Luận án tiến sĩ Khoa học cây trồng: Nghiên cứu ảnh hưởng của biện pháp kỹ thuật che sáng đến năng suất, chất lượng chè xanh giống chè Kim Tuyên

Chia sẻ: Trần Văn Gan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:205

Thêm vào BST

Báo xấu

57
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận án nhằm chế tạo Autovaccine thử nghiệm phòng viêm phổi và viêm khớp cho lợn từ các chủng S. suis phân lập được và thử nghiệm các phác đồ điều trị bệnh viêm phổi và viêm khớp cho lợn do S. suis gây ra có hiệu quả cao, góp phần thúc đẩy chăn nuôi lợn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên phát triển.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án tiến sĩ Khoa học cây trồng: Nghiên cứu ảnh hưởng của biện pháp kỹ thuật che sáng đến năng suất, chất lượng chè xanh giống chè Kim Tuyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ––––––––––––––––––––– NGUYỄN XUÂN CƯỜNG NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA BIỆN PHÁP KỸ THUẬT CHE SÁNG ĐẾN NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CHÈ XANH GIỐNG CHÈ KIM TUYÊN LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG
THÁI NGUYÊN 2019
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ––––––––––––––––––––– NGUYỄN XUÂN CƯỜNG NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA BIỆN PHÁP KỸ THUẬT CHE SÁNG ĐẾN NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CHÈ XANH GIỐNG CHÈ KIM TUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC CÂY TRỒNG MÃ NGÀNH: 9.62.01.10 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. GS.TS. Trần Ngọc Ngoạn 2. TS. Đặng Văn Thư
THÁI NGUYÊN 2019
i LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng toàn bộ số liệu và kết quả trong luận án này là hoàn toàn trung thực và chưa từng công bố tại bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 Tác giả luận án Nguyễn Xuân Cường
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thiện bản luận án này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Đầu tiên, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến GS.TS. Trần Ngọc Ngoạn, TS. Đặng Văn Thư là những người thầy tâm huyết đã tận tình hướng dẫn, động viên khích lệ, dành nhiều thời gian định hướng và chỉ bảo tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu để tôi hoàn thành luận án. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Viện, Ban lãnh đạo và các cán bộ đồng nghiệp Trung tâm nghiên cứu và phát triển chè đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi triển khai các thí nghiệm, phân tích…để tôi hoàn thành luận án này. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô Phòng đào tạo, các thầy cô Khoa Nông học thuộc Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi để hoàn thành luận án. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến gia đình, bạn bè những người đã giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện hết sức có thể để tôi hoàn thành luận án này. Tác giả xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 Tác giả luận án Nguyễn Xuân Cường
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i Tôi cam đoan rằng toàn bộ số liệu và kết quả trong luận án này là hoàn toàn trung thực và chưa từng công bố tại bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. i Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ...................................................................... i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ..................................................................... ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU ............................................................. vii DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ ......................................................... x MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết.........................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................3 3. Ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn của đề tài....................................................3 4. Điểm mới của luận án...........................................................................................4 5. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................. 4 Chương 1 .......................................................................................................... 6 TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI .............. 6 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài.................................................................................6 Ánh sáng có vai trò quan trọng đối với tất cả các cơ thể sống, là một trong những yếu tố quan trọng nhất của môi trường, ảnh hưởng đến quá trình điều hòa sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Cây chè từ lúc còn nhỏ đến khi phát triển sau này nó hoàn toàn ưa ánh sáng tán xạ. Dưới bóng râm, lá chè xanh đậm, lóng dài, búp non và mềm mại độ già hóa của búp chậm hơn, hàm lượng nước cao nhưng mật độ búp thưa. Ở những vùng núi cao với ánh sáng tán xạ có tác dụng tốt đến chất lượng búp chè, lá chè thường có mầu xanh hơn so với lá của cây chè phát triển trong điều kiện ánh sáng trực xạ ở những vùng thấp, kết quả nồng độ axit amin tổng số cao (Topuz, A., và cs., 2014)
