠ BẢN: - NGUYÊN LÝ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN - NGUYÊN LÝ VỀ SỰ PHÁT TRIỂN 1.2.2. CÁC CẶP PHẠM TRÙ CƠ BẢN: - CÁI RIÊNG - C ÁI CHUNG - BẢN CHẤT - HIỆN TƯỢNG - TẤT NHIÊN - NGẪU NHIÊN - NỘI DUNG - HÌNH THỨC - NGUYÊN NHÂN - KẾT QUẢ - KHẢ NĂNG - HIỆN TƯỢNG 1.2.3. BA QUY LUẬT CƠ BẢN: 3
- TỪ NHỮNG THAY ĐỔI VỀ LƯỢNG DẪN ĐẾN NHỮNG THAY ĐỔI VỀ CHẤT VÀ NGƯỢC LẠI. - THỐNG NHẤT VÀ Đ ẤU TRANH CỦA CÁC MẶT ĐỐI LẬP. - QUY LU ẬT PHỦ ĐỊNH CỦA PHỦ ĐỊNH. 4
2. MỘT TRONG HAI NGUYÊN LÝ CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT NGUYÊN LÝ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN: TRÊN CƠ SỞ KẾ THỪA CÁC GIÁ TRỊ VỀ TƯ TƯỞNG BIỆN CHỨNG TRONG KHO TÀNG LÝ LUẬN CỦA NHÂN LOẠI, ĐỒNG THỜI KHÁI QUÁT NHỮNG THÀNH TỰU MỚI NHẤT CỦA KHOA HỌC TỰ NHIÊN THẾ KỶ XIX (KHOA HỌC VỀ CÁC QUÁ TRÌNH, VỀ NGUỒN GỐC, VỀ MỐI LIÊN HỆ V À SỰ PHÁT TRIỂN) PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT ĐÃ PHÁT HIỆN RA NGUYÊN LÝ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN CỦA CÁC SỰ VẬT VÀ HIỆN TƯỢNG TRONG THẾ GIỚI, COI ĐÂY LÀ Đ ẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT. 2.1. KHÁI NIỆM: - LIÊN HỆ: LÀ SỰ QUY ĐỊNH LẪN NHAU , TÁC ĐỘNG LẪN NHAU GIỮA CÁC YẾU TỐ TRONG CÙNG MỘT SỰ VẬT HOẶC GIỮA CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG CỦA NHAU. - LIÊN HỆ PHỔ BIẾN: LÀ NHỮNG MỐI LIÊN HỆ TỒN TẠI MỘT CÁCH PHỔ BIẾN CẢ TRONG TỰ NHIÊN XÃ HỘI V À TƯ DUY. MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN MANG TÍNH CHẤT BAO QUÁT, NÓ TỒN TẠI THÔNG QUA NHỮNG MỐI LIÊN HỆ ĐẶC THÙ CỦA SỰ VẬT, NÓ PHẢN ÁNH TÍNH ĐA DẠNG VÀ TÍNH THỐNG NHẤT CỦA THẾ GIỚI. 2.2. NỘI DUNG NGUY ÊN LÝ: - TRIẾT HỌC MÁC KHẲNG ĐỊNH MỌI SỰ VẬT HIỆN TƯ ỢNG TRONG THẾ GIỚI ĐỀU NẰM TRONG MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN, KHÔNG CÓ SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG N ÀO TỒN TẠI MỘT CÁCH BIỆT LẬP M À CHÚNG TÁC ĐỘNG ĐẾN NHAU R ÀNG BUỘC QUYẾT ĐỊNH VÀ CHUYỂN HOÁ LẪN NHAU. CÁC MỐI LIÊN HỆ TRONG TÍNH TỔNG THỂ CỦA NÓ QUY ĐỊNH SỰ TỒN TẠI VẬN ĐỘNG, BIẾN ĐỔI CỦA SỰ VẬT. KHI CÁC MỐI LIÊN HỆ THAY ĐỔI TẤT YẾU SẼ DẪN ĐẾN SỰ THAY ĐỔI SỰ VẬT. 2.3. Ý NGHĨA CỦA NGUY ÊN LÝ 5
2.3.1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUAN ĐIỂM TOÀN DIỆN: - TRONG NHẬN THỨC VÀ HOẠT ĐỘNG PHẢI XEM XÉT SỰ VẬT TRONG TÍNH TOÀN VẸN CỦA NHIỀU MỐI LIÊN HỆ, NHIỀU MẶT, NHIỀU YẾU TỐ VỐN CÓ CỦA NÓ KỂ CẢ CÁC QUÁ TRÌNH, CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA SỰ VẬT CẢ TRONG QUÁ KHỨ HIỆN TẠI VÀ TƯƠNG LAI. CÓ NHƯ VẬY MỚI NẮM ĐƯỢC THỰC CHẤT CỦA SỰ VẬT. KHI TUÂN THỦ NGUY ÊN TẮC N ÀY CHỦ THỂ TRÁNH ĐƯỢC SAI LẦM CỰC ĐOAN PHIẾN DIỆN MỘT CHIỀU. - KHÔNG ĐƯỢC ĐỒNG NHẤT VÀ SAN BẰNG VAI TRÒ CỦA CÁC MỐI LIÊN HỆ CỦA CÁC MẶT SỰ VẬT. PHẢI PHẢN ÁNH ĐÚNG VAI TRÒ CỦA TỪNG MẶT, TỪNG MỐI LIÊN HỆ. PHẢI RÚT RA ĐƯỢC NHỮNG MỐI LIÊN HỆ BẢN CHẤT NHẤT CHỦ YẾU CỦA SỰ VẬT KHI TUÂN THỦ NGUYÊN TẮC NÀY CON NGƯỜI SẼ TRÁNH ĐƯỢC SAI LẦM NGUỴ BIỆN VÀ CHIẾT TRUNG. 2.3.2. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUAN ĐIỂM LỊCH SỬ CỤ THỂ - MỌI SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG TRONG THẾ GIỚI VẬT CHẤT TỒN TẠI VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN BAO GIỜ CŨNG DIỄN RA TRONG NHỮNG HOÀN C ẢNH CỤ THỂ, TRONG KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN XÁC ĐỊNH. - ĐIỀU KIỆN: KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN CÓ ẢNH HƯỞNG TỚI ĐẶC ĐIỂM TÍNH CHẤT SỰ VẬT. CÙNG LÀ MỘT SỰ VẬT NHƯNG Ở TRONG NHỮNG ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH KHÁC NHAU SẼ CÓ NHỮNG TÍNH CHẤT KHÁC NHAU. YÊU CẦU: KHI NGHIÊN CỨU XEM XÉT SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG PHẢI ĐẶT NÓ TRONG HOÀN CẢNH CỤ THỂ, TRONG KHÔNG GIAN THỜI GIAN XÁC ĐỊNH M À NÓ ĐANG TỒN TẠI VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐỒNG THỜI PHẢI PHÂN TÍCH VẠCH RA ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI SỰ TỒN TẠI CỦA 6
SỰ VẬT, ĐỐI VỚI TÍNH CHẤT CỦA SỰ VẬT V À ĐỐI VỚI XU HƯỚNG VẬN ĐỘNG V À PHÁT TRIỂN CỦA NÓ. - KHI VẬN DỤNG MỘT LÝ LUẬN NÀO ĐÓ VÀO TRONG THỰC TIỄN CẦN PHẢI TÍNH ĐẾN ĐIỀU KIỆN CỤ THỂ CỦA NƠI VẬN DỤNG TRÁNH BỆNH GIÁO ĐIỀU DẬP KHUÔN, MÁY MÓC, CHUNG CHUNG. 3. TẠI SAO PHẢI VẬN DỤNG PHÉP BIỆN CHỨNG VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN VÀO PHÂN TÍCH MỐI LIÊN HỆ GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. SAU KHI NGHIÊN CỨU KỸ PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIÊN TA D Ễ R ÀNG NHẬN RA RẰNG SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG LUÔN CÓ MỐI LIÊN HỆ MẬT THIẾT VỚI NHAU CHUY ỂN HOÁ LẪN NHAU HAY NÓI CÁCH KHÁC MỌI SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG TỒN TẠI PHẢI CÓ MỐI LIÊN HỆ VỚI CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG KHÁC CHỨ KHÔNG THỂ TỒN TẠI MỘT CÁCH TÁCH BIỆT ĐỘC LẬP. SỞ DĨ CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG CÓ MỐI LIÊN HỆ VỚI NHAU LÀ VÌ CHÚNG LÀ BIỂU HIỆN CỦA VẬT CHẤT VẬN ĐỘNG. CÓ NGUỒN GỐC CHUNG TỪ VẬT ĐỘNG MÀ KHI SỰ VẬN ĐỘNG CÓ NGHĨA LÀ CÓ MỐI LIÊN HỆ VÀ CÁC MỐI LIÊN HỆ CỦA SỰ VẬT LÀ CÁI KHÁT QUAN VỐN CÓ CỦA SỰ VẬT. CHÍNH VÌ VẬY KHI XEM XÉT VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ CHÚNG TA KHÔNG THỂ TÁCH RỜI KHỎI VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ NGƯỢC LẠI. HƠN NỮA THEO QUAN ĐIỂM TOÀN DIỆN KHI XEM XÉT MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG MÀ CỤ THỂ Ở ĐÂY VIỆC XÂY DỰNG ĐỘC LẬP TỰ CHỦ CHÚNG TA PHẢI XEM XÉT NÓ TRONG TÍNH TOÀN VẸN CỦA NHIỀU MỐI LIÊN HỆ KHÁC NHAU, NHIỀU MẶT KHÁC NHAU MÀ CỤ THỂ ĐÂY LÀ ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ NGƯỢC LẠI. CÓ NHƯ VẬY CHÚNG TA MỚI NẮM ĐƯỢC THỰC CHẤT CỦA SỰ VẬT MỚI TRÁNH ĐƯỢC NHỮNG SAI LẦM CỰC ĐOAN PHIẾN DIỆN MỘT CHIỀU. ĐẶC BIỆT ĐÂY LẠI LÀ 7
NHỮNG VẤN ĐỀ RẤT CẤP BÁCH ĐẶT RA ĐỐI VỚI CHÚNG TA KHI THAM GIA QUÁ TRÌNH TOÀN C ẦU HOÁ, QUỐC TẾ HOÁ. CHỈ CÓ THỂ DỰA TRÊN NGUYÊN LÝ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN MỚI CÓ THỂ GIÚP CHÚNG TA NHÌN SÂU HƠN, HIỂU SÂU HƠN VỀ VẤN ĐỀ MÀ MÌNH ĐANG NGHIÊN CỨU. HƠN NỮA CŨNG THEO QUAN ĐIỂM LỊCH SỬ CỤ THỂ KHI XEM XÉT MỘT SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG NÀO ĐÓ TA PHẢI ĐẶT NÓ TRONG HO ÀN CẢNH CỤ THỂ KHÔNG GIAN CỤ THỂ. VẤN ĐỀ CHÚNG TA ĐANG NGHIÊN CỨU Ở ĐÂY CẦN ĐƯỢC ĐẶT TRONG BỐI CẢNH TO ÀN C ẦU HOÁ HIỆN NAY, TÌNH HÌNH KINH TẾ NƯỚC TA HIỆN NAY ĐỂ THẤY RÕ HƠN ĐƯỢC ẢNH HƯỞNG CỦA TÌNH HÌNH THẾ GIỚI, TÌNH HÌNH TRONG KHU VỰC, TÌNH HÌNH TRONG NƯỚC Đ ỐI VỚI VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KẾT HỢP VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. CHÍNH