Cách viết kịch bản

Chia sẻ: Vhnt_123 Vhnt_123 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:58

Thêm vào BST

Báo xấu

1.061
lượt xem 302
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kịch bản là một văn bản phác th ảo những yếu tố về âm thanh, hành động, hình ảnh, ngôn ngữ cần thiết để kể một câu chuyện. Tại sao lại là “phác thảo”? Bởi vì mộ t bộ phim là một s ản phẩ m mang tính hợp tác cao độ. Đạo diễn, diễn viên, nhóm quay phim sẽ dựa trên những phác thảo của bạn để chuyển thể câu chuyện theo cách của họ

Chủ đề:

Bình luận(1) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cách viết kịch bản

CÁCH VIẾT LỊCH BẢN Chương 1 Kịch bản là gì? Kịch bản là một văn bản phác th ảo những yếu tố về âm thanh, hành động, hình ảnh, ngôn ngữ cần thiết để kể một câu chuyện. Tại sao lại là “phác thảo”? Bởi vì mộ t bộ phim là một s ản phẩ m mang tính hợp tác cao độ. Đạo diễn, diễn viên, nhóm quay phim sẽ dựa trên những phác thảo của bạn để chuyển thể câu chuyện theo cách của họ. Họ có thể sẽ x in ý kiến của bạn hoặc không làm thế . Họ có thể bổ sung thêm một số cây viết cùng với bạn, hoặc yêu cầu bạn viế t lạ i toàn bộ. Điều đó cũng là bình thường. Tuy nhiên, vì có quá nhiều người cùng tham gia quá trình làm một bộ phim, kịch bản cần đạ t một s ố chuẩn nhấ t định mà các bên đều hiểu được, vì thế sinh ra một số khuôn mẫu, cách trình bày, ghi chú và nhiều quy ước khác. Văn bản này sẽ bao quát các yếu tố cơ bản thường được dùng để viế t kịch bản. Điều quan trọng cần nhớ là phim là mộ t tác phẩ m về h ình ảnh. Bạn không KỂ cho khán giả nghe câu chuyện của bạn mà là bạn cho họ XEM. Bạn phải học viết kịch bản MỘT CÁCH CÓ HÌNH ẢNH, viết những cái mà khán giả sẽ NHÌN THẤY, NGHE THẤY. Bạn có thể yêu nhân vật của mình, biết họ n ghĩ gì nhưng điều quan trọng là làm thế nào đưa được những điều đó lên màn ảnh. Khi đó, bộ phim có thể xong ở phầ n nhìn, thường được thay đổi ít nhiều trong hiện trường làm phim. Vì th ế, hãy chỉ viế t những hình ảnh, âm thanh, lời nói và để phần còn lại cho các nhà làm phim.
Điều gì tạo nên một câu chuyện hấp dẫn? Những bộ phim mà bạn yêu thích, phần lớn có nhân vật làm bạn mê đắm. Khán giả xem một tác phẩm điện ảnh không chỉ đơn giản muốn được thích hoặ c mến yêu những người họ thấ y trên màn ảnh, họ mu ốn được ĐẮM CHÌM trong nh ững nhân vật đó, cho dù họ có thích hay không. Những người anh hùng vĩ đại khiến ta hào hứng trong khi những kẻ gian trá độc ác lại làm cho ta tức điên. Một bộ phim hay luôn chứa đựng trong nó một vấ n đề nhất định. Đó không ch ỉ là cái mà ngư ời ta muốn, nó là thứ cần phả i đạt được, dù mối nguy hiểm có như thế nào, giống như trong b ộ phim Indinana Jones and the Raiders of the Lost Ark. Hay nó là th ứ mà rất nhiều nhân vật mong mu ốn, giống như bức tượng đen, nhỏ trong The Maltese Falcon. Đôi khi, nó cũng có thể là thứ không nhìn thấy – ví như tự do cho nhân dân trong Lawrence of Arabia hoặc Gandhi. Tấ t cả những thứ đó làm thành nhiệm vụ củ a nhân vật - thậm chí mang đến cho nhân vật chính sức mạnh siêu nhiên. Nó có thể là thứ mang tính