Tính chất khách quan vai trò nhà nước trong qua trình công nghiệp hóa hiện đại hóa part4

Chia sẻ: Vanthi Bichtram | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

65
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong thời kì trước đổi mới chính sách thương mại và thuế quan bị chi phối bởi nguyên tắc Nhà nước độc quyền về ngoại thương, mọi hoạt động xuất nhập khẩu đều do các tổng công ty của Bộ ngoại thương thực hiện trên cơ sở kế hoạch đã được cấp trên duyệt, các đơn vị sản xuất có nghĩa vụ thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch đã được giao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tính chất khách quan vai trò nhà nước trong qua trình công nghiệp hóa hiện đại hóa part4

28 Trong thêi k× tríc ®æi míi chÝnh s¸ch th¬ng m¹i vµ thuÕ quan bÞ chi phèi bëi nguyªn t¾c Nhµ níc ®éc quyÒn vÒ ngo¹i th¬ng, mäi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®Òu do c¸c tæng c«ng ty cña Bé ngo¹i th¬ng thùc hiÖn trªn c¬ së kÕ ho¹ch ®· ®îc cÊp trªn duyÖt, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt cã nghÜa vô thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®· ®îc giao. Trong kho¶ng thêi gian tõ n¨m 1986 ®Õn nay víi chÝnh s¸ch ®æi míi ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt. Trong giai ®o¹n 86-90 kinh tÕ ®èi ngo¹i ®îc coi lµ lµ mét ‘mòi nhän’. §Æc ®iÓm cña thêi k× nµy lµ níi láng c¬ chÕ qu¶n lÝ ngo¹i th¬ng vµ b¾t ®Çu mét chÝnh s¸ch më c¶. LuËt ®Çu t níc ngoµi ®îc quèc héi th«ng qua 12-1987 lµ v¨n b¶n ph¸p lÝ ®Çu tiªn ®¸nh dÊu sù chuyÓn híng thùc sù sang chÝnh s¸ch ‘më cöa’. NghÞ ®Þnh 64/H§BT ngµy 16 th¸ng 6-1989 cña Héi ®ång bé trëng vÒ chÕ ®é tæ chøc qu¶n lÝ kinh doanh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ c¬ së cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i thêi k× nµy. Tuy nhiªn nh×n chung c¸c chÝnh s¸ch vÒ c¬ b¶n vÉn cha tho¸t khái quan ®iÓm Nhµ níc ®éc quyÒn ngo¹i th¬ng. §¹i héi ®¶ng lÇn VII ®· kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm :VIÖT NAM muån lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c níc. VIÖT NAM thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Trªn tinh thÇn ®ã nghÞ ®Þnh 114/H§BT 7-4-92 vÒ qu¶n lÝ cña nhµ níc vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· ®¸nh dÊu mét bíc tiÕn míi trong chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña VIÖT NAM LuËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu ®îc ban hµnh 1-3-92 sau ®ã ®îc söa ®æi cã hiÖu lùc 1-9 - 93 ®· t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc xö lÝ thuÕ trong giao dÞch th¬ng m¹i quèc tÕ. Theo quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n nµy, trõ c¸c lo¹i hµng cÊm mäi hµng ho¸ ®îc xuÊt nhËp khÈu mµ kh«ng ph¶i chÞu sù h¹n chÕ nµo. Trong xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cÊm xuÊt khÈu bao gåm :vò khÝ, ®å cæ c¸c lo¹i ma tuý, gç trßn, ®éng vËt hoang d· vµ ®éng thùc vËt quý hiÕm. Cho ®Õn 1994 ChÝnh phñ cßn ¸p dông h¹n ngh¹ch ®èi víi 3 mÆt hµng nhng ®Õn 1995 chØ cßn l¹i mét mÆt hµng lµ g¹o. Bªn c¹nh h¹n ngh¹ch xuÊt khÈu, VIÖT NAM cßn ¸p dông chÕ ®é cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, thËm chÝ cho tõng chuyÕn hµng. ChÕ ®é nµy ®· g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Tõ ngµy 1-7-1994 ChÝnh 28
