Luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học

Chia sẻ: Nhiên Hà | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:260

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung của luận án trình bày cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học; cơ sở thực tiễn quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học; biện pháp và khảo nghiệm, thử nghiệm biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học

BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ NGUYỄN VĂN KIÊN QU¶N Lý HO¹T §éNG GI¶NG D¹Y CñA GI¶NG VI£N C¸C TR¦êNG §¹I HäC THUéC Bé C¤NG AN THEO H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC NG¦êI HäC LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI 2021 BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ NGUYỄN VĂN KIÊN QU¶N Lý HO¹T §éNG GI¶NG D¹Y CñA GI¶NG VI£N C¸C TR¦êNG §¹I HäC THUéC Bé C¤NG AN THEO H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC NG¦êI HäC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số : 914 01 14 LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS,TS Trương Thành Trung 2. TS Trịnh Thị Hồng Hà HÀ NỘI 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tác giả. Các tài liệu số liệu trích dẫn trong luận án đều trung thực và có xuất xứ rõ ràng. Tác giả luận án Nguyễn Văn Kiên
MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ VÀ ĐỒ THỊ MỞ ĐẦU 5 Chương TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ 1 LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 14 1.1 Các công trình nghiên cứu về dạy học tiếp cận năng lực và hoạt động giảng dạy theo định hướng phát triển năng lực người học 14 1.2 Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động giảng dạy theo định hướng phát triển năng lực người học 20 1.3 Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình đã công bố và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết 30 Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG 2 GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỘC BỘ CÔNG AN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC 34 2.1 Những vấn đề lý luận về hoạt động giảng dạy của giảng viên đại học theo hướng phát triển năng lực người học 34 2.2 Những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng phát triển năng lực người học 53 2.3 Những yếu tố tác động đến quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng PTNL người học 73 Chương CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG 80 3 GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỘC BỘ CÔNG AN THEO
HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC 3.1 Tình hình chung về về các trường đại học thuộc Bộ Công an 80 3.2 Tổ chức điều tra, khảo sát thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 83 3.3 Thực trạng hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 85 3.4 Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 91 3.5 Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố tác động đến quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 106 3.6 Đánh giá khái quát về ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân trong quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 115 Chương BIỆN PHÁP VÀ KHẢO NGHIỆM, THỬ NGHIỆM 4 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỘC BỘ CÔNG AN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC 120 4.1 Những biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học 120 4.2 Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp 145 4.3 Thử nghiệm biện pháp đã đề xuất 152 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 161 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 164 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 165 PHỤ LỤC 175
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT Chữ viết đầy đủ Chữ viết tắt 1. Cán bộ quản lý CBQL 2. Công an nhân dân CAND 3. Đảm bảo chất lượng ĐBCL 4. Đội ngũ giảng viên ĐNGV 5. Giáo dục và Đào tạo GD&ĐT 6. Phát triển năng lực PTNL 7. Qúa trình đào tạo QTĐT 8. Quản lý giáo dục QLGD