cá nhân (tình yêu) hoặc vì lợi ích của tất cả mọ i người (cứu thế giới khỏ i bàn tay của người ngoài hành tinh) nhưng nó phải mạnh mẽ và phát triển lên tộ t bực khi câu chuyện được hé mở. Phim luôn có những trở ngại, XUNG ĐỘT. Đây chính là trọ ng tâm của một b ộ phim. Ai đó muốn một thứ gì, nhưng người và vậ t cứ chắn ngang đường của người này khi anh ta cố đạ t mục tiêu đặ t ra. Đôi lúc, trở ngại này xả y ra đối với cả người hùng và nhân vật phản diện và mục đích cuối cùng đều quan trọng với cả hai bên, như trong phim Jingle All the Way. Arnold Schwarzenegger và Sinbad giành giật với nhau một món quà giáng sinh cho cậu con trai. Cả hai đều không được phép thua cuộc. Trở ngại và xun g đột có thể được thể hiện dưới dạng vậ t chất hoặc tinh thầ n. Tuy nhiên, chúng phả i hiện diện trong câu chuyện của bạn, nếu không, bạn chẳng có chuyện nào cả. Hầu hế t các câu chuyện hay, nhân vật chính cũng mang trong mình một xung độ t nội tâm, những thứ thuộc về tâm trí, tinh thầ n của họ , ch ỉ có thể được giải quyết trước thời điể m cô/anh ấy đạ t được kết
quả - tức là mục tiêu vật chất của câu chuyện. Một số người gọi con qu ỷ nội tâm này là “ma” trong khi những người khác gọi đó là “vết thương”. Bạn cũng cầ n có móc câu. Đây là mộ t thuật ngữ trong khi viết bài hát, nó mô tả thứ thu hút được sự chú ý của mọ i người. Hollywood gọi đó là hướng tới đông đảo khán giả. Nói đơn giản hơn là “giả sử”. Ví dụ trong phim Galaxy Quest, một ý tưởng có thể đưa ra là: giả s ử những diễn viên trong đoàn làm mộ t bộ phim khoa học giả tưởng đang tạ m thời ngừng quay, tuy vậ y họ vẫn nổi tiếng, b ị cuốn vào cuộc chiến không gian với người ngoài hành tinh, những người tin rằng phim của họ là tư liệu về c uộc sống ngoài trái đấ t?”. Một giả định tốt sẽ khiến kịch bản của bạn nổ i bật hơn. Đó là lý do tại sao khán giả sẵn sàng hy sinh sự thoải mái ở nhà và ném tiền họ khó nhọc kiếm được để đi xem ngoài rạp. Hollywood chú ý tới các thể lo ại phim. Một số nhà sản xuấ t thường có xu hướng quan tâm đặc biệ t tới một s ố loạ i phim nhất định, vì vậy, bạn hãy tiếp cận họ bằng nh ững thứ mà họ có thể cho là ý tưởng thú vị. Những kịch bản thành công thường mang một dáng vẻ mới nhưng người ta vẫn xác đ ịnh được thể loại của nó. Bạn biết rõ điều gì khiến ý tưởng của mình trở thành độc nhất nhưng bạn có thể nhanh chóng diễn tả nó cho người khác đư ợc không? Liệu đó có phải là một câu chuyện hãi hùng, tiết tấu nhanh, tình cảm hài hước hay phiêu lưu hành động? Bạn cần giới thiệu tác phẩm c ủa mình như mộ t người trong cuộc. Do số lượng các kịch bản đem đi duyệt khá lớn, nên BẤT CỨ ĐIỀU GÌ khiến tác phẩm của bạn khác lạ , nó sẽ lọt vào vòng sau. Nếu bạn không hiểu được trò chơi, sẽ không có ai chơi cùng bạn. Biên kịch phải bám sát những quy ước, bao gồm nh ững thứ như số trang, font chữ dù đó mới chỉ là bước đầu. Bạn nên làm theo nh ững quy ước đó trừ khi bạn rất giàu và có ý định chi tiền để sản xuất và đạo diễn bộ phim của mình. Tuy nhiên, kể cả như vậy, những người bạn sẽ làm việc cùng cũng cần những thứ theo chuẩn mực có sẵn.
