intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Vai trò quản lý nhà nước với sự hình thành và phát triển thị trường BĐS ở Việt Nam

Chia sẻ: Chau Duong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:43

253
lượt xem
102
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bất động sản khi tham gia thị trường thi trở thành một loại hàng hoá đặc biệt mà không một nhà nước nào bỏ qua việc định hướng, điều tiết và kiểm soát. Điều này không quyết định bởi ý chí của nhà nước mà là sự bắt buộc phải làm để toàn bộ nền kinh tế được vận hành một cách lành mạnh và có hiệu quả. Không ai có thể phủ nhận đựơc vai trò to lớn của thị trường bất động sản đối với nền kinh tế như tăng nguồn thu vào ngân sách, khắc phục những...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Vai trò quản lý nhà nước với sự hình thành và phát triển thị trường BĐS ở Việt Nam

  1. ĐỀ ÁN Vai trò quản lý nhà nước với sự hình thành và phát triển thị trường BĐS ở Việt Nam
  2. Đề án môn học Vai trò quản lý nhà nước với sự hình thành và phát triển thị trường BĐS ở Việt Nam LỜI NÓI ĐẦU Bất động sản khi tham gia thị trường thi trở thành một loại hàng hoá đặc biệt mà không một nhà nước nào bỏ qua việc định hướng, điều tiết và kiểm soát. Điều này không quyết định bởi ý chí của nhà nước mà là sự bắt buộc phải làm để toàn bộ nền kinh tế được vận hành một cách lành mạnh và có hiệu quả. Không ai có thể phủ nhận đựơc vai trò to lớn của thị trường bất động sản đối với nền kinh tế như tăng nguồn thu vào ngân sách, khắc phục những khuyết tật của nền kinh tế thị trường, ... cũng như chúng ta không thể bỏ qua vai trò của nhà nước đối với thị trường BĐS. Dựa trên tình hình hiện nay, mục đích chiến lược của đảng ta cũng như những đặc thù của thị trường BĐS ở việt nam thì sự quản lý của nhà nước là không thể thiếu. Chính vì thế em đã lựa chọn đề tài: “Vai trò quản lý nhà nước đối với sự hình thành và phát triển thị trường BĐS ở việt nam.” Thị trường BĐS ở Việt Nam đang đặt ra nhiều vấn đề chưa rõ ràng, cần được làm sáng tỏ. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này, em chỉ xin trình bày về một khía cạnh nhỏ đó là vai trò quản lý, điều tiết của nhà nước đối với thị trường BĐS và các giải pháp nhằm tăng cường vai trò của nhà nước trong việc hình thành và phát triển thị trường BĐS ở Việt Nam. Để đạt được mục đích trên ta sử dụng các phương pháp nghiên cứu như phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử , phân tích tổng hợp ...tập trung vào phân tích nội dung và công cụ quản lý của nhà nước đối với thị trương BĐS. Trong bài nghiên cứu này sẽ gồm ba phần chính : 1.Cơ sở lý luận của đề tài 2.Thực trạng Hà Nội: 12- 2003 1
  3. Đề án môn học 3.Quan điểm , phương hướng và giải pháp do thời gian có hạn nên việc tham khảo tài liệu phục vụ cho đề tài này không được nhiều, vì thế bài làm còn nhiều thiếu sót. Em rất mong được sự chỉ bảo và góp ý của quý thầy cô để bài làm của em tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn: thầy Hoàng Cường, cô Phạm Lan Hương đã tận tình hướng dẫn giúp em hoàn thành đề án này! Hà Nội: 12- 2003 2
  4. Đề án môn học NỘI DUNG PHẦN I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI I. THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN 1: Khái niệm Bất động sản theo nghĩa thông thường nhất được hiểu là đất đai và các công trình xây dựng cố định trên đất đai. Từ khi chuyển sang nền kinh tế thị trường, vai trò của thị trường BĐS ngày càng trở thành yếu tố có tầm quan trọng và từng bước được nhận thức đầy đủ hơn. Việc hình thành và phát triển thị trường BĐS sẽ tạo thêm các yếu tố đầu vào cho quá trình sản xuất và sử dụng nguồn nội lực có hiệu quả. Chính vì thế , muốn hiểu rõ được nội dung của đề tài ta phải bắt đầu từ những cái cơ bản nhất , mà trước tiên đó là các khái niệm, đặc điểm, vai trò và các yếu tố có liên quan của thị trường BĐS. Theo điều 181bộ luật dân sự Việt nam thì BĐS là các tài sản không di dời được, bao gồm: - Đất đai - Nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất đai, kể cả các tài sản gắn liền với nhà ở, công trình xây dựng đó. - Các tài sản khác gắn liền với đất đai - Các tài sản do luật định. Ta thấy rằng khái niệm BĐS ngay trong luật của Việt Nam cũng là một khái niệm mở, bao hàm trong nó nhiều chủng loại hàng hoá khác nhau. Tuy nhien có thể thấy bộ phận căn bản của BĐS chính là quyền sử dụng đất, do đó chính sách đất đai có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành, vận hành và phát triển của thị trường BĐS. Sau khi đã hiểu sơ qua về BĐS , ta sẽ đặt ra câu hỏi: Thế nào là thị trường BĐS ? đó là địa điểm, là nơi mà tại đó người bán và người mua tài Hà Nội: 12- 2003 3
