Bài giảng môn kinh tế vĩ mô- chương 4

Chia sẻ: Tailieu Upload | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

473
lượt xem 197
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'bài giảng môn kinh tế vĩ mô- chương 4', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng môn kinh tế vĩ mô- chương 4

CHÖÔNG 4 TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ VAØ CHU KYØ KINH TEÁ I. CHU KYØ KINH TEÁ 1. Soá nhaân Keynes (soá nhaân toång caàu) vaø nguyeân lyù gia toác 1.1. Nguyeân lyù gia toác Khi neàn kinh teá ñang trong thôøi kyø môû mang thì söï ñaàu tö taêng raát nhanh. Ngöôïc laïi, khi kinh teá rôi vaøo suy thoaùi thì söï ñaàu tö cuõng giaûm raát nhanh. Möùc caàu veà ñaàu tö chòu taùc ñoäng cuûa vieäc taêng khoái löôïng haøng hoùa baùn ra. Hieän töôïng naøy goïi laø “nguyeân lyù gia toác”. Nguyeân lyù naøy noùi leân raèng soá voán maø xaõ hoäi caàn ñeán, duø laø haøng hoùa hay trang thieát bò, phuï thuoäc tröôùc tieân vaøo möùc saûn xuaát . Vieäc taêng voán, taêng ñaàu tö chæ xaûy ra khi saûn löôïng taêng. Keát quaû laø moät thôøi kyø phoàn thònh coù theå chaám döùt, khoâng ñôn giaûn chæ do haøng hoùa baùn ra bò giaûm suùt maø chæ vì haøng hoùa baùn ra bò chöõng laïi ôû möùc cao. Ví duï: G/s coù 1 DN maø doanh soá haøng hoùa baùn ra haøng naêm baèng ½ giaù trò thieát bò cô baûn. Khi soá haøng hoùa haøng naêm baùn ra 30 tr.USD, thì soá voán laø 60 tr.USD. Soá maùy moùc (TLSX) maø DN coù laø 20 caùi ôû caùc löùa tuoåi khaùc nhau vaø cöù moãi naêm seõ coù moät caùi bò thay theá. Nhö vaäy, vì thay theá baèng möùc tieâu hao neân khoâng coù ñaàu tö roøng, hoaëc tieát kieäm. Ñaàu tö dieãn ra ôû möùc 3 tr.USD/naêm, töùc laø 1 naêm thay 1 maùy. Soá 27 tr.USD coøn laïi veà tieàn baùn haøng coù theå giaû ñònh laø bieán vaøo tieàn löông vaø laõi coå phaàn. Giaû ñònh naêm thöù tö soá haøng baùn ra taêng 50% töø 30 tr USD leân 45 tr USD. Ñeå giöõ cho tyû leä tö baûn vaø saûn 1
löôïng vaãn laø 2:1, soá maùy moùc cuõng phaûi taêng 50% töùc töø 20 maùy leân 30 maùy. Trong naêm thöù tö ñoù, ñaùng leõ mua theâm 1 maùy ngöôøi ta phaûi mua 11 maùy (10 maùy môùi vaø 1 maùy thay theá maùy ñaõ hao moøn). Nhö theá, soá haøng baùn ra taêng 50%. Ñaàu tö vaøo maùy moùc taêng töø 1 leân 11, töùc laø 1000%. ⇒ Söï ñaùp öùng taêng nhanh toác ñoä ñaàu tö ñoái vôùi bieán ñoäng taêng cuûa saûn löôïng ñöôïc goïi laø nguyeân lí gia toác. Nguyeân lí gia toác (tr. USD) So á V oá Ñaà u Ñ aà u tö Thôøi gi a n b aù n ra tö ( NI + tha y th e á ) haø n g r oø n g 2