VÌ V ẬY DỰA TRÊN NGUYÊN LÝ V Ề MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN SẼ GIÚP CHÚNG TA CÓ MỘT CÁCH NHÌN C ẶN KẼ HƠN, TỔNG QUÁT HƠN. CHẲNG HẠN LIỆU HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CÓ PHẢI LÀ MỘ T XU THẾ TẤT YẾU KHÔNG, HỘI NHẬP CÓ PHẢI LÀ HOÀ TAN HAY KHÔNG, XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ NHƯ THẾ NÀO CHO PHÙ HỢP VỚI TÌNH HÌNH HIỆN NAY, PHÙ HỢP VỚI QUÁ TR ÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ… TẤT CẢ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐÓ CHỈ CÓ THỂ GIẢI ĐÁP KHI CHÚNG TA HIỂU RÕ HƠN VỀ VẤN ĐỀ CHÚNG TA ĐANG NGHIÊN CỨU DỰA TR ÊN NGUYÊN LÝ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN. TỪ ĐÓ TA CÓ THỂ THẤY RÕ HƠN TÂM QUAN TRỌNG CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN. Ở C HƯƠNG II, CHƯƠNG III CHÚNG TA SẼ TIẾP TỤC TÌM HIỂU RÕ HƠN, C ẶN KẼ HƠN VỀ MỐI LIÊN HỆ GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ TRÊN CƠ SỞ PHÉP BIỆN CHỨNG VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN. 8
CHƯƠNG II XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ THỜI CƠ VÀ THÁCH THỨC 1. XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ CÓ Ý KIẾN CHO RẰNG, TRONG ĐIỀU KIỆN “TO ÀN CẦU HÓA” NỀN KINH TẾ, MỞ CỬA HỘI NHẬP MÀ LẠI ĐẶT VẤN ĐỀ XÂY DỰNG KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ THIẾU NHẠY BÉN, KHÔNG THỨC THỜI, THẬM CHÍ LÀ BẢO THỦ, TƯ DUY KIỂU CŨ. THẾ GIỚI BÂY GIỜ LÀ MỘT THỊ TRƯỜNG THỐNG NHẤT, CẦN THỨ GỠ THỠ MUA, THIẾU TIỀN THỠ ĐI VAY, SAO LẠI CHỦ TRƯƠNG XÂY D ỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ (?!) NÓI NHƯ VẬY MỚI NGHE QUA THỠ THẤY CÚ VẺ CÚ LÝ, NHƯNG NẾU SUY NGẪM KỸ THỠ THẤY KHỤNG CÚ CƠ SỞ KHOA HỌC, VỠ NÚ QUỎ Ư GIẢN ĐƠN VÀ PHIẾN DIỆN. CHÚNG TA BIẾT RẰNG, ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ MỘT XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA THẾ GIỚI. TRONG ĐIỀU KIỆN “TOÀN C ẦU HÓA”, LIÊN DOANH, LIÊN KẾT RẤT ĐA DẠNG VÀ PHỨC TẠP NHƯ HIỆN NAY LẠI CÀNG PHẢI GIỮ VỮNG TÍNH ĐỘC LẬP TỰ CHỦ. XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KHÔNG CHỈ XUẤT PHÁT TỪ QUAN ĐIỂM, ĐƯỜNG LỐI CHÍNH TRỊ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ MÀ CŨN Là ĐŨI HỎI CỦA THỰC TIỄN, NHẰM BẢO ĐẢM ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỮNG CHẮC VỀ CHÍNH TRỊ, BẢO ĐẢM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÀ CÓ HIỆU QUẢ CHO CHÍNH NGAY NỀN KINH TẾ, CHO VIỆC MỞ CỬA, HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. KHI ĐÓ CÚ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ CHỚNH TRỊ THỠ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA ĐỘC LẬP TỰ CHỦ CỦA MỘT QUỐC GIA LÀ CÓ XÂY DỰNG ĐƯỢC NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ HAY KHÔNG. ĐÂY LÀ KINH NGHIỆM CỦA NƯỚC TA VÀ CŨNG LÀ KINH NGHIỆM CỦA NHIỀU NƯỚC TRONG KHU VỰC VÀ TRÊN THẾ GIỚI. VẢ CHĂNG, NƯỚC TA PHÁT TRIỂN KINH 9
