U tủy

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:40

Thêm vào BST

Báo xấu

201
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

U tủy là những khối u cột sống và trong ống sống. Những u này có thể phát xuất từ nhiều tổ chức như: tủy sống, rể thần kinh, màng tủy, mạch máu, cột sống hay mô quanh cột sống. U tủy có thể nguyên phát hay thứ phát.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: U tủy

GV. ĐÀM XUÂN TÙNG. BỘ MÔN NGOẠI TQ ĐHYD CẦN THƠ
Qua bài này học viên có thể: 1. Mô tả dich tể hoc cua u tuy. ̣ ̣ ̉ ̉ 2. Trinh bay phân loai giai phâu bênh và tân xuât cua u ̀ ̀ ̣ ̉ ̉ ̣ ̀ ́ ̉ tủy. 3. Trình bày các triệu chứng lâm sàng 4. Trình bày các hình ảnh học các loại u tủy thường gặp. 5. Nêu hướng điều trị u tủy.
 U tủy là những khối u cột sống và trong ống sống.  Những u này có thể phát xuất từ nhiều tổ chức như: tủy sống, rể thần kinh, màng tủy, mạch máu, cột sống hay mô quanh cột sống.  U tủy có thể nguyên phát hay thứ phát.
 Tần suất của u tủy nguyên phát là 0,92,5/100.000/năm.  tăng gần đây nhờ chụp cộng hưởng từ.  Chiếm 15% u nguyên phát của hệ thần kinh trung ương.  5 ca tử vong/1triệu dân/năm.
 Giới: nam=nữ trong đa số u tủy.  u màng tủy thường gặp ở giới nữ.  u di căn phế quản chủ yếu ở nam giới.  Tuổi: đa số 50, có thể gặp mọi lứa tuổi.  Nguyễn hùng Minh và cs., qua phẩu thuật 343 ca u tủy trong 10 năm, tuổi trung bình là 2050.
 Vị trí:  Theo Greeberg MS , u ngoài màng cứng chiếm 55%,  u trong màng cứng –ngoài tủy 40%  u nội tủy là 5%.  Mô học:  75% u tủy nguyên phát là u màng tủy hay u rể thần kinh;  50% là u lành tính.  Theo BS Minh, u màng tủy và u rể thần kinh cũng chiếm đa số 69,08%.
́ U NGUYÊN PHAT NGOAI MANG CỨNG ̀ ̀ TRONG MANG CỨNG ̀ ̀ ́ LANH TINH ̀ ̉ NGOAI TUY ̣ ́ U MACH MAU ̀ ̉ U MANG TUY ̣ U SUN U TẾ BAO SCHWANN ̀ U SUN XƯƠNG ̣ U SỢI THÂN KINH ̀ U XƯƠNG ̀ ̣ ̉ U MANG NÔI TUY U NGUYÊN BAO XƯƠNG ̀ ́ ́ AC TINH ̣ ̉ U NÔI TUY SARCOM XƯƠNG U TẾ BAO SAO, U MANG NÔI TUY ̀ ̀ ̣ ̉ ̣ SARCOM SUN ̣ U NGUYÊN SUN SARCOM EWING ̉ ̀ U TUY BAO ̣ ̀ U ĐAI BAO
NGƯỜI LỚN TRẺ EM NGOAI MANG CỨNG ̀ ̀ 78% NGOAI MANG CỨNG ̀ ̀ 18% U DI CĂN 118 U DI CĂN 1 ̉ ̀ U TUY BAO 19 LYMPHOMA 1 U SỢI THÂN KINH ̀ 15 LYMPHOMA 14 ́ KHAC 7 TRONG MANG CỨNG ̀ 18% TRONG MANG CỨNG ̀ 64% ̀ ̉ U MANG TUY 22 U BIÊU BI/THƯỢNG ̉ ̀ 6 BÌ U SCHWANNOMA 13 ́ KHAC 1 ́ KHAC 4 ̣ ̉ NÔI TUY 4% ̣ ̉ NÔI TUY 18% U TẾ BAO SAO ̀ 8 U TẾ BAO SAO ̀ ́ KHAC 1
 U tủy thường biểu hiện qua 3 hội chứng, riêng lẻ hay phối hợp.  Hội chứng cột sống:  hội chứng nơi tổn thương: tổn thương một hay nhiều rể thần kinh sống.
