Bài giảng Lý thuyết kinh tế phát triển và chiến lược phát triển kinh tế gồm 2 phần: Phần 1 lý thuyết phát triển kinh tế, phần này sẽ trình bày các lý thuyết cơ bản nhất của kinh tế phát triển; phần 2 chiến lược phát triển kinh tế, trong phần này trình bày các chiến lược cơ bản của phát triển kinh tế.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết kinh tế phát triển và chiến lược phát triển kinh tế - Nguyễn Hoàng Bảo
- Bài giảng số 2:
Lý thuyết kinh tế phát triển
và chiến lược phát triển kinh tế
Nguyễn Hoàng Bảo
Khoa Kinh tế Phát triển
5/12/2014 1
- Phần 1: Lý thuyết phát triển kinh tế
Phần 2: Chiến lược phát triển kinh tế
5/12/2014 2
- Phần 1: Lý thuyết phát triển kinh tế
Phần này sẽ trình bày các lý thuyết cơ bản nhất
của kinh tế phát triển
5/12/2014 3
- Mô hình
“All models are wrong…some are useful”
George Box
5/12/2014 4
4
- Phần 1: Lý thuyết kinh tế phát triển
1. Các giai đoạn của tăng trưởng kinh tế
2. Mô hình tăng trưởng Harrod–Domar
3. Mô hình về hai sự thiếu hụt
4. Mô hình về ba sự thiếu hụt
5. Lý thuyết về vòng lẩn quẩn của sự nghèo đói
6. Tăng trưởng cân đối
7. Tăng trưởng mất cân đối
8. Mô hình hai khu vực của Arthur Lewis
9. Mô hình thay đổi cơ cấu
10. Thị trường
5/12/2014 5
- Phần 1: Lý thuyết kinh tế phát triển
1. Các giai đoạn của tăng trưởng kinh tế
2. Mô hình tăng trưởng Harrod–Domar
3. Mô hình về hai sự thiếu hụt
4. Mô hình về ba sự thiếu hụt
5. Lý thuyết về vòng lẩn quẩn của sự nghèo đói
6. Tăng trưởng cân đối
7. Tăng trưởng mất cân đối
8. Mô hình hai khu vực của Arthur Lewis
9. Mô hình thay đổi cơ cấu
10. Thị trường
5/12/2014 6
- 1. Các giai đoạn của tăng trưởng kinh tế
(Rostow, 1960)
Xã hội truyền thống (Traditional society)
Các điều kiện tiền đề cho cất cánh (Preconditions for take off)
Cất cánh (Take off)
Chín muồi (Drive to maturity)
Tiêu dùng hàng loạt với khối lượng lớn (high mass production)
5/12/2014 7
- Xã hội truyền thống
• Dựa trên nền nông nghiệp đủ ăn; săn bắn và hái
lượm; kinh tế nguyên thuỷ;
• Xã hội tĩnh (cứng nhắc): Thiếu các tầng lớp XH,
thiếu di chuyển kinh tế của các cá nhân, ổn định là ưu
tiên, thay đổi được xem là tiêu cực;
• Công nghệ bị giới hạn.
5/12/2014 8
- Các điều kiện tiền đề cho cất cánh
• Nhu cầu bên ngoài về nguyên vật liệu là khởi đầu cho thay đổi kinh tế;
• Phát triển nền nông nghiệp có năng suất, thương mại và có xuất khẩu;
• Mở rộng và tăng cường đầu tư cho các thay đổi về môi trường vật chất,
mở rộng SX (tưới tiêu, kênh đào, cảng);
• Gia tăng và mở rộng công nghệ và phát triển công nghệ hiện có;
• Có các thay đổi trong cấu trúc xã hội;
• Di chuyển xã hội của các cá nhân bắt đầu; và,
• Phát triển các thực thể quốc gia và chia sẻ các lợi ích kinh tế.
5/12/2014 9
- Cất cánh
• Công nghiệp chế tạo được hợp lý hoá và gia tăng quy
mô trong một số ngành công nghiệp dẫn dắt khi hàng
hoá SX cho xuất khẩu và cho tiêu dùng;
• Ngành công nghiệp SX hàng hoá phát triển nhanh; và,
• Ngành dệt và may mặc thường là ngành công nghiệp
cất cánh đầu tiên.
5/12/2014 10
- Chín muồi
• Đa dạng hoá trong các ngành công nghiệp;
• Công nghiệp chế tạo chuyển sang ngành công nghiệp dẫn
dắt đầu tư (hàng hoá vốn), hướng tới hàng tiêu dùng lâu
bền và tiêu dụng nội địa;
• Phát triển nhanh cơ sở hạ tầng vận tải;
• Đầu tư trên diện rộng về cơ sở hạ tầng xã hội (trường
học, đại học, bệnh viện).
5/12/2014 11
- Tiêu dùng hàng loạt có khối lượng lớn
• Công nghiệp thống trị trong nền kinh tế;
• Hàng tiêu dùng có giá trị lớn (xe hơi); và,
• Người tiêu dùng điển hình có thu nhập (khả dụng) hơn
nhu cầu căn bản và có thể mua các sản phẩm khác.
