intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Khóa luận tốt nghiệp: Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ kĩ thuật Cao Thắng

Chia sẻ: Thái Hp | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:86

106
lượt xem
20
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài trình bày cơ sở lý luận về hạch toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp kinh doanh xây lắp, thực trạng hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ kĩ thuật Cao Thắng,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ kĩ thuật Cao Thắng

  1. Khóa luận tốt nghiệp Lêi më ®Çu Tính cấp thiết của đề tài: Trong những năm gần đây, kinh tế thị tr ờng  đã và đang phát triển mạnh ở nước ta, các ngành đang đua nhau sản xuất,  cung cấp sản phẩm của mình cho thị trường, đáp ứng nhu cầu thị trường.  Để  sản xuất kinh doanh có hiệu quả  trong cơ  chế  thị  tr ường, vấn đề  cơ  chế  quản lý kinh tế  trong các doanh nghiệp được đặt ra một cách cấp  thiết. Muốn vậy doanh nghiệp phải biết sử dụng tổng hoà các công cụng  quản lý trong mọi hoạt động của doang nghiệp. Qúa trình sản xuất kinh doanh trong bất kì doanh nghiệp nào cũng là  một quá trình kết hợp và tiêu hao các yếu tố sản xuất để thu hút được sản  phẩm. Tổng hợp toàn bộ các hao phí mà doanh nghiệp bỏ ra liên quan đến   hoạt động sản xuất kinh doanh trong kì tạo lên chỉ  tiêu chi phí sản xuất.  Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào doanh nghiệp có  đảm bảo tự  bù đắp chi phí mình đã bỏ  ra trong quá trình sản xuất kinh  doanh và đảm bảo có lãi hay không, Vì vậy, việc hạch toán đầy đủ, chính  xác chi phí sản xuất vào giá thành sản phẩm là việc làm cấp thiết, khách  quan và có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong điều kiện nển kinh tế thị  trường. Mặt khác, xét trên góc độ vĩ mô, do các yếu tố sản xuất ở nước ta   còn rất ghạn chế nên tiết kiệm chi phí đang là nhiệm vụ quan trọng hàng   đầu của công ty quản lí kinh tế. Lí do chọn đề tài: Hạch toán kế toán là một trong những công cụ đặc  biệt quan trọng giúp cho nhà quản lý doanh nghiệp quản lý một  cách hữu   hiệu mọi hoạt động của doanh nghiệp. Không những phải hạch toán đầy  đủ chi phí sản xuất, mà còn phải làm thế nào để kiểm soát chặt chẽ việc  thực hiện tiết kiệm chi phí sản xuất phục vụ  tốt cho việc hạ  giá thành   sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của chế độ  hạch toán kinh doanh. Có thể nói   công tác tổ  chức hạch toán kế  toán liên quan đến mọi hoạt động, mọi   phòng ban của doanh nghiệp. Nhìn vào công tác tổ  chức kế  toán tại một   doanh nghiệp có thể đánh giá được công tác tổ chức quản lý và hiệu quả  sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Với doanh nghiệp xây lắp, công  tác tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm xây lắp đợc quan tâm hàng  đầu vì đây là nòng cốt của việc tính đúng, tính đủ chi phí sản xuất vào giá  thành công trình. Từ đó giúp nhà quản lý doanh nghiệp nắm rõ được tình  hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Trên cơ  sở  đó đưa ra được   những biện pháp tốt nhất nhằm tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm,   bảo đảm chất lượng sản phẩm, mang lại lợi nhuận lớn nhất cho doanh   nghiệp. Công ty cổ phần TM và DVKT Cao Thắng với đặc điểm sản xuất kinh   doanh của một đơn vị xây lắp đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác hạch  Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  1 CDKTK01A
  2. Khóa luận tốt nghiệp toán kế  toán. Nhận thức được tầm quan trọng đó, trong những năm qua  lãnh đạo Công ty luôn quan tâm đến công tác kế  toán nói chung, công tác  chi phí và tính giá thành sản phẩm nói riêng. Do vậy công tác kế  toán chi   phí và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty đến nay đã và đang  được điều chỉnh cho phù hợp với thực tế  và chế  độ  kế  toán hiện hành.  Tuy nhiên hiện nay, công tác kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản   phẩm xây lắp của Công ty vẫn còn một số hạn chế nhất định cần đ ợc bổ  sung, hoàn thiện. Trong   thời   gian   thực   tập   tại   Công   ty   cổ   phần   TM   và   DVKT   Cao  Thắng, em đã được sự  giúp đỡ, hướng dẫn của các cô chú, anh chị  trong   phòng Tài chính­ Kế toán Công ty, cùng với những kiến thức tiếp thu đợc  trong khoá học em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp với đề  tài: “  Hạch   toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ   phần Thương mại và Dịch vụ  kĩ thuật Cao Thắng.  Chuyên đề thực tập  của em gồm 3 chương: Chương 1: Cơ  sở  lý luận về  hạch toán chi phí sản xuất và giá   thành sản phẩm trong các doanh nghiệp kinh doanh xây lắp. Chương 2: Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh và tính   giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần Thương mại và Dịch   vụ kĩ thuật Cao Thắng. Chương 3: Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành   sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ  phần Thương mại và Dịch vụ  kĩ   thuật Cao Thắng. KẾT LUẬN. CHƯƠNG 1: C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ vµ TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p 1.1. §Æc ®iÓm HO¹T §éNG KINH DOANH X¢Y L¾P Cã ¶NH H¦ëNG §ÕN H¹CH TO¸N chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p. X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt mang tÝnh chÊt c«ng nghiÖp, cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt, kh¸c víi nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c, nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy cã ¶nh hëng ®Õn qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. C«ng tr×nh x©y dùng lµ s¶n phÈm cña c«ng nghÖ x©y l¾p g¾n liÒn víi ®Êt ®îc t¹o thµnh tõ vËt liÖu x©y dùng, thiÕt bÞ vµ lao ®éng. Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  2 CDKTK01A
