intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo tốt nghiệp: Hoạt động xuất nhập khẩu ở Việt Nam

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

201
lượt xem
44
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'báo cáo tốt nghiệp: hoạt động xuất nhập khẩu ở việt nam', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tốt nghiệp: Hoạt động xuất nhập khẩu ở Việt Nam

  1. Báo cáo tốt nghiệp Hoạt động xuất nhập khẩu ở Việt Nam
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu I . Kh¸i niÖm vµ vai trß XNK. 1. Kh¸i niÖm: Theo qui ®Þnh vÒ chÕ ®é vµ tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh XNK th× ho¹t ®énh kinh doanh XNK ph¶i nh»m phôc vô nÒn kinh tÕ trong n­íc ph¸t triÓn trªn c¬ së khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh s½n cã vÒ lao ®éng, ®Êt ®ai vµ c¸c tµi nguyªn kh¸c cña nÒn kinh tÕ, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n lao ®éng, ®æi míi trang thiÕt bÞ kü thuËt vµ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc, ®¸p øng c¸c yªu cÇu c¬ b¶n vµ cÊp b¸ch vÒ s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, ®ång thêi gãp phÇn h­íng dÉn s¶n xuÊt, tiªu dïng vµ ®iÒu hoµ cung cÇu ®Ó æn ®Þnh thÞ truêng trong n­íc. XNK lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n trªn ph¹m vi quèc tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ hµnh vi bu«n b¸n riªng lÎ mµ lµ c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua b¸n phøc t¹p cã tæ chøc c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi nh»m môc tiªu lîi nhuËn, thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, æn ®Þnh vµ tõng b­íc n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. XNK lµ ho¹t ®éng dÔ ®em l¹i hiÖu qu¶ ®ét biÕn nh­ng cã thÓ g©y thiÖt h¹i lín v× nã ph¶i ®èi ®Çu víi mét hÖ thèng kinh tÕ kh¸c tõ bªn ngoµi mµ c¸c chñ thÓ trong n­íc tham gia XNK kh«ng dÔ dµng khèng chÕ ®­îc. XNK lµ viÖc mua b¸n hµng ho¸ víi n­íc ngoµi nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ®êi sèng. Song mua b¸n ë ®©y cã nh÷ng nÐt riªng phøc t¹p h¬n trong n­íc nh­ giao dÞch víi ng­êi cã quèc tÞch kh¸c nhau, thÞ tr­êng réng lín khã kiÓm so¸t, mua b¸n qua trung gian chiÕm tû träng lín,®ång tiÒn thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ m¹nh, hµng ho¸ vËn chuyÓn qua biªn giíi cöa khÈu, cöa khÈu c¸c quèc gia kh¸c nhau ph¶i tu©n theo c¸c tËp qu¸n quèc tÕ còng nh­ ®Þa ph­¬ng. Ho¹t ®éng XNK ®­îc tæ chøc thùc hiÖn víi nhiÒu nghiÖp vô, nhiÒu kh©u tõ ®iÒu tra thÞ tr­êng n­íc ngoµi, lùa chän hµng ho¸ XNK, th­¬ng nh©n giao dÞch,
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸c b­íc tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång cho ®Õn khi hµng ho¸ chuyÓn ®Õn c¶ng chuyÓn giao quyÒn së h÷u cho ng­êi mua, hoµn thµnh c¸c thanh to¸n. Mçi kh©u, mçi nghiÖp vô nµy ph¶i ®­îc nghiªn cøu ®Çy ®ñ,kü l­ìng ®Æt chóng trong mèi quan hÖ lÉn nhau,tranh thñ n¾m b¾t nh÷ng lîi thÕ nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao nhÊt, phôc vô ®Çy ®ñ kÞp thêi cho s¶n xuÊt, tiªu dïng trong n­íc. §èi víi ng­êi tham gia ho¹t ®éng XNK tr­íc khi b­íc vµo nghiªn cøu, thùc hiÖn c¸c kh©u nghiÖp vô ph¶i n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu hµng ho¸ thÞ hiÕu, tËp qu¸n tiªu dïng kh¶ n¨ng më réng s¶n xuÊt, tiªu dïng trong n­íc, xu h­íng biÕn ®éng cña nã. Nh÷ng ®iÒu ®ã trë thµnh nÕp th­êng xuyªn trong t­ duy mçi nhµ kinh doanh XNK ®Ó n¾m b¾t ®­îc . MÆc dï XNK ®em l¹i nhiÒu thuËn lîi song vÉn cßn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ: + C¹nh tranh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng tranh mua, tranh b¸n hµng XNK. NÕu kh«ng cã sù kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc mét c¸ch chÆt chÏ kÞp thêi sÏ g©y c¸c thiÖt h¹i khi bu«n b¸n víi n­íc ngoµi. C¸c ho¹t ®éng xÊu vÒ kinh tÕ x· héi nh­ bu«n lËu, trèn thuÕ, Ðp cÊp, Ðp gi¸ dÔ ph¸t triÓn. + C¹nh tranh sÏ dÉn ®Õn th«n tÝnh lÉn nhau gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ b»ng c¸c biÖn ph¸p kh«ng lµnh m¹nh nh­ ph¸ haoaÞ c¶n trë c«ng viÖc cña nhau…viÖc qu¶n lý kh«ng chØ ®¬n thuÇn tÝnh to¸n vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ cßn ph¶i chó träng tíi v¨n ho¸ vµ ®o¹ ®øc x· héi. 2. Vai trß cña XNK. 2.1 §èi víi nhËp khÈu. NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng cña TMQT, nhËp khÈu t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. NhËp khÈu lµ ®Ó t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i cho s¶n xuÊt vµ c¸c hµng ho¸ cho tiªu dïng mµ s¶n xuÊt trong n­íc kh«ng s¶n xuÊt ®­îc, hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng nhu cÇu. NhËp khÈu cßn ®Ó thay thÕ, nghÜa lµ nhËp khÈu nh÷ng thø mµ s¶n xuÊt trong n­íc sÏ kh«ng cã lîi b»ng xuÊt khÈu,lµm ®­îc nh­