29 phñ chÝnh thøc b·i bá giÊy phÐp cÊp cho tõng chuyÕn hµng, cho phÐp c¸c c«ng ty s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ®îc xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu nguyªn liÖu cÇn thiÕt theo chÕ ®é thuÕ xuÊt nhËp khÈu hiÖn hµnh mµ kh«ng cÇn cã giÊy phÐp. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét bíc tiÕn bé c¨n b¶n võa cã t¸c dông khuyÕn khÝch xuÊt khÈu ®ång thêi còng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Trong nhËp khÈu, ViÖt Nam còng quy ®Þnh nh trong xuÊt khÈu nhng víi diÖn réng h¬n nh»m b¶o ®¶m trËt tù an toµn x· héi b¶o vÖ thuÇn phong mÜ tôc vµ b¶o vÖ mét sè ngµnh c«ng nghiÖp trong níc. §Õn 1995 theo quyÕt ®Þnh 96TM/XNK chØ cßn 8 mÆt hµng cÊm nhËp : vò khÝ, ma tuý, v¨n ho¸ phÈm ®å trôy, ho¸ chÊt ®éc, ph¸o næ, thuèc l¸ ®iÕu, hµng tiªu dïng ®· qua sö dông, «t« cã tay l¸i nghÞch. Trong nhËp khÈu, Nhµ níc còng ¸p dông chÕ ®é cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu theo chuyÕn. Trong n¨m 93 ®· c¶i c¸ch ¸p dông giÊy phÐp nhËp khÈu theo chuyÕn cã gi¸ trÞ trong vßng 6 th¸ng. Tõ n¨m 95 c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu hµng tiªu dïng chØ cÇn nép kÕ ho¹ch nhËp khÈu cho bé th¬ng m¹i 2 lÇn trong n¨m ®ã lµ th¸ng 5 vµ 10. Sau khi kÕ ho¹ch ®îc duyÖt th× cã thÓ tiÕn hµnh nhËp khÈu. DiÖn mÆt hµng nhËp khÈu qu¶n lÝ b»ng h¹n ngh¹ch còng gi¶m dÇn. N¨m 94 cã tíi 15 mÆt hµng th× sang n¨m 95 chØ cßn 7 mÆt hµng :x¨ng dÇu thÐp xi m¨ng ph©n bãn. §ã ®îc coi lµ c¸c mÆt hµng nh¹y c¶m ®èi víi thÞ trêng ViÖt Nam do ®ã chÝnh phñ kh«ng nh÷ng quy ®Þnh h¹n ngh¹ch mµ cßn ph¶i ®¹t ®îc nh÷ng tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh ®Ó giao h¹n ngh¹ch. *ChÝnh s¸ch thuÕ quan. LuËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam ®îc ban hµnh n¨m 1987 vµ ®· qua nhiÒu lÇn söa ®æi. BiÓu thuÕ suÊt cña ViÖt Nam biÕn thiªn tõ 0-200% víi 28 møc thuÕ suÊt kh¸c nhau. ThuÕ suÊt ®îc x¸c ®Þnh theo th«ng lÖ :thuÕ suÊt thÊp ®èi víi thiÕt bÞ c¬ b¶n, t liÖu s¶n xuÊt, t¨ng dÇn víi hµng tiªu dïng vµ cao nhÊt ®èi víi hµng xa xØ vµ thêng cã møc chªnh lÖch rÊt lín gi÷a c¸c møc thuÕ suÊt. ThuÕ nhËp khÈu cßn bao gåm c¶ thuÕ doanh thu vµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt nªn thuÕ suÊt rÊt cao. 29
30 BiÓu thuÕ suÊt trªn ®· ®îc söa ®æi vµo th¸ng 5-92 vµ th¸ng 1-93 nhng vÉn cßn 28 møc thuÕ dao ®éng tõ 0-200% nh tríc. Vµo th¸ng 1-94 chÝnh phñ b·i bá thuÕ ®¸nh vµo x¨ng dÇu vµ ph©n bãn nhng l¹i thay vµo ®ã mét kho¶n phô thu ®èi víi mét sè mÆt hµng cã tØ suÊt lîi nhuËn cao. C¸c kho¶n phô thu nµy tuy cã t¹o ®îc nguån cho quü b×nh æn gi¸ nhng l¹i g©y phøc t¹p vµ kh«ng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. ChÝnh phñ thùc hiÖn chÕ ®é miÔn thuÕ nhËp khÈu víi thiÕt bÞ m¸y mãc phô tïng, ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt kinh doanh, vËt t ®Ó ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n h×nh thµnh xÝ nghiÖp hoÆc ®Ó t¹o thµnh tµi s¶n cè ®Þnh thùc hiÖn hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh(nghÞ ®Þnh 191/CP ngµy 28/12/1994). Tãm l¹i chÝnh s¸ch thong m¹i vµ thuÕ quan cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m võa qua ph¶n ¸nh xu híng më cöa cña nÒn kinh tÕ theo hêng tõng bíc tù do ho¸ th¬ng m¹i phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh ®æi míi vµ ®¬n gi¶n ho¸ viÖc cÊp giÊy phÐp vµ h¹n ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu. ChÝnh phñ tõng bíc thùc hiÖn tù do ho¸ th¬ng m¹i b»ng c¸ch dì bá dÇn hµng rµo phi thuÕ quan. HÇu hÕt c¸c h¹n ngh¹ch ®· ®îc b·i bá vµ thay vµo ®ã lµ hÖ thèng thuÕ xuÊt nhËp khÈu. Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc tiÕp cËn víi thÞ trêng ngoµi níc ;hç trî x©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. * KÕt qu¶ vµ tån t¹i. Trong qu¸ tr×nh ®æi míi chÝnh s¸ch th¬ng m¹i vµ thuÕ quan ViÖt Nam ®· thu ®îc mét sè thµnh tùu quan träng trong nh÷ng n¨m qua trªn lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i - Tæng gi¸ trÞkim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng lªn 3 lÇn trong ®ã xuÊt khÈu t¨ng h¬n 5 lÇn, tèc ®é t¨ng trung b×nh cña xuÊt khÈu 90-94 lµ trªn 20% vµ nhê ®ã tõ chç xuÊt khÈu : nhËp khÈu =1:2, 8 thêi k× 81-85 ®· tiÕn tíi chç xuÊt khÈu trang tr¶i 80% nhu cÇu nhËp khÈu (94) so víi 24, 6% n¨m 86. 30
31 Gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu 1986-1994(triÖu USD) N¨m Tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu XuÊt khÈu NhËp khÈu 1986 2507, 1 677, 8 1839, 3 1987 2856, 4 723, 9 2132, 5 1988 3373, 0 833, 5 2539, 5 1989 3908, 3 1524, 6 2383, 7 1990 4289, 0 1845, 0 2474, 0 1991 4980, 4 2081, 7 2187, 7 1992 4980, 0 2475, 0 2505, 0 1993 6909, 0 2985, 0 3, 924, 0 1994 8100, 0 3600, 0 4500. 0 Nguån Bé th¬ng m¹i, T¹p chÝ Th¬ng m¹i 6-1995. - Ta thÊy gi¸ trÞ xuÊt khÈu t¨ng lªn mét c¸ch ®¸ng mõng nhng xÐt vÒ gi¸ trÞ xuÊt khÈu theo ®Çu ngêi vµ c¬ cÊu xuÊt khÈu th× VIÖT NAM ph¶i cã nç lùc to lín míi cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. 31
32 VÒ kim ngh¹ch xuÊt khÈu theo ®Çu ngêi n¨m94 míi ®¹t ®îc møc 50USD cha b»ng 1/3 møc cña mét níc cã nÒn ngo¹i th¬ng t¬ng ®èi ph¸t triÓn nghÜa lµ ViÖt Nam ph¶i cã nh÷ng nç lùc rÊt lín míi cã thÓ ®¹t ®îc møc cña c¸c níc cã nÒn ngo¹i th¬ng t¬ng ®èi ph¸t triÓn trong khu vùc. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu 91-95 t¬ng ®èi s«i ®éng vµ cã chiÒu hêng ®i vµo nÒ nÕp tèt. Cã ®îc kÕt qu¶ nµy mét phÇn quan träng nhê sù chØ ®¹o chÆt chÏ cña chÝnh phñ mét mÆt b·i bá nh÷ng thñ tôc hµnh chÝnh c¶n trë ho¹t ®éng th¬ng m¹i, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu kiÓm so¸t chÆt chÏ nhËp khÈu. Ngµy 28-2- 1994 Thñ tíng ChÝnh phñ ban hµnh quyÕt ®Þnh 78/TTg ®Þnh híng xuÊt nhËp khÈu ®©y lµ c¬ së ph¸p lÝ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu theo híng khuyÕn khÝch tèi ®a xuÊt khÈu kiÓm