intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam

Chia sẻ: Nguyen Bao Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

173
lượt xem
34
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn: chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở việt nam', luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam

  1. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô Luận văn Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam 1
  2. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô L ỜI M Ở Đ ẦU C h í nh s á ch tiề n t ệ l uô n l à n hu c ầ u đ ể ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô vớ i h ạ t nhâ n là ổ n đ ị nh tiề n t ệ , t ạ o l ậ p nề n t ả ng cho s ự p h á t triể n chung. M ặ t khá c, nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng b ả n ch ấ t là mộ t nê n kinh t ế t iề n t ệ . Do đ ó v iệ c ổ n đ ị nh gi á t r ị đ ồ ng tiề n c ù ng v ớ i vi ệ c thi ế t lậ p n ề n T à i Ch í nh Q u ố c Gia mạ nh là c ơ s ở đ ầ u ti ê n cho vi ệ c kiề m chế l ạ m phá t, và ổ n đ ị nh nề n kinh t ế . N gà y n à y việ c là m và p hâ n ph ố i thu nh ậ p v ừa là vấ n đ ề b ức thi ế t t r ướ c mắ t, v ừa là v ấ n đ ề lâ u d à i đ ể ổ n đ ị nh v à t ă ng tr ưở ng kinh t ế . V ì v ậ y mà v i ệ c đ ẩ y l ù i và k iể m so á t lạ m phá t, t ạ o c ô ng ă n việ c là m l à vấ n đ ề t hườ ng trực. Giả i phá p cho việ c đ ẩ y l ù i lạ m phá t, tr á ch thấ t nghi ệ p n hi ề u c ầ n t ậ p trung và o ch í nh s á ch ti ề n t ệ n h ư ng vi ệ c l ựa ch ọ n gi ả i p há p nà o đ ể xâ y d ự ng v à đ i ề u hà nh ch í nh s á ch tiề n t ệ q u ố c gia c ó h iệ u q uả n h ấ t v ẫ n c ò n là mộ t ẩ n s ố p h ức t ạ p và n hi ề u b ấ t c ậ p. Đ ượ c s ự h ướ ng d ẫ n c ủa thầ y c ô e m xin nhậ n đ ề t à i: “ Ch í nh s á ch t i ề n t ệ v ớ i vi ệ c th ực hi ệ n m ụ c ti ê u ổ n đ ị nh kinh t ế ở V i ệ t Nam ”. T i ể u lu ậ n g ồ m ba ch ươ ng: C h ươ ng I: Nh ữ ng v ấ n đ ề c hung về ch í nh s á ch ti ền t ệ vớ i vi ệ c th ự c hi ệ n m ụ c ti êu ổ n đ ị nh kinh t ế . C h ươ ng II: Ch í nh s á ch ti ền t ệ vớ i vi ệ c th ự c hi ệ n m ụ c ti ê u ổ n đ ị nh kinh t ế c ủ a Vi ệ t Nam thờ i g ian qua. C h ươ ng III: M ộ t s ố ý k i ế n đ ề x u ấ t đ ổ i m ớ i và ho à n thi ệ n ch í nh s á ch ti ề n t ệ g ó p phầ n ổ n đ ị nh n ề n kinh t ế Vi ệ t Nam trong giai đ o ạ n hi ện nay . V ì đ iề u kiệ n thờ i gian v à k iế n th ức c ò n hạ n chế , b ả n thâ n em l à n g ườ i Laos chắ c ch ắ n s ẽ k h ô ng tr á nh khỏ i nh ữ ng thi ế u s ó t, em r ấ t mong đ ượ c s ự đ ó ng g ó p ý k iế n c ủ a thầ y c ô t rong b ộ mô n đ ể t iể u luậ n đ ượ c ho à n thi ệ n hơ n. E m xin châ n th à nh c ả m ơ n. 2
  3. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô CHƯƠNG I L Ý L U ẬN CHUNG VỀ C HÍNH S ÁCH TI ỀN T Ệ VỚI VIỆC T H ỰC H IỆN M ỤC TIÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế . I . Ổ N ĐỊNH K INH T Ế - M ỘT M ỤC T IÊU K INH T Ế V Ĩ M Ô Q UAN T R ỌNG . T a biế t rằ ng nh ượ c đ iể m lớ n nhấ t c ủa n ề n kinh t ế t h ị t r ườ ng là t ự đ ộ ng t ạ o ra c á c chu k ì k inh doanh, s ả n l ượ ng th ực t ế d ao đ ộ ng lê n x u ố ng xung quanh tr ục s ả n l ượ ng ti ề n nă ng, nề n kinh t ế l u ô n c ó x u h ướ ng kh ô ng ổ n đ ị nh. T hà nh t ự u kinh t ế v ĩ m ô c ủ a mộ t quố c gia th ườ ng đ ượ c đ á nh gi á t heo ba d ấ u hiệ u ch ủ yế u: Ổ n đ inh, t ă ng tr ưở ng và c ô ng b ằ ng xã h ộ i. T rong đ ó ổ n đ ịnh kinh t ế là mộ t mụ c ti ê u quan tr ọ ng hà ng đ ầ u c ủ a mộ t n ề n kinh t ế . Ổ n đ ị nh kinh tế v ĩ m ô là k iể m so á t đ ượ c gi á c ả , t ỷ g iá , l ã i s uấ t … B ằ ng việ c duy tr ì và c ả i thiệ n c á c c â n đ ố i lớ n c ủa n ề n kinh t ế p h ù h ợ p v ớ i c ơ c hế t h ị t r ườ ng, đ ặ c biệ t là c â n đ ố i tiề n - hà ng, c á n c â n t hanh to á n quố c tế , c â n đ ố i gi ữa thu - c hi ngâ n s á ch Nhà n ướ c, c â n đ ố i v ố n đ ầ u t ư, c â n đ ố i cung c ầ u mộ t s ố m ặ t hà ng thiế t y ế u nhấ t đ ể t ừ đ ó là m giả m b ớ t nh ữ ng dao đ ộ ng c ủa chu k ì k inh doanh, giả i quyế t t ố t n h ữ ng v ấ n đ ề c ấ p b á ch: Tr á nh lạ m phá t cao và t h ấ t nghi ệ p nhi ề u. Ổ n đ ị nh kinh t ế - m ộ t m ụ c tiê u kinh t ế v ĩ mô q uan tr ọ ng v ì : T h ứ n hấ t: ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ m ô là m ộ t đ iề u kiệ n c ơ b ả n c ủa s ự p há t triể n x ã h ộ i, đ ặ c biệ t là ho ạ t đ ộ ng s ả n xuấ t kinh doanh. T h ứ hai: ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô là mộ t ch ức n ă ng quan tr ọ ng c ủ a n hà n ướ c trong vai trò q uả n l ý nê n kinh t ế t h ị t r ườ ng. T rong nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng Nh à n ướ c s ẽ tr ực tiế p can thi ệ p và o v iệ c đ iề u hà nh s ả n xu ấ t kinh doanh, m à là m t ố t chức nă ng đ ịnh h ướ ng c ho s ự p h á t triể n x ã hộ i (Bao g ồ m c ả c hi ế n l ượ c, quy ho ạ ch, k ế h o ạ ch) đ ẩ y mạ nh việ c x â y d ự ng v à h o à n thiệ n hệ t h ố ng thể c h ế , ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ m ô , quả n l ý t ố t kinh t ế n hà n ướ c, đ ả m b ả o việ c th ực hi ệ n tiế n b ộ v à c ô ng b ằ ng xã hộ i. 3