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vËy sÏ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ khai th¸c tiÒm n¨ng,thÕ m¹nh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vÒ søc lao ®éng , vèn , c¬ së vËt chÊt, tµi nguyªn vµ khoa häc kÜ thuËt. ChÝnh v× vËy mµ nhËp khÈu cã vai trß nh­ sau: - NhËp khÈu thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh sö dông c¬ së vËt chÊt kü thuËt chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc - Bæ xung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ , ®¶m b¶o mét sù ph¸t triÓn c©n ®èi æn ®Þnh.khai th¸c ®Õn møc tèi ®a tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ vµo vßng quay kinh tÕ. - NhËp khÈu ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. - NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ,t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho xuÊt khÈu hµng ho¸ ra thÞ tr­êng quèc tÕ ®Æc biÖt lµ n­íc nhËp khÈu. Cã thÓ thÊy r»ng vai trß cña nhËp khÈu lµ hÕt søc quan träng ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn (trong ®ã cã ViÖt Nam) trong viÖc c¶i thiÖn ®êi sèng kinh tÕ,thay ®æi mét sè lÜnh vùc ,nhê cã nhËp khÈu mµ tiÕp thu ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm qu¶n lÝ ,c«ng nghÖ hiÖn ®¹i …thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng. Tuy nhiªn, nhËp khÈu ph¶i võa ®¶m b¶o phï hîp víi lîi Ých cña x· héi võa t¹o ra lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp ,chung vµ riªng ph¶i hoµ víi nhau. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã th× nhËp khÈu ph¶i ®¹t ®­îc yªu cÇu sau: * TiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ cao trong viÖc sö dông vèn nhËp khÈu :trong ®IÒu kiÖn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng viÖc kinh doanh mua b¸n gi÷a c¸c n­íc ®Òu tÝnh theo thêi gi¸ quèc tÕ vµ thanh to¸n víi nhau b»ng ngo¹i tÖ tù do . Do vËy,tÊtc¶ c¸c hîp ®ång nhËp khÈu ph¶i dùa trªn vÊn ®Ò lîi Ých vµ hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò rÊt c¬ b¶n cña quèc gia , còng nh­ mçi doanh nghiÖp ®ßi hái c¸c c¬ quan qu¶n lÝ còng nh­ mçi doanh nghiÖp ph¶i :
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + X¸c ®Þnh mÆt hµng nhËp khÈu phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ,khoa häc kÜ thuËt cña ®Êt n­íc vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n . + Giµnh ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu vËt t­ ®Ó phô s¶n xuÊt trong n­íc xÐt thÊy cã lîi h¬n nhËp khÈu . + Nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó nhËp khÈu ®­îc hµng ho¸ thÝch hîp ,víi gi¸ c¶ cã lîi phôc vô cho s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. * NhËp khÈu thiÕt bÞ kÜ thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i : ViÖc nhËp khÈu thiÕt bÞ m¸y mãc vµ nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ ,kÓ c¶ thiÕt bÞ theo con ®­êng ®Çu t­ hay viÖn trî ®Òu ph¶i n¾m v÷ng ph­¬ng tr©m ®ãn ®Çu ®i th¼ng vµo tiÕp thu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i .NhËp ph¶i chän läc ,tr¸nh nhËp nh÷ng c«ng nghÖ l¹c hËu c¸c n­íc ®ang t×m c¸ch th¶i ra .NhÊt thiÕt kh«ng v× môc tiªu “ tiÕt kiÖm” mµ nhËp c¸c thiÕt bÞ cò ,ch­a dïng ®­îc bao l©u ,ch­a ®ñ ®Ó sinh lîi ®· ph¶i thay thÕ .Kinh nghiÖm cña hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ ®õng biÕn n­íc m×nh thµnh “b·i r¸c”cña c¸c n­íc tiªn tiÕn. * B¶o vÖ vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc ,t¨ng nhanh xuÊt khÈu NÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®Çy ¾p nh÷ng kho tån tr÷ hµng ho¸ d­ thõavµ nh÷ng nguyªn nhiªn vËt liÖu .Trong hoµn c¶nh ®ã,viÖc nhËp khÈu dÔ h¬n lµ tù s¶n xuÊt trong n­íc.Trong ®iÒu kiÖn ngµnh c«ng nghiÖp cßn non kÐm cña ViÖt Nam, gi¸ hµng nhËp khÈu th­êng rÎ h¬n, phÈm chÊt tèt h¬n .Nh­ng nÕu chØ nhËp khÈu kh«ng chó ý tíi s¶n xuÊt sÏ “bãp chÕt”s¶n xuÊt trong n­íc .V× vËy ,cÇn tÝnh to¸n vµ tranh thñ c¸c lîi thÕ cña n­íc ta trong tõng thêi k× ®Ó b¶o hé vµ më mang s¶n xuÊt trong n­íc võa ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa võa t¹o ra ®­îc nguån hµng xuÊt khÈu më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc. 2.2 §èi víi xuÊt khÈu. XuÊt khÈu lµ mét c¬ së cña nhËp khÈu vµ lµ ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó ®em l¹i lîi nhuËn lín, lµ ph­¬ng tiÖn thóc ®Èy kinh tÕ. Më réng xuÊt khÈu ®Ó t¨ng thu ngo¹i tÖ, t¹o ®IÒu kiÖn cho nhËp khÈu vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng. Nhµ n­íc ta lu«n coi träng vµ thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ h­íng theo xuÊt khÈu, khuyÕn khÝch