so¸t chÆt chÏ nhËp khÈu. ViÖc ban hµnh nghÞ ®Þnh 33/CP ngµy 19-4-94 cña ChÝnh phñ thay thÕ nghÞ ®Þnh 114/H§BT ngµy 7-4-1992 cña Héi ®ång Bé trëng h¹ thÊp møc vèn tèi thiÓu t¹i thêi ®iÓm ®¨ng kÝ kinh doanh tõ 200ngh×n USD xuèng 100ngh×n USD ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c tØnh miÒn nói c¸c doanh nghiÖp kinh doanh nh÷ng mÆt hµng cÇn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nµy cã ®iÒu kiÖn tham gia kinh doanh. ViÖc b·i bá hµng lo¹t nh÷ng v¨n b¶n cò, l¹c hËu thiÕu t×nh kh¶ thi thay vµo ®ã lµ c¸c v¨n b¶n míi phï hîp chung víi xu híng chung cña th¬ng m¹i quèc tÕ, ®ång thêi cã tÝnh kh¶ thi cao h¬n ®· gi¶m ®îc nh÷ng tranh chÊp kh«ng ®¸ng cã gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau vµ gi÷a doanh nghiÖp víi c¬ quan qu¶n lÝ nhµ níc, gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhµ níc víi c¸c b¹n hµng... Hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chñ yÕu lµ l¬ng thùc nguyªn nhiªn liÖu, kho¸ng s¶n cßn s¶n phÈm chÕ biÕn cã tØ lÖ rÊt thÊp. MÆt kh¸c 80% thu nhËp tõ xuÊt khÈu lµ 2 mÆt hµng lµ g¹o vµ dÇu th«. C¬ cÊu xuÊt khÈu nµy lµ kh«ng cã lîi v× gi¸ c¶ thÕ giíi trong nh÷ng thËp kØ võa qua lµ kh«ng cã lîi cho nhãm hµng l©m s¶n kh«ng qua chÕ biÕn vµ hµng nguyªn liÖu. VÝ dô nÕu lÊy gi¸ n¨m 1970 lµ 100% th× n¨m 1993 gi¸ cao su lµ 63%, gi¸ cµ phª lµ 30% gi¸ thiÕc l¸ 40%. 32
33 ChÕ ®é thuÕ xuÊt nhËp khÈu mÆc dï cßn nhiÒu thiÕu sãt nhng ®· gãp phÇn b¶o hé s¶n suÊt trong níc híng dÉn tiªu dïng trong níc vµ lµ ngußn thu kh¸ cho ng©n s¸ch nhµ níc. Sè thu hót vÒ thuÕ xuÊt nhËp khÈu t¨ng nhanh qua c¸c n¨m vµ gi÷ vÞ trÝ quan träng trong tæng sè thu vÒ thuÕ : 19% n¨m 93, 26, 4% n¨m 1994... 2.2 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao vai trß cña Nhµ níc ®èi víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ níc ta thêi gian tíi. - §Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng tµi chÝnh vµ khai th¸c tèt h¬n nguån vèn trong níc Nhµ níc ph¶i æn ®Þnh ®îc m«i trêng kinh tÕ vÜ m«, kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t vµ tØ gi¸. - Hoµn chØnh hÖ thèng luËt ph¸p vÒ thÞ trêng tµi chÝnh vµ khuyÕn khÝch ®Çu t. - Thùc hiÖn chÕ ®é l·i suÊt linh ho¹t theo nguyªn t¾c thÞ trêng, phÊn ®Êu gi¶m dÇn l·i suÊt trªn c¬ së tØ lÖ l¹m ph¸t gi¶m dÇn nhê æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« ;gi¶m chi phÝ phôc vô cña ng©n hµng vµ nghien cøu söa ®æi chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi ng©n hµng. Nªn quy ®Þnh møc chªnh lÖch tèi ®a gi÷a l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt tiÒn cho vay. ph¬ng ph¸p nµy ã u ®iÓm khuyÕn khÝch c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lo¹i trõ ®îc sù lîi dông vÞ trÝ ®éc quyÒn cña mét sè ng©n hµng huy ®éng víi møc l·i suÊt thÊp cho vay víi møc l·i suÊt cao lµm thiÖt h¹i cho c¶ ngêi göi lÉn ngêi vay vèn. Ngoµi ra sù c¹nh tranh mµ biÖn ph¸p nµy t¹o ra khiÕn cho c¸c ng©n hµng ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ vµ gi¶m chi phÝ kinh doanh. - TiÕp tôc ph¸t triÓn thÞ trêng c¸c nguån vèn ng¾n h¹n b»ng c¸ch n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i më réng c¸c chi nh¸nh ng©n hµng ®Õn c¸c vïng n«ng th«n võa khai th¸c nguån vèn tiÕt kiÖm võa cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n. 33
