Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:54

Thêm vào BST

Báo xấu

108
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu trình bày về mục tiêu đào tạo, thời gian của khóa học và thời gian thực học tối thiểu, danh mục mô đun đào tạo, thời gian và phân bổ thời gian học tập, chương trình và giáo trình mô đun đào tạo, chương trình mô đun nghề.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ: TRỒNG XẠ ĐEN, GIẢO CỔ LAM, DIỆP HẠ CHÂU (Phê duyệt tại Quyết định số 481 /QĐ-BNN-TCCB, ngày 7 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) 1
Hà Nội, năm 2014 BỘ NÔNG NGHIỆP CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN Độc lập – Tự do – Hạnh phúc CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP (Phê duyệt tại Quyết định số 481 /QĐ-BNN-TCCB ngày 7 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Tên nghê: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu ̀ Trinh độ đao tao: Sơ cấp nghề ̀ ̀ ̣ Đôi tượng tuyên sinh: Lao động nông thôn trong độ tuổi lao động, đủ ́ ̉ sức khỏe, có trình độ từ tiểu học trở lên và có nhu c ầu h ọc ngh ề “Tr ồng x ạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu”. Số lượng mô đun đào tạo: 04 mô đun Băng câp sau khi tôt nghiêp: Chứng chỉ sơ cấp nghề ̀ ́ ́ ̣ I. MỤC TIÊU ĐÀO TẠO 1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ nghề nghiệp - Kiến thức + Nêu được các yêu cầu cơ bản về lập kế hoạch trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; + Mô tả được các đặc điểm thực vật học, điều kiện ngoại cảnh, kỹ thuật gây trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế và bảo quản s ản ph ẩm x ạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; + Nêu được đặc điểm một số loại sâu, bệnh hại chủ yếu trên cây xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; + Liệt kê được các loại chi phí và tính toán được hiệu quả sản xuất. - Kỹ năng + Thu thập được thông tin cần thiết để lập kế hoạch sản xu ất x ạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu đảm bảo tính khả thi, đáp ứng nhu c ầu c ủa th ị trường; + Lựa chọn và nhân giống được cây giống đủ tiêu chuẩn đáp ứng kế hoạch sản xuất; + Thực hiện được các công việc: chuẩn bị đất, trồng cây, chăm sóc, bảo vệ thu hoạch sơ chế và bảo quản sản phẩm đúng yêu c ầu k ỹ thu ật, đảm bảo chất lượng dược liệu; 2
+ Phân biệt được một số loại sâu, bệnh hại và th ực hi ện được các biện pháp phòng, trừ sâu bệnh hại đảm bảo an toàn, hiệu quả; + Lựa chọn được phương thức và nơi tiêu thụ sản ph ẩm phù h ợp; tính toán được doanh thu và lợi nhuận của sản xuất. - Thái độ + Có trách nhiệm đối với chất lượng sản phẩm và đảm bảo an toàn cho người; có ý thức bảo vệ môi trường và phát triển sản xuất bền vững. + Sử dụng tiết kiệm vật tư và có ý thức giữ gìn dụng cụ, trang thiết bị sản xuất. 2. Cơ hội làm việc Sau khi hoàn thành khóa học trình độ sơ cấp nghề “Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu”, người học có khả năng tự tổ chức sản xuất tại h ộ hoặc trang trại gia đình; người học cũng có thể làm việc tại các cơ s ở sản xuất, kinh doanh có liên quan đến lĩnh vực của ngh ề “Trồng x ạ đen, gi ảo cổ lam, diệp hạ châu”. II. THỜI GIAN KHÓA HỌC VÀ THỜI GIAN THỰC HỌC TỐI THIỂU 1. Thời gian khóa học và thời gian thực học tối thiểu - Thời gian đào tạo: 3 tháng - Thời gian học tập: 12 tuần - Thời gian thực học: 440 giờ - Thời gian kiểm tra hết mô đun và ôn, kiểm tra kết thúc khoá học: 40 giờ (trong đó ôn, kiểm tra kết thúc khóa học: 16 giờ) 2. Phân bổ thời gian học tập - Thời gian học tập: 480 giờ - Thời gian thực học các mô đun đào tạo nghề: 440 giờ + Thời gian hoc lý thuyêt: 114 giờ ̣ ́ + Thời gian hoc thực hanh: 326 giờ ̣ ̀ III. DANH MỤC CÁC MÔ ĐUN ĐÀO TẠO, THỜI GIAN VÀ PHÂN BỔ THỜI GIAN HỌC TẬP Thời gian (giờ) Mã Trong đó Tên mô đun ̉ Tông mô đun Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra * MĐ 01 Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ 84 30 44 10 sản phẩm MĐ 02 Trồng cây xạ đen 136 32 94 10 3