iv [66]. Có sự khác biệt về nồng độ axit amin ở điều kiện ánh sáng mặt trời khác nhau, nồng độ axit amin tổng số của lá chè phát triển trong ánh sáng mặt trời tự nhiên giảm 44,3%, so với lá chè được che bớt ánh sáng. .................... 9 Lee, L. S., và cs., (2013) [48] đã nghiên cứu cây chè trong quá trình sinh trưởng và phát triển thường chịu ảnh hưởng điều kiện môi trường không khí. Tác giả cho rằng khi được trồng ở cùng một nơi thì cây chè được che bóng sẽ có chất lượng cao hơn, khi uống có vị thơm dịu hơn so với cây chè không được che bóng và nguyên liệu có thể sử dụng để chế biến chè xanh chất lượng cao. Kaur, L., và cs. (2014) [45] đã phân tích thành phần các chất trong dịch chiết từ lá chè theo thời gian che sáng từ 0, 15, 18, 20 ngày, kết quả cho thấy theo thời gian che sáng các hợp chất như: quercetin galactosylrutinoside, kaempferol glucosylrutinoside, epicatechin gallate, tryptophan, phe nylalanine, theanine, glutamine và cafein tăng, trong khi đó các chất như: quercetin glucosylrutinoside, kaempferolglucoside, epigallocatechin gallate, gallocatechin và epigallocatechin lại có xu hướng giảm. Như vậy, việc che sáng cho cây chè đã làm thay đổi thành phần hóa học trong lá chè, cũng có nghĩa là đã làm thay đổi chất lượng dinh dưỡng và chất lượng của chè xanh. Trên cơ sở nghiên cứu, các tác giả đã đưa ra giả thuyết về con đường chuyển hóa các chất trong lá chè liên quan đến tác động của ánh sáng có cường độ yếu từ đó có thể làm sáng tỏ mối quan hệ giữa việc che nắng cho cây chè và chất lượng chè. ............................................................................................... 10 1.2. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè trên Thế giới 18 1.3. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè ở Việt Nam 38 1.4. Một số nhận xét rút ra từ tổng quan tài liệu ....................................................48 Chương 2 ........................................................................................................ 52 VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 52 2.1. Vật liệu nghiên cứu.......................................................................................... 52 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu................................................................... 53 2.3. Nội dung nghiên cứu........................................................................................53 2.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................54 Chương 3 ........................................................................................................ 67
v KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................................... 67 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................... 145 1. Kết luận............................................................................................................. 145 2. Đề nghị..............................................................................................................147 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ................................................................................................................. 148 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 149 KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU ......................................................................... 158 MỘT SỐ HÌNH ẢNH THÍ NGHIỆM .......................................................... 187
vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ BVTV Bảo vệ thực vật CT Công thức CĐAS Cường độ ánh sáng Đ/C Đối chứng HTX Hợp tác xã KHKT Khoa học kỹ thuật KTCB Kiến thiết cơ bản KK Không khí K2O Kali N Đạm NN&PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông PVT thôn P2O5 Phúc Vân Tiên SXKD Supe lân to Sản xuất kinh doanh TB Nhiệt độ TS Trung bình Tổng số