DANH MỤC CÁC BẢNG TT Tên bảng Nội dung Trang 1 Bảng 3.1. Kết quả điều tra thực trạng xây dựng động cơ hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng phát triển năng lực người học 92 2 Bảng 3.2. Kết quả điều tra thực trạng xác lập mục tiêu giảng dạy của giảng viên theo hướng phát triển năng lực người học 94 3 Bảng 3.3. Kết quả điều tra thực trạng tổ chức và chỉ đạo thực hiện các nội dung công việc trọng yếu trong quy trình chuẩn bị và thực hành giảng dạy của giảng viên theo hướng PTNL người học 96 4 Bảng 3.4. Kết quả điều tra thực trạng chỉ đạo phương thức tiến hành hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng phát triển năng lực người học 99 5 Bảng 3.5. Kết quả điều tra thực trạng đảm bảo tài liệu, phương tiện dạy học phù hợp yêu cầu giảng dạy theo hướng phát triển năng lực người học 101 6 Bảng 3.6. Kết quả điều tra thực trạng tổ chức kiểm tra, đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên và kết quả học tập của người học 104 7 Bảng 3.7. Những yếu tố tác động có ảnh hưởng mạnh, theo hướng tích cực, thuận chiều đến quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 107 8 Bảng 3.8. Những yếu tố tác động có ảnh hưởng mạnh, theo hướng tiêu cực, cản trở đến quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an 111 9 Bảng 4.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện 146 pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở
các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học 10 Bảng 4.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học 149 11 Bảng 4.3. Kết quả tự đánh giá và đánh giá đồng nghiệp về chất lượng giảng dạy của giảng viên Khoa Chữa cháy trước và sau thử nghiệm 155 12 Bảng 4.4. So sánh giá trị trung bình đánh giá chất lượng giảng dạy của giảng viên Khoa Chữa cháy trước và sau thử nghiệm 157 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Tên sơ đồ, TT Nội dung biểu đồ Trang 1 Khái quát về cơ cấu tổ chức trường đại học Sơ đồ 3.1 81 thuộc Bộ Công an 2 Biểu đồ So sánh giữa tính cần thiết, tính khả thi của các 4.1. biện pháp mà luận án đề xuất 152 3 Biểu đồ So sánh kết quả tự đánh giá và đánh giá đồng 4.2 nghiệp về chất lượng giảng dạy của giảng viên Khoa Chữa cháy trước và sau thử nghiệm 156
5 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài luận án Trong thời đại ngày nay, sản phẩm đào tạo của trườ ng đạ i họ c phải có những kiến th ức, k ỹ năng mềm, kỹ năng nghề nghiệp và thái độ lao động đáp ứng đượ c yêu cầu thực hiện có hiệu quả những công việc, nhiệm v ụ chuyên môn theo sự phân công lao động xã hội thì sinh viên tốt nghi ệp đại học mới có thể tìm đượ c việc làm hoặc tự tạo ra việc làm. Vì vậy, dạy học theo h ướ ng PTNL ng ười h ọc tr ở thành mộ t đòi hỏi khách quan đối với đào tạo đại học hiện nay. Điều đó dẫn đến chỗ phải đổi mới mạnh mẽ và đồ ng bộ các yếu tố cơ bản của đào tạ o đại học, trướ c hết là dạy học và quản lý hoạt độ ng dạy, hoạt độ ng họ c đó theo hướ ng coi tr ọng phát triển năng lực của ng ườ i học. Giảng viên là người truyền cảm hứng và tổ chức hoạt động lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, điều chỉnh thái độ cho người học, họ giữ vai trò trung tâm trong quá trình lựa chọn nội dung, phương pháp giảng dạy, đồng thời tổ chức hoạt động của người học. Vì vậy, để chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học, trường đại học phải tăng cường quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên đạt chuẩn đầu ra. Hiện nay, sự nghiệp b ảo v ệ an ninh qu ốc gia, tr ật t ự, an toàn xã hội đang đặt ra những yêu cầu ngày càng cao, đòi hỏi phải tăng cườ ng xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hi ện đại, đủ sức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới. Hoạt động nghề nghiệp của cán bộ CAND thường diễn ra trong môi trườ ng xã
6 hội phức tạp, trên phạm vi rộng, luôn phải tiếp xúc và đấu tranh với mặt trái của xã hội, nhất là với đối tượ ng hoạt động tội phạm manh động và xảo quyệt. Để sản phẩm đào tạo của trường đại học thuộc Bộ Công an nhanh chóng thích ứng với hoạt động nghề nghiệp đầy khó khăn, phức tạp như vậy, quá trình đào tạo tại đây phải hướ ng mạnh vào phát triển năng lực người học. Thực tiễn đã cho thấy, giảng viên các trườ ng đại học thuộc Bộ Công an có vai trò quan trọng trong thúc đẩy, định hướng và tạo điều kiện cho người học hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực của người cán bộ CAND. Vai trò đó thể hiện rõ trong hoạt động giảng dạy của giảng viên, nhất là ở các khâu tổ chức cho người học lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ theo từng ngành đào tạo. Để phát huy vai trò này các trườ ng đại học thuộc Bộ Công an cần phải tăng cường quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướ ng PTNL người học. Trong những năm gần đây, thực hiện Đề án “Phát triển và nâng cao chất lượ ng đội ngũ giáo viên các trườ ng CAND” đượ c ban hành theo Quyết định số 5620/2012/QĐBCA của Bộ trưở ng Bộ Công an [ 9], ĐNGV các trườ ng đại học thuộc Bộ Công an đã từng bướ c đượ c tăng cườ ng về số lượ ng, nâng cao chất lượ ng và điều chỉnh về cơ cấu. Tuy nhiên, chất lượ ng gi ảng d ạy c ủa gi ảng viên các trườ ng đại học thuộc Bộ Công an chưa đồng đều, ý kiến phản hồi của h ọc viên về sự hài lòng đối với hoạt động giảng dạy khá phức tạp . Tình trạng đó do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân thuộc về quản lý hoạt động giảng dạy. Vì vậy, cần có những luận giải khoa h ọc v ề qu ản lý
7 hoạt động giảng dạy của gi ảng viên nhằm nâng cao hơn nữa chất lượ ng đào tạo ở các trườ ng đại học thuộc Bộ Công an. Trong nghiên cứu khoa học, ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu về dạy học và quản lý hoạt động dạy học; trong đó có khá nhiều công trình coi dạy học như một hệ thống toàn vẹn, bao gồm hoạt động dạy (giảng dạy) và hoạt động học (học tập), chúng tương tác với nhau, hòa nhập vào nhau. Nhưng hai ho ạt động này lại độc lập tươ ng đối với nhau xét trên các khía cạnh chủ thể, mục đích, phươ ng thức tiến hành. Vì vậy, cần có những nghiên cứu về quản lý từng hoạt động đó trong những môi trườ ng giáo dục nhất định. Tuy nhiên, cho đến nay những nghiên cứu sâu về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an thì còn thiếu vắng. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn “Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng phát triển năng lực người học” làm đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn để đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo cán bộ của lực lượng CAND. Nhiệm vụ nghiên cứu Làm rõ cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học.
8 Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Tổ chức khảo nghiệm và thử nghiệm biện pháp đã đề xuất. 3. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu Khách thể nghiên cứu Quản lý quá trình đào tạo ở các trường đại học thuộc Bộ Công an. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Phạm vi về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu dưới góc độ quản lý nhà trường đối với hoạt động giảng dạy của giảng viên các môn học thuộc khối kiến thức giáo dục chuyên nghiệp trong chương trình đào tạo đại học, hệ sĩ quan ở các trường đại học thuộc Bộ Công an. Phạm vi về khách thể khảo sát: Địa bàn khảo sát tập trung ở Học viện An ninh nhân dân, Học viện Cảnh sát nhân dân và Đại học Phòng cháy, chữa cháy. Đây là 3 trường có nhiều ngành đào tạo gắn với lĩnh vực chuyên môn, nghiệp vụ đặc thù của lực lượng CAND. Phạm vi về thời gian: Các số liệu, tài liệu thực tế thu thập từ Bộ Công an và các trường đại học thuộc Bộ nằm trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến nay. 4. Giả thuyết khoa học
9 Quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học đã đạt được những thành công, nhưng còn một số hạn chế, thiếu sót. Nếu bộ máy QLGD ở đây dựa trên quan điểm tiếp cận hoạt động, thực hiện các tác động quản lý nhằm thúc đẩy, định hướng, triển khai nội dung và phương thức hoạt động giảng dạy, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, đảm bảo tài liệu, phương tiện dạy học, kiểm tra, đánh giá giảng viên theo năng lực làm việc và kết quả thực hiện nhi ệm v ụ thì sẽ khắc phục được những hạn chế, thiếu sót đó, nâng cao được chất lượng, hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng PTNL người học. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục và QLGD. Từ đó, đề tài lựa chọn các quan điểm tiếp cận chủ yếu sau đây. Tiếp cận hoạt động: Vấn đề quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an được giải quyết theo hướng điều khiển, điều chỉnh các yếu tố cấu thành hoạt động này. Theo đó, nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an được xem là sự tác động có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức của chủ thể quản lý đến: Động cơ, mục tiêu, nội dung, phương thức, phương tiện và kết quả hoạt động giảng dạy của giảng viên. Tiếp cận chức năng quản lý: Chủ thể quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL
10 người học là các tổ chức và cá nhân có trách nhiệm thực hiện các chức năng quản lý để tác động đến hoạt động này. Theo đó, các chức năng quản lý: kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá phải được vận hành linh loạt vào thực hiện các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Tiếp cận năng lực: Năng lực của học viên hình thành và phát triển thông qua hoạt động học tập, rèn luyện trong và ngoài nhà trường. Những yếu tố cấu thành năng lực của học viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an khá phức tạp, trong đó kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp là các thành phần cơ bản nhất. Do đó, để quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học, các chủ thể QLGD phải đòi hỏi và tạo điều kiện thuận lợi cho giảng viên tổ chức hoạt động lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kỹ năng và điều chỉnh thái độ nghề nghiệp của học viên. Tiếp cận thực tiễn: Tác giả luận án luôn tính đến thực tế tổ chức đào tạo ở các trường đại học thuộc Bộ Công an. Theo đó, dù đào tạo theo ngành, chuyên ngành nào, học viên vẫn phải hướng tới mục tiêu có đủ phẩm chất, năng lực của người cán bộ Công an. Vì vậy, các trường đại học thuộc Bộ Công an luôn gắn đào tạo về trình độ học vấn với đào tạo chức vụ cán bộ Công an. Theo đó, giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an phải quán triệt sâu sắc mục tiêu, yêu cầu đào tạo của nhà trường và phương châm học đi đôi với hành, lý luận liên hệ thực tế trong quá trình tổ chức hoạt động học tập của học viên. Các phương pháp nghiên cứu
11 Tác giả sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu của khoa học chuyên ngành, bao gồm các phương pháp nghiên cứu cụ thể như sau: Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết Phân tích, tổng hợp, khái quát hoá các văn bản QLGD và các công trình khoa học về quản lý dạy học, quản lý hoạt động giảng dạy và PTNL người học. Để đạt được mục đích nghiên cứu và thực hiện các nhiệm vụ của đề tài, tác giả luận án tập trung nghiên cứu các văn kiện, chỉ thị, nghị quyết,... của Đảng, Nhà nước, của Bộ GD&ĐT, Bộ Công an về các nội dung có liên quan đến quản lý dạy học nói chung, quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên đại học nói riêng. Nghiên cứu các văn bản chỉ đạo của Bộ Công an và các trường đại học thuộc Bộ về quản lý giảng viên và hoạt động giảng dạy của giảng viên. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi Sử dụng các mẫu phiếu điều tra về thực trạng hoạt động giảng dạy và thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Đối tượng điều tra bao gồm 774 người (369 giảng viên, 147 CBQL, 258 học viên năm cuối) của các trường đại học thuộc Bộ Công an. Địa bàn điều tra: Học viện An ninh Nhân dân; Học viện Cảnh sát Nhân dân; Trường Đại học Phòng cháy chữa cháy. Phương pháp tọa đàm, trao đổi. Tọa đàm, trao đổi với cán bộ các cơ quan QLGD, đào tạo của Bộ Công an, Ban giám đốc (giám hiệu) và các phòng chức năng của các trường
12 đại học thuộc Bộ Công an về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên theo hướng PTNL người học. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm. Nghiên cứu các báo cáo tổng kết năm học về hoạt động đào tạo tại các trường đại học thuộc Bộ Công an; các tài liệu hướng dẫn dạy và học của nhà trường; các hồ sơ, kế hoạch giảng dạy, giáo án của giảng viên; các kết luận của cơ quan quản lý về phân loại học viên tốt nghiệp. Phương pháp quan sát sư phạm Tiến hành quan sát hoạt động của nhà trường, các phòng, khoa, bộ môn trong việc triển khai nhiệm vụ giảng dạy cho giảng viên và tổ chức đôn đốc, kiểm tra các hoạt động giảng dạy. Phương pháp phân tích nhận định độc lập. Phân tích, tổng hợp các nhận định từ nhiều nguồn tài liệu có liên quan đến đổi mới giáo dục đào tạo theo hướng chuyển mạnh từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chât người học và tổ chức đánh giá giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an. Phương pháp chuyên gia Tác giả luận án tiến hành xin ý kiến chuyên gia là các nhà quản lý, nhà giáo nhằm xác định tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Phương pháp thử nghiệm Tổ chức thử nghiệm tại Đại học Phòng cháy, chữa cháy về một biện pháp mà luận án đề xuất. Nhóm các phương pháp nghiên cứu hỗ trợ Trong quá trình nghiên cứu, tác giả luận án sẽ sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu làm minh chứng cho những nhận định, đánh giá của đề tài và thử nghiệm các biện pháp được đề xuất.
13 Để đảm bảo thực hiện đúng những quy định về bảo mật trong lĩnh vực an ninh quốc gia, các số liệu được dùng trong luận án được khai thác từ cổng thông tin điện tử của Bộ Công an và các trường đại học thuộc Bộ Công an. Những số liệu điều tra, khảo sát tại các trường được tính theo tỷ lệ phần trăm và điểm trung bình của các nhóm mẫu. 6. Đóng góp mới của luận án Luận án đã xây dựng khung lý luận về hoạt động giảng dạy của giảng viên theo định hướng PTNL người học và về quản lý hoạt động này ở các trường đại học thuộc Bộ Công an. Đã xây dựng được hệ thống các khái niệm cơ bản của đề tài; luận giải các nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên đại học theo định hướng PTNL người học; phân tích về các yếu tố tác động đến quá trình quản lý đó. Căn cứ vào kết quả điều tra, khảo sát ở Học viện An ninh nhân dân, Học viện Cảnh sát nhân dân và Đại học Phòng cháy, chữa cháy, luận án đã trình bày rõ thực trạng giảng dạy, thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học, đồng thời chỉ ra thực trạng ảnh hưởng tích cực, tiêu cực của các yếu tố tác động đến quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đó. Trên cơ sở đó, luận án phát hiện những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân trong quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Luận án đề xuất 6 biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Mỗi biện pháp hướng tới một mục tiêu cụ thể và được thực hiện theo những nội dung, phương thức riêng nhưng luôn quan hệ mật thiết với những biện pháp khác. Kết quả khảo nghiệm, thử nghiệm đã khẳng định tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp mà luận án đã đề xuất và hiệu
14 quả của chúng đối với việc nâng cao chất lượng giảng dạy của giảng viên các trường đại học thuộc Bộ Công an. 7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án Luận án góp phần làm sáng tỏ vấn đề lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở các trường đại học thuộc Bộ Công an theo hướng PTNL người học. Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp những luận cứ khoa học cho các trường đại học thuộc Bộ Công an triển khai thực hiện có hiệu quả mục tiêu nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn cho học viên tốt nghiệp các khóa đào tạo và phương châm giáo dục “học đi đôi với hành, lý luận liên hệ thực tiễn”. Kết quả nghiên cứu của luận án có thể dùng làm tài liệu kham khảo trong đào tạo đại học, sau đại học về QLGD. 8. Kết cấu của luận án Luận án gồm: Phần mở đầu, 4 chương với (15 tiết), kết luận và kiến nghị, danh mục các công trình của tác giả đã công bố có liên quan đến đề tài luận án, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục.
15 Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 1.1. Các công trình nghiên cứu về dạy học tiếp cận năng lực và hoạt động giảng dạy theo định hướng phát triển năng lực người học Ở nước ngoài, có khá nhiều công trình và tác giả đề cập đến vấn đề dạy học tiếp cận năng lực, trong đó có hoạt động giảng dạy định hướng phát triển năng lực người học. Tác giả William E. Blank (1982) trong cuốn Handbook for Devoloping CompetencyBased Training Programs (Cẩm nang phát triển chương trình đào tạo dựa trên năng lực) [107] đã chỉ rõ: Để hình thành, PTNL thực hiện ở người học, chương trình đào tạo phải được xây dựng trên cơ sở phân tích nghề, phân tích nhu cầu người học, xây dựng hồ sơ năng lực người học, phát triển công cụ đánh giá sự hiểu biết và sự thực hiện, phát triển các gói học tập, cải tiến và quản lý chương trình đào tạo. Có thể nói những cơ sở để phát triển chương trình mà William E. Blank nêu ra cũng là những cơ sở chính của hoạt động giảng dạy theo hướng PTNL người học. Tác giả Shirley Fletcher (1995) trong công trình Designing Competece Based Training (Đào tạo dựa trên năng lực) [105] đã trình bày cơ sở khoa học của thiết lập các tiêu chuẩn đào tạo, các kỹ thuật phân tích nhu cầu người học, phân tích công việc, từ đó xây dựng mô đun dạy học và khung chương trình. Qua đây ta có thể hiểu rằng, đào tạo theo hướng PTNL phải dựa trên xác định mục tiêu, yêu cầu đào tạo của nhà trường, hiểu nhu cầu của người học, hiểu công việc tương lại của họ, trên cơ sở đó hướng các nỗ lực sư phạm vào hình thành ở người học những năng lực cần thiết. K. E. Paprock (1996) trong công trình Conceptual structure to develop adaptive competencies in professional (Khái niệm phát triển năng lực thích