i<br />
<br />
TÓM TẮT LUẬN VĂN<br />
<br />
Sự cần thiết của đê tài nghiên cứu<br />
Sự xuất hiện của dịch vụ thẻ đã tạo nên một công cụ thanh toán mới, hiện đại<br />
và tiện dụng trong cộng đồng xã hội. Với các tiện ích mang lại cộng thêm việc sử<br />
dụng tương đối đơn giản thì dịch vụ thẻ ngày càng thu hút sự quan tâm của mọi<br />
tầng lớp dân cư. Do vậy nếu được đầu tư hợp lý và phát triển đúng hướng dịch vụ<br />
thẻ hứa hẹn sẽ mang lại nguồn lợi nhuận không nhỏ cho Ngân hàng.<br />
Nhận thức được điều này, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam<br />
(Vietcombank) nói chung và Chi nhánh Vietcombank Hà Nội nói riêng luôn tích<br />
cực đa dạng sản phẩm dịch vụ thẻ, đầu tư cho hệ thống công nghệ, mở rộng mạng<br />
lưới đơn vị chấp nhận thẻ, triển khai nhiều chương trình marketing nhằm nâng cao<br />
khả năng cạnh tranh và đẩy mạnh sự phát triển toàn diện của dịch vụ thẻ. Tuy nhiên<br />
kinh doanh thẻ hiện nay là mảng hoạt động được nhiều ngân hàng chú trọng đầu tư<br />
phát triển và gia tăng cạnh tranh bằng nhiều chiến lược hết sức đa dạng và linh hoạt.<br />
Điều này đã và đang gây ra nhiều thách thức, áp lực cho hoạt động kinh doanh thẻ<br />
của Vietcombank Hà Nội, đòi hỏi Chi nhánh phải có chiến lược hết sức đúng đắn<br />
cùng với sự nỗ lực hết mình của tập thể cán bộ toàn Chi nhánh.<br />
Trong hoàn cảnh đó, đề tài “Phát triển dịch vụ thẻ tại Ngân hàng TMCP<br />
Ngoại thương Việt Nam-Chi nhánh Hà Nội” được lựa chọn nhằm hệ thống thống<br />
hóa các vấn đề cơ bản về dịch vụ thẻ tại NHTM, đồng thời phân tích thực trạng<br />
việc cung cấp dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội, từ đó đưa ra các giải pháp và<br />
kiến nghị nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội.<br />
Mục tiêu nghiên cứu<br />
- Hệ thống hóa các vấn đề cơ bản về sự phát triển dịch vụ thẻ của NHTM.<br />
- Phân tích thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội. Trên cơ<br />
sở đó đưa ra những phân tích, đánh giá những kết quả đạt được cũng như những hạn<br />
chế trong phát triển dịch vụ thẻ.<br />
- Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội.<br />
Phương pháp nghiên cứu<br />
<br />
ii<br />
<br />
Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, các<br />
phương pháp được sử dụng trong quá trình thực hiện luận văn gồm: Phương pháp<br />
tổng hợp, phương pháp so sánh, phân tích hoạt động kinh tế, phương pháp chọn<br />
mẫu, thống kê…<br />
<br />
CHƯƠNG 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ DỊCH VỤ THẺ<br />
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br />
<br />
1.1. Tổng quan về dịch vụ thẻ của Ngân hàng thương mại<br />
Luận văn tập trung làm rõ các khái niệm, nội dung cũng như các vấn đề cơ bản<br />
về dịch vụ thẻ ngân hàng và hoạt động kinh doanh thẻ tại các ngân hàng thương mại<br />
như khái niệm về thẻ, các cách phân loại thẻ cũng như các tiện ích của thẻ ngân<br />
hàng. Có thể nói sự ra đời của thẻ ngân hàng không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối<br />
với ngành ngân hàng thông qua việc góp phần tạo thêm kênh huy động dồi dào, thu<br />
