intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Khóa luận tốt nghiệp: Cam kết gia nhập WTO của Việt Nam trong lĩnh vực tài chính ngân hàng và lộ trình thực hiện

Chia sẻ: Sdgsxf Sdgsxf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:105

Thêm vào BST
Báo xấu
119
lượt xem 17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp: Cam kết gia nhập WTO của Việt Nam trong lĩnh vực tài chính ngân hàng và lộ trình thực hiện nhằm trình bày về các quy định của WTO ảnh hưởng đến lĩnh vực tài chính ngân hàng, tìm hiểu về các cam kết của Việt Nam về dịch vụ tài chính ngân hàng và các cam kết về các loại hình dịch vụ tài chính mà các nhà cung cấp nước ngoài được hoạt động kinh doanh ở Việt Nam, đưa ra một số giải pháp nhằm thực hiện các cam kết về tài chính ngân hàng sau khi Việt Nam gia nhập WTO.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Cam kết gia nhập WTO của Việt Nam trong lĩnh vực tài chính ngân hàng và lộ trình thực hiện

  1. TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG HÀ NỘI KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ -----  ----- KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP TÊN ĐỀ TÀI: Cam kÕt gia nhËp WTO cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng vµ lé tr×nh thùc hiÖn Họ và tên sinh viên : Bùi Thị Nhật Linh Lớp : Anh 11 Khoá : K42 C Giáo viên hƣớng dẫn : TS. Bùi Ngọc Sơn  Hà nội, tháng 11/2007 
  2. DANH MỤC TÀI LIÊU THAM KHẢO - Trần An, Ngọc Sơn (3/2007), Cam kết WTO nhận diện khó khăn, Thông tin tài chính số 6, trang 2. - Ths. Đỗ Tất Cương (2/2006), Thị trường dịch vụ Bảo Hiểm Việt Nam: Quan điểm và phương hướng phát triển , Thời báo tài chính, trang 38. - Huyền Diệu (1/1/2007), Một số đánh giá về thị trường tài chính khi gia nhập WTO, Thị trường tài chính và tiền tệ số 1+2, trang 49. - PGS,TS Nguyên Đ ăng Dờn, Những giải pháp chủ yếu và bước đi cho quá trình tự do hóa tài chính và hội nhập quốc tế của hệ thống ngân hàng Việt Nam - Hải Hà (8/2007), Bảo hiểm Việt Nam các xu hướng phát triển, Thời báo tài chính số 150, trang 10. - Ths, Nguyễn Thị Hiên (2007), Nguyên tắc tuần tự tiệm tiến trong mở cửa thị trường dịch vụ của Trung Quốc và Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam sau khi gia nhập WTO , Tạp chí kinh tế đối ngoại số 22. - Ths. Nguyễn Thị Liên Hoa (4/2007), Phát triển bền vững thị trường chứng khoán Việt Nam, Tài chính số 4, trang 36. - Lê Minh Hưng (2/2007), Hệ thống ngân hàng Việt Nam bước vào triển khai thực hiện các cam kết gia nhập WTO, Tạp chí Ngân hàng,trang 34. - TS.Trịnh Thị Thu Hương (2007), Bancassurance Xu hướng mới cho sự phát triển của doanh nghiệp Bảo hiêm và ngân hàng Việt Nam hậu WTO, Tạp chí kinh tế đối ngoại 22, trang 12 - Ths. Phạm Đ ình Liệu (15/05/2007), Một số giải pháp cho ngân hàng thương mại cổ phần, Thị trường tài chính và tiền tệ số 10, trang 30. - Phùng Đ ắc Lộc (5/2007), Doanh nghiệp Bảo hiểm và WTO, Tài chính số 511, trang 26.
  3. - ThS. Bùi thị Thùy Nhi (3/2007), Vấn đề hội nhập quốc tế của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam hậu WTO, Những vấn đề kinh tế chính trị thế giới, trang 69. - TS. Hoàng Xuân Quế (15/7/2007), Một số giải pháp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, Thị trường tài chính và tiền tệ số 14, trang 24. - Nguyễn Thị Thanh Thảo (12/2006), Khu vực tài chính cơ hội, thách thức lớn, Thông tin tài chính số 24, trang 10. - PGS.TS Nguyễn Thị Quy, Hoạt động của ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam những tác động và thách thức đối với ngân hàng thương mại, Thương mại quốc tế và những vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế, trang 296. - PGS.TS Hoàng Ngọc Thiết, Các giải pháp hoàn thiện pháp luật về thương mại dịch vụ của Việt Nam để gia nhập WTO, Thương mại Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, trang 211. - DT,( 1/2007), Lộ trình mở cửa của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong cam kết gia nhập WTO, Tạp chí ngân hàng số 1, trang 2. - Báo cáo của Ban công tác về Việc gia nhập WTO của Việt Nam (tiếng Anh và tiếng Việt) - Biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam - Thời báo Kinh tế Việt Nam - No.240 [ 2006-11-27 ]
  4. DANH MỤC CÁC WEBSITE THAM KHẢO THÔNG TIN - Tổ chức thương mại thế giới: www.wto.org - Ngân hàng thế giới: www.wordlbank.org.vn - Bộ tài chính Việt Nam: www.mot.gov.vn - Ủy ban quốc gia về hợp tác kinh tế quốc tế: www.nicec.gov.vn - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: www.sbv.gov.vn - Website: http://www.sbv.gov.vn/home/nghiencuu.asp?tin=360 - Website: http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2006/11/3B9F0ACA/ - Website: http://www1.mot.gov.vn/Ven/VBdetail.asp?id=2465 - Website:http://www.taichinhviet.com/index.php?area=1&p=news&newsid =574 - Website: www.taichinhvietnam.com