Chương 2 Các loại kịch bản Dưới đây là danh sách mộ t số kiểu kịch bản đang được dùng ngày nay. Tài liệ u này sẽ giới thiệu loạ i hình kịch bản cho Phim nhựa/Phim truyền hình. Tài liệu nhắc tới: * Kịch bản/ Phim nhựa * Phim truyề n hình Không nói đến: * Stage Plays and Musicals * Phim hài tình huống (3 camera, 1 camera, băng và phim) * Audio/Visual Scripts/Dual Column * Multimedia Người viế t kịch bản cho bấ t kỳ loại hình nào trên kia sẽ phải giới thiệu thành quả của họ theo hai kiểu dưới đây, phụ thuộc vào việc họ đang muốn bán nó hay kịch bản đã được đem đi dựng thành phim. Submission Scripts Còn gọi là Spec Script. Đây là kịch bản được viết mà không được đặt trước hay mua, với hy vọ ng rằ ng nó sẽ đ ược bán. Phần giới thiệu này sẽ thiên về những triết lý của kịch bản spec, trong đó, để nói rằng “hãy tránh xa quá trình cộng tác. Những th ứ nên hoặc không nên làm bạn sẽ thấy ở đây, sẽ phản ánh triết lý này.
Shooting Scripts: Kịch bản quay Một khi kịch bản của bạn đã được chấp thuận, nó thường sẽ được viết lại nhiều lần trư ớc khi đem đi dựng thành phim. Khi đã hoàn tấ t, nó sẽ trở thành kịch bản sản xuất. Tất cả các cảnh, góc quay trong kịch bản này đ ều được đánh số. Mỗi cảnh và các góc quay đều b ị cắt thành những phần nhỏ. Giám đốc sản xuấ t phim có thể thay đổ i th ứ tự các cảnh quay để tận dụng hiệu quả sân khấ u, diễn viên và địa điểm. Chúng ta sẽ bắt đầu tìm hiểu kịch bản phim nhựa vì nó là loạ i phổ b iến nhất hiện nay. Sau đó, ta sẽ nói về các loạ i hình khác, dựa trên những gì đã biết. Nhận đ ịnh chung: Mặ c dù mộ t mô hình ngày càng được tiêu chuẩn hoá nhưng không hề có MỘT CÁCH, MỘT KIỂU căn lề, MỘT phong cách nhấ t định. Luôn luôn có MỘT PHẠM VI ĐÚNG. Những điều chỉnh của phần mề m viết kịch bản nằm trong phạm vi này. Chương 3 - Dàn trang trong kịch bản ban đầu Quy tắc: Kịch bản thường được viế t trên giấ y trắng khổ 8 ½ inch x 11 inch (1 inch = 2.54 cm), đục ba lỗ. Số trang được đánh ở góc trên bên phải (ở phần header). Trang đầu tiên không phải đánh số. Font chữ chọn dùng là font Courier 12. Lề trên và lề dưới từ 0 ,5’’ tới 1’’. Lề trái khoảng 1,2’’-1,6’’. Lề phải từ 0,5’’ tới 1’’. Font chữ Courier 12 được sử dụng dành cho mụ c đích về thời gian. Một trang kịch bản font chữ Courier 12 sẽ tương đương với 1 phút trên màn ảnh.
Những người đọc có kinh nghiệ m có thể phát hiện ra những kịch bản dài bằng việ c đo đế m tập giấy trên tay của họ. Mẹo viết: Phần mềm viế t kịch bản được soạn trước với tấ t cả những quy lu ật trên. Độ dài kịch bản Kịch bản trung bình một bộ phim nhựa, theo truyền th ống, sẽ vào khoảng 95 tới 125 trang. Hiệ n nay ở Hollywood, kịch bản thường vào khoảng 114 trang. Các bộ phim hài thường ngắn hơn, drama (chính kịch) dài hơn. Trong trường hợp phim hành động, các dòng mô tả c ua bạn chỉ mất 10 giây để đọc nhưng phải mất tới 45 giây trên màn ảnh. Đại uý Owens bỏ túi xách và nhặ t chiếc súng máy. Anh chạ y từ cửa này qua cửa khác, né đạn của kẻ thù trong khi bắn trả lạ i cho đến khi anh tiến tới tháp chuông nhà thờ. Mẹo viết: Nếu kịch bản của bạn có nhiều cảnh như trên, số trang có thể ít nhưng điề u đó không có nghĩa rằng bộ phim nếu được dựng sẽ ngắ n. Cũng với những dữ kiện tương tự, một biên kịch khác cũng có thể rút ngắn gọn hơn nhiều. Điều đó phụ thuộc vào phong cách của từng cá nhân người viết. 125 trang đư ợc coi là một kịch bản dài. Độ dài là một yếu tố rất quan trọng. Khi bạn đưa kịch bản cho nhà sản xuấ t, điều đầu tiên họ làm là xem qua các trang để ước chừng nó dài thế nào. Cho dù kịch bản của bạn rấ t hay, nếu nó quá dài, h ọ có thể từ chố i đọc nó. Ác cả m với những kịch bản dài là do vấn đề kinh tế. Thời lượng một bộ phim dưới hai giờ có nghĩa là sẽ đ ược chiếu nhiều hơn trong các rạp chiếu phim,
