Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:54

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài "Quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông" được thực hiện với mục tiêu nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động dạy học hai buổi/ngày, đề xuất biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường tiểu học Hà Nội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI -----  ----- VŨ THỊ ANH ĐÀO QUẢN LÝ DẠY HỌC HAI BUỔI/ NGÀY Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ HÀ NỘI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 9.14.01.14 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2023
Công trình được hoàn thành tại: TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI Người hướng dẫn khoa học: PGS.TSKH NGUYỄN KẾ HÀO TS. NGUYỄN THỊ HIỀN Phản biện 1: GS.TS. Phan Văn Kha - Viện KHGD Việt Nam. Phản biện 2: TS. Nguyễn Quốc Trị - Trường ĐHSP Hà Nội. Phản biện 3: TS. Đặng Lộc Thọ - Trường ĐH Thủ đô Hà Nội. Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường họp tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội vào hồi …..giờ … ngày … tháng… năm 2023 Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc Gia, Hà Nội hoặc Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục và đào tạo có vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của mỗi dân tộc, mỗi quốc gia. Ngày nay trong quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, trong sự cạnh tranh và hội nhập của nền kinh tế toàn cầu thì vai trò của giáo dục - đào tạo càng trở nên vô cùng quan trọng. Đảng ta đã khẳng định: Đổi mới căn bản, toàn diện nề giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học ở tất cả các cấp học, bậc học... Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục tiểu học là chuyển từ dạy học lấy kiến thức (lý thuyết) làm trọng tâm sang dạy học với mục tiêu phát hiện và phát triển năng lực, phẩm chất học sinh. Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011-2020 của Chính phủ đã chỉ rõ: “ Đến năm 2020, 90% các trường tiểu học tổ chức dạy học hai buổi/ ngày”. Trong thời gian qua, mô hình dạy học hai buổi/ ngày đã có sự chuyển biến quan trọng trong nhận thức xã hội và sự phát triển mạnh mẽ về qui mô, số lượng học sinh và trường lớp. Tuy nhiên đến nay hoạt động dạy học hai buổi/ngày chưa được chỉ đạo một cách đầy đủ, toàn diện và đồng bộ, phù hợp và đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được thực hiện đại trà đầu tiên ở cấp học tiểu học, bắt đầu từ năm học 2020-2021 đối với lớp 1; năm học 2021-2022 đối với lớp 2; năm học 2022-2023 đối với lớp 3; năm học 2023- 2024 đối với lớp 4. Để triển khai hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông 2018, yêu cầu dạy học hai buổi/ ngày là một trong những yêu cầu quan trọng. Theo đó, trong hoạt động quản lý, điều hành chuyên môn của hiệu trưởng, một trong những nội dung cần chú trọng là đảm bảo hiệu quả của hoạt động dạy học hai buổi/ngày. Lý luận và thực tiễn cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu về vấn đề quản lý dạy học hai buổi/ ngày nhằm làm sáng tỏ những đặc trưng, thành tố nội dung, quy trình, điều kiện giúp đảm bảo hiệu quả giáo dục của nhà trường.
Trong những năm gần đây, ở Việt Nam nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng, số các trường tiểu học chuyển sang dạy học hai buổi/ ngày ngày càng tăng. Để có thể triển khai dạy học cả ngày, nhiều trường, nhiều địa phương còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, kinh phí, giáo viên, điều kiện gia đình HS – xã hội, về nội dung giáo dục; chưa có sự đồng bộ trong quản lý dạy học hai buổi/ ngày. Hoạt động dạy học hai buổi/ngày và quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở trường tiểu học có nhiều bất cập trước yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay. Như vậy, có thể nói công tác quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học chưa đáp ứng được nhu cầu của phụ huynh học sinh, nhu cầu học tập của học sinh, chưa đáp ứng được sự phát triển của xã hội, chất lượng dạy học chưa toàn diện, sự phối hợp các lực lượng giáo dục chưa đồng bộ. Do đó, để tìm ra biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học hai buổi/ngày là việc làm hết sức cần thiết hiện nay. Vì vậy, chúng tôi lựa chọn vấn đề “QUẢN LÝ DẠY HỌC HAI BUỔI/NGÀY Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ HÀ NỘI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG”làm đề tài luận án tiến sỹ của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động dạy học hai buổi/ngày, đề xuất biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường tiểu học Hà Nội. 3. Khách thể và đối tượng 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học Hà Nội 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động dạy học hai buổi/ngày của các trường tiểu học Hà Nội tuy đã đạt được một số thành tựu, phần nào đáp ứng nhu cầu của các bậc phụ huynh, nhưng việc quản lý hoạt động này đang còn có những hạn chế, bất cập. Nếu đề xuất được biện pháp phù hợp, khả thi quản lý dạy học hai buổi/ngày có thể áp dụng và được phổ biến rộng rãi trong toàn hệ thống
các trường tiểu học tại Hà Nội thì sẽ góp phần nâng cao hiệu quả dạy học hai buổi/ngày, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các trường Tiểu học Hà Nội. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu và hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý dạy học hai buổi/ngày ở trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. - Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý dạy học hai buổi /ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông - Đề xuất và khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội -Tiến hành thử nghiệm một số biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội 6. Phạm vi nghiên cứu - Luận án tập trung nghiên cứu đề xuất biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học Hà Nội. - Nghiên cứu khảo sát tại một số trường Tiểu học thành phố Hà Nội - Tổ chức thử nghiệm một số biện pháp trong hệ thống các biện pháp đề xuất tại 18 trường tiểu học Hà Nội. - Quản lý thời gian hai buổi/ngày - Khảo sát trên các bộ quản lý và giáo viên Tiểu học Hà Nội 7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp luận nghiên cứu 7.1.1. Tiếp cận hệ thống 7.1.2. Tiếp cận hoạt động 7.1.3. Tiếp cận các chức năng quản lý 7.2. Các phương pháp nghiên cứu 7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, hệ thống hóa các tài liệu khoa học về quản lý dạy học hai buổi/ ngày và văn kiện của Đảng, các văn bản của Bộ giáo dục và đào tạo, UBND thành phố Hà Nội có liên quan nhằm xây dựng cơ sở lý luận và xác định cơ sở pháp lý về quản lý dạy học hai buổi/ ngày trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông.