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸c thµnh phÇn kinh tÕ më réng xuÊt khÈu ®Ó gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu ngo¹i tÖ. Nh­ vËy xuÊt khÈu cã vai trß hÕt søc to lín thÓ hiÖn qua viÖc: - XuÊt khÈu t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu. C«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc ®ßi hái ph¶i cã sè vèn rÊt lín ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, kü thuËt, vËt t­ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Nguån vèn ®Ó nhËp khÈu cã thÓ ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån nh­: . Liªn doanh ®Çu t­ víi n­íc ngoµi . Vay nî, viÖn trî, tµi trî. . Thu tõ ho¹t ®éng du lÞch, dÞch vô . XuÊt khÈu søc lao ®éng Trong c¸c nguån vèn nh­ ®Çu t­ n­íc ngoµi, vay nî vµ viÖn trî…còng ph¶i tr¶ b»ng c¸ch nµy hay c¸ch kh¸c. §Ó nhËp khÈu, nguån vèn quan träng nhÊt lµ tõ xuÊt khÈu. XuÊt khÈu quyÕt ®Þnh qui m« vµ tèc ®é t¨ng cña nhËp khÈu. - XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sang nÒn kinh tÕ h­íng ngo¹i. + XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh liªn quan cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi + XuÊt khÈu t¹o ra kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng tiªu thô, cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, khai th¸c tèi ®a s¶n xuÊt trong n­íc + XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ kü thuËt nh»m ®æi míi th­êng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n­íc. Nãi c¸ch kh¸c, xuÊt khÈu lµ c¬ së t¹o thªm vèn vµ kü thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn thÕ giíi tõ bªn ngoµi + Th«ng qua xuÊt khÈu, hµng ho¸ sÏ tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng. Cuéc c¹nh tranh nµy ®ßi hái ph¶i tæ chøc l¹i s¶n xuÊt cho phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng. + XuÊt khÈu cån ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh. - XuÊt khÈu t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­íc hÕt, s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thu hót hµng triÖu lao ®éng, t¹o ra nguån vèn ®Ó nhËp khÈu vËt phÈm tiªu dïng thiÕt yÕu phôc vô ®êi sèng cña nh©n d©n. - XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña ®Êt n­íc. XuÊt khÈu vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i lµm cho nÒn kinh tÕ g¾n chÆt víi ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Th«ng th­êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu ra ®êi sím h¬n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c nªn nã thóc ®Èy c¸c quan hÖ nµy ph¸t triÓn. Ch¼ng h¹n, xuÊt khÈu vµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thóc ®Èy quan hÖ tÝn dông, ®Çu t­, vËn t¶i quèc tÕ… Tãm l¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ®­îc coi lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn l­îc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 3. T×nh h×nh XNK cña ViÖt Nam thêi gian qua. 3.1 Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc: Tõ khi ®æi míi c¬ chÕ thÞ tr­êng, nÒn kinh tÕ cña n­íc ta ®· cã sù chuyÓn ®æi s©u s¾c vµ toµn diÖn ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc XNK. Tr­íc ®©y ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam do Nhµ n­íc ®éc quyÒn qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh vµ chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn viÖc trao ®æi hµng ho¸ theo nghÞ ®Þnh th­ gi÷a c¸c ChÝnh phñ do ®ã mµ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i trë nªn kÐm ph¸t triÓn. 3.1.1 VÒ ho¹t ®éng XNK.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B¶ng 1: kim ng¹ch XNK cña ViÖt Nam thêi kú 1993– 2003. §¬n vÞ : TriÖu USD Tæng N¨m KNXNK KNXK KNNK 1993 6.876,0 2.952,0 3.924,0 1994 9.880,1 4.054,0 5.825,8 1995 13.604,3 5.448,9 8.155,4 1996 18.399,5 7.255,9 11.143,6 1997 20.777,3 9.185,0 11.592.3 1998 20.859,9 9.360,3 11.499,6 1999 23.283,5 11.541,4 11.742,1 2000 30.119,2 14.482,7 15.636,5 2001 31.189,0 15.027,0 16.162,0 2002 34.300,0 16.100,0 18.200,0 2003(DK) 36.600,0 17.300,0 19.300,0 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª Nh×n vµo b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy r»ng, kinh ng¹ch XNK cña ta t¨ng liªn tôc. Tõ 6876 triÖu USD n¨m 19993 lªn 30.119,2 triÖu USD n¨m 2000, tøc lµ sau 7 n¨m kim ngh¹ch XNK cña ta ®· t¨ng lªn 2.243,2 triÖu USD vµ 2 n¨m sau ®ã vÉn liªn tôc t¨ng. Sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ ®· thóc ®Èy ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu ®ång thêi tèc ®é t¨ng tr­ëng vÒ ngo¹i th­¬ng nhanh qua c¸c n¨m vµ t¨ng cao h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng cña s¶n xuÊt. Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n qua c¸c n¨m 1993 – 1996 lµ 38,64%, giai ®o¹n 1996 – 1999 lµ 8,3% vµ n¨m 2000 lµ 29%. Cã thÓ thÊy r»ng, trong c¸c n¨m 1996 – 1999 tèc ®é t¨ng tr­ëng gi¶m sót lµ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc, nh­ng b­íc sang n¨m 2000 tèc ®é t¨ng tr­ëng trë l¹i b×nh th­êng ®¹t møc
