Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện hệ thống báo cáo kế toán quản trị trong các đơn vị xây lắp trên địa bàn Hà Nội

1<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> Kế toán quản trị ngày càng đóng vai trò quan trọng là một công cụ quản lý<br /> đắc lực phục vụ cho việc quản lý, kiểm soát và ra quyết định của nhà quản trị<br /> trong các doanh nghiệp.<br /> Báo cáo kế toán quản trị với vai trò là sản phẩm cuối cùng cung cấp cho<br /> nhà quản trị các thông tin cần thiết phục vụ chức năng của mình. Một hệ thống<br /> báo cáo kế toán quản trị tốt sẽ giúp cho các nhà quản trị đưa ra các quyết định<br /> đúng đắn.<br /> Ở các doanh nghiệp xây lắp ở Hà Nội hiện nay hệ thống báo cáo kế toán<br /> quản trị chưa trở thành công cụ đắc lực cho nhà quản trị doanh nghiệp. Bên cạnh<br /> đó quy mô hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngày càng mở<br /> rộng nên việc xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị tại các đơn vị xây lắp<br /> ở Hà nội là thực sự cần thiết. Vì lý do đó, luận văn chọn đề tài” Hoàn thiện hệ<br /> thống báo cáo kế toán quản trị trong các đơn vị xây lắp trên địa bàn Hà Nội”<br /> CHƯƠNG 1<br /> CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG QUẢN<br /> TRỊ DOANH NGHIỆP<br /> Trong chương này, luận văn tập trung phân tích những vấn đề mang tính<br /> lý luận chung về báo cáo kế toán quản trị trong doanh nghiệp.<br /> 1.1 BẢN CHẤT CỦA BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ<br /> <br /> 1.1.1 Khái niệm về kế toán quản trị<br /> Có hai đối tượng sử dụng thông tin kế toán là bên ngoài doanh nghiệp và<br /> bên trong doanh nghiệp. Các đối tượng bên ngoài doanh nghiệp như các cơ quan<br /> chức năng của Nhà nước, nhà cung cấp tín dụng, cung cấp hàng hóa, cổ đông,<br /> công nhân viên. Các đối tượng bên trong doanh nghiệp như hội đồng quản trị,<br /> giám đốc điều hành.<br /> Để cung cấp thông tin cho cả hai loại đối tượng này hệ thống kế toán<br /> trong tổ chức được chia thành hai bộ phận: hệ thống kế toán tài chính và hệ<br /> thống kế toán quản trị.<br /> <br /> 2<br /> <br /> Kế toán quản trị là một công cụ chuyên ngành kế toán nhằm thực hiện quá<br /> trình nhận diện, đo lường, tổng hợp và truyền đạt các thông tin hữu ích, giúp cho<br /> nhà quản trị doanh nghiệp thực hiện tốt các chức năng lập kế hoạch, kiểm tra,<br /> đánh giá và ra các quyết định trong quản lý.<br /> 1.1.2 Đặc điểm của thông tin kế toán quản trị<br /> Nhà quản trị thường phải ra các loại quyết định sau: quyết định đầu tư và<br /> quyết định ngắn hạn.<br /> Nhu cầu thông tin của nhà quản trị trong việc thực hiện chức năng kiểm<br /> soát đòi hỏi phải có công cụ thu thập, xử lý, tổng hợp tình hình thực hiện các chỉ<br /> tiêu thuộc đối tượng kiểm soát và lượng hóa được các nhân tố ảnh hưởng đến<br /> tình hình thực hiện các chỉ tiêu.<br /> Báo cáo kế toán quản trị là công cụ cung cấp thông tin thực hiện phục vụ<br /> trực tiếp cho nhà quản trị. Nếu nhà quản trị nhận thức được vai trò của thông tin<br /> thực hiện đối với hiệu quả của công tác quản lý thì sẽ thấy được sự cần thiết của<br /> báo cáo kế toán quản trị.