Bài học " Ý nghĩa văn chương” của tác giả Hoài Thanh mà chúng ta học hôm nay sẽ cung cấp cho chúng ta một cách hiểu, quan niệm đúng đắn về khái niệm, công dụng, nguồn gốc của văn chương.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Ngữ văn 7: Ý nghĩa văn chương
- Nối các từ bên cột trái với phần giải
thích nghĩa thích hợp bên cột phải.
1. Thi sĩ A. Sâu sắc, kín đáo, không dễ dàng để lộ ra bên ngoài những
tình cảm, ý nghĩa của mình
2. Tâm linh B. Những gì thuộc về tâm hồn.
3. Mãnh lực C. Sức mạnh ghê gớm về tinh thần.
4. Thâm trầm D. Ngƣời làm thơ.
5. Thi nhân E. Nhà thơ.
6. Phù phiếm F. Dời đổi, di chuyển.
7. Văn nhân G. Ngƣời có học thức, có thể làm văn, làm thơ.
8. Thi ca H. Vì ngƣời khác.
9. Vị tha M. Thơ ca.
10. Di dịch N. Viển vông, không thiết thực.
- I. Tìm hiểu chung.
1. Vài nét về tác giả, tác phẩm.
a. Tác giả.
b. Tác phẩm.
- Ngƣời ta kể chuyện đời xƣa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thƣơng rơi
xuống bên chân mình. Thi sĩ thƣơng hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run
rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thƣơng ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đƣờng, song không phải không có ý nghĩa.
Nguồn gốc cốt yếu của văn chƣơng là lòng thƣơng ngƣời và rộng ra là thƣơng cả muôn vật, muôn
loài.[…]
Văn chƣơng sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thể, văn chƣơng
còn sáng tạo ra sự sống.[…]
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chƣơng đều là
tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chƣơng cũng là giúp cho tình cảm và gợi
lòng vị tha.
Một ngƣời hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể
vui, buồn, mừng, giận cùng những ngƣời ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là
chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chƣơng hay sao?
Văn chƣơng gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời
phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chƣơng mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm
nghìn lần.
Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non trông mới đẹp; từ khi có ngƣời
lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời
ấy tƣởng không có gì là quá đáng.
[…] Nếu trong pho lịch sử loài ngƣời xoá hết các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh
loài ngƣời xoá hết những dấu vết họ còn lƣu lại thì cái cảnh tƣợng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
- Ngƣời ta kể chuyện đời xƣa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thƣơng rơi
xuống bên chân mình. Thi sĩ thƣơng hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run
rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thƣơng ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đƣờng, song không phải không có ý nghĩa.
Nguồn gốc cốt yếu của văn chƣơng là lòng thƣơng ngƣời và rộng ra là thƣơng cả muôn vật, muôn
loài.[…]
Văn chƣơng sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thể, văn chƣơng
còn sáng tạo ra sự sống.[…]
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chƣơng đều là
tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chƣơng cũng là giúp cho tình cảm và gợi
lòng vị tha.
Một ngƣời hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể
vui, buồn, mừng, giận cùng những ngƣời ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là
chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chƣơng hay sao?
Văn chƣơng gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời
phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chƣơng mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm
nghìn lần.
Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non trông mới đẹp; từ khi có ngƣời
lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời
ấy tƣởng không có gì là quá đáng.
[…] Nếu trong pho lịch sử loài ngƣời xoá hết các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh
loài ngƣời xoá hết những dấu vết họ còn lƣu lại thì cái cảnh tƣợng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
- 4. Bố cục.
Gồm 3 phần:
Ý nghĩa văn chƣơng
Phần 1 Phần 2 Phần 3
“ Ngƣời ta … muôn loài” " Văn chƣơng ... sự sống " " Vậy thì ...đến bực nào"
Nguồn gốc Nhiệm vụ Công dụng
của văn của văn của văn
chƣơng chƣơng chƣơng
- I. Tìm hiểu chung.
1. Vài nét về tác giả, tác phẩm.
a. Tác giả.
b. Tác phẩm.
2. Ý nghĩa của nhan đề.
3. Thể loại.
4. Bố cục.
- Nguồn gốc của văn chƣơng
Luận cứ 1 Luận cứ 2 Luận cứ 3
Chuyện Giải thích Chuyển tiếp
một thi sĩ dẫn chứng đến luận
Ấn Độ điểm
Dẫn chứng Lí lẽ Lí lẽ
Lòng yêu thƣơng
- Điền luận điểm, luận cứ vào sơ đồ sau:
Câu chuyện Nguồn gốc
có lẽ chỉ là cốt yếu của
Con chim Tiếng khóc một câu văn chƣơng
sắp chết. Thi ấy, dịp đau chuyện là lòng
sĩ thƣơng hại thƣơng ấy hoang đƣờng, thƣơng ngƣời
khóc nức chính là song không và rộng ra là
lên. nguồn gốc phải không thƣơng cả
thi ca. có ý nghĩa muôn vật,
muôn loài.