nghĩa là doanh thu nhiều hơn cho nhà phân phối, nhà sản xuất, thậm chí cả bạn, người viết kịch bản. Khi thấ y rằng kịch bản c ủa mình quá dài, bạn phải bắt đầu cắt ngắn tác phẩm c ủa mình. Luôn nhớ rằng nếu một c ảnh có thể đ ược bỏ và câu chuyện không ảnh hưởng gì, c ảnh đó không cần thiết. TẤT CẢ CÁC CẢNH không ch ỉ là đưa câu chuyện tới phần kế t, mà nó nên là một phần không thể thiế u dẫn tới đ ỉnh điể m. Chương 4 - Các yế u tố của kịch bản Có những yếu tố độc nhất về cách căn lề, để c ỡ chữ và vị trí của các dòng tạo nên một mô hình chung và tính thống nhất c ủa kịch bản. Một khi bạn đã quen với những điều này, bạn có thể kể câu chuyện của mình theo cách mà những người trong cuộc thường làm. Các yếu tố của kịch bản gồ m có: Scene Heading : Mở cảnh Action :Hành động Character Name : Tên nhân vật Dialogue: Lời thoại Parenthetical Nội dung trong ngoặc đơn Extensions Mở rộng Transition Từ nối Shot Cảnh quay
Mở cảnh Mẹo viết: Phần Mở cảnh thường đặ t cách lề trái 1,5’’ và ít khi dài đến gần lề phả i. Phần này được viế t HOA. Sau những từ NỘI. ho ặc NGOẠI. ta dùng một dấu chấm và dùng dấu gạch ngang để p hân biệt các yếu tố khác. Mở cảnh cho người đọc thấ y c ảnh đó diễn ra ở đ âu. Chúng ta đang ở bên trong (NỘI.) hay bên ngoài (NGOẠI.). Sau đó là nêu tên địa điể m: PHÒNG NGỦ, PHÒNG KHÁCH, tại SÂN BÓNG, bên trong XE. Và cuối cùng, nó có thể bao gồ m cả thời điể m trong ngày – ĐÊM, NGÀY, HOÀNG HÔN, BÌNH MINH... đ ể “đặt bối cảnh” trong tâm trí người đọ c. Phần mở c ảnh cũng có thể bao gồm thông tin về quá trình sản xuấ t ví như TIẾP TỤC, hoặc CẢNH CHÍNH hay CẢNH CÓ SẴN. Dưới đây là một vài ví dụ về phần mở cảnh. NỘI. PHÒNG NGỦ - SÁNGNGOẠI. CÂU LẠC BỘ KHOẢ THÂN LAS VEGAS – HOÀNG HÔNNỘI. VĂN PHÒNG – ĐÊM – TIẾP TỤCNGOẠI – BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNHNGOẠI – PASADENA - DIỄU HÀNH HOA HỒNG – CẢNH CÓ SẴN Mẹo: Phần mề m viết kịch bản sẽ tự động lưu lại mỗi câu mở c ảnh bạn dùng, khiến bạn không phải viết lại đoạn đó một lần nữa và nó cũng giúp kịch bản thống nhất. Không có gì phiền hơn là khi người đọc nhìn thấ y mộ t đoạn mở cảnh thế này: NGOẠI. - RỪNG NHIỆT ĐỚI NGOÀI KHÔNG GIAN – ĐÊM Và hai trang sau:
NGOẠI. - RỪNG NGOÀI KHÔNG GIAN – ĐÊM Việc giữ cho phần mở cảnh th ống nhất cho phép người đọc hình dung ra địa điểm cụ thể và không phải xác định xem đây có phải là một c ảnh mới hay không. Rõ ràng, bạn không muốn người đọc không tậ p trung vào câu chuyện của bạn. Dưới đây là một ví dụ về phần mở cảnh chuẩn trong kịch bản: MỜ DẦN: NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA T ÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNH Chúng ta đã “xác định” rằng chúng ta đang ở bến tàu vào lúc bình minh. __________________ Chương 5 - Hành động Quy tắc: Phần mô tả hành động được viết từ trái sang phả i, dùng cả chữ hoa lẫn chữ thường. Khi giới thiệu một nhân vậ t lầ n đầu tiên, tên nhân vậ t đó phải viế t hoa. Mẹo: Phần mềm viế t kịch bản đã được lập trình sẵn để trình bày phần này theo đúng quy tắc. Tất cả những gì bạn cần quan tâm là sáng tác truyện. HÀNH ĐỘNG hay còn gọi là phần mô tả bối cảnh vẽ ra hiện trường của cảnh quay và cho phép bạn giới thiệu các nhân vật. Phần này được viế t ở T HÌ HIỆN TẠI.