Giai ñoaïn I - Naêm 30 60 0 1 maùy giaù 3 tr.USD = 3 tr ñaàu 30 60 0 1 maùy giaù 3 tr.USD = 3 tr - Naêm 30 60 0 1 maùy giaù 3 tr.USD = 3 tr thöù 2 - Naêm thöù 3 Giai ñoaïn II - Naêm 45 90 30 (10 +1) maùy giaù 3 tr.USD thöù 4 60 120 30 = 33 tr - Naêm 75 150 30 (10 +1) maùy giaù 3 tr.USD thöù 5 = 33 tr - Naêm (10+1) maùy giaù 3 tr.USD thöù 6 = 33 tr Giai ñoaïn III 1 maùy giaù 3 tr.USD giaù 3 - Naêm 75 150 0 tr.USD = 3 tr thöù 7 Giai ñoaïn IV 1 maùy giaù 3 tr. USD giaù 3 - Naêm 73,8 147 -3 tr.USD = 3 tr thöù 8 Nhö vaäy, nguyeân lí gia toác cho thaáy chæ caàn khoâng taêng maïnh soá haøng hoùa baùn ra nhieàu laém maø vaãn coù theå taêng maïnh chi tieâu veà ñaàu tö. Neáu nhö soá haøng baùn ra ngöøng taêng ôû toác ñoä nhanh nhö baûng treân maø chöõng laïi (naêm thöù 7) thaäm chí ôû möùc cao 75 tr.USD/naêm thì ñaàu tö roøng seõ giaûm xuoáng 0 vaø ñaàu tö trong nhieàu naêm seõ tuït xuoáng chæ coøn 1 maùy/naêm. Noùi caùch khaùc, neáu soá haøng baùn ra khoâng taêng nöõa thì keát quaû ñaàu tö giaûm 90% vaø ñaàu tö roøng giaûm 1000% (giai ñoaïn 3). ⇒ Töø caùc phaân tích treân, coù theå ruùt ra: Nguyeân lyù gia toác laø moät nhaân toá maïnh meõ daãn ñeán söï khoâng oån ñònh veà kinh teá; nhöõng thay ñoåi veà saûn löôïng coù theå bieán thaønh nhöõng thay ñoåi lôùn hôn veà ñaàu tö. 3
1. 2 . Moâ hình so á nha â n Keyn e s va ø vaá n ñe à sa û n Quan heä cung - caàu laø nhaân toá chi phoái vieäc quyeát ñònh ñaàu tö môû roäng saûn xuaát, bò ñaët trong heä chi phoái bôûi caùc nhaân toá sau: - Khi thu nhaäp taêng ⇒ C⇑ ⇒ AD⇑⇒ Y⇑ . - Y⇑ thì phaûi môû roäng saûn xuaát ⇒ I⇑ - Ñeå I⇑ phaûi taêng S ⇒C⇓⇒ AD⇓ . 1 (C + I ) seõ chæ cho Moâ hình soá nhaân Keynes: Yo = 1 − MPC thaáy tieâu duøng vaø ñaàu tö taùc ñoäng qua laïi laãn nhau nhö theá naøo. Töø treân thaáy Yo phuï thuoäc ∆ I vaø ∆ C. 1 ∆ Y= ∆I 1 − MPC 2. Chu kyø kinh teá (chu kyø kinh doanh) 2.1. Ñònh nghóa Chu kyø kinh teá laø nhöõng chuoãi traïng thaùi phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, coù cô caáu vaø ñoä daøi thôøi gian dieãn bieán gioáng nhau, laëp ñi, laëp laïi moät caùch lieân tuïc. (Hay Chu kyø kinh doanh laø hieän töôïng SLTT dao ñoäng leân xuoáng theo thôøi gian, xoay quanh SLTN). Ñænh (peak) GNP, bieåu thò cho xu Chu kyø höôùng taêng tröôûng kinh doanh daøi haïn Y D Yp A B Ñaùy(trough) C Yt t (thôøi gian) 4 Thu heïp Môû SX roäng SX
