Bài giảng Kinh tế vi mô: Chương 3 - ThS. Nguyễn Tấn Phong

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Kinh tế vi mô: Chương 3 - Lý thuyết hành vi người tiêu dùng" trình bày các nội dung chính sau đây: Phân tích hành vi người tiêu dùng; Sự hình thành đường cầu thị trường; Mục đích của người tiêu dùng; Thuyết hữu dụng;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế vi mô: Chương 3 - ThS. Nguyễn Tấn Phong

LÝ THUY T HÀNH VI NGƯ I TIÊU DÙNG Microeconomic 82 Ths. Nguy n T n Phong M c tiêu nghiên c u • Phân tích hành vi ngư i tiêu dùng nh m xác ñ nh phương án tiêu dùng t i ưu, d a trên: – Thuy t h u d ng – Và phân tích cân b ng tiêu dùng b ng phương pháp hình h c C n lưu ý r ng, m i phương pháp (lý thuy t) ñ u có ưu và như c ñi m nhưng b sung cho nhau và mang l i k t qu là th ng nh t Microeconomic 83 Ths. Nguy n T n Phong
M c tiêu nghiên c u • Các v n ñ liên quan: – S hình thành ñư ng c u th trư ng – Đư ng tiêu dùng theo giá – Đư ng tiêu dùng theo thu nh p – Đư ng Engel – Tác ñ ng thay th và tác ñ ng thu nh p – Th ng dư tiêu dùng Microeconomic 84 Ths. Nguy n T n Phong Thuy t h u d ng • Là công trình nghiên c u ñ c l p c a ba nhà kinh t h c thu c trư ng phái c ñi n (1870), là: William Stanley Jevons (Anh), Karl Menger (Áo) và Leon Walras (Pháp). – Gi ñ nh n n t ng: M c th a mãn c a ngư i tiêu dùng có th ñ nh lư ng và ño lư ng ñư c; Các s n ph m có th chia nh ; NTD luôn có s l a ch n h p lý. – Các khái ni m cơ b n, như: h u d ng, t ng h u d ng và h u d ng biên. Microeconomic 85 Ths. Nguy n T n Phong
H u d ng • H u d ng: – Hay g i là th a d ng (U – Utility) – Là s th a mãn mà m t ngư i tiêu dùng c m nh n ñư c khi s d ng m t lo i hàng hóa nào ñó. – H u d ng mang tính ch quan Microeconomic 86 Ths. Nguy n T n Phong T ng h u d ng • T ng h u d ng – Ký hi u: TU – Total Utility – Là m c th a mãn ñ t ñư c khi tiêu dùng m t lư ng s n ph m nh t ñ nh trong m i ñơn v th i gian. T ng h u d ng s ph thu c vào s lư ng s n ph m ñư c s d ng; Nhưng không ñ ng nghĩa v i vi c s d ng ngày càng nhi u s n ph m thì t ng h u d ng s tăng. Microeconomic 87 Ths. Nguy n T n Phong
H u d ng biên • H u d ng biên – Ký hi u: MU – Marginal Utility – Là s thay ñ i trong t ng h u d ng khi s d ng thêm m t ñơn v s n ph m (v i ñi u ki n các y u t khác không ñ i) – Công th c tính: MUx = ∆TUx/∆X∆ N u hàm t ng h u d ng là hàm liên t c thì h u d ng biên chính là ñ o hàm b c nh t c a hàm t ng h u d ng Microeconomic 88 Ths. Nguy n T n Phong Quy lu t MU gi m d n Microeconomic 89 Ths. Nguy n T n Phong
Ý nghĩa • Khi s d ng ngày càng nhi u m t s n ph m (trong khi các s n ph m khác gi nguyên trong m i ñơn v th i gian) thì h u d ng biên c a s n ph m ñó s gi m d n: – TU tăng thì MU > 0 – TU max thì MU = 0 – TU gi m thì MU < 0 Microeconomic 90 Ths. Nguy n T n Phong M c ñích tiêu dùng • M c ñích c a ngư i tiêu dùng là: – T i ña hóa th a mãn – Trong gi i h n v ngân sách. Gi i h n ngân sách th hi n qua m c thu nh p và giá c hàng hóa c n mua V n ñ ñ t ra là ngư i tiêu dùng ph i mua bao nhiêu hàng hóa trong ph m vi ngân sách ñ ñ t m c ñích trong tiêu dùng. Phương án tiêu dùng (hay g i là r hàng hóa) khi ñó g i là phương án cân b ng t i ưu trong tiêu dùng. Microeconomic 91 Ths. Nguy n T n Phong