  5. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C LêI NãI §ÇU 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Sau 11 n¨m nç lùc, kiªn tr× gia nhËp Tæ chøc th­¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) víi h¬n 2000 phiªn ®µm ph¸n song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, ngµy 7/11/2006 ViÖt Nam ®· ®­îc c«ng nhËn lµ thµnh viªn thø 150 cña tæ chøc kinh tÕ lín nhÊt hµnh tinh nµy. § ©y lµ sù kiÖn cã ý nghÜa träng ®¹i ®¸nh dÊu mét b­íc ph¸t triÓn míi trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ cña n­íc ta. Gia nhËp WTO cã nghÜa lµ n­íc ta ®· chÝnh thøc trë thµnh mét thµnh viªn trong s©n ch¬i chung cña toµn cÇu, ®­îc quyÒn b×nh ®¼ng víi 149 n­íc trong hÖ thèng th­¬ng m¹i ®a ph­¬ng. Tuy nhiªn, ®æi l¹i, ViÖt Nam còng ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c cam kÕt trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp còng nh­ c¸c nghÜa vô thµnh viªn WTO. ViÖc thùc hiÖn cam kÕt trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ch¾c ch¾n sÏ t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Do vËy viÖc hiÓu vµ n¾m v÷ng c¸c cam kÕt cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO lµ cùc kú cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng nh­ tÊt c¶ c¸c bé, ngµnh, c¬ quan qu¶n lý Trung ¦ ¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tµi chÝnh ng©n hµng lu«n lµ lÜnh vùc träng t©m. Tõ cuèi thÕ kû tr­íc, nhiÒu ng­êi ®· dù b¸o thÕ 21 lµ thêi ®¹i cña cña c¸c ngµnh kinh doanh tµi chÝnh, b¶o hiÓm, ng©n hµng. ë ViÖt Nam, nh÷ng ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cña lÜnh vùc ng©n hµng ®­îc h×nh thµnh qua qu¸ tr×nh ®æi míi vµ giê ®©y ®· trë nªn chÝn muåi. Tèc ®é t¨ng tr­ëng quy m« còng nh­ lîi nhuËn tõ lÜnh vùc nµy ®ang lµ hÊp lùc víi giíi kinh doanh. Khi gia nhËp s©n ch¬i th­¬ng m¹i toµn cÇu, dÞch vô nãi chung vµ tµi chÝnh ng©n hµng nãi riªng ®ang ®­îc quan t©m ®Æc biÖt. T¸c ®éng cña c¸c cam kÕt gia nhËp ®èi víi ngµnh tµi chÝnh trong n­íc sÏ ë møc ®é nµo? Lµm sao ®Ó tiÕp tôc duy tr× ph¸t triÓn lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng trong bèi c¶nh héi nhËp vµ thùc hiÖn c¸c cam kÕt ®ã? HÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh cña ViÖt Nam ®· vµ ®ang ph¶i ®èi mÆt víi c¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc ra sao? 1
  6. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C XuÊt ph¸t tõ môc ®Ých t×m c©u tr¶ lêi cho nh÷ng c©u hái trªn, ng­êi viÕt ®· m¹nh d¹n t×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò nµy qua ®Ò tµi: “Cam kÕt gia nhËp WTO cña ViÖt Nam tr ong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng vµ lé tr ×nh thùc hiÖn. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu - T×m hiÓu c¸c quy ®Þnh cña WTO ¶nh h­ëng ®Õn lÜnh vùc Tµi chÝnh ng©n hµng - T×m hiÓu vÒ c¸c cam kÕt cña ViÖt Nam vÒ dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng vµ c¸c cam kÕt vÒ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô tµi chÝnh mµ c¸c nhµ cung cÊp n­íc ngoµi ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam - T¸c ®éng cña c¸c cam kÕt ®ã ®èi víi lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng cña ViÖt Nam - KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn c¸c cam kÕt vÒ tµi chÝnh ng©n hµng sau khi ViÖt Nam gia nhËp WTO. 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu - §èi t­îng nghiªn cøu: C¸c cam kÕt cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng vµ lé tr×nh thùc hiÖn - Ph¹m vi nghiªn cøu: Néi dung vµ t¸c ®éng cña c¸c cam kÕt ®èi víi 3 ngµnh b¶o hiÓm, ng©n hµng vµ chøng kho¸n. 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ò tµi ¸p dông ph­¬ng ph¸p luËn duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö cña Chñ nghÜa Mac-Lªnin kÕt hîp víi vËn dông ph­¬ng ph¸p tæng hîp, ph©n tÝch, thèng kª, so s¸nh lµm s¸ng tá vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu. 5. KÕt cÊu khãa luËn Khãa luËn gåm 3 phÇn: - Ch­¬ng I: C¸c quy ®Þnh vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng trong khu«n khæ WTO - Ch­¬ng II: C¸c cam kÕt trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO vµ lé tr×nh thùc hiÖn - Ch­¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn c¸c cam kÕt vÒ tµi chÝnh ng©n hµng cña ViÖt Nam sau khi gia nhËp WTO. 2
  7. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C CH¦¥NG I: C¸C QUY §ÞNH VÒ LÜNH VùC TµI CHÝNH NG¢N HµNG TRONG KHU¤N KHæ WTO I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi WTO (World Trade Or ganization) Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi ra ®êi n¨m 1995, lµ hËu th©n cña GATT- mét hÖ thèng th­¬ng m¹i ®a ph­¬ng ®­îc thµnh lËp sau ThÕ chiÕn II vµ ®· cã h¬n 50 n¨m tån t¹i. TÝnh ®Õn thêi ®iÓm 07/11/2006, WTO cã 150 n­íc thµnh viªn víi h¬n 65% d©n sè thÕ giíi, chiÕm h¬n 90% th­¬ng m¹i thÕ giíi, 93% s¶n l­îng thÕ giíi. 34 n­íc quan s¸t viªn ®ang th­¬ng l­îng xin gia nhËp. Trong khu«n khæ WTO, c¸c cuéc ®µm ph¸n vÉn tiÕp tôc nh»m tù do ho¸ th­¬ng m¹i h¬n n÷a. Th¸ng 2/1997, mét hiÖp ®Þnh vÒ dÞch vô viÔn th«ng ®· ®­îc ký, theo ®ã, 69 ChÝnh phñ ®· tho¶ thuËn nh÷ng biÖn ph¸p tù do ho¸ th­¬ng m¹i v­ît xa nh÷ng tháa thuËn cña Vßng §µm ph¸n Urugoay. Cïng n¨m 1997, 40 chÝnh phñ ®· hoµn tÊt c¸c th­¬ng l­îng b·i bá thuÕ quan cho c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ tin häc vµ 70 thµnh viªn ®· ký kÕt mét tho¶ ­íc vÒ dÞch vô tµi chÝnh chi phèi h¬n 95% thÞ tr­êng ng©n hµng, b¶o hiÓm, chøng kho¸n vµ th«ng tin tµi chÝnh. Th¸ng 5/1998, cuéc häp cÊp bé tr­ëng ë Geneva ®· ®ång ý nghiªn cøu c¸c chñ ®Ò ph¸t sinh tõ th­¬ng m¹i ®iÖn tö toµn cÇu. N¨m 2000 ®· diÔn ra c¸c cuéc th¶o luËn vÒ n«ng nghiÖp vµ dÞch vô. 1.1. Môc ®Ých vµ chøc n¨ng 3