  3. Khóa luận tốt nghiệp C«ng tr×nh x©y dùng bao gåm mét h¹ng môc hoÆc nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh n»m trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®ång bé, hoµn chØnh cã tÝnh ®Õn viÖc hîp t¸c s¶n xuÊt ®Ó lµm ra s¶n phÈm cuèi cïng nªu trong dù ¸n. Do v©y ngµnh x©y l¾p cã nh÷ng ®Æc thï riªng vÒ kinh tÕ, kü thuËt: a. S¶n phÈm x©y dùng thêng cã quy m« lín, thêi gian x©y dùng dµi cã khi tõ 5 ®Õn 10 n¨m. Trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vµ chñ ®Çu t hµng n¨m lu«n ph¶i kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c x©y dùng mét c¸ch toµn diÖn. Do ®ã kh«ng thÓ chê ®Õn khi c«ng tr×nh x©y dùng xong míi tÝnh to¸n vµ thanh to¸n mµ ph¶i theo dâi thêng xuyªn hµng quý, hµng n¨m. §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i cã gi¸ hoÆc chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ, khèi lîng x©y l¾p ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ cho khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p ®îc hoµn thiÖn trong kú (th¸ng, quý, n¨m). b. S¶n phÈm x©y dùng ®îc thùc hiÖn t¹i nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau nªn chÞu t¸c ®éng cña n¬i c«ng tr×nh x©y dùng vÒ c¸c mÆt nh gi¸ vËt liÖu, gi¸ nh©n c«ng,..MÆt kh¸c, viÖc x©y dùng cßn chÞu t¸c ®éng cña ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n vµ c¶ ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu cña ®Þa ph¬ng. C¸c nguyªn nh©n trªn cã thÓ lµm cho gi¸ cña tõng bé phËn c«ng tr×nh cã thÓ kh¸c nhau ngay c¶ khi sö dông cïng mét thiÕt kÕ. Do ®ã cã c¸c ®Þnh møc gi¸ kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i c«ng t¸c t¸c x©y l¾p cho tõng ®Þa ph¬ng. c. Do c¸c ®Æc ®iÓm trªn, ph¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ s¶n phÈm x©y l¾p cã thÓ thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: Tríc hÕt x¸c ®Þnh gi¸ hoÆc chi phÝ trùc tiÕp cho ®¬n vÞ tÝnh cña tõng lo¹i c«ng t¸c x©y l¾p sau ®ã tæng hîp chi phÝ cho tõng h¹ng môc råi cho c¶ c«ng tr×nh x©y dùng theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  3 CDKTK01A
  4. Khóa luận tốt nghiệp d. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt x©y dùng lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng th«ng qua ®Êu thÇu hoÆc chØ ®Þnh thÇu. Tøc lµ ngêi b¸n (c¸c nhµ thÇu) vµ ngêi mua (chñ ®Çu t) ®îc biÕt râ tõ ®Çu. Do ®ã trong gi¸ nhËn thÇu (®¬n gi¸ hoÆc gi¸ hîp ®ång) ph¶i bao gåm ®ñ c¸c chi phÝ, thuÕ, l·i ®Þnh møc. e. Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kh«ng cè ®Þnh, s¶n phÈm lµ nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt dµi, ph¶i lËp dù to¸n cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tríc khi s¶n xuÊt, n¬i s¶n xuÊt chÝnh lµ n¬i tiªu thô. f. Khi tiÕn hµnh ®Çu t vµ x©y dùng chñ ®Çu t ph¶i mua b¶o hiÓm c«ng tr×nh, chi phÝ b¶o hiÓm c«ng tr×nh tÝnh theo tû lÖ % so víi gi¸ thµnh c«ng tr×nh. C¸c tæ chøc thÇu x©y l¾p, c¸c tæ chøc t vÊn ph¶i mua b¶o hiÓm cho thiÕt bÞ, vËt t, nhµ xëng phôc vô thi c«ng, b¶o hiÓm tai n¹n ®èi víi ngêi lao ®éng, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®èi víi ngêi thø 3, b¶o hiÓm cho s¶n phÈm kh¶o s¸t, thiÕt kÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. PhÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh vµo phÝ s¶n xuÊt. g. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®Òu ph¶i ®îc c¸c doanh nghiÖp x©y dùng thùc hiÖn b¶o l·nh x©y l¾p c«ng tr×nh trong thêi gian b¶o hµnh vµ møc tiÒn b¶o hµnh quy ®Þnh trong c¬ chÕ b¶o hµnh x©y l¾p c«ng tr×nh cña Bé x©y dùng. Khi c«ng tr×nh hoµn thµnh, chñ ®Çu t nghiÖm thu ®a c«ng tr×nh vµo khai th¸c, sö dông th× doanh nghiÖp x©y dùng göi vµo ng©n hµng kho¶n tiÒn b¶o hµnh x©y l¾p theo quy ®Þnh. §Õn thêi ®iÓm kÕt thóc thêi h¹n b¶o hµnh x©y l¾p c«ng tr×nh mµ kh«ng x¶y ra h háng c«ng tr×nh do doanh nghiÖp x©y dùng g©y nªn, chñ ®Çu t ph¶i x¸c nhËn ®Ó ng©n hµng hoµn tr¶ ®óng h¹n cho doanh nghiÖp x©y Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  4 CDKTK01A