34 - Nhµ níc hç trî ®Çu t trong níc th«ng qua c¸c dù ¸n ®Çu t quèc gia cô thÓ, thµnh lËp quü hç trî ®Çu t quèc gia víi l·i suÊt u ®·i cho c¸c dù ¸n trung vµ dµi h¹n trong c¸c nghµnh nghÒ thuéc diÖn u ®·i, c¸c vïng cã khã kh¨n. - Ng©n s¸ch nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm bæ sung thªm vèn tÝn dông cho ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh trong quy ®Þnh ®Ó u tiªn møc vèn cho vay ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thuéc diÖn u tiªn ph¸t triÓn. - Nhµ níc khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n thµnh lËp doanh nghiÖp dÞch vô t vÊn qu¶n lÝ ph¸p lÝ doanh nghiÖp d¹y nghÒ vµ ®µo t¹o c¸n bé kÜ thuËt, cung cÊp th«ng tin kinh tÕ phæ biÕn vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Ó hç trî ®Çu t trong níc. - KhÈn tr¬ng tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ®Î nhµ níc thu håi vèn ®Çu t tiÕp tôc t¸i ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh÷ng xÝ nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶ th× nªn gi¶i thÓ, nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ nhng xÐt thÊy kh«ng cÇn gi÷ th× nªn cæ phÇn ho¸ nguån thu vÉn kh«ng gi¶m mµ cã thªm kho¶n tiÒn lín vÒ b¸n cæ phÇn. - TiÕn tíi thèng nhÊt ho¸ chÝnh s¸ch ®èi víi ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi xo¸ bá sù ph©n biÖt vÒ thuÕ gi¸ vµ cíc dÞch vô ®èi víi ®Çu t níc ngoµi. T¨ng cêng thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi b»ng c¸c chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng u ®·i h¬n. §æi míi vµ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ. Trong lÜnh vùc nµy vai trß nhµ níc cÇn thÓ hiÖn râ ë c¸c mÆt sau : - X¸c ®Þnh nh÷ng tiªu chuÈn râ rµng nh÷ng giíi h¹n nhÊt ®Þnh ®èi víi c«ng nghÖ ®íc chuyÓn giao. Ngoµi nh÷ng tiªu chuÈn vÒ m«i trêng nhµ níc cã c¸c 34
35 tiªu chuÈn vÒ tr×nh ®é kÜ thuËt møc ®é tiÕn tiÕn cña c«ng nghÖ ®îc chuyÓn giao. - Nhµ níc cÇn cã nh÷ng c¬ chÕ kiÓm so¸t nhÊt ®Þnh vµ hÖ thèng tæ chøc vµ lùc lîng c¸n bé chuyªn m«n thÝch hîp. G¾n víi chóng lµ chÕ ®é xö lÝ nghiªm kh¾c nh÷ng vi ph¹m dï lµ v« ý hay cè ý. - Tæ chøc quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ nh»m më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ph¸t triÓn c«ng nghÖ. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc hîp t¸c t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng thuËn lîi cho hîp t¸c hai bªn cïng cã lîi. Sö dông sù gióp ®ì quèc tÕ ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho nghiªn cøu vµ triÓn khai ®µo t¹o c¸n bé theo híng khoa häc vµ c«ng nghÖ míi. - Tæ chøc m¹ng líi th«ng tin c«ng nghÖ vµ hç trî ho¹t ®éng t vÊn chuyÓn giao c«ng nghÖ, x©y dùng hÖ thèng th«ng tin hiÖn ®¹i vÒ khoa häcvµ c«ng nghÖ. - Tæ chøc c«ng t¸c ®µo t¹o nh»m t¨ng