Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Một số giải pháp phát triển khu công nghiệp tập trung tại tỉnh Đồng Nai đến năm 2010

Chia sẻ: Tri Tâm | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:209

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở những lý luận, phân tích hiện trạng tình hình quy hoạch, đầu tưu xây dựng, quản lý và khai thác các khu công nghiệp tập trung, sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học để chỉ rõ những hạn chế, tìm ra các nguyên nhân để đưa ra các giải pháp khả thi trong việc quy hoạch, đầu tưu xây dựng, quản lý và khai thác các khu công nghiệp tập trung trên cả nước nói chung và Đồng Nai nói riêng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Một số giải pháp phát triển khu công nghiệp tập trung tại tỉnh Đồng Nai đến năm 2010

" , ' BO. GIAO . DUC VA' DAO . , TAO ' ~ ~ TRUONG D~I HQC KINH TE TP HO CID MINH PH~M VAN THANH A A' ? ~ ~ ~ MOT • SO GIAI PHAP PHAT TRIEN A A A KHU CONG NGHIEP • TAP • TRUNG TAl • ? ~ ,.., \J TINH DONG NAI DEN NAM 2010 CHUYEN NGANH: KINH TE QUAN LY v A KHHKTQD ~ MA SO: 5.02.05 - " , ,.,., ,., ,..., LU~N AN TIEN SI KINH TE NGUCII HU
LOICAMDOAN Toi xin cam doan day Ia cong trlnh nghien cllu ciia rieng toi. Cac s6Ii~u, ke't qua neu trong lu~n an Ia trung thl!c va chua tung dli
. . MUCLUC Trang Trang phlJ bia Loi cam doan M1:1clvc Danh mlJC cac bang Danh mlJC cac hinh L~imcldau Chttdng 1 Cd sit ly lu4n v~ khu c6ng nghitp tip trung 1.1 Nhii'ng ly lu4n v~ chung khu c6ng nghi~p tip trung ·5 1.1.1 Khai ni~m v~ khu c6ng nghitp tip trung 5 1.1.1.1 Khai ni«$m v€ khu cong nghi«$p ~p trung tren the' gioi 5 1.1.1.2 Khai ni«$m v€ khu cong nghi«$p ~P trung ~i Vi«$t Nam 6 1.1.1.3 Khai ni«$m v€ khu cong nghi«$p ~P trung ciia tac gia 7 1.1.2 Nhfi'ng nguyen tic ciia vi~c quy ho~ch, daiu tu xiy dqng, qwin Iy va khai thac cac khu c6ng nghitp tip trung 9 1.1.2.1 Nguyen ti{c v€ quy ho~ch 9 1.1.2.2 Nguyen ti{c blnh dAng trong thu hut d~u ttt d8 phat tri8n cac khu cong nghi«$p 9 1.1.2.3 Nguyen ti{c v€ qmln ly nha nude d6i voi khu cong nghi«$p 10 1.1.2.4 Nguyen ti{c v€ dam bao tinh tttdng thich trong vi«$c b6 tri cac doanh nghi«$p trong khu cong nghi«$p 10 1.1.2.5 Nguyen ti{c dam bao ti«$n ich cong c()ng 11 1.1.2.6 Nguyen ti{c hi«$u qua kinh te' xa h()i 11 1.1.2.7 Nguyen ti{c ke't h
1.1.2.9 Nguyen tAc bao v~ moi tru~ng va can b~ng sinh thai 12 1.1.2.1 0 Nguyen tAc ke"t hc;1p to't giil'a xay dt;tng cac khu cong nghi~p v