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn * Đề tài sử dụng phương pháp quan sát, điều tra bằng phiếu hỏi, phương pháp chuyên gia, phỏng vấn trực tiếp, tổng kết kinh nghiệm. * Đối tượng điều tra là lãnh đạo Sở GD- ĐT Hà Nội, chuyên viên Phòng GD&ĐT phụ trách tiểu học, hiệu trưởng, hiệu phó các trường tiểu học Hà Nội, một số giáo viên và cha mẹ học sinh trường tiểu học thành phố Hà Nội. - Phương pháp chuyên gia - Phương pháp phỏng vấn - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm 7.2.3. Phương pháp thống kê toán học Dùng phương pháp toán thống kê để xứ lí các số liệu điều tra. 8. Luận điểm bảo vệ 8.1. Việc đổi mới quản lý dạy học hai buổi/ ngày là một trong những đòi hỏi cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng dạy học của nhà trường tiểu học 8.2. Hoạt động dạy học hai buổi/ ngày tại trường tiểu học có nhiều điểm đặc thù bên cạnh những đặc điểm chung của dạy học thể hiện ở các thành tố căn bản: giáo viên, học sinh, môi trường học hai buổi, các thành tố này cần được quản lý để cùng vận hành trong hoạt động dạy học nhằm góp phần đào tạo nên những học sinh có phẩm chất,năng lực toàn diện. 9. Đóng góp của luận án 9.1. Về mặt lý luận Luận án đã góp phần làm phong phú thêm cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ ngày ở các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. 9.2. Về mặt thực tiễn - Khái lược bức tranh thực trạng quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học trong thời gian 5 năm gần nhất, từ đó có cái nhìn so sánh quan điểm chỉ đạo về đổi mới giáo dục phổ thông đồng thời nghiêm túc rút ra các bài học kinh nghiệm nhằm khắc phục các tồn tại yếu kém trong quản lý dạy học hai buổi/ ngày - Đề xuất các biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ ngày phù hợp hơn, có tính khả thi để nâng cao chất lượng quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
10. Cấu trúc của luận án * Luận án ngoài phần mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, các công trình khoa học của tác giả, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận án gồm 3 chương.  Chương 1: Cơ sở lý luận về dạy học và quản lý dạy học hai buổi/ngày tại các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông  Chương 2: Thực trạng quản lý dạy học hai buổi/ngày tại các trường tiểu học Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.  Chương 3: Biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày tại các trường tiểu học Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DẠY HỌC VÀ QUẢN LÝ DẠY HỌC HAI BUỔI/NGÀY Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Những nghiên cứu về hoạt động dạy học và dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học 1.1.1.1. Những nghiên cứu ở ngoài nước Đối với nhà giáo dục Khổng Tử thì nhân - cá nhân, con người là nền tảng, gốc rễ của mọi hoạt động của đời sống xã hội. Mục tiêu giáo dục của Khổng Tử là đào tạo, bồi dưỡng người “Nhân”, “Quân Tử” để làm quan, điều hòa mâu thuẫn giai cấp, “khôi phục lễ nghĩa” để phần nào cải thiện xã hội đầy rối ren thời kỳ bấy giờ. C.Mác- Ph.Ăngghen cũng có những suy nghĩ sâu sắc tới vấn đề giáo dục và đào tạo, khẳng định vai trò đặc biệt của giáo dục và đào tạo đối với phát triển kinh tế- xã hội, chính trị và cốt lõi nhất, quan trọng nhất là phát triển và hoàn thiện nhân cách của con người. C.Mác- Ph.Ăngghen cho rằng: Bản thân xã hội tạo ra con người với tính cách như thế nào thì nó cũng sản xuất ra xã hội như thế ấy. Tư tưởng này mang một tầm vĩ đại bởi ông đã đưa ra được mối quan hệ tương hỗ, nhưng khăng khít và biện chứng giữa xã hội và con người. Con người sống dưới sự tác động của xã hội, cụ thể đó chính là sự tác động của giáo dục. Và giáo dục hình thành, đào tạo con người ấy như thế nào thì xã hội sẽ được xây dựng từ nền tảng như thế.