2.2. Bieán thaùi cuûa chu kyø kinh teá Chu kyø kinh teá thöôøng coù caùc giai ñoaïn sau ñaây: - Ñaùy: laø traïng thaùi thaáp nhaát cuûa neàn kinh teá, laø ñieåm thaáp nhaát cuûa GNP. - Baønh tröôùng: laø thôøi kyø taêng tröôûng vaø phaùt trieån, giöõa ñaùy vaø ñænh. - Ñænh: Laø traïng thaùi cao nhaát cuûa neàn kinh teá, laø ñieåm cao nhaát maø GNP ñaït ñöôïc sau giai ñoaïn taêng tröôûng phaùt trieån. - Suy thoaùi, khuûng hoaûng. Ñoù laø giai ñoaïn giöõa ñænh vaø ñaùy môùi. Ñaây laø traïng thaùi cuoái cuøng cuûa chu kyø tröôùc, cuõng laø traïng thaùi ñaàu cuûa chu kyø sau. 2.3. Ñaëc tröng Ñaëc tröng noåi baät cuûa noù theå hieän ôû giai ñoaïn suy thoaùi, coù caùc daáu hieäu sau: - Haøng toàn kho taêng nhanh vaø ñöôïc thanh toaùn trong giai ñoaïn ñaàu cuûa suy thoaùi baèng caùch baùn chaïy. - Ñaàu tö giaûm maïnh. - Voán KD bò thieáu traàm troïng. - Möùc caàu veà lao ñoäng giaûm maïnh. - Giaù caû caùc maët haøng nhaïy caûm thöôøng giaûm, nhö thò tröôøng chöùng khoaùn. - Laõi suaát giaûm maïnh. 5
2.4. Nhöõng nhaân toá taùc ñoäng vaøo chu kyø kinh teá Beân treân ñaõ coù ñònh nghóa chu kyø kinh teá laø do hieän töôïng SLTT dao ñoäng leân xuoáng theo thôøi gian, xoay quanh SLTN, tuy nhieân nguyeân nhaân gaây ra chu kyø kinh teá raát phöùc taïp, ñeå lyù giaûi ñieàu naøy coù caùc tröôøng phaùi sau: - Tröôøng phaùi höôùng ngoaïi: tröôøng phaùi naøy tìm nguyeân nhaân beân ngoaøi heä thoáng kinh teá ñoù laø do chieán tranh, caùc cuoäc caùch maïng, söï thay ñoåi trong theå cheá chính trò, tæ leä taêng daân soá,… - Tröôøng phaùi höôùng noäi (caùc yeáu toá beân trong heä thoáng kinh teá): coi nguyeân nhaân cuûa söï phaùt trieån kinh teá theo chu kyø naèm trong baûn thaân heä thoáng kinh teá, nhö cô caáu, cô cheâ kinh teá,… - Tröôøng phaùi toaøn dieän: chuû tröông coi troïng caû 2 yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi, yeáu toá beân trong ñoùng vai troø noäi löïc, yeáu toá beân ngoaøi ñoùng vai troø moâi tröôøng. 2.5. Cô cheá phaùt sinh chu kyø kinh teá a. Chu kyø kinh teá xuaát hieän do söï thay ñoåi toång cung hay toång caàu? Do neàn kinh teá thò tröôøng coù nhöôïc ñieåm laø taïo ra caùc chu kyø kinh doanh, saûn löôïng Quoác gia coù khuynh höôùng dao ñoäng leân xuoáng xoay quanh saûn löôïng tieàm naêng. Moät trong nhöõng muïc tieâu cuûa kinh teá vó moâ laø tìm ra nguyeân nhaân vaø bieän phaùp khaéc phuïc söï dao ñoäng ñoù. Tröôùc nhöõng naêm 30, caùc nhaø kinh teá khoâng nhaän thöùc ñöôïc raèng chính söï dao ñoäng cuûa toång caàu ñaõ taïo neân söï dao ñoäng cuûa saûn löôïng thöïc teá. Nhaø kinh teá hoïc ngöôøi Anh, John Maynard Keynes ñaõ cung caáp cho chuùng ta 1 moâ hình giuùp nhaän thöùc ra ñöôïc ñieàu naøy. Maëc duø ñaõ coù nhieàu thaùc thöùc, caûi bieán ñoái 6