  5. Đề án môn học sản BĐS tác động qua lại lẫn nhau để xây dựng giá cả và số lượng hàng hóa BĐS được thực hiện. Thị trường BĐS bao gồm ba thị trường nhánh: + Thị trường BĐS + Thị trường cho thuê BĐS + Thị trường thế chấp và bảo hiểm BĐS Và theo trật tự thời gian thị trường BĐS được chia thành : - Thị trường cấp I (hay thị trường sơ cấp): Đây là thị trường chuyển nhượng, giao hoặc cho thuê quyền sử dụng đất. - Thị trường cấp II: Đó là thị trường xây dựng các công trình BĐS để bán hoặc cho thuê. -Thị trường cấp III: Là thị trường bán lại hoặc cho thuê lại các công trình đã được mua hoặc thuê. Hiện nay đã xuất hiện các loại thị trường BĐS sau đây: - Thị trường nhà ở và đất ở - Thị trường BĐS phục vụ sản xuất kinh doanh - Thị trường chuyển quyền sử dụng đất Cũng giống như các loại thị trường khác cùng với sự xuất hiện và phát triển thị trường BĐS là hàng hoá BĐS. hàng hoá BĐS có những đặc điểm riêng, không giống với các loại hàng hoá khác: Nó chỉ tiêu hao dần dần giá trị nhưng vẫn giữ nguyên hình dáng tự nhiên của giá trị sử dụng trong quá trình tiêu dùng cho sản xuất hoặc cho cá nhân sử dụng như nhà cửa, xưởng máy,... Riêng với đất đai thì đó là một tài nguyên quý giá và là yếu tố đầu vào cho sản xuất, kinh doanh BĐS. Đất đai là một loại hàng hoá đặc biệt . nói đến thị trường mua bán, chuyển nhượng đất đai thì thực ra đó chính là thị trường mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất. 2: Vai trò của thị trường BĐS. “Tổ chức, quản lý tốt thị trường BĐS. Chăm lo giải quyết vấn đề nhà ở cho nhân dân, nhất là ở các vùng đô thị; phát triển các doanh nghiệp nhà Hà Nội: 12- 2003 4
  6. Đề án môn học nước xây dựng và kinh doanh nhà ở. Khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia xây dựng và kinh doanh nhà ở theo sự hướng dẫn và quản lý của nhà nước.” Có thể nói đây là một chủ trương lớn và có tầm chiến lược quan trọng mà đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII đã xác định. Ta khẳng định được điều trên trước hết là vì kinh doanh BĐS là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn góp phần tăng thu ngân sách và chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng sản phẩm quốc nội đối với một quốc gia. Quan trọng hơn, nhà ở còn là một tài sản của mỗi quốc gia, chiếm 20% - 50% tài sản, nhờ đó mà tạo ra động lực to lớn thúc đẩy quá trình tích luỹ của các hộ gia đình và cá nhân. Thị trường BĐS phát triển đó là nhân tố đẩy mạnh sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước và nâng cao đời sống của các tầng lớp dân cư nhờ phát triển nhu cầu kinh doanh, cung cầu nhà ở, ... nó là tiêu chí phản ánh tình trạng phát triển củamỗi quốc gia, mỗi vùng. Trên cơ sở quy luật vận hành của nền kinh tế thị trường thì nguồn hàng hoá BĐS ngày càng phong phú, đa dạng với chất lượng ngày càng cao nhằm đáp ứng nhu cầu ngày một tăng của kinh doanh và nhu cầu của nền kinh tế quốc dân, tiêu dùng của dân cư. đặc trưng của hàng hoá giao lưu trao đổi trên thị trường BĐS ( chủ yếu là nhà , đất và kết cấu hạ tầng) chúng hàm chứa nhiều ý nghĩa: Về mặt kinh tế nó là tài sảnquan trọng nhất của mỗi gia đinh và xã hội; về giá trị sử dụng nó là nơi diễn ra những hoạt động ở, làm việc, nghỉ ngơi giải trí, giao tiếp ,...cúa con người và về mặt môi trường nó là một thành phần chủ yếu tạo nên hình ảnhkhông gian, mỹ quan và cảnh quan môi trường đô thị... Ngoài ra,thị trường BĐS là bộ phận trong hệ thống các thị trường. Bởi vậy, sự hình thành và phát triển thị trường BĐS góp phần hình thành các loại thị trường, kích thích các ngành công nghiệp vật liệu xây dựng, thị trường vốn, thị trường lao động ,... cùng phát triển. Trên cơ sở đó cơ chế thị trường mới được vận hành và phát huy tác dụng. Theo WB, nếu ngành nhà đất tăng thêm một công nhân viên chức thì có thể đẩy ngành sản xuất có Hà Nội: 12- 2003 5