  4. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô T h ứ b a: Trong thực tr ạ ng c ủ a kinh t ế v ĩ mô h iệ n nay, b ê n c ạ nh n h ữ ng k ế t quả t ích c ực đ ã x uấ t hiệ n m ộ t s ố h ạ n chế , b ấ t c ậ p v à đ ứ ng t r ướ c nh ữ ng thá ch th ức khô ng nhỏ . I I. K HÁI N I ỆM V À C ÔNG C Ụ C ỦA C HÍNH S ÁCH T ỀN T Ệ . 2 .1. Kh á i ni ệm C h í nh s á ch ti ề n t ệ , là mộ t b ộ p h ậ n trong tổ ng th ể hệ t h ố ng ch í nh s á ch kinh t ế c ủa nh à nướ c đ ể t h ực hiệ n việ c quả n l ý v ĩ m ô đ ố i v ơ i nề n k inh t ế n hằ m đ ạ t đ ượ c nh ữ ng m ụ c tiê u kinh tê - x ã h ộ i trong t ừ ng giai đ o ạ n nhấ t đ ị nh. C h í nh s á ch tiề n t ệ c ó t hể đ ượ c hi ể u theo ngh ĩa r ộ ng v à n gh ĩ a t hô ng th ườ ng. Theo ngh ĩ a rộ ng th ì c h í nh s á ch tiề n t ệ là c h í nh s á ch đ iề u h à nh to à n b ộ k hố i lượ ng tiề n t ệ t rong nề n k inh t ế q uố c d â n nh ằ m t á c đ ộ ng đ ề n b ố n mụ c tiê u lớ n c ủa kinh t ế v ĩ mô , trê n c ơ s ở đ ó đ ạ t mụ c t iê u c ơ b ả n là ổ n đ ị nh tiề n t ệ , giữ v ữ ng s ức mua c ủa đ ồ ng tiề n, ổ n đ ị nh g iá c ả hà ng h ó a. Theo ngh ĩa thô ng th ư ờ ng là c h í nh s á ch quan t â m đ ế n k h ố i l ượ ng ti ề n cung ứ n g t ă ng th ê m trong thờ i k ì t ớ i (th ườ ng là mộ t n ă m) ph ù hợ p vớ i m ức t ă ng tr ưở ng kinh t ế d ự k i ế n và c h ỉ s ố lạ m ph á t n ế u c ó , t ấ t nhi ê n c ũ ng nhằ m ổ n đ ị nh tiề n t ệ và ổ n đ ị nh giá c ả hà ng hó a. C h ú ng ta c ó t hể k hẳ ng đ ị nh r ằ ng, n ế u như c h í nh s á ch t à i ch í nh c h ỉ t ậ p t rung và o thà nh ph ầ n. Kế t c ấ u c á c mức chi ph í t huế k hó a c ủ a n hà n ướ c, th ì c h í nh s á ch tiề n t ệ q u ố c gia lạ i t ậ p trung và o mứ c đ ộ k h ả n ă ng thanh to á n cho to à n b ộ nề n kinh t ế q uố c d â n, bao g ồ m vi ệ c đ á p ứ ng khố i l ượ ng c ầ n cung ứ ng cho l ư u th ô ng, đ iề u khiể n h ệ t hố ng ti ề n t ệ v à k h ố i lượ ng t í n d ụ ng đ á p ứng v ố n cho nề n kinh t ế , t ạ o đ iề u ki ệ n v à t h ú c đ ẩ y ho ạ t đ ộ ng c ủ a th ị tr ườ ng tiề n t ệ , th ị t r ườ ng v ố n theo nh ữ ng q u ỹ đ ạ o đ ã đ ị nh. 2 .2 Cô ng c ụ củ a ch ính s á ch ti ề n t ệ . X é t cho c ù ng, Ngâ n hà ng Trung ươ ng c ó t hể t hực thi hai lo ạ i c h í nh s á ch tiề n t ệ , ph ù hợ p vớ i t ì nh h ì nh th ực ti ề n c ủa nề n kinh t ế , đ ó là c h í nh s á ch nớ i l ỏ ng ti ề n t ệ v à c h í nh s á ch thắ t chặ t tiề n t ệ . C h í nh s á ch nớ i lỏ ng tiề n t ệ : Là v iệ c cung ứ ng thê m ti ề n cho n ề n k inh t ế , nhằ m khuy ế n kh í ch đ ầ u t ư p h á t triể n s ả n xuấ t, t ạ o c ô ng ă n vi ệ c là m. 4
  5. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô C h í nh s á ch thắ t chặ t ti ề n t ệ : Là v i ệ c gi ả m cung ứ ng ti ề n cho n ề n k inh t ế n h ằ m hạ n chế đ ầ u t ư, ngă n ch ặ n s ự p há t triể n quá đ à c ủa nề n k inh t ế là k iể m chế lạ m phá t. Đ ể t h ực hiệ n hai ch í nh s á ch tiề n t ệ nà y, ngâ n hang trung ươ ng c ó t hể s ử d ụ ng hà ng lo ạ t c á c c ô ng c ụ t i ề n t ệ nằ m trong t ầ m tay c ủa m ì nh đ ó là c á c c ô ng c ụ t r ực ti ế p và c ô ng c ụ g iá n ti ế p. 2 .2.1 C á c cô ng c ụ t r ự c ti ế p: G ọ i là c á c c ô ng c ụ t r ực ti ế p v ì t h ô ng q ua ch ú ng,NHTW c ó t hể t á c đ ộ ng tr ực tiế p đ ế n cung c ầ u ti ề n t ệ , m à k h ô ng c ầ n th ô ng qua mộ t c ô ng c ụ k há c. - Ấ n đ ị nh khung lã i suấ t ti ề n gử i v à c ho vay. N HTW c ó t h ể q uy đ ị nh khung lã i suấ t tiề n g ử i v à b u ộ c c á c ngâ n h à ng kinh ph ả i thi hà nh. N ế u lã i suấ t quy đ ị nh cao s ẽ t hu h ú t đ ượ c nhiề u tiề n g ử i là m gia t ă ng n gu ồ n v ố n cho vay. N ế u l ã i suấ t th ấ p, s ẽ là g iả m tiề n g ử i, gi ả m kh ả n ă ng mở r ộ ng kinh doanh t í n d ụ ng. Xong biệ n ph á p nà y s ẽ l à m cho c á c n gâ n hà ng th ươ ng mạ i mấ t t í nh ch ủ đ ộ ng, linh ho ạ t trong kinh doanh. M ặ t kh á c nó đ ễ d ẫ n đ ế n t ì nh trạ ng ứ đ ọ ng v ố n ở n gâ n hà ng, n h ư ng lạ i t hiế u vố n đ ầ u t ư, ho ặ c khuy ế n kh ích d â n c ư d ù ng tiề n và o d ự t r ữ và ng, n go ạ i t ệ b ấ t đ ộ ng s ả n, trong khi ngâ n hà ng b ị h ụ t h ẫ ng về t iề n mặ t c ũ ng n h ư n gu ồ n vố n cho vay. T rong đ iề u kiệ n kh ô ng th ể á p d ụ ng c á c biệ n phá p khá c, ch í nh p h ủ c ó t h ể p há t hà n h mộ t l ượ ng tr á i phi ế u nh ấ t đ ị nh đ ể t hu h út b ớ t l ượ ng tiề n trong l ư u th ô ng. Việ c ph â n b ổ t rá i phiế u th ườ ng mang t í nh c hấ t b ắ t buộ c. 2 .2.2. C á c c ô ng c ụ g iá n ti ếp l à n h ữ ng c ô ng cụ m à t á c d ụng c ủ a n ó c ó đ ượ c là n h ờ cơ c h ế t h ị t rư ờ ng. - D ự t r ữ b ắ t bu ộ c: D ự t rữ b ắ t buộ c là p hầ n tiề n g ử i m à c á c ngâ n h à ng th ươ ng mạ i phả i đ ư a v à d ự t r ữ t heo luậ t đ ị nh. Phầ n d ự t r ữ n à y đ ượ c g ử i và o t à i kho ả n c huy ê n d ù ng ở n gâ n hà ng trung ươ ng v à đ ể t ạ i qu ỹ c ủa mì nh, v ớ i m ụ c đ ích g ó p ph ầ n b ả o đ ả m kh ả nă ng thanh to á n c ủ a Ngâ n H à ng T h ươ ng M ạ i và d ù ng l à m ph ươ ng tiệ n kiể m so á t khố i l ượ ng t í n d ụ ng c ủ a ngâ n 5
  6. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô h à ng nà y. Khi t ă ng t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c s ẽ c ó t á c d ụ ng là m gi ả m kh ả n ă ng cho vay và đ ầ u t ư c ủa ngâ n h à ng th ươ ng m ạ i t ừ đ ó g iả m l ượ ng t iề n trong l ư u th ô ng, g ó p phầ n là m gi ả m c ầ u tiề n đ ể c â n b ằ ng vớ i s ự g iả m cung x ã hộ i. Trong trườ ng hợ p giả m t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t buộ c, kh ả n ă ng mở r ộ ng cho vay c ủa Ng â n H à ng Th ươ ng M ạ i s ẽ t ă ng lê n, d ẫ n đ ế n s ự g ia tă ng l ượ ng tiề n trong l ư u thô ng, gó p phầ n t ă ng cung xã hộ i đ ể c â n đ ố i t ă ng c ầ u về t iề n. - L ã i su ấ t t á i chi ế t kh ấ u, t á i cấ p vố n: T á i chiế t kh ấ u và t á i c ấ p v ố n là n h ữ ng c á ch th ức cho vay c ủa NHTW đ ố i vớ i c á c NHTM. C ô ng c ụ nà y c ó ư u đ iể m là nó t r ực tiế p tá c đ ộ ng ngay đ ế n d ự t r ữ c ủa NHKD và b u ộ c c á c ngâ n h à ng n à y phả i gia t ă ng t í n d ụ ng ho ặ c g iả m t í n d ụ ng đ ố i vớ i n ề n kinh t ế . I II.T ÁC Đ ỘNG C ỦA C HÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ Đ ỐI VỚI V I ỆC T H ỰC H I ỆN M ỤC T IÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế . 3 .1.D ự t rữ b ắ t bu ộ c. T rong ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng v à t hanh to á n, c á c NHTM c ó k hả nă ng biế n n h ữ ng kho ả n tiề n g ử i ban đ ầ u thà nh nh ữ ng kho ả n tiề n g ửi mớ i c ho c ả h ệ t hố ng, kh ả n ă ng sinh ra b ộ s ố t í n d ụ ng, t ức là k hả n ă ng t ạ o ti ề n. Đ ể k h ố ng chế k h ả nă ng nà y, NHTW bu ộ c c á c NHTM ph ả i tr ích mộ t phầ n t iề n huy đ ộ ng đ ượ c theo m ộ t t ỷ lệ q uy đ ị nh g ử i v à o NHTW khô ng đ ư ợ c h ưở ng lã i. Do đ ó c ơ c hế h o ạ t đ ộ ng c ủa c ô ng c ụ d ự t r ữ b ắ t buộ c nhằ m k h ố ng chế k hả nă ng tạ o ti ề n, hạ n chế m ức t ă ng b ộ i s ố t í n d ụ ng c ủa c á c N HTM. K hi lạ m ph á t cao, NHTW nâ ng t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c, khả nă ng c ho vay và k h ả nă ng thanh to á n c ủa c á c ngâ n h à ng b ị t hu h ẹ p (do s ố n hâ n tiề n t ệ g iả m), kh ố i l ượ ng t í n d ụ ng trong nề n kinh tế g iả m (cung t iề n giả m) d ẫ n t ớ i l ã i suấ t t ă ng, đ ầ u t ư g iả m do đ ó t ổ ng c ầ u giả m v à là m cho giá g i ả m (t ỷ lệ lạ m phá t giả m). Ng ượ c lạ i, nế u NHTW h ạ t hấ p t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t buộ c t ức là t ă ng kh ả nă ng t ạ o tiề n, th ì c ung về t í n d ụ ng c ủa c á c N HTM c ũ ng t ă ng lê n, kh ố i l ượ ng t í n d ụ ng và k hố i l ượ ng thanh t o á n c ó x u h ướ ng t ă ng, đ ồ ng thờ i t ă ng xu h ướ ng mở r ộ ng kh ố i l ượ ng t iề n. L ý l u ậ n t ươ ng t ự n h ư t rê n th ì v iệ c t ă ng cung tiề n s ẽ d ẫ n t ớ i t ă ng 6
  7. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô giá ( t ỷ lệ l ạ m phá t t ă ng). Như vậ y c ô ng c ụ d ự t rữ b ắ t buộ c mang t ì nh h à nh ch í nh á p đ ặ t tr ực tiế p, đ ầ y quyề n l ực v à c ực k ì q uan tr ọ ng đ ể c ắ t c ơ n s ố t lạ m ph á t, kh ô i ph ục ho ạ t đ ộ ng kinh t ế t rong tr ườ ng hợ p n ề n k inh t ế p há t triể n ch ưa ổ n đ ị nh và k hi c á c c ô ng c ụ t h ị t r ườ ng mở t á i c hiế t khấ u ch ưa đ ủ m ạ nh đ ể c ó t hể đ ả m t r á ch đ iề u h ò a mứ c cung ti ề n c ho nề n kinh t ế . Nh ư ng c ô ng c ụ d ự t rữ b ắ t buộ c quá n h ạ y c ả m, v ì c h ỉ t hay đ ổ i nh ỏ t rong t ỷ l ệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c đ ã là m cho kh ố i l ượ ng tiề n t ă ng lê n r ấ t lớ n khó k i ể m so á t. 3 .2. Tá i chi ế t kh ấ u: L à p h ươ ng th ức đ ể N HTW đ ưa tiề n và o l ư u thô ng, th ực hiệ n vai t r ò n g ư ờ i cho vay cu ố i c ù ng. Th ô ng qua việ c t á i chi ế t khấ u, NHTW đ ã t ạ o c ơ s ở đ ầ u tiê n th úc đ ẩ y hệ t hố ng NHTM th ực hiệ n vi ệ c t ạ o tiề n, đ ồ ng th ờ i khai thô ng thanh to á n. T á i chiế t kh ấ u là đ ầ u mố i t ă ng tiề n t rung ươ ng, t ă ng khố i l ượ ng t iề n t ệ và o lư u th ô ng. Do đ ó ả nh h ưở ng t r ực ti ế p đ ế n quá t r ì nh đ iề u khiể n kh ố i l ượ ng tiề n và đ i ề u hà nh ch í nh s á ch tiề n t ệ . T ù y theo t ì nh h ì nh t ừ ng giai đ o ạ n, t ù y thuộ c yê u c ầ u c ủ a v iệ c thực hiệ n ch í nh s á ch tiề n t ệ t rong giai đ o ạ n ấ y, c ầ n th ực hiệ n ch í nh s á ch n ớ i lỏ ng hay th ắ t ch ặ t t í n d ụ ng m à N HTW quy đ ị nh l ã i suấ t thấ p h ay cao. Lã i suấ t t á i chiế t khấ u đ ặ t ra t ừ ng thờ i k ỳ, ph ả i c ó t á c d ụ ng h ướ ng d ẫ n, ch ỉ đ ạ o lã i suấ t t í n d ụ ng trong nề n kinh t ế c ủ a giai đ o ạ n đ ó . K hi NHTW n â ng lã i su ấ t t á i chiế t kh ấ u bu ộ c c á c NHTM c ũ ng ph ả i n â ng lã i su ấ t t í n d ụ ng c ủa mì nh lê n đ ể k h ô ng b ị l ỗ vố n. Do lã i suấ t t í n d ụ ng tă ng lê n, giả m c ầ u về t í n d ụ ng v à k é o theo giả m c ầ u v ề t iề n t ệ ( nhu c ầ u về g i ữ t iề n c ủ a nhâ n d â n gi ả m đ i). 3 .3. ho ạ t đ ộ ng th ị t rư ờ ng m ở . N ế u nh ư c ô ng c ụ l ã i suấ t c hi ế t kh ấ u là c ô ng c ụ t h ụ đ ộ ng c ủ a N HTW, t ức là N HTW phả i nh ờ N HTM đ ang c ầ n vố n đ ưa th ươ ng phiế u, k ỳ p hiế u.. đ ế n đ ể x in “t á i c ấ p v ố n” th ì n ghi ệ p vu th ị t r ườ ng mở là c ô ng c ụ c h ủ đ ộ ng c ủ a ngâ n hà ng trung ươ ng đ ể đ i ề u khiể n kh ố i l ượ ng tiề n, q ua đ ó k iể m so á t lạ m ph á t. Q ua nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng m ở , NHTW ch ủ đ ộ ng ph á t h à nh tiề n t rung ươ ng v à o l ư u th ô ng ho ặ c r út b ớ t tiề n khỏ i l ư u th ô ng b ằ ng c á ch 7
  8. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô mua b á n c á c lo ạ i tr á i phi ế u ngâ n h à ng qu ố c gia nhằ m t á c đ ộ ng tr ướ c h ế t đ ế n khố i lượ ng tiề n d ự t r ữ t rong qu ỹ d ự t rữ c ủa N HTM và c á c t ổ c h ức t à i ch í nh, h ạ n ch ế t iề m n ă ng t í n d ụ ng và t hanh to á n c ủa c á c ngâ n h à ng nà y, qua đ ó đ iề u khi ể n khố i l ượ ng tiề n trong th ị t r ườ ng ti ề n t ệ c h ú ng ta. Khi nghi ê n c ứ u phầ n tr ướ c đ ã b iế t r ằ ng kh ố i l ượ ng ti ề n t ệ ả nh h ưở ng tr ực tiế p t ớ i t ỷ l ệ lạ m p h á t, việ c thay đ ổ i cung tiề n t ệ s ẽ là m thay đ ổ i t ỷ lệ lạ m ph á t. CHƯƠNG I I CHÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ VỚI T H ỰC H IỆN M ỤC T IÊU Ổ N ĐỊNH K INH T Ế C ỦA VIỆT NAM TH ỜI GIAN Q UA. I .S ơ lượ c t ì nh h ì nh kinh t ế t iề n t ệ V iệ t Nam thờ i gian qua: B ướ c sang nh ữ ng nă m đ ầ u c ủa thế k ỷ 2 1 ch ú ng ta đ ã t h ực hi ệ n xong k ế h o ạ ch nă m nă m lầ n th ứ 6 là n h ữ ng nă m c ó ý n gh ĩ a quan tr ọ ng trong v iệ c th ực hiệ n c á c mụ c tiê u c ủa chi ế n l ượ c ổ n đ ị nh và p há t triể n kinh t ế x ã hộ i. 1 .1 ch í nh sá ch tà i ch í nh. C ó n hi ề u đ ổ i mớ i đ ã gó p phầ n c ủ ng c ổ và là m là nh m ạ nh mộ t b ướ c nề n t à i ch í nh qu ố c gia, gi ữ ổ n đ ị nh và c â n đ ố i kinh t ế v ĩ mô , th ú c đ ẩ y ph á t tri ể n kinh t ế . T ổ ng thu ngâ n s á ch nh à n ướ c nă m 2001 t ă ng 14,5% so v ớ i nă m 2 000 và đ ạ t 21,6% GDP, n ă m 2002 t ă ng 14,6% và đ ạ t 22,2% GDP. ướ c t ì nh 6 thá ng đ ầ u nă m 2003 t ă ng 9,5% và đ ạ t 22,8% GDP. Trong c á c k ho ả n thu, thu t ừ k inh t ế n h à n ướ c n ă m 2001 t ă ng 17,6 % v à nă m 2002 t ă ng 7,6%, thu t ừ k hu v ực c ó v ố n đ ầ u t ư n ướ c ngo à i nă m 2001 t ă ng 1 3,1% trong đ ó t hu v ề d ầ u thô t ă ng 11,7%, nă m 2002 t ă ng 2,7%, riê ng d ầ u thô g iả m 2,6%. Thu ngâ n s á ch li ê n t ụ c t ă ng qua c á c nă m v à t ă ng m ạ nh hơ n t ố c đ ộ t ă ng tr ưở ng kinh t ế , ch ủ yế u do hệ t hố ng thu ế đ ã t ừ ng b ướ c đ ượ c c ả i c á ch, đ â y là mộ t b ướ c tiế n b ộ q uan tr ọ ng c ủ a quá t r ì nh đ ổ i m ớ i ch í nh s á ch t à i ch í nh, đ ã d ầ n ph ù hợ p vớ i nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng v à yê u c ầ u c ủa hộ i nh ậ p nê n đ ã t ừ ng b ư ớ c giả m đ ượ c ph ầ n th ấ t thu. 8