<br /> 1.1.3. Báo cáo kế toán quản trị trong chu trình kế toán quản trị<br /> Với chức năng là thu thập, xử lý và cung cấp thông tin, quy trình của kế<br /> toán quản trị được thể hiện theo trình tự sau đây:<br /> - Xây dựng hệ thống chỉ tiêu<br /> - Dự toán ngân sách sản xuất kinh doanh<br /> - Thu thập, xử lý các thông tin thực hiện<br /> - Lập báo cáo kế toán quản trị<br /> Báo cáo kế toán quản trị là sản phẩm cuối cùng của quy trình thực hiện<br /> công tác kế toán quản trị. Báo cáo kế toán quản trị là sản phẩm trực tiếp của<br /> phương pháp tổng hợp và cân đối trong kế toán quản trị. Báo cáo kế toán quản trị<br /> được lập xuất phát từ nhu cầu thông tin của nhà quản trị trong quá trình quản trị<br /> doanh nghiệp.<br /> Báo cáo kế toán quản trị có tính linh hoạt, đa dạng và không phụ thuộc<br /> vào những nguyên tắc kế toán được thừa nhận rộng rãi hiện nay.<br /> 1.2 CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1.2.1 Chức năng của báo cáo kế toán quản trị<br /> - Chức năng định hướng: Báo cáo kế toán quản trị là một công cụ đắc lực<br /> để cung cấp thông tin có tính chất định hướng cho nhà quản trị<br /> - Chức năng đánh giá tình hình thực hiện tiêu chuẩn kiểm soát: Báo cáo<br /> kế toán quản trị cung cấp thông tin tổng hợp về tình hình thực hiện các chỉ tiêu<br /> sản xuất kinh doanh của từng đơn vị nội bộ, so sánh nó với chỉ tiêu kế hoạch,<br /> định mức, dự toán từ đó nhà quản trị biết mức chênh lệch cần kiểm soát.<br /> 1.2.2 Vai trò của báo cáo kế toán quản trị<br /> - Cung cấp những thông tin kinh tế, tài chính cần thiết, giúp quản trị<br /> doanh nghiệp kiểm tra một cách toàn diện và có hệ thống tình hình sản xuất kinh<br /> doanh, tình hình thực hiện các chỉ tiêu kinh tế tài chính của doanh nghiệp.<br /> - Cung cấp những thông tin cần thiết giúp quản trị doanh nghiệp và các<br /> nhà chuyên môn phân tích mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.<br /> - Cung cấp những tài liệu, số liệu quan trọng và cần thiết trong việc lập kế<br /> hoạch sản xuất kinh doanh, kế hoạch đầu tư, các dự toán sản xuất kinh doanh<br /> ngắn hạn cũng như dài hạn của toàn doanh nghiệp.<br /> 1.3 PHÂN LOẠI VÀ YÊU CẦU ĐỐI VỚI BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ<br /> <br /> 1.3.1 Phân loại hệ thống báo cáo kế toán quản trị.<br /> 1.3.1.1 Phân loại báo cáo kế toán quản trị theo chức năng<br /> Căn cứ vào tiêu thức này, hệ thống báo cáo kế toán quản trị được phân<br /> thành các loại sau:<br /> <br /> <br /> Báo cáo kế toán quản trị đánh giá tình hình thực hiện tiêu chuẩn kiểm<br /> soát (gọi tắt là báo cáo kiểm soát): Trong doanh nghiệp, báo cáo kiểm<br /> soát gồm có:<br /> - Báo cáo chi phí của từng đơn vị<br /> - Báo cáo thu nhập<br /> - Báo cáo hàng tồn kho<br /> - Báo cáo ngân sách<br /> <br /> <br /> <br /> Báo cáo kế toán quản trị có chức năng định hướng: là những báo cáo<br /> cung cấp thông tin để nhà quản trị lựa chọn phương án kinh doanh mới.<br /> <br /> 4<br /> <br /> Thuộc loại báo cáo định hướng thường có:<br /> - Báo cáo kết quả kinh doanh theo từng mặt hàng<br /> - Báo cáo kết quả kinh doanh theo điều kiện giới hạn<br /> - Báo cáo kết quả kinh doanh theo phương tiện kinh doanh<br /> - Báo cáo kết quả kinh doanh theo từng thị trường hoặc từng kênh tiêu thụ<br /> - Báo cáo kết quả kinh doanh tổng hợp<br /> 1.3.1.2 Phân loại báo cáo kế toán quản trị theo phạm vi lập báo cáo<br /> Theo phạm vi lập báo cáo, báo cáo kế toán quản trị được chia thành 2 loại<br /> - Báo cáo bộ phận (hay báo cáo chi tiết)<br /> - Báo cáo tổng hợp<br /> 1.3.1.3 Phân loại báo cáo kế toán quản trị theo kỳ lập báo cáo<br /> Trên cơ sở kỳ lập báo cáo, báo cáo kế toán quản trị chia thành hai loại:<br /> - Báo cáo kế toán quản trị định kỳ<br /> - Báo cáo kế toán quản trị bất thường:<br /> 1.3.2 Yêu cầu đối với báo cáo kế toán quản trị<br /> Để thực hiện được chức năng và phát huy được tác dụng của mình, báo<br /> cáo kế toán quản trị phải đáp ứng được những yêu cầu nhất định sau:<br /> - Yêu cầu phù hợp<br /> - Yêu cầu kịp thời<br /> - Yêu cầu độ tin cậy<br /> - Yêu cầu tính hiệu quả<br /> 1.3.3 Yêu cầu và nhiệm vụ đối với nhà quản trị trong việc xây dựng và tổ<br /> chức vận dụng hệ thống báo cáo kế toán quản trị<br /> 1.3.3.1 Yêu cầu đối với nhà quản trị trong việc xây dựng và tổ chức vận dụng<br /> hệ thống báo cáo kế toán quản trị<br /> Để xây dựng được hệ thống báo cáo kế toán quản trị thì yêu cầu đối với nhà<br /> quản trị là cần phải loại bỏ một số trở ngại trong quá trình xác định các mục tiêu<br /> và ra quyết định quản lý, cụ thể là:<br /> - Loại bỏ thói quen thích hành động hơn là suy nghĩ<br /> - Phải coi trọng công việc dự đoán tương lai<br /> <br /> 5<br /> <br /> - Phải đặt lợi ích của doanh nghiệp lên trên lợi ích của cá nhân<br /> - Phải rèn luyện tác phong quản lý theo khoa học<br /> - Phải chú trọng việc xây dựng hệ thống định mức, dự toán và kế hoạch<br /> 1.3.3.2 Nhiệm vụ của nhà quản trị doanh nghiệp với việc xây dựng và tổ chức<br /> vận dụng hệ thống báo cáo kế toán quản trị<br /> - Phải phân định rõ chức năng của kế toán quản trị và kế toán tài chính.<br /> - Nhà quản trị định hướng thiết lập hệ thống báo cáo kế toán quản trị.<br /> 1.4 HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CỦA MỘT SỐ NƯỚC CÓ NỀN<br /> KINH TẾ THỊ TRƯỜNG PHÁT TRIỂN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT<br /> NAM<br /> <br /> Trong phần này, luận văn đưa ra các quan điểm, hệ thống báo cáo kế toán<br /> quản trị của nước Pháp, và nước Mỹ, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cho<br /> các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn<br /> Hà Nội nói riêng trong việc xây dựng hoàn thiện hệ thống báo cáo kế toán quản<br /> trị.<br /> <br /> CHƯƠNG 2<br /> THỰC TRẠNG HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG<br /> CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI<br /> 2.1 KHÁI QUÁT VỀ CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI<br /> <br /> 2.1.1 Giới thiệu chung về các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn Hà Nội<br /> Hiện nay trên địa bàn Hà Nội có 17 Tổng công ty hoạt động trong lĩnh<br /> vực xây lắp với hơn 300 đơn vị thành viên, gần 100 doanh nghiệp có vốn đầu tư<br /> nước ngoài và gần 800 doanh nghiệp vừa và nhỏ.<br /> Trước năm 1982, Hà Nội chỉ có doanh nghiệp xây lắp thuộc sở hữu nhà<br /> nước được tổ chức theo mô hình tổng công ty, từ cuối những năm 1990 ngành<br /> xây lắp ở Hà Nội có những khởi sắc, ngoài doanh nghiệp xây lắp thuộc sở hữu<br /> nhà nước còn có nhiều Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần tiến hành<br /> hoạt động xây lắp trên địa bàn Hà Nội. Năm 1995 ra đời hàng loạt các tổng công<br /> ty xây dựng. Tuy nhiên hiện nay, rất nhiều đơn vị trực thuộc tổng công ty tiến<br /> <br />