Tiếp nối với tư tưởng về giáo dục của C.Mác- Ph.Ăngghen sau này còn có vị lãnh tụ vĩ đại V.I.Lênin. V.I.Lênin đã gắn liền với khẩu hiệu nổi tiếng và là kim chỉ nam cho tất cả các cơ quan đoàn thể, các trường học của Việt Nam cũng như các nước xã hội chủ nghĩa: “Học - Học nữa - Học mãi”. Sự nghiệp học tập là mãi mãi và vì vậy, việc quản lý hoạt động nhà trường cũng cần có những hướng đi đúng đắn và bắt kịp xu hướng phát triển của xã hội Chủ nghĩa tư bản xuất hiện cuối thế kỷ XIV với những thay đổi mạnh mẽ về khoa học kỹ thuật, đòi hỏi con người phải có những am hiểu về kỹ thuật, lúc này vấn đề dạy học và quản lý dạy học đã được nhiều nhà giáo dục quan tâm, tiêu biểu là J. A Comenxki (1652-1670) - một nhà giáo dục tiêu biểu của cộng hoà Slôvakia nói riêng và thế giới nói chung, ông đã đưa ra các nguyên tắc dạy học trực quan, nhất quán, nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, tính hệ thống. Ông nhấn mạnh hiệu quả dạy học có liên quan rất lớn đến chất lượng người dạy trong việc vận dụng các nguyên tắc dạy học. Ông nhấn mạnh vai trò của giáo dục và ông cho rằng: “Con người muốn trở thành con người thì phải có học vấn”, “Nhà trường chính là nơi đào tạo nên những con người chân chính, là cái xưởng để chế tạo ra nhân đạo và hạnh phúc” Comenxki đặc biệt đề cao vị trí của người thầy giáo trong việc dạy dỗ, hình thành đạo đức, tính cách một con người. Ông nói rằng “Dưới ánh sáng mặt trời không có nghề nào cao quý hơn nghề dạy học”, ông đặt ra cho thầy giáo những yêu cầu cao về lòng nhân ái, về phẩm chất đạo đức để làm gương sáng cho học sinh. Tư tưởng chung và xuyên suốt quan điểm của các nhà tư tưởng, chính trị, nghiên cứu ở các quốc gia trên thế giới chính là giáo dục, chính là động lực cho sự phát triển kinh tế, xã hội, nguồn lực con người chính là tài sản quyết định cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Năm 1994, UNESCO đưa ra tuyên bố: “Không có một sự tiến bộ và thành đạt nào có thể tách khỏi sự tiến bộ và thành đạt trong lĩnh vực giáo dục của quốc gia đó”. Năm 1996, khi UNESCO đưa ra 3 nội dung cho Triết lý giáo dục thế kỷ XXI, trong đó điều đầu tiên là “Phải coi giáo dục là giải pháp hàng đầu để giải quyết các vấn đề kinh tế-xã hội của một quốc gia cũng như của mỗi cá nhân”
1.1.1.2. Những nghiên cứu trong nước Hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục có giá trị thực tiễn cao đối với quá trình nghiên cứu lý luận dạy học và lý luận giáo dục của nền giáo dục cách mạng Việt Nam. Hồ Chí Minh còn từng viết: “Phần nhiều do giáo dục mà nên”.Hồ Chí Minh không chỉ là Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất mà còn là một Nhà giáo dục lớn của dân tộc. Hồ Chí Minh thường không nói những lời to tát mà nói rất giản dị nhưng vô cùng sâu sắc, thấm thía như: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”, “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”; “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người” v.v... Bằng sự tổng hoà các tri thức quản lý giáo dục, giáo dục học, tâm lý học, xã hội học, kinh tế học,.. trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ chí Minh, các nhà khoa học Việt Nam đã nêu ra các vấn đề về khái niệm quản lý, quản lý giáo dục, quản lý trường học, quản lý hoạt động dạy học, cùng các chức năng, nguyên tắc, phương pháp quản lý,… Trên thực tế có hàng loạt các công trình nghiên cứu, giáo trình, bài giảng về quản lý, quản lý giáo dục, quản lý hoạt động dạy học của các tác giả như: Nguyễn Lân, Nguyễn Cảnh Toàn, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Nguyễn Quốc Chí,… Những công trình đó làm phong phú thêm lý luận quản lý nói chung và lý luận quản lý hoạt động dạy học nói riêng. Nền giáo dục hiện đại của Việt Nam còn chứng kiến sự xuất hiện của nhiều nhà giáo dục với những công trình nghiên cứu, giáo trình, xã luận về tổ chức quản lý quá trình giáo dục như: Nguyễn Kế Hào, Phạm Minh Hạc, Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt, Đặng Bá Lâm, Nguyễn Giá Quý, Trần Kiểm, Bùi Minh Hiền... đã thể hiện được bản chất của hoạt động quản lý, quản lý giáo dục, những định hướng phát triển giáo dục -Việt Nam đương đại... Tính đến nay, sau hơn 20 năm thực hiện chủ trương học 2 buổi/ngày với bậc tiểu học, đã có nhiều nghiên cứu và bài báo trong nước đã có những phân tích, đánh giá về việc thực hiện tại các địa phương trong cả nước. Một số giáo trình, sách, tài liệu khoa học có các nội dung về quản lí giáo dục, quản lí nhà trường và quản lí dạy học như: “Học sinh tiểu học và nghề dạy học bậc tiểu học” của tác giả Nguyễn Kế Hào - 1992; Sách đã nêu lên những khái niệm cơ bản và cụ thể nhất về học sinh tiểu học, về đặc