  5. Khóa luận tốt nghiệp dùng toµn bé sè tiÒn b¶o hµnh c«ng tr×nh cïng víi l·i suÊt theo thêi h¹n göi t¹i ng©n hµng. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cña s¶n xuÊt x©y l¾p vµ s¶n phÈm x©y dùng cã ¶nh hëng lín tíi c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng nãi riªng. 1.2. B¶N CHÊT Vµ NéI DUNG KINH TÕ CñA CHI PHÝ S¶N XUÊT Vµ GI¸ THµNH S¶N PHÈM X¢Y L¾P. 1.2.1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong x©y l¾p 1.2.1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt trong x©y l¾p Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p lµ sù kÕt hîp c¸c yÕu tè: søc lao ®éng cña con ngêi, t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. Sù tham gia cña c¸c yÕu tè vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt h×nh thµnh nªn c¸c kho¶n chi phÝ t¬ng øng: t¬ng øng víi viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh lµ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, t¬ng øng víi sö dông nguyªn vËt liÖu lµ chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, t¬ng øng víi sö dông lao ®éng lµ chi phÝ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng... Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¸c kho¶n chi phÝ trªn ®Òu ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c doanh nghiÖp bá ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt x©y l¾p. 1.2.1.2. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ - Chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn c¸c nguån lùc ®· thùc sù hao phÝ cho mét ho¹t ®éng nµo ®ã - Chi phÝ lu«n ®îc g¾n víi c¸c ho¹t ®éng lµm ph¸t sinh chi phÝ : chi phÝ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt , chi phÝ cho ho¹t ®éng b¸n hµng , chi phÝ cho mua s¾m TSC§ , chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n , chi phÝ söa ch÷a TSC§ , chi phÝ chi ho¹t ®éng sù nghiÖp . Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  5 CDKTK01A
  6. Khóa luận tốt nghiệp - Mét lo¹i ho¹t ®éng nµo ®ã muèn diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc th× ®ßi hái ph¶i cã nguån bï ®¾p (båi hoµn) chi phÝ cho ho¹t ®éng ®ã . - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm dÞch vô ®îc bï ®¾p tõ nguån thu do b¸n s¶n phÈm dÞch vô. - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm , dÞch vô bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt : Chi phÝ biÓu hiÖn b»ng tiÒn c¸c nguån lùc ®· hao phÝ trong quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n suÊt s¶n phÈm hoÆc cung cÊp dÞch vô. 1.2.1.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong x©y l¾p. * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong x©y l¾p theo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ. Theo chÕ ®é qu¶n lý chi phÝ hiÖn hµnh, chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c yÕu tè nh sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: lµ toµn bé chi phÝ vÒ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n mµ doanh nghiÖp ®· sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. - Chi phÝ nh©n c«ng: lµ toµn bé tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng ph¶i tr¶, c¸c kho¶n trÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ c«ng cô, dông cô: lµ phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña c¸c lo¹i c«ng cô, dông cô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: lµ toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh (gi¸ trÞ bé phËn tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn) sö dông vµo ho¹t ®éng x©y l¾p cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: lµ toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua bªn ngoµi sö dông vµo qu¸ Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  6 CDKTK01A
  7. Khóa luận tốt nghiệp tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p cña doanh ngiÖp nh tiÒn ®iÖn, tiÒn níc, ®iÖn tho¹i... - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p cña doanh nghiÖp ngoµi c¸c yÕu tè trªn vµ ®îc thanh to¸n b»ng tiÒn. Ngoµi ra chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cßn bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ b¶o hµnh, chi phÝ b¶o hiÓm cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn b¶o hµnh trong nhiÒu n¨m. ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung kinh tÕ chØ râ: + Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p cña doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c lo¹i chi phÝ g×. + Lµ c¬ së ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ theo yÕu tè phôc vô viÖc lËp b¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh. + Lµ c¬ së ®Ó ph©n tÝch, kiÓm tra dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t, lµ c¬ së ®Ó tÝnh møc tiªu hao vËt chÊt vµ thu nhËp quèc d©n. */ Ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm (theo c«ng dông kinh tÕ). Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ®îc ph©n chia thµnh c¸c kho¶n môc sau: - Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp: Lµ toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt liÖu kh¸c... cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh bao gåm chi phÝ cèp pha, giµn gi¸o ®îc sö dông nhiÒu lÇn vµ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ thÞÕt bÞ cÇn l¾p cña bªn giao thÇu, gi¸ trÞ nhiªn liÖu sö dông cho m¸y mãc, ph¬ng tiÖn thi c«ng vµ nh÷ng vËt liÖu sö dông cho c«ng t¸c qu¶n lý ®éi c«ng tr×nh. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Lµ toµn bé sè tiÒn ®¬n vÞ x©y l¾p ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p nh tiÒn l¬ng, Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  7 CDKTK01A