MĐ 03 Trồng cây giảo cổ lam 136 32 94 10 MĐ 04 Trồng cây diệp hạ châu 108 20 78 10 Ôn và kiểm tra kết thúc khóa học 16 16 ̉ Tông công̣ 480 114 310 56 * Ghi chú: Tổng số giờ kiểm tra (56 giờ), bao gồm 16 giờ kiểm tra định kỳ trong các mô đun (được tính vào giờ th ực hành); 24 gi ờ ki ểm tra h ết mô đun và 16 giờ ôn, kiểm tra kết thúc khóa học. IV. CHƯƠNG TRÌNH VÀ GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO (Nội dung chi tiết tại các chương trình và giáo trình mô đun kèm theo) V. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 1. Hướng dẫn xác định danh mục các mô đun đào t ạo ngh ề; th ời gian phân bố thời gian và chương trình cho mô đun đào tạo nghề Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề “Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu” được dùng dạy nghề cho lao động nông thôn có nhu c ầu học tập. Khi học viên học đủ các mô đun trong ch ương trình và đ ạt k ết qu ả trung bình trở lên tại kỳ kiểm tra kết thúc khóa học sẽ được cấp chứng ch ỉ sơ cấp nghề. Theo yêu cầu của người học, có thể dạy độc lập một hoặc một số mô đun cho các học viên và cấp giấy chứng nhận học nghề là đã hoàn thành các mô đun đó. Chương trình nghề “Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu ” bao gồm 04 mô đun sau: - Mô đun 01: “Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm” có tổng số thời gian đào tạo là 84 giờ, trong đó có 30 giờ lý thuy ết, 44 gi ờ th ực hành và 10 giờ kiểm tra. Đây là mô đun cơ sở của nghề, cung cấp những kiến thức, kỹ năng cơ bản về thu thập thông tin, xác định nhu cầu thị trường, l ập k ế hoạch sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, tính giá thành sản phẩm và xác định hiệu quả của sản xuất. - Mô đun 02: “Trồng cây xạ đen” có tổng số thời gian đào tạo là 136 giờ, trong đó có 32 giờ lý thuyết, 94 giờ th ực hành và 10 gi ờ ki ểm tra. Đây là mô đun chuyên môn nghề, cung cấp những kiến thức, kỹ năng cơ bản về nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch , sơ chế và bảo quản sản phẩm cây xạ đen đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu của th ị trường. - Mô đun 03: “Trồng cây giảo cổ lam” có tổng số thời gian đào tạo là 136 giờ, trong đó có 32 giờ lý thuyết, 94 giờ thực hành và 10 giờ kiểm tra. Đây là mô đun chuyên môn nghề, cung cấp những kiến thức, kỹ năng cơ bản về nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế và bảo quản sản phẩm cây giảo cổ lam đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường. 4
- Mô đun 04: “Trồng cây diệp hạ châu ” có tổng số thời gian đào tạo là 108 giờ, trong đó có 20 giờ lý thuyết, 78 giờ thực hành và 10 giờ kiểm tra. Đây là mô đun chuyên môn của nghề, cung cấp những kiến thức, kỹ năng cơ bản về nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế và bảo quản sản phẩm cây diệp hạ châu đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường. Đánh giá kết quả học tập của người học trong toàn khóa học bao gồm: Kiểm tra định kỳ trong quá trình học tập, kiểm tra kết thúc mô đun và ki ểm tra kết thúc khóa học được thực hiện theo “Quy chế thi, kiểm tra và công nhận tốt nghiệp trong dạy nghề hệ chính quy” , ban hành kèm theo Quyết định số 14/2007/QĐ-BLĐTBXH, ngày 24 tháng 5 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. 