TẾ ĐỂ ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÓ HỘI, BỐI CẢNH QUỐC TẾ CÚ NHIỀU DIỄN BIẾN PHỨC TẠP, CỎC LỰC LƯ ỢNG CHỐNG ĐỐI CHỦ NGHĨA XÓ HỘI THƯỜNG XUYÊN TỠM CỎCH NGĂN CẢN VÀ CHỐNG PHÁ SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG CHẾ ĐỘ XÓ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA. NẾU KHÔNG XÂY DỰNG MỘT NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ THỠ DỄ BỊ LỆ THUỘC, BỊ CỎC THẾ LỰC XẤU, THỰ ĐỊCH LỢI DỤNG VẤN ĐỀ KINH TẾ ĐỂ LÔI KÉO, HOẶC KHỐNG CHẾ, ÉP BUỘC CHÚNG TA THAY ĐỔI CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ, ĐI CHỆCH QUỸ ĐẠO CỦA CHỦ NGHĨA XÓ HỘI. NÚI CỎCH KHỎC, CÚ XÕY DỰNG ĐƯỢC NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ THỠ MỚI TẠO ĐƯỢC CƠ SỞ KINH TẾ, CƠ SỞ VẬT CHẤT - KỸ THUẬT CỦA CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ. ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ LÀ NỀN TẢNG VẬT CHẤT ĐỂ BẢO ĐẢM CHO SỰ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ BỀN VỮNG VỀ CHÍNH TRỊ. KHÔNG THỂ CÓ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ CHÍNH TRỊ NẾU BỊ LỆ THUỘC VỀ KINH TẾ. ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ ĐƯỢC ĐẶT TRONG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG VỚI ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ CÁC MẶT KHÁC SẼ TẠO RA SỰ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÀ SỨC MẠNH TỔNG HỢP CỦA MỘT QUỐC GIA. 1.1. THẾ NÀO LÀ NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ ? NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ NỀN KINH TẾ KHÔNG BỊ LỆ THUỘC, PHỤ THUỘC VÀO NƯỚC KHÁC, NGƯỜI KHÁC, HOẶC VÀO MỘT TỔ CHỨC KINH TẾ N ÀO ĐÓ VỀ ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN, KHÔNG BỊ BẤT CỨ AI DÙNG NHỮNG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ, TÀI CHÍNH, THƯƠNG MẠI, VIỆN TRỢ... ĐỂ ÁP ĐẶT, KHỐNG CHẾ, LÀM TỔN HẠI CHỦ QUYỀN QUỐC GIA V À LỢI ÍCH CƠ BẢN CỦA DÂN TỘC. NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ NỀN KINH TẾ TRƯỚC NHỮNG BIẾN ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG, TRƯỚC SỰ KHỦNG HOẢNG KINH TẾ TÀI CHÍNH Ở BÊN NGOÀI, NÓ VẪN CÓ KHẢ NĂNG CƠ BẢN DUY TRỠ SỰ ỔN ĐỊNH VÀ PHÁT TRIỂN; TRƯỚC SỰ BAO VÂY, 10
CÔ LẬP VÀ CHỐNG PHÁ CỦA CÁC THẾ LỰC THÙ ĐỊCH, NÓ VẪN CÓ KHẢ NĂNG ĐỨNG VỮNG, KHÔNG BỊ SỤP ĐỔ, KHÔNG BỊ RỐI LOẠN. BẢO ĐẢM ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ CŨNG CÓ NGHĨA LÀ BẢO ĐẢM VỮNG CHẮC ĐỊNH HƯ ỚNG XÓ HỘI CHỦ NGHĨA Và GIỎ TRỊ TRUYỀN THỐNG, BẢN SẮC VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÔNG CUỘC PHÁT TRIỂN KINH TẾ, TIẾN HÀNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC. KHÔNG PHẢI CHỜ ĐẾN KHI CÓ TRỠNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CAO MỚI ĐẶT VẤN ĐỀ GIỮ VỮNG ĐỘC LẬP TỰ CHỦ, MÀ NGAY TỪ ĐẦU, NGAY BÂY GIỜ ĐÓ PHẢI BẢO ĐẢM YÊU C ẦU CƠ BẢN VỀ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ, TRƯỚC HẾT LÀ VỀ ĐƯỜNG LỐI CHÍNH TRỊ, CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ. ĐƯƠNG NHIÊN, XÂY DỰNG KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ MỘT QUÁ TRỠNH LÕU DàI, ĐI TỪ THẤP ĐẾN CAO, NGÀY CÀNG HOÀN CHỈNH, NGÀY CÀNG BỀN VỮNG. TRONG THỜI ĐẠI NG ÀY NAY, NÓI ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ KHÔNG AI HIỂU ĐÓ LÀ MỘT NỀN KINH TẾ KHÉP KÍN, TỰ CUNG TỰ CẤP, MÀ ĐẶT TRONG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG VỚI MỞ CỬA, HỘI NHẬP, CHỦ ĐỘNG THAM GIA SỰ GIAO LƯU, HỢP TÁC VÀ C ẠNH TRANH QUỐC TẾ TRÊN CƠ SỞ PHÁT HUY TỐT NHẤT NỘI LỰC VÀ LỢI THẾ SO SÁNH CỦA QUỐC GIA, TỪNG BƯỚC XÂY DỰNG MỘT CƠ C ẤU SẢN XUẤT ĐÁP ỨNG ĐƯỢC CƠ BẢN NHU CẦU THIẾT YẾU VỀ ĐỜI SỐNG CỦA NHÂN DÂN VÀ CÓ KHẢ NĂNG TRANG BỊ LẠI Ở MỨC CẦN THIẾT CHO NHU CẦU PHÁT TRIỂN KINH TẾ, CỦNG CỐ QUỐC PHŨNG - AN NINH. 1.2. THỰC TRẠNG NỀN KINH TẾ NƯỚC TA HIỆN NAY TRƯ ỚC HẾT PHẢI KỂ ĐẾN MỨC TĂNG TRỞNG CAO. TỔNG SẢN PHẨM TRONG NỚC (GDP) TRONG THỜI KỲ 1991- 2000 ĐÃ TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG N ĂM LÀ 7,4%, THEO ĐÓ TỔNG 11
