BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
<br />
BỘ CÔNG THƯƠNG<br />
<br />
VIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNG<br />
<br />
TRẦN THỊ THU HIỀN<br />
<br />
PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY<br />
VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH<br />
ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG (TPP)<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br />
<br />
HÀ NỘI - 2018<br />
<br />
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
<br />
BỘ CÔNG THƯƠNG<br />
<br />
VIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNG<br />
<br />
TRẦN THỊ THU HIỀN<br />
<br />
PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY<br />
VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH<br />
ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG (TPP)<br />
Chuyên ngành : Kinh doanh Thương mại<br />
Mã số : 62.34.01.21<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
HD1: PGS.TS. Doãn Kế Bôn<br />
HD2: TS. Phạm Thu Giang<br />
<br />
HÀ NỘI - 2018<br />
<br />
i<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỤC LỤC............................................................................................................... i<br />
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................... iv<br />
DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................... vi<br />
DANH MỤC SƠ ĐỒ .......................................................................................... viii<br />
PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1<br />
TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..................................................... 7<br />
1.<br />
<br />
TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ<br />
NGOÀI NƯỚC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN .................... 7<br />
<br />
2.<br />
<br />
NHỮNG KHOẢNG TRỐNG TRONG CÁC NGHIÊN CỨU CÓ<br />
LIÊN QUAN VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN ..................17<br />
<br />
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU HÀNG<br />
DỆT MAY .............................................................................................................19<br />
1.1.<br />
<br />
Khái niệm và vai trò của phát triển xuất khẩu hàng dệt may .................19<br />
<br />
1.1.1. Khái niệm phát triển xuất khẩu.....................................................................19<br />
1.1.2. Đặc điểm xuất khẩu hàng dệt may................................................................21<br />
1.1.3. Phân loại hàng dệt may ................................................................................22<br />
1.1.4. Khái niệm phát triển xuất khẩu hàng dệt may ...............................................26<br />
1.1.5. Vai trò của phát triển xuất khẩu hàng dệt may ..............................................26<br />
1.2.<br />
<br />
Nội dung của phát triển xuất khẩu hàng dệt may ....................................28<br />
<br />
1.2.1. Phát triển quy mô xuất khẩu .........................................................................28<br />
1.2.2. Phát triển thị trường xuất khẩu .....................................................................28<br />
1.2.3. Phát triển sản phẩm xuất khẩu ......................................................................30<br />
1.3.<br />
<br />
Hệ thống tiêu chí đánh giá phát triển xuất khẩu hàng dệt may...............31<br />
<br />
1.3.1. Phát triển quy mô xuất khẩu hàng dệt may ...................................................31<br />
1.3.2. Phát triển thị trường xuất khẩu hàng dệt may ...............................................34<br />
1.3.3. Phát triển mặt hàng dệt may xuất khẩu .........................................................36<br />
1.3.4. Lợi thế so sánh thể hiện (RCA) ....................................................................38<br />
1.3.5. Chỉ số chuyên môn hóa xuất khẩu (ES) ........................................................39<br />
1.3.6. Chỉ số thương mại nội ngành (Intra - Industry trade IIT) ..............................39<br />
1.4.<br />
<br />
Một số yếu tố tác động đến phát triển xuất khẩu hàng dệt may ..............40<br />
<br />
1.4.1. Các yếu tố thuộc môi trường quốc tế ............................................................40<br />
<br />
ii<br />
<br />
1.4.2. Yếu tố vĩ mô ................................................................................................43<br />
1.4.3. Các yếu tố thuộc doanh nghiệp.....................................................................49<br />
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU HÀNG DỆT<br />
MAY CỦA VIỆT NAM ........................................................................................53<br />
2.1.<br />
<br />
Phát triển xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam giai đoạn 2011 - 2017......53<br />
<br />
2.1.1. Phát triển quy mô xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam ...................................53<br />
2.1.2. Phát triển thị trường xuất khẩu hàng dệt may ...............................................55<br />
2.1.3. Cơ cấu thị trường các nước CPTPP ..............................................................64<br />
2.1.4. Tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường<br />
CPTPP .........................................................................................................65<br />