n¨ng lùc, tr×nh ®é kÜ thuËt cña lùc lîng lao ®éng. - Ph¸t triÓn c¸c tæ hîp nghiªn cøu - ®µo t¹o – s¶n xuÊt. Nghiªn cøu x©y dùng c¸c trung t©m khoa häc vµ c«ng nghÖ cao ë c¸c thµnh phè lín, vµ c¸c vïng l·nh thæ quan träng. - TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lÝ kinh tÕ ®Ó thóc ®Èy øng dông khoa häc c«ng nghÖ th«ng qua viÑc më réng s¶n xuÊt hµng ho¸ khuyÕn khÝch c¹nh tranh, kÝch thÝch ®æi míi c«ng nghÖ ®æi míi s¶n phÈm t¹o nhu cÇu ®èi víi khoa häc c«ng nghÖ. ViÖt Nam lµ níc ®i sau do ®ã cã lîi thÕ rÊt lín ®ã lµ cã thÓ ®i t¾t ®ãn ®Çu v× vËy cÇn cã sù tËp trung cho viÖc tiÕt thu vµ vËn dông sµng t¹o c¸c thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt cña thÕ giíi øng dông lµm chñ vµ më réng c¸c c«ng nghÖ 35
36 tiÕn bé ®i ®«i víi qu¶n lÝ chÆt chÏ c«ng nghÖ nhËp lêng tríc vµ ng¨n chÆn c¸c hËu qu¶ tiªu cùc l©u dµi. ViÖt Nam ph¶i t×m c¸ch ®Ó tiÕp cËn víi thÞ trêng c«ng nghÖ thÕ giíi. HiÖn nay c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia lµ ngêi chñ thËt sù cña c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. C¸c c«ng ty nµy gi÷ mét vai trß rÊt lín trong chuyÓn giao c«ng nghÖ sang c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Do vËy ViÖt Nam cÇn tiÕp cËn víi c¸c c«ng ty nµy ®Ó t×m kiÕm thÞ trêng vèn c«ng nghÖ c¸c kinh nghiÖm qu¶n lÝ vµ bÝ quyÕt kÜ thuËt. V× xuÊt ph¸t ®iÓm c«ng nghÖ ViÖt Nam qu¸ thÊp søc Ðp d©n sè vµ lao ®éng cao do ®ã cÇn c©n nh¾c møc ®é thÝch hîp cña c«ng nghÖ ®îc chuyÓn giao t¬ng quan víi c¸c yÕu tè kh¸c nh vèn thÞ trêng qu¶n lÝ vµ tæ chøc s¶n xuÊt. Nhµ níc dµnh mét phÇn mét tØ lÖ cao h¬n trong ng©n s¸ch nhµ níc ®Çu t cho ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng nghÖ. Th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp vay vèn ®Ó ®æi m¬Ý c«ng nghÖ nh cho vay víi l·i suÊt thÊp, chØ víi ®iÒu kiÖn lµ ph¬ng ¸n kh¶ thi chø kh«ng cÇn thÕ chÊp, cho vay ®Ó thanh to¸n nî tríc khi ®æi míi c«ng nghÖ, vay ngo¹i tÖ tr¶ nhiÒu lÇn... Ph¸t huy nh©n tè con ngêi trong chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Ó cã thÓ tiÕp nhËn vµ lµm chñ c«ng nghÖ míi, c¶i tiÕn c«ng nghÖ nhËp cho phï hîp víi diÒu kiÖn ViÖt Nam tiÕn tíi tõng bíc s¸ng t¹o c«ng nghÖ míi. Trong ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ nhµ níc ph¶i cã quy ®Þnh vµ chÝnh s¸ch ngay tõ khi nhËp khÈu c«ng nghÖ. Thùc tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay lùc lîng c¸n bé qu¶n lÝ c«ng nghÖ chñ yÕu ®îc ®µo t¹o t¹i c¸c níc x· héi chñ nghÜa vµ viÖc ®µo t¹o l¹i cßn h¹n chÕ. §Ó kh¾c phôc cÇn sö dông tèi ®a ®éi ngò hiÖn cã vµ th«ng qua hîp t¸c ®Ó c¸c chuyªn gia cña ViÖt Nam cã nhiÒu c¬ héi tiÕp xóc, t×m hiÓu n©n cao tr×nh ®é kiÕn thøc chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp. Nhµ níc t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm viÖc cÇn thiÕt cho c¸c nhµ khoa häc nh cung cÊp th«ng tin, trang bÞ ph¬ng tiÖn thÝ nghiÖm. KhuyÕn khÝch vµ tr©n träng nh÷ng t×m tßi khoa häc, kh¬i dËy nh÷ng nhiÖt t×nh s¸ng t¹o cña ngêi nghiªn cøu. Ph¸t hiÖn båi dìng 36