  8. Khóa luận tốt nghiệp tiÒn c«ng, c¸c kho¶n phô cÊp ( bao gåm tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trong danh s¸ch vµ c¶ tiÒn thuª lao ®éng bªn ngoµi). Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng bao gåm: + TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho nh©n viªn qu¶n lý ®éi, nh©n viªn v¨n phßng ë bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp. + C¸c kho¶n trÝch lËp BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. + TiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y l¾p. - Chi phÝ sö dùng m¸y thi c«ng: Chi phÝ cho c¸c m¸y thi c«ng nh»m thùc hiÖn khèi lîng c«ng t¸c x©y l¾p b»ng m¸y. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng bao gåm chi phÝ thêng xuyªn vµ chi phÝ t¹m thêi. + Chi phÝ thêng xuyªn cho ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng gåm: L¬ng chÝnh, l¬ng phô cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y , phôc vô m¸y..; chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ c«ng cô, dông cô; chi phÝ khÊu hao TSC§; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. + Chi phÝ t¹m thêi cho ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng gåm: Chi phÝ söa ch÷a lín m¸y thi c«ng; chi phÝ c«ng tr×nh t¹m thêi cho m¸y thi c«ng nh lÒu l¸n, bÖ ®êng ray ch¹y m¸y... - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p bao gåm: + Chi phÝ tiÒn l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi. + C¸c kho¶n trÝch BHYT, BHXH, KPC§ trªn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n viªn ®iÒu khiÓn m¸y, nh©n viªn qu¶n lý ®éi. + TiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, nh©n viªn qu¶n lý ®éi. + Chi phÝ vËt liÖu sö dông ë ®éi thi c«ng. + Chi phÝ c«ng cô, dông cô ë ®éi thi c«ng. Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  8 CDKTK01A
  9. Khóa luận tốt nghiệp + Chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông ë ®éi thi c«ng kh«ng ph¶i lµ m¸y mãc thi c«ng. + Chi phÝ mua ngoµi sö dông cho tæ ®éi thi c«ng. + Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t sinh ë tæ ®éi thi c«ng. Ph©n lo¹i theo tiªu thøc nµy chØ râ chi phÝ doanh nghiÖp bá ra cho tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng, tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p theo kho¶n môc, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh... */ Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt Theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi khèi lîng s¶n phÈm th× chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh: §Þnh phÝ, biÕn phÝ vµ chi phÝ hçn hîp: §Þnh phÝ lµ c¸c chi phÝ mµ tæng sè kh«ng thay ®æi khi cã sù thay ®æi vÒ khèi lîng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. BiÕn phÝ lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi vÒ tæng sè tû lÖ theo møc thay ®æi cña møc ®é ho¹t ®éng, khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. Chi phÝ hçn hîp: lµ nh÷ng chi phÝ bao gåm c¶ yÕu tè biÕn phÝ lÉn ®Þnh phÝ nh chi phÝ ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i.., ë møc ®é ho¹t ®éng c¨n b¶n. Chi phÝ hçn hîp thÓ hiÖn ®Æc ®iÓm cña ®Þnh phÝ, qu¸ møc ®é ®ã nã thÓ hiÖn ®Æc ®iÓm cña biÕn phÝ. §Ó ph©n tÝch ngêi ta dïng ph¬ng ph¸p cùc ®¹i, cùc tiÓu, b×nh ph¬ng nhá nhÊt. PhÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ biÕn phÝ ®îc gäi lµ l·i trªn biÕn phÝ. C¸ch ph©n lo¹i nµy cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp thÊy trong kho¶ng thêi gian ng¾n doanh nghiÖp cha cÇn trang bÞ thªm thiÕt bÞ th× ®Þnh phÝ lµ lîng t¬ng ®èi æn ®Þnh, do ®ã muèn Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  9 CDKTK01A
  10. Khóa luận tốt nghiệp tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cÇn ph¶i tèi ®a ho¸ l·i trªn biÕn phÝ. MÆt kh¸c c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ nh trªn nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp còng x¸c ®Þnh ®îc ®é lín ®ßn bÈy kinh doanh, doanh nghiÖp nµo cã kÕt cÊu chi phÝ víi ®Þnh phÝ cao sÏ ®em l¹i c¬ héi lîi nhuËn cao nhng ®ång thêi ®i liÒn lµ rñi ro kinh doanh lín. Do vËy, mçi doanh nghiÖp x©y l¾p cÇn thiÕt kÕ mét kÕt cÊu chi phÝ hîp lý phï hîp víi chiÕn lîc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ th¸i ®é cña nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp vÒ rñi ro kinh doanh. */ Ph©n lo¹i chi phÝ theo chøc n¨ng trong s¶n xuÊt kinh doanh Dùa vµo chøc n¨ng cña c¸c ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng mµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia lµm 3 lo¹i: + Chi phÝ s¶n xuÊt: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n xëng, liªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm. + Chi phÝ tiªu thô: Gåm toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm. + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: gåm nh÷ng chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, hµnh chÝnh, nh÷ng chi phÝ chung ph¸t sinh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®îc ph©n lo¹i theo c¸ch sau: Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ vµ mèi quan hÖ víi ®èi tîng chÞu chi phÝ: chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung cÊu thµnh cña chi phÝ: chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh chi phÝ ®¬n nhÊt vµ chi phÝ tæng hîp. 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p a. Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  10 CDKTK01A