2.1.5. So sánh cơ cấu thị trường xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang CPTPP<br />
trước và hiện nay..........................................................................................66<br />
2.1.6. Phát triển mặt hàng dệt may .........................................................................67<br />
2.1.7. Lợi thế so sánh thể hiện (RCA) hàng dệt may xuất khẩu ..............................71<br />
2.1.8. Chỉ số chuyên môn hóa xuất khẩu (ES) hàng dệt may ...................................72<br />
2.1.9. Chỉ số thương mại nội ngành (IIT) hàng dệt may xuất khẩu ..........................75<br />
2.2.<br />
<br />
Thực trạng các yếu tố tác động đến phát triển xuất khẩu dệt may .........79<br />
<br />
2.2.1. Các yếu tố thuộc môi trường quốc tế ...........................................................80<br />
2.2.2. Yếu tố vĩ mô ................................................................................................85<br />
2.2.3. Năng lực của doanh nghiệp xuất khẩu dệt may Việt Nam.............................96<br />
2.3.<br />
<br />
Đánh giá thực trạng phát triển xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam ......105<br />
<br />
2.3.1. Một số thành công đối với phát triển xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam ..... 105<br />
2.3.2. Những hạn chế của ngành dệt may Việt Nam.............................................. 108<br />
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế.................................................................111<br />
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY<br />
VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC TOÀN DIỆN VÀ<br />
TIẾN BỘ XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG (CPTPP) ......................................... 115<br />
3.1.<br />
<br />
Bối cảnh quốc tế và trong nước ảnh hưởng đến phát triển xuất khẩu<br />
hàng dệt may Việt Nam ........................................................................... 115<br />
<br />
3.1.1. Bối cảnh quốc tế ........................................................................................115<br />
3.1.2. Bối cảnh trong nước ................................................................................... 117<br />
<br />
iii<br />
<br />
3.2.<br />
<br />
Một số cơ hội và thách thức đối với xuất khẩu hàng dệt may khi tham<br />
gia CPTPP ................................................................................................ 119<br />
<br />
3.2.1. Khái quát về Hiệp định CPTPP .................................................................. 119<br />
3.2.2. Đặc điểm và dự báo xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường CPTPP ......... 124<br />
3.2.3. Những cơ hội đối với xuất khẩu hàng dệt may ........................................... 127<br />
3.2.4. Những thách thức đối với xuất khẩu hàng dệt may ..................................... 129<br />
3.3.<br />
<br />
Quan điểm và định hướng phát triển xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam 131<br />
<br />
3.3.1. Quan điểm phát triển xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam ..................... 131<br />
3.3.2. Định hướng phát triển xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam khi tham gia<br />
CPTPP ....................................................................................................... 133<br />
3.4.<br />
<br />
Các giải pháp vĩ mô .................................................................................. 135<br />
<br />
3.4.1. Phát triển và sản xuất nguyên liệu đầu vào .................................................135<br />
3.4.2. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng, công nghệ ngành dệt may .................................. 136<br />
3.4.3. Phát triển mặt hàng dệt may ....................................................................... 138<br />
3.4.4. Phát triển thị trường xuất khẩu hàng dệt may ............................................ 139<br />
3.4.5. Thu hút vốn đầu tư ..................................................................................... 140<br />
3.4.6. Đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao .................................................141<br />
3.4.7. Nâng cao vai trò của hiệp hội dệt may........................................................143<br />
3.5.<br />
<br />
Giải pháp đối với doanh nghiệp ............................................................. 144<br />
<br />
3.5.1. Chủ động về nguồn cung nguyên vật liệu ................................................... 144<br />
3.5.2. Chuyển đổi nhanh từ phương thức sản xuất gia công sang sản xuất trực tiếp .... 145<br />
3.5.3. Áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, hiện đại ......................................... 146<br />
3.5.4. Định giá phù hợp cho hàng dệt may xuất khẩu để nâng cao khả năng cạnh tranh .. 147<br />
3.5.5. Phát triển thị trường và xây dựng thương hiệu hàng dệt may......................148<br />
3.5.6. Phát triển nguồn nhân lực trong các doanh nghiệp ..................................... 149<br />
KẾT LUẬN ......................................................................................................... 150<br />
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ......................................... 152<br />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................... 153<br />
<br />