Luận án Tiến sĩ Khoa học Lịch sử: Quan hệ Singapore - Trung Quốc từ 1990 đến 2010

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> TÔN NỮ HẢI YẾN<br /> <br /> QUAN HỆ SINGAPORE - TRUNG QUỐC<br /> TỪ 1990 ĐẾN 2010<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ<br /> <br /> NGHỆ AN - 2016<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> TÔN NỮ HẢI YẾN<br /> <br /> QUAN HỆ SINGAPORE - TRUNG QUỐC<br /> TỪ 1990 ĐẾN 2010<br /> Chuyên ngành: Lịch sử thế giới<br /> Mã số: 62.22.03.11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> <br /> 1. PGS. TSKH. TRẦN KHÁNH<br /> 2. PGS. TS. PHẠM NGỌC TÂN<br /> <br /> NGHỆ AN - 2016<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................1<br /> 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................1<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................2<br /> 3. Đối tượng, phạm vi và nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................3<br /> 4. Nguồn tài liệu.................................................................................................4<br /> 5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu......................................................4<br /> 6. Đóng góp của luận án.....................................................................................5<br /> 7. Bố cục của luận án .........................................................................................5<br /> Chương 1. TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ...............................6<br /> 1.1. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ...............................................................6<br /> 1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài .............................................................7<br /> 1.2.1. Tình hình nghiên cứu ở Singapore .......................................................7<br /> 1.2.2. Tình hình nghiên cứu ở Trung Quốc.................................................. 13<br /> 1.2.3. Tình hình nghiên cứu ở một số nước khác trên thế giới ..................... 17<br /> 1.3. Nhận xét chung về tình hình nghiên cứu và những vấn đề luận án cần<br /> tập trung giải quyết .......................................................................................... 21<br /> Chương 2. NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ SINGAPORE<br /> - TRUNG QUỐC TỪ NĂM 1990 ĐẾN NĂM 2010............................................ 24<br /> 2.1. Nhân tố quốc tế ......................................................................................... 24<br /> 2.1.1. Bối cảnh quốc tế................................................................................ 24<br /> 2.1.2. Tình hình khu vực ............................................................................. 26<br /> 2.2. Nhân tố địa lý, văn hóa và lịch sử.............................................................. 29<br /> 2.2.1. Nhân tố địa - kinh tế, địa - văn hóa .................................................... 29<br /> 2.2.2. Quan hệ Singapore - Trung Quốc trước năm 1990............................. 34<br /> 2.3. Tình hình Singapore .................................................................................. 37<br /> 2.3.1. Sự phát triển kinh tế và tình hình chính trị - xã hội ............................ 37<br /> 2.3.2. Chính sách đối ngoại ......................................................................... 39<br /> 2.3.3. Vai trò của Lý Quang Diệu................................................................ 41<br /> <br /> 2.4. Tình hình Trung Quốc ............................................................................... 44<br /> 2.4.1. Sự trỗi dậy kinh tế và cải cách chính trị ............................................. 44<br /> 2.4.2. Chính sách đối ngoại ......................................................................... 46<br /> Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 50<br /> Chương 3. QUAN HỆ SINGAPORE - TRUNG QUỐC TRONG CÁC<br /> LĨNH VỰC TỪ NĂM 1990 ĐẾN NĂM 2010..................................................... 52<br /> 3.1. Quan hệ chính trị- ngoại giao và quốc phòng - an ninh .............................. 52<br /> 3.1.1. Chính trị - ngoại giao......................................................................... 52<br /> 3.1.2. Quốc phòng - an ninh ........................................................................ 59<br /> 3.2. Quan hệ kinh tế ......................................................................................... 62<br /> 3.2.1. Thương mại ....................................................................................... 62<br /> 3.2.2. Đầu tư ............................................................................................... 70<br /> 3.3. Một số lĩnh vực quan hệ khác .................................................................... 83<br /> 3.3.1. Văn hóa ............................................................................................. 83<br /> 3.3.2. Khoa học - kỹ thuật ........................................................................... 87<br /> 3.3.3. Giáo dục và đào tạo ........................................................................... 88<br /> 3.3.4. Du lịch .............................................................................................. 92<br /> 3.3.5. Xuất khẩu lao động............................................................................ 95<br /> Tiểu kết chương 3 ............................................................................................ 97<br /> Chương 4. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ QUAN HỆ SINGAPORE TRUNG QUỐC TỪ NĂM 1990 ĐẾN NĂM 2010............................................ 99<br /> 4.1. Thành tựu và hạn chế ................................................................................ 99<br /> 4.1.1. Thành tựu .......................................................................................... 99<br /> 4.1.2. Hạn chế ........................................................................................... 106<br /> 4.2. Đặc điểm của quan hệ Singapore - Trung Quốc....................................... 112<br /> 4.2.1. Quan hệ hai nước mang tính thực dụng cao và khá linh hoạt ........... 112<br /> 4.2.2. Quan hệ hai nước chịu anh hưởng của nhân tố người Hoa ............... 116<br /> 4.2.3. Quan hệ hai nước thể hiện rõ vai trò chủ động của Chính phủ Singapore... 118<br /> 4.2.4. Quan hệ hai nước mang tính bổ sung nhiều hơn cạnh tranh, nhất<br /> là trên lĩnh vực kinh tế ..................................................................... 120<br /> <br /> 4.3. Tác động của quan hệ Singapore - Trung Quốc ....................................... 122<br /> 4.3.1. Đối với Singapore ........................................................................... 122<br /> 4.3.2. Đối với Trung Quốc ........................................................................ 126<br /> 4.3.3. Tác động đối với khu vực Đông Nam Á và Việt Nam ..................... 129<br /> KẾT LUẬN........................................................................................................ 134<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................. 138<br /> CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN<br /> LUẬN ÁN .......................................................................................................... 150<br /> PHỤ LỤC<br /> <br />