Khả năng sản xuất sữa của bò lai hướng sữa Việt Nam

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

99
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam đã phát triển tương đối mạnh, đến cuối năm 2004 đàn bò sữa nước ta đã lên đến 100.000 con, hầu hết là bò lai. Đến đầu năm 2005, đàn bò sữa của ta đã đạt 100.000 con, trong đó bò lai hướng sữa có khoảng 87.000 con. Đó là đàn bò lai có 50 - 87,5% máu bò (Hostein Friesian) và 12,5 - 50% máu bò LS (Laisind). Trong thời gian tới, hướng tạo đàn bò lai hướng sữa Việt Nam nên như thế nào? Về vấn đề này hiện đang có nhiều...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khả năng sản xuất sữa của bò lai hướng sữa Việt Nam

KH NĂNG S N XU T S A C A BÒ LAI HƯ NG S A VI T NAM Ph m Văn Gi i1 , Nguy n Văn c1 và Tr n Tr ng Thêm2 1 2 B môn Di truy n gi ng; tài bò hư ng s a - Vi n chăn nuôi ABSTRACT More than 35000 records from 7872 dairy crossbred cows in two ecological zones were used for evaluating milk yield per lactation, calving interval, milk yield per 100 kg bodyweight. It revealed that calving intervals were 419.6, 370.8, 501.0, 481.4, 383.3, 350.6 and 500,0 days for the first to seventh lactations, respectively. Milk yield per lactation of 62.5% HF (4265kg) and 75% HF cows (4220 kg) was higher than that of other groups, but not significantly different each other. Milk yield of 87.5% HF and >87.5% HF cows was not significantly different. However, milk yield of 50% HF cows was lowest, and significantly lower than that of others. In general, milk yield of crossbred cows in the South (4338 kg) was higher than that of crossbred cows in the East-North (3925kg). Milk yield was maximum at the third lactation (4225kg/cows) and milk yield/day reached a peak in the third month of lactation (15.55 kg/cow/day). Average milk yield per 100 kg body weight for whole lactation in the South (1049,1 kg) was significantly higher than that in the East-North (975,2kg). It seemed that 62.5-87.5% HF crossbred dairy cows can be well developed in both ecological zones of Vietnam. Key words: milk production, dairy cross-bred cows, calving intervals) TV N Chăn nuôi bò s a Vi t Nam ã phát tri n tương i m nh, n cu i năm 2004, àn bò s a nư c ta ã lên t i 100.000 con, h u h t là bò lai (chi m kho ng 87%), có t l ngu n gen HF các m c khác nhau, ch y u t 50% n 87,5%. Nh ng năm qua, v i k thu t chăn nuôi và công tác gi ng ngày m t t t hơn nên năng su t s a (NSS) c a bò lai hư ng s a ã nâng lên rõ r t. góp ph n ánh giá chính xác NSS c a m i nhóm gi ng và xác nh nhóm gi ng nào là phù h p, thích ng cho i u ki n sinh thái nhi t i nóng m c a nư c ta, vi c xác nh NSS c a t ng nhóm gi ng bò s a lai theo m i vùng là c n thi t ánh giá úng kh năng s n xu t s a c a chúng nh m góp ph n xác nh nhóm bò thích h p v i ièu ki n chăn nuôi bò s a t hi u qu kinh t cao là òi h i c p bách c a s n xu t.V i lý do ó, chúng tôi nghiên c u tài "Kh o sát kh năng s n xu t s a c a bò lai hư ng s a Vi t Nam" nh m m c tiêu: xác nh NSS theo chu kỳ, tháng s a, ơn v th tr ng c a àn bò s a trong giai o n 2000-2004 2 vùng, 4 nhóm gi ng và 8 l a s a u làm cơ s ch n l c àn h t nhân ch t lư ng t t góp ph n xây d ng h th ng bò lai hư ng s a thích h p v i i u ki n sinh thái, t ng bư c nâng cao hi u qu kinh t ngành chăn nuôi bò s a nư c ta. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U i tư ng nghiên c u Bò cái lai có t l máu bò HF 50%; 62,5%; 75%; 87,5% và >87,5% ư c nuôi 2 vùng sinh thái là : ông B c B (Hà N i, Hà Tây, B c Ninh, Vĩnh Phúc) và Nam B (TP. HCM, Long An, ng Nai) vì chúng t p trung nhi u nh t so v i các vùng khác. T ng s bò là 7872 con ư c thu th p s li u phân tích ánh giá các ch tiêu nghiên c u trong báo cáo này bao g m: 1448 bò 50%HF; 5311 bò 75%HF; 731 bò 87,5%HF; 284 bò 62,5%HF và 98 bò >87,5%HF. Tác gi chính: Ph m Văn Gi i; T: 8385292; Fax : 8389775; Ngày nh n bài: 10-6-2006 ; Ngày ư c ch p nh n ăng: 20-6-2006
N i dung nghiên c u Các ch tiêu nghiên c u: tu i l a u c a 8 l a u và kho ng cách l a c a 8 l a u. NSS chu kỳ, năng su t s a (NSS) hàng tháng và NSS/ 1 ơn v th tr ng theo 3 nhân t : nhóm gi ng, vùng sinh thái và l a s a. Phương pháp nghiên c u Thu th p s li u c a t t c các bò lai có: lý l ch bò, s li u v NSS 305 ngày c a t t c bò HF lai, lo i tr cá th : không rõ lý l ch, tu i u
Năng su t s a (NSS) cao nh t nhóm 62,5%HF: trung bình là 4.265kg/chu kỳ; sau ó n nhóm 75%HF là 4220kg/chu kỳ; ti p theo là nhóm 87,5%HF và >87,5%HF là 4073 và 3905kg/chu kỳ và th p nh t nhóm bò 50% là 3790kg/chu kỳ. S sai khác v NSS c a bò lai có ý nghĩa th ng kê rõ r t, nhóm gi ng 75% cao hơn rõ r t so v i nhóm gi ng 50%, 87,5%HF và >87,5%. Nghiên c u theo vùng sinh thái cho th y bò s a lai Nam b (4338 kg/chu kỳ) cao hơn có ý nghĩa rõ r t so v i vùng ông B c B (3925kg/chu kỳ). Xét v NSS theo l a s a cho th y có s khác nhau rõ r t. L a 1 có NSS trung bình là 3829kg, tăng lên l a 2 là 4078kg, ti p t c tăng lên và t nh cao nh t l a 3 là 4225 kg. Sau l a 3, NSS gi m d n t l a 4 là 4121kg, l a 5 là 4132kg và ti p t c gi m xu ng l a 6 (4016kg), l a 7 (4002kg) và th p nh t l a 8 (3614kg). K t qu nghiên c u này cao hơn so v i k t qu nghiên c u c a tác gi Nguy n Văn Thư ng và cs, (1984) Nông trư ng Ba Vì bò lai 50%HF, 75%HF và 62,5%HF. B ng 2. Năng su t s a theo ph m gi ng, vùng sinh tháivà l a c a bò lai hư ng s a Nhân t n LSM±SE 4265 ± 49,12b 62.5%HF 284 4220 ± 11,36 b 75%HF 5311 4073 ± 30,62cd 87.5%HF Ph m gi ng 731 3905 ± 83,62ad >87.5%HF 98 3790 ± 21,75a 50%HF 1448 4338 ± 93,79a Nam B Vùng sinh 5765 3925 ± 95,07b §ông B c B thái 2107 3829 ± 17,18a La 1 2463 4078 ± 17,91b La 2 2173 4225 ± 21,37c La 3 1524 4121 ± 27,19bc La 4 850 La 4132 ± 39,09bc La 5 436 4016 ± 55,72b La 6 213 4022 ± 84,63ab La 7 92 3614 ± 122,36a La 8 44 Trung bình toàn b 7872 4125 ± 9,50 Ghi chú: Trong cùng m t nhân t n u các s LSM có các ch nh ghi góc trên khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa th ng kê (p
Tháng 4 14,83 ± 0,11 Tháng 5 13,96 ± 0,11 Tháng 6 13,04 ± 0,10 Tháng 7 12,10 ± 0,10 Tháng 8 11,21 ± 0,11 tháng 9 9,44 ± 0,11 Tháng 10 7,59±0,13 Năng su t s a theo ơn v th tr ng Hi n nay, xu hư ng chung c a ngành chăn nuôi bò s a là ánh ch t ch t lư ng bò s a thông qua NSS/1 ơn v th tr ng vì ó m i th c s là thư c o hi u qu kinh t . K t qu nghiên c u này c a chúng tôi cho th y NSS TB/100kg th tr ng c a bò lai trên c 2 vùng là 1013,3kg s a. Khi so sánh gi a hai vùng cho th y Nam B NSS TB/10kg th tr ng là 1049,1kg cao hơn so v i B c B (975,2kg). Ch tiêu NSS/100kg th tr ng c a bò lai hư ng s a Vi t Nam ph n nh năng su t v t nuôi t t. B ng 4. Năng su t s a/100kg th tr ng 2 vùng sinh thái Vùng sinh thái S bò (n) Mean ± SE Th p nh t Cao nh t B