Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:63

Thêm vào BST

Báo xấu

157
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng trình bày về mục tiêu đào tạo, thời gian của khóa học và thời gian thực học tối thiểu, danh mục mô đun đào tạo, thời gian và phân bổ thời gian học tập, chương trình và giáo trình mô đun đào tạo, chương trình mô đun nghề.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ: SẢN XUẤT TINH BỘT DONG RIỀNG VÀ LÀM MIẾN DONG (Phê duyệt tại Quyết định số 590 /QĐ-BNN-TCCB ngày 26 tháng4 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)
2 Hà Nội, năm 2013 CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ: SẢN XUẤT TINH BỘT DONG RIỀNG VÀ LÀM MIẾN DONG (Phê duyệt tại Quyết định số 590/QĐ-BNN-TCCB ngày 26 tháng 4 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Tên nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong Trình độ đào tạo: Sơ cấp nghề Đối tượng tuyển sinh: Lao động nông thôn trong độ tuổi lao động, có đủ sức khoẻ, có trình độ từ tiểu học trở lên và có nhu cầu học ngh ề “Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong”. Số lượng mô đun đào tạo: 05 mô đun Bằng cấp sau khi tốt nghiệp: Chứng chỉ sơ cấp nghề I. MỤC TIÊU ĐÀO TẠO 1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ nghề nghiệp - Kiến thức: + Mô tả được các bước thực hiện công việc trong qui trình s ản xu ất tinh bột dong riềng theo phương pháp bán cơ giới; + Liệt kê được các dụng cụ, thiết bị cơ bản và trình bày đ ược các b ước thực hiện công việc trong qui trình sản xuất miến dong theo ph ương pháp ép đùn và phương pháp tráng cắt; + Mô tả được các bước thực hiện hoàn thiện sản phẩm miến dong để chuẩn bị đưa sản phẩm đi tiêu thụ; + Trình bày được một số chỉ tiêu chất lượng cơ bản của củ dong riềng, tinh bột dong riềng và miến dong; + Nhận biết được những nguy cơ gây mất vệ sinh an toàn thực ph ẩm trong sản xuất tinh bột dong riềng và miến dong; + Trình bày được các bước tìm hiểu thị trường, giới thi ệu s ản ph ẩm, ước tính giá thành sản phẩm và tiêu thụ tinh bột dong riềng, miến dong đạt hiệu quả cao. - Kỹ năng: + Sản xuất được sản phẩm tinh bột dong riềng, miến dong d ạng s ợi ép đùn và dạng sợi tráng cắt theo đúng qui trình kỹ thuật, đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm; + Chọn lựa và xử lý các nguyên liệu dùng trong sản xuất tinh bột dong riềng và miến dong đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và vệ sinh an toàn th ực phẩm;
3 + Sử dụng được các dụng cụ, thiết bị trong qui trình sản xuất tinh bột dong riềng và miến dong có hiệu quả và đảm bảo an toàn lao động; + Vận dụng những kiến thức cơ bản về tìm hiểu thị trường, giới thiệu sản phẩm, ước tính được giá thành và bán sản phẩm tinh bột dong riềng, miến dong để sản xuất đạt hiệu quả kinh tế. - Thái độ: + Tuân thủ chặt chẽ các qui định về vệ sinh an toàn thực ph ẩm và an toàn lao động trong quá trình sản xuất; + Có ý thức bảo vệ môi trường, phát triển sản xuất theo h ướng ổn đ ịnh và bền vững. 2. Cơ hội việc làm Sau khi hoàn thành khóa học trình độ sơ cấp nghề “Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong”, người học có khả năng tự tổ chức sản xuất tinh bột dong riềng và miến dong ở qui mô h ộ gia đình; hoặc có th ể làm vi ệc tại các cơ sở sản xuất tinh bột dong và miến dong ở qui mô công nghiệp. II. THỜI GIAN CỦA KHÓA HỌC VÀ THỜI GIAN THỰC HỌC TỐI THIỂU 1. Thời gian của khóa học và thời gian thực học tối thiểu - Thời gian đào tạo : 3 tháng - Thời gian học tập : 12 tuần - Thời gian thực học tối thiểu: 440 giờ - Thời gian kiểm tra hết môđun và ôn, kiểm tra kết thúc khoá h ọc: 40 giờ. Trong đó, kiểm tra hết mô đun: 20 giờ, ôn tập và ki ểm tra cu ối khóa h ọc: 20 giờ 2. Phân bổ thời gian thực học tối thiểu - Thời gian học tập: 480 giờ - Thời gian thực học các mô đun đào tạo nghề: 440 giờ, trong đó: + Thời gian học lý thuyết: 100 giờ; + Thời gian học thực hành: 340 giờ III. DANH MỤC MÔ ĐUN ĐÀO TẠO, THỜI GIAN VÀ PHÂN BỔ THỜI GIAN HỌC TẬP Thời gian đào tạo (giờ) Trong đó Mã MĐ Tên mô đun đào tạo Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* MĐ01 Sản xuất tinh bột dong riềng 128 28 88 12 MĐ02 Sản xuất miến dong theo 100 24 64 12 phương pháp ép đùn MĐ03 Sản xuất miến dong theo 120 24 84 12 phương pháp tráng cắt MĐ04 Hoàn thiện sản phẩm miến 64 12 44 8
4 dong MĐ05 Tiêu thụ sản phẩm tinh bột 48 12 28 8 dong riềng và miến dong Ôn và kiểm tra kết thúc khoá học 20 20 Tổng cộng 480 100 308 72 * Ghi chú: Tổng số giờ kiểm tra (72 giờ) bao gồm: số giờ kiểm tra định kỳ trong từng mô đun (32 giờ - tính vào giờ thực hành); số giờ kiểm tra hết các mô đun (20 giờ) và số giờ ôn, kiểm tra kết thúc khóa học (20 giờ). IV. CHƯƠNG TRÌNH VÀ GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO (Nội dung chi tiết chương trình và giáo trình mô đun xem tại trang web: http://www.omard.gov.vn ; Mục: Chương trình và giáo trình đào tạo nghề trình đ ộ sơ cấp) V. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 1. Hướng dẫn xác định danh mục mô đun đào t ạo ngh ề; th ời gian, phân bố thời gian và chương trình cho mô đun đào tạo nghề Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề “Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong” được dùng để dạy nghề cho lao động nông thôn có nhu cầu học nghê. Khi người học học đủ các mô đun trong chương trình, tham ̀ dự và đạt kết quả trung bình trở lên tại kỳ kiểm tra kết thúc khoá h ọc s ẽ được cấp chứng chỉ sơ cấp nghề. Theo yêu cầu của người học, có thể dạy độc lập một hoặc một số mô đun như mô đun (MĐ01, MĐ02, MĐ03, MĐ04) kết hợp với MĐ 05 và c ấp giấy chứng nhận học nghề đã hoàn thành các mô đun đã học cho người học. Chương trình nghề “Sản xuất tinh bột dong riềng và làm mi ến dong” gồm 5 mô đun, với các nội dung như sau: - Mô đun 01: “Sản xuất tinh bột dong riềng” có thời gian h ọc t ập là 128 giờ, trong đó có 28 giờ lý thuyết, 88 giờ thực hành và 12 gi ờ ki ểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực hiện các công việc: chuẩn bị nhà xưởng, thiết bị cho sản xuất; chuẩn bị nguyên liệu củ dong riềng, làm sạch củ dong; nghiền củ dong; lọc dịch bột; rửa tinh bột; làm khô tinh bột; bảo quản và kiểm tra chất lượng tinh bột dong riềng đạt hi ệu quả cao - Mô đun 02: “Sản xuất miến dong theo phương pháp ép đùn” có th ời gian học tập là 100 giờ, trong đó có 24 giờ lý thuyết, 64 giờ thực hành và 12 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực hiện các công việc: chuẩn bị nhà xưởng, trang thiết bị cho sản xuất; chuẩn bị tinh bột dong; ép tạo sợi và phơi khô sợi miến đạt chất l ượng và hiệu quả cao - Mô đun 03: “Sản xuất miến dong theo phương pháp tráng cắt” có thời gian học tập là 120 giờ, trong đó có 24 giờ lý thuyết, 84 giờ thực hành và 12 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề
5 để thực hiện các công việc: chuẩn bị nhà xưởng, trang thiết bị cho sản xuất xử lý bột chủ, chuẩn bị bột giống; hoà dịch bột tráng; tráng bánh; phơi bánh; cắt (pha) bánh; ủ bánh; cắt tạo sợi và phơi khô sợi miến đạt ch ất l ượng và hiệu quả cao - Mô đun 04: “Hoàn thiện sản phẩm miến dong” có thời gian học tập là 64 giờ, trong đó có 12 giờ lý thuyết, 44 giờ thực hành và 8 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực hiện các công việc: chuẩn bị nhãn, bao bì; chuẩn bị miến khô; bó và bao gói; b ảo qu ản và kiểm tra chất lượng miến dong thành phẩm đạt hiệu quả cao - Mô đun 05: “Tiêu thụ sản phẩm tinh bột dong và miến dong” có thời gian học tập là 48 giờ, trong đó có 12 giờ lý thuy ết, 28 gi ờ th ực hành và 8 gi ờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực hiện các công việc: tìm hiểu thị trường; giới thiệu sản phẩm; ước tính giá thành sản xuất; thoả thuận mua bán sản phẩm tinh bột dong riềng và miến dong. Đánh giá kết quả học tập của người học trong toàn khóa học bao gồm: kiểm tra trong quá trình học tập và kiểm tra kết thúc khoá học thực hiện theo “Quy chế thi, kiểm tra và công nhận tốt nghiệp trong dạy nghề hệ chính quy”, ban hành kèm theo Quyết định số 14/2007/QĐ-BLĐTBXH, ngày 24 tháng 5 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. 2. Hướng dẫn kiểm tra kết thúc khoá học TT Nội dung kiểm tra Hình thức kiểm tra Thời gian kiểm tra Kiến thức, kỹ năng nghề 1 Lý thuyết nghề Vân đap/Trắc nghiệm ́ ́ Không quá 60 phút 2 Kỹ năng nghề Bài thực hành kỹ năng Không quá 8 giờ nghề 3. Các chú ý khác: Nên tổ chức lớp học tại địa phương, cơ sở sản xuất vào thời điểm mùa vụ. MĐ 01: “Sản xuất tinh bột dong riềng” vào khoảng từ tháng 10 đ ến tháng 12 âm lịch hàng năm, MĐ 02: “Sản xuất miến dong theo phương phát tráng cắt” và MĐ 03: “Sản xuất miến dong theo phương pháp ép đùn” có th ể gi ảng dạy vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, vào 3 tháng cuối năm là mùa vụ sản xuất tinh bột dong riềng và sản xuất mi ến dong ph ục v ụ t ết nên thường sản xuất với sản lượng lớn. Chương trình xây dựng trong thời gian 3 tháng nhưng trong thực tế thời gian học tập nên bố trí theo thời gian của qui trình sản xuất và phù hợp với
6 chu kỳ sản xuất của cây dong riềng để rèn kỹ năng nghề cho học viên qua trải nghiệm và sản xuất thực tế. Có thể mời các chuyên gia hoặc người có tay nghề cao tham gia gi ảng dạy, hướng dẫn người học. Trong quá trình thực hiện chương trình nên bố trí cho học viên đi thăm quan các cơ sở sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong có uy tín ở các địa bàn lân cận; Có thể tổ chức các hoạt động ngoại khoá và hoạt động văn hoá, th ể thao khác khi có đủ điều kiện.
7 CHƯƠNG TRINH MÔ ĐUN ̀ Tên mô đun: Sản xuất tinh bột dong riềng Mã số mô đun: MĐ01 Nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong
8 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: SẢN XUẤT TINH BỘT DONG RIỀNG Mã số mô đun: MĐ 01 (Lý thuyết: 28 giờ; Thực hành: 96 giờ; Thời gian mô đun: 128 giờ kiểm tra hết mô đun: 4 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN - Vị trí: Mô đun MĐ 01: Sản xuất tinh bột dong riềng được bố trí gi ảng dạy trước MĐ 05 và song song hoặc độc lập với các mô đun MĐ 02, MĐ 03 trong chương trình sơ cấp, của nghề “Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong” tùy theo yêu cầu của người học; - Tính chất: Mô đun Sản xuất tinh bột dong riềng và làm mi ến dong là một mô đun tích hợp giữa kiến thức và kỹ năng thực hành sản xuất tinh bột dong riềng theo phương pháp bán cơ giới; được giảng dạy tại cơ sở đào tạo có các dụng cụ, trang thiết bị cần thiết hoặc tại cơ sở