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 29% nh­ng vÉn ë møc thÊp. MÆc dï kim ngh¹ch XNK cña ta t¨ng kh«ng ®Òu qua c¸c n¨m song còng thÓ hiÖn phÇn nµo sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña n­íc ta. NÕu xÐt riªng vÒ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu th× tèc ®é t¨ng cña nhËp khÈu cao h¬n tèc ®é t¨ng cña xuÊt khÈu. VÒ c¬ cÊu XNK cña ta còng cã nhiÒu thay ®æi, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: B¶ng 2: c¬ cÊu hµng ho¸ XNK cña n­íc ta giai ®o¹n 1999 – 2003. 1999 2000 2001 2002 2003 (DK) KN TT KN TT KN TT KN TT KN TT (triÖu $) (%) (triÖu $) (%) (triÖu $) (%) (triÖu $) (%) (triÖu (%) ChØ tiªu $) VÒ xuÊt khÈu 11.541,4 100 14.482,7 100 15.027,0 100 16.100 100 17.300 100 1.HµngCNN vµ KS . 3.609,5 31,3 5.382,1 37,2 4.600 30,6 4.750 29,5 4.800 27,7 2.Hµng CN nhÑ. 4.243,2 36,8 4.903,1 33,8 5.400 35,9 6.350 39,4 7.200 42,3 3. N«ng, l©m , thñy s¶n. 3.688,7 31,9 4.197,5 29,0 5.027 33,5 5.000 31,1 5.300 30,6 1 VÒ nhËp khÈu 11.742,1 100 15.636,5 100 16.162 100 18.200 100 19.300 100 1. M¸y mãc thiÕt bÞ 3.503,6 29,8 4.781,5 30,6 4.700 29,0 5.400 29,7 5.800 30,1 2.Nguyªn nhiªn vËt liÖu. 7.246,8 61,7 9.886,7 63,2 10.612 65,7 11.950 65,7 12.600 65,3 3. Hµng tiªu 6 dïng. 991,7 8,5 986,3 6,2 850 6.3 850 4,6 900 4,6 Nguån: Niªn gi¸n thèng kª VÒ xuÊt khÈu: Hµng n«ng – l©m – thuû s¶n n¨m 1999 chiÕm 31,9% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, b­íc sang n¨m 2000 th× gi¶m xuèng chØ ®¹t ë møc 29% nh­ng 2 n¨m tiÕp theo l¹i cã chiÒu h­íng gia t¨ng. Hµng c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n cã chiÒu h­íng gi¶ dÇn qua c¸c n¨m, n¨m 2000 ®¹t 37,2% tong
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu nh­ng ®Õn n¨m 2001, 2002 ®· gi¶m xuèng cßn 30,6%, 29,5%. Còng theo xu h­íng nµy dù ®o¸n ®Õn n¨m 2003 gi¶m xuèng chØ cßn 27,7%. §iÒu nµy cã thÓ do l­îng kho¸ng s¶n ngµy cµng Ýt ®i vµ ngµnh c«ng nghiÖp nÆng phôc vô trong n­íc lµ chÝnh. ChØ cã ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ lµ t¨ng ®Òu qua 4 n¨m qua vµ dù b¸o n¨m 2003 ®¹t 42,3%, tøc lµ t¨ng 13,3% so víi n¨m 2000 vµ 11,2% so víi n¨m 2002.. Nh×n chung, t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh, hµng n«ng, l©m, thuû s¶n vÉn chiÕm tû träng cao, duy chØ cã hµng c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n lµ cã xu h­íng gi¶m ®i. VÒ nhËp khÈu: ViÖt Nam vÉn lµ n­íc cã tû träng nhËp khÈu cao so víi tæng kim ng¹ch XNK. Hµng nguyªn, nhiªn, vËt liÖu lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt ®ång thêi t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m: n¨m 1999 ®¹t 61,7%, n¨m 2000, n¨m 2000 ®¹t 63,2%, vµ n¨m 2001, n¨m 2002 ®¹t 65,7% chøng tá n­íc ta vÉn lµ n­íc nhËp nguyªn vËt liÖu nhiÒu nhÊt ®Ó phôc vô cho ngµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®¸t n­íc. Hµng tiªu dïng chiÕm tû träng thÊp nhÊt vµ gi¶m dÇn. N¨m 1999 ®¹t 85% ®Õn n¨m 2002 cßn 4,6% tøc lµ gi¶m gÇn gÊp ®«i. §iÒu nµy do n­íc ta ngµy cµng s¶n xuÊt ®­îc c¸c hµng tiªu dïng trong n­íc thay thÕ cho nhËp khÈu. Hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ, phô tïng th× kh¸ æn ®Þnh chØ giao ®éng ë møc 29 – 30% . Sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu nhËp khÈu cña ViÖt Nam cho thÊy n­íc ta ®· ®i ®óng h­íng trong viÖc ®Èy m¹nh nhËp khÈu c«ng nghÖ vµ kü thuËt vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng hµng tiªu dïng ®· t¨ng lªn do tù s¶n xuÊt ®­îc 3.1.2 VÒ thÞ tr­êng XNK. Ph¸t triÓn thÞ tr­êng XNK theo quan ®iÓm Marketing hiÖn ®¹i cã nghÜa lµ kh«ng nh÷ng më réng thªm nh÷ng thÞ phÇn míi mµ cßn ph¶i t¨ng thÞ phÇn cña s¶n phÈm ®ã trong c¸c thÞ phÇn ®· cã s½n. GÇn mét thËp kû qua thÞ tr­êng XNK cña ViÖt Nam ®· cã sù thay ®æi s©u s¾c. Nõu nh­ tr­íc ®©y chñ yÕu buon b¸n víi Liªn X« vµ §«ng ¢u, chiÕm kho¶ng 80% kinh ng¹ch XNK th× hiÖn nay hµng ho¸vµ dÞch vô cña ViÖt Nam ®· cã mÆt trªn 140 quèc gia vµ vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi. ViÖc chuyÓn h­íng kÞp thêi ®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó më réng qui m« XNK
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lùa chän b¹n hµng phï hîp vµ gÝup cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng mét c¸ch liªn tôc mÆc dï cã nh÷ng biÕn ®éng lín ë Liªn X« vµ §«ng ¢u. + C¸ n­íc Ch©u ¸: Lµ thÞ tr­êng bu«n b¸n chñ yÕu cña ViÖt Nam, chiÕm 63,65% tæng kim ng¹ch xuÊt kh©u vµ 74- 75% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña c¶ n­íc thËp kû qua, trong ®ã c¸c n­íc l©n cËn chiÕm 45%, ®Æc biÖt lµ NhËt B¶n, ASEAN, vµ Trung Quèc lµ nh÷ng b¹n hµng lín cña ViÖt Nam. Thei Bé ngo¹i giao th× c¸c n­íc APEC tiªu thô tõ ViÖt Nam toµn bédÇu th« xuÊt khÈu, gÇn 70% g¹o, 90% h¹t ®iÒu, 90- 94% cao su, 80% h¹t tiªu, 85% l¹c nh©n, 65% thuû s¶n, 60- 70% cµ phª, 60% dÖt may, 55- 60% dÇy dÐp, 95- 96% thiÕc thái, gÇn 70% than ®¸. VÒ nhËp khÈu, ®¹i bé phËn hµng ho¸ nhËp khÈu cña ViÖt Nam tõ thÞ tr­êng nµy víi kim ng¹ch tõ 75- 77%. Nh×n chung, thÞ tr­êng Ch©u ¸ t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ ®Çy triÓn väng cho hµng ho¸ cña ta vµo thÞ tr­êng nµy. + ThÞ tr­êng NhËt B¶n: Lµ thÞ tr­êng chiÕm 16% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, dù kiÕn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta vµo NhËt B¶n tõ 21- 25% mçi n¨m trong thêi gian tíi. C¸c mÆt hµng ViÖt Nam xuÊt sang NhËt B¶n bao gåm n«ng s¶n, thuû h¶i s¶n, may mÆc… Bªn c¹nh ®ã cßn cã mét sè hµng c«ng nghiÖp nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ. Tuy nhiªn, thÞ tr­êng NhËt B¶n cã nh÷ng nÐt ®Æc thï, hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng hµng nhËp khÈu rÊt chÆt chÏ, c¸ch thøc ph©n phèi hµng theo kªnh riªng…v× thÕ khi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy cÇn t×m hiÓu râ ®Ó tr¸nh rñi ro. + ThÞ tr­êng EU: Ph¸t triÓn c¶ vÒ bÒ réng lÉn bÒ s©u, ®­îc x©y dùng trªn c¬ së nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng vµ nh÷ng thiÕt chÕ luËt ph¸p ®­îc hai bªn cam kÕt vµ tu©n thñ. EU lµ thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ c«ng nghiÖp nÆng vµ hµng tiªu dïng lín nhÊt cña ViÖt Nam kho¶ng 8% tæng hµng xuÊt khÈu sang EU + Liªn Bang Nga : lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ nhiÒu tiÒm n¨ng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tuy kim ng¹ch XNK cßn rÊt nhá bÐ so víi tiÒm n¨ng, n¨m 1996 kim ng¹ch xuÊt kh¶u sang Nga ®¹t 85 triÖu USD, n¨m 1997 ®¹t 120 triÖu USD n¨m 1998 lµ 132,6 triÖu USD song lµ thÞ truêng hÊp dÉn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ngoµi ra, n­íc ta cßn quan hÖ víi nhiÒu n­íc kh¸c nh­ thÞ tr­êng Ch©u Mü…còng cã nhiÒu triÓn väng. 3.2 Mét sè mÆt cßn tån t¹i. MÆc dï ®¹ ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ song ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ ®­îc thÓ hiÖn qua mét sè mÆt sau. + VÒ xuÊt khÈu: tèc ®é t¨ng tr­ëng cßn thÊp vµ kh«ng ®Òu qua c¸c n¨m, dÔ bÞ ¶nh h­ëng bëi cuéc khñng ho¶ng khu vùc vµ thÕ giíi.C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cßn l¹c hËu, chÊt l­îng thÊp, mÆt hµng manh món, søc c¹nh tranh cßn yÕu.XuÊt khÈu chñ yÕu lµ nguyªn liÖu th« ch­a qua chÕ biÕn, s¶n phÈm cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n vÉn lµ c¸c mÆt hµng chñ yÕu + VÒ nhËp khÈu: Tèc ®é t¨ng tr­ëng nhËp khÈu liªn tôc t¨ng , chøng tá n­íc ta vÉn lµ n­íc nhËp siªu cao. H¬n n÷a nhËp khÈu l·ng phÝ, kÐm hiÖu qu¶,viÖc bu«n lËu trë lªn nghiªm träng g©y tæn thÊt lín. + VÒ b¹n hµng: ThÞ tr­êng bÊp bªnh, chñ yÕu qua trung gian,vÉn thu hÑp ë thÞ tr­êng c¸c n­íc trong khu vùc, ch­a ph¸t triÓn nhiÒu ra c¸c n­íc trªn thÕ giíi, thiÕu hôt c¸c hîp ®ång lín vµ dµi h¹n.MÆc dï thÞ tr­êng cã ®­îc më réng nh­ng l­îng xuÊt khÈu vÉn cßn h¹n chÕ v× thÕ rÊt g©y bÊt lîi cho hµng ho¸ cña n­íc ta. + C¬ chÕ qu¶n lý XNK ch­a chÆt chÏ ®Ó kiÓm so¸t vµ ng¨n chÆn bu«n lËu, ch­a khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, thñ tôc cßn nhiÒu r­êm rµ, bÊt cËp, th«ng tin vÒ thÞ tr­êng cßn thiÕu, kh«ng kÞp thêivµ chÝnh x¸c. 4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng XNK. ThÞ tr­êng quèc tÕ chÞu ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau th­êng lµ ®a d¹ng vµ phong phó h¬n nhiÒu so víi thÞ tr­êng néi ®Þa. ChÝnh v× vËy ho¹t ®éng kinh doanh XNK còng ph¶i chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè mµ c¸c nh©n tè nµy cã thÓ mang tÝnh vÜ m« hoÆc mang tÝnh vi m«. Cô thÓ ho¹t ®éng kinh doanh XNK chÞu ¶nh h­ëng cña nh÷ng nh©n tè sau:
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4.1 Nh©n tè mang tÝnh toµn cÇu. §ã lµ nh©n tè thuéc vÒ hÖ thèng th­¬ng m¹i quèc tÕ. MÆc dï xu h­íng chung trªn thÕ giãi lµ tù do mËu dÞch vµ c¸c nç lùc chung ®Ó gi¶m bít hµng rµo ng¨n c¶n ®èi víi kinh doanh quèc tÕ, c¸c nhµ kinh doanh XNK lu«n ph¶i ®èi diÖn víi c¸c h¹n chÕ th­¬ng m¹i kh¸c nhau. Phæ biÕn nhÊt lµ thuÕ quan, mét lo¹i thyÕ do chÝnh phñ n­íc ngoµi ®¸nh vµo nh÷ng s¶n phÈm nhËp khÈu. ThuÕ quan cã thÓ ®­îc qui ®Þnh ®Ó lµm t¨ng thu nhËp cho quèc gia hay ®Ó b¶o hé cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Nhµ xuÊt khÈu còng cã thÓ ®èi diÖn víi mét h¹n ng¹ch ( quota ) lµ viÖc ®Ò ra nh÷ng giíi h¹n vÒ sè l­îng nh÷ng hµng ho¸ mµ n­íc nhËp khÈu ph¶i chÊp nhËn ®èi víi nh÷ng lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã. Môc tiªu cña h¹n ng¹ch lµ ®Ó b¶o l­u ngo¹i hèi vµ b¶o vÖ c«ng nghÖ còng nh­ c«ng ¨n viÖc lµm trong n­íc . Mét sù cÊm vËn lµ h×nh thøc cao nhÊt cña h¹n ng¹ch , trong ®ã viÖc nhËp khÈu c¸c lo¹i s¶n phÈm trong danh s¸ch cÊm vËn bÞ cÊm hoµn toµn. Kinh doanh XNK còng cã thÓ bÞ h¹n chÕ do viÖc kiÓm so¸t ngo¹i hèi lµ viÖc ®iÒu tiÕt l­îng ngo¹i tÖ hiÖn cã vµ tû gi¸ hèi ®o¸i so víi ®ång tiÒn kh¸c. C¸c nhµ kinh doanh XNK còng cã thÓ ph¶i ®èi diÖn víi mét lo¹t c¸c hµng rµo phi thuÕ quan nh­ giÊy phÐp nhËp khÈu, nh÷ng sù qu¶n lý, ®iÒu tiÕt ®Þnh h×nh nh­ ph©n biÖt ®èi xö víi c¸c nhµ ®Êu thÇu n­íc ngoµi, c¸c tiªu chuÈn s¶n phÈm mang tÝnh ph©n biÖt ®èi xö víi hµng n­íc ngoµi. 4.2 ChÕ ®é chÝnh s¸ch luËt ph¸p cña Nhµ nuíc vµ quèc tÕ. §©y lµ yÕu tè mµ doanh ngiÖp kinh doanh XNK cÇn n¾m râ vµ tu©n thñ. Bëi vËy nã thÓ hiÖn ý chÝ thèng nhÊt chung cña quèc tÕ. Ho¹t ®éng XNK ®­îc tiÕn hµnh gi÷a c¸c chñ thÓ ë c¸c quèc gia kh¸c nhau, nªn nã chÞu sù t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch chÕ ®é, luËt ph¸p cña quèc gia ®ã, ®ång thêi tu©n theo nh÷ng qui ®Þnh , luËt ph¸p cña quèc gia ®ã vµ nã ph¶i tu©n theo nh÷ng qui ®Þnh , luËt ph¸p quèc tÕ chung. Nh©n tè thuéc m«i tr­êng v¨n ho¸. Mçi n­íc ®Òu cã nh÷ng tËp tôc , qui t¾c , kiªng kþ riªng. Chóng ®­îc h×nh thµnh heo truyÒn thèng v¨n ho¸ cña mçi n­íc vµ cã ¶nh huáng to lín ®Õn tËp tÝnh
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiªu dïng cña kh¸ch hµng nø¬c ®ã. Tuy sù giao l­u v¨n ho¸ gi÷a c¸c n­íc ®· lµm xuÊt hiÖn kh¸ nhiÒ tËp tÝnh tiªu dïng chung cho moÞ d©n téc, song nh÷ng yÕu tè v¨n ho¸ truyÒn thèng vÉn cßn rÊt bÒn v÷ng cã ¶nh h­ëng rÊt m¹nh ®Õn thãi quen vµ t©m lý tiªu dïng. §Æc biÖt chóng thÓ hiÖn rÊt râ trong sù kh¸c biÖt gi÷a truyÒn thèng ph­¬ng §«ng vµ ph­¬ng T©y, gi÷a c¸c t«n gi¸o vµ gi÷a c¸c chñng téc. M«i tr­êng kinh tÕ. M«i tr­êng kinh tÕ cã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Nã quyÕt ®Þnh sù hÊp dÉn cña thÞ tr­êng th«ng qua viÖc ph¶n ¸nh tiÒm lùc thÞ tr­êng vµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng cña mét quèc gia. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, m«I tr­êng kinh tÕ quèc tÕ cã nhiÒu thay ®æi do xu h­íng nhÊt thÓ ho¸ nÒn kinh tÕ cã nhiÒu møc ®é kh¸c nhau nh­ khu vùc mËu dÞch tù do , khu vùc thèng nhÊt thuÕ quan, khu vùc thÞ tr­êng chung…Nh÷ng xu h­íng nµy cã t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c quèc gia theo hai h­íng : t¹o ra sù ­u tiªn cho nhau vµ kÝch thÝch t¨ng tr­áng cña c¸c thµnh viªn. 4.3 HÖ thèng giao th«ng vËn t¶i , th«ng tin liªn l¹c ViÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng XNK kh«ng thÓ t¸ch rêi c«ng viÖc vËn chuyÓn vµ th«ng tin liªn l¹c. Nhê cã th«ng tin mµ c¸c bªn cã thÓ c¸ch nhau tíi nöa vßng tr¸I ®Êt vÉn th«ng tin ®­îc víi nhau ®Ó tho¶ thuËn tiÕn hµnh ho¹t ®éng kÞp thêi. ViÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c lµ c«ng viÖc nÆng nÒ tèn nhiÒu chi phÝ cña ho¹t ®éng XNK. Do ®ã, nÕu hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c cña mét n­íc thuËn tiÖn sÏ gióp cho viÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng XNK ®­îc tiÕn hµnh dÔ dµng, nhanh chãng vµ ng­îc l¹i. 4.4 HÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng: HiÖn nay hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng ®· ph¸t triÓn hÕt søc lín m¹nh, can thiÖp tíi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ dï lín hay nhá, dï ë bÊt kú thµnh phÇn kinh tÕ nµo. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc nÕu kh«ng cã sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng. Dùa trªn c¸c quan hÖ, uy tÝn ,
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nghiÖp vô thanh to¸n liªn ng©n hµng rÊt thuËn lîi mµ c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®«ng XNK sÏ ®­îc ®¶m b¶o vÒ mÆt lîi Ých. 4.5 Kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, chÕ biÕn cña nÒn kinh tÕ trong n­íc. Kinh doanh th­¬ng m¹i nãi chung vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi riªng lµ mua b¸n hµng ho¸ chø kh«ng ph¶i ®Ó tiªu dïng cho chÝnh m×nh . C¸c doanh nghiÖp XNK ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng ®Çu vµo nh»m chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®Çu vµo trong ®ã quan träng nhÊt lµ hµng ho¸. Nguån hµng cña doanh nghiÖp XNK lµ toµn bé vµ c¬ cÊu hµng ho¸ thÝch hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®· vµ ®ang cã kh¶ n¨ng huy ®éng trong kú kÕ ho¹ch 4.6 Doanh nghiÖp vµ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng Doanh nghiÖp kh«ng thÓ XNK ®­îc hµng ho¸ nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thu mua, chÕ biÕn vµ tiÕp cËn ®­îc víi kh¸ch hµng n­íc . Doanh nghiÖp ph¶i biÕt tËn dông thÕ m¹nh ®Ó cã mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng. II. C¸c h×nh thøc XNK. C¸c nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i liªn quan ®Õn mua vµ b¸n hµng ho¸ víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi bao gåm c¶ t¸i xuÊt khÈu (Reexport) vµ t¸i nhËp khÈu (Reimport ) 1. T¸i xuÊt khÈu : Lµ xuÊt khÈu hµng ®· nhËp vÒ trong n­íc, kh«ng qua chÕ biÕn thªm, còng cã tr­êng hîp hµng kh«ng vÒ trong n­íc, sau khi nhËp hµng, giao hµng ®ã ngay cho ng­êi thø ba. Nh­ vËy ë ®©y cã c¶ hµnh ®éng mua vµ hµnh ®éng b¸n nªn møc rñi ro cã thÓ lín vµ lîi nhuËn cã thÓ cao. 2. T¸i nhËp khÈu. Lµ nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi mµ hµng tr­íc ®ã ®· xuÊt khÈu nhËp l¹i hµng ®ã kh«ng qua chÕ biÕn. VÒ nguyªn lý nghiÖp vô t¸i xuÊt khÈu vµ t¸i nhËp khÈu kh«ng tÝnh vµo hµng xuÊt khÈu hay hµng nhËp khÈu m¹c dï ph¶i qu¸ thñ tôc h¶i quan.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NhiÒu hµng t¸i xuÊt thùc hiÖn ë c¸c khu tù do th­¬ng m¹i, khu nµy n»m ngoµi vßng kiÓm tra cña h¶i quan. Hµng nhËp vµo khu nµy kh«ng nép thuÕ h¶i quan kÓ c¶ hµng nhËp ®Ó t¸i xuÊt ®i n­íc kh¸c. Nh­ng nÕu hµng nµy tõ khu tù do th­¬ng m¹i l¹i chuyÓn vµo c¸c vïng kh¸c cña n­íc ®ã (n­íc chñ nhµ khu tù do th­¬ng m¹i ) th× ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu theo tû lÖ chung cña h¶i quan. VÝ dô: Mü : New York, New orleau, Los Angeles , Cietle, Sanfranciseo. Anh : C¶ng London. Thuþ §iÓn : C¶ng Gofeborg , Stockholm Maemo. §an M¹ch : Gopenhagen. CHLB §øc : Hambourg. 