  7. Đề án môn học liên quan khác tăng thêm hai công nhân viên chức. Về mặt xã hội, ngành kinh doanh BĐS còn có nhiệm vụ cung cấp cho xã hội những hàng hoá thiết yếu đặc biệt,phục vụ trực tiếp cho nhu cầu sản xuất, sinh hoạt, đi lại của dân cư như kết cấu hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật. Chúng ta đang tiến hành việc tăng cường vai trò quản lý vĩ mô của nhà nước đối với thị trường BĐS là một tất yếu khách quan, nhưng ngược lại, sự phát triển của thị trường BĐS sẽ góp phần thúc đẩy quá trình đổi mới quản lý đất đai, nhà ở cũng như các công trình công cộng, các cơ sở kinh tế xã hội khác và giải quyết tranh chấp về BĐS. Thêm vào đó, thị trường BĐS phát triển sẽ góp phần giải quyết mối quan hệ của các lợi ích: lợi ích nhà nước lợi ích chủ đầu tư, lợi ích cộng đồng và lợi ích của người lao động. Nó sẽ tăng nguồn thu vào ngân sách nhà nước, xoá bỏ các hoạt động ngầm ,kinh doanh trái pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh BĐS. Việc phát triển BĐS còn có một ảnh hưởng lớn ngành quy hoạnh xây dựng va quản lý đô thị.Thị trường BĐS thưc chất là cánh tay vô hình bù đắp những thiếu hụt trong quản lý đô thị,một khi chỉ dùng các biện pháp hành chính. Cuối cùng ,thị trường BĐS hinh thành và phát triển tạo điều kiện huy động nguồn vốn hục vụ cho sản xuất, xă hội vận động dẫn đến quá trình sản xuất xã hội đựơc tiến hành trôi chảy ;tạo điều kiện cho việc sản xuất,chuyển tài sản đến người sử dụng ,tài sản phục vụ sản xuất kinh doanh có hiệu quả va thúc đẩy việc tiết kiệm trong sản xuất kinh doanh. Như vậy ,ta thấy rằng thị trường BĐS có vai trò cực kỳ quan trọng đối với mỗi quốc gia. 3: Đặc điểm chủ yếu của thị trường BĐS . Để hiểu rõ hơn về thị trường BĐS ,ngoài tìm hiểu về khái niệm ,vai trò của thi trường BĐS ta sẽ xem xét một số đằc điểm của thị trường BĐS : Trứoc tiên ,một đặc điểm nổi bật khi bàn về thị trường BĐS ở nước ta là “Đất đai thuộc về sở hữu toàn dân ,do nhà nước thống nhất quản lí” do vậy phải đặt vấn đề quan hệ đất đai với thị trường bất động sản như thế nào Hà Nội: 12- 2003 6
  8. Đề án môn học cho phù hợp với hình thức sở hữu là cái gốc của vấn đề. Trên thực tế thị trường bất động sản chính là thị trường quyền sử dụng đất. Trong thị trường bất động sản rất đa dạng về hình thức sử dụng, sở hữu, kiến trúc... Việc tham gia và rút khỏi thị trường mất rất nhiều thời gian và tiền bạc. Đây cũng là một lý do hạn chế các đối tượng tham gia vào thị trường BĐS . Hơn nữa , thị trường BĐS mang tính chất không tập chung , trải rộng trên tất cả các vùng của đất nước . Thị trường BĐS thường không bao gồm một thị trường lớn mà bao gồm hàng loạt thị trường nhỏ , mỗi thị trường mang bản chất địa phương với quy mô và trình độ khác nhau do có sự phát triển không đều giữa các vùng , các miền do điều kiện tự nhiên và điều kiện và trình độ phát triển kinh tế , văn hoá , xã hội khác nhau quy định . Rõ ràng thị trường BĐS ở các đô thị có quy mô và trình độ phát triển cao hơn thị trường BĐS ở nông thôn , miền núi ... Thị trường BĐS là một dạng thị trường không hoàn hảo do sự không đồng nhất về thông tin và các yếu tố cấu thành các thị trường đó . Điều này xuất phát từ những đặc trưng riêng của mỗi vùng , chịu sự chi phối của điều kiện tự nhiên cũng như truyền thống và tập quán về sử dụng BĐS . Thậm chí trong các thị trường địa phương , sự hiểu biết về các giao dịch cũng không hoàn hảo , người mua và người bán thiếu thông tin liên quan đến những giao dịch trước đó . Một nhà kinh doanh BĐS có thể thực hiện thành công nhiều giao dịch trong một địa phương nhất định nhưng khi chuyển sang một thị trường khác đòi hỏi người đó phải thu thập và đánh giá toàn bộ nguồn thông tin của thị trường mới . Do vậy , điều này rất dễ dẫn đến hiện tượng độc quyền , đầu cơ tạo ra cung cầu và giá cả giả tạo , nó yêu cầu chúng ta phải ứng xử như thế nào để kịp thời nắm bắt được tình hình BĐS mà chúng ta quan tâm . Một đặc điểm nữa của thị trường BĐS , đó là việc tạo lập các bộ phận cấu thành BĐS đòi hỏi đầu tư vốn và lao động rất lớn mà sự vận hành của các yếu tố đó trong thị trường BĐS diễn ra chậm vì nó phụ thuộc vào cơ Hà Nội: 12- 2003 7
  9. Đề án môn học chế của nhà nước , thủ tục cần thiết : đăng kí đất đai , nhà ở , xin giấy phép xây dựng , chuyển nhượng quyền sử dụng đất , ... Trong thị trường BĐS cung ít co dãn , cầu co dãn nên rất dễ dẫn đến mất cân bằng cung cầu . Thêm vào đó cung không thể phản ứng nhanh chóng tương ứng với sự thay đổi của cầu bởi việc tăng cung của một loại BĐS với mục đích cụ thể nào đó thường mất nhiều thời gian . Và không thể không nhắc đến đó là thị trường BĐS chịu sự điều tiết của pháp luật . Nước ta đã ban hành hệ thống các văn bản , pháp quy , quy định ... , hướng dẫn sự vận hành của thị trường BĐS . Từ cái nhìn khái quát về thị trường BĐS như trên , ta đã có thể xác đinh được các yếu tố của thị trường BĐS . 