sản xuất tinh bột. II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN - Kiến thức: + Trình bày được qui trình công nghệ sản xuất tinh bột dong riềng + Nêu được nguyên nhân, cách khắc phục các tình huống và sự cố đơn giản thường xảy ra về công nghệ và thiết bị trong quá trình sản xuất; - Kỹ năng: + Lựa chọn được nguyên liệu để sản xuất tinh bột dong ri ềng đ ảm b ảo yêu cầu kỹ thuật; + Lựa chọn, sử dụng đúng các dụng cụ; vận hành máy móc an toàn và đúng kỹ thuật; + Thực hiện sản xuất sản phẩm tinh bột dong đạt tiêu chuẩn ch ất lượng và hiệu quả kinh tế; - Thái độ: +Tuân thủ các qui định về vệ sinh an toàn thực ph ẩm và an toàn lao đ ộng trong quá trình sản xuất; + Có ý thức bảo vệ môi trường và phát triển s ản xuất theo h ướng ổn định và bền vững; III. NỘI DUNG MÔ ĐUN 1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian:
9 Thời gian Số Tên các bài trong mô đun Tổng Lý Thực Kiể TT số thuyết hành m tra Giới thiệu chung về quy trình sản 1 xuất và sản phẩm tinh bột dong 4 4 riềng Chuẩn bị mặt bằng, nhà xưởng 2 8 2 6 sản xuất tinh bột dong riềng Chuẩn dụng cụ trang thiết bị sản 3 12 2 8 2 xuất tinh bột dong riềng Chuẩn bị nguyên liệu củ dong 4 8 1 7 riềng 5 Làm sạch củ dong riềng 12 2 10 6 Nghiền củ dong riềng 12 2 8 2 7 Lọc dịch tinh bột dong riềng 8 2 6 8 Lắng, rửa tinh bột dong riềng 16 2 12 2 9 Làm khô tinh bột dong riềng 16 2 12 2 10 Bảo quản tinh bột dong riềng 8 1 7 Kiểm tra chất lượng tinh bột 11 12 2 10 dong riềng Vệ sinh an toàn thực phẩm và 12 bảo vệ môi trường trong sản 8 6 2 xuất tinh bột dong Kiểm tra hết mô đun 4 4 Cộng 128 28 88 12 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Giới thiệu chung về quy trình sản xuất và sản phẩm tinh bột dong riềng Thời gian: 4 giờ Mục tiêu: - Trình bày được đặc điểm của sản phẩm tinh bột dong riềng - Mô tả được qui trình sản xuất tinh bột dong riềng - Trình bày được chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm tinh bột dong riềng Nội dung của bài: 1. Giới thiệu sản phẩm tinh bột dong riềng 2. Qui trình công nghệ sản xuất tinh bột dong riềng 3. Tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm tinh bột dong riềng
10 Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 2: Chuẩn bị mặt bằng, nhà xưởng sản xuất tinh bột dong riềng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các bước chuẩn bị nhà xưởng sản xuất tinh bột dong riềng - Kiểm tra được mặt bằng, kết cấu, hệ thống điện nước của nhà xưởng sản xuất tinh bột dong riềng - Vệ sinh mặt bằng nhà xưởng theo đúng yêu cầu kỹ thuật. Nội dung của bài: 1.Kiểm tra mặt bằng, nhà xưởng sản xuất tinh bột dong riềng 2. Kiểm tra kết cấu nhà xưởng 3. Kiểm tra hệ thống điện 4. Kiểm tra hệ thống cấp thoát nước 5. Thực hiện vệ sinh nhà xưởng Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 3: Chuẩn bị dụng cụ trang thiết bị sản xuất tinh bột dong riềng Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các bước chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị sản xuất tinh bột dong riềng - Liệt kê được được các dụng cụ, trang thiết bị phù hợp cho sản xuất tinh bột dong riềng - Vệ sinh dụng cụ, thiết bị theo đúng yêu cầu kỹ thuật - Rèn luyện tính nghiêm túc và tuân thủ các quy định về an toàn lao động