Luận cứ 1 Luận cứ 2 Luận cứ 3 Luận điểm
- ?
Có ý kiến cho rằng: "Quan
niệm về nguồn gốc văn
chƣơng của Hoài Thanh chƣa
đầy đủ." Em có nhất trí với ý
kiến đó không? Vì sao? Hãy
đƣa ra quan niệm của em.
- Bắt nguồn từ cuộc sống lao động
- Bắt nguồn từ cuộc chiến đấu
- PHIẾU HỌC TẬP
Câu 1. Tìm dẫn chứng để chứng minh văn chƣơng hình dung sự sống
(nhiệm vụ 1)
a Phản ánh cuộc chiến đấu………………………………………………..
b Tình yêu quê hƣơng đất nƣớc……………………………………………
c. Phản ánh cuộc sống hôn nhân gia đình, quyền trẻ em ………………….
d. Phản ánh vai trò của giáo dục……………………………………………
Câu 2: Chứng minh văn chƣơng sáng tạo sự sống (nhiệm vụ 2)
a. Qua văn bản “Sông núi nƣớc Nam”, Lí Thƣờng Kiệt khơi dậy trong
lòng ngƣời nghe, ngƣời đọc điều gì?
……………………………………………………………………………
b. Qua những câu ca dao về tình yêu quê hƣơng đất nƣớc em cảm nhận
đƣợc điều gì?
……………………………………………………………………………
c. Đọc văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” ta mơ ƣớc điều gì?
……………………………………………………………………………
d. Qua việc ca ngợi mảnh đất Sài Gòn và con ngƣời Sài Gòn nhà văn
Minh Hƣơng muốn điều gì ở mọi ngƣời?
……………………………………………………………………………
- Nhiệm vụ của văn chƣơng
Hình dung
sự sống Sáng tạo sự
muôn hình sống
vạn trạng
Văn chƣơng Đƣa ra ý tƣởng
phản ánh cuộc mà cuộc sống
sống đa dạng, hôm nay chƣa
phong phú, có, nhƣng sẽ có
muôn màu, hoặc có thể có
muôn vẻ. nếu con ngƣời
phấn đấu.
- TÁC PHẨM HÌNH DUNG SỰ SỐNG SÁNG TẠO SỰ
VĂN CHƢƠNG SỐNG
Cuộc đấu tranh giữa Mã Lƣơng dùng bút
Cây bút thần ngƣời lao động và giai thần để tạo dựng cuộc
cấp bóc lột trong xã hội sống tốt đẹp cho mọi
phong kiến. ngƣời.
Sự tan vỡ của gia đình Búp bê vẫn đoàn tụ,
Cuộc chia tay của kéo theo sự chia tay của có nghĩa là con ngƣời
những con búp hai anh em ruột và sự bỏ vẫn mong muốn đƣợc
bê học của trẻ em. sống yên ấm dƣới một
mái nhà.
Cảnh bàn bạc việc quân Con thuyền trở về đầy
Rằm tháng giêng. giữa nơi khói sóng trong trăng lƣớt đi thƣ thái
một đêm nguyên tiêu báo hiệu một tƣơng
trăng sáng đầy trời. lai tốt đẹp của cuộc
kháng chiến.
- Luận cứ 1
“ Một ngƣời hàng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui,
buồn, mừng, giận cùng những ngƣời ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là cái
chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chƣơng đó hay sao? ”
Luận điểm
“ Văn chƣơng gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; ”
Luận cứ 2
“cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chƣơng mà trở nên thâm trầm và rộng rãi
đến trăm nghìn lần.”
Luận cứ 3
“Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non trông mới đẹp; từ khi có ngƣời
lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay”
Luận cứ 4
“Nếu trong pho lịch sử loài ngƣời xoá hết các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài
ngƣời xoá hết những dấu vết họ còn lƣu lại thì cái cảnh tƣợng nghèo nàn sẽ đến bực nào!”
- Công dụng của văn chƣơng
Gây cho ta những Luyện cho ta những
tình cảm ta không tình cảm ta sẵn có.
có.
Nhen nhóm, khơi Bồi bổ, làm phong
gợi, làm nảy nở, tạo phú, tinh tế, sâu sắc
ra những tình cảm hơn những tình cảm
mới. ta đã có.
- Văn nghị luận của Hoài Thanh có gì đặc sắc? Hãy
chọn một trong các ý sau để trả lời:
A.Lập luận chặt chẽ, sáng sủa;
B. Lập luận chặt chẽ, sáng sủa và giàu cảm xúc;
C. Vừa có lí lẽ, vừa có cảm xúc, hình ảnh.
* Tìm một đoạn trong văn bản để dẫn chứng và làm rõ ý đã chọn.
- Ý nghĩa văn chƣơng
Nguồn gốc Nhiệm vụ Công dụng
của văn của văn của văn
chƣơng chƣơng chƣơng
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