  8. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C Môc ®Ých bao trïm cña WTO lµ lµm cho th­¬ng m¹i ho¹t ®éng th«ng suèt, tù do, c«ng b»ng vµ tiªn ®o¸n ®­îc. §Ó ®¹t môc ®Ých ®ã, WTO cã nh÷ng chøc n¨ng sau ®©y: - §iÒu hµnh c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i. - DiÔn ®µn cho c¸c cuéc th­¬ng l­îng vÒ th­¬ng m¹i. - Gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp. - Gi¸m s¸t c¸c chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i quèc gia. - Hç trî c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vÒ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i, th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî kü thuËt vµ huÊn luyÖn. - Hîp t¸c víi c¸c tæ chøc quèc tÕ. 1.2. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n - Kh«ng ph©n biÖt ®èi xö: Mét quèc gia kh«ng bÞ ph©n biÖt ®èi xö gi÷a nh÷ng n­íc b¹n hµng (nghÜa lµ tÊt c¶ ®Òu ®­îc trao quy chÕ tèi huÖ quèc - MFN) vµ còng kh«ng cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a hµng ho¸, dÞch vô vµ c«ng d©n cña mét quèc gia víi quèc gia kh¸c (nghÜa lµ ®­îc trao quy chÕ ®èi xö quèc gia - NT). - Th­¬ng m¹i ngµy cµng tù do h¬n: C¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i ngµy cµng ®­îc th¸o gì th«ng qua th­¬ng l­îng. - DÔ tiªn liÖu: C¸c c«ng ty, nhµ ®Çu t­ vµ chÝnh phñ n­íc ngoµi cã thÓ v÷ng tin r»ng c¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i (gåm rµo c¶n quan thuÕ, phi quan thuÕ vµ c¸c rµo c¶n kh¸c) sÏ kh«ng ®­îc dùng lªn tuú tiÖn; ngµy cµng cã thªm nh÷ng cam kÕt gi¶m thuÕ suÊt vµ më cöa thÞ tr­êng trong WTO. - C¹nh tranh h¬n: Chèng c¸c biÖn ph¸p giµnh thÞ tr­êng b»ng nh÷ng hµnh vi kh«ng c«ng b»ng nh­ trî cÊp xuÊt khÈu vµ b¸n s¶n phÈm d­íi gi¸ thµnh. - Cã lîi h¬n cho c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn: Dµnh cho c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn nhiÒu thêi gian h¬n ®Ó ®iÒu chØnh, tÝnh linh ho¹t cao h¬n vµ nh÷ng ­u ®·i ®Æc biÖt. 1.3. C¬ cÊu tæ chøc C¬ quan ra quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña WTO lµ Héi nghÞ Bé tr­ëng (HNBT) häp Ýt nhÊt lµ 2 n¨m mét lÇn. 4
  9. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C CÊp thø hai lµ § ¹i Héi ®ång (§H§), gåm c¸c ®¹i sø hay tr­ëng ph¸i ®oµn cña tÊt c¶ c¸c n­íc thµnh viªn t¹i Geneva, mçi n¨m häp mét vµi lÇn t¹i Geneva, cã vai trß lµ C¬ quan gi¸m s¸t chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ C¬ quan gi¶i quyÕt tranh chÊp. § ¹i héi ®ång hµnh ®éng nh©n danh HNBT vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc HNBT. CÊp thø ba lµ Héi ®ång vÒ Th­¬ng m¹i hµng ho¸ (Goods Council), Héi ®ång vÒ Th­¬ng m¹i dÞch vô (Services Council) vµ Héi ®ång vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn Së h÷u trÝ tuÖ (TRIPS Council), chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc § ¹i héi ®ång. Ngoµi ra, cã 6 ñy ban chuyªn tr¸ch hay nhãm lµm viÖc liªn quan ®Õn tõng hiÖp ®Þnh hay lÜnh vùc riªng lÎ. CÊp thø t­ lµ nh÷ng tiÓu ban trùc thuéc § ¹i Héi ®ång vµ c¸c Héi ®ång. C¸c quyÕt ®Þnh cña WTO ®­îc th«ng qua theo nguyªn t¾c ®ång thuËn. BiÓu quyÕt theo ®a sè còng cã thÓ ®­îc ¸p dông trong mét sè tr­êng hîp ®­îc quy ®Þnh t¹i HiÖp ®Þnh WTO. §oµn th­ ký cña WTO gåm 500 nh©n viªn, ®øng ®Çu lµ mét tæng th­ ký, toµn bé v¨n phßng ®ãng ë Geneva cã nhiÖm vô chÝnh lµ cung øng kü thuËt cho c¸c héi ®ång, uû ban vµ héi nghÞ bé tr­ëng, hç trî kü thuËt cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ph©n tÝch t×nh h×nh th­¬ng m¹i thÕ giíi vµ gi¶i thÝch c¸c c«ng viÖc cña WTO cho c«ng chóng vµ b¸o chÝ. 1.4. C¸c hiÖp ®Þnh cña WTO §Ó b¶o ®¶m ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®­îc c«ng b»ng, tù do nh­ môc ®Ých ®Ò ra, c¸c n­íc thµnh viªn WTO th­¬ng l­îng ®Ó thèng nhÊt ban hµnh c¸c quy t¾c vµ tu©n thñ c¸c quy t¾c ®ã. C¸c quy t¾c cña WTO ®­îc ghi nhËn t¹i c¸c hiÖp ®Þnh cña WTO lµ kÕt qu¶ th­¬ng l­îng gi÷a c¸c n­íc thµnh viªn vµ ®Òu ®· ®­îc quèc héi cña tÊt c¶ c¸c n­íc thµnh viªn phª chuÈn. Toµn bé hÖ thèng quy t¾c cña WTO hiÖn nay gåm h¬n 60 hiÖp ®Þnh, dµi ®Õn 30.000 trang, chia thµnh 3 phÇn c¬ b¶n sau ®©y: PhÇn 1: Nh÷ng hiÖp ®Þnh c¬ b¶n (GATT, GATS, TRIPS). 5
  10. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C PhÇn 2: Nh÷ng hiÖp ®Þnh trong tõng lÜnh vùc cô thÓ nh­ n«ng nghiÖp, dÖt may, hµng kh«ng, hµng h¶i, h¹ thÊp thuÕ suÊt hay chèng ph¸ gi¸ v.v PhÇn 3: LÞch tr×nh hay danh s¸ch nh÷ng cam kÕt cña c¸c thµnh viªn vÒ thuÕ quan hay më cöa thÞ tr­êng. C¨n cø vµo néi dung c¸c hiÖp ®Þnh, cã thÓ chia thµnh 5 lo¹i tháa ­íc sau ®©y: - Tháa ­íc vÒ hµng ho¸ HiÖp ®Þnh GATT ®· trë thµnh hiÖp ®Þnh khung cho th­¬ng m¹i hµng ho¸ víi nh÷ng phô kiÖn ®iÒu chØnh nh÷ng lÜnh vùc riªng nh­ n«ng nghiÖp hay dÖt vµ nh÷ng chñ ®Ò riªng nh­ th­¬ng m¹i nhµ n­íc, tiªu chuÈn s¶n phÈm, trî cÊp hay nh÷ng biÖn ph¸p chèng ph¸ gi¸. - Tho¶ ­íc vÒ dÞch vô C¸c nguyªn t¾c vÒ th­¬ng m¹i tù do h¬n vµ c«ng b»ng h¬n ®­îc ¸p dông cho th­¬ng m¹i dÞch vô cña c¸c ng©n hµng, c«ng ty b¶o hiÓm, c«ng ty viÔn th«ngvµ ®­îc ghi nhËn trong b¶n HiÖp ®Þnh vÒ Th­¬ng m¹i dÞch vô (GATS). C¸c thµnh viªn WTO còng ®· cã nh÷ng cam kÕt riªng lÎ trong khu«n khæ HiÖp ®Þnh nªu râ nh÷ng lÜnh vùc dÞch vô nµo hä ®ång ý më cöa vµ møc ®é më cöa cho c¹nh tranh cña n­íc ngoµi. - Tháa ­íc vÒ së h÷u trÝ tuÖ HiÖp ®Þnh vÒ së h÷u trÝ tuÖ cña WTO lµ c¬ së ph¸p lý cho viÖc th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ vÒ suy nghÜ vµ ãc s¸ng t¹o. HiÖp ®Þnh quy ®Þnh c¸ch thøc b¶o vÖ quyÒn t¸c gi¶, th­¬ng hiÖu, tªn ®Þa ph­¬ng x¸c ®Þnh xuÊt xø cña s¶n phÈm - Tháa ­íc vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp Thñ tôc gi¶i quyÕt tranh chÊp cña WTO ®­îc quy ®Þnh t¹i B¶n Tho¶ thuËn vÒ Gi¶i quyÕt tranh chÊp lµ c¬ së ph¸p lý cho viÖc c­ìng chÕ thi hµnh c¸c quy t¾c cña WTO vµ do ®ã b¶o ®¶m cho th­¬ng m¹i ®­îc diÔn ra th«ng suèt. - Tho¶ ­íc vÒ gi¸m s¸t chÝnh s¸ch Môc ®Ých cña C¬ chÕ gi¸m s¸t chÝnh s¸ch lµ n©ng cao tÝnh minh b¹ch, t¹o ra sù hiÓu biÕt h¬n vÒ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i mµ c¸c n­íc ®ang ¸p dông vµ t¸c ®éng cña nã. NhiÒu thµnh viªn xem viÖc gi¸m s¸t lµ mét c¸ch ®ãng gãp ý kiÕn ®èi víi chÝnh s¸ch cña hä. TÊt c¶ c¸c thµnh viªn ®Òu ph¶i tr¶i qua gi¸m s¸t ®Þnh kú. Mçi cuéc gi¸m s¸t ®­îc thÓ 6
  11. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C hiÖn trong b¶n b¸o c¸o cña thµnh viªn bÞ gi¸m s¸t vµ b¸o c¸o cña §oµn Th­ ký cña WTO. 1.5. WTO vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t tr iÓn (§PT) hay kÐm ph¸t tr iÓn (KPT ) H¬n thµnh viªn WTO lµ c¸c n­íc §PT vµ KPT. C¸c hiÖp ®Þnh WTO ®Òu cã nh÷ng ®iÒu kho¶n ®Æc biÖt dµnh cho c¸c n­íc nµy. VÝ dô: kÐo dµi thêi gian thùc hiÖn c¸c hiÖp ®Þnh hay cam kÕt; c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng c¬ héi th­¬ng m¹i cho c¸c n­íc nµy; mét sè ®iÒu kho¶n yªu cÇu c¸c thµnh viªn b¶o ®¶m lîi Ých th­¬ng m¹i cho c¸c n­íc §PT, hç trî c¸c n­íc §PT x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cÇn thiÕt cho c¸c c«ng t¸c cña WTO, cho viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp vµ thùc hiÖn c¸c tiªu chuÈn kü thuËt. II. C¸c quy ®Þnh vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng trong khu«n khæ WTO Theo ­íc tÝnh, hiÖn nay th­¬ng m¹i dÞch vô chiÕm kho¶ng l /4 tæng th­¬ng m¹i hµng hãa thÕ giíi. Tµi chÝnh ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng ngµnh thuéc lÜnh vùc dÞch vô. V¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i dÞch vô nãi chung vµ dÞch vô tµi chÝnh nãi riªng gi÷a c¸c n­íc thµnh viªn WTO lµ GATS. ­îc ®µm ph¸n t¹i Vßng ®µm ph¸n Uruguay, GATS lµ tËp hîp ®Çu tiªn c¸c quy ®Þnh ®a ph­¬ng cã hiÖu lùc thi hµnh b¾t buéc, ®iÒu chØnh th­¬ng m¹i dÞch vô quèc tÕ. C¸c quy ®Þnh nµy ¸p dông ®èi víi mäi lo¹i h×nh dÞch vô trõ c¸c lo¹i thuéc thÈm quyÒn ®iÒu chØnh riªng cña chÝnh phñ. Néi dung cña GATS x¸c ®Þnh 4 ph­¬ng thøc cung cÊp dÞch vô nh­ sau: - Ph­¬ng thøc 1: Cung øng qua biªn giíi - dÞch vô ®­îc cung cÊp tõ mét n­íc sang mét n­íc kh¸c; ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh cung cÊp dÞch vô nµy chØ cã b¶n th©n dÞch vô lµ ®i qua biªn giíi, cßn ng­êi cung cÊp dÞch vô kh«ng cã mÆt t¹i n­íc nhËn dÞch vô. - Ph­¬ng thøc 2: Tiªu thô ë n­íc ngoµi - ng­êi tiªu dïng dÞch vô t¹i mét n­íc kh¸c. - Ph­¬ng thøc 3: HiÖn diÖn th­¬ng m¹i - mét c«ng ty n­íc ngoµi thµnh lËp chi nh¸nh hoÆc c«ng ty con ®Ó cung cÊp dÞch vô t¹i mét n­íc kh¸c - Ph­¬ng thøc 4: HiÖn diÖn cña c¸c c¸ nh©n trùc tiÕp cung cÊp dÞch vô (hay cßn gäi lµ hiÖn diÖn cña c¸c thÓ nh©n) - c«ng d©n n­íc nµy trùc tiÕp cung øng dÞch vô ë n­íc kh¸c. 7
  12. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C Bèn ph­¬ng thøc cung cÊp dÞch vô trªn lµ yÕu tè chñ yÕu trong c¸c cam kÕt cña c¸c thµnh viªn WTO liªn quan ®Õn tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ chÕ ®é ®·i ngé quèc gia. Trong ®ã, hiÖn diÖn th­¬ng m¹i ®­îc c¸c n­íc quan t©m nhÊt vµ cã nhiÒu cam kÕt chi tiÕt nhÊt trong c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i. III. Kinh nghiÖm vµ bµi häc cña c¸c n­íc vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng sau khi gia nhËp WTO Sù kiÖn ViÖt Nam gia nhËp WTO ®¸nh dÊu mét b­íc ngoÆt quan träng trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam. Theo ®ã, ViÖt Nam sÏ ph¶i më cöa thÞ tr­êng ë hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc, trong ®ã cã thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh. ViÖc nghiªn cøu nh÷ng kinh nghiÖm më cöa cña thÞ tr­êng cña c¸c n­íc lµ mét ®iÒu rÊt cÇn thiÕt ®èi víi ViÖt Nam. Trong khu«n khæ bµi khãa luËn, ng­êi viÕt xin ®i vµo t×m hiÓu nh÷ng kinh nghiÖm cña Trung Quèc (mét n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ chÝnh trÞ gÇn gièng víi ViÖt Nam) vµ Canada (mét n­íc ph¸t triÓn vµ ®· lµ thµnh viªn cña GATT h¬n 50 n¨m), tõ ®ã rót ra mét sè bµi häc cho tiÕn tr×nh më cöa dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng cña ViÖt Nam trong thêi gian s¾p tíi. 3.1. Kinh nghiÖm vµ bµi häc cña Tr ung Quèc tõ viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt vÒ tµi chÝnh ng©n hµng sau khi gia nhËp WTO 3.1.1. Kinh nghiÖm cña Trung Quèc Trong 5 n¨m trë l¹i ®©y, Trung Quèc ®· b¾t ®Çu thay ®æi c¬ b¶n ngµnh tµi chÝnh cña m×nh, m¹nh d¹n më cöa cho c«ng ty n­íc ngoµi tham gia. T­ t­ëng chØ ®¹o chung cho viÖc më cöa thÞ tr­êng tµi chÝnh lµ Tr­íc hÕt, më cöa thÞ tr­êng dÞch vô th«ng th­êng, sau ®Õn c¸c dÞch vô ng©n hµng, b¶o hiÓm vµ c¸c lo¹i dÞch vô tiÒn tÖ kh¸c, cuèi cïng lµ më cöa thÞ tr­êng t­ b¶n ng¾n h¹n vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n. Cô thÓ: a) §èi víi ngµnh B¶o hiÓm Qu¸ tr×nh tù do hãa dÞch vô b¶o hiÓm cña Trung Quèc diÔn ra nhanh. §Çu thËp niªn 80 cña thÕ kû tr­íc, chñ thÓ tham gia thÞ tr­êng b¶o hiÓm lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Cuèi thËp niªn 80, t×nh tr¹ng ®éc quyÒn b¶o hiÓm cña nhµ n­íc bÞ ph¸ vì. HiÖn nay cã kho¶ng 34 c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi ®­îc cÊp phÐp ho¹t ®éng t¹i Trung Quèc. 8
  13. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C - §èi víi ph­¬ng thøc cung cÊp dÞch vô qua biªn giíi: Trung Quèc më cöa thÞ tr­êng b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm hµng hãa vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn vµ ®­êng hµng kh«ng còng nh­ m«i giíi b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm. - §èi víi ph­¬ng thøc tiªu dïng ë n­íc ngoµi: Trung Quèc ®· më cöa hÕt, kh«ng ®Æt ra c¸c h¹n chÕ nµo, ngo¹i trõ m«i giíi b¶o hiÓm víi môc tiªu nh»m l«i kÐo c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi cung cÊp dÞch vô g¾n víi ®Çu t­ trùc tiÕp. - §èi víi ph­¬ng thøc hiÖn diÖn th­¬ng m¹i: Trung Quèc h¹n chÕ phÇn vèn gãp cña bªn n­íc ngoµi trong liªn doanh, nh­ng kh«ng h¹n chÕ h×nh thøc doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi. Mét vµi h¹n chÕ ®Þa lý ®­îc ®­a ra nh­ng chØ cã gi¸ trÞ trong thêi gian ng¾n (kho¶ng 3 n¨m) nªn kh«ng g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Trung Quèc kh«ng ®Æt ra h¹n chÕ ®¸ng kÓ vÒ ph¹m vi kinh doanh nh­ng h­íng doanh nghiÖp n­íc ngoµi vµo kinh doanh lo¹i h×nh B¶o hiÓm bao vµ b¶o hiÓm th­¬ng m¹i quy m« lín. Trung Quèc s½n sµng më réng thÞ tr­êng b¶o hiÓm nh©n thä, ®Æc biÖt b¶o hiÓm mang tÝnh phóc lîi nh­ b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm h­u trÝ, trî cÊp trªn c¬ së kh«ng ph©n biÖt ®èi xö. Tuy nhiªn, chÝnh s¸ch cÊp phÐp cña Trung Quèc ®· thanh läc kh¸ hiÖu qu¶ b»ng c¸ch ®Æt ra nh÷ng tiªu chuÈn cao ®èi víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô. Cô thÓ: §Ó thµnh lËp mét c«ng ty b¶o hiÓm, cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn ph¶i lµ mét c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi ®· ho¹t ®éng trªn 30 n¨m vµ thµnh lËp v¨n phßng ®¹i diÖn trong 2 n¨m liªn tiÕp ë Trung Quèc. Ngoµi ra, tæng tµi s¶n vµo cuèi n¨m tr­íc ®ã kh«ng ®­îc thÊp h¬n 5 tû USD. §èi víi c«ng ty m«i giíi b¶o hiÓm, c«ng ty nµy cÇn cã tµi s¶n lín h¬n 500 triÖu USD vµo thêi ®iÓm gia nhËp WTO, 400 triÖu USD vµo n¨m thø nhÊt, 300 triÖu USD vµo n¨m thø 2, 200 triÖu USD vµo n¨m thø t­. H¹n chÕ th­¬ng m¹i cña Trung Quèc lo¹i bá theo lé tr×nh tõ 3 ®Õn 5 n¨m. b) §èi víi ngµnh Ng©n hµng HiÖn t¹i 180 ng©n hµng n­íc ngoµi ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng Trung Quèc d­íi nhiÒu h×nh thøc: 164 chi nh¸nh, 233 v¨n phßng ®¹i diÖn chiÕm 2% thÞ phÇn. ChÝnh phñ 9
  14. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C Trung Quèc vÉn thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa thËn träng, b¶o hé doanh nghiÖp trong n­íc ®ñ thêi gian ®Ó t¸i c¬ cÊu vµ cñng cè, ®Ó ®èi phã víi c¹nh tranh tõ bªn ngoµi. Theo cam kÕt n¨m 1994, c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi chØ ®­îc ho¹t ®éng ë mét sè khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh, chØ ®­îc nhËn tiÒn göi tõ c¸c c¸ nh©n kh«ng ph¶i lµ c«ng d©n Trung Quèc vµ b»ng ngo¹i tÖ, kh«ng ®­îc cho vay ®èi víi c«ng d©n Trung Quèc. Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, nh÷ng h¹n chÕ ®ã bÞ lo¹i bá ®èi víi tr­êng hîp kinh doanh b»ng ngo¹i tÖ. §Æc biÖt ®èi víi c¸c c¸ nh©n lµ ng­êi Trung Quèc, c¸c ng©n hµng ®­îc cung cÊp dÞch vô sau 5 n¨m kÓ tõ khi Trung Quèc gia nhËp WTO. Ngoµi ra, Trung Quèc còng ®Æt ra yªu cÇu cao vÒ vèn kinh doanh ®èi víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®Ó më chi nh¸nh trªn thÞ tr­êng Trung Quèc. C¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, mçi n¨m chØ ®­îc më thªm 1 chi nh¸nh, Ng©n hµng nh©n d©n Trung Quèc ®­a ra møc sµn vÒ vèn ®¨ng ký tõ 100 triÖu Nh©n d©n tÖ (NDT) (t­¬ng ®­¬ng víi 12 triÖu USD) ®Ó cã ®­îc giÊy phÐp cho ®Õn 600 triÖu NDT (t­¬ng ®­¬ng 73 triÖu USD) ®Ó cung cÊp tÊt c¶ c¸c lo¹i dÞch vô ng©n hµng. Cã thÓ coi ®©y lµ mét biÖn ph¸p nh»m thanh läc vµ do ®ã, chØ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi lín míi cã thÓ tiÕp cËn thÞ tr­êng Trung Quèc. § ©y lµ mét biÖn ph¸p b¶o hé cña ChÝnh phñ Trung Quèc ®èi víi c¸c ng©n hµng trong n­íc. Cïng víi h¹n chÕ vÒ ®Þa lý, c¸c yªu cÇu ®¶m b¶o an toµn ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ n¨ng lùc c¹nh tranh còng nh­ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thÞ tr­êng cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. c) §èi víi ngµnh Chøng kho¸n. Theo quy ®Þnh ban hµnh n¨m 2002, Trung Quèc chØ cho phÐp c¸c tæ chøc ®Çu t­ n­íc ngoµi chuyªn nghiÖp ®­îc tham gia TTCK, bao gåm 4 ®èi t­îng: NHTM, c«ng ty b¶o hiÓm, c«ng ty qu¶n lý quü vµ c«ng ty chøng kho¸n. C¸c tæ chøc nµy ph¶i cã kinh nghiÖm kinh doanh vµ ph¶i cã vèn kinh doanh chøng kho¸n tõ 10 tØ USD trë lªn, sau 3 n¨m ®Çu t­ chøng kho¸n míi ®­îc chuyÓn vèn gèc ra n­íc ngoµi vµ mçi lÇn kh«ng qu¸ 20% tæng h¹n møc ®Çu t­, thêi gian gi÷a hai lÇn chuyÓn vèn ra n­íc ngoµi tèi thiÓu lµ mét th¸ng. BiÖn ph¸p Trung Quèc ¸p dông ®èi víi thÞ tr­êng chøng kho¸n - TiÕp tôc cñng cè viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thÞ tr­êng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p cho thÞ tr­êng vèn chñ ®éng hîp t¸c ®èi víi c¸c c¬ quan lËp ph¸p x©y dùng quy 10