11 Nội dung của bài: 1. Chuẩn bị dụng cụ( phương tiện) vận chuyển nguyên liệu 2. Chuẩn bị máy rửa nguyên liệu dong riềng 3. Chuẩn bị máy nghiền củ dong riềng 4. Chuẩn bị hệ thống bể lắng rửa tinh bột dong riềng 5. Chuẩn bị máy khuấy, dụng cụ đánh bột 6. Chuẩn bị bao bì và các dụng cụ khác Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 4: Chuẩn bị nguyên liệu củ dong riềng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Chọn được loại củ dong riềng để sản xuất tinh bột - Trình bày được tiêu chuẩn cơ bản của củ dong riềng dùng trong sản xuất tinh bột dong riềng - Tập trung đủ khối lượng củ dong riềng chuẩn cho quá trình sản xuất tinh bột dong riềng - Bảo quản được củ dong riềng đảm bảo chất lượng - Rèn luyện tính khéo léo, cẩn thận Nội dung của bài: 1. Chọn củ dong riềng sản xuất tinh bột 2. Vận chuyển và tiếp nhận củ dong riềng 3. Kiểm tra và bảo quản củ dong riềng Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 5: Làm sạch củ dong riềng Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Trình bày được mục đích của quá trình làm sạch củ dong riềng - Thực hiện thành thạo các bước làm sạch củ dong riềng
12 - Đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường - Nêu được nguyên nhân, cách khắc phục các tình huống và s ự cố đơn giản thường xảy ra trong quá trình làm sạch củ dong riềng Nội dung của bài: 1. Mục đích, yêu câu của làm sạch củ dong ̀ 2. Tiến hành làm sạch củ dong riềng 2.1. Tiêu chuẩn của nước làm sạch củ ́ ́ ̀ 2.2. Cach tiên hanh 2.3. Vệ sinh may rửa ́ 3. Một số lỗi thường gặp trong quá trình làm sạch củ Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 6: Nghiền củ dong riềng Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Trình bày được cách thực hiện quá trình nghiền củ dong riềng - Thực hiện thành thạo các bước nghiền củ dong riềng - Nêu được nguyên nhân, cách khắc phục các tình huống và s ự cố đơn giản thường xảy ra trong quá trình nghiền củ dong riềng - Đảm bảo an toàn lao động Nội dung của bài: 1. Mục đích, yêu câu của nghiền củ dong ̀ 2. Tiến hành nghiền củ dong riềng 3. Vệ sinh máy nghiền 4. Một số lỗi và sự cố thường gặp trong quá trình nghiền củ Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 7 : Lọc dịch tinh bột dong riềng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được cách thực hiện quá trình lọc dịch tinh bột dong riềng
13 - Thực hiện thành thạo các bước lọc dịch tinh bột - Đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường Nội dung của bài: ̣ ́ 1. Muc đich, yêu câu ̀ 2. Chuẩn bị dung cu, thiêt bị ̣ ̣ ́ 3. Cho nước vao bể loc ̀ ̣ 3.1. Tiêu chuẩn nước để lọc dịch tinh bột 3.2. Tỉ lệ nước sử dụng ́ ́ ̀ 4. Cach tiên hanh 5. Môt số sự cố thường găp trong quá trinh loc ̣ ̣ ̀ ̣ Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 8: Lắng, rửa tinh bột dong riềng Thời gian: 16 giờ Mục tiêu: - Trình bày được cách thực hiện quá trình lắng rửa tinh bột dong riềng - Thực hiện thành thạo các bước ngâm rửa tinh bột dong riềng - Đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường Nội dung của bài: 1. Mục đích, yêu câu của quá trình lắng rửa tinh bột ̀ ́ ́ 2. Cach tiên hanh̀ 3. Môt số lỗi thường xay ra trong quá trinh lăng rửa tinh bôt ̣ ̉ ̀ ́ ̣ 4. Kiểm tra tinh bột Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 9: Làm khô tinh bột dong riềng Thời gian: 16 giờ Mục tiêu: - Trình bày được yêu cầu của sân phơi bột - Trình bày được các yêu cầu của tinh bột dong riềng khô