GIÁ TRỊ GDP ĐẠT GẤP ĐÔI NĂM 1990, GDP THEO ĐẦU NGỜI TĂNG 1,8 LẦN. NÔNG NGHIỆP ĐẠT TỐC ĐỘ TĂNG TRỞNG KHÁ VÀ TOÀN DIỆN TRÊN NHIỀU LĨNH VỰC. GIÁ TRỊ SẢN LỢNG TO ÀN NGÀNH TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM 5,6%. TRONG ĐÓ NÔNG NGHIỆP TĂNG 5,4%, THUỶ SẢN TĂNG 9,1%, LÂM NGHIỆP TĂNG 2,1%. NỔI BẬT NHẤT LÀ SẢN 1ỢNG LƠNG THỰC TĂNG BÌNH QUÂN MỖI NĂM 1,1 TRIỆU TẤN. SẢN LỢNG LƠNG THỰC NĂM 2000 ĐẠT 34 TRIỆU TẤN, ĐA M ỨC LƠNG THỰC BÌNH QUÂN Đ ẦU NGỜI TỪ 294,9 KG NĂM 1990 LÊN TRÊN 436 KG NĂM 2000. VIỆT NAM TỪ N- ỚC NHẬP KHẨU LƠNG THỰC HÀNG NĂM, TRỞ THÀNH N ỚC XUẤT KHẨU GẠO THỨ HAI THẾ GIỚI. SẢN LỢNG CỦA MỘT SỐ CÂY CÔNG NGHIỆP TRONG THỜI KỲ 1999-2000 Đ Ã TĂNG KHÁ CAO: CÀ PHÊ TĂNG 4,7 LẦN, CAO SU 4,5 LẦN, CHÈ TĂNG 2 LẦN, MÍA TĂNG 3 LẦN, BÔNG TĂNG 9,7 LẦN. SẢN LỢNG THUỶ SẢN TĂNG BÌNH QUÂN TRONG 10 N ĂM LÀ 8,85%: GIÁ TRỊ SẢN LỢNG CÔNG NGHIỆP TĂNG BÌNH QUÂN TRO NG 10 NĂM QUA LÀ KHOẢNG 12,8 – 13%/NĂM CÔNG NGHIỆP CHẾ BIẾN Đ Ã CÓ TỐC DỘ TĂNG TRỞNG KHÁ VÀ Đ Ã CHIẾM TỚI 60,6% GIÁ TRỊ TOÀN NGÀNH CÔNG NGHIỆP NĂM 1999. DẦU KHÍ CÓ TỐC ĐỘ TĂNG TR ỞNG CAO NHẤT TRONG TOÀN NGÀNH CÔNG NGHIỆP. SẢN LỢNG DẦU THÔ NĂM 2000 ĐÃ TĂNG GẤP 6 LẦN SO VỚI NĂM 1990. SẢN LỢNG ĐIỆN PHÁT RA NĂM 2000 SO VỚI NĂM 1990 ĐÃ TĂNG GẤP 3 LẦN, SẢN LỢNG THÉP CÁN GẤP 16 LẦN, XI MĂNG GẤP 5,3 LẦN, PHÂN HOÁ HỌC 4,2 LẦN, GIẦY DÉP DA 14,9 LẦN, GIẦY VẢI 4,9 LẦN, BỘT GIẶT 4,6 LẦN, ĐỜNG 3,6 LẦN, BIA 7,3 LẦN... GIÁ TRỊ SẢN PHẨM CÔNG NGHIỆP XUẤT KHẨU TĂNG TRUNG BÌNH HÀNG NĂM LÀ 20%. 12
CÁC NGÀNH DỊCH VỤ ĐÃ TĂNG TRỞNG NỔI BẬT TRONG CÁC NGÀNH THƠNG MẠI, DU LỊCH, BU CHÍNH VIỄN THÔNG. GIÁ TR Ị HÀNG HÓA BÁN RA TRÊN THỊ TR ỜNG TRONG N ỚC NĂM 1999 ĐÃ GẤP 11,3 LẦN NĂM 1990. KHÁCH DU LỊCH QUỐC TẾ TỪ 1992 ĐẾN 1997 ĐÃ TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM LÀ 26,5%. MẬT ĐỘ ĐIỆN THOẠI NĂM 1999 Đ Ã TĂNG 13,8 SO VỚI NĂM 1991 V À LÀ NỚC CÓ TỐC ĐỘ PHÁT TRIỂN VIỄN THÔNG ĐỨNG THỨ HAI THẾ GIỚI. VẬN CHUYỂN HÀNG HOÁ TĂNG BÌNH QUÂN TRONG 10 NĂM QUA LÀ 9,2%, VẬN CHUYỂN HÀNH KHÁCH - 14,25%. HO ẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CŨNG CÓ MỨC TĂNG TRỞNG NỔI BẬT. TỔNG KIM NGẠCH XUẤT KHẨU 10 NĂM QUA Đ Ã TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM 18,2%, TĂNG GẤP 5,3 LẦN SO VỚI NĂM 1990. TỐC ĐỘ TĂNG TR ỞNG GIÁ TRỊ NHẬP KHẨU BÌNH QUÂN HÀNG NĂM 10 NĂM QUA LÀ 17,5%. TỔNG GIÁ TRỊ XUẤT NHẬP KHẨU NĂM 2000 ĐÃ TƠNG ĐƠNG TỔNG GDP. VỐN ĐẦU T TRỰC TIẾP NỚC NGO ÀI (FDI) ĐÃ TĂNG RẤT ĐÁNG KỂ. TÍNH ĐẾN QUÝ I NĂM 1999 ĐÃ CÓ 2624 DỰ ÁN ĐỢC CẤP GIẤY PHÉP Đ ẦU T VỚI TỔNG VỐN ĐĂNG KÝ LÀ 35,8 TỶ USD, NẾU TÍNH CẢ VỐN BỔ SUNG LÀ 40,3 TỶ USD. TRONG 10 NĂM QUA, VỐN FDI ĐÃ CHIẾM KHOẢNG 28% TỔNG VỐN ĐẦU T TOÀN XÃ HỘI. THỨ HAI, CƠ CẤU KINH TẾ Đ Ã CÓ NH ỮNG CHUYỂN BIẾN TÍCH CỰC. TỶ TRỌNG NÔNG, LÂM, NG NGHIỆP TRONG GDP ĐÃ GIẢM TỪ 38,7% NĂM 1990 XUỐNG CÒN 25,4% NĂM 1999; CÔNG NGHIỆP VÀ XÂY D ỰNG ĐÃ TĂNG TỪ 22,6% LÊN 34,9%; DỊCH VỤ TỪ 35,7 LÊN 40,1%. TRONG NÔNG NGHIỆP, CƠ CẤU CÂY TRỒNG V À VẬT NUÔI Đ- ỢC DỊCH CHUYỂN THEO HỚNG TĂNG TỶ TRỌNG MỘT SỐ CÂY CÔNG NGHIỆP VÀ ĂN QU Ả CÓ TIỀM NĂNG XUẤT KHẨU V À SỨC CẠNH TRANH QUỐC TẾ NH CÀ PHÊ, ĐIỀU, CHÈ, TIÊU, RAU QUẢ, 13