2. Hướng dẫn kiểm tra kết thúc khoá học Đánh giá hoàn thành khoá học đối với học viên được thực hiện thông qua kiểm tra kết thúc khoá học với nội dung, hình thức và thời lượng theo hướng dẫn sau: TT Nội dung kiểm Hình thức kiểm tra Thời gian kiểm tra tra Kiến thức, kỹ năng nghề 1 Kiến thức nghề Trắc nghiệm hoặc vân đap Không quá 60 phút ́ ́ 2 Kỹ năng nghề Bài thực hành kỹ năng Không quá 12 giờ nghề 3. Các chú ý khác Số học viên nên bố trí khoảng 25 - 30 người/lớp (có thể thay đổi phù hợp với tình hình cụ thể). Nên tổ chức lớp học tại địa phương, cơ sở sản xuất vào thời điểm phù hợp với mùa vụ sản xuất cây giống, trồng và chăm sóc cho 03 loại cây xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu. Chương trình xây dựng trong thời gian 3 tháng nhưng trong thực tế, thời gian học tập nên bố trí trùng với chu kỳ sản xuất của cây trồng để rèn kỹ năng nghề cho học viên qua sản xuất thực tế. Có thể mời các chuyên gia hoặc người có tay nghề cao tham gia giảng dạy, hướng dẫn người học. Trong quá trình thực hiện chương trình nên bố trí cho học viên đi thăm quan các cơ sở sản xuất, trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu có uy tín hay đã áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thành công; Có thể tổ chức các hoạt động ngoại khoá và hoạt động văn hoá, th ể thao khác khi có đủ điều kiện. 5
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm Mã số mô đun: MĐ01 Nghề: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu 6
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN LẬP KẾ HOẠCH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM Mã số mô đun: MĐ 01 Thời gian mô đun: 84 giờ; (Lý thuyết: 30 giờ; Thực hành: 48 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 06 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN - Vị trí: Mô đun Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm là mô đun khởi đầu của nghề “ Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu”, được giảng dạy đầu tiên cho các học viên tham gia học tập nghề, tạo tiền đề đẻ giảng dạy cho các mô đun tiếp theo của chương trình. - Tính chất: Mô đun này cung cấp cho học viên những kiến thức, kỹ năng về thị trường, xác định nhu cầu thị trường, lập kế hoạch sản xuất, tính hiệu quả sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của nghề Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu. II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN - Trình bày được khái niệm thị trường, ý nghĩa của việc thu thập thông tin thị trường, lập kế hoạch sản xuất, các loại chi phí, hiệu qu ả s ản xu ất và tiêu thụ sản phẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; - Xác định được nhu cầu thị trường, lập kế hoạch sản xuất, tính giá thành sản phẩm, doanh thu, hiệu quả của quá trình s ản xuất, tiêu th ụ s ản phẩm phù hợp với điều kiện sản xuất của hộ và nhu cầu của thị trường; - Có ý thức, trách nhiệm trong công việc, nh ạy bén, linh ho ạt trong giới thiệu, tiêu thụ phẩm. III. NỘI DUNG MÔ ĐUN 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (giờ) Số Tên các bài trong mô đun Thực Kiểm TT Tổng số Lý thuyết hành Tra* Bài 1: Những kiến thức 8 8 1 chung Bài 2: Lập kế hoạch sản 38 12 24 2 2 xuất 3 Bài 3: Hiệu quả sản xuất 22 6 14 2 7