4: Các yếu tố của thị trường BĐS Bao gồm các yếu tố chính là cung , cầu , giá cả BĐS . Trên thị trường nói chung , thị trường BĐS nói riêng cung cầu hàng hoá BĐS có quan hệ biện chứng với nhau , tác động qua lại với nhau . Đây là mối quan hệ tất yếu , khách quan và dựa trên mối quan hệ này , giá cả hàng hoá BĐS được hình thành , xác định . Hành vi của người kinh doanh BĐS và tiêu thụ BĐS dựa vào giá này để thực hiện mục tiêu của mình . Vậy cầu về hàng hoá BĐS là gì ? Cầu về hàng hoá và dịch vụ BĐS là toàn bộ nhu cầu có khả năng thanh toán mà xã hội dùng để mua khối lượng hàng hoá - dịch vụ BĐS trong một thời kì nhất định . Hay nói cách khác cầu về hàng hoá - dịch vụ BĐS là khối lượng hàng hoá - dịch vụ BĐS mà người tiêu dùng sẵn sàng chấp nhận và có khả năng thanh toán dể nhận được khối lượng hàng hoá - dịch vụ BĐS đó trên thị trường trong một thời gian nhất định . Cần phân biẹt được sự khác nhau giữa cầu và nhu cầu . Nhu cầu là những ước mong của con người , nó là vô hạn , mở rộng , có những nhu cầu có thể thực hiện được , có những nhu cầu không thể thực hiện được . còn cầu trên thị trường là nhu cầu có khả năng thanh toán , có thể thực hiện được . Hà Nội: 12- 2003 8
  10. Đề án môn học Tiếp theo ta sẽ đi trả lời câu hỏi : cung hàng hoá BĐS là gì ? Cung hàng hoá BĐS trên thị trường là một khối lượng hàng hoá BĐS sẵn sàngđưa ra trao đổi trên thị trường tại một thời điểm nào đó với một mức giá nhất định . Cung BĐS là cung về một loại hàng hoá đặc biệt , nó có những đặc điểm rất đặc thù so với các hàng hoá thông thường khác . Khi phân tích quan hệ cung và cầu chúng ta thường coi cung và cầu là hàm số của giá cả.Cung ,cầu có thể cân bằng .Nếu các yếu tố khác không đổi ,một sự tăng lên của cầu hay giảm xuống của cung sẽ làm giá tăng lên và ngược lại sự giảm xuống của cầu hay tăng lên của cung sẽ làm giá giảm xuống .Do đó ,trong thị trường cạnh tranh thi giá cả điều tiết lượng cung và cầu. Tuy nhiên ,sự thay đổi của giá nhiều hay ít do thay đổi lượng cung và cầu còn phụ thuộc vào độ co giãn của cung và cầu theo giá . Nếu cung co giãn nhiều thì một sự thay đổi trong lượng cầu cũng sẽ chỉ làm cho giá thay đổi rất nhỏ và cân bằng có thể nhanh chóng đạt được bởi sự tăng giá mở rộng của cung . Ngược lại, cung ít co giãn đối với giá thì một sự thay đổi nhỏ trong lượng cầu sẽ làm cho giá thay đổi mạnh va cân băng không thể đạt được một cách nhanh chóng bởi vì viêc tăng lên của cung không theo kịp với cầu . Nhu cầu có độ co giãn lớn thì một sự thay đổi trong lượng cung sẽ làm cho lượng cầu gia tăng (hoặc giảm đi) một cách nhanh chóng va giá cả ít biến động ,nhưng cầu ít co giãn và mỗi sự thay đổi trong lượng cung sẽ làm cho cầu ít thay đổi giá cả sẽ biến động mạnh . II- NỘI DUNG VÀ VAI TRÒ QUẢN LÝ ĐỐI VỚI THỊ TRƯỜNG BĐS 1: Vai trò quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS. 1.1: sự cần thiết và vai trò quản lý nhà nước đối với nền kinh tế. Nói đến đây chắc nhiều người tự đặt ra câu hỏi: Vì sao cần có sự quản lý nhà nước đối với nền kinh tế? Để lý giải vấn đề này em xin đưa ra một số lý do chủ yếu sau: Hà Nội: 12- 2003 9
  11. Đề án môn học Thứ nhất: Do xuất phát từ yêu cầu của bản thân các doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế thị trường , một mình doanh nghiệp không tự giải quyết được nhiều vấn đề nảy sinh do vậy cần Nhà Nước tác động vào nhằm điều chỉnh, giải quyết những ách tắc, trở ngại trong những hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đó là một vài vấn đề chủ yếu sau: + Về hợp đồng và giải quyết các hợp đồng + Môi trường kinh doanh: nhà nước lập khung phap lý để các doanh nghiệp hoạt động không xâm hại lẫn nhau, không ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh. Nhà nước cần lập ra một môi trường pháp lý thuận lợi, thích hợp cho hoạt động kinh doanh. Nhà nước vừa nâng cao hiệu lực quản lý vĩ mô nền kinh tễ quốc dân, vừa phát huy vai trò tự chủ, năng động của các thành phần kinh tế trong sản xuất kinh doanh, tạo môi trường kinh tế thuận lợi và hành lang pháp luật an toàn cho mọi thành phần kinh tế tham gia vào hoạt động kinh doanh. Các doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng quyết định tốc độ tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế quốc dân vì thế hiệu quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp là thước đo của quản lý kinh tế vĩ mô của nhà nước. Thứ hai: quản lý nhà nước trong điều kiện nền kinh tế thị trường là cần thiết nhằn ngăn ngừa, hạn chế những mặt trái, các tiêu cực của nềnkinh tế thị trường. Bên cạnh những ưu thế mà nền kinh tế thị trường đem lại, chúng ta không thể bỏ qua các khuyết tật mà ta thường thấy như: + Một thị trường cạnh tranh không hoàn hảo + Thông tin không đầy đủ + Lạm pháp, thất nghiệp, khủng hoảng kinh tế + Huỷ hoại môi trường sinh thái + Mất ổn định , nhiều vấn đề kinh tế xã hội khác ... Hà Nội: 12- 2003 10