vôùi cô sôû lyù thuyeát maø Keynes ñöa ra vaøo naêm 1936, nhöng nhöõng yù töôûng cô baûn trong moâ hình Keynes vaãn laø neàn taûng trong heä thoáng lyù thuyeát cuûa nhöõng ngöôøi keá tuïc oâng – nhöõng ngöôøi theo tröôøng phaùi Keynes hieän ñaïi. Caùch tieáp caän naøy ñöôïc ñaùnh giaù cao, bôûi leõ noù toû ra gaàn guõi vôùi thöïc teá bieán ñoåi cuûa ñôøi soáng kinh teá haøng ngaøy vaø ñöôïc vaän duïng ôû nhieàu nöôùc. Nhöõng soá lieäu thoáng keâ minh hoaï cho ñònh luaät OKUN cuõng hoã trôï cho quan ñieåm naøy. Moái quan heä giöõa tyû leä taêng tröôûng thöïc teá vaø tyû leä thaát nghieäp ñöôïc löôïng hoaù döôùi teân goïi ñònh luaät OKUN. Ñònh luaät Okun cho bieát möùc ñoä thay ñoåi cuûa tyû leä thaát nghieäp thöïc teá khi coù söï thay ñoåi trong töông quan giöõa saûn löôïng thöïc teá vaø saûn löôïng tieàm naêng (Qp). YÙ töôûng cô baûn cuûa ñònh luaät naøy laø: Saûn löôïng thöïc teá caøng thaáp hôn Qp thì thaát nghieäp taêng leân caøng nhieàu. Nhö vaäy: Saûn löôïng thöïc teá töø möùc thaáp taêng leân vôùi toác ñoä nhanh hôn toác ñoä taêng cuûa Qp thì thaát nghieäp seõ giaûm bôùt. Töø yù töôûng naøy, coùù hai caùch ñaët vaán ñeà: - Caùch thöù nhaát: Khi saûn löôïng thöïc teá thaáp hôn Qp laø bao nhieâu % thì thaát nghieäp seõ taêng theâm 1%. - Caùch thöù hai: Khi toác ñoä taêng cuûa saûn löôïng thöïc teá cao hôn toác ñoä taêng cuûa saûn löôïng tieàm naêng bao nhieâu % thì thaát nghieäp seõ giaûm bôùt 1%. ⇒ Ñònh luaät Okun: Caùch thöù nhaát: Theo P.A.Samuelson vaø W.D. Nordhaus: "Khi Q thaáp hôn Qp 2% thì thaát nghieäp seõ taêng theâm 1% so vôùi thaát nghieäp töï nhieân". 7
Töø ñoù suy ra: Neáu saûn löôïng thöïc teá (Qtt) < Saûn löôïng tieàm naêng (Qp) moät löôïng X(%) thì thaát nghieäp seõ taêng theâm moät löôïng: X ∆U = 2 Maø X ñöôïc xaùc ñònh bôûi: Qp - Qt X= x10 Qp 0 Neân: Qp - Qt x50 ∆U = Qp ∆ U laø tyû leä thaát nghieäp taêng leân theâm do saûn löôïng thaáp hôn möùc tieàm naêng. Do taïi möùc saûn löôïng tieàm naêng ñaõ coù thaát nghieäp baèng vôùi thaát nghieäp töï nhieân. Cho neân, tyû leä thaát nghieäp thöïc teá (Ut) phaûi baèng thaát nghieäp töï nhieân (Un) coäng vôùi ∆ U. Töùc laø: Qp - Qt Ut = Un x50 + Qp b. Chu kyø kinh teá trong moâ hình Keynes Caàn phaân bieät quan ñieåm coå ñieån vaø quan ñieåm cuûa Keynes veà vaán ñeà xaùc ñònh saûn löôïng treân 2 quan ñieåm: -Theo quan ñieåm coå ñieån: giaù caû vaø tieàn löông hoaøn toaøn linh hoaït neân ñöôøng toång cung thaúng ñöùng. 8
Do ñoù, vôùi quan ñieåm naøy khoâng coù thaát nghieäp khoâng töï nguyeän, chính saùch kinh teá vó moâ khoâng theå taùc ñoäng ñeán saûn löôïng. - Theo Keynes, giaù caû vaø tieàn coâng khoâng linh hoaït trong 1 khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. Vì theá ñöôøng AS naèm ngang. Trong tröôøng hôïp naøy baát cöù söï thay ñoåi naøo cuûa toång caàu ñeàu ñöôïc phaûn aùnh vaøo söï thay ñoåi saûn löôïng thöïc teá hôn laø giaù