tính tính cách, lối suy nghĩ, lối tiếp thu, tâm lý, thói quen học tập, nhận biết của học sinh bậc tiểu học. Ngoài ra, sách còn đưa ra yêu cầu, nhiệm vụ mà nghề dạy học bậc tiểu học cần nắm bắt và đi theo. Là một người hoạt động trong lĩnh vực giáo dục cụ thể là bậc học tiểu học, tác giả Nguyễn Kế Hào còn có cuốn “Đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy ở bậc tiểu học” nghiên cứu chung với tác giả Nguyễn Hữu Dũng. Cuốn sách đưa ra những định hướng, yêu cầu và vạch ra những phương pháp cải tiến trong việc giáo dục học sinh tiểu học. Đối tượng cuốn sách muốn hướng tới là các nhà quản lý giáo dục, các giáo viên dạy tiểu học… “Khoa học quản lí giáo dục” của tác giả Trần Kiểm là cuốn sách nhằm cung cấp cho người đọc một số vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến khoa học QLGD như: khái niệm, bản chất, nội dung, đặc điểm của khoa học quản lý giáo dục; Các chức năng, nguyên tắc, mục đích, yêu cầu và phương pháp quản lý giáo dục; từ đó đưa ra các nội dung của đổi mới quản lý giáo dục. Cuốn sách giúp người làm giáo dục nói chung, người làm công tác QLGD nói riêng có những cái nhìn cơ bản nhất về lý thuyết của khoa học quản lý giáo dục. Ngoài ra, còn có các cuốn sách “Quản lí và lãnh đạo nhà trường” của tác giả Bùi Minh Hiền và Nguyễn Vũ Bích Hiền chủ biên, “Quản lý nhà trường ” của tác giả Nguyễn Phúc Châu và “Quản lí quá trình sư phạm trong trường phổ thông” cùng tác giả Nguyễn Phúc Châu đều nêu ra phương pháp quản lý nhà trường.Các cuốn sách đều đưa ra cách quản lý nhà trường của ban lãnh đạo, ban giám hiệu nhà trường để phát huy tốt nhất năng lực của các thầy cô giáo trong việc truyền giảng cho học sinh và rèn luyện được những học sinh ưu tú. 1.1.2. Một số công trình nghiên cứu về quản lý dạy học hai buổi/ngày ở tiểu học 1.1.2.1. Các nghiên cứu ngoài nước Trong các công trình nghiên cứu, nhiều nhà nghiên cứu giáo dục Nga khẳng định: kết quả toàn bộ hoạt động quản lý của quản lý nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức đúng đắn hoạt động giảng dạy của đội ngũ giáo viên. Tác giả M.I.Kônđacôp đã đi sâu nghiên cứu công tác lãnh đạo hoạt động giảng dạy, giáo dục trong nhà trường bởi vì tư duy của người đứng đầu sẽ là tư duy của tất cả các thầy cô giáo và kéo theo là tư duy của các em học sinh học dưới nhà trường.
Việc học 2 buổi/ngày đã được áp dụng ở rất nhiều nước trên thế giới từ rất lâu rồi và mỗi nước có những khung giờ học, phân bổ thời gian học các môn học chính thức và các môn học năng khiếu, xã hội… Và vẫn luôn có những công trình nghiên cứu đưa ra các quan niệm, điểm tốt, điểm còn hạn chế của việc áp dụng ngày 2 buổi tại ở bậc tiểu học. Cũng như có nhiều công trình nghiên cứu đã đề cập đến vấn đề quản lí hoạt động trong nhà trường tiểu học, trong giáo dục đạo đức... Luận án của 2 giảng viên trường đại PGRI của Palembang, Indonesia Kristiawan và Tobari có tên “Những đặc tính của việc học cả ngày ở các trường tiểu học” (11) đã nêu lên những khái niệm tổng quan về học sinh tiểu học, về phương tiện và phương pháp học tập cả ngày tại trường cũng như kết quả của việc học cả ngày tại trường tiểu học. nghiên cứu đã chỉ ra được hiệu quả của việc học 2 buổi/ngày là học sinh có những thay đổi tích cực trong quá trình học tập, không bị nhiều áp lực do các môn học đã được phân bổ đều, việc học tập trở nên sáng tạo và chuyên sâu hơn, giúp học sinh nghiên cứu, trao đổi được nhiều vấn đề hơn, học sinh có thời gian thư giãn, không bị nhàm chán, học sinh có thêm thời gian để học thêm các môn năng khiếu tại trường, các thầy cô giáo cũng có thời gian dạy học một cách sáng tạo hơn, áp dụng nhiều trò chơi và phương pháp giáo cụ trực quan vào lớp học, học sinh nắm bài tốt và thư giãn hơn. Một nhóm các nhà nghiên cứu của Học viện Giáo dục Hong Kong (The Hong Kong Institute of Education) tháng 3.2003 đã có một nghiên cứu cụ thể về nâng cao hiểu biết về lợi ích của cả ngày học tiểu học và làm thế nào lợi ích và hiệu quả của nó có thể được tối đa hóa. Khi so sánh giữa học nửa ngày và học cả ngày, các chuyên gia đã có được những bằng chứng cụ thể về các lợi ích của việc học cả ngày với các lĩnh vực quản lý, phát triển giảng dạy, phát triển mối quan hệ, phát triển tư duy, đạo đức của học sinh và đặc biệt với hoạt động ngoại khóa. Giáo sư Ioannis Thoidis và Nikos Chaniotakis của trường đại học Western Macedonia & Thessaly Hy Lạp đã có bài báo đăng trên tạp chí sư phạm quốc tế. Bài viết Học cả ngày: một kiểu giáo dục trong khủng hoảng hay một giải pháp giáo dục xã hội đang đi đến khủng hoảng. Trong thời kỳ diễn ra nghiên cứu này thì Bộ giáo dục Hy lạp coi học 2 buổi/ngày là sự đổi mới quan trọng nhất. Mục tiêu chính của nó là mang lại một môi trường học tập an toàn và hoàn thiện cho các em học sinh cấp một đặc biệt là các bạn học sinh cuối cấp một.
