i<br />
<br />
MỞ ĐẦU<br />
1/ Tính cấp thiết của Đề tài<br />
Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình là một doanh nghiệp nhà nước<br />
hoạt động trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng, đây được coi là lĩnh vực có<br />
nhiều cơ hội phát triển do thị trường tiêu thụ rộng lớn. Để thực hiện chủ trương đổi<br />
mới doanh nghiệp nhà nước, năm 2005 Công ty đã chuyển đổi thành Công ty Cổ<br />
phần và đã tiến hành sắp xếp lại bộ máy tổ chức, tăng cường công tác quản lý đặc<br />
biệt chú trọng đến hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ. Hơn nữa, Ban Lãnh đạo<br />
Công ty cũng nhận thấy tổ chức hạch toán kế toán đóng vai trò quan trọng trong<br />
việc củng cố tình hình tài chính và cách thức hoạt động cung cấp thông tin để ra<br />
quyết định đầu tư, sản xuất, thu hút vốn; Vì vậy kiểm soát nội bộ và tổ chức hạch<br />
toán kế toán là vấn đề cần được quan tâm, giải quyết nhằm tạo ra một sự minh bạch,<br />
thông tin cung cấp cho những người quan tâm là kịp thời và đáng tin cậy. Đặc biệt<br />
hiện nay, Công ty đang có kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán và mở<br />
rộng sản xuất kinh doanh bằng việc Xây dựng Nhà máy Sản xuất Thép thành phẩm<br />
với công suất trên 40.000tấn thép/năm. Trong điều kiện đó, hoàn thiện tổ chức hạch<br />
toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ là việc làm cần thiết và rất có ý<br />
nghĩa với Công ty. Vì vậy, Tác giả đã lựa chọn Đề tài: “Hoàn thiện tổ chức hạch<br />
toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Bê tông<br />
Thép Ninh Bình” để viết Luận văn Thạc sĩ.<br />
Kết cấu Luận văn: Ngoài các phần Mở đầu và Kết luận, Luận văn bao gồm<br />
ba chương:<br />
Chương1: Lý luận chung về tổ chức hạch toán kế toán với việc tăng<br />
cường kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng;<br />
Chương 2: Thực trạng tổ chức hạch toán kế toán với kiểm soát nội bộ<br />
tại Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình;<br />
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện tổ chức hạch toán kế<br />
toán nhằm tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Bê tông Thép<br />
Ninh Bình.<br />
<br />
ii<br />
<br />
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC<br />
HẠCH TOÁN KẾ TOÁN VỚI VIỆC TĂNG CƯỜNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ<br />
TẠI CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT VẬT LIỆU XÂY DỰNG<br />
1.1.<br />
<br />
Lý luận chung về tổ chức hạch toán kế toán với kiểm soát nội bộ<br />
<br />
1.1.1. Lý luận chung về tổ chức hạch toán kế toán<br />
Hạch toán kế toán là hệ thống thông tin và kiểm tra – kiểm soát về tài sản<br />
trong quan hệ với nguồn hình thành và quá trình vận động của tài sản trong các tổ<br />
chức, các đơn vị bằng hệ thống phương pháp khoa học như chứng từ, tính giá, đối<br />
ứng tài khoản và tổng hợp - cân đối kế toán.<br />
Có thể cụ thể hóa bản chất của hạch toán kế toán qua các mặt chủ yếu<br />
sau: Hạch toán kế toán là hoạt động sử lý thông tin thực hiện; Trong hạch toán kế<br />
toán thước đo tiền tệ được sử dụng rộng rãi; Hạch toán kế toán xây dựng hệ thống<br />
phương pháp khoa học riêng gồm các yếu tố: chứng từ kế toán, đối ứng tài khoản, tính<br />
giá, tổng hợp cân đối kế toán; Chức năng của phân hệ hạch toán kế toán trong hệ<br />
<br />
thống quản lý là thông tin và kiểm tra – kiểm soát về tài sản trong các tổ chức, các<br />
doanh nghiệp.<br />
Tổ chức hạch toán kế toán cần đảm bảo đầy đủ các yêu cầu sau:<br />
Tài liệu kế toán cung cấp phải đảm bảo tính thống nhất; Tài liệu kế toán cung<br />
cấp phải đảm bảo đầy đủ, trung thực, khách quan các hoạt động, tình hình quản lý<br />