  12. Đề án môn học Như vậy cần thông qua các cơ chế của nhà nước để can thiệpvào các lỗ hổng này nếu không nó sẽ làm cho nền kinh tế kém phát triển , đẩy lùi sự tiến bộ xã hội. Thêm vào đó, Việt Nam lại có những đặc thù riêng càng cần có sự quản lý của nhà nước đối với nền kinh tế: + Nền kinh tế nước ta xuất phát điểm thấp, trải qua những cuộc chiến tranh kéo dài, nền kinh tế nước ta phát triển trong diều kiện nền kinh tế đầy rẫy sự biến động. + Mục tiêu các mạng đề ra trong sự nghiệp xây dựng đất nước ta là phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần , vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Để kích thích sản xuất phát triển, khắc phục những tiêu cực trong nền kinh tế thị trường, đảm bảo công cuộc đổi mới đi đúng hướng và phát huy bản chất tốt đẹp của xã hội, xã hội chủ nghĩa, nhà nước phải thực hiện tốt vai trò quản lý kinh tế – xã hội, đó chẳng những là một tất yếu mà còn đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Thông qua kế hoạch, định hướng, hoạch định, ban hành một khuôn khổ pháp luật và thực hiện các chính sách, khuyến khích hỗ trợ, kiểm soát , trọng tài,... đối với các thành phần kinh tế, vai trò quản lý của nhà nước đối với nền kinh tế được thể hiện rõ nét ở các điểm chính như: + Thực hiện được mục tiêu kinh tế- xã hội của đất nước + Bảo vệ lợi ích chính đáng của các bên tham gia thị trường + Hỗ trợ công dân trong làm ăn kinh tế + Bảo vệ môi trường sinh thái + Bổ sungvào những lỗ hổng của thị trường Từ thông tin trên ta đã thấy được sự cần thiết và vai trò quản lý nhà nước đối với nền kinh tế nói chung, còn đối với thị trường BĐS nói riêng thì được thể hiện như thế nào? Để trình bày câu hỏi đó em xin trình bày lý do, Hà Nội: 12- 2003 11
  13. Đề án môn học nội dung của sự cần thiếtvà vai trò quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS ở phần mục tiếp theo. 1.2: Vai trò quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS. Dựa trên những đặc điểm của thị trường BĐS ta thấy một lý do cơ bản nói lên sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS, đó là: nhà nước là đại diện cho sở hữu toàn dân đối với đất đai để có thể hình thành thị trường BĐS nhà nước phải tiến hành khâu đầu tiên, tạo nên tiền đề cho thị trường quyền sử dụng đất, đó là giao quyền sử dụng đất cho các tổ chức và hộ gia đình sử dụng theo luật. Quá trình giao quyền sử dụng đất này ở Việt nam hiện nay còn có nhiều điểm chưa hợp lý và chưa chuẩn tắc do cơchế và chính sách quản lý đất đai cuả nhà nước vẫn còn đang trong giai đoạn thử nghiệm để tìm hướng đi đúng. Vì thế, thị trường BĐS, đặc biệt là thị trường quyền sử dụng đất ở việt namcó hình thành và phát triển nhanh hay không phụ thuộc rất lớn vào quyết tâm và hành động nhất quán của nhà nước. Có một số ý kiến cho rằng về lâu dài, để thị trường BĐS phát triển nhanh cần nghiên cứutăng cường tính ổn định của quyền sử dụng đất theo hướng ngày càng gần với tính tuyệt đối của quyền sở hữu tài sản nói chung. Thứ hai, sự cần thiết quản lý nhà nướcđối với thị trường BĐS còn bởi mứcđộ tích tụ tập trung và trình độ xã hội hoáquá trình tái sản xuất càng caothì ngày càng có nhiều ngành kinh tếkỹ thuật khác nhautham gia vào việc thoảmãn một loại nhu cầu xã hội. Chủng loại BĐS của mỗi chủ thể kinh tế và của toàn bộnền kinh tế quốc dân ngày càng phong phú đa dạng. Nó bao gồm không chỉcác loại đất đainhư công trình kiến trúc, máy móc thiết bị, các công trình ngầm dưới đất,... Thứ ba, nhằm mục tiêu xây dựng ngành kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà nước việt nam thực thi một chính sách đất đai có phân biết các thành phần kinh tế, trong đó có it nhiều ưu đãi hơn cho thành phần kinh tế hợp tác và thành phần kinh tế quốc doanh. Hà Nội: 12- 2003 12