5/12/2014 12
- Điều kiện cần, nhưng chưa đủ
• Cấu trúc của nền kinh tế
• Thể chế và chính sách hỗ trợ
• Lực lượng lao động được đào tạo tốt và có giáo dục
• Thị trường hàng hoá và tiền tệ được tích hợp tốt
• Nền hành chính chính phủ hoạt động có hiệu quả
• Khả năng lập kế hoạch và điều hành các dự án
5/12/2014 13
- Hạn chế của mô hình Rostow (1960)
• Quan điểm tuyến tính về tiến trình lịch sử
• Nhấn mạnh đến ngành công nghiệp dẫn dắt
• Nhấn mạnh đến tăng trưởng kinh tế
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của viện trợ và đầu
tư nước ngoài
• Không xem xét các vấn đề kinh tế và chính trị
giữa các quốc gia phát triển và kém phát triển
5/12/2014 14
- Phần 1: Lý thuyết kinh tế phát triển
1. Các giai đoạn của tăng trưởng kinh tế
2. Mô hình tăng trưởng Harrod–Domar
3. Mô hình về hai sự thiếu hụt
4. Mô hình về ba sự thiếu hụt
5. Lý thuyết về vòng lẩn quẩn của sự nghèo đói
6. Tăng trưởng cân đối
7. Tăng trưởng mất cân đối
8. Mô hình hai khu vực của Arthur Lewis
9. Mô hình thay đổi cơ cấu
10. Thị trường
5/12/2014 15
- 2. Mô hình Harrod – Domar (1939, 1947)
(1) Y=K/k (trong đó Y là xuất lượng; K là trữ lượng vốn; và k là tỷ
lệ giữa vốn và xuất lượng)
(2) dY=dK/k
(3) g=dY/Y=(dK/Y)*(1/k)
(4) dK=I=S
(5) g=s/k (trong đó s=S/Y)
• k là đo lường năng suất của vốn hoặc đầu tư.
• Được áp dụng để đưa ra quyết định đầu tư.
• Các ngành có k thấp sẽ được ưu tiên đầu tư.
5/12/2014 16
- 2. Mô hình về một sự thiếu hụt
• Được phát triển do Roy Harrod (1939) và Evsey Domar (1947).
– Harrod, R. F. (1939), "An Essay in Dynamic Theory," Economic Journal, Vol. 49, No. 1.
– Domar, D. (1946), "Capital Expansion, Rate of Growth and Employment," Econometrica, Vol. 14.
• Giả định rất ngặt của mô hình này là xem xuất lượng của bất cứ đơn vị
kinh tế nào (doanh nghiệp, ngành hay toàn bộ nền kinh tế) tùy thuộc
vào vốn đầu tư.
• Dùng để khảo sát giản đơn giữa tăng trưởng và mức vốn yêu cầu
• Thêm khấu hao vào để tính toán
• Mô hình này làm rõ sự cân bằng giữa thu nhập, tiết kiệm, đầu tư và
sản lượng để có thể duy trì tăng trưởng ổn định và toàn dụng nhân
công trong nền kinh tế tư bản phát triển.
• Cho biết mức đầu tư và tiết kiệm cần thiết để có được tăng trưởng.
5/12/2014 17
- Mô hình Harrod – Domar
Mô hình này giải thích tăng trưởng một cách đơn
giản là tích lũy vốn.
5/12/2014 18
- Phần 1: Lý thuyết kinh tế phát triển
1. Các giai đoạn của tăng trưởng kinh tế
2. Mô hình tăng trưởng Harrod–Domar
3. Mô hình về hai sự thiếu hụt
4. Mô hình về ba sự thiếu hụt
5. Lý thuyết về vòng lẩn quẩn của sự nghèo đói
6. Tăng trưởng cân đối
7. Tăng trưởng mất cân đối
8. Mô hình hai khu vực của Arthur Lewis
9. Mô hình thay đổi cơ cấu
10. Thị trường
5/12/2014 19
- 3. Mô hình về hai sự thiếu hụt
1) ΔY = kI Y là GDP
I là đầu tư
2) Y = C + I + E – M k cho biết một đơn vị vốn đầu tư tạo ra
3) Y – C = S bao nhiêu đơn vị giá trị sản lượng
C là tiêu dùng
4) F = M – X E là xuất khẩu
5) g = ΔY/Y = k (S/Y + F/Y) M là nhập khẩu
S là tiết kiệm
6) M = Mk + Mi = mk I + mi Y F là luồng vốn nước ngoài (gộp)
7) ΔY = (k/mk).Mk Mk là nhập khẩu vốn
Mi là nhập khẩu hàng hoá trung gian
8) X = eY g là tăng trưởng kinh tế
9) Mk = F + eY – miY mk cho biết một đơn vị vốn đầu tư sẽ
nhập mk đồng vốn
10) g = (k/mk) (F/Y + e – mi) mi cho biết hoạt động nền kinh tế tăng
lên một đơn vị thì nhập mi đơn vị vốn
5/12/2014 20
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