kinh tế tài chính trong đơn vị; Tài liệu kế toán cung cấp phải đảm bảo tính kịp thời;<br />
Tài liệu kế toán cung cấp phải rõ ràng, dễ hiểu; Tổ chức công tác kế toán phải quán<br />
triệt nguyên tắc tiết kiệm.<br />
Xuất phát từ những yêu cầu trên tổ chức hạch toán kế toán cần thực<br />
hiện các nhiệm vụ chủ yếu sau:<br />
Lựa chọn hình thức tổ chức hạch toán kế toán thích hợp; Xác định phương<br />
thức tổ chức hạch toán kế toán và xây dựng mô hình tổ chức kế; Tổ chức bộ máy kế<br />
toán gọn nhẹ có sự phân công công việc kế toán một cách hợp lý; Xây dựng quy<br />
trình thu thập và xử lý thông tin một cách khoa học; Vận dụng hệ thống chứng từ kế<br />
<br />
iii<br />
<br />
toán, hệ thống tài khoản kế toán, hệ thống sổ sách, hệ thống báo cáo kế toán … vào<br />
công tác kế toán hàng ngày một cách có hiệu quả nhất.<br />
1.1.2. Hạch toán kế toán với kiểm soát nội bộ<br />
Kiểm soát nội bộ là một quá trình giám sát các hoạt động giữa bộ phận trong<br />
nội bộ đơn vị thông qua các quy chế và thủ tục pháp lý để đảm bảo rằng các hoạt<br />
động này được thực hiện theo kế hoạch và nhằm đảm bảo bốn mục tiêu của đơn vị:<br />
bảo vệ tài sản của đơn vị không bị sử dụng lãng phí, gian lận, hoặc không hiệu<br />
quả; đảm bảo độ tin cậy của các thông tin; đảm bảo việc thực hiện các chế độ pháp<br />
lý và đảm bảo hiệu quả, hiệu năng hoạt động.<br />
Hệ thống kiểm soát nội bộ thường bao gồm 4 yếu tố cơ bản: Môi trường<br />
kiểm soát, hệ thống thông tin, các thủ tục kiểm soát và kiểm toán nội bộ.<br />
1.2. Tổ chức hạch toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại các<br />
doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng<br />
1.2.1 Đặc điểm chung của các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng có ảnh<br />
hưởng đến tổ chức hạch toán kế toán và kiểm soát nội bộ<br />
<br />
Doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng rất đa dạng theo ngành hàng (xi<br />
măng, sắt thép, gạch ốp lát, bê tông, …), trong mỗi ngành hàng có những quy cách,<br />
kích cỡ, mẫu mã cũng khác nhau nhằm đáp ứng yêu cầu thị hiếu luôn thay đổi của<br />
khách hàng và với quy mô hoạt động cũng rất khác nhau. Nhìn chung, chưa hình<br />
thành hệ thống phân phối hoàn chỉnh<br />
1.2.2 Đặc điểm của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các doanh nghiệp sản xuất<br />
vật liệu xây dựng<br />
1.2.3. Tổ chức hạch toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại các<br />
doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng<br />
Công tác tổ chức hạch toán kế toán tại các doanh nghiệp sản xuất vật liệu<br />
xây dựng cũng được cấu thành bởi bốn yếu tố như đã nói ở trên: Hệ thống chứng từ<br />
và chương trình luân chuyển chứng từ; Hệ thống tài khoản và đối ứng tài khoản;<br />
Tính giá; Tổng hợp - cân đối kế toán<br />
<br />
iv<br />
<br />
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN VỚI<br />
KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN<br />
BÊ TÔNG THÉP NINH BÌNH<br />
2.1 Đặc điểm chung của Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình với tổ chức<br />
hạch toán kế toán theo yêu cầu kiểm soát nội bộ<br />
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty<br />
Công ty được chuyển đổi thành Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình từ<br />
ngày 01/01/2005. Với chức năng hoạt động sản xuất kinh doanh trên các lĩnh vực<br />
chính là: cấu kiện bê tông, cán thép xây dựng, sản xuất hàng mộc dân dụng, trang trí<br />
nội thất, xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông và xây dựng<br />
đường dây tải điện có cấp điện áp đến 35 KV.<br />
Với gần 35 năm xây dựng và trưởng thành, Công ty Cổ phần Bê tông Thép<br />