  14. Đề án môn học Vai trò của thị trường BĐS tác động đến các hoạt động khác của nền kinh tế quốc dân Để điều tiết quan hệ cung cầu phải do nhà nước. Do vậy, thị trường BĐS ở việt nam có thể thấy ngay từ đầu là một thị trường không phải như nhau cho các thành phần kinh tế. Tuy nhiên, kinh tế hợp tác xã, doanh nghiệp nhà nước cho đến nay đang gặp nhiều khó khăn. để đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, nhà nước buộc phải khuyến khích mạnh mẽ các thành phần kinh tế khác, kể việc khuyến khích chuyển giao đất cho họ. Như vậy một chính sách hàm chừa nhiều mục tiêu và cả mô thuẫn như thế nếu không được hoạch định khôn ngoan, thực tế sẽ có ảnh hưởng rất lớn làm biến động không bình thường động thái của thị trường BĐS. Thứ tư, việt nam đã trải qua một thời kỳ dài với nhiều xáo trộn, do thay đổi chế độ, do chiến tranh, do thay đổi chính sách , nên thực trạng BĐS của cả nước được đăng ký và quản lý rất lộn xộn. Nếu trong thời gian tới đây nhà nước khôg có quyết sách kiên quyết và nỗ lực cải thiện tình hình này thì thị trường BĐS ở Việt Nam khó có thể đi vào hoạt động quy củ và chuẩn tắc. Trái lại, nạn đầu cơ vào thị trường BĐS không chính thức sẽ càng làm cho công việc của nhà nước ngày càng nặng nề thêm. Thứ năm, khi đề cập đến thị trường BĐS ta còn thấy nổi lên vấn đề thế chấp, giao dịch BĐS. bất kể các loại hình bảo đảm nào được sử dụng, sự an toàn của giao dịch hợp pháp về BĐS phụ thuộc nhiều vào mức độ tin cậy của thông tin mà các bên có được. Yêu cầu này sẽ khó có thể thoả mãn chừng nào các bên tham gia tự đáp ứng cho mình thông tin như vậy. Sẽ tốt hơn nhiều nếu một thông tin về BĐS do một cơ quan chuyên môn cơ quan chuyên môn của nhà nước đứng ra đảm nhiệm. Chỉ có như vậy mới đảm bảo tính khách quan trung thực, hoàn chỉnh và tính pháp lý của lượng thông tin có được. Thứ sáu, như chúng ta đều đã biết rằng lượng hàng hoá BĐS trên luôn có nhiều biến động và khó kiểm soát. để thị trường BĐS phát triển và đi Hà Nội: 12- 2003 13
  15. Đề án môn học đúng hướng cần tới sự điều tiết của nhà nước vao quan hệ cung cầu hàng hoá BĐS. Ngoài ra thị trường BĐS còn liên quan trực tiếp tới các hoạt động chức năng khác của nhà nước trong cơ chế thị trường. Nghị quyết hội nghị lần thứ bảy. Ban chấp hành trung ươngkhoá IX khẳng định : “ về xây dựng, quản lý thị trường BĐS. chủ động xây dựng và phát triển thị trường BĐS, trong đó có quyền sử dụng đất, trước hết ở các đô thi và các vung quy hoạch sẽ phát triển đô thị. Nhà nước định hướng, điều tiết và kiểm soát thị trường, có biện pháp chống các hành vi đầu cơ BĐS; tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành kinh tế tham gia thị trường BĐS, phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước trong kinh doanh và bình ổn giá cả BĐS. Ban hành sớm các chính sách tài chính để điều tiết lại phần giá trị đất gia tăng không do người sử dụng đất tạo ra, mà do đô thị hoá, do nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng, do quy hoạch chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai đem lại, để phục vụ cho lợi ích chung. Xây dựng luật kinh doanh BĐS...” 2: Nội dung quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS. Từ trên ta thấy được vai trò quản lý nhà nướcđối với thị trườngBĐS có những nội dung chủ yếu sau: 1. Xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, hoàn chỉnh ổn định và có hiệu lực để thị trường BĐS hoạt động thông thoáng thuận lợi, tuân thủ pháp luật, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người mua, người bán, đảm bảo thu thuế từ hoạt động của thị trường BĐS nộp vào ngân sách nhà nước. 2. Xây dựng chính sách tài chính và các chính sách liên quan đảm bảo cho thị trường BĐS hoạt động lành mạnh, loại bỏ những yếu tố chưa hoàn thiện của bản thân thị trường BĐS cũng như các yếu tố bên ngoài tác động xấu đến thị trường này, điềutiết để phân phối lại cho những người có thu nhập trung bình và thấp nhằm giải quyết những vấn đề xã hội bức xúc,đặc biệt là nhà ở. Hà Nội: 12- 2003 14
  16. Đề án môn học 3. Xây dựng hệ thống đăng ký BĐS đảm bảo kê khai đăng kýcấp giấy chứng nhận đối với tất cả BĐS cũng như đằng ký biến động phát sinh trong giao dịch BĐS ( chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, thế chấp BĐS). 4. Xây dựng khung pháp lý, quy định chế độ, quy trình thủ tục định giá đất làm cơ sở cho việc giao dịch BĐS trên thị trường việc bồi thườngkhi thu hồi BĐS để xây dựng các công trình phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng,việc thu thúê BĐS. 5. Xây dựng hệ thông tin mở – ngân hàng dữ liệuvề BĐSđáp ứng cho tấtcả các tổ chức, công dân có nhu cầu về giao dịch BĐS và việc quản lý BĐS của các cơ quan nhà nước. 6. Quy định việc tổ chức và hoạt động của các tổ chức kinh doanh môi giới BĐS. 7. Quy hoạch, kế hoạch việc sử dụng, phân bổ đất đai, xây dựng nhà ở và các BĐS khác. 8. Kiểm tra giám sát quản lý thị trường BĐS và tiến hành xử lýnhững vi phạm. 3. Các công cụ quản lý nhànước đối với thị