Mẹo viết: Tất cả mọi hành động trong kịch bản đều diễn ra BÂY GIỜ. Bạn luôn dùng thể chủ động (cửa đóng) chứ không phải thể bị động (một cánh cửa bị đóng lại). Bạn luôn viết ở THÌ HIỆN TẠI, không phải quá khứ. (Tấ t nhiên, cũng có một số trường hợp ngoại lệ, ví dụ như trong phim The Wind and the Lion của John Milius, hoạt động đư ợc mô tả ở thì quá khứ như một cuốn tiếu thuyết nhưng sau đó, chính John đạo diễn bộ phim của ông ta). Các khổ trong phần này phả i ngắn gọn, không nên viết nhiều quá 4-5 dòng. Người đọc có thể lướt qua mà không hề đọc chúng. MỜ DẦN: NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH – CẢNH CHÍNH Thuyền buồm và tàu tuần tiễu dập dềnh trên sóng nước xanh ngắ t. NỘI. PHÒNG LỚN – SÁNG Tấm chăn đắ t tiền che cơ thể bấ t động trần truồng của nàng JULIE COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua cơ thể rắn chắc, rám n ắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổi. Y kéo chăn bông xuống và bắt đầu hôn lên cơ thể lõa lồ của Julie. Người đọc b ắt đầu hình thành một ý tưởng về bối cảnh và hành động đang diễn ra. Chúng ta biết rằng ta đang ở trên một con tàu, hai nhân vậ t được giới thiệu, chúng ta có đôi chút cảm nhận về sự xuấ t hiện về thể chất của họ. Và ta có bằng chứng về quan hệ của họ .
Hãy tránh việc viết về góc quay và máy quay. Nếu bạn phả i nhấn mạnh một vài cảnh, hãy viết nó ở trên một dòng đơn. Góc và máy quay là thẩ m quyền của đạo diễn, thường được đưa vào kịch bản sản xuất. Những tấ m vả i đắ t tiền che cơ thể bấ t động, trần truồng của nàng JULIE COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua cơ thể rắn chắc, rám nắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổ i. Anh ta kéo tấ m chăn xuống và cười gằn trên cơ thể loã lồ của Julie. Frankie chùn lại. Có một vết xăm ác quỷ trên vai cô nàng mà anh chưa từng thấy trước đó. Chương 16 - Tiêu đề Trong một vài kịch bản bạn đọc, bạn có thể thấy dòng này: BẮT ĐẦU TIÊU ĐỀ hoặc BẮT ĐẦU TIÊU ĐỂ MỞ theo sau là CHẤM DỨT TIÊU ĐỀ hoặc ĐÃ XONG TIÊU ĐỀ MỞ. Ví dụ MỜ DẦN: NGOẠI. BẾN CẢNG PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNH Thuyền buồm và tàu tuần tiễu dập dềnh trên sóng nước xanh ngát.