hút khách hàng và tăng doanh thu cho ngân hàng mà còn cung cấp cho người sử<br />
dụng một phương tiện giao dịch thanh toán an toàn, tiện lợi và kinh tế. Hơn thế nữa,<br />
việc sử dụng ngày càng rộng rãi thẻ ngân hàng góp phần tăng khả năng cạnh tranh<br />
và sức hấp dẫn đối với các cơ sở kinh doanh nói riêng cũng như đẩy nhanh quá trình<br />
chu chuyển vốn trên phạm vi toàn nền kinh tế.<br />
Trong phần này, luận văn cũng nêu rõ các chủ thể tham gia hoạt động kinh<br />
doanh thẻ cũng như các nghiệp vụ thẻ của NHTM hiện nay bao gồm hoạt động phát<br />
hành thẻ cho khách hàng sử dụng và thực hiện thanh toán thẻ. Các hoạt động này<br />
mang lại các khoản thu phí phát hành và phí sử dụng, thanh toán thẻ cho ngân hàng<br />
nhằm gia tăng lợi nhuận. Ngoài hai nghiệp vụ chính kể trên, hoạt động kinh doanh<br />
thẻ của NHTM còn có các nghiệp vụ bổ trợ như nghiệp vụ xử lý tra soát khiêu nại,<br />
nghiệp vụ marketing, nghiệp vụ quản lý rủi ro,…<br />
<br />
1.2. Phát triển dịch vụ thẻ tại các Ngân hàng thương mại<br />
Phát triển dịch vụ thẻ đối với các NHTM hiện nay chính là quá trình tăng<br />
trưởng về quy mô đồng thời đảm bảo chất lượng cung cấp dịch vụ thẻ. Sự tăng<br />
trưởng về quy mô bao gồm các khía cạnh: số lượng khách hàng sử dụng thẻ, số<br />
lượng máy ATM, số lượng ĐVCNT,… Sự gia tăng về chất lượng dịch vụ thẻ cung<br />
<br />
iii<br />
<br />
cấp cho khách hàng có nghĩa là thẻ phát hành ra với số lượng nhiều nhưng chất<br />
lượng phải đảm bảo sao cho khách hàng sử dụng suôn sẻ, không bị lỗi khi giao<br />
dịch, không bị từ chối khi chi tiêu ở nước ngoài đối với sản phẩm thẻ quốc tế.<br />
Trong phần này, tác giả cũng đưa ra một số tiêu chí đánh giá cũng như phân<br />
tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ thẻ của NHTM. Các yếu tố này<br />
có thể mang tính khách quan như (1) môi trường kinh tế xã hội; (2) môi trường<br />
pháp lý (3) môi trường cnạh tranh; và cũng có thể mang tính chủ quan phụ thuộc<br />
vào năng lực của đội ngũ cán bộ, mức độ áp dụng công nghệ của ngân hàng.<br />
<br />
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TẠI NGÂN<br />
HÀNG TMCP NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CN HÀ NỘI<br />
<br />
2.1. Giới thiệu về NH TMCP Ngoại thương Việt Nam - CN Hà Nội<br />
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Hà Nội tiền thân là<br />
Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Hà Nội được thành lập ngày<br />
01/03/1985 theo Quyết định số 177/NH.QĐ của Tổng giám đốc Ngân hàng Nhà<br />
nước Việt Nam (nay là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), là thành viên<br />
trong hệ thống Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam có trụ sở chính tại địa chỉ 344<br />
Bà Triệu – Hà Nội.<br />
Trong hơn 25 năm hình thành và phát triển, từ một Chi nhánh nhỏ với cơ sở<br />
vật chất nghèo nàn đến nay Vietcombank Hà Nội đã đạt được những thành công<br />
nhất định trong hoạt động kinh doanh trên địa bàn Hà Nội và trở thành một trong<br />
những chi nhánh hàng đầu trong hệ thống Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt<br />