vii DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i Tôi cam đoan rằng toàn bộ số liệu và kết quả trong luận án này là hoàn toàn trung thực và chưa từng công bố tại bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. i Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ...................................................................... i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ..................................................................... ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU ............................................................. vii DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ ......................................................... x MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết.........................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................3 3. Ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn của đề tài....................................................3 4. Điểm mới của luận án...........................................................................................4 5. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................. 4 Chương 1 .......................................................................................................... 6 TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI .............. 6 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài.................................................................................6 Ánh sáng có vai trò quan trọng đối với tất cả các cơ thể sống, là một trong những yếu tố quan trọng nhất của môi trường, ảnh hưởng đến quá trình điều hòa sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Cây chè từ lúc còn nhỏ đến khi phát triển sau này nó hoàn toàn ưa ánh sáng tán xạ. Dưới bóng râm, lá chè xanh đậm, lóng dài, búp non và mềm mại độ già hóa của búp chậm hơn, hàm lượng nước cao nhưng mật độ búp thưa. Ở những vùng núi cao với ánh sáng tán xạ có tác dụng tốt đến chất lượng búp chè, lá chè thường có mầu xanh hơn so với lá của cây chè phát triển trong điều kiện ánh sáng trực xạ ở những vùng thấp, kết quả nồng độ axit amin tổng số cao (Topuz, A., và cs., 2014) [66]. Có sự khác biệt về nồng độ axit amin ở điều kiện ánh sáng mặt trời
viii khác nhau, nồng độ axit amin tổng số của lá chè phát triển trong ánh sáng mặt trời tự nhiên giảm 44,3%, so với lá chè được che bớt ánh sáng. .................... 9 Lee, L. S., và cs., (2013) [48] đã nghiên cứu cây chè trong quá trình sinh trưởng và phát triển thường chịu ảnh hưởng điều kiện môi trường không khí. Tác giả cho rằng khi được trồng ở cùng một nơi thì cây chè được che bóng sẽ có chất lượng cao hơn, khi uống có vị thơm dịu hơn so với cây chè không được che bóng và nguyên liệu có thể sử dụng để chế biến chè xanh chất lượng cao. Kaur, L., và cs. (2014) [45] đã phân tích thành phần các chất trong dịch chiết từ lá chè theo thời gian che sáng từ 0, 15, 18, 20 ngày, kết quả cho thấy theo thời gian che sáng các hợp chất như: quercetin galactosylrutinoside, kaempferol glucosylrutinoside, epicatechin gallate, tryptophan, phe nylalanine, theanine, glutamine và cafein tăng, trong khi đó các chất như: quercetin glucosylrutinoside, kaempferolglucoside, epigallocatechin gallate, gallocatechin và epigallocatechin lại có xu hướng giảm. Như vậy, việc che sáng cho cây chè đã làm thay đổi thành phần hóa học trong lá chè, cũng có nghĩa là đã làm thay đổi chất lượng dinh dưỡng và chất lượng của chè xanh. Trên cơ sở nghiên cứu, các tác giả đã đưa ra giả thuyết về con đường chuyển hóa các chất trong lá chè liên quan đến tác động của ánh sáng có cường độ yếu từ đó có thể làm sáng tỏ mối quan hệ giữa việc che nắng cho cây chè và chất lượng chè. ............................................................................................... 10 1.2. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè trên Thế giới 18 1.3. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè ở Việt Nam 38 1.4. Một số nhận xét rút ra từ tổng quan tài liệu ....................................................48 Chương 2 ........................................................................................................ 52 VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 52 2.1. Vật liệu nghiên cứu.......................................................................................... 52 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu................................................................... 53 2.3. Nội dung nghiên cứu........................................................................................53 2.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................54 Chương 3 ........................................................................................................ 67 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................................... 67
ix KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................... 145 1. Kết luận............................................................................................................. 145 2. Đề nghị..............................................................................................................147 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ................................................................................................................. 148 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 149 KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU ......................................................................... 158 MỘT SỐ HÌNH ẢNH THÍ NGHIỆM .......................................................... 187
x DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i Tôi cam đoan rằng toàn bộ số liệu và kết quả trong luận án này là hoàn toàn trung thực và chưa từng công bố tại bất kỳ một công trình nghiên cứu nào. i Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ...................................................................... i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019 ..................................................................... ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU ............................................................. vii DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ ......................................................... x MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết.........................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................3 3. Ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn của đề tài....................................................3 4. Điểm mới của luận án...........................................................................................4 5. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................. 4 Chương 1 .......................................................................................................... 6 TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI .............. 6 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài.................................................................................6 Ánh sáng có vai trò quan trọng đối với tất cả các cơ thể sống, là một trong những yếu tố quan trọng nhất của môi trường, ảnh hưởng đến quá trình điều hòa sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Cây chè từ lúc còn nhỏ đến khi phát triển sau này nó hoàn toàn ưa ánh sáng tán xạ. Dưới bóng râm, lá chè xanh đậm, lóng dài, búp non và mềm mại độ già hóa của búp chậm hơn, hàm lượng nước cao nhưng mật độ búp thưa. Ở những vùng núi cao với ánh sáng tán xạ có tác dụng tốt đến chất lượng búp chè, lá chè thường có mầu xanh hơn so với lá của cây chè phát triển trong điều kiện ánh sáng trực xạ ở những vùng thấp, kết quả nồng độ axit amin tổng số cao (Topuz, A., và cs., 2014)
xi [66]. Có sự khác biệt về nồng độ axit amin ở điều kiện ánh sáng mặt trời khác nhau, nồng độ axit amin tổng số của lá chè phát triển trong ánh sáng mặt trời tự nhiên giảm 44,3%, so với lá chè được che bớt ánh sáng. .................... 9 Lee, L. S., và cs., (2013) [48] đã nghiên cứu cây chè trong quá trình sinh trưởng và phát triển thường chịu ảnh hưởng điều kiện môi trường không khí. Tác giả cho rằng khi được trồng ở cùng một nơi thì cây chè được che bóng sẽ có chất lượng cao hơn, khi uống có vị thơm dịu hơn so với cây chè không được che bóng và nguyên liệu có thể sử dụng để chế biến chè xanh chất lượng cao. Kaur, L., và cs. (2014) [45] đã phân tích thành phần các chất trong dịch chiết từ lá chè theo thời gian che sáng từ 0, 15, 18, 20 ngày, kết quả cho thấy theo thời gian che sáng các hợp chất như: quercetin galactosylrutinoside, kaempferol glucosylrutinoside, epicatechin gallate, tryptophan, phe nylalanine, theanine, glutamine và cafein tăng, trong khi đó các chất như: quercetin glucosylrutinoside, kaempferolglucoside, epigallocatechin gallate, gallocatechin và epigallocatechin lại có xu hướng giảm. Như vậy, việc che sáng cho cây chè đã làm thay đổi thành phần hóa học trong lá chè, cũng có nghĩa là đã làm thay đổi chất lượng dinh dưỡng và chất lượng của chè xanh. Trên cơ sở nghiên cứu, các tác giả đã đưa ra giả thuyết về con đường chuyển hóa các chất trong lá chè liên quan đến tác động của ánh sáng có cường độ yếu từ đó có thể làm sáng tỏ mối quan hệ giữa việc che nắng cho cây chè và chất lượng chè. ............................................................................................... 10 1.2. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè trên Thế giới 18 1.3. Tình hình nghiên cứu biện pháp che sáng và phân bón cho chè ở Việt Nam 38 1.4. Một số nhận xét rút ra từ tổng quan tài liệu ....................................................48 Chương 2 ........................................................................................................ 52 VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 52 2.1. Vật liệu nghiên cứu.......................................................................................... 52 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu................................................................... 53 2.3. Nội dung nghiên cứu........................................................................................53 2.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................54 Chương 3 ........................................................................................................ 67