caû. Theo oâng, ñoái vôùi neàn kinh teá coù thaát nghieäp cao vaø dai daúng, CP coù theå coù chính saùch kinh teá vó moâ nhaèm kích caàu ñaàu tö vaø caàu tieâu duøng caûi thieän tình AD2 hình. AD AD E0 AD1 E1 Y Yp Y1 c. Taùc ñoäng qua laïi giöõa soá nhaân Keynes vaø nhaân toá gia toác Thuyeát moâ hình soá nhaân - gia toác (Multiplier- Accelerator model Theory) ñeà xuaát caùch giaûi thích chu kyø döïa vaøo moät cuù soác beân ngoaøi, ñöôïc lan truyeàn bôûi soá nhaân cuøng vôùi nhaân gia toác, taïo neân söï dao ñoäng leân xuoáng cuûa SL(Samuelson). Chuùng ta bieát, soá nhaân Keynes laø heä soá phaûn aùnh löôïng thay ñoåi cuûa SL khi toång caàu thay ñoåi 1 ñôn vò. Moät trong caùc yeáu toá naêng ñoäng laøm thay ñoåi toång caàu laø ñaàu tö cuûa tö nhaân (I). Theo Samuelson, söï thay ñoåi trong ñaàu tö vöøa laø nguyeân nhaân vöøa laø keát quaû cuûa chu kyø kinh doanh. Laø nguyeân nhaân bôûi vì vieäc gia taêng hay giaûm bôùt ñaàu tö seõ daãn ñeán söï gia taêng 9
hay suït giaûm cuûa saûn löôïng. Taùc ñoäng naøy ñöôïc theå hieän baèng moâ hình soá nhaân ∆ Y = m’.∆ AD. Laø keát quaû vì trong caùc chu kyø KD, SL lieân tuïc taêng leân vaø giaûm xuoáng. Khi SL thay ñoåi ñaàu tö cuõng thay ñoåi theo. Taùc ñoäng cuûa SL laøm thay ñoåi ñaàu tö ñöôïc goïi laø nhaân toá gia toác . Samuelson cho raèng söï töông taùc giöõa soá nhaân vaø gia toác taïo ra chu kyø kinh doanh. Töø thuyeát ñoù, ngoaøi nhöõng nhaân toá taùc ñoäng ñeán ñaàu tö ñaõ neâu trong chöông 3, vieäc taêng voán, taêng ñaàu tö coøn xaûy ra khi saûn löôïng taêng. Hôn nöõa, saûn löôïng phaûi lieân tuïc taêng cuøng nhòp ñoä môùi ñaûm baûo cho voán ñaàu tö khoâng ñoåi. Keát quaû laø, khi saûn löôïng ngöøng taêng, thì ñaàu tö roøng ( ñaàu tö taêng theâm voán tö baûn) giaûm ñeán 0 vaø toång ñaàu tö chæ baèng ñaàu tö ñeå duy trì naêng löïc saûn xuaát hieän coù. Ngöôïc laïi, khi saûn löôïng giaûm, ñaàu tö seõ giaûm xuoáng döôùi 0 trong thôøi gian daøi. Cô cheá phoái hôïp nhaân toá gia toác vaø moâ hình soá nhaân coù theå moâ taû nhö sau (cô cheá hình thaønh chu kyø kinh doanh): Ñaàu tö taêng ⇒ saûn löôïng taêng (theo moâ hình soá nhaân) ⇒ ñaàu tö taêng( theo soá nhaân gia toác) ⇒ saûn löôïng taêng,.. ñaït ñænh chu kyø. Tieáp ñeán: Saûn löôïng ngöøng taêng ⇒ ñaàu tö giaûm (theo nhaân toá gia toác)⇒ saûn löôïng giaûm (theo moâ hình soá nhaân) ⇒ ñaàu tö giaûm ( theo nhaân toá gia toác) ⇒ saûn löôïng giaûm,... chaïm ñaùy chu kyø. Tieáp ñeán, ñaàu tö taêng leân vaø chu kyø laïi baét ñaàu töø ñaàu. 2.6. Taùc ñoäng cuûa Chính phuû vaøo chu kyø kinh teá 10
Taùc ñoäng vaøo chu kyø kinh teá thöïc chaát laø ñeå loaïi boû suy thoaùi. Vieäc ngaên chaën suy thoaùi chæ coù theå do Chính phuû thöïc hieän. Chính phuû caàn: - Hieåu vaø naém ñöôïc chu kyø cuûa nhöõng löïc taùc ñoäng beân trong vaø beân ngoaøi, töø ñoù CP tìm caùch khai thaùc neàn kinh teá sao cho hoaït ñoäng ôû möùc SL tieàm naêng trong thôøi gian daøi. - Theo doõi vaø döï baùo caùc dieãn bieán kinh teá ñeå coù giaûi phaùp phoøng ngöøa. Bôûi leõ ñôn giaûn, neáu nhö caùc nhaø kinh doanh ñöôïc döï baùo raèng saép tôùi neàn kinh teá seõ ñi xuoáng, thì hoï seõ yù thöùc ñöôïc raèng caàn phaûi giaûm bôùt haøng toàn kho. Töông töï nhö vaäy, neáu caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch kinh teá thaáy tröôùc saép coù moät thôøi kyø phoàn thònh veà kinh teá, hoï coù theå coù nhöõng bieän phaùp tieàn teä hoaëc thueá khoa ñeå haïn cheá chi tieâu. - Söû duïng caùc coâng cuï quaûn lyù vó moâ cuûa CP nhö chính saùch taøi chính, tieàn teä, giaù caû ñeå ñieàu tieát caùc bieán ñoäng. - Aùp duïng chính saùch kích caàu ñaàu tö, kích caàu tieâu duøng ñoàng boä vaø phuø hôïp vôùi maët baèng kinh teá taïo ra söï taêng tröôûng oån ñònh vaø beàn vöõng. - Caûi caùch caùc cô caáu kinh teá ñeå choáng laïi khuûng hoaûng. III. TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ 1. Ñònh nghóa Laø söï gia taêng löïc löôïng kinh teá cuûa naêm naøy so vôùi naêm tröôùc hoaëc naêm ñöôïc choïn laøm xuaát phaùt ñieåm cuûa chu kyø nghieân cöùu. 11
Hoaëc: Laø söï taêng theo quy moâ saûn löôïng hay thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa moät neàn kinh teá trong moät thôøi kyø nhaát ñònh (thöôøng laø 1 naêm). Ñoù laø keát quaû ñöôïc taïo ra bôûi taát caû caùc hoaït ñoäng saûn xuaát vaø dòch vuï trong neàn kinh teá. Toác ñoä taêng haøng naêm phaûn aùnh % thay ñoåi cuûa saûn löôïng naêm sau so vôùi naêm tröôùc. Ch æ t ie â u n a ê m ( t ) - c h æ t ie â u n a ê m ( t -1 ) x100 Vt = Vt laø toác æ t ie â u n a ê m (moät chæ tieâu naøo ñoù Ch ñoä taêng cuûa t -1 ) naêm t Chæ tieâu naêm t vaø naêm (t –1) coù theå laø GNP hoaëc GDP. 2. Nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán möùc taêng tröôûng KTQD 2.1. Tæ leä tích luõy vaø tieâu duøng - Khi taêng tích luõy, giaûm tieâu duøng seõ haïn cheá taêng tröôûng. - Neáu taêng tieâu duøng seõ taêng saûn xuaát. Coù: YD = C + S C C= C + MPC.Y E S= -C + MPS.Y C 45 Y o Y -C 2.2. Tích luõy, ñaàu tö vaø ñeå daønh 12