Nam, vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương lao động hạng Ba năm 2004.<br />
Với hệ thống công nghệ thông tin hiện đại, Vietcombank Hà Nội cung cấp các<br />
dịch vụ tự động hoá cao như: VCB ONLINE, thanh toán điện tử liên ngân hàng, hệ<br />
thống máy rút tiền tự động ATM Connect 24… hệ thống thanh toán SWIFT toàn<br />
cầu và mạng lưới đại lý trên 1300 Ngân hàng tại trên 100 nước và vùng lãnh thổ<br />
trên thế giới, đảm bảo phục vụ tốt các yêu cầu của khách hàng.<br />
<br />
2.2. Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội<br />
Trong phần này, luận văn mô tả thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tại<br />
Vietcombank Hà Nội trong giai đoạn 5 năm từ 2006 – 2010.<br />
<br />
iv<br />
<br />
Trong những năm đầu tiên, lượng thẻ quốc tế phát hành ra trên thị trường rất<br />
khiêm tốn do thẻ ngân hàng vẫn còn là khái niệm xa lạ, đồng thời các quy định về<br />
thắt chặt tín dụng đòi hỏi quy trình thẩm định tín dụng rất khắt khe và khách hàng<br />
phải đặt cọc hoặc thế chấp. Tuy nhiên, sau những năm khó khăn cho dịch vụ thẻ<br />
phát triển, từ năm 2007 trở lại đây, số lượng thẻ quốc tế phát hành của Vietcombank<br />
Hà Nội đã có sự tăng trưởng vượt bậc (tăng gần gấp đôi trong vòng 4 năm). Song<br />
song với tốc độ phát triển lượng thẻ phát hành là sự gia tăng không ngừng trong<br />
doanh số thanh toán thẻ. Doanh số thanh toán thẻ tín dụng quốc tế trong các năm<br />
2008, 2009, 2010 là 7129 tỷ VND, 6564 tỷ VND và 8894 tỷ VND. Đối với mảng<br />
phát hành và sử dụng thẻ ghi nợ của Vietcombank Hà Nội, trong giai đoạn này số<br />
lượng thẻ phát hành có xu hướng giảm sút, nguyên nhân là do thị trường thẻ ghi nợ<br />
nội địa đang đi vào trạng thái bão hòa, các ngân hàng khác đều có mục tiêu phát<br />
hành thẻ nội địa với số lượng rất lớn, đứng trước thực trạng đó Vietcombank Hà<br />
Nội xác định bên cạnh phát triển số lượng thẻ là nâng cao chất lượng của chủ thẻ<br />
với mục đích là tăng lượng thẻ hoạt động, giảm lượng thẻ ‘chết’.<br />
Về chất lượng dịch vụ thẻ Chi nhánh Hà Nội cùng tất cả các chi nhánh thành<br />
viên khác của Vietcombank đều được phép phát hành các loại thẻ sau: Visa, Master,<br />
Amex, Amex Bông sen vàng, Visaconnect 24, Master debit card, Vietcombank<br />
connect 24. Sử dụng dịch vụ thẻ của Vietcombank, khách hàng có thể lựa chọn từ<br />
sản phẩm thẻ ghi nợ nội địa thông dụng Vietcombank connect24, thẻ ghi nợ quốc<br />
tế: Vietcombank Connect24 Visa, Vietcombank Mastercard hoặc các sản phẩm thẻ<br />
tín dụng cao cấp mang thương hiệu nổi tiếng toàn thế giới: Visa, Mastercard và đặc<br />
biệt là thẻ tín dụng American Express và Vietcombank Vietnam Airline American<br />
Express – đây là loại thẻ cao cấp với những tiện ích nổi bật. Không chỉ chạy đua về<br />
số lượng thẻ phát hành và các máy ATM, Vietcombank nói chung và Chi nhánh<br />
Vietcombank Hà Nội nói riêng luôn cố gắng gia tăng tiện ích cho dịch vụ thẻ hiện<br />
hành. Ngoài những tiện ích sơ khai ban đầu của thẻ ATM như rút tiền mặt, truy vấn<br />
thông tin và in sao kê giao dịch, chủ thẻ còn có thể thực hiện chuyển khoản trong<br />