xii KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................................... 67 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................... 145 1. Kết luận............................................................................................................. 145 2. Đề nghị..............................................................................................................147 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ................................................................................................................. 148 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 149 KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU ......................................................................... 158 MỘT SỐ HÌNH ẢNH THÍ NGHIỆM .......................................................... 187
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết Cây chè (Camellia Sinensis (L) O. Kuntze) là cây công nghiệp lâu năm, có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới nóng ẩm. Tuy nhiên, nhờ những đặc tính hữu ích và có giá trị lớn đối với sức khỏe con người mà cây chè đã trở thành cây trồng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Cây chè giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu cây trồng nông nghiệp, là mặt hàng xuất khẩu quan trọng của ngành Nông nghiệp Việt Nam. Sản xuất chè cho thu nhập chắc chắn, ổn định, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt là nông thôn vùng Trung du miền núi phía Bắc Sản phẩm chè là mặt hàng xuất khẩu quan trọng, hàng năm Việt Nam xuất khẩu trên 120.000 tấn chè khô các loại, kim ngạch xuất khẩu đạt 250 triệu USD. Với sản lượng và kim ngạch xuất khẩu trên, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 5 trên thế giới, sau Trung Quốc, Ấn Độ, Kenya và Srilanka với thị trường xuất khẩu rộng khắp 61 quốc gia và vùng lãnh thổ. VINATEA 2015) [33]. Đến nay, năng suất chè Việt Nam tương đương năng suất chè thế giới. Tuy vậy, sản xuất chè chưa phát huy hết tiềm năng, giá bán bình quân sản phẩm chè Việt Nam chỉ bằng 70% giá bán bình quân của thế giới. do sản phẩm chè Việt Nam chất lượng chưa cao chưa đáp ứng được với yêu cầu của thị trường. Miền Bắc Việt Nam có 21 tỉnh trồng chè với diện tích 89.289 ha chiếm 70% tổng diện tích trồng chè cả nước, tổng sản lượng thu được 104.612 tấn. Trong năm sản lượng chè phân bố không đều ở các vụ, tập trung chủ yếu vào các tháng vụ hè (chiếm 60 – 70% sản lượng cả năm), ở vụ này nguyên liệu thường có chất lượng thấp vì vậy sản phẩm chè thường có giá bán không cao.
2 Ở vụ xuân, vụ thu sản lượng thấp hơn (chiếm 30 40%) nhưng nguyên liệu có chất lượng cao hơn vì vậy sản phẩm chè có giá gấp 2 đến 3 lần so với vụ hè. Sự khác nhau về chất lượng nguyên liệu chè có thể do sự khác nhau về cường độ ánh sáng qua đó có sự thay đổi về nhiệt độ và ẩm độ không khí ở các tháng đã tạo nên sự khác nhau về chất lượng nguyên liệu. Nhiệt độ là yếu tố quyết định thời gian sinh trưởng búp trong năm, nếu nhiệt độ quá cao cây chè sinh trưởng chậm lại có khi bị hại và khả năng tổng hợp các chất giảm. Ẩm độ không khí cũng ảnh hưởng đến sinh trưởng búp chè. Chè là cây ưa bóng, có khả năng chịu được bóng râm, thích hợp nhất với ánh sáng tán xạ. Cần có những nghiên cứu sâu nhằm tìm ra điều kiện chiếu sáng tốt nhất trong vụ hè để cây chè sinh trưởng phát triển tốt, cho chất lượng nguyên liệu cao để chế biến sản phẩm chè xanh có chất lượng. Hiện nay nhu cầu về các sản phẩm chè xanh ngày càng cao vì vậy trong những năm qua nhiều giống mới đã được chọn tạo nguyên liệu có thể chế biến các sản phẩm chè xanh để đáp ứng yêu cầu của thị trường. Giống Kim Tuyên nhập nội vào Việt Nam năm 1994, được Bộ NN&PTNT công nhận giống mới năm 2008. Nguyên liệu chế biến chè xanh và chè ôlong cho chất lượng tốt. Hiện nay đang được trồng với diện tích đạt trên 2.000 ha. Một vấn đề đặt ra là sản phẩm chè xanh sản xuất từ nguyên liệu giống chè Kim Tuyên cũng như các giống chè khác ở vụ Xuân và vụ Thu (khi cường độ ánh sáng yếu) thường có chất lượng tốt. Ở vụ hè, có năng suất cao, nhưng có thể do cường độ ánh sáng mạnh nên chất lượng chè giảm nhiều, dẫn đến giá trị của các sản phẩm chè và thu nhập của người làm chè thấp. Vì vậy, để tạo ra sản phẩm chè xanh chất lượng từ nguyên liệu giống chè Kim Tuyên có giá trị hàng hóa cao phục vụ nội tiêu và xuất khẩu. Nghiên cứu sinh thực hiện đề tài: “Nghiên cứu ảnh hưởng của biện pháp kỹ thuật che sáng đến năng suất, chất lượng chè xanh giống chè Kim Tuyên”.
