Luận án tiến sĩ kinh tế: Rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu và giải pháp của Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ CÔNG THƯƠNG<br /> <br /> VIỆN NGHIÊN CỨU THƯƠNG MẠI<br /> <br /> PHẠM THỊ LỤA<br /> <br /> RÀO CẢN KỸ THUẬT ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU VÀ GIẢI PHÁP CỦA VIỆT NAM<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Hà Nội - 2014<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ CÔNG THƯƠNG<br /> <br /> VIỆN NGHIÊN CỨU THƯƠNG MẠI<br /> <br /> PHẠM THỊ LỤA<br /> <br /> RÀO CẢN KỸ THUẬT ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU VÀ GIẢI PHÁP CỦA VIỆT NAM<br /> <br /> Chuyên ngành: Thương mại Mã số: 62.34.10.01<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> Người hướng dẫn khoa học: HD1: TS. Nguyễn Thị Nhiễu HD2: TS. Phạm Thu Giang<br /> <br /> Hà Nội - 2014<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận án có nguồn gốc rõ ràng, đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận án do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào khác.<br /> <br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Phạm Thị Lụa<br /> <br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................i MỤC LỤC..............................................................................................................ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...............................................................................iii DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ........................................................................iv DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ......................................................v PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................1 1. Lý do lựa chọn đề tài.......................................................................................... 1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................... 3 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu......................................................................... 4 4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................... 5 5. Những đóng góp mới của Luận án ................................................................... 6 6. Kết cấu của Luận án .......................................................................................... 8 TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.....................................................9 1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN ....................................... 9 1.1. Các nghiên cứu của nước ngoài ........................................................................ 9 1.2. Các nghiên cứu ở trong nước .......................................................................... 10 2. NHỮNG VẤN ĐỀ CÒN TỒN TẠI TRONG CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN..................... 14 PHẦN NỘI DUNG, KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................ 17 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ RÀO CẢN KỸ THUẬT VÀ VƯỢT RÀO CẢN KỸ THUẬT TRONG XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY......................... 17 1.1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ TÁC ĐỘNG CỦA RÀO CẢN KỸ THUẬT TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ. ............................................ 17 1.1.1. Khái niệm rào cản kỹ thuật ............................................................................. 17 1.1.2. Phân loại rào cản kỹ thuật............................................................................... 23 1.1.3. Tác động của rào cản kỹ thuật trong thương mại quốc tế ........................... 31<br /> 1.1.3.1. Đối với nước xuất khẩu .................................................................................................. 31 1.1.3.2. Đối với nước nhập khẩu.................................................................................................. 33<br /> <br /> 1.2. RÀO CẢN KỸ THUẬT ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU ...... 35 1.2.1. Khái niệm về rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu................. 35<br /> 1.2.1.1. Khái niệm....................................................................................................................... 35 1.2.1.2. Các loại rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may ............................................................... 35<br /> <br /> 1.2.2. Vượt rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu............................... 39<br /> 1.2.2.1. Khái niệm....................................................................................................................... 39 1.2.2.2. Phương thức vượt rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu ................................ 40<br /> <br /> 1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng vượt rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu của một quốc gia.............................................................. 43<br /> 1.2.3.1. Các nhân tố quốc tế ........................................................................................................ 43 1.2.3.2. Các nhân tố trong nước................................................................................................... 46<br /> <br /> 1.3.<br /> <br /> KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NƯỚC VỀ VƯỢT QUA RÀO CẢN KỸ THUẬT ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM........................................................................................................ 48<br /> <br /> 1.3.1. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới................................................... 48<br /> 1.3.1.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc......................................................................................... 48 1.3.1.2. Kinh nghiệm của Ấn Độ ................................................................................................. 51 1.3.1.3. Kinh nghiệm của Thái Lan ............................................................................................. 53<br /> <br /> 1.3.2. Bài học rút ra cho Việt Nam............................................................................ 54<br /> 1.3.2.1. Bài học thành công có thể vận dụng............................................................................... 54 1.3.2.2. Bài học không nên vận dụng........................................................................................... 56<br /> <br /> CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG RÀO CẢN KỸ THUẬT ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM VÀ CÁC BIỆN PHÁP ÁP DỤNG ĐỂ VƯỢT RÀO CẢN................................................................................................ 58 2. 1. KHÁI QUÁT VỀ XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY CỦA VIỆT NAM HIỆN NAY. ....................................................................................................... 58 2.1.1. Tình hình xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam ....................................... 58 2.1.2. Đánh giá chung về thực trạng xuất khẩu dệt may của Việt Nam thời gian qua...................................................................................................................... 61 2.2. RÀO CẢN KỸ THUẬT CỦA CÁC THỊ TRƯỜNG NHẬP KHẨU CHÍNH VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI HÀNG DỆT MAY XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM. ............................................................................... 63 2.2.1. Rào cản kỹ thuật của các thị trường nhập khẩu chính đối với hàng DMXK của Việt Nam..................................................................................................... 63<br /> 2.2.1.1. Các rào cản kỹ thuật đối với hàng DMXK sang thị trường Hoa Kỳ ................................. 63 2.2.1.2. Các rào cản kỹ thuật đối với hàng DMXK sang thị trường EU ........................................ 70 2.2.1.3. Các rào cản kỹ thuật đối với hàng DMXK sang thị trường Nhật Bản............................... 75<br /> <br /> 2.2.2. Đánh giá tác động của rào cản kỹ thuật của các thị trường nhập khẩu chính đến hàng dệt may xuất khẩu của Việt nam......................................... 80<br /> 2.2.2.1. Tác động tích cực ........................................................................................................... 80 2.2.2.2. Tác động tiêu cực ........................................................................................................... 83<br /> <br />