CAO SU..., TỐC ĐỘ PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI TĂNG NHANH HƠN TRỒNG TRỌT. TRONG CÔNG NGHIỆP, CÁC KHU CÔNG NGHIỆP, KHU CHẾ XUẤT, KHU CÔNG NGHỆ CAO ĐÃ ĐỢC XÂY ĐỰNG, NHIỀU NGÀNH CÔNG NGHIỆP MỚI Đ Ã Đ ỢC HÌNH THÀNH NH Ô TÔ, XE GẮN MÁY, ĐIỆN TỬ... CÁC NGÀNH D ỊCH VỤ PHÁT TRIỂN, ĐẶC BIỆT LÀ NGÀNH BU CHÍNH VIỄN THÔNG, DU LỊCH, THƠNG MẠI... ĐÃ NÂNG ĐỢC TỶ TRỌNG LÊN TRÊN 40% GDP. CƠ CẤU VÙNG KINH TẾ ĐÃ THAY ĐÒI THEO HỚNG TẬP TRUNG PHÁT TRIỂN BA V ÙNG TRỌNG ĐIỂM - HỒ CHÍ MINH - VŨNG TÀU, HÀ NỘI - HẢI PHÒNG - QUẢNG NINH, Đ À NẴNG - QU ẢNG NG ÃI, ĐỒNG THỜI ĐÃ DÀNH SỰ QUAN TÂM CẦN THIẾT TỚI NHỮNG MIỀN NÚI, VÙNG XA, VÙNG SÂU, NHỮNG XÃ NGHÈO. CƠ CẤU VỐN ĐẦU T PHÁT TRIỂN ĐÃ CHUYỂN TỪ U TIÊN PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NẶNG SANG U TIÊN NHIỀU HƠN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔN, PHÁT TRIỂN KẾT CẤU HẠ TẦNG, CÁC NG ÀNH XUẤT KHẨU, CÁC LĨNH VỰC GIÁO DỤC, Y TẾ, XÃ HỘI. TRONG THỜI KỲ 1991-2000, VỐN ĐẦU T CHO NÔNG NGHIỆP VÀ NÔNG THÔN TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG N ĂM LÀ 22,9%, VỐN ĐẦU T PHÁT TRIỂN CHO KẾT CẤU HẠ TẦNG GIAO THÔNG VẬN TẢI, THÔNG TIN LIÊN LẠC ĐÃ TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM LÀ 24,5%, VỐN ĐẦU T PHÁT TRIỂN CHO CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG LĂM LÀ 27,1%, VỐN ĐẦU T CHO LĨNH VỰC KHOA HỌC CÔNG NGHỆ GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO, Y TẾ VÀ VĂN HOÁ Đ Ã TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG N ĂM LÀ 23,6%. THỨ BA, CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI BỨC XÚC ĐÃ CÓ NHỮNG CHUYỂN BIẾN TÍCH CỰC. 14
MỨC SỐNG CỦA DÂN C CẢ THÀNH THỊ VÀ NÔNG THÔN NHÌN CHUNG ĐÃ Đ ỢC CẢI THIỆN MỘT BỚC RÕ RỆT THỂ HIỆN TRÊN CÁC M ẶT: GDP THEO ĐẦU NGỜI: TRONG 10 NĂM QUA ĐÃ TĂNG 1,8 LẦN THU NHẬP BÌNH QUÂN MỖI NGỜI 1 THÁNG ĐÃ TĂNG 3,2 LẦN. SỐ HỌC SINH ĐI HỌC CÁC CẤP HỌC KHÁC NHAU TỪ TIỂU HỌC ĐẾN ĐẠI HỌC Đ Ã TĂNG KHO ẢNG 2,3 - 4,3 LẦN TRONG 10 NĂM QUA; CHỈ SỐ HDI ĐÃ Đ ỢC NÂNG LÊN TỪ THỨ 122/174 N ỚC NĂM 1995 LÊN 110/174 NỚC NĂM 1999. TỶ LỆ TĂNG DÂN SỐ NĂM 1988 LÀ 2,28% ĐÃ GIẢM XUỐNG CÒN 1,53% NĂM 2000; NĂM 1998 VIỆT NAM Đ Ã ĐỢC LIÊN HỢP QUỐC TẶNG GIẢI THỞNG VỀ CÔNG TÁC DÂN SỐ. CÔNG TÁC CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỦA NHÂN DÂN ĐÃ CÓ NHIỀU TIẾN BỘ. NĂM 1990 TỶ LỆ TRẺ D ỚI 5 TUỔI BỊ SUY DINH DỠNG LÀ HƠN 50% TỶ LỆ CHẾT CỦA TRẺ EM D ỚI 1 TUỔI LÀ 46%, D ỚI 5 TUỔI LÀ 69,5%, TUỔI THỌ TRUNG BÌNH LÀ 64, CHIỀU CAO TRUNG BÌNH CỦA THANH NIÊN LÀ 1,6M. ĐẾN NĂM 1998 CÁC CHỈ TIÊU TƠNG ỨNG TRÊN ĐÂY ĐÃ ĐỢC CẢI THIỆN RÕ RỆT: 38,9%; 39%, 48,5%, 68 TUỔI; 1,62M. SỐ HỘ ĐÓI NGH ÈO Đ Ã GIẢM RÕ RỆT TỪ 30,0% NĂM 1992 XUỐNG CÒN N ĂM 10,6% 2000http://www.cpv.org.vn/NGHIENCUU/DAIHOI9/ - 2. ĐẾN CUỐI NĂM 1998 C Ả N ỚC ĐÃ CÓ 15 TỈNH THÀNH PHỐ CÓ TỶ LỆ HỘ ĐÓI NGHÈO DỚI 10%; 21 TỈNH CÓ TỶ LỆ ĐÓI NGHÈO KHOẢNG 11 - 19%. 1.3. KHÓ KHĂN VÀ THỬ THÁCH KHI XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ CƠ BẢN NỀN KINH TẾ VIỆT NAM HIỆN NAY LẠC HẬU VỀ KHOA HỌC KỸ THUẬT NHIỀU CHỤC NĂM SO VỚI CÁC NƯỚC CÔNG NGHIỆP PHÁT TRIỂN. SẢN XUẤT, XUẤT KHẨU CỦA TA CHỦ YẾU GỒM CÁC NÔNG KHOÁNG SẢN THÔ V À CÁC M ẶT HÀNG CÔNG NGHIỆP THỨ CẤP, KHI SẢN XUẤT PHẢI NHẬP KHẨU MÁY 15