cB 1004 975,2±0,98a 350,6 1941,3 Nam B 1068 1049,1±0,94b 279,3 5109,4 Toàn b 2072 1013,3±0,69 279,3 5109,4 Nghiên c u nh hư ng c a vùng, nhóm gi ng và l a B ng phân tích phương sai cho th y c ba nhân t s d ng phân tích b s li u này là vùng, nhóm gi ng và l a u có nh hư ng r t rõ r t n NSS, nhân t vùng có nh hư ng l n nh t. NSS c a các nhóm gi ng và các l a theo vùng sinh thái th hi n B ng 5. Vùng Nam B , bò lai 75%HF cho năng su t cao nh t (4318kg/chu kỳ), song cao hơn không có ý nghĩa th ng kê rõ r t so v i nhóm 62,5%HF (4269kg/chu kỳ). Nhóm bò lai 87,5% t 4178kg/chu kỳ. So sánh s sai khác v NSS thì c ba nhóm gi ng này u cao hơn (P87,5%HF (3896kg/chu kỳ) và 50%HF (3957kg/chu kỳ). Nhóm gi ng 50%HF có NSS cao hơn nhóm gi ng >87,5%HF, nhưng s sai khác này không có ý nghĩa th ng kê. B ng 5. NSS/chu kỳ theo nhóm gi ng và l a trên 2 vùng Nam B và B c B Vùng Nam B Vùng ông B c B Nhóm gi ng Mean ± SE Nhóm gi ng Mean ± SE b 3967±215,01b 75%HF 4318±13,17 >87.5%HF 4269±49,36bc 3957±40,04b 62,5%HF 87.5%HF c 3933±20,26b 87.5%HF 4178±42,24 75%HF 3957±25,54a 50%HF 62.5%HF 3586±526,67 a 3348±37,52a >87.5%HF 3896±89,38 50%HF a 3626±31,40a La 1 4035±19,10 La 1 4277±21,06b 3890±30,37b La 2 La 2 4461±24,52c 3935±38,77b La 3 La 3 b 3977±50,11b La 4 4305±33,25 La 4
Vùng Nam B Vùng ông B c B Nhóm gi ng Mean ± SE Nhóm gi ng Mean ± SE 4358±46,87bc 3876±68,29b La 5 La 5 4144±66,94a La 6 La 6 4005±98,14 4197±101,58ac La 7 La 7 3827±150,33 3838±139,50a La 8 La 8 3340±255,51 S¶n L−äng S÷a S ¶n l−îng s÷a cña c¸c nhãm gièng trªn hai vïng (kg) 4500 4318 4269 4178 4000 3957 3957 3967 3933 3896 Nam bé 3586 3500 3348 B¾c bé 3000 2500 Nhãm gièng 2000 2000 2000 F F F F F F H H H H H H % % % % % % 5 ,5 ,5 50 75 0 7, 62 87 8 > K T LU N VÀ NGH K t lu n Bò lai hư ng s a hai vùng sinh thái ch y u là nhóm 75%HF (67,47%). NSS c a chúng trong giai o n 2000-2004 là 4125kg/chu kỳ, cao nh t nhóm 62,5%HF và 75%HF ti p theo là 87,5%HF, >87,5%HF và th p nh t nhóm 50%HF. NSS vùng Nam B cao hơn so v i vùng B c B . Bò có NSS cao nh t l a s a th 3 và tháng s a th 3. Nhân t nhóm gi ng, vùng sinh thái và l a u nh hư ng áng k n NSS. ngh Ti p t c nghiên c u kh ng nh chính xác NSS c a m i nhóm gi ng, trên m i vùng sinh thái nh m giúp cho công tác ch n l c àn h t nhân phát tri n nhanh v s lư ng và ch t lư ng nh m góp ph n nâng cao năng su t v t nuôi, hi u qu kinh t và b n v ng ngành s a Vi t Nam. TÀI LI U THAM KH O Nguy n Kim Ninh, Lê Văn Ng c, Lê Tr ng L p (1990). Nghiên c u các mô hình chăn nuôi bò lai hư ng s a h gia ình vùng trung du Ba Vì. K t qu NCKHKT 1985-1990. Tr: 72-80. Nguy n Văn c và Lê Thanh H i (2002). Phương pháp ki m tra th ng kê sinh h c. NXB khoa h c và k thu t. Năm Nguy n Văn Thư ng, Lương Văn Lãng và Võ Văn S (1984). Kh năng sinh s n, sinh trư ng và s n xu t s a c a gi ng bò Holstein Friz nuôi thích nghi t i nông trư ng Sao M c Châu. Tuy n t p công trình nghiên c u chăn nuôi (1969-1984). Tr: 68-78. Nguy n Văn Thư ng, Tr n Doãn H i, Tr n Tr ng Thêm, Lê Tr ng L p (1984). K t qu nghiên c u c i t o gi ng bò n i theo hư ng khai thác s a. Tuy n t p công trình nghiên c u chăn nuôi (1969-1984). Tr: 86-93. Nguy n Văn Thư ng, Tr n Doãn H i, Vũ Văn N i (1984). K t qu nghiên c u ding bò c Zebu gi ng Red Sindhi lai c i t o àn bò vàng Vi t Nam. Tuy n t p công trình nghiên c u chăn nuôi (1969-1984). Tr: 79-85./.