  9. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô C hi ngâ n s á ch nh à n ướ c n ă m 2001 t ă ng 19,1% so vớ i nă m 2000 v à b ă ng 27% GDP, nă m 2002 t ă ng 13,3% và b ă ng 27,4% GDP, ướ c t í nh 6 th á ng nă m 2003 tă ng 14% và b ă ng 13,4%. C ơ c ấ u chi n gâ n s á ch n hà n ướ c đ ã c ó n h ữ ng chuy ể n biế n theo h ướ ng tiế p t ục t ă ng chi th ườ ng x uy ê n ở mứ c cao. Chi đ ầ u t ư p há t tri ể n t ậ p trung ch ủ yế u và o cho x â y d ự ng h ạ tầ ng c ơ s ở , xong vẫ n đ ả m b ả o luô n ở m ức 1/3 t ổ ng chi ngâ n s á ch nhà n ướ c. C hi th ườ ng xuyê n nă m 2001 t ă ng 15,8% v à b ằ ng 14,9%GDP, n ă m 2002 t ă ng 14.9% và b ằ ng 15,3% GDP, 6 th á ng đ ầ u n ă m 2003 t ă ng 1 4,3% (k ể c ả c hi th ực hi ệ n chế đ ộ t iề n l ươ ng mớ i) và b ă ng 15,2% GDP. C hi th ườ ng xuy ê n đ ã t ậ p trung v à ư u ti ê n cho c á c nhiệ m v ụ q uan tr ọ ng n h ư : Giá o d ụ c -đà o t ạ o, k hoa h ọ c, c ô ng ngh ệ và m ô i tr ườ ng. B ộ i chi n gâ n s á ch nh à n ướ c so vớ i GDP b ì nh qu â n hà ng nă m xấ p x ỉ 5 %, ở m ứ c a n to à n v à k iể m so á t đ ượ c. T hu chi ng â n s á ch nh à n ướ c so v ớ i GDP 2 003 2 004 2 005 T ổ ng thu 2 0,5 2 1,6 2 2,2 T hu n ội đ ị a 1 0,5 1 0,9 1 1,2 T hu t ừ kin h t ế n hà n ướ c 4 ,6 4 ,8 4 ,6 T hu t ừ kinh t ế có v ố n đ ầ u t ư n ư ớ c ngo ài 1 ,3 1 ,2 1 ,3 T hu h ả i quan 4 ,3 4 ,8 5 ,9 T hu dầ u thô 5 ,3 5 ,5 4 ,8 T hu vi ệ n tr ợ k h ô ng ho à n l ạ i 0 ,5 0 ,4 0 ,4 T ổ ng chi 2 4,7 2 7,0 2 7,4 C hi đ ầ u t ư p h á t tri ể n 6 ,7 8 ,4 8 ,2 C hi tr ả n ợ, vi ệ n tr ợ 3, 0 3 ,1 3 ,7 C hi th ư ờ ng xuyê n 1 4,0 1 4,9 1 5,3 1 .2 Ch í nh sá ch ti ề n t ệ . H o ạ t đ ộ ng ng â n hà ng từ ng b ướ c đ ượ c chấ n ch ỉ nh, đ ã c ó m ộ t s ố t iế n b ộ t rong đ iề u hà nh và s ử d ụ ng c ô ng c ụ c h í nh s á ch tiề n t ệ , t í n d ụ ng t iế p t ụ c t ă ng, đ á p ứ ng mộ t ph ầ n quan tr ọ ng trong t ạ o n gu ồ n v ố n cho đ ầ u t ư p há t tri ể n s ả n xu ấ t. NHNN v ẫ n tiế p t ục th ực thi ch ính s á ch tiề n t ệ t hậ n tr ọ ng, nhằ m m ụ c đ í ch ổ n đ ị nh tiề n t ệ , ki ể m so á t lạ m ph á t g ó p p hầ n th ú c đ ẩ y t ă ng tr ưở ng kinh t ế , th ị t r ườ ng kh ô ng c ó n h ữ ng biế n đ ộ ng lớ n v ề g i á c ả , lã i suấ t v à t ỷ g i á . Tuy nhiê n ho ạ t đ ộ ng ng â n hà ng 9
  10. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v ẫ n ch ưa phá t huy mạ nh mẽ vai tr ò l à c ô ng c ụ q uan tr ọ ng đ iề u tiế t k inh t ế v ĩ mô . Ch í nh s á ch tiề n t ệ và k h ả n ă ng ki ể m so á t giá m s á t nề n k inh t ế t hô ng qua hệ t hố ng ng â n h à ng c ò n hạ n chế . I I.S Ơ L ƯỢC V Ề T ÌNH H ÌNH S Ử DỤNG C ÁC C ÔNG CỤ C ỦA CHÍNH S ÁCH T IỀN T Ệ C ỦA V I ỆT N AM N H ẰM Ổ N ĐỊNH K INH T Ế . 2 .1 Lã i su ấ t. L ã i suấ t l à m ộ t y ế u t ố r ấ t nhạ y c ả m đ ố i vớ i n ề n kinh t ế c ủa c á c n ướ c. ở nướ c ta NHTW đ ã r ấ t linh ho ạ t trong việ c s ử d ụ ng c ô ng c ụ l ã i s uấ t nh ằ m t á c đ ộ ng t ích c ực đ ế n nề n kinh tế t rong qua tr ình chuy ể n đ ố i c ó t hể t h ấ y rõ t ì nh linh ho ạ t c ủ a chinh s á ch lã i su ấ t qua c á c thờ i đ i ể m: - T r ướ c ng à y 1/6/2002 ng â n hà ng nhà n ướ c Việ t Nam th ực hiệ n c ơ c hế đ iề u hà nh lã i suấ t c ơ b ả n Đ ồ ng VN, mứ c lã i suấ t c ơ b ả n đ ư ợ c c ô ng b ố t rong nh ữ ng thá ng đ ầ u nă m 2002 là 0 ,6%/thá ng. NHNN c ũ ng đ ã mạ nh d ạ n th ực hi ệ n ch í nh s á ch t ự d o ho á lã i suấ t đ ố i v ớ i ngo ạ i t ệ t ừ t há ng 6 nă m 2001. Ch í nh s á ch lã i suấ t nh ư vậ y là p h ù hợ p v ớ i th ực tiễ n c ủa VN trong qua tr ì nh chuy ể n sang nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng v à b á m s á t v ớ i n h ữ ng diễ n biế n c ủa th ị t r ườ ng qu ố c t ế . - T ừ n g à y 1/6/2002 ng â n hà ng nhà n ướ c quy ế t đ ị nh chuy ể n sang c ơ c h ế lã i suấ t ổ n đ ị nh Đ ồ ng VN c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng đ ố i vớ i k há ch h à ng. Đ â y l à mộ t s ự “ c ở i tr ó i” cho c á c t ổ c hức t í n d ụ ng trong c á c h o ạ t đ ộ ng kinh doa nh, t ạ o đ iề u kiệ n cho c á c t ổ c hức t í n d ụ ng ch ủ đ ộ ng t rong ho ạ t đ ộ ng huy đ ộ ng v ố n và c ho vay đ ố i vớ i khá ch hà ng. C ơ c h ế m ớ i đ ã t ạ o ra s ự s ô i đ ộ ng trong ho ạ t đ ộ ng kinh doanh và c ạ nh tranh c ủ a c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. N ế u nh ư vớ i c ơ c hế l ã i su ấ t c ơ b ả n, trong c á c đ ầ u n ă m 2002 lã i suấ t huy đ ộ ng v ố n d ừ ng lạ i ở mức 0,6%/th á ng, lã i suấ t c ho vay b ì nh quâ n là 0 ,7%/thá ng, th ì t ừ k hi á p d ụ ng c ơ c hế l ã i suấ t th ỏ a t hu ậ n t ừ t h á ng 6 nă m 2002 v à n h ấ t là t rong c á c th á ng 8và 9 nă m 2002 lã i suấ t huy đ ộ ng v ố n cao nh ấ t c ủ a c á c NHTM lê n t ớ i 0,7% thậ m tr í 0 ,72%/thá ng. M ức lã i su ấ t cao nhấ t trong v ò ng gầ n hai n ă m qua, k h ô ng d ừ ng lạ i ở đ ó c á c thá ng đ ầ u nă m 2003 do nhu c ầ u v ố n vay trê n t h ị t r ườ ng vẫ n cao c á c ngâ n hà ng th ươ ng m ạ i, c á c tổ c h ức t í n d ụ ng vẫ n t iế p t ục cuộ c c ạ nh tranh huy đ ộ ng vố n thô ng qua c á c biệ n ph á p n â ng lã i s uấ t huy đ ộ ng. Th ực hi ệ n c á c h ì nh th ức khuyế n m ạ i rầ m r ộ v à h ấ p d ẫ n. 10