Ninh Bình đã và đang khẳng định được vị trí của mình trên thị trường cung cấp vật<br />
liệu cho ngành xây dựng. Công ty đã cung cấp một khối lượng lớn các loại vật liệu<br />
xây dựng có chất lượng như: các sản phẩm bê tông, thép xây dựng các loại … cho<br />
nhu cầu trong và ngoài tỉnh. Sản phẩm của Công ty luôn giữ được chữ tín cao đối<br />
với các bạn hàng. Có thể nói rằng, bằng sự nỗ lực của bản thân Công ty cùng với sự<br />
quan tâm, giúp đỡ của các cấp chính quyền, quy mô sản xuất kinh doanh của Công<br />
ty ngày càng mở rộng, doanh thu và lợi nhuận ngày một tăng, đời sống của cán bộ<br />
công nhân viên không ngừng được cải thiện (Phụ lục 01, phụ lục 02).<br />
2.1.2 Đặc điểm về công nghệ và tổ chức hoạt động của Công ty<br />
Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình là doanh nghiệp hoạt động theo<br />
mô hình Công ty Cổ phần, Nhà nước nắm giữ phần vốn chi phối 51%, Cổ đông và<br />
người lao động giữ phần vốn 49%, Công ty có tư cách pháp nhân với số vốn điều lệ<br />
11.566.000.000 đồng (Mười một tỷ, năm trăm sáu mươi sáu triệu đồng.), có con dấu<br />
riêng, tài khoản riêng. Là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất vật liệu<br />
cho ngành xây dựng có quy trình công nghệ đặc thù riêng của ngành.<br />
<br />
v<br />
<br />
Với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh trên nhiều lĩnh vực và quy trình<br />
sản xuất có thể gây ra lãng phí, việc thiết kế một hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu<br />
để đảm bảo tính hài hòa giữa hiệu quả và chi phí duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ<br />
vẫn đang là bài toán khó cần được đưa ra phương hướng giải quyết đối với Công ty.<br />
2.1.3 Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty<br />
Bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình được tổ chức theo<br />
kiểu trực tuyến, chức năng được quản lý chặt chẽ từ trên xuống dưới bao gồm: Hội<br />
đồng Quản trị, Ban Kiểm soát, Ban giám đốc và các phòng ban chức năng, thực<br />
hiện chức năng quản lý hoạt động của Công ty, điều hành hoạt động sản xuất kinh<br />
doanh và kiểm tra giám sát sự tuân thủ pháp luật trong công tác quản lý điều hành<br />
cũng như giám sát việc lập và đánh giá chất lượng của báo cáo tài chính.<br />
2.1.4 Đặc điểm của hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Bê tông Thép<br />
Ninh Bình<br />
Thứ nhất: Môi trường kiểm soát<br />
Trước tiên về đặc thù quản lý: Nhìn chung, nét đặc thù về quản lý tại Công<br />
ty Cổ phần Bê tông Thép Ninh Bình chính là quan điểm, nhận thức, tính cách, hành<br />
động của Ban Lãnh đạo Công ty cũng như cách thức phân quyền lực trong Công ty<br />
là có ảnh hưởng rất lớn tới hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty.<br />
Tiếp đến về chính sách nhân sự<br />
Ban lãnh đạo Công ty nhận thức con người là yếu tố đầu tiên và quyết định<br />
sự thành đạt phát triển của Công ty. Trình độ, năng lực chuyên môn của mỗi cá<br />
nhân ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc, đến việc thực hiện các mục tiêu<br />
của Công ty. Phát triển nguồn nhân lực nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất<br />
kinh doanh luôn được quan tâm ngay từ khâu tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm, ...<br />
Tiếp đến về công tác lập kế hoạch, định mức tiêu hao vật tư<br />
Hệ thống kế hoạch năm, kế hoạch tháng được Công ty thực hiện khá đầy đủ,<br />
bao gồm các kế hoạch về sản xuất, kế hoạch tiêu thụ thành phẩm, kế hoạch cung<br />
ứng vật tư, kế hoạch chi phí, giá thành, kế hoạch khấu hao máy móc thiết bị, kế<br />
hoạch thí nghiệm chế tạo, thử nghiệm và kế hoạch thiết kế sản phẩm, kế hoạch đào<br />
<br />