1.1.6.3 Doanh nghic$p phat tri~n h~ tftng khu cong nghic$p 27 1.1.6.4 Cac doanh nghic$p trong khu cong nghic$p 27 1.2 Kinh nghif;m xiy dtlng, phat triln eae khu e6ng nghi~p t3p trung eiia m6t s6 nude tren the' gim va bai hqe dffi vdi Vit;t Nam trong vit;e xiy dtlng va phat triln eae khu c6ng nghif;p t3p trung 29 1.2.1 Kinh nghif;m xiy dtlng, phat tri@n eae khu e6ng nghi~p t3p trung ciia m6t s6 nude tren the' gim 29 1.2.1.1 Kinh nghic$m ciia Trung Quo'c 29 1.2.1.2 Kinh nghic$m ciia Thai Lan 31 1.2.1.3 Kinh nghic$m ciia lndonexia 33 1.2.1.4 Kinh nghic$m ciia Malaixia 33 1.2.1.5 Kinh nghic$m ciia E>ai Loan 34 1.2.1.6 Kinh nghic$m ciia Han Quo'c 36 1.2.2 Bai hqc kinh nghi~m dffi vm Viet Nam trong vif;e xiy dtlng va phat tri@n eac khu c6ng nghif;p t3p trung 36 1.2.2.1 Kinh nghic$m v€ quy ho~ch cac khu cong nghic$p 37 1.2.2.2 Kinh nghic$m v€ d~u tu' va xay dlfng khu cong nghic$p 37 1.2.2.3 Kinh nghic$m v€ qmin ly va khai thac do'i vdi khu cong nghic$p 38 1.2.3 Nhfi'ng canh bao trong vit;e xiy dtlng va phat triln cae khu e6ng nghif;p t4p trung 40 Ke't ID4n ehudng 1 41 Chtidng 2: Thttc tr~ng hlnh thanh va phat triln eae khu e6ng nghif;p t3p trung t~i Ddng Nai trong nhfi'ng nam qua 2.1 Dtc mim kinh te'- xa hqi va ho~t dqng cua cac khu c6ng nghit;p t3p trung cua ca nude trong nhfi'ng nam qua 42
2.1.1 Dijc mlm kinh te" xi h(}i eiia ea nude trong nhilng nam qua 42 2.1.1.1 Tang tntdng kinh te' 42 2.1.1.2 Cd ca'u kinh te' 42 2.1.1.3 Kinh te' dO'i ngo~i 44 2.1.2 Thtlc tr~ng ho~t d(}ng eae khu e6ng nghi~p tiJp trung eiia ea nude trong nhii'ng nam qua 44 2.1.2.1 v ~ va'n d~ quy ho~ch cac khu cong nghic$p t~p trung 44 2.1.2.2 v~ tlnh hlnh dffu tttxay d\l'ng cac khu cong nghic$p t~p trung 46 2.1.2.3 Cong tac quiin ly va khai thac cac khu cong nghic$p t~p trung 47 2.2 Dije mlm ttl nhi~n va tinh hinh kinh te"- xi h(}i eua tinh D6ng Nai trong nhii'ng nam qua (2000- 2003). 49 2.2.1 D~c mlm ttl nhi~n eua tinh D6ng Nai 49 2.2.1.1 E>i~u kic$n t\1' nhien 49 2.2.1.2 Ngu6n nhan ll!c 51 2.2.1.3 Ke't ca'u h~ tffng 52 2.2.1.4 Moi tn.tCJng 53 2.2.2 Dije mlm kinh te"- xi h(}i eua tinh D6ng Nai trong nhilng nam qua (2000 -2003) 54 2.2.2.1 Tang tntdng kinh te' va cd ca'u kinh te' 54 2.2.2.2 Thanh tt10 phat tri~n cong nghic$p 56 2.2.2.3 VO'n dffu ttt xay d\l'ng cd ban 58 2.2.2.4 Linh V\l'C kinh te' dO'i ngo~i 59 2.2.2.5 Tmh hlnh thu hut vO'n dffu tu nuoc ngoai 60 2.3. Thtte tr~ng hinh thanh va phat triln eae khu e6ng nghi~p tiJp trung · t~J,i D6ng Nai trong nhilng nam qua 65 2.3.1 Va'n d~ quy ho~eh eae khu e6ng nghi~p tiJp trung t~i D6ng Nai