VÀ VẬT TƯ PHỤ TÙNG, NÔNG NGHIỆP LỆ THUỘC V ÀO PHÂN BÓN, XĂNG DẦU, THUỐC SÂU, NÔNG C Ơ; CÔNG NGHIỆP LỆ THUỘC VÀO MÁY V ẬT TƯ, LINH KIỆN RỜI. CÁC NÔNG KHOÁNG SẢN THÔ NHƯ GẠO, CAO SU, C À PHÊ, HÀNG THUỶ SẢN, THAN ĐÁ - DẦU THÔ, VÀ CÁC M ẶT HÀNG THỨ CẤP KHÁC: HÀNG MAY M ẶC VÀ GIẦY DÉP LÀ NHỮNG MẶT HÀNG XUẤT KHẨU CHỦ YẾU VIỆT NAM VẤP PHẢI SỰ CẠNH TRANH RẤT MẠNH CỦA CÁC NƯỚC KÉM MỞ MANG KHÁC, CÁC HẠN ĐỊNH QUOTA NHẬP KHẨU CỦA NƯỚC NGOÀI, GIÁ C Ả BẤP BÊNH VÀ CÓ KHUYNH HƯỚNG GIẢM, THỊ TRƯỜNG HẠN CHẾ. TRONG NHIỀU NĂM, GẠO, C À PHÊ, CAO SU, HÀNG MAY MẶC CỦA VIỆT NAM KHÔNG XUẤT KHẨU ĐƯỢC HẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI, KHIẾN CHO GIÁ SỤT V À LÀM GIẢM THU NHẬP CỦA CÔNG NHÂN, NÔNG D ÂN TRONG CÁC NGÀNH LIÊN QUAN. TRONG KHI ĐÓ, NHẬP KHẨU LẠI HƯỚNG VỀ MÁY, CÁC VẬT TƯ, LINH KIỆN RỜI GIÁ ĐẮT VÀ CÁC HÀNG TIÊU DÙNG CAO CẤP GIÁ RẤT ĐẮT. TÌNH HÌNH NÀY LÀM CHO VỊ THẾ CỦA TA TRÊN THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ YẾU ĐI V À D ẪN ĐẾN NHIỀU NGUY CƠ LỚN VỀ KINH TẾ TÀI CHÍNH. THỨ NHẤT LÀ NGUY CƠ BÁN RẺ NHƯ CHO VÀ MUA PHẢI TRẢ GIÁ CAO, TỶ LỆ GIAO HOÁN BẤT LỢI, XUẤT PHÁT TỪ VIỆC XUẤT KHẨU NÔNG KHOÁNG SẢN THÔ GIÁ RẺ V À NHẬP KHẨU HÀNG CAO C ẤP GIÁ CAO. SỰ THIỆT THÒI TRIỀN MIÊN NĂM NÀY QUA NĂM KHÁC MỖI NĂM ƯỚC HÀNG NHIỀU TỶ USD KHIẾN CHO NƯỚC TA NGHÈO CÀNG NGHÈO THÊM. THỨ HAI LÀ NGUY CƠ SIÊU ĐƯA ĐẾN THÂM THỦNG CÁN CÂN THƯƠNG MẠI BUỘC PHẢI VAY TIỀN NƯỚC NGOÀI. TRONG CÁC NĂM 1995 DẾN 95 CHÚNG TA NHẬP SIÊU TRÊN DƯỚI 3 TỶ USD, NỢ QUỐC TẾ TĂNG KHOẢNG 2-3 TỶ USD/NĂM ĐỂ TRÁM VÀO 16
THÂM THỦNG CỦA CÁN CÂN THƯƠNG MẠI VÀ CÁC CHI PHÍ KHÁC VỀ NGOẠI TỆ. THỨ BA LÀ NỢ QUỐC TẾ TĂNG GIA VỚI TỐC ĐỘ NHANH HÀNG NĂM ĐƯA ĐẾN TÌNH HÌNH NỢ ĐÁO HẠN VÀ VỐN LỜI PHẢI TRẢ MỖI NĂM MỖI TĂNG. MUỐN TRẢ NỢ QUỐC TẾ, CHỈ CÓ 2 PHƯƠNG PHÁP: (A) XUẤT SIÊU ĐỂ CÓ DƯ CÂN THƯƠNG M ẠI ĐỂ TRẢ NỢ, (B) HOẶC VAY NỢ MỚI ĐỂ CÓ NGOẠI TỆ TRẢ NỢ CŨ. TRONG THẬP NIÊN 90, CHÚNG TA KHÔNG CÓ XUẤT SIÊU V ẬY PHẢI ÁP DỤNG BIỆN PHÁP VAY NỢ MỚI TRẢ NỢ CŨ, CẢ VỐN LẪN LÃI, KHIẾN CHO NỢ QUỐC TẾ TĂNG GIA NHANH THEO ĐỊNH LUẬT LÃI KÉP. NỢ QUỐC TẾ, NẾU ƯỚC H ƠN 15 TỶ USD THÌ BẰNG ĐẾN KHOẢNG 50% GDP CỦA NƯỚC TA, ƯỚC KHOẢNG 30 TỶ USD. NỢ QUỐC TẾ TĂNG, ĐẾN MỘT MỨC NÀO ĐÓ, CÓ THỂ DẪN ĐẾN TÌNH HÌNH KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ NHƯ Đ Ã XẢY RA TẠI THÁI LAN. KHI ẤY, CƠ QUAN TIỀN TỆ QUỐC TẾ Đ Ã ĐỀ NGHỊ VỚI THÁI LAN NHỮNG BIỆN PHÁP "TRỌN GÓI" TRONG ĐÓ CÓ NHIỀU BIỆN PHÁP M À THÁI LAN CHO R ẰNG VI PHẠM NỀN ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KINH TẾ QUỐC GIA, NHƯNG SAU ĐÓ CHÍNH PHỦ THÁI LAN Đ Ã BUỘC PHẢI NHẬN. TÌNH HÌNH NỢ QUỐC TẾ CỦA NƯỚC TA SO VỚI THÁI LAN ÍT HƠN NHIỀU, NHƯNG BÀI HỌC THÁI LAN CHO THẤY LÀ NỢ QUỐC TẾ TĂNG CÓ THỂ ĐƯA ĐẾN VIỆC NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG KHÔNG CÒN KHẢ NĂNG THANH TOÁN QUỐC TẾ, ĐẶC BIỆT LÀ CÁC TRANG TR ẢI NHẬP KHẨU THÔNG THƯ ỜNG VÀ LÚC BẤY GIỜ SẼ XẢY RA KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH, TIỀN TỆ. THỨ TƯ: HỘI NHẬP QUỐC TẾ GIÚP VIỆT NAM TRANH THỦ KỸ THU ẬT, KHOA HỌC, VỐN QUỐC TẾ. TUY NHIÊN CÁC CÔNG TY NƯỚC NGOÀI CHỈ ĐẦU TƯ Ở VIỆT NAM NẾU HỌ CÓ LỢI. NHƯ VẬY, CHÚNG TA Ở TRONG THẾ YẾU, CHỈ CÓ KHẢ NĂNG HẠN CHẾ HỌ BỚT LỢI MÀ THÔI, NHƯNG N ẾU ĐẦU TƯ MÀ CHỈ THU ĐƯỢC 17