  15. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C chÕ vÒ luËt ®ång thêi häc hái kinh nghiÖm ®Ó c¶i thiÖn nh÷ng quy ®Þnh ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng vèn. - Nghiªm tóc thùc hiÖn nhiÖm vô ñy th¸c, c¬ quan chÝnh phñ cÇn khuyÕn khÝch thùc hiÖn nhiÖm vô ñy th¸c - C¶i thiÖn chÊt l­îng vµ tiªu chuÈn ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty niªm yÕt. - N©ng cao c¬ chÕ qu¶n trÞ c«ng ty, më cöa c¸c kªnh tµi chÝnh gi¶m thiÓu rñi ro tµi chÝnh. - N©ng cÊp vµ hoµn thiÖn chøc n¨ng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n, x©y dùng mèi liªn hÖ gi÷a thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ. - C¶i thiÖn cë së h¹ tÇng vµ c¬ cÊu s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tham gia. - T¨ng c­êng biÖn ph¸p b¶o vÖ nhµ ®Çu t­, t¨ng c­êng hîp t¸c víi n­íc ngoµi trong trao ®æi th«ng tin vµ phßng ngõa rñi ro tµi chÝnh. 3.1.2. Bµi häc cho ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c cam kÕt vÒ tµi chÝnh ng©n hµng sau khi gia nhËp WTO ViÖt Nam gia nhËp WTO, do vËy cÇn thiÕt ph¶i chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn s½n sµng ®Ó thùc hiÖn cam kÕt, lùa chän, b­íc ®i phï hîp víi qu¸ tr×nh më cöa cña nÒn kinh tÕ. VÒ dÞch vô cã thÓ nãi, ViÖt Nam cam kÕt t­¬ng ®­¬ng Trung Quèc, ngang b»ng, thËm chÝ cao h¬n nh÷ng n­íc míi gia nhËp WTO. Bµi häc cho ViÖt Nam bao gåm: - ChÝnh s¸ch më cöa thÞ tr­êng kh«ng nªn x¸c ®Þnh theo ph¹m vi ngµnh theo ph¹m vi réng nhÊt cña nã, mµ nªn x¸c ®Þnh cô thÓ cho tõng ph©n ngµnh. Víi nh÷ng ph©n ngµnh cã n¨ng lùc tµi chÝnh tèt, tù do hãa mang l¹i nh÷ng lîi Ých lín, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp, nªn cã nh÷ng b­íc ®i m¹nh danh, thËm chÝ më cöa hoµn toµn. - C¸c h¹n chÕ quan trong nhÊt ®èi víi hiÖn diÖn th­¬ng m¹i cña c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n­íc ngoµi lµ quy ®Þnh vÒ sù tham gia trong liªn doanh, th«ng th­êng ®ã lµ giíi h¹n vÒ tû lÖn gãp vèn cña phÝa n­íc ngoµi. Tuy nhiªn cÇn ph¶i cã lé tr×nh gi¶m dÇn tû lÖ h¹n chÕ nµy. - Mét sè ngµnh nh¹y c¶m, mét sù cam kÕt unbound lµ kh«n ngoan song viÖc chuÈn bÞ s½n sµng cho nh÷ng cam kÕt cô thÓ lµ hÕt søc cÇn thiÕt khi qu¸ tr×nh héi nhËp lµ 11
  16. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C mét qu¸ tr×nh liªn tôc vµ lùa chän con ®­êng më cöa nhanh chãng vµo thêi ®iÓm thÝch hîp ®Ó l¹i nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc - MÆc dï ®­a ra cam kÕt kh¸ th«ng tho¸ng, viÖc b¶o hé hîp lý cho c¸c ngµnh vÉn cã thÓ thùc hiÖn qua nh÷ng biÖn ph¸p liªn quan ®Õn quy ®Þnh trong n­íc. Tuy nhiªn, nh÷ng quy ®Þnh nµy ph¶i ®¶m b¶o thùc thi hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh c¶i c¸ch trong n­íc ®Ó t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh cña ngµnh. - Giíi h¹n vÒ ph¹m vi ®Þa lý ®èi víi ho¹t ®éng cña nhµ cung cÊp dÞch vô n­íc ngoµi lµ mét biÖn ph¸p hiÖu qu¶, ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c tuÇn tù tiÖm tiÕn do cã sù kh¸c nhau vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc gi÷a c¸c miÒn, c¸c vïng. Trung Quèc ®· ¸p dông quy ®Þnh nµy kh¸ phæ biÕn trong ®ã cã ngµnh ng©n hµng. - ViÖt Nam nªn tiÕp tôc tiÕn hµnh viÖc më cöa dÇn dÇn thÞ tr­êng tµi chÝnh víi mét ph¹m vi thÝch hîp vµ mét tr×nh tù hîp lý sao cho võa ®¶m b¶o n©ng dÇn n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh võa thÝch nghi vµ tiÕn gÇn h¬n ®Õn nh÷ng tiªu chuÈn vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Sù thµnh c«ng vÒ viÖc xóc tiÕn më cöa thÞ tr­êng tµi chÝnh thêi gian qua ®· cho thÊy r»ng, sù tham gia cña c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh còng ®· mang l¹i lîi Ých ®¸ng kÓ nh­ t¨ng c­êng sù c¹nh tranh, h¹ thÊp chi phÝ, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý vµ t¨ng thªm tÝch luü vèn cho nÒn kinh tÕ. - ViÖt Nam cÇn tËp trung tèi ®a vÞ thÕ cña mét n­íc ®ang ph¸t triÓn trong c¸c cuéc ®µm ph¸n song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng ®Ó ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i hoÆc nh­îng bé trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô víi t­ c¸ch thµnh viªn, ®Æc biÖt trong thêi gian chuyÓn ®æi. Nh÷ng nh­îng bé vµ nh÷ng ­u ®·i nµy sÏ lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tèt ®Ó c¬ cÊu, c¶i tæ l¹i vµ t¨ng c­êng tiÒm lùc c¹nh tranh sao cho cã thÓ ®øng v÷ng tr­íc sù du nhËp cña c¸c thÕ lùc c¹nh tranh quèc tÕ khi thÞ tr­êng ®­îc tù do ho¸ hoµn toµn. - ViÖc më cöa thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh kh«ng thÓ kh«ng g¾n liÒn víi mét tiÕn tr×nh c¶i c¸ch liªn tôc hÖ thèng dÞch vô tµi chÝnh ë n­íc ta hiÖn nay. MÆc dï ®· cã 10 n¨m c¶i c¸ch song hÖ thèng dÞch vô tµi chÝnh ë n­íc ta vÉn cßn ë ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp, kÐm hiÖu qu¶ vµ vÉn mang nÆng dÊu Ên cña thêi kú bao cÊp. Thùc tr¹ng ®ã kh«ng thÓ cø tiÕp tôc duy tr× th«ng qua viÖc b¶o hé b»ng c¸ch h¹n chÕ sù th©m nhËp cña c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ quèc tÕ, mµ cÇn ph¶i ®­îc b¶o hé th«ng qua nh÷ng c¶i c¸ch triÖt ®Ó trªn c¬ së ®ã 12