trường BĐS. Hiện trạng thị trường BĐS ở nước ta còn sơ khai, tính tự phát còn mạnh và tính hệ thống còn yếu... nên việc định hướng và kiểm soát của nhà nước càng trơ nên quan trọng và cấp bách. Mục tiêu của việc quản lý này của nhà nước đối với thị trường BĐSlà ngăn chặn các hoạt động đầu cơ, huy động mọi thành phần kinh tế tham gia thị trường này và phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước trong kinh doanhvà bình ổn giá cả BĐS. Để thực hiện các mục tiêu nêu trên, nhà nước phải sử dụng tổng hợp các biện pháp kinh tế, hành chính và phápluật để tiến hành quản lý đối với thị trường BĐS. các công cụ quản lý thường thấy của nhà nước đó là: quy hoạch, kế hoạch; các chính sách; luật pháp. Hà Nội: 12- 2003 15
  17. Đề án môn học Quy hoạch và kế hoạch BĐS là một trong những chức năng quan trong giúp nhà nước thống nhất quản lý, điều tiết thị trường theo quy hoạch và pháp luật. Cồng tác quy hoạch, kế hoạch BĐS là một quá trình mà thực chất là thông qua đó đảng và nhà nước thể hiện ý đồ tác động vào rthực trạng thị trường BĐS một cách có lợi nhất trong quá trình phát triển kinh tế- xã hội, bảovệ cảnh quan môi trường,... ngăn chặn những tiêu cực xảy ra trong sự hoạt động của thị trường. Đây là bước tiền đề quan trọng cho toàn bộ quy trình hoạt động phát triển kinh doanh BĐS. Trong quy hoach, kế hoạch BĐS thì cồng việc chính là tập trung vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đấtđai, và chỉ trong một số trường hợp một số nơi nhà nước mớilập quy hoạch, kế hoạch cho xây dựng, phát triển các khu nhà ở, các công trình trên đất. Nôi dung của quy hoạch , kế hoạch sử dụng đất đai bao gồm nhiều việc, nhiều công đoạn trong môthệ thống nhất,trong đó nổi lên cácvấn đề chủ yếulà nghiên cứu, triển khai , diều tra, khảo sat, đo đạc, phân loại, thống kê, lập bản đồ địa chính để đế xuất các phương án quy hoạch kế hoạch sử dụng đất từng vùng lãnh thổcủa đất nước trong tưng thời kỳ nhất định gắn với từng giai đoạn phat triển kinh tế- xã hội của đất nước trong cơ chế kế hoạch hoá tập trung, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đai mang tính chất “ cứng’’ vừa với đối tưọng kinh doanh,vừa với thời gian kinh doanh, ít quan tam đến hiệu quả và thị trường. Quy hoạch và kế hoạch trong cơ chế thị trường phải mang tính chất “mềm”,một mặt yêu cầu hiệu quả,mặt khác phải kinh doanh theo cơ chế thị trường.hơn nữa,do đất đai nước ta trong cơ chế thị trường chủ sở hữu là nhà nước nhưng chủ sử dụng lại là cảc tổ chức và cá nhân nên hình thức và phương pháp quy hoạch,kế hoạch đất đai cần linh hoạt để vừa đảm bảo vai trò thống nhất quản lý của nhà nước,vừa phát huy tính tự chủ kinh doanh của tổ chức, cá nhân trong cơ chế thị trường. Tiếp theo đó,nhà nước sử dụng các chính sách để tác động đến thị trường BĐS.trong những năm vừa qua hoạt động bước đầu của thị trường BĐS đã Hà Nội: 12- 2003 16
  18. Đề án môn học thu hút một lượng vốn không nhỏ,góp phần giải quyết việc làm và thu nhập cho người lao động.nhà nước đã ban hành và bổ sung nhiều văn bản pháp lý và các chính sách cụ thể liên quan đến đất đai,nhà ở,tạo lập mặt bằng cho sản xuất,tạo lập quỹ phát triển hạ tầng đô thị,quỹ phát triển nhà ở,chính sách bán nhà thuộc sở hửu nhà nước,thuế chuyển quyền sử dụng,thuế trước bạ,...những chính sách này đã góp phần tạo dựng và định hướng cho thị trường BĐS hoạt động.nước ta đã xây dựng hệ chính sách hỗ trợ thị trường BĐS phát triển theo hướng chuẩn tắc,công khai,minh bạch,cạnh tranh lành mạnh.thị trường BĐS liên quan đến các vấn đề xã hội và kinh tế trên các mặt:nhà ở cho người nghèo,an ninh lương thực quốc gia,chủ quyền lãnh thổ,các vấn đề văn hoá,kiến trúc,truyền thống,...tuỳ theo cách xem xétcủa từng quốc gia,nhà nước có thể xây dựng và thực thi một số chính sách sau: 1. Chính sách đối với đất đai sản xuất nông nghiệp,đặc biệt là đất trồng lương thực. Nhằm đảm bảo an toàn lương thực,tạo môi trường sống ổn định cho xã hội,các nước đều chú trọng giữ một tỉ lệ nhất định đất đai để sản xuất nông nghiệp. Đối với loại đất đai này việc chuyển nhượng chỉ được phép diễn ra khi chủ mới cam kết sử dụng đất đúng mục đích như cũ. Ngoài ra,nhà nước khuyến khích nông dân đầu tư nhằm tăng độ màu mỡ cho đất thông qua việc ứng dụng các loại thuế đất nông nghiệp đặc biệt như thuế bỏ ruộng hoang hoá,đánh thuế theo giá trị đất,không đánh thuế theo sản lượng,...Về dài hạn nhà nước còn thực thi các chính sách bảo vệ nguồn tài nguyên đất đai nông nghiệp như hỗ trợ đầu tư thuỷ nông,bảo vệ thực vật... Nhìn chung chính sách đất đai nông nghiệp của nhà nướccó ảnh hưởng rất lớn đến việc giới hạn phạm vi và mục đích trao đổi đất đai nông nghiệp,làm cho loại đất đai này thường kém lưu động nhất trên thị trường. 2. Chính sách quản lý đô thị của nhà nước. Nhà nước có vai trò rất lớn trong quản lý đô thị nhằm không những sử dụng nhất quỹ đất hạn hẹp cuả đô thị mà còn chú trọng đúng mức đến các Hà Nội: 12- 2003 17