3 Nhằm góp phần nâng cao chất lượng, giá trị và hiệu quả cho ngành chè Việt Nam. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Xác định được ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến năng suất, chất lượng chè; Tìm ra biện pháp kỹ thuật che sáng và che sáng kết hợp bón phân hợp lý nhằm nâng cao năng suất, chất lượng chè xanh chế biến từ nguyên liệu giống chè Kim Tuyên ở vụ hè. 2.2. Mục tiêu cụ thể Xác định được ảnh hưởng của cường độ ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ không khí đến năng suất, chất lượng nguyên liệu giống chè Kim Tuyên để chế biến chè xanh. Xác định được các kỹ thuật che sáng hợp lý (Thời gian che sáng, cường độ ánh sáng, chiều cao che ánh sáng) cho giống chè Kim Tuyên ở vụ hè. Xác định được công thức bón phân hợp lý cho giống chè kim tuyên trong điều kiện che sáng ở vụ hè. Áp dụng kết quả của đề tài xây dựng mô hình ngoài sản xuất để đề xuất kỹ thuật khuyến cáo cho sản xuất. 3. Ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn của đề tài 3.1. Ý nghĩa khoa học Đã phân tích và xác định mối quan h ệ gi ữa c ường độ ánh sáng với các yếu tố sinh thái trong vườ n chè như nhiệt độ , ẩm độ không khí, mối quan hệ gi ữa c ườ ng độ ánh sáng và năng suất, chất lượ ng búp chè từ đó làm tăng chất lượ ng sản ph ẩm chè xanh, làm cơ sở khoa học cho vi ệc điều chỉnh cườ ng độ ánh sáng ở vụ hè theo hướ ng có lợ i cho việc chế
4 biến chè xanh với gi ống Kim Tuyên 3.2. Ý nghĩa thực tiễn Đã xác định đượ c kỹ thuật che sáng thích hợp (độ cao che sáng, phần trăm che sáng, thời gian che sáng) và lượ ng phân bón thích hợp trong điều kiện có che sáng để làm tăng chất lượ ng nguyên liệu với giống chè kim tuyên ở vụ hè, làm cơ sở cho việc đề xuất quy trình kỹ thuật cho sản xuất nguyên liệu để chế biến chè xanh chất lượ ng cao t ừ gi ống chè Kim Tuyên. 4. Điểm mới của luận án Đã xác định được sự ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến năng suất của giống chè Kim Tuyên. Đã xác định được mức độ ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến chất lượng (hàm lượng tanin, axit amin, đường khử và chỉ số hợp chất thơm) của giống chè Kim Tuyên. Đã xác định với giống chè Kim Tuyên khi che ánh sáng trong vụ hè đã làm giảm hàm lượng tanin và tích lũy nhiều hơn axit amin từ đó chất lượng chè tăng lên đáng kể. Đã xác định được độ cao của giàn che và thời gian che sáng trước khi thu hoạch để làm tăng chất lượng nguyên liệu giống chè kim tuyên ở vụ hè Đã xác định mức phân bón trong điều kiện có che ánh sáng cho giống Kim Tuyên ở vụ hè để làm tăng chất lượng nguyên liệu. 5. Phạm vi nghiên cứu Từ những kết quả nghiên cứu thăm dò từ những năm trước, kế thừa các thí nghiệm về phân bón, kỹ thuật canh tác đã có. Đề tài nghiên cứu về kỹ thuật che sáng: Mức độ che sáng, thời gian che sáng, chiều cao của giàn che và