  11. Khóa luận tốt nghiệp Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p lµ toµn bé nh÷ng chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ chi phÝ kh¸c biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ doanh nghiÖp x©y l¾p ®· bá ra ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo quy ®Þnh. S¶n phÈm trong x©y l¾p cã thÓ lµ khèi lîng c«ng viÖc hoÆc giai ®o¹n c«ng viÖc cã dù to¸n riªng, cã thÓ lµ c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh toµn bé. Kh¸c víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p mang tÝnh chÊt c¸ biÖt, mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi lîng x©y l¾p khi ®· hoµn thµnh ®Òu cã gi¸ trÞ riªng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· sö dông nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh. b.B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ - KÕt qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc biÓu hiÖn díi nh÷ng h×nh th¸i kh¸c nhau nh: + Thµnh phÈm lµ s¶n phÈm hoµn thµnh + S¶n phÈm dë dang : lµ s¶n phÈm ö trªn d©y chuyÒn chÕ biÕn hoÆc cha qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng(b¸n thµnh phÈm) + PhÕ phÈm : lµ s¶n phÈm kh«ng ®ñ tiªu chuÈn quy ®Þnh + PhÕ liÖu : lµ vËt liÖu thu ®îc trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn s¶n phÈm - Dï ë díi h×nh thøc nµo th× kÕt qu¶ s¶n xuÊt còng ph¶i g¸nh chÞu chi phÝ s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ chi phÝ s¶n xuÊt ph©n bæ cho s¶n phÈm hoµn thµnh. c. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p */ C¨n cø trªn c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm ®Ó tÝnh gi¸ thµnh: Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  11 CDKTK01A
  12. Khóa luận tốt nghiệp - Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ tæng sè chi phÝ dù to¸n, ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p c«ng tr×nh, ®îc x¸c ®Þnh theo ®Þnh møc vµ khung gi¸ quy ®Þnh ¸p dông theo tõng vïng l·nh thæ. Gi¸ thµnh dù to¸n nhá h¬n gi¸ trÞ dù to¸n c«ng tr×nh x©y l¾p ë phÇn lîi nhuËn ®Þnh møc. - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ë mçi ®¬n vÞ x©y l¾p trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng, c¸c ®Þnh møc, ®¬n gi¸ ¸p dông trong tõng ®¬n vÞ. Mèi liªn hÖ gi÷a gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh dù to¸n: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n - Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n + Kho¶n bï chªnh lÖch vît dù to¸n. - Gi¸ thµnh thùc tÕ: lµ toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh bµn giao khèi lîng x©y l¾p mµ ®¬n vÞ ®· nhËn thÇu, gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n. Gi¸ thµnh thùc tÕ kh«ng chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ ®Þnh møc mµ cßn cã thÓ bao gåm nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh nh mÊt m¸t, béi chi vËt t.. do nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan cña doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh c«ng tr×nh l¾p ®Æt thiÕt bÞ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ cña b¶n th©n thiÕt bÞ ®a vµo l¾p ®Æt. Do vËy, khi ®¬n vÞ x©y l¾p nhËn thiÕt bÞ cña ®¬n vÞ chñ ®Çu t (do chñ ®Çu t mua hoÆc ®îc cÊp) giao ®Ó l¾p ®Æt, ®¬n vÞ x©y l¾p ph¶i ghi riªng ®Ó theo dâi kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh c«ng tr×nh l¾p ®Æt. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, ngoµi viÖc qu¶n lý theo c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn ®ßi hái ph¶i tÝnh to¸n, qu¶n lý gi¸ thµnh cña khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh quy íc. Gi¸ thµnh khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh quy íc lµ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn: Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  12 CDKTK01A
  13. Khóa luận tốt nghiệp + Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ vµ ®¶m b¶o chÊt lîng. + Ph¶i ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. Gi¸ thµnh dù to¸n mang tÝnh chÊt x· héi do ®ã viÖc so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh dù to¸n cho phÐp ta ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý cña tæ chøc x©y dùng ®ã trong mèi quan hÖ víi c¸c tæ chøc x©y dùng kh¸c. ViÖc so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho phÐp ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé hoÆc non yÕu trong ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ c¬ së vËt chËt tr×nh ®é qu¶n lý cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh dù to¸n > gi¸ thµnh kÕ ho¹ch > gi¸ thµnh thùc tÕ. */ C¨n cø vµo ph¹m vi tÝnh gi¸ thµnh: - Gi¸ thµnh hoµn chØnh: lµ gi¸ thµnh cña nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh ®¶m b¶o kü thuËt, chÊt lîng, ®óng thiÕt kÕ vµ Hîp ®ång bµn giao ®îc chñ ®Çu t nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n. ChØ tiªu nµy cho phÐp ta ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c vµ toµn diÖn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt thi c«ng trän vÑn mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. - Gi¸ thµnh kh«ng hoµn chØnh: ph¶n ¸nh gi¸ thµnh cña mét khèi l- îng c«ng t¸c x©y l¾p ®¹t tíi ®iÓm dõng kü thuËt nhÊt ®Þnh, nã cho phÐp kiÓm kª kÞp thêi chi phÝ ph¸t sinh ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh cho thÝch hîp ë nh÷ng giai ®o¹n sau, ph¸t hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n g©y t¨ng gi¶m chi phÝ. Ngoµi nh÷ng lo¹i gi¸ thµnh trªn trong x©y dùng c¬ b¶n cßn cã nh÷ng lo¹i gi¸ thµnh sau: - Gi¸ ®Êu thÇu c«ng tr×nh: Lµ mét lo¹i gi¸ dù to¸n ®¬n vÞ thi c«ng lµm ra dùa vµo mÆt b»ng quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ do chñ ®Çu t ®a ra ®Ó c¸c tæ chøc x©y dùng lµm c¨n cø tÝnh to¸n (gi¸ thµnh dù thÇu). Gi¸ ®Êu thÇu c«ng tr×nh do chñ ®Çu t lùa chän. VÒ nguyªn t¾c chØ Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  13 CDKTK01A
  14. Khóa luận tốt nghiệp nhá h¬n gi¸ thµnh dù to¸n, cã nh vËy chñ ®Çu t míi tiÕt kiÖm ®îc vèn ®Çu t vµ n©ng cao hiÖu qu¶ trong x©y dùng. - Gi¸ hîp ®ång c«ng tr×nh: Lµ lo¹i gi¸ dù to¸n c«ng tr×nh ®îc ghi trong hîp ®ång ký kÕt gi÷a chñ ®Çu t vµ tæ chøc x©y dùng th¾ng thÇu, ®îc chñ ®Çu t tho¶ thuËn ký hîp ®ång giao thÇu. - Gi¸ thµnh quyÕt to¸n: Lµ lo¹i gi¸ tÝnh víi chñ ®Çu t sau khi c«ng viÖc x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh bµn giao, gi¸ thµnh quyÕt to¸n ®îc tÝnh nh sau: NÕu doanh nghiÖp tham gia ®Êu thÇu trän gãi th× gi¸ quyÕt to¸n b»ng gi¸ dù to¸n. NÕu ph¸t sinh c«ng viÖc do chñ ®Çu t yªu cÇu th× gi¸ quyÕt to¸n > gi¸ dù to¸n. + NÕu sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ quyÕt to¸n vµ gi¸ dù to¸n < 5 % tæng gi¸ dù to¸n th× chñ ®Çu t thanh to¸n. + NÕu chªnh lÖch gi÷a gi¸ quyÕt to¸n vµ gi¸ dù to¸n > 5% th× doanh nghiÖp (®¬n vÞ thi c«ng) ph¶i lµm dù to¸n bæ sung vµ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt khèi lîng. NÕu do chñ ®Çu t thiÕu vèn nªn rót bít c«ng viÖc ®· ký trong hîp ®ång th× gi¸ quyÕt to¸n < gi¸ dù to¸n. 3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p §Ó thÊy râ ®îc b¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ph©n biÖt gi÷a gi¸ thµnh s¶n phÈm víi chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt biÓu hiÖn sù hao phÝ cßn gi¸ thµnh biÓu hiÖn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt thèng nhÊt trong mét qu¸ tr×nh v× vËy chóng gièng nhau vÒ chÊt. Gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt gåm c¸c lo¹i chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸, c¸c chi phÝ kh¸c mµ doanh nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  14 CDKTK01A
  15. Khóa luận tốt nghiệp xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau vÒ lîng. Chi phÝ s¶n xuÊt thÓ hiÖn nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trong mét kú (th¸ng, quý, n¨m) kh«ng tÝnh ®Õn chi phÝ ®ã cã liªn quan ®Õn s¶n phÈm kh«ng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p hoµn thµnh theo quy ®Þnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cßn cã thÓ bao gåm chi phÝ cña khèi l- îng x©y l¾p dë dang cuèi kú ®îc chuyÓn sang kú sau. Tuy nhiªn gi÷a gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau thÓ hiÖn trªn nh÷ng mÆt sau: + Chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø, c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh. Chi phÝ s¶n xuÊt tríc hÕt thÓ hiÖn theo c¸c yÕu tè chi phÝ sau ®ã ®Õn giai ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc thÓ hiÖn theo c¸c kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh. + Møc tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ c¸c nguån lùc sÏ ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh dÉn ®Õn kÕt qu¶ tµi chÝnh (l·i - lç) khi thi c«ng c«ng tr×nh. + TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ph¶i dùa trªn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p. + Tæ chøc qu¶n lý tèt gi¸ thµnh chØ cã thÓ thùc hiÖn trªn c¬ së qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt. 1.3. ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong x©y l¾p. 1.3.1. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y l¾p. a) Đối với hoạt động kinh doanh xây lắp quy định chỉ áp dụng phương  pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên,  không áp dụng phương pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp  kiểm kê định kỳ nên Tài khoản 154 dùng để tập hợp chi phí sản xuất,  kinh doanh, phục vụ cho việc tính giá thành sản xuất sản phẩm xây lắp  công nghiệp, dịch vụ của doanh nghiệp xây lắp. Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  15 CDKTK01A