 hội chứng dưới nơi tổn thương  Rối loạn cảm giác: • triệu chứng của thừng sau, đau dữ dội, cảm giác dòng điện chạy qua, cảm giác bỏng hay lạnh; • cảm giác đoạn chi bị siết, cần tìm rối loạn cảm giác sâu, đaunhiệt.  Rối loạn vận động: hội chứng tháp, đi lặc cách hồi kiểu tủy, yếu/liệt hai chi hay tứ chi.
 Triệu chứng DTT tùy thuộc vị trí u.  Chèn ép tủy cổ cao: dấu hiệu hành tủy, liệt các thần kinh sọ dưới như IX, X, XI, XII.  Chèn ép tủy cổ thấp: kèm hội chứng Claude Bernard Horner.  Chèn ép chóp tủy/chùm đuôi ngựa: đau thần kinh bịt, rối loạn cơ vòng…  Nếu tổn thương dưới L2, chỉ có 2 hội chứng đầu.
 Các xét nghiệm sinh học:  XN máusinh hóa.  XN đặc biệt: đánh dấu u, điện di protein.  XN dịch não tủy: phân ly đạmtế bào, tìm tế bào ung thư.  nghiệm pháp QueckenstedStookey.
 Hình ảnh Học  X Quang tiêu chuẩn • Tập trung vùng nghi ngờ • 3 tư thế thẳng, nghiêng, nghiêng ¾: • Hình ảnh đặc xương thân đốt: đốt sống ngà voi. • Hình ảnh hủy xương ở thân đốt sống hay chân cung: dấu “đốt sống chột”, di căn.
• Xẹp 1 hay nhiều đốt sống. • Cột sống vẹo hay gù. • Biến dạng khu trú như tăng khoảng cách giữa hai chân cung (dấu Elsberg), • rộng lổ liên hợp (u rể thần kinh kiểu đồng hồ cát). • Tăng kích thướt phần mềm cạnh cột sống.
 CT Scanner  Xét nghiệm quan trọng trong u có nguồn gốc xương;  thực hiện lớp cắt mỏng, tái tạo 3D; nghiên cứu cấu trúc xương sống và phần mềm;  hạn chế đối với tổn thương rểtủy sống. Tiêm thuốc cản quang iôt để đánh giá u và mạch máu.  Tủy đồ cắt lớp (MyeloScan)  Tăng độ nhạy chẩn đoán u tủy, hạn chế yếu điểm của CT Scan.  Chỉ định cho bệnh nhân chống chỉ định chụp MRI.
 Cộng hưởng từ (CHT)  Quan trọng nhất trong u tủy.  Khảo sát tổn thương trong 3D, phân tích chính xác hình dạng và cấu trúc các yếu tố trong ống sống.  Hạn chế trong tổn thương xương và chống chỉ định ở bệnh nhân mang dụng cụ kim khí...  Khảo sát ở T1w, T2w và T1+gadolinium.  bất thường kích thướt và cấu trúc của tủy sống gợi ý khối u nội tủy.
 Tổn thương ngoài tủy, trong ống sống gợi ý: u rể thần kinh, hay u màng tủy.  Tổn thương cột sống gây biến đổi xương và phần mềm quanh cột sống.  Xạ hình xương  Chụp xạ hình xương với Technetium 99m (99mTc), tìm tổn thương di căn xương.
 Chụp mạch máu tủy  Dùng phương pháp Seldinger; đánh giá u nhiều mạch máu như u nguyên bào mạch máu...  Gây thuyên tắc trước mổ để giảm chảy máu;  Đánh giá sự tương quan của khối u với các mạch máu quan trọng (động mạch sống, động mạch phình thắt lưng).
 CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH:  Dựa vào triệu chứng chèn ép tủy và cộng hưởng từ+/ CT Scan.  sinh thiết u dưới hướng dẫn của CT Scan.  Hội chứng chèn ép tủy diễn biến chậm thường có tiên lượng khá hơn chèn ép tủy cấp.