  17. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C t¹o ra n¨ng lùc tù b¶o vÖ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quèc tÕ khi tiÕn hµnh héi nhËp. ViÖc më cöa thÞ tr­êng nÕu qu¸ ®ét ngét mµ thiÕu sù c¶i c¸ch ®¸ng kÓ ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cña hÖ thèng tµi chÝnh néi ®Þa tr­íc khi tiÕn hµnh më cöa sÏ rÊt dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hçn lo¹n, bÊt lîi vµ mÊt kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña chÝnh phñ ®èi víi lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh. V× vËy, c¶i c¸ch vµ lo¹i bá dÇn tÝnh hµnh chÝnh bao cÊp cña hÖ thèng tµi chÝnh néi ®Þa cho thÝch øng víi kinh tÕ thÞ tr­êng trong m«i tr­êng quèc tÕ ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng chiÕn l­îc mang l¹i sù thµnh c«ng khi tham gia héi nhËp. 3.2. Kinh nghiÖm vµ bµi häc cña Canada tõ viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt vÒ tµi chÝnh ng©n hµng sau khi gia nhËp WTO. 3.2.1. Kinh nghiÖm cña Canada trong viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt WTO vÒ tµi chÝnh ng©n hµng. Canada lµ mét trong nh÷ng n­íc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao nhÊt thÕ giíi (lµ thµnh viªn cña khèi G7) víi t­ c¸ch thµnh viªn l©u ®êi cña OECD, GATT vµ gÇn ®©y lµ NAFTA. V× vËy, lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh kh«ng nh÷ng ph¸t triÓn vµ cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ Canada, mµ cßn cã tÝnh c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. N¨m 1997, khu vùc dÞch vô tµi chÝnh ë Canada chiÕm tíi 5,2% GDP vµ thu n¹p 4,5% lao ®éng cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Do viÖc më cöa thÞ tr­êng nªn ho¹t ®éng dÞch vô tµi chÝnh ë Canada mang tÝnh quèc tÕ ho¸ cao, nhiÒu tæ chøc, c«ng ty n­íc ngoµi thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh t¹i Canada vµ ng­îc l¹i, nhiÒu tæ chøc, c«ng ty cña Canada thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ë n­íc ngoµi. Tuy møc ®é më cöa thÞ tr­êng ngµy cµng trë nªn th«ng tho¸ng trong thêi gian gÇn ®©y (®Æc biÖt kÓ tõ khi ký kÕt hiÖp ®Þnh chung vÒ th­¬ng m¹i dÞch vô nãi chung - GATS- vµ hiÖp ®Þnh vÒ dÞch vô tµi chÝnh nãi riªng - FSA), song viÖc më cöa thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh ë Canada còng kh«ng cã nghÜa lµ tù do ho¸ hoµn toµn. Cô thÓ, a) ThÞ tr­êng b¶o hiÓm Møc ®é më cöa thÞ tr­êng b¶o hiÓm ë Canada tá ra th«ng tho¸ng nhÊt so víi c¸c lÜnh vùc kh¸c trong ho¹t ®éng dÞch vô tµi chÝnh. C¸c h·ng b¶o hiÓm n­íc ngoµi chiÕm thÞ phÇn ®¸ng kÓ. Ch¼ng h¹n, theo sè liÖu b¸o c¸o cña WTO, tæng sè phÝ b¶o hiÓm y tÕ vµ 13
  18. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C nh©n thä cña c¸c h·ng n­íc ngoµi chiÕm 27%. Tû lÖ nµy trong ho¹t ®éng b¶o hiÓm th­¬ng tËt vµ b¶o hiÓm tµi s¶n lµ 65%. Trong tæng sè 132 c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä vµ y tÕ, 55 c«ng ty lµ chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi. Trong tæng sè 132 c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä vµ y tÕ, 55 c«ng ty lµ chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi. Trong tæng sè 196 c«ng ty b¶o hiÓm tµi s¶n vµ b¶o hiÓm th­¬ng tËt ®­îc thµnh lËp theo luËt liªn bang th× 122 c«ng ty lµ chi nh¸nh cña c¸c h·ng n­íc ngoµi. MÆc dï viÖc më cöa thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®· ë møc cao song vÉn cã nh÷ng h¹n ®Þnh rµng buéc nhÊt ®Þnh khi cam kÕt tham gia hiÖp ®Þnh FSA. Nh÷ng rµng buéc nµy chñ yÕu lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ h×nh thøc cung øng dÞch vô, quyÒn së h÷u vèn hoÆc quyÒn ®iÒu hµnh. Ch¼ng h¹n, Canada ®ßi hái tÊt c¶ c¸c dÞch vô b¶o hiÓm ph¶i ®­îc thùc hiÖn th«ng qua h×nh thøc hiÖn diÖn th­¬ng m¹i. Mét sè bang nh­ (Quebec) quy ®Þnh ng­êi kh«ng ph¶i lµ c­ d©n Canada kh«ng ®­îc phÐp së h÷u (gi¸n tiÕp hay trùc tiÕp) qu¸ 30% cæ phiÕu cã quyÒn bÇu cö nÕu kh«ng cã sù chÊp thuËn cña cÊp bé tr­ëng. Mét sè b¨ng kh¸c kh«ng cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng ®¹i lý b¶o hiÓm cho nh÷ng ng­êi kh«ng ph¶i lµ c­ d©n thuéc bang ®ã, hoÆc mét kho¶n thuÕ ®Æc biÖt sÏ ®­îc ¸p dông ®èi víi kho¶n hoa hång b¶o hiÓm thuÇn tr¶ cho ng­êi kh«ng ph¶i lµ ®èi t­îng c­ tró ë Canada. b) HÖ THÈNG NG©N HµNG Tr­íc khi tham gia ký kÕt hiÖp ®Þnh vÒ th­¬ng m¹i dÞch vô tµi chÝnh gi÷a c¸c n­íc thµnh viªn WTO (n¨m 1997), c¶ mét thêi kú dµi Canada ¸p dông luËt 10/25 trong lÜnh vùc ng©n hµng. LuËt nµy quy ®Þnh c¸ nh©n (tæ chøc) n­íc ngoµi kh«ng ®­îc phÐp së h÷u qu¸ 10% (25%) bÊt kú lo¹i cæ phiÕu nµo cña mét ng©n hµng nhÊt ®Þnh ®­îc thµnh lËp theo mét ®iÒu kho¶n riªng. Bªn c¹nh ®ã, viÖc më chi nh¸nh hoÆc v¨n phßng ®¹i diÖn trùc tiÕp tõ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi lµ ®iÒu kh«ng thÓ. C¸c ng©n hµng n­íc ngoµi muèn ho¹t ®éng t¹i Canada ph¶i thµnh lËp d­íi h×nh thøc c«ng ty con ho¹t ®éng b»ng vèn ®éc lËp cña chÝnh c«ng ty con ®ã theo mét ®iÒu kho¶n riªng vµ kh«ng ®­îc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng dÞch vô b¸n lÎ. Nh÷ng h¹n chÕ nµy lµ nh÷ng trë ng¹i ®¸ng kÓ ®èi víi sù th©m nhËp cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, nh­ng ®ång thêi l¹i ®­îc coi lµ nh÷ng biÖn ph¸p an toµn cho sù ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng néi ®Þa tr¸nh ®­îc sù c¹nh tranh vµ ®¶m b¶o tÝnh chñ quyÒn ®iÒu hµnh cña ChÝnh phñ trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh. 14