hoặc ngoài hệ thống Vietcombank và hơn thế nữa bước đầu khách hàng có thể thực<br />
hiện một cách thuận tiện, nhanh chóng, chính xác, miễn phí việc thanh toán một số<br />
dịch vụ như phí bảo hiểm, tiền điện, nước, tiền điện thoại (mạng Vinaphone,<br />
Mobifone, mạng Vietel, EVN), mua vé máy bay của 02 hãng hàng không lớn của<br />
quốc gia là Vietnamairline và Jetstar Pacific,..), mua thẻ Internet, tiền ủng hộ từ<br />
thiện… do hiện nay Vietcombank cũng đã kết nối thành công, cũng như ký thoả<br />
<br />
v<br />
<br />
thuận dịch vụ thanh toán qua hệ thống ATM của khách hàng sử dụng thẻ với các tổ<br />
chức, như: Điện lực Việt Nam, Bưu điện thành phố Hồ Chí Minh; các Công ty bảo<br />
hiểm: AIA, Prudential.<br />
Từ năm 2008 đến năm 2010 thu nhập từ dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội<br />
tăng dần qua các năm. Với kết quả trên, Vietcombank Hà Nội là một trong những<br />
chi nhánh có doanh thu từ dịch vụ thẻ lớn nhất trong hệ thống các chi nhánh của<br />
Vietcombank<br />
<br />
2.3. Đánh giá sự phát triển dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội<br />
Trên cơ sở phân tích các chỉ tiêu, luận văn đã chỉ ra các kết quả đạt được trong<br />
việc phát triển dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội, những hạn chế cũng như<br />
nguyên nhân của những hạn chế này.<br />
Trong năm 2006-2010, trước những chuyển biến mang chiều hướng tích cực<br />
và có dấu hiệu phục hồi của nền kinh tế sau khủng hoảng, cùng với sự nỗ lực của<br />
chi nhánh, dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội nhìn chung đã thu được các kết quả<br />
khả quan. Tất cả các chỉ tiêu kế hoạch về thanh toán, phát hành, sử dụng thẻ đều<br />
hoàn thành vượt mức kế hoạch được giao. Ngoài ra, công tác quản lý rủi ro, phát<br />
triển mạng lưới ATM, đơn vị chấp nhận thẻ, giải quyết tra soát khiếu nại cũng đã<br />
phát huy hiệu quả tích cực, góp phần giúp dịch vụ thẻ của Chi nhánh nagỳ càng<br />
phát triển và bền vững.<br />
Tuy đạt được một số kết quả đáng ghi nhận song việc phát triển dịch vụ thẻ<br />
của Vietcombank Hà Nội còn gặp những khó khăn và hạn chế như mạng lưới ATM<br />
còn chưa đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, việc quản lý các ĐVCNT còn chưa<br />
chặt chẽ hay như quản lý rủi ro trong dịch vụ thẻ còn nhiều sai sót.<br />
Những hạn chế này, bên cạnh các nguyên nhân khách quan cũng một phần<br />
xuất phát từ một số hạn chế nội tại của Vietcombank Hà Nội như trang thiết bị kỹ<br />
thuật phục vụ việc phát triển dịch vụ thẻ Chi nhánh chưa đạt chuẩn quốc tế so với<br />
các nước trên thế giới, đội ngũ cán bộ còn thiếu kinh nghiệm chưa đáp ứng được tốc<br />
độ phát triển dịch vụ thẻ. Thêm vào đó, thị trường dịch vụ thẻ hiện nay có sự tham<br />
gia của rất nhiều các chi nhánh ngân hàng nước ngoài với những ưu thế về tài chính<br />
và kinh nghiệm trong công nghệ thẻ nên các ngân hàng trong nước nói chung và<br />
Vietcombank nói riêng rất dễ bị chiếm lĩnh thị trường. Hơn nữa, hiện nay hầu hết<br />
các ngân hàng đã liên kết với các thương hiệu thẻ quốc tế nổi tiếng nên được phép<br />
<br />