  11. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô Đ ã x uấ t hi ệ n diễ n biế n b ấ t th ườ ng tr ê n th ị t r ườ ng tiề n t ệ V iệ t Nam l à lã i suấ t n ộ i t ệ t ă ng lê n qu á c ao, trong khi lã i su ấ t ngo ạ i t ệ g iả m xu ố ng q uá t h ấ p. 2 .2 Cô ng c ụ n ghiệ p v ụ t h ị t rư ờ ng m ở . N gà y 12/7/2000, NHNN Việ t Nam ch í nh th ức đ ưa c ô ng c ụ n ghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng và o ho ạ t đ ộ ng đ â y l à mộ t s ự c huy ể n bi ế n quan t r ọ ng đ iề u h à nh ch í nh s á ch tiề n t ệ c ủ a ngâ n hà ng nh à n ướ c Việ t Nam, t ừ s ử d ụ ng c á c c ô ng c ụ t rực tiế p sang s ử d ụ ng c á c c ộ ng c ụ g iá n tiế p t heo t í n hiệ u c ủa th ị t r ườ ng, ph ù hợ p v ớ i th ô ng lệ q u ố c t ế . Q ua hơ n hai n ă m triể n khai th ực hiệ n, đ ế n nay đ ã c ó 2 2 t ổ c h ứ c t í n d ụ ng đ ượ c c ấ p giấ y ch ứ ng nh ậ n là t hà nh vi ê n nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng m ở t rong đ ó c ó 4 n g â n hà ng th ươ ng mạ i qu ố c d â n, 10 NHTM c ổ p hầ n, 1 n gâ n h à ng n ướ c ngo à i, m ộ t c ô ng ty t ổ c h ức v à q u ỹ t í n d ụ ng nhâ n d â n T W. T ừ t h á ng 5/2002 nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở đ ượ c đ ưa v à o giao d ị ch h à ng tuầ n, quy m ô và d oanh s ố n g à y c à ng t ă ng, lã i suấ t ng à y c à ng lin h h o ạ t. Trong c á c h ì nh th ức giao d ịch c ủ a nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở t h ì v iệ c NHNN mua c á c gi ấ y t ờ c ó g i á là c h ủ yế u (NHNN b ơ m ti ề n ra), c hiế m t ỷ lệ t ừ k ho ả ng 71% lê n tr ê n 90%. 2 .3 Cá c cô ng c ụ k há c . - L ã i su ấ t tá i c ấ p vố n v à l ã i su ấ t chi ế t kh ấ u: N h ư đ ã b iế t đ â y là c ửa s ổ c hiế t khấ u r ấ t quan tr ọ ng đ ể t ă ng ho ặ c gi ả m k hả n ă ng cho vay c ủa c á c NHTM là m t ă ng ho ặ c giả m l ượ ng cung ứ ng c ho n ê n kinh t ế . Trong th ờ i gian v ừa qua lã i suấ t tá i c ấ p v ồ n và lã i su ấ t c hiế t kh ấ u đ ã đ ượ c NHNN á p d ụ ng ph ù hợ p vớ i di ễ n bi ế n tr ê n t h ị t r ườ ng ti ề n t ệ . Nh ư đ ã nó i do t ì nh h ì nh l ã i suấ t trê n th ị t r ườ ng tiề n t ệ q uá n ó ng t ừ t há ng 8/2003, NHNN đ ã q uyế t đ ị nh giả m đ á ng k ể lã i su ấ t t á i c ấ p vố n đ â y là mộ t quy ế t đ ị nh k ịp th ờ i đ ã g ó p phầ n hạ n hiệ t c ơ n s ố t lã i suấ t tr ê n th ị t r ườ ng trong mấ y thá ng g ầ n đ â y. - D ự t r ữ b ắ t bu ộ c: N HTM s ử d ụ ng c ô ng c ụ d ự t r ữ b ắ t buộ c đ ể t á c đ ộ ng đ ế n l ượ ng tiề n c ung ứ ng ra qua việ c t á c đ ộ ng đ ế n c ơ c h ế t ạ o ti ề n g ử i c ủa c á c NHTM 11
  12. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v à t á c đ ộ ng đ ế n lã i suấ t cho vay c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. Trong thờ i g ian qua, t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c v ớ i tiề n g ử i n ộ i t ệ vẫ n đ ượ c gi ữ n guy ê n ở mức thấ p trong hơ n hai n ă m qua, 2% vớ i NHNN và N H phá t triể n n ô ng thô n Việ t Nam, 3% vớ i c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng đ ô t h ị k há c. 2 .4.Cô ng c ụ tỷ g iá . N HNN đ ã rấ t linh ho ạ t trong s ử d ụ ng c ô ng c ụ nà y. T ừ n gà y 1 /7/2002 N HNN quy ế t đ ị nh nớ i l ỏ ng bi ê n đ ộ q uy đ ị nh t ỷ g iá c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. Trong giao d ị ch mua b á n ngo ạ i t ệ đ ố i vớ i khá ch hà ng, q uy đ ị nh n à y đ ã g iả m d ầ n nh ững quy đ ị nh mang t í nh chấ t hà nh ch í nh c an thi ệ p và o quy ề n t ự c h ủ k inh doanh c ủ a c á c t ổ c h ức t í n d ụ n g. Ngà y 1 3/9/2003, th ố ng đ ố c ngâ n hà ng nhà nướ c đ ã r a quyế t đ ị nh 9 58/2002/Q Đ - NHNN về q uả n l ý n go ạ i hố i đ ố i v ớ i vi ệ c mua b á n ch ứ ng k ho á n. T ừ t h á ng 10/2002 NHNN đ ã c ó c á c quy đ ị nh mớ i v ề t rạ ng th á i n go ạ i t ệ đ ố i v ớ i c á c ngâ n hà ng th ươ ng mạ i ... c ù ng vớ i vi ệ c b an hà nh n h ữ ng ch í nh s á ch nó i tr ê n, NHNN v ẫ n duy tr ì v à vậ n hà nh c ó h i ệ u qu ả h o ạ t đ ộ ng c ủ a th ị t r ườ ng ngo ạ i tệ , liê n ngâ n h à ng, th ực hiệ n nghi ệ p v ụ s wap trong giao d ị ch ho á n đ ổ i ngo ạ i t ệ l ấ y đ ồ ng Việ t Nam gi ữa NHTM v à N HNN. I II. NH ỮNG Đ ÁNH G IÁ C HUNG V Ề T H ỰC T R ẠNG S Ử D ỤNG C HÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ T H ỰC H I ỆN M ỤC T IÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế V I ỆT NAM T HỜI G IAN Q UA. 1 . L ã i su ấ t. M ặ c d ù n h ữ ng th à nh c ô ng c ủ a NHNN là đ á ng ghi nh ậ n trong thiế t k ế c ơ c hế k iể m so á t lã i su ấ t nh ư : H ì nh thà nh hệ t h ố ng l ã i suấ t đ iề u tiế t c ủ a N HTW, s ử d ụ ng ph ố i h ợ p c á c c ô ng c ụ đ ể đ iề u tiế t lã i suấ t th ị t r ườ ng ... n h ư ng hiệ u qu ả và k ế t qu ả c ò n nhi ề u h ạ n chế b ở i nề n t ả ng cho c ơ c h ế k iể m so á t lã i su ấ t ch ưa đ ượ c thi ế t lậ p. N ó t hể h iệ n nh ư s au: 1 .1. Ch ưa ch ủ đ ộ ng trong đ iề u tiế t m ặ t b ằ ng l ã i su ấ t th ị t r ư ờ n g t i ề n t ệ . Do đ ó c h ưa th ự c vai tr ò h ướ ng d ẫ n s ự b i ế t đ ộ ng c ủ a lã i su ấ t t h ị t r ườ ng. C ụ t h ể , mứ c lã i suấ t t á i c ấ p vố n và l ã i suấ t tr ầ n t ă ng lê n và o t há ng 1 n ă m 1998 diễ n ra sau khi mứ c lã i suấ t cho vay ngắ n h ạ n c ủ a N HTM đ ã n h ích l ê n từ t h á ng 10 nă m 1997 tr ướ c đ ó . T ượ ng t ự, m ức lã i 12