trong nhfi'ng nam qua 65 2.3.1.1 v~ cong tcic quy ho~ch cac khu cong nghi~p t~p trung 65 2.3.1.2 v~ vi~c th\fc hi~n quy ho~ch 67 2.3.2 Th1jc tr~ng tinh hlnh diu tli xiy d1jng cac khu cong nghi~p t~p trung t~i D6ng Nai trong nhfi'ng nam qua 69 2.3.2.1 Dfiu tu' cd sd h~ tfing ngoili khu cong nghi~p 69 2.3.2.2 Dfiu tu' cd sd h~ tfing trong khu cong nghi~p 73 2.3.3 Th1jc tr~ng cong tac qwin ly nita nude va khai thac cac khu cong nghi~p t~i D6ng Nai trong nhii'ng nam qua 76 2.3.3.1 Th1;tc tr~ng cong tac quan ly nha nu'oc do'i voi cac khu cong nghi~p 76 2.3.3.2 Thlfc tr~ng cong tac khai thac cac khu cong nghi~p t~p trung 91 2.4 Danh gia thllc tr~ng quy ho~ch, diu tli xiy d1jng, qwin ly va khai thac cac khu cong nghi~p t~p trung t~i D6ng Nai trong nhii'ng nam qua 96 2.4.1 Thanh ttfu 96 2.4.2 Nhii'ng h~n ch@' 100 2.4.2.1 H~n ch€ trong cong tac quy ho~ch cac khu cong nghi~p ~p trung 100 2.4.2.2 H~n ch€ trong vi~c d~u tu' xay dlfng khu cong nghi~p ~p trung 101 2.4.2.3 H~n ch€ trong cong tac quan ly va khai thac do'i voi khu cong nghi~p t~p trung 102 2.4.3 Nhii'ng nguy~n nhin ciia h~n chl 104 Klt l~n chlidng 2 108 Chttdng 3: M(tt s6 giai phap phat tri~n cac khu cong nghi~p t~p trung t~i tinh D6ng Nai d@'n nam 2010 3.1 Quan di~m, dinh hlidng va mvc ti~u phat tri~n cac khu cong nghi~p t~p trung d@'n nam 2010 109 3.1.1 Quan di~m, dinh huoog va mvc ti~u phat tri~n cac khu cong nghi~p
t~p trung ctia ca nu'O'c de'n nam 2010 109 3.1.1.1 Quan di~m, djnh hudng phat tri~n eae khu eong nghi~p t~p trung eda ea nude de'n nam 2010 109 3.1.1.2 MQe tieu phat tri~n eae khu eong nghi~p ~p trung eiia ea nude de'n nam2010 111 3.1.2 Quan di~m, djnh htiong va ml}C tieu phat tri~n cac khu c6ng nghi~p t3p trung ciia D6ng Nai de'n nam 2010 113 3.1.2.1 Quan di~m va djnh hudng phat tri~n eae khu eong nghic$p eiia D6ng Nai. de'n nam 2010 113 3.1.2.2 MQe tieu phat tri~n eae khu eong nghi~p eiia D6ng Nai de'n nam 2010 114 3.2 M
3.3.1 Ki~n nghj d6i vO'i Chinh phu 161 3.3.1.1 Nhii'ng va'n de ve he$ th6ng van ban lien quan de'n ho~t dQng ciia khu cong nghic$p Va Cl}ID cong nghic$p 161 3.3.1.2 ve cong tac quy ho~ch cac khu cong nghic$p t~p trung 162 3.3.1.3 ve cong tac d~u ttt xay dl,tng cac khu cong nghic$p 162 3.3.1.4 Cong tac quan ly va khai thac d6i voi khu cong nghic$p t~p trung 163 3.3.2 Ki~n nghj d6i vO'i tinh Ddng Nai 167 Tom tit chudng 3 169 Kttlutn 170 Danh mlJC c6ng trinh CUa bic gia di c6ng b6 c6 li@n quan dtn Iutn an Tai lifutham khao Pbi}I'IJC