1.1.2.2. Các nghiên cứu trong nước Có một số luận án nghiên cứu về các biện pháp quản lý hoạt động trong trường phổ thông Tác giả Sông Trà với “Tại sao mô hình dạy học 2 buổi/ngày ở bậc tiểu học chưa đạt hiệu quả?” đăng trên Giaoduc.net.vn ngày 19.8.2018 đã nêu “Các nhà quản lý giáo dục ở bậc tiểu học có chung mong muốn, việc giữ vững và mở rộng quy mô dạy học 2 buổi/ngày, học bán trú là hết sức cần thiết, đúng đắn.” (8) Tác giả đã khẳng định nên duy trì và phát triển mô hình học 2 buổi/ngày tại các trường tiểu học. Các công trình nghiên cứu đều đã nêu lên được định nghĩa và những đặc điểm của học 2 buổi/ngày. Có công trình thì chỉ tập trung nghiên cứu các mặt tích cực của việc học 2 buổi, có nghiên cứu thì chỉ tập trung nêu những mặt hạn chế. Có nghiên cứu mới chỉ nêu lý thuyết mà không có số liệu chứng minh cụ thể. Các nghiên cứu về giáo dục, quản lý giáo dục và các nghiên cứu về học 2 buổi/ngày trong và ngoài nước vẫn thấy chung chung, chưa cụ thể tại thời điểm đất nước ta đang hướng tới phổ cập giáo dục tới hết phổ thông trung học. Hiện tại, còn trống vắng các công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Tác giả Trần Đình Thuận- Phan Sắc Long với bài viết: Dạy học cả ngày- Chiến lược đảm bảo và phát triển chất lượng giáo dục tiểu học Việt Nam trên Tạp chí Giáo dục số 299, trang 4-6. Tác giả Trần Đình Thuận với bài viết: Mô hình dạy học cả ngày góp phần đổi mới toàn diện chất lượng giáo dục tiểu học Việt Nam trên Tạp chí Giáo dục số đặc biệt Tháng 8 năm 2016, trang10-16. Tác giả Ngô Quang Quế có bài: Mô hình dạy học cả ngày- tính bền vững và sự lan tỏa trên Tạp chí Giáo dục số đặc biệt Tháng 8 năm 2016, trang 38-44. Tác giả Nguyễn Công Chiến có bài: Tổ chức cho học sinh ăn trưa tại trường- Một hoạt động hiệu quả của các trường dạy học cả ngày đăng trên tạp chí Giáo dục số Đặc biệt Tháng 8 năm 2016, trang 45-47. Các công trình nghiên cứu đều đã nêu lên được định nghĩa và những đặc điểm của học hai buổi/ngày. Có công trình thì chỉ tập trung nghiên cứu các mặt tích cực của việc học hai buổi, có nghiên cứu thì chỉ tập trung nêu những mặt hạn chế. Có nghiên cứu mới chỉ nêu lý thuyết mà không có số liệu chứng minh cụ thể. Các nghiên cứu về giáo dục, quản lý giáo dục và
các nghiên cứu về học hai buổi/ngày trong và ngoài nước vẫn thấy chung chung, chưa cụ thể tại thời điểm đất nước ta đang hướng tới phổ cập giáo dục tới hết phổ thông trung học. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 tăng quyền tự chủ cho các nhà quản lý giáo dục. Mặc dù vậy, hiện vẫn còn khoảng trống trong nghiên cứu về vấn đề quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông theo tiếp cận các chức năng quản lý. Trong khuôn khổ luận án, tác giả tập trung nghiên cứu về các biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Đổi mới giáo dục tiểu học hiện nay tất yếu sẽ dẫn đến những thay đổi trong quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học. Trên cơ sở khảo sát, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lí hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở các trường nội thành Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, sẽ đề xuất được các biện pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương và mang tính khả thi, nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học và đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. 1.1.3. Những vấn đề đặt ra luận án cần nghiên cứu Theo xu hướng phát triển chung của xã hội, mô hình hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở trường Tiểu học (Full Day Schooling) đang được nhiều người quan tâm đặt ra yêu cầu ngày càng cao. Xu hướng học hai buổi/ngày cũng mới phổ biến khoảng hơn 20 năm trở lại đây ở Việt Nam.Trong khuôn khổ luận án, tác giả tập trung nghiên cứu về các biện pháp quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Đổi mới giáo dục tiểu học hiện nay tất yếu sẽ dẫn đến những thay đổi trong quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học. Trên cơ sở khảo sát, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, sẽ đề xuất được các biện pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương và mang tính khả thi, nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học và đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 1.2. Lý luận về dạy học hai buổi/ngày ở trường Tiểu học 1.2.1. Khái niệm về dạy học hai buổi/ngày ở trường Tiểu học