  13. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô s uấ t t á i c ấ p vố n đ ượ c đ i ề u ch ỉ nh gi ả m t ừ 1 3,2% xu ố ng c ò n 12% và o t há ng 2/1999 sau khi mứ c lã i suấ t ng ắ n h ạ n c ó x u h ướ ng giả m và o t há ng 12 n ă m 1998 t ừ 1 4,7% xu ố ng 14,5% và x u ố ng tiế p 14% và o t há ng 2/1999. T ừ t h ờ i đ iể m thá ng 2/1999 đ ế n th á ng 8/2001, m ứ c lã i suấ t th ị t r ườ ng gi ả m liê n t ụ c t ừ 1 4% xuố ng c ò n 9,3% đ ố i vớ i lã i su ấ t ngắ n hạ n, r ồ i t ừ 1 4,7% xu ố ng c ò n 10,3% đ ố i v ớ i lã i suấ t trung h ạ n v à d à i hạ n t rong khi diễ n bi ế n lã i suấ t tr ầ n và c ơ b ả n lạ i t á ch khỏ i xu h ướ ng th ị t r ườ ng, s ự t ă ng lê n c ủa lã i su ấ t t á i c ấ p vố n và o thá ng 2/2003 t ớ i 6 ,6%/nă m c ũ ng khẳ ng đ ị nh nh ữ ng diễ n biế n c ủa m ặ t b ằ ng lã i suấ t th ị t r ườ ng đ ã c ó x u h ướ ng t ă ng và o cuố i n ă m. 1 .2 Nh ững ph ả n ứ ng củ a l ã i su ấ t th ị t r ườ ng đ ố i v ớ i lã i su ấ t. T h ực t ế c ho th ấ y m ố i quan hệ g i ữa c á c mức lã i suấ t lỏ ng lẻ o, k h ô ng ph ố i h ợ p hiệ u qu ả v à c h ức nă ng c ủ a ch ú ng c ó b i ê n gi ớ i. T ừ t há ng 6/2002 NHNN ch ủ y ế u s ử d ụ ng nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở đ ể p hả n ứ ng biế n đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng tiề n t ệ . M ặ t n ữa mố i quan h ệ n hâ n qu ả t ruyề n thố ng gi ữa lã i suấ t ch ủ đ ạ o v à lã i su ấ t th ị t rườ ng kh ô ng đ ượ c th ể h iệ n trong mố i li ê n hệ c ủ a l ã i suấ t t á i c ấ p v ố n và lã i suấ t liê n ngâ n h à ng. C ó t hể c hứ ng mì nh b ằ ng con s ố n h ư s au: V à o qu ý 4 n ă m 2000 v à q u ý 3 ,4 nă m 2001 khi th ị t r ườ ng l â m v à o c ả nh c ă ng thẳ ng v ề n gu ồ n v ố n V N Đ , lã i su ấ t liê n ng â n hà ng t ă ng t ớ i 60% t ừ 4 ,5% và o thá ng 9/2000 t ớ i hơ n 7% và o th á ng 9/2001 và tă ng nhẹ và o nă m 7/2001t ớ i 5,5% và o t há ng 11,12/2001 trong khi lã i suấ t t á i c ấ p v ố n kh ô ng c ó b i ể u hiệ n biế n đ ộ ng. H ầ u nh ư t ừ t h á ng 8/2001 đ ế n thá ng 8/2002 lã i suấ t li ê n ng â n h à ng lu ô n ư u th ế hơ n lã i suấ t t á i suấ t v ố n. 1 .3 C á c th ị t r ườ ng do ng â n h à ng nh à n ướ c t ổ c h ứ c m à t h ô ng q ua đ ó t á c đ ộ ng v à o lã i su ấ t huy đ ộ ng v ố n v à c ho vay c ủ a t ổ c h ứ c t í n d ụng ng à y c à ng l ớ n, quy m ô t ă ng, doanh số c ao nh ư ng di ễ n bi ế n l ạ i b ấ t th ư ờ ng. T rong l ú c nhiề u ngâ n hà ng th ươ ng mạ i thiế u v ố n chung, d à i h ạ n p hả i huy đ ộ ng v ớ i lã i suấ t tr ê n 8%/n ă m th ì p h ả i đ ầ u t ư h à ng tr ă m t ỷ 13
  14. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô đ ồ ng và o t í n phi ế u kho b ạ c nh à n ướ c, ch ị u lỗ đ ể g iả i quy ế t v ầ n đ ề t hanh kho ả n và v ố n kh ả d ụ ng. Ng ượ c lạ i, trong khi nh i ề u phiê n dao d ịch nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở lạ i kh ô ng c ó t hà nh viê n. Đ iề u đ ó c h ứ ng t ỏ k hả n ă ng đ iề u h à nh vố n kh ả d ụ ng c ủ a NHTM, c ủa NHNN ch ư a t hô ng suố t. Bê n c ạ nh đ ó c á c NHTM c ổ p hầ n v à c hi nhá nh ngâ n hà ng n ướ c ngo à i v ẫ n ngo à i cu ộ c, đ ặ c bi ệ t là c á c c ô ng ty b ả o hiể u lạ i vắ ng b ó ng tr ê n th ị t r ườ ng đ ấ u thầ u t í n phiế u kho b ạ c. 2 . C ô ng c ụ t h ị t r ườ ng m ở . B ê n c ạ nh nh ữ ng k ế t quả k hả q uan nghiệ p v ụ t h ị t rườ ng m ở vâ n b ộ c l ộ mộ t s ố hạ n chế : H o ạ t đ ộ ng nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở là mộ t ho ạ t đ ộ ng ho à n to à n m ớ lê n m ộ t s ố t ổ c hức vẫ n c ò n nhi ề u b ỡ n gỡ k hi tham gia. Nghiệ p v ụ t h ì t r ườ ng m ở r a đ ờ i trong đ i ề u kiệ n n ề n kinh t ế c ò n đ ang ỏ t r ì nh đ ộ p há t triể n th ấ p, ch ưa ổ n đ ị nh, th ị t r ườ ng t à i ch í nh v à t h ị t r ườ ng tiề n t ệ c h ưa phá t triể n, n ề n kinh t ế t h ế g iớ i lạ i kh ô ng ng ừ ng biế n đ ộ ng, mô i t r ườ ng ho ạ t đ ộ ng c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng c ò n ch ứa đ ự ng nhi ề u r ủ i ro. - Ho ạ t đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng m ở c h ưa th ực s ự s ô i đ ộ ng, m ỗ i phi ê n g iao d ịch ch ỉ c ó t ừ 1 - 4 thà nh vi ê n tham gia, chiế m t ỷ lệ t ươ ng đ ố i th ấ p s o vớ i t ổ ng s ố c á c thà nh vi ê n v à c hiế m t ỷ lệ r ấ t nhỏ t rong t ổ ng s ố c á c T CTD. C á c thà nh viê n tham gia là c á c NHTM quố c doanh do l ượ ng h à ng hó a tr ê n th ị t rườ ng ch ủ y ế u t ậ p trung t ạ i c á c ngâ n hà ng nà y, c ò n v iệ c tham gia c á c TCTD kh á c tr ê n th ị t r ườ ng c ò n nhi ề u mở n h ạ t. - Hà ng h ó a c ò n ngh è o nà n, kh ô ng đ a d ạ ng về c h ủ ng lo ạ i và t hờ i h ạ n. Lu ậ t NHNH quy đ ị nh ch ỉ c ó c á c lo ạ i giấ y t ờ c ó g i á n gắ n h ạ n mớ i đ ượ c giao d ịch tr ê n th ị t r ườ ng mở , do v ậ y đ ã g iớ i hạ n và t hu hẹ p phạ m v i ho ạ t đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng mở . 3 .Ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng. T ỷ l ệ t í n d ụ ng trung, d à i h ạ n t ă ng v à k h ô ng t ươ ng x ứ ng v ơ i tố c đ ộ t ă ng ngu ồ n v ố n huy d ộ ng c ủ a c á c lo ạ i vố n nà y. Trong vò ng quay c ủa kinh t ế t h ị t r ườ ng, nhu c ầ u v ố n là r ấ t cao, th ì n gu ồ n vố n đ ầ u t ư t ừ n gâ n s á ch hà ng n ă m cho đ ầ u t ư c ò n r ấ t hạ n hẹ p, vố n t ự c ó c ủa c á c d oanh nghi ệ p r ấ t nh ỏ , d o vậ y c á c doanh nghi ệ p khi c ầ n v ố n cho s ả n 14