Danh m1JC cac bang Trang Bang 2.1: Ty trQng cac nganh kinh te' trong GDP 43 Bang 2.2: T6c d() tang tntdng kinh te' ciia Ddng Nai trong nhung nam qua (2000 - 2003) 55 Bang 2.3: Cd cffu kinh te' ciia DGng Nai th\}'c hi~n trong nhung nam (2001- 2003) so vdi mQc tieu de'n nam 2005 56 Bang 2.4: Gia trj san xua"t cong nghi~p tren dja ban dnh DGng Nai (theo gia 1994) 57 Bang 2.5: Lao d()ng san xufft cong nghi~p tinh DGng Nai (2000- 2003) 58 Bang 2.6: V6n dffu t1t xay dt!ng cd ban tren dja ban tinh DGng Nai trong nhung nam qua (2000 - 2003) 59 Bang 2.7: T6ng kim ng~ch xufft kh~u ciia dnh Ddng Nai giai do~n 2000 - 2003 60 Bang 2.8: S6 dt! an dffu t11 m.tdc ngoai da dudng N ai tinh de'n he't nam 2003 69 Bang 2.14: Tinh hlnh cung cffp di~n, nude cho cac khu cong nghi~p t~i dnh E>dng Nai tinh de'n he't nam 2003 72 Bang 2.15: Cac doanh nghi~p kinh doanh cd sd h~ tffng khu cong nghi~p t~i dnh E>dng N ai tinh de'n he't nam 2003 75 Bang 2.16: Cha"t luGng Nai trong nhimg nam qua 90 Bang 2.18: S6li~u di~n tich da"t da cho thue trong cac khu cong nghi~p ciia tinh E>dng Nai tinh de'n he't nam 2003 93
Bang 2.19: S6 h.t
Danh M'IJC cac hinh Hlnh 2.1" So sanh to'c d() tang tntd'ng kinh te' ctia tinh E>dng Nai til nam 2000 - 2003 55 H'mh 2.2: So sanh cd cffu kinh te' ctia E>dng Nai nam 2000 voi nam 2003 56
1 1- Tinh ci'p thi~t cua d@ tai D8 xay d\fng da't nude ta trd thanh m(>t nude cong nghic$p, D~i h(>i Dang toan quo'c l~n thll' IX da chi ro:"Dua nude tara khoi tinh tr~ng kern phat tri8n, nang cao ro rc$t dCii so'ng v~t cha't va tinh th~n ciia nhan dan, t~o n€n tang d8 de'n nam 2020 nude ta cd ban trd thanh m(>t nude cong nghic$p theo hudng hic$n d~i..." Thvc hic$n djnh hudng noi tren, Dang ta da xac djnh cong nghic$p boa, hic$n d~i boa la nhic$m VI} trung tam trong giai do~n 2001-2010, theo do nhic$m VI} tie'p tl}C hoan thic$n va phat tri8n cac khu cbe' XUfft, khu cong nghic$p va khu cong nghc$ cao da du
2 xay dlfng, qmln ly va khai thac cac khu cong nghic$p trong ca m.tdc, mang l~i hic$u qua tn.tdc mAt cfing nhu' lau dai, phu h
3 + Phuong phap th6ng ke: Ap dt;mg th6ng ke s6 li~u theo dja b~m va thOi gian. + Phuong phap phan tich va so sanh. Dt;ra tren s6 li~u da th6ng ke, ti~n hanh phan tich, so sanh ho~t d(>ng cac khu cong nghi~p ciia DBng Nai va ca m.tdc (so sanh mvc tieu d€ ra vdi vi~c tht;re hi~n k~ ho~ch). + Phuong phap tfing hqp: Cac k~t qua nghien CUu se dU'Q'C t6ng hqp theo tUng n(>i dung