14 - Thực hiện thành thạo thao tác làm khô tinh bột - Rèn luyện tính khéo léo, tỷ mỉ, cẩn thận Nội dung của bài: 1. Mục đích, yêu cầu của quá trình phơi 2. Chuẩn bị sân phơi 3. Tiến hành phơi tinh bột 4. Kiểm tra tinh bột khô 5. Thu hồi tinh bột Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 10. Bảo quản tinh bột dong riềng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được mục đích của quá trình bảo quản tinh bột dong riềng - Trình bày được các thông số kỹ thuật trong quá trình bảo quản - Thực hiện thành thạo thao tác bảo quản tinh bột dong riềng Nội dung của bài: 1. Bao quan tinh bôt ướt ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ 2. Bao quan tinh bôt khô 2.1. Chuẩn bị kho bảo quản 2.2. Vệ sinh và khử trùng kho bảo quản 2.3. Bố tri, săp xêp ́ ́ ́ 3. Kiểm tra và điều chỉnh các thông số kỹ thuật Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 11. Kiểm tra chất lượng tinh bột dong riềng Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các chỉ tiêu chất lượng của tinh bột dong - Trình bày được trình tự các bước kiểm tra chất lượng tinh bột dong - Thực hiện thành thạo thao tác kiểm tra chất lượng tinh bột dong Nội dung của bài:
15 1. Kiểm tra một số chỉ tiêu cảm quan của tinh bột dong riềng 1.1. Màu sắc của tinh bột dong riềng 1.2. Kiểm tra mùi vị của tinh bột dong riềng 1.3. Kiểm tra trạng thái của tinh bột dong riềng 1.4. Kiểm tra tạp chất của tinh bột dong riềng 2. Kiểm tra độ ẩm nhanh bằng máy Kett 4 Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành Bài 12: Vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường trong sản xuất tinh bột dong riềng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được những yêu cầu về an toàn thực ph ẩm trong sản xuất tinh bột dong riềng - Trình bày được những quy định về bảo vệ môi trường trong sản xuất tinh bột dong riềng - Áp dụng được những kiến thức về an toàn th ực ph ẩm vào th ực t ế s ản xuấttinh bột dong riềng. Nội dung của bài: 1. Vấn đề an toàn thực phẩm trong sản xuất tinh bột dong riềng 2. Vấn đề môi trường và bảo vệ môi trường trong sản xuất tinh b ột dong riềng Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Câu hỏi 2. Bài tập, thực hành IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy - Giáo trình dạy nghề mô đun Sản xuất tinh bột dong ri ềng trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp, nghề sản xuất tinh bột dong ri ềng và làm miến dong
16 - Tài liệu khác: bản qui trình công nghệ sản xuất tinh bột dong ri ềng, bộ phiếu phân tích công việc 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ Máy tính, máy chiếu, bản vẽ thiết bị, dụng cụ TT Tên thiết bị Số lượng Ghi chú 1 Máy tính 01 cái 2 Máy chiếu 01 cái 3 Bản quy trình 01 bảng 4 Video clip về thiết bị và quy 01 bộ trình sản xuất tinh bột dong riềng 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: - 01 Phòng học có đủ bảng, bàn giáo viên và bàn gh ế cho l ớp h ọc 30 người. - Nhà xưởng sản xuất, sân phơi để phục vụ cho thực hành (thuê ho ặc mượn của các cơ sở sản xuất nơi tổ chức lớp học). - Các loại máy móc, phương tiện, trang thiết bị phục vụ cho vi ệc h ọc lý thuyết và thực hành kỹ năng nghề trong mô đun: 1 máy rửa, 1 máy nghiền, 1 máy khuấy trộn, 2 bể lọc, 10 rổ nhựa, 4 giàn phơi, 8 nong, 20 bao bì, 4 xô, 4 chậu to, bàn chải, giẻ, chổi… 4. Điều kiện khác: - Người có kinh nghiệm sản xuất tinh bột dong riềng trợ giúp cho giáo viên trong quá trình giảng dạy. - Bảo hộ lao động: gang tay, quần áo bảo hộ, mũ, khẩu trang, ủng… V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun: mỗi nhóm từ 3-5 học viên: + Thực hiện mô tả một công vi ệc được thực hiện trong mô đun ho ặc thực hiện trắc nghi ệm h ọc viên theo b ảng câu h ỏi do giáo viên chu ẩn b ị trướ c.