  19. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C C¸c ng©n hµng ®­îc thµnh lËp ®Òu lµ nh÷ng ng©n hµng lín cã m¹ng l­íi toµn quèc víi h¬n 8000 chi nh¸nh, n¾m gi÷ trªn 90% tµi s¶n cña toµn bé ngµnh ng©n hµng vµ chñ yÕu do ng­êi Canada së h÷u. C¸c c«ng ty con cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc thµnh lËp chØ chiÕm mét thÞ phÇn nhá vµ chuyªn biÖt trong mét sè lÜnh vùc nh­ dÞch vô ®Çu t­, dÞch vô vay tr¶, thanh to¸n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh. Sau hiÖp ®Þnh FSA, mét sè h¹n chÕ ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®· ®­îc lo¹i bá. Ch¼ng h¹n luËt së h÷u kh«ng qu¸ 10% cæ phÇn nay ®­îc ¸p dông chung cho c¶ c¸ nh©n trong n­íc vµ n­íc ngoµi, luËt së h÷u kh«ng qu¸ 25% cæ phÇn (®èi víi tæ chøc hoÆc nhãm c¸ nh©n) ®­îc lo¹i bá, c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc phÐp më chi nh¸nh trùc tiÕp t¹i Canada... Tuy nhiªn mét sè h¹n chÕ cÇn thiÕt vÉn ®­îc gi÷ nguyªn. Ch¼ng h¹n: chi nh¸nh cña ng©n hµng n­íc ngoµi (ng©n hµng cho vay hoÆc dÞch vô) kh«ng ®­îc phÐp thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng thuéc vÒ chøc n¨ng chuyªn biÖt cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh ®­îc quy ®Þnh trong luËt ng©n hµng. Chi nh¸nh cña ng©n hµng n­íc ngoµi thùc hiÖn chøc n¨ng dÞch vô chØ ®­îc phÐp nhËn nh÷ng kho¶n tiÒn göi d­íi 150.000 ®« la Canada.... Mét sè bang cßn ®ßi hái ®a sè thµnh viªn cña héi ®ång qu¶n trÞ ph¶i lµ c­ d©n Canada hoÆc quy ®Þnh ng­êi n­íc ngoµi cã thÓ kh«ng ®­îc h­ëng quyÒn bÇu cö khi hä n¾m gi÷ cæ phiÕu cña ng©n hµng Canada trong mét sè tr­êng hîp nhÊt ®Þnh. c) ThÞ tr­êng chøng kho¸n Canada cã lÏ lµ n­íc duy nhÊt trong sè nh÷ng n­íc ph¸t triÓn duy tr× sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n trªn c¬ së ®iÒu luËt vµ qu¶n lý cña c¸c bang. ChÝnh phñ liªn bang kh«ng tham gia ®iÒu chØnh hoÆc ban hµnh ®iÒu luËt ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. V× vËy møc ®é tù do ho¸ hoµn toµn phô thuéc vµo quy ®Þnh riªng cña tõng bang. Tuy nhiªn sù rµng buéc nãi chung cña ®a sè c¸c bang th­êng lµ: cung cÊp dÞch vô th«ng qua sù hiÖn diÖn th­¬ng m¹i, ng­êi mua b¸n chøng kho¸n ph¶i ®¨ng ký ®Ó thùc hiÖn giao dÞch th«ng qua c¸c nhµ m«i giíi, Ýt nhÊt mét gi¸m ®èc hoÆc mét c¸n bé chñ chèt cña mét h·ng kinh doanh chøng kho¸n ph¶i lµ c­ d©n cña Canada trong thêi h¹n Ýt nhÊt mét n¨m míi ®ñ ®iÒu kiÖn cho phÐp thµnh lËp. Nh­ vËy viÖc më cöa thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng cña Canada vÉn cßn t­¬ng ®èi thËn träng (so víi vÞ thÕ cña mét n­íc ph¸t triÓn vµ so víi c¸c ho¹t ®éng dÞch 15
  20. Khãa luËn tèt nghiÖp Bïi ThÞ NhËt Linh - Anh11 K42C vô kh¸c). Nh÷ng h¹n chÕ ®­îc quan t©m nhÊt ®èi víi viÖc më cöa thÞ tr­êng lµ Nhµ n­íc h¹n chÕ vÒ tû lÖ së h÷u vèn, h×nh thøc cung cÊp dÞch vô, vµ tÝnh chÊt c­ tró cña nh÷ng ng­êi n¾m gi÷ quyÒn quyÕt ®Þnh ®èi víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®­îc phÐp thµnh lËp vµ ho¹t ®éng t¹i Canada. TÊt c¶ nh÷ng h¹n chÕ vÒ mÆt ®èi xö quèc gia vµ quèc tÕ nªu trªn ®­îc coi lµ cÇn thiÕt nh»m ®¶m b¶o mét chÕ ®é gi¸m s¸t, kiÓm tra cã hiÖu qu¶, duy tr× sù khèng chÕ cña chÝnh phñ ®èi víi toµn bé hÖ thèng tµi chÝnh vµ do ®ã ®¶m b¶o sù æn ®Þnh bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ Canada. 3.2.2. Bµi häc ®èi víi ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c cam kÕt sau khi gia nhËp WTO - C¶i c¸ch tµi chÝnh song song víi viÖc më cöa dÇn dÇn thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh cÇn ph¶i ®­îc hç trî ®ång thêi b»ng viÖc hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p, nh»m t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý æn ®Þnh, hiÖu qu¶ vµ minh b¹ch, t¹o s©n ch¬i b×nh ®¼ng cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo h­íng ®èi xö quèc gia. Trong ®ã, ®Æc biÖt chó ý ®Õn nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®¶m b¶o quyÒn gi¸m s¸t kiÓm tra cña chÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp, kÓ c¶ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nh»m ®¶m b¶o sù khèng chÕ cña Nhµ n­íc trong viÖc duy tr× sù æn ®Þnh vµ sù lµnh m¹nh cña thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh. Tr­íc m¾t cÇn xo¸ bá ngay sù ®èi xö ­u ®·i vÒ thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh nh»m ®¶m b¶o sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a doanh nghiÖp néi ®Þa vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi - Ngoµi ra, khi tiÕn hµnh ®µm ph¸n më cöa thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh, chóng ta còng kh«ng nªn lo¹i bá nh÷ng h¹n chÕ cÇn thiÕt vÒ tû lÖ së h÷u vèn cña ng­êi n­íc ngoµi (c¸ nh©n hoÆc tæ chøc), ®ång thêi kÌm theo nh÷ng rµng buéc vÒ h×nh thøc ®Çu t­ vµ nh©n sù ®iÒu hµnh hoÆc sö dông lao ®éng ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých chñ quyÒn quèc gia vµ duy tr× sù kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc ®èi víi thÞ tr­êng tµi chÝnh. ViÖc më cöa thÞ tr­êng nªn ®­îc tiÕn hµnh réng r·i tr­íc hÕt ®èi víi thÞ tr­êng b¶o hiÓm. §èi víi lÜnh vùc ng©n hµng vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n cÇn ph¶i cã nh÷ng b­íc ®i hÕt søc thËn träng, b»ng nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ thËn träng ®Ó tiÕn tíi viÖc më cöa mét c¸ch toµn diÖn khi ®ñ ®iÒu kiÖn cho phÐp. 16
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1253 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2