  16. Khóa luận tốt nghiệp b) Phần chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp  vượt trên mức bình thường không được tính vào giá thành công trình xây  lắp mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán. c) Tài khoản này trong ngành Xây lắp có thể theo dõi chi tiết theo các hoạt  động sau: ­ Xây lắp: Dùng để tập hợp chi phí, tính giá thành sản xuất sản phẩm xây  lắp và phản ánh giá trị sản phẩm xây lắp dở dang cuối kỳ; ­ Sản phẩm khác: Dùng để tập hợp chi phí, tính giá thành sản xuất sản  phẩm khác và phản ánh giá trị sản phẩm khác dở dang cuối kỳ (thành  phẩm, cấu kiện xây lắp,...); ­ Dịch vụ: Dùng để tập hợp chi phí, tính giá thành dịch vụ và phản ánh chi  phí dịch vụ dở dang cuối kỳ; ­ Chi phí bảo hành xây lắp: Dùng để tập hợp chi phí bảo hành công trình  xây dựng, lắp đặt thực tế phát sinh trong kỳ và giá trị công trình bảo hành  xây lắp còn dở dang cuối kỳ. d) Việc tập hợp chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm xây lắp phải  theo từng công trình, hạng mục công trình và theo khoản mục giá thành  quy định trong giá trị dự toán xây lắp, gồm: ­ Chi phí vật liệu; ­ Chi phí nhân công; ­ Chi phí sử dụng máy thi công; ­ Chi phí chung. Riêng chi phí chung được tập hợp chi phí "Xây lắp": Chỉ bao gồm chi phí  chung phát sinh ở đội nhận thầu hoặc công trường xây lắp. Còn chi phí  quản lý doanh nghiệp xây lắp (là một bộ phận của chi phí chung) được  tập hợp bên Nợ Tài khoản 642 "Chi phí quản lý kinh doanh". Chi phí này  sẽ được kết chuyển vào bên Nợ Tài khoản 911 "Xác định kết quả kinh  doanh" tham gia vào giá thành toàn bộ sản phẩm xây lắp hoàn thành và bán  ra trong kỳ. đ) Chủ đầu tư xây dựng bất động sản sử dụng tài khoản này để tập hợp  chi phí xây dựng thành phẩm bất động sản. Trường hợp bất động sản xây  dựng sử dụng cho nhiều mục đích (làm văn phòng, cho thuê hoặc để bán,  ví dụ như tòa nhà chung cư hỗn hợp) thì thực hiện theo nguyên tắc: ­ Nếu đủ căn cứ để hạch toán riêng hoặc xác định được tỷ trọng của phần  chi phí xây dựng bất động sản để bán (thành phẩm bất động sản) và phần  chi phí xây dựng bất động sản để cho thuê hoặc làm văn phòng (TSCĐ  Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  16 CDKTK01A
  17. Khóa luận tốt nghiệp hoặc bất động sản đầu tư) thì phải hạch toán riêng trên TK 154 phần chi  phí xây dựng thành phẩm bất động sản. Phần chi phí xây dựng TSCĐ  hoặc bất động sản đầu tư được phản ánh riêng trên TK 241 ­ Xây dựng  cơ bản dở dang. ­ Trường hợp không hạch toán riêng hoặc xác định được tỷ trọng chi phí  xây dựng cho các cấu phần thành phẩm bất động sản, TSCĐ hoặc bất  động sản đầu tư thì kế toán tập hợp chi phí phát sinh liên quan trực tiếp  tới việc đầu tư xây dựng trên TK 241. Khi công trình, dự án hoàn thành  bàn giao đưa vào sử dụng, kế toán căn cứ cách thức sử dụng tài sản trong  thực tế để kết chuyển chi phí đầu tư xây dựng phù hợp với bản chất của  từng loại tài sản. e) Khoản dự phòng chi phí bảo hành công trình xây lắp được hạch toán  vào chi phí sản xuất kinh doanh từng kỳ, hết thời hạn bảo hành nếu số  bảo hành đã trích lập lớn hơn chi phí thực tế đã phát sinh thì ghi tăng thu  nhập khác trong kỳ. Trường hợp ngược lại thì hạch toán vào giá vốn hàng  bán trong kỳ. g) Các khoản chi phí của hợp đồng xây lắp không thể thu hồi (ví dụ:  Không đủ tính thực thi về mặt pháp lý như có sự nghi ngờ về hiệu lực  của nó, hoặc hợp đồng mà khách hàng không thể thực thi nghĩa vụ của  mình...) phải được ghi nhận ngay là giá vốn hàng bán trong kỳ. h) Các khoản thu từ việc bán nguyên liệu, vật liệu thừa và thanh lý máy  móc, thiết bị thi công khi kết thúc hợp đồng xây dựng được ghi giảm chi  phí sản xuất kinh doanh. i) Hạch toán khoản mục nguyên liệu, vật liệu trực tiếp: ­ Khoản mục chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp bao gồm: Giá trị thực  tế của vật liệu chính, vật liệu phụ, các cấu kiện hoặc các bộ phận rời,  vật liệu luân chuyển tham gia cấu thành thực thể sản phẩm xây, lắp hoặc  giúp cho việc thực hiện và hoàn thành khối lượng xây, lắp (không kể vật  liệu phụ cho máy móc, phương tiện thi công và những vật liệu tính trong  chi phí chung). ­ Nguyên tắc hạch toán khoản mục nguyên liệu, vật liệu trực tiếp:  Nguyên liệu, vật liệu sử dụng cho xây dựng hạng mục công trình nào  phải tính trực tiếp cho sản phẩm hạng mục công trình đó trên cơ sở  chứng từ gốc theo số lượng thực tế đã sử dụng và theo giá thực tế xuất  kho (giá bình quân gia quyền; Giá nhập trước, xuất trước, thực tế đích  danh). Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  17 CDKTK01A
  18. Khóa luận tốt nghiệp ­ Cuối kỳ hạch toán hoặc khi công trình hoàn thành, tiến hành kiểm kê số  vật liệu còn lại tại nơi sản xuất (nếu có) để ghi giảm trừ chi phí nguyên  liệu, vật liệu trực tiếp xuất sử dụng cho công trình. ­ Trong điều kiện thực tế sản xuất xây lắp không cho phép tính chi phí  nguyên liệu, vật liệu trực tiếp cho từng công trình, hạng mục công trình  thì doanh nghiệp có thể áp dụng phương pháp phân bổ vật liệu cho đối  tượng sử dụng theo tiêu thức hợp lý (tỷ lệ với định mức tiêu hao nguyên  liệu, vật liệu,...). k) Hạch toán khoản mục chi phí sử dụng máy thi công: ­ Khoản mục chi phí sử dụng máy thi công bao gồm: Chi phí cho các máy  thi công nhằm thực hiện khối lượng công tác xây lắp bằng máy. Máy móc  thi công là loại máy trực tiếp phục vụ xây lắp công trình. Đó là những  máy móc chuyển động bằng động cơ hơi nước, diezen, xăng, điện,... (kể  cả loại máy phục vụ xây, lắp). ­ Chi phí sử dụng máy thi công bao gồm: Chi phí thường xuyên và chi phí  tạm thời. Chi phí thường xuyên cho hoạt động của máy thi công, gồm: Chi  phí nhân công điều khiển máy, phục vụ máy,...; Chi phí vật liệu; Chi phí  công cụ, dụng cụ; Chi phí khấu hao TSCĐ; Chi phí dịch vụ mua ngoài (chi  phí sửa chữa nhỏ, điện, nước, bảo