  15. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô x uấ t kinh doanh đ ề u trô ng chờ và o ngu ồ n v ố n trung và d à i hạ n c ủa h ệ t hô ng ng â n hà ng. Trong khi đ ó n gu ồ n v ố n ch ủ yế u c ủa c á c NHTM là n gu ồ n vố n ng ắ n hạ n nê n NHTM kh ô ng đ á p ứ ng đ ượ c nhu c ầ u v ố n trung v à d à i h ạ n. T ì nh t rạ ng n à y ch ưa c ó g i ả i phá p t ố i ư u, mớ i ch ỉ c ó g i ả i p há p t ì nh thế là n gà nh ng â n hà ng cho phé p. S ở d ĩ t ì nh tr ạ ng trê n t ồ n t ạ i vì : - Y ế u t ố đ ầ u tiê n ả nh hưở ng đ ế n huy đ ộ ng v ố n trung và d à i hạ n v à n gâ n h à ng l à t h ị t r ườ ng ch ứ ng kho á n ở nướ c ta hiệ n nay ở g ia i đ o ạ n s ơ k hai, c á c s ả n phẩ m trê n th ị tr ườ ng ti ề n t ệ c h ưa nhiề u, ho ạ t đ ộ ng đ ơ n g iả n, thuầ n t ú y. M ặ t khá c hệ t h ố ng phá p luậ t c ò n thiế u nh ữ ng quy đ ị nh t o à n diệ n trong việ c đ iề u ch ỉ nh c á c ho ạ t đ ộ ng, ti ế p theo là n h ữ ng hạ n c hế c ủ a ch í nh ng à nh ng â n h à ng trong m ọ i ho ạ t đ ộ ng chu chuy ể n ngu ồ n v ố n c ủ a c á c doanh nghiệ p. 4 . T á i c ấ p vố n v à v i ệ c ki ể m so á t l ượ ng ti ề n cung cấ p. T h ực hiệ n m ụ c tiê u c ủa ch í nh s á ch t à i ch í nh NHNN đ ã s ử d ụ ng n ghi ệ p v ụ t á i c ấ p vố n nh ư l à c ô ng c ụ đ ể đ iề u tiế t vi ệ c mở r ộ ng hay thu h ẹ p t ổ ng kh ố i l ượ ng ti ề n hay t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n trong nề n k inh t ế . T ừ t ổ ng kh ố i l ượ ng tiề n cung ứ ng đ ượ c ph é p t ă ng lê n hà ng n ă m NHNN kiể m so á t ch ặ t chẽ k h ố i l ượ ng t í n d ụ ng cho c á c NHTM qua n ghi ệ p v ụ t á i c ấ p vố n. Tuy nhi ê n do trong nề n kinh t ế c h ưa l ư u th ô ng h ố i p hi ế u và t h ươ ng phiế u nê n NHNN ch ưa c ó đ iề u ki ệ n th ự c hi ệ n t á i c ấ p vố n qua tá i chiế t khấ u c á c k ỳ p hiế u th ươ ng m ạ i c ũ ng nh ư c h ưa t á i c ấ p vố n qua c á c th ế c hấ p b ằ ng nh ữ ng ch ứ ng t ừ c ó g iá . Trê n tầ m v ĩ m ô N HNN vẫ n ch ưa kiể m so á t đ ượ c to à n b ộ c á c k ê nh t í n d ụ ng n ằ m ngo à i n gâ n hà ng, nh ư k hố i l ượ ng c ủa t ổ ng c ục đ ầ u t ư và hệ t hố ng kho b ạ c. Đ â y là 1 mả ng c ủa t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n c ầ n nằ m trong s ự k iể m s o á t c ủa NHNN> 5 . D ự t rữ b ắ t bu ộ c: T ừ nă m 1991, d ự t r ữ b ắ t buộ c đ ượ c á p d ụ ng nh ư mộ t c ô ng c ụ c h ủ y ế u đ ể đ iề u hà nh ch í nh s á ch t à i ch í nh theo ph á p lệ nh ng â n h à ng, t ỷ l ệ d ự tr ữ b ắ t bu ộ c c ó t h ể ở mức 10 - 35% t ổ ng ngu ồ n vố n huy đ ộ ng c ủ a c á c N HTM. Song xé t ho à n c ả nh th ực t ế , ti ề m l ự c c ủ a c á c NHTM Việ t Nam 15
  16. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô q uy ế t đ ị nh d ự t r ữ b ắ t buộ c ở mứ c 10%. T ỷ lệ nà y t ừ nă m 1991 t ớ i nay n h ư ng k ỷ l uậ t ch ấ p hà nh c ủa c á c NHTM ch ưa nghi ê m t úc n ê n t á c d ụ ng c ủa c ô ng c ụ n à y k é m hi ệ u quả . Đ ầ u n ă m 1994, NHTW đ ã c ó q uy đ ị nh b ổ x ung: T ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c đ ơ n v ị lo ạ i tiề n g ử i kh ô ng k ỳ h ạ n là 1 3%, đ ố i vớ i lo ạ i tiề n g ử i là 7 % nh ư ng c ũ ng là đ ể t hi h à nh cho mộ t th ờ i gian d à i. S ự ổ n đ ị nh nh ư v ậ y đ ã nó i lê n r ằ ng, ở n ướ c ta và o thờ i k ỳ nà y mớ i b ướ c đ ầ u s ử d ụ ng c ô ng c ụ n à y, nê n ch ưa c ó k hả n ă ng đ i ề u khiể n n ó mộ t c á ch linh ho ạ t t heo th ị t r ườ ng tà i ch í nh lu ô n bi ế n đ ộ ng trong l ư u thô ng, nê n ch ưa th ực h iệ n đ ầ y đ ủ v ai trò đ iề u khi ể n kh ố i lượ ng tiề n l ư u thô ng hạ n chế b ở i s ố t í n d ụ ng c ủa c á c NHTM như c h ứ c nă ng v ố n c ó c ủa c ô ng c ụ n à y. CHƯƠNG III M ỘT S Ố Ý K I ẾN Đ Ề X UẤT ĐỔI M ỚI VÀ H OÀN T HI ỆN CHÍNH S ÁCH T IỀN TỆ G ÓP P H ẦN Ổ N Đ ỊNH N ỀN K INH T Ế VIỆT NAM T RONG GI AI Đ O ẠN H I ỆN N AY . N ướ c ta đ ang theo đ uổ i mộ t ch í nh s á ch phá t tri ể n kinh t ế t heo c ơ c hế t h ị t r ườ ng v ớ i đ ị nh h ướ ng XHCN v à hộ i nhậ p d ầ n vớ i khu v ự c. N h ữ ng ả nh h ưở ng chu k ì d o t á c đ ộ ng c ủ a l ực l ượ ng th ị t r ườ ng trong v à n go à i n ướ c là h iệ n t ượ ng t ấ t yế u trong c ơ c h ế nà y. Ch í nh s á ch kinh t ế v ĩ mô , đ ặ c biệ t là c h í nh s á ch ti ề n t ệ p h ả i đ ả m b ả o t í nh ch ủ đ ộ ng, s á ng t ạ o, linh ho ạ t v à n hạ y b é n nh ằ m gi ả m thi ể u c á c biế n đ ộ ng chu k ì t rong n gắ n hạ n v à t ạ o s ự ổ n đ ị nh v ề d à i hạ n. N ề n kinh t ế V i ệ t Nam hi ệ n nay v ẫ n c ò n phả i đ ố i mặ t vớ i nhiề u khó k h ă n, b ấ t c ậ p hơ n, c ơ c hế t h ị t r ườ ng vẫ n đ ang trong quá t r ì nh thiế t lậ p, quả n l ý n h à n ướ c vẫ n c ò n 16
  17. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô k é m hiệ u l ực, ho ạ t đ ộ ng c ủa c á c khu v ực doanh nghi ệ p nh à n ướ c ch ưa đ ạ t hiệ u quả c ao... Trong nh ữ ng nă m t ớ i c á c c â n đ ố i kinh t ế v ĩ m ô c ó n h i ề u kh ó k hă n hơ n đ ặ c bi ệ t là c â n đ ố i ngâ n s á ch, c á n c â n thanh to á n q u ố c t ế , lạ m phá t, á p lực về lao đ ộ ng và v i ệ c là m lớ n, cu ộ c kh ủ ng h o ả ng tà i ch í nh khu v ực c ò n ả nh h ư ở ng nhi ề u thê m và o đ ó là ả nh h ưở ng c ủ a thi ê n tai và c h ú ng ta v ẫ n ch ưa kh ắ c ph ục h ế t. Tuy n hi ê n, n h ữ ng thu ậ n l ợ i c ó t hể n h ì n th ấ y đ ượ c l à s ự ổ n đ ị nh v ề c h í nh tr ị - xã hộ i, s ự lớ n mạ nh về t hế và l ực nề n kinh t ế V iệ t Nam qua nhi ề u n ă m đ ổ i m ớ i, quan h ệ k inh t ế đ ố i ngo ạ i c ò n nhi ề u c ơ hộ i đ ể t ă ng th ê m tiề m l ực k inh t ế t h ô ng qua ho ạ t đ ộ ng th ươ ng m ạ i, đ ầ u t ư, g ó p phầ n hỗ t r ợ c ả i t hiệ n c á n c â n thanh to á n quố c t ế . Đ ồ ng th ờ i c á c ch í nh s á ch đ ã t riể n k hai trong nh ữ ng nă m tr ướ c s ẽ p há t huy t á c d ụ ng t ố t. Nh ư vâ y, giai đ o ạ n t ớ i nề n kinh t ế V i ệ t Nam c ò n ph ả i đ ố i đ ầ u vớ i r ấ t nhi ề u nh ữ ng k h ó k hă n v à v i ệ c gi ữ v ữ ng mức t ă ng tr ư ở ng, phá t triể n và ổ n đ ị nh l à r ấ t k h ó , đ ò i h ỏ i s ự h o à n thiệ n d ầ n c ủa t ấ t c ả c á c ch í nh s á ch kinh t ế t rong đ ó c h í nh s á ch tiề n t ệ m ộ t c ô ng c ụ h ữ u hiệ u t ạ o lê n m ộ t ph ầ n nh ữ ng t hà nh c ô ng trong giai đ o ạ n qua và s ẽ là c ô ng c ụ đ ắ c lực trong giai đ o ạ n t ớ i. 1 . Đ i ề u h à nh cung ứng ti ề n t ệ . N HNN c ầ n tiế p t ục th ực hiệ n ch í nh