4 Bài 4: Tiêu thụ sản phẩm 10 4 6 Kiểm tra hết mô đun 6 6 Tổng cộng 84 30 44 10 * Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ 04 giờ được tính vào thời gian thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Những kiến thức chung Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được một số thông tin về tình hình sản xuất, chính sách của Nhà nước, việc làm và phương hướng sản xuất dược liệu; - Liệt kê được những căn cứ để lựa chọn phương hướng sản xuất; xác định được nhu cầu thông tin và thông tin về thị trường sản xuất d ược liệu; - Có nhận thức đúng về tình hình sản xuất dược li ệu, chính sách, vi ệc làm và phương hướng sản xuất. Nội dung của bài: (em sửa lại các bài sau tương tự) 1. Một số thông tin về tình hình sản xuất dược liệu 1.1. Ở Việt Nam 1.2. Trên thế giới 2. Một số chính sách của lâu dài của Nhà nước 2.1. Chính sách đất đai 2.2. Chính sách thuế 2.3. Chính sách đầu tư, tín dụng 2.4. Chính sách lao động 2.5.Chính sách công nghệ, khoa học, môi trường 2.6. Chính sách thị trường 3. Việc làm và tự tạo việc làm 3.1. Khái niệm việc làm và tự tạo việc là 3.2. Ưu thế và hạn chế của tự tạo việc làm 3.3. Tự tạo việc làm có thu nhập hợp pháp 4. Phương hướng sản xuất 8
4.1. Khái niệm 4.2. Sự cần thiết phải lựa chọn phương hướng sản xuất 4.3. Những căn cứ để lựa chọn phương hướng sản xuất 4.3.1. Nhu cầu thị trường và thông tin thị trường 4.3.2. Khả năng nguồn lực 4.3.3. Kinh nghiệm truyền thống và hiểu biết trong sản xuất 4.3.4. Cơ chế chính sách của Nhà nước Bài 2: Lập kế hoạch sản xuất Thời gian: 38 giờ Mục tiêu: - Trình bày được ý nghĩa, những căn cứ, nội dung các bước lập kế hoạch sản xuất; - Lập được kế hoạch sản xuất theo quy mô hộ gia đình và quy mô trang trại phù hợp với thực tiễn; - Có ý thức lập kế hoạch trong sản xuất kinh doanh. 1. Kế hoạch sản xuất 1.1. Khái niệm 1.2. Ý nghĩa của kế hoạch sản xuất 1.3. Kế hoạch sản xuất ngắn hạn, dài hạn 1.3.1. Kế hoạch ngắn hạn 1.3.2. Kế hoạch dài hạn 2. Những căn cứ để lập kế hoạch sản xuất 2.1. Nhu cầu thị trường 2.2. Điều kiện tự nhiên 2.3. Điều kiện của cơ sở sản xuất 2.4. Quy mô sản xuất 2.5. Lựa chọn mô hình sản xuất hợp lý 3. Nội dung lập kế hoạch sản xuất 4. Mẫu lập kế hoạch sản xuất 4.1. Ví dụ 01, lập kế hoạch sản xuất xạ đen theo quy mô hộ gia đình 4.2. Ví dụ 02, lập kế hoạch sản xuất giảo cổ lam theo quy mô hộ gia đình 9
4.3. Ví dụ 03, lập kế hoạch sản xuất diệp hạ châu theo quy mô hộ gia đình 4.4. Ví dụ 04, lập kế hoạch sản xuất theo mô hình trang trại (trang trại cổ phẩn) 10
Bài 3: Hiệu quả sản xuất Thời gian: 22 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các loại chi phí, cách tính chi phí, giá thành sản phẩm, biện pháp hạ giá thành và hiệu quả sản xuất; - Thực hiện được cách tính các loại chi phí, tính giá thành s ản ph ẩm và hiệu quả sản xuất; - Nghiêm túc, trung thực, chính xác trong tính toán. 1. Chi phí sản xuất 1.1. Khái niệm 1.2. Các loại chi phí 1.3. Cách tính các loại chi phí 1.3.1. Chi phí khấu hao 1.3.2. Chi phí sản xuất kinh doanh 2. Giá thành sản phẩm 2.1. Khái niệm 2.2. Cách tính giá thành sản phẩm 2.3. Hạ giá thành sản phẩm 3. Tính hiệu quả sản xuất 3.1. Xác định doanh thu 3.1.1. Khái niệm 3.1.2. Tính doanh thu 3.2. Xác định lợi nhuận 3.2.1. Khái niệm 3.2.2. Tính lợi nhuận Bài 4: Tiêu thụ sản phẩm Thời gian: 10 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các dạng dược liệu, bao bì đóng gói, giới thiệu sản phẩm, bán sản phẩm và hợp đồng mua bán sản phẩm dược liệu xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; - Lựa chọn được phương pháp giới thiệu và bán sản phẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu hiệu quả, phù hợp với khách hàng, thị trường; 11
- Có ý thức, trách nhiệm, nhạy bén, linh hoạt trong giới thiệu và bán sản phẩm. 1. Các dạng dược liệu qua sơ chế 1.1. Xạ đen 1.2. Giảo cổ lam 1.3. Diệp hạ châu 2. Các dạng dược liệu qua chế biến 2.1. Các cách thức giới thiệu sản phẩm 2.1. Xạ đen 2.2. Giảo cổ lam 2.3. Diệp hạ châu 3. Giới thiệu và bán sản phẩm 3.1. Bao bì đóng gói 3.2. Giới thiệu sản phẩm 3.3. Bán sản phẩm 4. Hợp đồng mua bán sản phẩm 4.1. Nội dung hợp đồng 4.2. Mẫu hợp đồng và thanh lý hợp đồng IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔĐUN 1. Tài liệu giảng dạy Giáo trình dạy nghề môđun “Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm” trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ - Dụng cụ, trang thiết bị: máy vi tính, máy chiếu, tranh ảnh về kỹ thuật gây trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu. - Học liệu: giáo án, tài liệu cho học viên 3. Điều kiện về cơ sở vật chất, nguyên vật liệu: Tính cho lớp học có 30 học viên Điều kiện về cơ sở vật chất, nguyên vật liệu Số lượng - Phòng học (có đủ bảng, bàn giáo viên và bàn ghế cho 01 lớp học 30 người) - Giấy Ao 100 tờ - Bảng giá cả các loại vật tư - Giấy A4 02 gram - Bìa màu A4 01 gram 12
- Bút dạ 60 cái - Băng dính 02 cuộn - Máy tính tay 5 chiếc 4. Điều kiện khác Thông tin, hình ảnh về thị trường sản xuất và tiêu thụ các loại sản phẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; một số mẫu h ợp đồng mua bán sản phẩm. Một số cơ sở, trang trại, vườn h ộ gia đình có trồng, ch ế bi ến x ạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu điển hình. V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Kiểm tra định kỳ: đánh giá mức độ tiếp thu kiến thức của người học thông qua bài kiểm tra kiến thức bằng hình thức thi trắc nghiệm hoặc vấn đáp với tổng thời gian là 02 giờ; đánh giá kỹ năng thông qua bài tập tổng hợp với thời gian thực hiện là 02 giờ, giáo viên đánh giá dựa trên mức độ hoàn thành và kết quả bài tập của học viên. - Kiểm tra hết mô đun: Kiểm tra bằng bài tập tổng hợp cho từng học viên hoặc nhóm học viên sau khi hoàn thành mô đun với thời gian thực hiện là 06 giờ: + Kiểm tra kiến thức thông qua hình thức kiểm tra trắc nghi ệm hoặc vấn đáp do giáo viên chuẩn bị trước. + Đánh giá kỹ năng thông qua quá trình thực hiện m ột s ố công vi ệc tr ực tiếp tại hiện trường hoặc đánh giá kết quả thông qua sản phẩm cuối cùng. 2. Nội dung đánh giá - Kiến thức: + Các bước xác định nhu cầu thị trường; căn cứ, nội dung lập kế hoạch sản xuất; + Phương pháp xác định các loại chi phí sản xuất, tính giá thành và hiệu quả sản xuất kinh doanh; + Đặc điểm của sản phẩm và thị trường tiêu thụ sản ph ẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu; các hình thức giới thiệu và bán hàng hóa hi ệu quả; - Kỹ năng: + Lập kế hoạch sản xuất cho quy mô hộ gia đình, trang trại; + Soạn thảo hợp đồng mua bán sản phẩm hàng hóa; + Tính giá thành sản phẩm và hiệu quả sản xuất; VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 13
1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun “Lập kế hoạch sản xuất và tiêu th ụ s ản ph ẩm” áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và day nghề dưới 3 thang, ̣ ́ trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào t ạo ngh ề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình môđun “Lập kế hoạch sản xuất và tiêu th ụ s ản ph ẩm” có thể giảng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khóa tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng. - Chương trình áp dụng cho các vùng sản xuất các sản phẩm cây dược liệu: xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu trên phạm vi cả nước. Khi áp dụng cho các vùng, miền cần lưu ý xem xét điến điều ki ện l ập đ ịa c ủa t ừng vùng có phù hợp với đặc điểm sinh học của 03 loài cây và sự biến động của th ị trường tiêu thụ sản phẩm dược liệu để đảm bảo việc tính hiệu qu ả s ản xuất luôn được đầy đủ, chính xác và hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng d ạy mô đun đào tạo Mô đun “Lập kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm” l à mô đun tích hợp cả lý thuyết và thực hành đòi hỏi khi giảng dạy cần đảm bảo tỷ mỉ, cẩn thận, chính xác để học viên dễ nhớ và tiếp thu nội dung bài học tốt. a. Phần lý thuyết - Giáo viên có thể sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy nh ưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực như: phương pháp dạy học có sự tham gia và dạy học cho người lớn tuổi, kết hợp với lớp học hiện trường (FFS) … để phát huy tính tích cực, chủ động của học viên. - Trao đổi, thảo luận …. - Ngoài tài liệu, giáo viên nên sử dụng các học cụ trực quan như: Mô hình, bảng biểu, tranh ảnh, băng đĩa về sản xuất, tiêu thụ sản phẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu và các sản phẩm nông lâm nghiệp khác để hỗ trợ trong giảng dạy. b. Phần thực hành - Khi giảng dạy cần kết hợp giữa việc giảng dạy, th ảo lu ận ở trên l ớp với việc tổ chức khảo sát, tìm hiểu thực tế quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hàng hóa tại địa phương để đảm bảo tính thiết thực trong dạy ngh ề cho lao động nông thôn. Chuẩn bị đầy đủ các điều ki ện v ề hiện tr ường, v ật tư, trang thiết bị để tổ chức thực hành đảm bảo các k ỹ năng ngh ề c ần thi ết cho người học. - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của h ọc viên trong thực hành và giúp học viên tự kiểm tra, đánh giá kết quả việc th ực hi ện thông qua các bài tập và sản phẩm kết hợp trong quá trình học tập. 14
- Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những trở ngại, sai sót đã hoặc có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Kiến thức: + Các phương pháp thu thập thông tin về thị trường, những căn cứ để lập kế hoạch sản xuất. + Nội dung các bước lập kế hoạch sản xuất và xác định các ngu ồn l ực cần thiết cho sản xuất. + Đặc điểm của sản phẩm xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu. + Phương pháp xác định các loại chi phí sản xuất, tính giá thành và hi ệu quả sản xuất. + Các phương pháp hạ giá thành sản phẩm. + Phương pháp giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm và soạn th ảo h ợp đ ồng mua bán sản phẩm. - Kỹ năng: + Lập kế hoạch sản xuất với quy mô trang trại, hộ gia đình. + Soạn thảo hợp đồng mua bán sản phẩm hàng hóa. + Tính giá thành sản phẩm và hiệu quả sản xuất + Giới thiệu và bán sản phẩm hàng hóa 4. Tài liệu cần tham khảo 1. Kinh tế trang trại gia đình trên Thế giới và Châu Á (1993), NXB Khoa học xã hội. 2. Kinh tế hộ Nông, Lâm nghiệp (1995), Nhà xuất bản Nông nghiệp. 3. Kinh tế hộ, lịch sử và triển vọng phát triển (1997), Nhà xuất bản Khoa học xã hội. 4. Lê Đức Sửu (200), Giáo trình Quản lý kinh tế hộ trang trại , Nhà xuất bản Nông nghiệp. 5. TS. Nguyễn Bá Hoạt, TS.DS. Nguyễn Duy Thuần (2005), Kỹ thuật trồng, sử dụng và chế biến cây thuốc. 6. Thông tin trên mạng Internet…Trang Web - Tài liệu VN, tình hình sản xuất dược liệu xạ đen, giảo cổ lam và diệp hạ châu. 15
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Trồng cây xạ đen Mã số mô đun: MĐ02 Nghề: Trồng xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu 16
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN TRỒNG CÂY XẠ ĐEN Mã số mô đun: MĐ02 (Lý thuyết: 32 giờ; Thực hành: 98 Thời gian mô đun: 136 giờ giờ; Kiểm tra hết mô đun: 06 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN - Vị trí: Mô đun “Trồng cây xạ đen” là mô đun chuyên môn ngh ề trong chương trình dạy nghề “Trồng cây xạ đen, giảo cổ lam, diệp hạ châu ”, trình độ sơ cấp nghề; được giảng dạy sau mô đun “Lập kế hoạch s ản xuất và tiêu thụ sản phẩm”, có thể giảng dạy độc lập hoặc kết hợp với một s ố mô đun khác trong chương trình theo yêu cầu của người học. - Tính chất: Là mô đun chuyên môn, được tích hợp giữa kiến thức và k ỹ năng thực hành về nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản sản phẩm xạ đen. Mô đun được thực hiện tại phòng học của cở sở đào tạo và tại hiện trường thực hành, kết hợp với cơ sở sản xuất có đầy đủ nguyên liệu, trang thiết bị để thực hiện các công việc: làm đất, nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản sản phẩm. Thời gian tổ ch ức giảng dạy nên tiến hành vào thời vụ phù hợp với việc trồng cây x ạ đen đ ể quá trình t ổ chức thực hành đảm bảo tính thực tế và chất lượng của sản phẩm cây trồng. II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN - Trình bày được giá trị kinh tế, công dụng, đặc điểm thực vật học, yêu cầu về ngoại cảnh để gây trồng, hiện trạng sản xuất và điều kiện gây trồng cây xạ đen; 17
- Nhân giống được cây con đủ tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu c ủa s ản xuất; - Thực hiện được các kỹ thuật trồng cây, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch và bảo quản sản phẩm xạ đen đúng yêu cầu kỹ thuật; - Có ý thức bảo vệ môi trường, tạo ra sản phẩm sạch; tiết ki ệm nguyên vật liệu. 18
III. NỘI DUNG MÔ ĐUN 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời lượng Số Tên các bài trong mô đun Tổng Lý Thực Kiểm TT số thuyết hành Tra* Bài 1: Giới thiệu chung về cây 1 06 02 04 xạ đen 3 Bài 2: Nhân giống cây xạ đen 80 20 57 03 Bài 3: Trồng, chăm sóc, phòng 4 36 8 27 01 trừ sâu bệnh hại Bài 4: Thu hoạch, sơ chế và bảo 5 08 02 06 quản sản phẩm Kiểm tra hết mô đun 06 06 Tổng cộng 136 32 94 10 * Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ 04 giờ được tính vào thời gian thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Giới thiệu chung về cây xạ đen Thời gian: 6 giờ Mục tiêu - Nêu được công dụng, giá trị kinh tế, đặc điểm hình thái, sinh thái, phân bố và hiện trạng sản xuất, gây trồng xạ đen ở Việt Nam; - Xác định được yêu cầu về nhiệt độ, độ ẩm, đất đai để trồng x ạ đen đúng yêu cầu kỹ thuật; - Có ý thức trong việc bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu có giá trị. 1. Đặc điểm thực vật học 1.1. Rễ, thân, lá 19
1.2. Hoa, quả 1.3. Phân biệt cây xạ đen và cây xạ vàng 2. Công dụng 3. Giá trị kinh tế 4. Yêu cầu ngoại cảnh 4.1.Khí hậu 4.1.1. Nhiệt độ 4.1.2. Ánh sáng 4.1.3. Độ ẩm 4.1.4. Lượng mưa 4.2. Đất đai 5 Thực trạng gây trồng và sản xuất xạ đen ở Việt Nam 5.1 Phân bố 5.2. Nhu cầu về sản phẩm cây xạ đen trên thị trường hiện nay 5.3. Tình hình gây trồng cây xạ đen hiện nay 5.4. Những thuận lợi và khó khăn trong gây trồng cây xạ đen 5.4.1. Thuận lợi 5.4.2. Khó khăn 6. Giới thiệu một số mô hình trồng xạ đen hiện nay Bài 2: Nhân giống cây xạ đen Thời gian: 80 giờ Mục tiêu - Trình bày được khái niệm vườn ươm, các loại vườn ươm, yêu cầu về chọn địa điểm lập vườn ươm và các phương pháp nhân giống xạ đen; - Chọn được địa điểm, dựng được vườn ươm và thực hiện được các phương pháp nhân giống xạ đen đúng yêu cầu kỹ thuật đảm bảo tỷ lệ cây sống cao; - Đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh môi trường và tiết kiệm nguyên vật liệu. 1. Xây dựng vườn ươm nhân giống cây xạ đen 1.1.Khái niệm vườn ươm 20