Dạy học hai buổi/ ngày (Full Day Schooling) là phương thức bổ sung thời gian cho hoạt động dạy học- giáo dục mỗi ngày để học sinh được học tập và hoạt động tại trường cả ngày. Dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học là chu trình khép kín: tổ chức cho học sinh được học tập và giáo dục ở nhà trường các buổi sáng, trưa và chiều trong ngày. Trong nhà trường tiểu học có hoạt động chăm sóc bán trú. Khi nhà trường tiểu học tổ chức cho học sinh học cả buổi sáng và buổi chiều từ thứ hai đến thứ sáu trong tuần thì gọi là dạy học 2 buổi/ngày. Chương trình dạy học là một thể thống nhất, bên cạnh việc tham gia các hoạt động giáo dục trong giờ học các em có thể cùng được ăn nghỉ, ngủ, vui chơi, cùng được tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp ngoại khóa, các môn năng khiếu và được rèn kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, tính tập thể, tính tự chủ tại trường tiểu học. 1.2.2. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học Học sinh tiểu học là những người học bắt đầu vào học lớp 1 ở lứa tuổi 6 tuổi và kết thúc cấp học sau khi học hết lớp 5 ở lứa tuổi 11-12 tuổi, thậm chí 14 tuổi. a. Đặc điểm về mặt cơ thể b. Đặc điểm về hoạt động c. Sự phát triển của quá trình nhận thức d. Ngôn ngữ và sự phát triển nhận thức e. Chú ý và sự phát triển tư duy f. Trí nhớ và sự phát triển nhận thức 1.2.3. Đặc điểm, yêu cầu của dạy học hai buổi/ ngày ở tiểu học Học sinh tiểu học học hai buổi/ngày ở trường tiểu học là học cả sáng và chiều trong ngày. Dạy học hai buổi/ngày được cụ thể hóa mong muốn của nhà trường và gia đình là tăng thời lượng học tập của học sinh lên gấp đôi nhằm giúp học sinh có đủ thời gian học kiến thức cũng như tham gia các hoạt động ngoại khóa của nhà trường. Các tiết học trong kế hoạch dạy học chính khóa theo qui định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ được tập trung vào các buổi sáng. Ở buổi chiều, ngoài được luyện tập, ôn tập và nâng cao để bổ sung kiến thức kỹ năng ở các môn: toán, tiếng việt, Anh văn,… các môn năng khiếu như tin học, âm nhạc, mỹ thuật, nhảy dân vũ, thực hành thí nghiệm sẽ được phân bố đều vào các ngày trong tuần.
1.2.4. Đổi mới giáo dục và những yêu cầu đặt ra cho dạy học hai buổi/ngày Chương trình đảm bảo phát triển phẩm chất và năng lực người học qua hoạt động giáo dục và học tập với tri thức, kĩ năng cụ thể, tích cực và tiến bộ. Yêu cầu cần đạt về phẩm chất: Chương trình GDPT 2018 góp phần xây dựng và rèn luyện ở học sinh các phẩm chất cơ bản như: Yêu nước, trung thực, cần cù, sáng tạo và trách nhiệm. Yêu cầu cần đạt về năng lực. Năng lực cơ bản bao gồm: Năng lực tư duy và ra quyết định, năng lực đàm phán và cộng tác, năng lực xử lý tình huống và sáng tạo. Năng lực chung bao gồm: Năng lực giao tiếp, năng lực ngôn ngữ, năng lực logic, năng lực sáng tạo, năng lực phân tích, năng lực xã hội và năng lực sáng tạo. 1.2.5. Đặc điểm các hoạt động dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học (1) Những hoạt động dạy học, giáo dục bao gồm hoạt động dạy học, giáo dục trong những giờ học tập chính khoá và những hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khoá (2) Hoạt động dạy học, giáo dục trong giờ chính khoá được thực hiện thông qua hoạt động dạy học những môn học bắt buộc và tự chọn trong chương trình giáo dục của bậc tiểu học do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. (3) Hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khoá bao gồm những hoạt động giáo dục âm nhạc, hội hoạ, mỹ thuật, thể dục thể thao, văn hoá nghệ thuật, phòng chống tệ nạn xã hội, giáo dục đạo đức, giáo dục môi trường, giáo dục pháp luật và giáo dục kỹ năng sống. .. (4) Thực hiện dạy học 2 buổi/ngày theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Căn cứ chương trình giáo dục và kế hoạch nhiệm vụ năm học, nhà trường xây dựng kế hoạch dạy học và tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện của nhà trường và đối tượng học sinh; 1.3. Lý luận về quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học 1.3.1. Khái niệm về quản lý dạy học và quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học 1.3.1.1.Quản lý
1.3.1.2. Khái niệm về quản lý dạy học ở trường tiểu học 1.3.1.3. Quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học. 1.3.2. Nội dung quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông Các chức năng cơ bản của quản lý giáo dục là lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra- đánh giá. Nội dung quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học cũng thực hiện theo các chức năng trên. 1.3.2.1. Lập kế hoạch giáo dục và chương trình dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 1.3.2.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục ở các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 1.3.2.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục ở các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 1.3.2.4. Kiểm tra đánh giá dạy học ở các trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở tiểu học Mô hình dạy học hai buổi/ngày là chủ trương đúng đắn, phù hợp với kinh tế xã hội hiện nay. Mô hình này góp phần hình thành nhân cách và phát triển toàn diện. Đối với bậc tiểu học, dạy - học hai buổi/ngày đã trở thành mục tiêu của giáo dục tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. 1.4.1. Các yếu tố bên trong nhà trường - Môi trường học tập của học sinh - Nhận thức của các cấp quản lý - Trình độ năng lực quản lý của cán bộ - Trình độ năng lực chuyên môn của giáo viên - Tinh thần thái độ học tập của học sinh 1.4.2. Các yếu tố bên ngoài nhà trường - Chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước - Truyền thống văn hóa giáo dục của địa phương - Trách nhiệm của gia đình và xã hội
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DẠY HỌC HAI BUỔI/NGÀY Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU THÀNH PHỐ HÀ NỘI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2.1. Khái quát về điều kiện kinh tế, xã hội và giáo dục của thành phố Hà Nội 2.1.1. Khái quát chung về đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế - văn hóa - xã hội - giáo dục Hà Nội 2.1.1.1. Khái quát chung về đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế - văn hóa - xã hội - giáo dục Hà Nội Thủ đô Hà Nội là trung tâm đầu não về chính trị, văn hoá và khoa học kĩ thuật, đồng thời là trung tâm lớn về giao dịch kinh tế và quốc tế của cả nước. Hà Nội hiện nay gồm 12 quận, 1 thị xã và 17 huyện ngoại thành. Hà Nội hiện nay vừa có núi, có đồi và địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, trong đó đồng bằng chiếm tới ¾ diện tích tự nhiên của thành phố Với vị trí đắc địa và đặc điểm địa lý ưu việt, Hà Nội hội tụ thiên thời, địa lợi để có thể trở thành trung tâm lớn về văn hóa xã hội, kinh tế chính trị và giáo dục của cả nước. Nói đến nền giáo dục không thể không khẳng định rằng từ nhiều thế kỷ, vị thế kinh đô đã giúp Thăng Long - Hà Nội trở thành trung tâm giáo dục của Việt Nam. 2.1.1.2. Khái quát chung về đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế - văn hóa - xã hội - giáo dục thành phố Hà Nội Lịch sử hình thành Đặc điểm kinh tế -văn hóa - xã hội của thành phố Hà Nội Truyền thống Cách mạng của nhân dân thành phố Hà Nội Thành tựu sau 20 năm xây dựng và phát triển thành phố Hà Nội 2.1.2. Khái quát chung về phát triển giáo dục tiểu học tại thành phố Hà Nội Ngày Giải phóng Thủ đô (10-10-1954) vừa là dấu ấn lịch sử về mặt chính trị, cũng vừa mở ra một trang sử mới, đưa sự nghiệp giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) của Thủ đô ngày một lớn mạnh và phát triển. Thành phố Hà Nội là đơn vị đầu tiên trong cả nước hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học
từ năm 1990, trung học cơ sở năm 1999 và đã có bước phát triển vượt bậc cả về quy mô, chất lượng và hiệu quả, xứng tầm là trung tâm giáo dục lớn, đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực quan trọng cho sự nghiệp xây dựng Thủ đô và đất nước. Trong năm học 2021-2022, toàn thành phố Hà Nội có 2.835 trường mầm non, phổ thông, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên và 1 trường Bồi dưỡng cán bộ giáo dục với 2.206.906 học sinh; 138.090 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên. Các trường đại học, cao đẳng thuộc các các Bộ, ngành trên địa bàn thành phố có khoảng 120 trường với gần 1.000.000 sinh viên, học sinh. Thành phố có 298 đơn vị đang có hoạt động giáo dục nghề nghiệp với tổng với học viên là 192.590 người. Như vậy, những thành tích mà ngành giáo dục và đào tạo Hà Nội đạt được trong suốt 68 năm qua đã khẳng định vị trí dẫn đầu của ngành giáo dục và đào tạo Thủ đô trong sự phát triển của nền giáo dục đào tạo nước nhà. Những thành tích ấy sẽ là tiền đề, tạo đà để ngành giáo dục và đào tạo Thủ đô tiếp tục có thêm nhiều thành tựu trên bước đường đổi mới, hội nhập và phát triển. 2.1.3. Thực trạng quy mô trường lớp thực hiện dạy học 2 buổi/ngày Thành phố Hà Nội có 708 trường tiểu học, trong đó phần lớn số trường là trường công lập. Con số đã chứng minh giáo dục công lập vẫn là giáo dục chủ đạo của thành phố. Hầu hết học sinh tiểu học đều học hai buổi/ngày. Giáo dục thành phố Hà Nội đang đi đúng với yêu cầu đổi mới giáo dục. Quá tải ở cấp trường học, thiếu trường, thiếu lớp trầm trọng: các trường công lập sĩ số tới 50 em/ lớp thậm chí có trường còn cao hơn. tình trạng quá tải về quy mô học sinh là khó khăn chung của giáo dục tiểu học hiện nay. 2.1.4. Thực trạng chất lượng giáo dục học sinh thực hiện dạy học 2 buổi/ngày Có thể thấy rằng, tình hình học tập và giảng dạy của các trường tiểu học thành phố Hà Nội đang đi đúng với tiêu chí và yêu cầu của quản lý giáo dục nước ta. Tuy nhiên, số liệu đánh giá cũng mang tính tham khảo bởi hiện nay, các trường vẫn đang đặt nặng vấn đề thành tích. Trong quá trình dạy và học, việc đánh giá học tập cho học sinh có thể còn chưa đánh giá đầy đủ. Xét về năng lực và phẩm chất, tốt chiếm tỉ lệ cao nhất, phẩm chất tốt chiếm 89 % và năng lực tốt 74%.
2.1.5. Thực trạng điều kiện thực hiện dạy học 2 buổi/ngày ở trường tiểu học thành phổ Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 2.1.5.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên đáp ứng dạy học hai buổi/ngày ở trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 2.1.5.2. Thực trạng nguồn tài chính và cơ sở vật chất phục vụ dạy học 2 buổi/ngày 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng 2.2.1. Mục đích nghiên cứu Khảo sát thực trạng dạy học hai buổi/ ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội nhằm tìm ra những điểm mạnh, điểm hạn chế của hoạt động DH và QL hoạt động DH hai buổi/ngày ở các trường TH Hà Nội. Những số liệu cụ thể và những nhận xét đánh giá sẽ là cơ sở thực tiễn để đề xuất hệ thống biện pháp QL dạy học 2 buổi/ngày phù hợp với mục tiêu phát triển GD tiểu học thành phố Hà Nội. 2.2.2. Nội dung nghiên cứu Thực trạng dạy học cấp tiểu học và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trường tiểu học tại Hà Nội; Thực trạng quản lý hoạt động dạy học 2 buổi/ngày ở các trường tiểu học ở Hà Nội. 2.2.3. Địa bàn nghiên cứu Tiến hành khảo sát ở 18 trường tiểu học công lập nội thành và ngoại thành của thành phố Hà Nội 2.2.4. Đối tượng nghiên cứu Cán bộ quản lý các phòng GD& ĐT Hà Nội, cán bộ quản lý các trường, các giáo viên và phụ huynh học sinh các trường thuộc địa bàn nghiên cứu. Cán bộ quản lý phòng giáo dục các quận, huyện: 06 người Cán bộ quản lý các trường thuộc địa bàn nghiên cứu: 46 người Giáo viên: 215 người; Phụ huynh học sinh: 180 người. 2.2.5. Phương pháp nghiên cứu Dùng phiếu điều tra; tiến hành phỏng vấn trực tiếp, qua điện thoại các cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh; quan sát giờ dạy, hoạt động giáo dục, nghiên cứu các sản phẩm của GV - HS như giáo án, các sản phẩm trên lớp, mang về của học sinh; dùng nguồn số liệu thứ cấp qua báo cáo của các trường, các phòng GD - ĐT quận, huyện thuộc thành phố Hà Nội.
2.3. Thực trạng dạy học hai buổi/ ngày tại các trường tiểu học thành phố Hà Nội 2.3.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học 2.3.2. Thực trạng xây dựng chương trình giáo dục nhà trường theo hình thức dạy học hai buổi/ ngày đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 2.3.3. Thực trạng nội dung chương trình dạy học hai buổi/ngày ở trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông 2.3.4. Thực trạng thực hiện phương pháp và hình thức tổ chức dạy học đáp ứng dạy học hai buổi/ ngày ở trường tiểu học 2.3.5. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh thực hiện dạy học hai buổi/ngày 2.4. Thực trạng quản lý dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông Hiện nay, hoạt động dạy học hai buổi/ngày của một số trường tiểu học ở thành phố Hà Nội chưa được thực hiện đồng bộ và chưa thực sự được triển khai đúng với vai trò và bản chất của hoạt động này. Những hạn chế đó được thể hiện trên các khía cạnh như: Chưa xây dựng mô hình quản lý hoạt động dạy học hai buổi/ngày. Số lượng học sinh quá tải đặc biệt là ở khu vực nội thành nên các nhà trường quản lý hoạt động này chưa đồng bộ, chưa hiệu quả, cơ sở vật chất còn hạn chế... 2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch giáo dục và kế hoạch dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.4.2. Thực trạng tổ chức dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.4.3. Thực trạng chỉ đạo dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.4.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá dạy học hai buổi/ngày ở các trường tiểu học thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.4.5. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất phục vụ dạy học hai buổi/ ngày đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học hai buổi/ ngày ở tiểu học 2.6. Đánh giá chung