17 + Thực hiện một công vi ệc ho ặc m ột s ố công vi ệc trong quá trình th ực hiện mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái đ ộ th ực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Kiểm tra trắc nghiệm/vấn đáp về quy trình sản xuất tinh bột dong riềng, tiêu chuẩn của nguyên liệu, sản phẩm tinh bột dong ri ềng, các thông số kỹ thuật của từng công đoạn trong qui trình sản xuất tinh bột dong riềng - Thực hành: Thực hiện các thao tác : vệ sinh thiết bị, dụng cụ để sản xuất tinh bột dong riềng; vận hành các thiết bị dùng trong sản xuất tinh b ột dong riềng; thực hiện các bước công việc sản xuất tinh bột dong riềng VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun “Sản xuất tinh bột dong riềng” áp dụng cho các khóa đào tạo nghề, trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khóa đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun “Sản xuất tinh bột dong riềng” có thể s ử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác (MĐ02, MĐ03, MĐ04) cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên). - Chương trình này có thể áp dụng cho các địa phương trong cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao ki ến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu. - Là mô đun tích hợp giữa lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun a. Phần lý thuyết - Giáo viên có thể sử dụng phương pháp giảng dạy, nh ưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực như: phương pháp dạy học có sự tham gia và dạy học cho người lớn tuổi, kết hợp với lớp học hiện trường (FFS) … để phát huy tính tích cực của học viên. - Ngoài tài liệu, giáo viên nên sử dụng các h ọc cụ trực quan nh ư: Mô hình, bảng biểu, tranh ảnh, băng đĩa ... để hỗ trợ trong giảng dạy. b. Phần thực hành: Hướng dẫn thực hành qua th ực hiện các công vi ệc thực tế - Giáo viên mời một hoặc một số học viên trong l ớp th ực hi ện làm m ẫu các thao tác trong bài thực hành ... và mời các h ọc viên khác nh ận xét, trên c ơ sở đó giáo viên tổng hợp, đưa ra các nhận xét từng tình huống th ực hành. Sau
18 đó chia học viên của lớp thành các nhóm để thực hiện cho đến khi đạt yêu cầu đề ra trong khoảng thời gian cho phép; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp học viên tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân họ; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những trở ngại, sai sót đã hoặc có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Phần lý thuyết: tiêu chuẩn của củ dong riềng, qui trình sản xuất tinh bột dong riềng, tiêu chuẩn sản phẩm tinh bột dong riềng khô và ướt, các thông số công nghệ trong các công đoạn sản xuất,…. - Phần thực hành: lựa chọn củ dong, rửa, nghiền, l ắng, lọc b ột, làm khô sơ bộ và phơi tinh bột dong 4. Tài liệu cần tham khảo [1]. Cục chế biến nông lâm sản và ngành nghề nông thôn. Chế biến tinh bột sắn, dong riềng quy mô hộ gia đình. Nhà xuất bản nông nghiệp, 2002. [2]. Bùi Đức Hợi. Kỹ thuật chế biến lương thực. Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật, 2006
19 CHƯƠNG TRINH MÔ ĐUN ̀ Tên mô đun: Sản xuất miến dong theo phương pháp ép đùn Mã số mô đun: MĐ02 Nghề: Sản xuất tinh bột dong riềng và làm miến dong
20 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN SẢN XUẤT MIẾN DONG THEO PHƯƠNG PHÁP ÉP ĐÙN Mã số mô đun: MĐ02 Thời gian mô đun: 100 giờ (Lý thuyết: 24 giờ ; Thực hành: 72 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 4 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN - Vị trí: Mô đun sản xuất miến dong theo phương pháp ép đùn là m ột mô đun trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp của nghề ”Ch ế biến tinh bột dong riềng và làm miến dong”, được giảng dạy song song hoặc độc lập với các mô đun khác theo yêu cầu của người học. - Tính chất: Mô đun Sản xuất miến dong theo ph ương pháp ép đùn là một mô đun tích hợp giữa kiến thức và kỹ năng th ực hành s ản xu ất mi ến dong theo phương pháp thủ công hoặc bán cơ giới; được giảng dạy tại c ơ s ở đào tạo có các dụng cụ, trang thiết bị cần thiết hoặc cơ s ở s ản xu ất mi ến dong II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN - Chọn được nguyên liệu tinh bột dong riềng đạt yêu cầu kỹ thuật đ ể sản xuất miến - Trình bày được qui trình công nghệ sản xuất miến dong bằng phương pháp ép đùn theo phương pháp bán cơ giới - Chọn và sử dụng các dụng cụ, thiết bị sản xuất miến dong phù h ợp với thực tế và đảm bảo an toàn lao động - Sản xuất được sản phẩm miến dong đạt yêu cầu chất lượng và hiệu quả kinh tế - Tuân thủ các qui định về vệ sinh an toàn th ực ph ẩm và an toàn lao động trong quá trình sản xuất - Có ý thức bảo vệ môi trường và phát triển sản xu ất theo h ướng ổn định và bền vững - Nêu được nguyên nhân, cách khắc phục các tình huống và s ự cố đơn giản thường gặp trong quá trình sản xuất miến dong theo phương pháp ép đùn III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian