CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ(tiết 3)
I. Mục tiêu bài học.
Học xong tiết 3 bài 7 học sinh cần nắm được
1. Về kiến thức.
- Giúp học sinh nắm được KN, ND, YN và cách thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo
của công dân.
- Giúp HS nắm được trách nhiệm của NN và CD trong việc bảo đảm và thực hiện
các quyền dân chủ của công dân
2. Về kĩ năng.
- Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và hành vi xâm phạm quyền dân
chủ của CD.
- Biết thực hiện quyền dân chủ của theo đúng quy định của pháp luật.
3. Về thái độ.
- Tích cực thực hiện quyền dân chủ của mình và tôn trọng quyền dân chủ của
người khác.
- Biết phê phán hành vi xâm phạm quyền dân chủ của công dân.
II. Tài liệu và phương tiện dạy học.
- SGK, SGV GDCD 12, TLHDGD GDCD 12
- Bài tập tình huống, SGK PLCN (NXB GD 1998)
- SGK BDND và PP GD GDCD 12 (NXB ĐHQGHN), Sơ đồ
III. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định tổ chức lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
? Em hãy trình bày ND và YN quyền tham gia quản lí NN và XX của công
dân?
3. Học bài mới.
Theo em khi nào có khiếu nại, khi nào có tố cáo? (Khi có VPPL). Vậy khiếu
nại và tố cáo có điểm giống và khác nhau không? để trả lời những câu hỏi này hôm
nay thầy và các em cùng đi tìm hiểu tiếp bài 7 tiết 3.
Ho
ạt động của giáo vi
ên và h
ọc sinh
N
ội dung kiến thức cần đạt
GV nh
ắc lại ý nghĩa của hai quyền:
Bầu-ứng cử và quyền tham gia quản lí
NN. Sau đó giáo viên nêu ra câu hỏi.
? Trong khi thực hiện hai quyền trên
nếu phát hiện những VPPL thì người
dân có thể làm gì? làm như thế nào để
ngăn chặn việc làm sai đó?
GV: quyền khiếu nại, tố cáo là
quyền cơ bảncủa công dân, là công cụ
để công dân thực hiện quyền dân chủ
trực tiếp.
? Theo quyền khiếu nại là việc làm
của ai? Giải quyết về cái gì? lấy VD
minh hoạ?
? Theo em quyền tố cáo là việc làm
của ai? Thông báo cái gì? cho ai? Lấy
ví dụ?
Căn cứ vào khái niệm quyền khiếu
nại và tố cáo cho học sinh tìm và trả lời
mục đích của quyền khiếi nại và tố cáo.
? Theo em đảm bảo quyền KN của
công dân nhằm mục đích gì?
3. Quy
ền khiếu nại,
t
ố cáo của công
dân.
- Được ghi nhận ở điều 74 HP 1992 (sđ)
- Luật KN-TC có hiệu lực 01-10-2004.
a. Khái niệm quyền KN-TC của công
dân.
- Quyền khiếu nạn: Là quyền của CD,
CQ, TC đề nghị CQ, TC, cá nhân có
thẩm quyền xem xét lại các QĐ hành
chính, hành vi hành chính khi có căn cứ
cho rằng hành vi đó là sai.
- Quyền tố cáo: Là quyền của công dân
báo cho CQ, TC, cá nhân có thẩm
quyền biết về hành vi VPPL của cá
nhân, CQ, TC.
- Mục đích:
+ KN: Nhằm khôi phục quyền và lợi
ích của chủ thể khiếu nại.
+ TC: Phát hiện và ngăn chặn hành vi
Ho
ạt động của giáo vi
ên và h
ọc sinh
N
ội dung kiến thức cần đạt
? Theo em đ
ảm bảo quyền TC của
công dân nhằm mục đích gì?
GV tổ chức cho học sinh tiến hành
thảo luận theo nhóm, lớp theo hướng so
sánh nội dung của KN-TC theo hệ
thống câu hỏi lô gíc. Sau đó đại diện
từng nhóm trình bày sau đó các nhóm
khác đóng góp ý kiến (nếu có).
? Theo em chủ thể của khiếu nạn và
tố cáo là ai?
? Theo em ai có thẩm quyền giải
quyết khiếu nại, tố cáo của công dân?
Chú ý: nếu là CD vi phạm thì thủ
trưởng giải quyết còn nếu thử trưởng cơ
quan đó vi phạm thì cơ quan cấp trên
thẩm quyền giải quyết.
? Theo em đối tượng giải quyết của
người có thẩm quyền là những cái gì ?
? Em hãy trình bày trình tự giải
quyết khiếu nạn của công dân?
Chú ý: thời gian giải quyết KN
không quá 90 ngày từ khi nhận được
QĐHC, KL giải quyết trong 10 từ khi
nhận được đơn, giải quyết lần đầu
không quá 30 ngày, phức tạp 45 ngày,
vùng sâu khó khăn là 60 ngày mỗi lần
trái PL.
b. Nội dung quyền KN-TC của công
dân.
* Chủ thể:
- KN: công dân, tổ chức, cơ quan.
- TC: chỉ là công dân
* Người có thẩm quyền giải quyết
KN-TC.
- KN: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có
thẩm quyền.
- TC: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có
thẩm quyền.
* Quy trình KN-TC và giải quyết
KN-TC.
- Khiếu nạn:
+ B1: Người KN nộp đơn KN.
+ B2: Người giải quyết KN xem xét và
giải quyết KN.
+ B3: Người KN đồng ý với KQ KN thì
quyết định giải quyết có hiệu lực.
+ B4: người giải quyết KN lần hai xem
xét giải quyết yêu cầu của người KN.
- Tố cáo:
+ B1: Người TC gửi đơn tố cáo.
+ B2: Người giải quyết tố cáo phải tiến
hành xác minh và QĐ về nội dung tố
Ho
ạt động của giáo vi
ên và h
ọc sinh
N
ội dung kiến thức cần đạt
ti
ếp theo không quá 45 ng
ày t
ừ ng
ày
thụ lí.
Giáo viên sử dụng sơ đồ để giúp học
sinh năm được quy trình và các bước
giải quyết khiếu nạn và tố cáo.
? Em hãy trình bày trình tự giải
quyết tố cáo của công dân?
Chú ý: Phải giải quyết ngay chậm
nhất là 10 ngày thời gian giải quyết tiếp
theo không quá 60 ngày, phức tạp là 90
ngày từ ngày thụ lí.
? Theo em đảm bảo quyền khiếu nạn
tố cáo của CD sẽ đem lại những ý nghĩa
gì?
? Bằng nội dung đã học và kiến thức
tế em hãy cho biết người KN-TC có
quyền và nghĩa vụ gì?
* Quyền KN-TC:
- KN: Tự mình hoặc qua người đại
diện.
Rút đơn kiện
Nhận được văn bản thụ lí
Được khôi phục quyền lợi và
B.thường
Được KN tiếp.
- TC: Gửi đơn hoặc trực tiếp TC
cáo.
+ B3: Người tố cáo cho rằng giải quyết
tố cáo không đúng thì có quyền tố cáo
với CQ, TC cấp trên.
+ B4: CQ, TC, cá nhân giải quyết lần
hai có trách nhiệm giải quyết trong thời
hạn quy định.
Sơ đồ so sánh các bước giải quyết KN-
TC
KHIẾU NẠN TỐ CÁO
c. Ý nghĩa của quyền KN-TC của công
dân.
- NN bảo đảm để CD thực hiện quyền
CHÁNH TT
HUYỆN
CHÁNH TT
TỈNH
CT UBND H
CT UBND
XÃ
CÔNG DÂN CÔNG DÂN
CT UBND
XÃ
CT UBND
H
CHÁNH TT
TỈNH
Ho
ạt động của giáo vi
ên và h
ọc sinh
N
ội dung kiến thức cần đạt
Gi
ữ bí mật t
ên, bút tích, đ
ịa chỉ.
Yêu cầu cơ quan bảo vệ khi bị
đe doạ
* Nghĩa vụ KN-TC.
- KN: Đến đúng người có thẩm quyền
KN trung th
ực cung cấp thông tin
và chịu trách nhiệm về thông tin
Chấp hành QĐ KN có hiệu lực
- TC: Nêu rõ họ tên, địa chỉ
Trình bày trung thực nội dung
TC
Chịu trách về ND TC
GV sử dụng PP thuyết trình kết hợp
với đàm thoại để HS nắm được trách
nhiệm của nhà nước và của công dân.
? Theo em nhà nước ta bảo đảm các
quyền dân chủ của công dân như thế
nào?
? Theo em công dân có trách nhiệm
thực hiện các quyền dân chủ như thế
nào?
dân ch
ủ của m
ình. CD có quy
ền sử
dụng và có nghĩa vụ thực hiện quyền
dân chủ này.
- Là cơ sở pháp lí để CD bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của CD từ đó ngăn
chặn việc làm VPPL.
- Bộ máy nhà nước ngày càng được
củng cố vững mạnh để đảm bảo NN của
dân-do dân-vì dân
4. Trách nhiệm của NN và CD trong
việc thực hiện các quyền DC của CD.
a. Trách nhiệm của NN.
- NN ban hành PL
- Các cơ quan bảo vệ PL trừng trị
nghiêm khắc hành vi VPPL.
b. Trách nhiệm của công dân.
- Sử dụng đúng các quyền dân chủ của
mình.
- Không lạm dụng quyền dân chủ của
mình để làm trái pháp luật.
4. Củng cố.
- GV hệ thống lại kiến thức của toàn bài 7.
- Cho HS so sánh sự giống và khác nhau giữa tố cáo và khiếu nạn.