NGOẠI. BỜ BIỂN – NGÀY BẮT ĐẦU TIÊU ĐỀ Hàng trăm cơ thể trẻ trung đang vui chơi trong kỳ ngh ỉ xuân. Mẹo viết: Đừng đ ặt tiêu để mở , kết thúc. Nó không thường được sử dụng trong một kịch bản đem đi duyệ t và bạn không thể đoán được đạo diễn và nhà sản xuất sẽ đặt dòng đó ở đâu. Đừng kiế m việc thêm vào người. SUPERIMPOSE or TITLE OVER: Thêm vào Khi SUPERIMPOSE or TITLE OVER (phần tiêu đề , ch ữ thêm vào) được sử dụng, mộ t đoạn văn bản hoặc hình ảnh được đặt chèn lên bản phim. Phần lớn thời gian, nó chứa những thông tin mà đạo diễn tin rằng đ ộc giả cần biết như địa điểm hoặc thời gian của cảnh tiếp theo. NGOẠI. BỜ BIỂN - NGÀY Hàng trăm thanh niên chơi đùa trên cát và nước ấm. SUPERIMPOSE: B ờ b iển Daytona, Nghỉ Xuân, 1966 Chỉ c ó đoạn văn bản: Bờ b iển Dayton, Nghỉ xuân, 1966 xuấ t hiện ở phía dưới khuôn hình.
Bất cứ đoạn văn bản nào, giống như phụ đề hoặc từ d ịch các biển báo nước ngoài đều được liệt vào mục này. Không dùng SUPERIMPOSE: trừ khi thật cần thiết. Nó bị dùng quá nhiều trong phim Splash của đạo diễn Ron Howard. Chương 17 - Trang tiêu đề TRANG TIÊU ĐỀ c ó mộ t số thông tin nhất định. Hãy soạn nó cùng font chữ giống như trong kịch bản: Courier 12. Nó có th ể được viế t trên một trang đặc biệt, không hình ảnh minh hoạ và phải chứa một số thông tin như sau: Ở giữa trang – Tên tiêu đề của kịch bản của bạn được viế t thành chữ đậm nếu có thể. Dưới đó hai dòng, ở giữa trang là - Kịch bản của Dưới đó hai dòng, giữa trang – Tên bạn (và người viết cùng nếu có) Ở góc dưới bên phải là thông tin liên lạ c với bạn (bao gồm người đại diện và đ ịa chỉ email) Ở dưới góc trái, bạn ghi chú: đã đăng ký, WGA hoặc ghi bản quyền. The Good, The Bad, The Thin Kịch bản của
Fatty Turner Copyright Â© 2001 by Fatty Turner Fatty Turner Registered, WGAw 1234 Phố Lake Anytown, CA 12345 (310) 555-1212 Mẹo viết: Có nhiều ý kiến khác nhau về việc có nên ghi chú trong trang tiêu đề của bạn rằng bạn đã đăng ký bản quyền của kịch bản với Writers Guild of America, phía tây, hay chưa. Một vài người cho rằng dấu đó chúng tỏ bạn là dân nghiệp dư nhưng một số nhà sản xuấ t khẳng định cần nó. Dĩ nhiên, nếu bạn số ng ở phía đông sông Mississippi, Mỹ, bạn có thể đăng ký kịch bản của bạn với Writers Guild of American, đông, và vì thế, b ạn ghi chú là WGAe. Tuy nhiên, có mộ t điều chắc chắn rằng, đăng ký bản quyền bạn sẽ có cơ sở pháp lý hơn. Để có thêm thông tin về việc bảo vệ bất cứ sản phẩm nào của bạn, mời vào trang www.copyright.gov . Chương 18 - Bản thảo sả n xuất
Bạn đã bán được kịch bản của mình và bạn vẫn là người biên kịch cho phần tiếp theo. Giờ là đến lúc viết b ản thảo sản xuất và chỉnh s ửa lạ i. Tấ t cả các phần mềm chỉnh khung kịch bản đều có sẵn tại The Writers Store, nó xử lý rất tuyệ t các kịch bản đóng (có ngh ĩa là các trang đã được hoàn thành), trang A&B, các cảnh đánh số và các yếu tố khác của bản thảo sản xuất. Một trong những điể m khác giữa kịch bản sản xuấ t với kịch bản duyệt là CÁC CẢNH ĐƯỢC ĐÁNH SỐ. Chương trình chỉnh khung kịch bản của bạn có thể làm điều này một cách tự động. Nó sẽ đánh số nh ững MỞ CẢNH về phía trái và phía phải của mở cảnh. Mục đích của việc đánh số là giúp nhà sản xuất và trợ lý đạo diễn nhằm xác đ ịnh lịch quay và chi tiền cho việc sản xuấ t. SỬA LẠI 30tháng 4 2001 BLUE 1. MỜ DẦN: 1 NGOẠI. BẾN TÀU PHÍA TÂY – BÌNH MINH - CẢNH CHÍNH 1 Tàu thuyền dập dềnh trên sóng nước xanh ngát. 2 NGOẠI. BỜ BIỂN - NGÀY 2 hàng trăm cơ thể khoẻ mạnh, trẻ trung đang đùa vui trong kỳ nghỉ xuân. “Tiếp tục” ở đầu và cuối Mẹo: Phần mền chỉnh khung kịch bả n có thể dễ d àng chèn TIẾP TỤC (đầu) và TIẾP T ỤC (cuố i) vào trong kịch bản của bạn NẾU BẠN MUỐN. Nó phụ thuộc vào việc bạn đưa kịch bả n cho ai và kịch bản của bạn đang trong giai đoạn nào của dự án.
Mẹo viết: Ghi chú này rất quen thuộc trong quá kh ứ, một quy ước cho rằng cảnh sẽ tiếp tục sau trang mà người đọc vừa xem xong. Thông thường, trong một kịch bản man g đi duyệ t, nó không được dùng và bạn sẽ được lợi từ việc đó là tiết kiệm được bốn dòng trống để có thể có kịch bản tốt hơn. Chương 19 - Khoá số trang Một khi kịch bản được “xuấ t bản” và đưa cho nh ững người đ ứng đầu chuẩn bị sản xuất, các trang cần được KHOÁ để bất cứ thay đ ổi nào cũng có thể dễ dàng được phát hiện. Nếu bấ t cứ thay đổ i nào đố i với kịch bản sau khi chuyể n đi, chỉ NHỮNG TRANG VIẾT LẠI mới đư ợc in ra và phát đi. TRANG VIẾT LẠI phả i dễ dàng được đưa vào trong kịch bản mà không làm thay đổi những trang gốc. Phần mềm viết kịch bản của bạn được tạo ra để ngắ t những trang viết lại theo những quy tắc trên và chúng có thể “khóa các trang” trước khi có phần viết lại. Mộ t khi b ạn khoá mộ t kịch bản, nếu thêm một vài yế u tố vào trang, chương trình này s ẽ tạo ra mộ t cái gọi là trang A và trang viế t thêm s ẽ là trang B ví dụ Trang 110A Trang 110B. Khoá các cảnh
Trong một kịch bản đã được xuất bản, s ố các cảnh phả i giữ n guyên. Nói theo cách khác, nếu một cảnh bị BỎ, mặ c dù số của nó vẫn còn, nó vẫn giữ ở trong kịch bản với từ BỎ cạnh nó. Bất cứ cảnh mới nào cũng phải có mộ t chữ bên cạnh số để cho thấy rằng nó được bổ sung thêm sau khi những cảnh gốc đã b ị khoá. Nếu bạn thêm một c ảnh vào kịch bản, chương trình sẽ tự động làm thành một c ảnh A. Phần viết lại sẽ tự động được xử lý tự động trong chương trình viết kịch bản và được đánh dấu bằ ng dấu hoa thị ở bên phải số. 1 B Ỏ 1* 2 NỘI. PHÒNG LỚN. SÁNG 2 NỘI. PHÒNG LỚN – SÁNG Tấm chăn đắ t tiền che cơ thể bấ t động trần truồng của nàng JULIE COOPER xinh đẹp, 25 tuổi. Ánh sáng xuyên qua ô cửa sổ qua cơ thể rắn chắc, rám n ắng của FRANKIE CAMPISI, 38 tuổi. Y kéo chăn bông xuống và bắt đầu hôn lên cơ thể lõa lồ của Julie. FRANKIE Hãy bay lên và tỏa sáng, con chim bé nhỏ của anh. Đế n lúc mở rộ ng cánh và bay. JULIE (ngái ngủ )
Sao cơ? Mấy giờ rồ i anh? 2A NỘI. PHÒNG TẮM - NGÀY 2A* Phần thêm vào NỘI. PHÒNG TẮM sẽ cho thấy Julie đang làm gì trong khi trong cảnh được nhắc tới trước đó, ta chỉ nghe thấy cô nói ngoài cảnh khi camera vẫn tập trung vào Frankie và căn phòng ban đầu. Chương 20 - Đầu trang Một yế u tố khác của phần kịch bả n sản xuấ t là ĐẦU TRANG. Đầu trang đứng cùng với chỗ đánh số trang, ở bên phải và cách lề phải 5’’. Thông tin này được in trong tấ t cả các trang của kịch bản. Nó đặ t trong phần đầu trang bao gồm ngày viết lại và màu sắc của trang. Đầu trang của bản thảo sản xuất của một kịch bản có thể trông như thế này. SỬA LẠI 30/4/2001 XANH DƯƠNG 1. SỬA LẠI 30/4/2001 XANH DƯƠNG sẽ được in trên tấ t cả các đầu trang của các trang viết lại, trừ khi bạn yêu cầ u chương trình viết kịch bản lo ại thông tin này trong trang đầu tiên. Tuy nhiên, bạn nên đưa thông tin này vào trong trang đầu của kịch bản sản xuất. Nếu vậ y, tất nhiên số trang sẽ thay đổi. Mẹo viết: Không cần lo lắ ng về màu sắc trang giấ y bạn dùng cho những thay đổ i đối với một cả nh. Nếu bạn vẫn đang sửa lại mộ t khi kịch bản trong quá trình sản xuấ t, người ta sẽ nói cho bạn biết làm thế nào. Việc này do bộ phận sản xuấ t quyết định.
Những việc nên làm và không nên làm Nên làm • Hãy đ ọc và sửa kịch bản của bạn. Chính tả rất quan trọng. Không nên tin vào phần mề m kiểm tra chính tả, nó có thể để lọt nh ững lỗi ngữ pháp và không có một vài thuậ t ngữ trong từ điển. • Hãy nh ờ mộ t ai đó đọc và sửa kịch bản cho bạn. Một người mới có thể phát hiện được nh ững thứ mà bạn bỏ qua. • Hãy n ộp bản photocopy đẹp nhất có thể . Không ai muốn đọc những trang giấy bẩn. • Hãy dùng kẹp chất lượng để kẹp kịch bản của bạn. Loại Acco #5 là tốt nhất bởi vì chúng đủ dài để vừa với độ dày của kịch bản. • Hãy đ ăng ký kịch bản của bạn với Writers Guild of America nhưng không nên quên đăng ký bản quyền nữa. Thời hạn đăng ký với WGA sẽ hết nhanh chóng trong khi bản quyền sẽ tồn tại hàng thập kỷ. • Hãy gửi một trang thư cùng với kịch bản của bạn. Hãy viết ngắn thôi, súc tích và đi hẳn vào mục tiêu chính. Cho họ muốn biết chính xác kịch bản của bạn nói về cái gì và sẽ liên lạ c được với bạn thế nào. • Hãy theo sát những quy tắc trừ khi bạn BIẾT rõ ràng lý do không nên làm thế. Không nên
• Đừng tạo ra mộ t trang tiêu đề ngẫu hững với font chữ lớn và màu mè … Một trang tiêu đề chuẩn có tên phim, tên tác giả ở giữa và thông tin liên lạc của bạn (địa ch ỉ, số điện thoại) ở phía dưới bên phả i. • Đừng dùng dấu ngoặc kép trong trang tiêu đề. Không ai quan tâm tới cái đó. • Đừng viế t ngày trên kịch bản hoặc bản thảo của bạn • Đừng để những trang trống trong kịch bản để tách các phần với nhau. • Đừng dành trang thứ hai cùng với dấu ngoặc kép nói về nội dung kịch bản của bạn. • Đừng dành một trang mô tả kịch bản và câu chuyện phía sau. Điề u đó không phù hợp với Hollywood. Bạn sẽ gặp rắc rố i nếu không thể kể đ ược câu chuyện qua kịch bản của mình. • Đừng đưa thêm bất cứ hình minh hoạ nào dù bạn có thấy nó thú vị ra sao. • Không đặt tiêu đề kịch bản vào trang đầu tiên. • Đừng dùng nhiều hơn hai cái kẹ p nhưng dùng trang giấy có ba lỗ. Kẹp chỉ để ở lỗ đầu tiên và cuối cùng. • Đừng dùng giấy màu. • Đừng hy vọng kịch b ản sẽ đ ược trao lại cho bạn. Khi đã gửi đi thì cứ phó mặc cho nó. Nên gửi kèm một phong bì dán sẵn tem và ghi đ ịa chỉ của bạn. Sau đó thì nghỉ ngơi, rấ t nhiều n gười cũng gửi một kịch bản tới cùng công ty đó. Chương 21 - Những loạ i kịch bản khác