Nguyên t c t i ña hoá h u d ng • G i x, y là s lư ng • Ngư i tiêu dùng chi tiêu s n ph m X và Y. R h t thu nh p I = 600 ñvt hàng hóa t i ưu th a – Đ mua hai hàng hóa X và Y v i ñơn giá mãn ñi u ki n sau: (ñvt/ñvsp) l n lư t là MUX MUY Px = 30 và Py = 20 = PX PY – Hàm th a d ng c a X.PX + Y.PY = I NTD có phương trình: U(x,y) = x.y (v i x và A. x = 10 và y = 15 y là s lư ng hàng hóa B. x = 7,5 và y = 15 X và Y) C. x = 22 và y = 5 V y, r hàng hóa t i D. x = 15 và y = 10 ưu c a NTD là: Microeconomic 92 Ths. Nguy n T n Phong Phân tích b ng hình h c • Phân tích cân b ng tiêu dùng b ng hình h c ñư c nghiên c u b i Francis Y.Edgeworth (Anh, 1881) và ñư c hoàn ch nh b i John Richard Hicks (Anh, 1930) & R.G.D.Allen (Anh, 1930) d a trên công c ñư ng ñ ng ích (bàng quang) – Gi ñ nh n n t ng: S thích có tính hoàn ch nh; NTD luôn thích nhi u hơn là có ít hơn; S thích có tính b c c u. – Khái ni m cơ b n: ñư ng ñ ng ích và ñư ng ngân sách Microeconomic 93 Ths. Nguy n T n Phong
Đư ng ñ ng ích • Là t p h p các ph i h p khác nhau gi a hai hay nhi u hàng hóa (hay g i là r hàng hóa) cùng mang l i m c th a mãn cho ngư i tiêu dùng Theo b n thì b n thích r hàng hóa nào ? C n lưu ý r ng, hình d ng c a ñư ng ñ ng ích ph thu c vào s ưa thích cũng như m i quan h gi a hai hàng hóa trong r hàng hóa. Microeconomic 94 Ths. Nguy n T n Phong Đ c ñi m • Đư ng ñ ng ích có nh ng ñ c ñi m sau: – D c v phía ph i – Các ñư ng ñ ng ích không c t nhau – L i v phía g c t a ñ • T l thay th biên: – Ký hi u: MRSXY – Ph n ánh ñ s d ng ∆Y.MUY + ∆X.MUX = 0 thêm 1 ñvsp X thì ph i MUX ∆Y gi m bao nhiêu ñvsp Y ⇒− = = MRS XY MUY ∆X nh m ñ m b o m c th a mãn không ñ i Microeconomic 95 Ths. Nguy n T n Phong
Hình d ng ñ c bi t • Thông thư ng, ñư ng ñ ng ích là ñư ng cong l i v góc t a ñ . Tuy nhiên, tùy theo m i quan h gi a hai s n ph m mà ñư ng ñ ng ích có hình d ng ñ c bi t sau: X&Y là hai s n ph m X&Y là hai s n ph m X ñư c thích nhi u b sung thay th hơn s n ph m Y Trong trư ng h p ñư ng ñ ng ích r t d c, ñi u ñó có nghĩa là NTD thích s n ph m X nhi u hơn. Th m chí, khi ñư ng ñ ng ích song song v i tr c tung th hi n NTD ch thích s n ph m X Microeconomic 96 Ths. Nguy n T n Phong Đư ng ngân sách • Là t p h p các ph i h p khác nhau gi a hai s n ph m mà ngư i tiêu dùng có th mua ñư c v i m c thu nh p và giá c s n ph m ñã cho. – Phương trình ñư ng ngân sách có d ng: X.PX + Y.PY = I – Trong ñó: X/Y là s lư ng hàng hóa ñư c mua PX/PY là giá c hai hàng hóa X và Y I là thu nh p c a ngư i tiêu dùng Microeconomic 97 Ths. Nguy n T n Phong
Đ c ñi m • Đư ng ngân sách có ñ c ñi m sau: – Là ñư ng th ng d c xu ng v phía ph i –Đ d c c a ñư ng ngân sách là t l giá gi a hai s n ph m ñư c xác ñ nh: – PX/PY C n lưu ý r ng, ñ d c ñư ng ngân sách: – Th hi n s ñánh ñ i gi a hai s n ph m (d u âm) – Đi u ñó có nghĩa là: ngư i tiêu dùng mu n tăng mua 1 ñvsp X thì ph i gi m bao nhiêu ñvsp Y. Microeconomic 98 Ths. Nguy n T n Phong S d ch chuy n ñư ng ngân sách • Thu nh p thay ñ i • Giá s n ph m thay ñ i – Thu nh p tăng lên, giá – Khi thu nh p không ñ i không ñ i thì ñư ng ngân và PY không ñ i n u PX sách s d ch chuy n song tăng lên thì ngư c ngân song sang ph i. sách quay v phía g c. – Và ngư c l i – Và ngư c l i Microeconomic 99 Ths. Nguy n T n Phong