LỢI ÍT, HỌ SẼ NGƯNG HAY GIỚI HẠN LƯỢNG ĐẦU TƯ. KINH NGHIỆM CHÓ THẤY, TRONG THẬP NIÊN 90, NHỮNG THIẾT BỊ ĐƯỢC ĐẦU TƯ Ở VIỆT NAM, THƯ ỜNG LÀ NHỮNG THIẾT BỊ CŨ, THỊ PHẦN CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM GIẢM NHANH TRONG KHI THỊ PHẦN CÁC CÔNG TY CÓ VỐN NƯỚC NGO ÀI TĂNG NHANH, NHIỀU CÔNG TY PHÍA VIỆT NAM CÓ PHẦN HÙN KHO ẢNG 30% NHỜ PHẦN ĐÓNG GÓP MẶT BẰNG, NHÀ ĐẤT Đ Ã CHUYỂN THÀNH CÔNG TY CÓ VỐN N ƯỚC NGOÀI 100%DO NHIỀU LÝ DO, TRONG SỐ CÓ LÝ DO PHÍA NƯỚC NGOÀI ĐỀ NGHỊ TĂNG VỐN NHƯNG BÊN VIỆT NAM KHÔNG CÓ KHẢ NĂNG ĐÁP ƯÚNG. NẾU TÌNH HÌNH NÀY TIẾP TỤC, NGƯỜI NƯỚC NGOÀI SẼ LÀM CHỦ DẦN DẦN HẦU HẾT CÁC DOANH NGHIỆP LỚN Ở VIỆT NAM, KHI ẤY, SẼ KHÓ GIỮ ĐƯỢC ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KINH TẾ QUỐC GIA. SỰ PHỐI HỢP 4 NGUY CƠ TRÊN CÓ KHẢ NĂNG ĐƯA Đ ẾN TÌNH HÌNH MẤT ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KINH TẾ, TÀI CHÍNH, TIỀN TỆ, GÂY RA TÌNH C ẢNH LỆ THUỘC VÀO NƯ ỚC NGOÀI. ĐỒNG CHÍ TBT Đ Ã XÁC ĐỊNH LÀ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KINH TẾ LÀ NỀN TẢNG CƠ BẢN BẢO ĐẢM SỰ BỀN VỮNG CỦA ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ CHÍNH TRỊ, DO ĐÓ CẦN PHẢI CÓ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ TỰ CHỦ VÀ CHỦ ĐỘNG TRONG VIỆC HỘI NHẬP V ÀO KINH TẾ QUỐC TẾ. 18
2. HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 2.1. THẾ NÀO HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ: NGÀY NAY HỘI NHẬP KINH TẾ ĐANG DIỄN RA MẠNH MẼ TRÊN MỌI CHÂU LỤC, CHI PHỐI ĐỜI SỐNG KINH TẾ MỌI QUỐC GIA. HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ HIỆN TƯỢNG XẢY RA TRONG QUAN HỆ GIỮA CÁC QUỐC GIA. C ÁCH HIỂU PHỔ BIẾN NHẤT HIỆN NAY VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ LÀ XOÁ BỎ SỰ KHÁC BIỆT KINH TẾ GIỮA NHỮNG NỀN KINH TẾ THUỘC CÁC QUỐC GIA KHÁC NHAU. 2.2. BỐI CẢNH QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC LIÊN QUAN TỚI CHỦ TRƯƠNG H ỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ Ở NƯỚC TA: ĐẠI HỘI LẦN THỨ VIII CỦA Đ ẢNG ĐÓ XỎC ĐỊNH NHIỆM VỤ "MỞ RỘNG QUAN HỆ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI, CHỦ ĐỘNG THAM GIA CÁC TỔ CHỨC QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC, CỦNG CỐ VÀ NÂNG CAO VỊ THẾ N ƯỚC TA TR ÊN TRƯỜNG QUỐC TẾ". ĐẠI HỘI LẦN THỨ IX KHẲNG ĐỊNH CHỦ TRƯƠNG "PHÁT HUY CAO ĐỘ NỘI LỰC, ĐỒNG THỜI TRANH THỦ NGUỒN LỰC BÊN NGOÀI VÀ CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ ĐỂ PHÁT TRIỂN NHANH, CÓ HIỆU QUẢ VÀ BỀN VỮNG". CHỦ TRƯƠNG HỘI NHẬP ĐƯỢC ĐỀ RA TRONG BỐI CẢNH TỠNH HỠNH THẾ GIỚI Và KHU VỰC DIỄN BIẾN NHANH CHÚNG, PHỨC TẠP, KHÚ LƯỜNG TRƯỚC VỀ CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA, XÓ HỘI Và KHOA HỌC - KỸ THUẬT, VỚI NHỮNG ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT SAU : 2.2.1. TRONG HƠN MỘT THẬP KỶ QUA, KINH TẾ THẾ GIỚI NHỠN CHUNG PHỎT TRIỂN KHỤNG ỔN ĐỊNH VÀ KHÔNG ĐỒNG ĐỀU, VỀ TỐC ĐỘ THẤP HƠN THẬP KỶ TRƯỚC (TRÊN 2%/NĂM SO VỚI 3,2%) ; ĐÓ XẢY RA MẤY CUỘC KHỦNG HOẢNG LỚN, SÕU RỘNG HƠN C Ả LÀ CUỘC KHỦNG HOẢNG KINH TẾ - TÀI CHÍNH N Ổ RA NĂM 1997 ; VỊ TRÍ CÁC NƯỚC VÀ CÁC KHU VỰC THAY ĐỔI THEO HƯỚNG : KINH TẾ MỸ PHÁT TRIỂN NHANH VÀ ỔN ĐỊNH 19