Ñeå daønh chæ ñôn giaûn laø khoâng tieâu duøng heát thu nhaäp, muoán daønh laïi moät phaàn ñeå ñeà phoøng ruûi ro hoaëc chöa bieát duøng soá tieàn ñoù vaøo vieäc gì do baõo hoøa veà nhu caàu tieâu duøng. Tích luõy laø söï ñeå daønh coù muïc ñích ñaàu tö, chôø cô hoäi, chôø ñuû söùc seõ ñaàu tö. Ñaàu tö laø bieán tích luõy thaønh cô sôûSvaät chaát kyõ (Quoác S= -C + MPS.Y 2 S I, daân) thuaät cho söï taêng tröôûng kinh teá. i E S I 1 C i1 I (i) Y i2 Y Y* I -C Söï taùc ñoäng cuûa tieát kieäm vaø ñaàu tö ñeán thu nhaäp vaø taêng tröôûng kinh teá. Taïi ñieåm E möùc tieát kieäm mong muoán baèng möùc ñaàu tö mong muoán. 3. Caùc daïng taêng tröôûng kinh teá 3.1. Taêng tröôûng kieåu “bong boùng xaø phoøng” Ñoù laø söï taêng tröôøng nhanh vaø keùm beàn vöõng. Ñaëc ñieåm: - Coù khaùt voïng taêng tröôûng nhanh, daãn ñeán ñaàu tö oà aït, ñaàu tö khoâng nhöõng baèng voán vay daøi haïn maø coøn baèng voán vay ngaén vaø trung haïn. Ñieàu ñoù deã daãn ñeán khuûng hoaûng taøi chính, vaø keát cuïc laø söï suy thoaùi kinh teá. - Vay nôï nöôùc ngoaøi lôùn nhöng söû duïng voán keùm hieäu quaû.(Ñieån hình laø Achentina) 13
-Chæ taäp trung ñaàu tö moät soá ngaønh, neân khi nhöõng ngaønh naøy thaát baïi trong caïnh tranh quoác teá, neàn kinh teá ñaát nöôùc seõ suïp ñoå nhanh choùng. 3.2. Taêng tröôûng kinh teá noùng Ñoù laø söï taêng tröôûng kinh teá cao nhöng phaûi traû giaù quaù lôùn veà nhieàu maët, nhö veà moâi tröôøng, daân soá, cô sôû haï taàng,… ñoàng thôøi ñoù laø söï phaùt trieån phieán dieän veà kinh teá, khoâng xuaát phaùt töø tieàm naêng cuûa ñaát nöôùc. 3.3. Taêng tröôûng caân ñoái Ñoù laø söï taêng tröôûng kinh teá trong khi giöõ nguyeân cô caáu söû duïng thu nhaäp quoác daân. Taêng tröôûng caân ñoái khaùc vôùi taêng tröôûng ñeàu ñaën. Taêng tröôûng ñeàu ñaën noùi ñeán vieäc taêng tröôûng ñeàu ñaën vôùi nhòp ñoä khoâng ñoåi, lieân tuïc trong nhieàu naêm cuûa GNP, vaø GDP. 3.4. Taêng tröôûng toái öu Taêng tröôûng toái öu laø vò trí neàn kinh teá naèm treân ñöôøng cong saûn löôïng tieàm naêng. Taïi ñoù möùc thaát nghieäp baèng vôùi thaát nghieäp töï nhieân. 4. Caùc bieåu hieän ñieån hình veà kinh teá trong söï taêng tröôûng 4.1. Giaù caû taêng do ñoù laïm phaùt taêng P taêng do moät soá nguyeân nhaân sau: - Do môû roäng SXKD ⇒ nhu caàu veà TLSX ⇑ ⇒P ⇑ - Do giaù caû haøng hoùa ñaàu vaøo taêng neân giaù thaønh, giaù caû ñaàu ra phaûi taêng. - Do söï kì voïng veà lôïi nhuaän cuûa caùc nhaø ñaàu tö taêng ⇒I⇑⇒ AD⇑ . - Xuaát khaåu taêng ⇒AD⇑ 14
Toùm laïi, AD⇑ daãn ñeán P⇑ . 4.2. Ñaàu tö taêng I⇑⇒ AD⇑ . 4.3. Laõi suaát ngaân haøng taêng (i⇑ ) I⇑ ⇒MD ⇑⇒ i ⇑ . 4.4. Söï chu chuyeån cuûa voán taêng 4.5. Nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng veà möùc ñoä chi tieâu, tích luõy vaø ñaàu tö Khi neàn kinh teá taêng tröôûng cao vaø lieân tuïc trong nhieàu naêm seõ taïo neân taâm lyù laïc quan, töø ñoù daãn ñeán C>S, ñaàu tö oà aït,… 15