Nguyên t c t i ña hóa h u d ng • Trên ñ thi: – Các ph i h p A,E,B ñ u n m trên ñư ng ngân sách – Rõ ràng: N u ch n ph i h p A hay B ch t o ra m c tho mãn U2, chưa ph i là tho mãn cao nh t E là ph i h p t i ưu • T i ph i h p t i ưu (phương án tiêu dùng t i ưu) – Là ti p ñi m c a ñư ng ngân sách v i ñư ng ñ ng ích. – Khi ñó: MRSXY = – PX/PY Microeconomic 100 Ths. Nguy n T n Phong Hình thành ñư ng c u th trư ng • Đư ng c u th trư ng ñư c hình thành b i các ñư ng c u cá nhân. Hay nói m t cách khác: – T ng h p các ñư ng c u cá nhân theo hoành ñ ñ hình thành ñư ng c u th trư ng – Q = qA + qB +…+qN V i n là s lư ng NTD tham gia trên th trư ng. N u m i NTD ñ u có hàm s c u như nhau thì (D): Q = n.q Microeconomic 101 Ths. Nguy n T n Phong
Đư ng tiêu dùng theo giá • Là t p h p các ph i h p t i ưu gi a hai hàng hóa khi giá m t s n ph m thay ñ i, các ñi u ki n còn l i y1 (thu nh p và giá s n ph m còn l i) không ñ i. • V n ñ ñ t ra: Khi giá s n ph m X tăng lên thì s lư ng s n ph m Y s : A. Tăng B. Gi m C. Không ñ i D. Không th k t lu n ñư c Microeconomic 102 Ths. Nguy n T n Phong Đư ng tiêu dùng theo thu nh p Đư ng tiêu dùng theo thu nh p là t p h p các ph i h p t i ưu gi a hai s n ph m khi thu nh p thay ñ i và giá các s n ph m không ñ i Microeconomic 103 Ths. Nguy n T n Phong
Đư ng cong Engel • Đư ng cong Engel: – Là ñư ng bi u th m i quan h gi a thu nh p và kh i lư ng s n ph m ñư c mua c a NTD – Hình d ng ph thu c vào Đ i v i s n ph m thi t y u tính ch t c a hàng hóa Đ i v i s n ph m c p th p Đ i v i s n ph m cao th p Microeconomic 104 Ths. Nguy n T n Phong Tác ñ ng thay th & tác ñ ng thu nh p • Khi giá s n ph m X tăng lên thì lư ng tiêu th c a s n ph m này s gi m xu ng (v i các ñi u ki n khác không ñ i). Và ngư c l i. Đây là k t qu t ng h p c a hai tác ñ ng: – Tác ñ ng thay th là lư ng s n ph m X gi m xu ng khi giá s n ph m này tăng lên, v i ñi u ki n là m c thõa mãn (hay thu nh p) không ñ i. Và ngư c l i. – Tác ñ ng thu nh p là lư ng s n ph m X thay ñ i do s c mua gi m (hay thu nh p th c t gi m xu ng) và làm thay ñ i m c th a mãn. V n ñ ñ t ra là hai tác ñ ng này cùng chi u hay là ngư c chi u ? Microeconomic 105 Ths. Nguy n T n Phong
N u là s n ph m thông thư ng • N u X là s n ph m thông thư ng thì tác ñ ng thay th và tác ñ ng thu nh p là cùng chi u – Tác ñ ng thay th làm s n ph m X gi m t x1 xu ng x3 – Tác ñ ng thu nh p làm s n ph m X ti p t c gi m t x3 xu ng x2 K t qu là khi giá s n ph m X tăng lên thì lư ng s n ph m này gi m t x1 xu ng x2. Microeconomic 106 Ths. Nguy n T n Phong N u là hàng hóa Giffen • Hàng hóa Giffen là: – Hàng hóa th c p – Và tác ñ ng thu nh p ph i m nh ñ n n i l n át tác ñ ng thay th Microeconomic 107 Ths. Nguy n T n Phong
Th ng dư tiêu dùng • Th ng dư tiêu dùng cá • Th ng dư tiêu dùng trên nhân là chênh l ch gi a th trư ng là ph n di n m c giá t i ña mà ngư i tích n m dư i ñư ng c u tiêu dùng s n lòng tr so và n m trên giá cân b ng v i m c giá th c tr . trên th trư ng. Microeconomic 108 Ths. Nguy n T n Phong S can thi p c a Chính ph • Th ng dư tiêu dùng s gi m khi Chính ph can thi p th trư ng b ng công c : giá sàn và thu Đánh thu trên s n ph m n ñ nh m c giá t i thi u • V y, theo b n v i hai công c còn l i là giá tr n và tr c p thì th ng dư tiêu dùng s như th nào ? Microeconomic 109 Ths. Nguy n T n Phong
www.themegallery.com Microeconomic 110 Ths. Nguy n T n Phong