hiểm xe, máy,...); Chi phí khác bằng  tiền. ­ Chi phí tạm thời cho hoạt động của máy thi công, gồm: Chi phí sửa chữa  lớn máy thi công (đại tu, trung tu,...) không đủ điều kiện ghi tăng nguyên  giá máy thi công; Chi phí công trình tạm thời cho máy thi công (lều, lán,  bệ, đường ray chạy máy,...). Chi phí tạm thời của máy có thể phát sinh  trước (được hạch toán vào bên Nợ Tài khoản 242) sau đó sẽ phân bổ dần  vào Nợ Tài khoản 154 "Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang"; Hoặc phát  sinh sau, nhưng phải tính trước vào chi phí sản xuất xây lắp trong kỳ (do  liên quan tới việc sử dụng thực tế máy móc thi công trong kỳ). Trường  hợp này phải tiến hành trích trước chi phí, ghi Có Tài khoản 352 "Dự  phòng phải trả", Nợ Tài khoản 154 chi tiết chi phí sử dụng máy thi công. l) Hạch toán khoản mục chi phí sản xuất chung: Chi phí sản xuất chung phản ánh chi phí sản xuất của đội, công trường  xây dựng gồm: Lương nhân viên quản lý phân xưởng, tổ, đội xây dựng;  Khoản trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo  hiểm tai nạn lao động, kinh phí công đoàn được tính theo tỉ lệ quy định  trên tiền lương phải trả của nhân viên sử dụng máy thi công và nhân viên  quản lý phân xưởng, tổ, đội; Khấu hao tài sản cố định dùng chung cho  Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  18 CDKTK01A
  19. Khóa luận tốt nghiệp hoạt động của đội và những chi phí khác liên quan đến hoạt động của  đội,... 1.3.2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 154 ­ Chi phí sản  xuất, kinh doanh dở dang Bên Nợ: ­ Các chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp,  chi phí sử dụng máy thi công, chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ  liên quan đến sản xuất sản phẩm và chi phí thực hiện dịch vụ; ­ Các chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp,  chi phí sử dụng máy thi công, chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ  liên quan đến giá thành sản phẩm xây lắp công trình hoặc giá thành xây  lắp theo giá khoán nội bộ; ­ Kết chuyển chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang cuối kỳ (trường hợp  doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ). Bên Có: ­ Giá thành sản xuất thực tế của sản phẩm đã chế tạo xong nhập kho,  chuyển đi bán, tiêu dùng nội bộ ngay hoặc sử dụng ngay vào hoạt động  XDCB; ­ Giá thành sản xuất sản phẩm xây lắp hoàn thành bàn giao từng phần,  hoặc toàn bộ tiêu thụ trong kỳ; hoặc bàn giao cho doanh nghiệp nhận thầu  chính xây lắp (cấp trên hoặc nội bộ); hoặc giá thành sản phẩm xây lắp  hoàn thành chờ tiêu thụ; ­ Chi phí thực tế của khối lượng dịch vụ đã hoàn thành cung cấp cho  khách hàng; ­ Trị giá phế liệu thu hồi, giá trị sản phẩm hỏng không sửa chữa được; ­ Trị giá nguyên liệu, vật liệu, hàng hóa gia công xong nhập lại kho; ­ Phản ánh chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công vượt trên mức bình  thường không được tính vào trị giá hàng tồn kho mà phải tính vào giá vốn  hàng bán của kỳ kế toán. Đối với doanh nghiệp sản xuất theo đơn đặt  hàng, hoặc doanh nghiệp có chu kỳ sản xuất sản phẩm dài mà hàng kỳ kế  toán đã phản ánh chi phí sản xuất chung cố định vào TK 154 đến khi sản  phẩm hoàn thành mới xác định được chi phí sản xuất chung cố định không  được tính vào trị giá hàng tồn kho thì phải hạch toán vào giá vốn hàng bán  (Có TK 154, Nợ TK 632); Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  19 CDKTK01A
  20. Khóa luận tốt nghiệp ­ Kết chuyển chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang đầu kỳ (trường hợp  doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ). Số dư bên Nợ: Chi phí sản xuất, kinh doanh còn dở dang cuối kỳ. 4. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 4.1. §èi t¬ng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh C¸c doanh nghiÖp x©y l¾p víi ®Æc ®iÓm x©y l¾p ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh hoÆc khèi lîng c«ng viÖc x©y l¾p cã thiÕt kÕ riªng (dù to¸n riªng). §ång thêi víi viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh. Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn ph¶i tiÕn hµnh c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p kú tÝnh gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh nh sau: + NÕu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng th× thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh lµ khi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh. + NÕu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®îc quy ®Þnh thanh to¸n theo giai ®o¹n x©y dùng th× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ theo giai ®o¹n x©y dùng hoµn thµnh. + NÕu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ nh÷ng h¹ng môc c«ng tr×nh ®îc quy ®Þnh thanh to¸n ®Þnh kú theo khèi lîng tõng lo¹i c«ng viÖc trªn c¬ së gi¸ dù to¸n th× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ theo th¸ng, quý. 4.2. Ph©n biÖt ®èi tîng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó më c¸c tµi kho¶n, c¸c sæ chi tiÕt, tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Sv: Phạm Huyền Trang           Lớp:  20 CDKTK01A
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
18=>0