  19. Đề án môn học mặt sinh hoạt xã hội khác của đô thịnhư bề mặt kiến trúc,hệ số sử dụng tầng không gian và tầng ngầm, giao thông vận tải...hoạt động quản lý đô thị của nhà nước có ảnh hưởng đến thị trường BĐS trên nhiều mặt như làm thay đổi giá cả đất đaỉ các khu trung tâm kinh tế,tài chính,cải tạo hệ thống hạ tầng buộc nhà nước phải trưng muađất đai cũng ảnh hưởng tới giá cả và động thái của thị trường BĐS chính sách xây dựng nhà ở có sự hỗ trợ từ ngân sách cho các hộ gia đình có thu nhập thấp cũng ảnh hưởng nhất định đến sức ép cung-cầu về nhà ở,... Nhằm tạo môi trường minh bạch cho thị trường BĐS vận hành nhà nước thường cố gắng công khai hoá công tác quản lý đô thị thông qua việc cung cấp các thông tin về kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng,quy hoạch đô thị tổng thể trong một thời gian dài. Ngoài ra nhà nước cũng thu xếp một số loại thuế hợp lý đánh vào những đất đai có lợi do hoạt động đầu tư của nhà nước nhằm điều tiết lợi nhuận do các chủ sử dụng đất thu được mà không phải đầu tư thêm.các chính sách khuyến khích sử dụng tàng không gianvới các khu nhà cao tầng cũng như hoạt động khai thác giao thông ngầm dưới mặt đất góp phần làm tăng quỹ đất có thể đem trao đổi thương mại ở cacs đô thị lớn.nhà nước còn có chính sách bảo tồn các khu đô thị cổ hoặc đặt ra các yêu cầu về đảm bảo môi trường cho những hộ xung quanh ngôi nhàhoặc thửa đất dự định sang nhượng cho chủ mới,... Tất cả những hoạt động quản lý đô thị kể trên có thể làm cho hoạt động của thị trường BĐS ngày càng trở nên phức tạp hơn,yêu cầu nhiều thông tin hơn cũng như đòi hỏi các nghiệp vụ hỗ trợ chuyên nghiệp nhằm làm cho các giao dịch BĐS có thể tiến hành nhanh và thuận tiện hơn. 3. CHính sách tài chính của nhà nước hỗ trợ thị trường BĐS. hỗ trợ lớn nhất của nhà nước là tạo lập các cơ sở cung cấp thông tin thuận tiện với chi phí thấp cho thị trường BĐS. các cơ sở quản lý đăng ký BĐS của nhà nước có thể xây dựng các trung tâm phụ trợ nhằm cung cấp thông tin cho người có nhu cầu. Nhà nước cũng có thể hỗ trợ một phần chi phí đào Hà Nội: 12- 2003 18
  20. Đề án môn học tạo các chuyên gia cho thị trường BĐS thông qua các xuất học phí trong các trường đại học. Đặc biệt chính sách thuế của nhà nước có ảnh rất lớn đến hoạt động củathị trường BĐS. Thông thường nhà nước áp dụng thuế giá trị gia tăng trong các giao dịch BĐS. Nếu mức thuế suất quá cao sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc công khai hoá các giao dịch BĐS hoặc thu hẹp quy môcác vụ giao dịch. Nhằm làm cho BĐS được lưu động hợp lý tạo điều kiện sử dụng hiệu quả nhất nguồn BĐS hiện có, chính sách thuế gía trị gia tăng của BĐS phải có lợi cho người sử dụng chứ không phải chỉ nhằm điều tiết thu nhập về ngân sách nhà nước. Ngược lại, nếu không có thuế gía trị gia tăng cũng như không đánh thuế BĐS hoang hoá sẽ kích thích đầu cơ vàoBĐS , nhất là ở các giai đoạn có biến động giá làm cho thị trường BĐS hoạt động không tốt, thậm chí có thể đi ngược lại mục tiêu chung của nền kinh tế. Ngoài ra trong bước đầu hình thành thị trường BĐS nhà nước có thể ưu đại các tổ chức kinh doanh và dịch vụ trên thị trường BĐS theo luật khuyến khích đầu tư nhằm hỗ trợ về tài chính, giảm lỗ lãi, kích thích vốn đầu tư chảy vào ngành kinh doanh BĐS. Muốn hiểu rõ hơn các chính sách này của nhà nước nhằm quản lý thị trường BĐS chúng ta nên tham khảo thêm trong nghị quyết hội nghị lần thứ VII ban chấp hành trung ương khoá IX. Nghị quyết này cũng khẳng định việc nhà nước sử dụng công cụ luật pháp để quản lý thị trường BĐS. Bên cạnh đó, ta cũng nhận thấy rằng nhà nước đã tạo dựng khung pháp luật về thị trường BĐS, đó là cơ sở pháp lý hết sức quan trọng cho hoạt động của thị trường BĐS. Các văn bản pháp luật điều chỉnh các quan hệ pháp luật về nhà đất- BĐS đều có những đặc điểm chung của hệ thống các văn bản pháp luật của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam , đó là: + Duy trì trật tự và an toàn xã hội trong lĩnh vực kinh doanh đất đai và nhà ở Hà Nội: 12- 2003 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2