3. XuÊt khÈu vµ nhËp khÈu trùc tiÕp C¸c nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp giao hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng n­íc ngoµi vµ mua hµng trùc tiÕp nhËp hµng cña ng­êi s¶n xuÊt VÒ nguyªn t¾c mÆc dï xuÊt khÈu trùc tiÕp cã lµm t¨ng thªm rñi ro trong kinh doanh song nã cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: Gi¶m bít lîi nhuËn trung gian sÏ lµm t¨ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ chi phÝ, tøc lµ lµm t¨ng lîi nhuËn cho nhµ s¶n xuÊt Ng­êi s¶n xuÊt cã liªn hÖ trùc tiÕp vµ ®Òu ®Æn víi kh¸ch hµng, víi thÞ tr­êng, biÕt ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ t×nh h×nh b¸n hµng do ®ã cã thÓ thay ®æi s¶m phÈm vµ c¸c ®iÒu kiÖn b¸n hµng rong ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt 4. XuÊt khÈu vµ nhËp khÈu gi¸n tiÕp. Lµ h×nh thøc khi doanh nghiÖp th«ng qua dÞch vô cña c¸c tæ chøc ®éc lËp ®Æt ngay t¹i n­íc xuÊt khÈu nhËp khÈu ®Ó tiÕn hµnh XNK. H×nh thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp kh¸ phæ biÕn ë nh÷ng doanh nghiÖp míi tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ . H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm c¬ b¶n lµ: - Ýt ph¶i ®Çu t­.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Doanh nghiÖp khong ph¶i triÓn khai mét lùc l­îng b¸n hµng ë n­íc ngoµi còng nh­ c¸c ho¹t ®éng giao tiÕp vµ khuyÕch tr­¬ng ë n­íc ngoµi. - H¹n chÕ ®­îc c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Tuy nhiªn, h×nh thøc nµy còng cã h¹n chÕ lµ gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp do ph¶i chia sÎ víi c¸c tæ chøc tiªu thô vµ do kh«ng cã liªn hÖ trùc tiÕp víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi nªn viÖc n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi bÞ h¹n chÕ, kh«ng thÝch øng nhanh ®­îc víi c¸c biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. 5. T¹m nhËp, t¸i xuÊt. Nh­ ®­a hµng ®i triÓn l·m, ®­a ®i söa ch÷a råi l¹i mang vÒ 6. T¹m xuÊt, t¸i nhËp. Nh­ ®­a hµng vµo dù triÓn l·m, héi chî, qu¶ng c¸o sau ®ã ®­a vÒ 7. ChuyÓn khÈu. Lµ hµng mua cña n­íc nµy b¸n cho n­íc kh¸c, kh«ng lµm thñ tôc XNK. Nh­ vËy, trong ho¹t ®éng chuyÓn khÈu kh«ng cã hµnh vi mua b¸n mµ chØ thùc hiÖn c¸c dÞch vô nh­ vËn t¶i qu¸ c¶nh, l­u kho, l­u b·i, b¶o qu¶n…Bëi vËy møc ®é rñi ro trong ho¹t ®éng nãi chung lµ thÊp vµ lîi nhuËn còng kh«ng cao. 8.DÞch vô xuÊt khÈu, nhËp khÈu. Nh­ göi ®¹i lý hay thuª ng­êi söa ch÷a 9. XuÊt khÈu t¹i chç. Trong tr­êng hîp nµy hµng ho¸ vµ dÞch vô cã thÓ ch­a v­ît ra ngoµi biªn giíi quèc gia nh­ng ý nghÜa kinh tÕ cña nã t­¬ng tù nh­ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §ã lµ viÖc cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cho c¸c ngo¹i giao ®oµn, cho kh¸ch du lÞch quèc tÕ… Ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹i chç cã thª ®¹t hiÖu qu¶ cao do gi¶m bít chi phÝ bao b× ®ãng gãi, chi phÝ b¶o qu¶n, chi phÝ vËn t¶i, thêi gian thu håi vèn nhanh. III. Néi dung më réng thÞ tr­êng. 1. Kh¸i niÖm thÞ tr­êng vµ vai trß cña thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng XNK. 1.1 Kh¸i niÖm thÞ tr­êng.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ThÞ tr­êng lµ con ®Î kinh tÕ hµng ho¸ vµ sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Nh­ VI. Lªnin ®· v¹ch râ: “ n¬i nµo cã ph©n c«ng x· héi vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ n¬i ®ã cã thÞ tr­êng .’’ Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nhá, thÞ tr­êng hµng ho¸ nhá hÑp, tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp. §Õn thêi kú chñ nghÜa t­ b¶n, kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn nhanh chãng, qui m« thÞ tr­êng hµng ho¸ më réng ch­a tõng cã, ph¹m vi giao dÞch cµng réng, võa cã hµng ho¸ h÷u h×nh, võa cã hµng ho¸ v« h×nh , thËm chÝ søc lao ®éng còng trë thµnh hµng ho¸. H¬n thÕ n÷a kinh tÕ hµng ho¸ ®· v­ît qua giíi tuyÕn d©n téc, v­ît qua biªn giíi quèc gia lµm xuÊt hiÖn thÞ tr­êng cã tÝnh thÕ giíi. Theo quan ®iÓm kinh tÕ häc th× “ ThÞ tr­êng lµ tæng thÓ cña cung vµ cÇu ®èi víi mét lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trong mét kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ.’’ §øng trªn gi¸c ®é qu¶n lý mét doanh nghiÖp, kh¸i niÖm thÞ tr­êng ph¶i ®­îc g¾n víi c¸c t¸c nh©n kinh tÕ tham gia vµo thÞ tr­êng nh­ ng­êi mua, ng­êi b¸n ,ng­êi ph©n phèi…víi nh÷ng hµnh vi cô thÓ cña hä MÆt kh¸c trong ®iÒu kiÖn kinh doanh hiÖn ®¹i th× trong kh¸i niÖm thÞ tr­êng yÕu tè cung cÊp ®ang mÊt dÇn tÇm quan träng, trong khi ®ã nhu cÇc vµ sù nhËn biÕt nhu cÇu lµ nh÷ng yÕu tè ngµy cµng quyÕt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Do ®ã cã thÓ ®­a ra kh¸i niÖm thÞ tr­êng quèc tÕ nh­ sau : ThÞ tr­êng quèc tÕ cña doanh nghiÖp lµ tËp hîp nh÷ng kh¸ch hµng n­íc ngoµi tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp ®ã. 1.2 Vai trß cña thÞ tr­êng ®èi víi ho¹t ®éng XNK. ThÞ tr­êng lµ m«i tr­êng ho¹t ®éng cña mäi doanh nghiÖp. §Ó thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh th× tù b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i biÕt cñng cè vµ ph¸t triÓn cho m«i tr­êng ho¹t ®éng cña m×nh, bao gåm c¶ thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ thÞ tr­êng ®Çu ra. Hoµ theo xu thÕ quèc tÕ ho¸, ngµy nay nhiÒu doanh nghiÖp më réng viÖc ®­a s¶n phÈm ra tiªu thô ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi b»ng c¸ch xuÊt khÈu, d©y lµ c¸ch dÔ thùc hiÖn vµ th­êng ®­îc sö dông c¶ ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. míi tham ra vµo thÞ tr­êng quèc tÕ còng nh­ nh÷ng doanh nghiÖp ®· cã nh÷ng kinh nghiÖm. Trong bèi c¶nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, thÞ tr­êng ngµy cµng trë nªn mang tÝnh toµn cÇu. ChÝnh v× vËy, thÞ tr­êng cã vai trß rÊt lín ®èi víi ho¹t ®éng XNK + ThÞ tr­êng lµ n¬i tiªu thô hµng ho¸ XNK : mäi hµng ho¸ sÏ ®­îc ®em ra trao ®æi mua b¸n trªn thÞ truêng, ®¸p øng nhu cÇu c©n b»ng gi÷a cung vµ cÇu. + ThÞ tr­êng lµ sù tån t¹i cña doanh nghiÖp: Mçi doanh nghiÖp hay C«ng ty nµo tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh XNK ®Òu coi träng thÞ tr­êng v× nã lµ kh©u then chèt quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. + ThÞ tr­êng lµ n¬i cung cÊp th«ng tin cho ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi tiªu dïng vµ c¶ ng­êi kinh doanh th­¬ng m¹i. ThÞ tr­êng chØ râ nh÷mg biÕn ®éng vÒ nhu cÇu x· héi, sè l­îng gi¸ c¶, c¬ cÊu vµ xu h­íng thay ®æi cña nhu cÇu c¸c lo¹i hµng ho¸ dÞch vô. §ã lµ nh÷ng th«ng tin cùc kú quan träng ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸, gióp hä ®iÒu chØnh s¶n xuÊt cho quan hÖ cung cÇu, thay ®æi qui c¸ch mÉu m· cho phï hîp nhu cÇu, thÞ hiÕu, s¶n xuÊt hµng ho¸ theo mèt mµ ng­êi tiªu dïng ®ßi hái… Sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, l­u th«ng hµng ho¸ vµ l­u th«ng tiÒn tÖ.ThÞ tr­êng cã vai trß to lín thóc ®Èy sù ph¸t triÓn, më réng s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. 2. ChiÕn l­îc më réng thÞ tr­êng. Cã hai lo¹i chiÕn l­îc kh¸c nhau trong më réng thÞ truêng n­íc ngoµi lµ chiÕn l­îc tËp trung (hay quèc tÕ ho¸ tõng b­íc ) vµ chiÕn l­îc ph©n t¸n (hay quèc tÕ ho¸ toµn cÇu ) .Chóng ®Æc tr­ng cho nh÷ng b­íc ®i kh¸c nhau tr«ng qu¸ tr×nh bµnh tr­íng ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 2.1 ChiÕn l­îc tËp trung. ChiÕn l­îc nµy cã ­u ®iÓm c¬ b¶n lµ do chØ th©m nhËp vµo mét sè Ýt thÞ tr­êng nªn dÔ tËp trung ®uîc c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp, viÖc chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt vµ tiªu chuÈn ho¸ s¶n phÈm ®¹t ®­îc møc ®é cao h¬n, ho¹t ®éng
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¶n lý trªn c¸c thÞ tr­êng ®ã còng thùc hiÖn ®­îc dÔ dµng h¬n. MÆt kh¸c do tËp trung ®­îc c¸c ngïn lùc cña doanh nghiÖp nªn t¹o ®­îc c¸c ­u thÕ c¹nh tranh cao h¬n t¹i c¸c thÞ tr­êng ®ã. Tuy nhiªn, chiÕn l­îc nµy cã nh­îc ®iÓm c¬ b¶n lµ do chØ ho¹t ®éng trªn mét sdè Ýt thÞ tr­êng nªn tÝnh linh ho¹t trong kinh doanh bÞ h¹n chÕ, c¸c rñi ro t¨ng lªn vµ khã ®èi phã khi cã h÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. 2.2 ChiÕn l­îc ph©n t¸n. §­îc ®Æc tr­ng b»ng viÖc më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cïng mét lóc sang nhiªï thÞ tr­êng kh¸c nhau. ChiÕn l­îc nµy cã ­u ®iÓm chÝnh lµ tÝnh linh ho¹t trong kinh doanh cao h¬n, h¹n chÕ ®­îc c¸c rñi ro trong kinh doanh song do ho¹t ®éng kinh doanh bÞ dµn tr¶i nªn khã th©m nhËp s©u vµ ho¹ ®éng qu¶n lý còng phøc t¹p h¬n, chi phÝ th©m nhËp thÞ tr­ênh lín h¬n. Xem xÐt trªn tõng thÞ tr­êng cô thÓ c¸c ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña hai chiÕn l­îc trªn còng thÓ hiÖn kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, viÖc më réng chñng lo¹i s¶n phÈm sang nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c nhau trong chiÕn l­îc ph©n t¸n cho phÐp rót ng¾n vßng ®êi cña s¶n phÈm theo nguyªn t¾c th©m nhËp vµ rót lui nhanh t¹o ra nh÷ng c¶n trë cho nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh vµ mang l¹i lîi nhuËn cao h¬n cho doanh nghiÖp. Ng­îc l¹i, viÖc lùa chän cã môc ®Ých mét sè Ýt thÞ tre­êng ®Ó ph¸t triÓnchiÒu s©u l¹i t¹o ra sù ph©n chia thÞ tr­êng cao h¬n, t¹o nªn vÞ trÝ c¹nh tranh v÷ng ch¾c h¬n ViÖc ph©n biÖt chiÕn l­îc tËp trung vµ chiÕn l­îc ph©n t¸n th× sè l­îng c¸c thÞ tr­êng chØ cã ý nghÜa t­¬ng ®èi bëi lÏ kh¶ n¨ng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp sÏ thay ®æi tuú theo tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®ã, sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu, qui m« cña chñng lo¹i s¶n phÈm vµ c¸c nç lùc thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra cho c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau. B¶n th©n kh¸i niÖm thÞ tr­êng còng kh«ng nhÊt thiÕt g¾n víi ranh giíi quèc gia. Mét thÞ tr­êng bao gåm nhiÒu quèc gia hoÆc ng­îc l¹i cã quèc gia l¹i ph¶i ®­îc xem xÐtlµ nhiÒu thÞ tr­¬ngf tuú thuéc vµo møc ®é kh¸c nhau vÒ kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸ vµ tËp qu¸n tiªu dïng nhiÒu hay Ýt. Do ®ã ®Î ®¸nh gi¸ ®­îc møc ®é
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0