d~ danh gia dll'Q'C ho~t d(}ng CUa cac khu cong nghi~p ciia DBng Nai, tir d6 d8 ra cac giai phap trong thOi gian t6i. + Phuong phap ti~p c~n h~ th6ng, phan tich h~ th6ng va so sanh. + Nh~n xet - nit ra bai hQC. 5 -Bong gop ciia loin an 5.1 v€ cd sdly lu~n: + Trinh bay nhung vffn d€ cd ban v€ khai ni~m khu cong nghit khai ni~m mdi v€ khu cong nghi~p t~p trung. + Trinh bay m()t each c6 h~ th6ng nhii'ng nguyen tiic ciia ving ciia khu cong nghi~p t~p trung. + Nhii'ng kinh nghi~m va bai hQc do'i vdi Vi~t Nam trong vi~c xay dl!ng va phat tri~n cac khu cong nghi~p t~p trung. 5.2 Trinh bay m{)t each khai quat thl!c tr~ng quy ho~ch, d~u ttt xay d'gng va quan ly khai thac cac khu cong nghi~p ~p trung & DBng Nai trong thCJi gian qua, tU' d6 neu b~t nhiing 1.ni di~m, nhii'ng h~n che' va nguyen nhan ciia nhii'ng ttu di~m va h~n che' d6. 5.3 D8 xuftt cac nh6m giru phap phat tri~n cac khu cong nghi~p t~p trung d~n nam 2010 t~ DBng Nai: + Nh6m giai phap v€ quy ho~ch cac khu cong nghi~p t~p trung. + Nh6m giai phap v€ d~u tu' xay dl!ng khu cong nghi~p t~p trung. + Nh6m giai phap v€ quan ly va khai thac do'i vdi khu cong nghi
4 5.4 MQt s6 kie'n nghi vdi Chfnh Phd va UBND tinh f>6ng Nai xung quanh va'n d~ v~ quy ho~ch, d~u tli xay dlfDg va quan ly khai thac cac khu cong nghi~p t~p trung. 6 -K~t cdu cua Iuan an Lu~n an gdm 171 trang, 21 bang, 2 hlnh va ph\11\IC Ngoru ph§n m& d§u va k~t lu~, nQi dung ciia lu~ an dUQ'C trinh bay trong 3 chuong: Chttdng 1: "CO sa LY LU!N VE KHU coNG NGmEP T!P TRUNG". Chtidng 2: "THVC T~NG HINH mANH VA PilAT TRmN CAC KHU CONG NGHitP T!P TRUNG (J TiNH BONG NAI TRONG NHUNG NAM QUA" Chtidng 3: "MQT A A so GrAI PHAP PilAT TRIEN CAC KHU CONG ~ ') "' ""' NGHmP T~P TRUNG T~I TINB BONG NAI BEN NAM 2010"
5 CHUONGl 9 , A ~ A A A . VE KHU CONG NGIDEP CO SO LY LUAN . TAP . TRUNG Khu cong nghic$p t~p trung Ia m9t hic$n thtfc kinh te' do d6 ly lu~n ve khu cong nghic$p t~p trung duqc dij.t ra chu ye'u dudi d~ng due ke't kinh nghic$m, th\(c ti~n ciia cac quo'c gia d tUng thC1i di~m khac nhau. Vl v~y trong phffn cd sd ly lu~n ve khu cong nghit$p t~p trung chung toi se t~p trung trlnh bay nhung khai nic$m khac nhau ve khu cong nghic$p t~p trung tren the' gidi va d Vic$t Nam, xay d\fng hoan chinh nhung nguyen tAc cua vic$c quy ho~ch, dffu tli xay d\(ng, qmin ly va khai thac cac khu cong nghic$p, vai tro cua khu cong nghic$p, nhilng nhan to' anh hudng de'n vic$c t6 chdc, quan ly ho~t d
6 t~ d~c bi~t nhu KCN Batarn (lndonexia), die cong vien cong nghi~p aDai Loan, Thai Lan va rnQt s6 nooc Tay Au. Khai nic$rn thu hai: "Khu cong nghifp la m9t khu dJt duvc phan chia va phat triln co h~ tbDng tbeo m9t kiho{lch tong tbl dlcung cip cu sif vit chit, kj7 tbuit cin tbiit kl ca h{l ting cu seT, ti~n fch cong c9ng diy dti cho mvt cvng liang cac ngarm cong nghi~p turmg ling'~ 9 Khai nic$rn thu ba: "Khu cong nghi?p Ja m9t khu V(lV lanh tbo hiiu h{lll, if do tiP trung cac doanh nghi~p cong nghi~p va dich V1J san xuit cong nghi~p, khong co dan cu sinh sang'~ Mo hlnh nay dl.l'Q"C xay dgng & rnQt s6 nooc nhu Malaixia, lndonexia, Thai Lan, Dai Loan ... 1.1.1.2 Khdi nifm vi khu cong nghifp tqp trung II Vifl Nam a Khu cong nghic$p dftu tien dl.l'Q"c hinh thanb Vi~t Narn tir narn 1963 la khu cong nghic$p Bien Hoa I, tren ca sa thuy~t "Khu cong nghi~p t~p trung", vdi khai ni~rn v~ khu cong nghi~p ~p trung duqc hiiu nhu sau: ~1(hu cong nghi~p tip trung }a m9t khu V(lV duvc ch(Jll dl btf trf tip trung cac doanh nghi~p COllg ngbi~p troll CO' SUphan tfch Jchoa hf)C cac yiu ttf fV nhien, kinh ti xa h9i va nhiing dieu ki~n khac co tblxay ra (Xac suit nii ro do Iii /IJt, thien tai)'~ Narn 1991, quy ch~ khu ch~ xuftt da dl.l'Q"c ban hanh kern theo Nghi dinh 322/HDBT ngay 18 thang 10 nam 1991 va quy ch~ khu cong nghi~p da ban hanh kern theo Nghi dinh 192/CP ngay 28/12/1994. Sau rnQt thm gian th"Q'C hi~n nguOi ta da thfty xuftt hi~n nhfing h~n ch~ ciia nhfing quy dinh trong cac van blm phap lu~t neu tren. Do d6 Nghi dinh 36/CP ciia chinh Phil ban hanh ngay 24/04/1997 v~ Quy ch~ khu cong nghi~p, khu ch~ xuftt, khu cong ngh~ cao da phan dinh fO cac lo~i hinh Vlra neu tren, trong do khu cong nghi~p dl.l'Q"C khai nic$rn nhu sau: "Kbu cong nghi~p }a Jehu tip trung cac doanh nghi~p cong nghi~p chuyen san xuit hang cong nghi~p va tb~ hi~n cac dich V1J cho san xuit cong nghi~p, co ranh gi6i dia Jf xac tfinh, khong co dan cu sinh stfng; do Chfnh phii hole tbii turmg Chfnh phii quyit dinh tb8nh lip, trong khu cong ngbi~p co tblco doanh nghi~p chixuit. ,, Nhu' v~y, khai nic$m khu cong nghic$p t~p trung ciia Chinh phil dttqc hi€u g!n gi6ng khai nic$m thu ba da neu (1 tren.
7 Cho d~n nay da c6 106 khu cong nghi~p trong ca mtdc dtt
8 Tinh hlnh tren cho tha'y vi~c quy ho~ch cac khu cong nghi~p chti ye'u dt,ta vao d~ nghi ctia cac tinh, thanh ph6, Chlnh phti chua c6 mQt quy ho~ch t6ng th~ nha't quan trong mQt thoi gian nha't dinh. Hai liz: Cac ti~n tich cong CQng cho cac khu cong nghi~p se phai du'