s á ch tiề n t ệ t hắ t chặ t trong đ ó k iể m so á t khố i lượ ng tiề n cung ứ ng, v ừa đ á p ứ ng đ ầ y đ ủ y ê u c ầ u p h ươ ng tiệ n thanh to á n c ủ a nề n kinh t ế t heo t í n hi ệ u th ị t r ườ ng, v ừa k ịp t hờ i c ó n h ữ ng biệ n p h á p đ ể t hu h ú t tiề n mặ t về , giả m b ớ t s ức é p lạ m p há t. Khố i l ượ ng tiề n t ệ t ă ng th ê m ch ỉ l à mộ t ch ỉ t i ê u c ó t í nh đ ị nh h ướ ng NHTW phả i theo d õ i diễ n bi ế n c ủ a ho ạ t đ ộ ng kinh tế , s ự b iế n đ ổ i giá c ả và t ỷ g iá hố i đ o á i đ ể đ iề u ch ỉ nh k ịp thờ i việ c cung ứ ng tiề n s ao cho vi ệ c t ă ng, giả m khố i l ượ ng tiề n kh ô ng ả nh h ưở ng t ớ i giá c ả t h ị t r ườ ng và l à m t ắ c ngh ẽ n lư u th ô ng. Việ c đ iề u ch ỉ nh n à y phả i th ực hiệ n t hô ng qua c á c nhu c ầ u đ ố i ứ ng t ạ o ra trong l ĩ nh v ực t ạ o ti ề n b ằ ng c á c c h í nh s á ch t í n d ụ ng về n go ạ i hố i. Trong qua tr ì nh đ iề u h à nh, c ă n c ứ và o t í n hi ệ u c ủ a th ị t r ườ ng NHNN c ầ n đ iề u h ò a khố i lượ ng tiề n cung ứ ng 17
  18. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v à o c á c mụ c tiê u cho th ích hợ p và p h ươ ng th ức cung ứ ng tiề n th ô ng q ua c á c k ê nh: - M ua ngo ạ i t ệ c ho qu ỹ d ự t r ữ. - C ấ p t í n d ụ ng cho NHTM thô ng qua ch ươ ng tr ì nh t í n d ụ ng c ủ a n hà n ướ c, vố n cho ngâ n hà ng ph ục v ụ n g ườ i ngh è o. - C ho vay t á i c ấ p vố n và t á i chiế t khấ u. - C ấ p đ ủ v ố n đ iề u lệ c ho doanh nghiệ p nh à n ướ c. - T ă ng vố n đ i ề u lệ c ho NHTM quố c doanh. - N ghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở . 2 . C h í nh s á ch qu ả n l ý n go ạ i hố i v à đ i ề u h à nh t ỉ g iá : 2 .1 Ch í nh sá ch qu ả n l ý n go ạ i h ố i. C h í nh s á ch qu ả n l ý n go ạ i hố i ph ả i h ướ ng t ớ i mụ c tiê u ch ủ yế u l à b ả o vệ đ ồ ng tiề n Việ t Nam, t ạ o tiề n đ ề c ho t ươ ng lai c ó mộ t đ ồ ng tiề n V iệ t Nam chuy ể n đ ổ i. Ch í nh s á ch quả n l ý n go ạ i h ố i c ầ n đ ư ợ c k ế t hợ p c hặ t chẽ vớ i ch í nh s á ch n go ạ i th ươ ng đ ể c ó k ế t quả b ộ i thu trong c á n c â n th ươ ng m ạ i, ổ n đ ị nh t ỉ g i á hố i đ o á i, t ă ng d ự t r ữ n go ạ i t ệ . C á n c â n thanh to á n quố c tế p hả i đ ượ c s ử d ụ ng nh ư mộ t c ô ng c ụ đ iề u ti ế t v ĩ mô . NHNN ph ả i ph â n t ích đ iề u ch ỉ nh c á n c â n thanh to á n q u ố c t ế đ ể đ ả m b ả o c â n b ằ ng hợ p l ý t rong giao d ị ch đ ố i ngo ạ i. C ầ n linh h o ạ t trong quả n l ý n go ạ i h ố i cho ph ù h ợ p vớ i qu á t r ì nh chuy ể n đ ổ i nề n k inh t ế n hằ m đ ả m b ả o ổ n đ ị nh t ỷ g iá , ổ n đ ị nh ti ề n t ệ t ạ o c ơ đ ể đ iề u h à nh ch í nh s á ch tiề n t ệ m ộ t c á ch thuậ n l ợ i. 2 .2. C h í nh sá ch đ i ề u h à nh t ỷ g i á . C h í nh s á ch t ỷ g i á là m ộ t b ộ p hậ n c ủ a ch í nh s á ch tiề n t ệ v à c ó n hi ệ m v ụ đ ả m b ả o ổ n đ ị nh tiề n t ệ k iề m chế lạ m ph á t g ó p ph ầ n t ă ng t r ưở ng kinh t ế mức đ ộ c ao, b ề n v ữ ng. 2 .2.1 H ư ở ng t ớ i ch í nh sá ch t ỷ g i á câ n b ằ ng cung cầ u. Đ ể t h ị t r ườ ng ngo ạ i h ố i ho ạ t đ ộ ng hiệ u quả v ớ i doanh s ố d ao d ịch c ực đ ạ i c ó đ ộ t hanh qu ả n cao và c hi ph í g iao d ịch th ấ p th ì t ỷ g i á p h ả i đ ượ c h ì nh th à nh mộ t c á ch khá ch quan theo quy lu ậ t cung c ầ u. V ớ i vai t r ò là N HTW, hiệ n nay NHNN quả n l ý t h ị t r ườ ng ngo ạ i t ệ c h ủ yế u t hô ng qua quan h ệ mua b á n, c ô ng b ố t ỷ g iá b ì nh qu â n giao d ịch li ê n 18
  19. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô n gâ n hà ng, quy đ ị nh trầ n t ỷ g i á g iao d ịch ngay, t ỷ g iá p hầ n tră m gia t ă ng c ủa t ỷ g iá k ì hạ n và c á c biệ n phá p qu ả n l ý n go ạ i h ố i. 2 .2.2 Ho à n thi ệ n v à p h á t tri ể n th ị tr ư ờ ng ngo ạ i t ệ l i ê n ng â n h à ng. - T hực hiệ n vai tr ò c ủa NHTW là n g ư ờ i mua b á n cu ố i c ù ng trê n t h ị t r ườ ng ngo ạ i hố i, hiệ n t ạ i do t ỷ g i á c h ưa th ực s ự l à m ch ức nă ng đ iề u t iế t quan hệ c ung c ầ u th ì v ai tr ò h ướ ng d ẫ n đ iề u tiế t c ủ a NHTW c ầ n đ ượ c th ể h i ệ n th ô ng qua việ c mua b á n ngo ạ i t ệ c u ố i c ù ng trê n th ị t r ườ ng ngo ạ i h ố i. Ngo à i ra NHNN c ầ n tham gia và t h ực hi ệ n c á c ngh ĩ a v ụ k inh doanh ngo ạ i t ệ k ì hạ n, ho á n đ ổ i đ ú ng nh ư q uy đ ị nh nhằ m tạ o đ iề u kiệ n cho NHTM tham gia t ích c ực hơ n và o th ị t r ườ ng ngo ạ i hố i. - T i ế n hà nh thi ế t lậ p th ị t r ườ ng ngo ạ i l ệ l i ê n ng â n hà ng theo quy m ô , h ì nh th ực t ổ c h ức k é p bao g ồ m th ị t r ườ ng ngo ạ i t ệ l iê n ngâ n hà ng t r ực ti ế p gi ữa c á c ngâ n h à ng và t h ị t r ườ ng gi á n tiế p qua mô i giớ i. - M ở r ộ ng s ố l ượ ng thà nh viê n, m ặ t khá c c ầ n t ạ o ra mô i tr ườ ng v à đ i ề u kiệ n đ ể c á c thà nh viê n tham gia th ị t r ườ ng mộ t c á ch t ích c ự c h ơ n. Nghi ê n c ứ u h ì nh th à nh hiệ p hộ i c á c nhà k inh doanh ngo ạ i hố i Vi ệ t N am. - Ho à n thi ệ n c ơ c hế g iao d ị ch, hiệ n đ ạ i hó a khâ u thanh to á n trang t hiế t b ị c ô ng ngh ệ , thô ng tin ti ê n tiế n n â ng cao tr ì nh đ ộ và k ĩ nă ng kinh d oanh cho c á c c á n b ộ . 2 .2.3 Ho à n thi ện và m ở rộ ng c á c nghi ệp v ụ k inh doanh ti ề n t ệ . V ề n ghi ệ p v ụ k ì h ạ n và h o á n đ ổ i, tr ư ớ c mắ t lê n cho phé p c á c n gâ n h à ng th ực hiệ n c á c h ợ p đ ồ ng vớ i c á c k ì hạ n linh ho ạ t mà k h ô ng b ị k h ố ng chế t hờ i hạ n. B ê n c ạ nh đ ó , t ừ ng b ướ c nớ i r ộ ng t ỷ lệ % g ia t ă ng c ho phé p đ ể c á c ng â n h à ng c ó t h ể yế t gi á c ạ nh trang cho th ị t rườ ng c ó đ ộ t hanh kho ả n cao hơ n và s ô i đ ộ ng hơ n. - M ở rộ ng nghi ệ p v ụ q uyề n ch ọ n tiề n t ệ : Đ ể p h ù h ợ p vớ i tr ình đ ộ t h ị t r ườ ng v à n hu c ầ u thực tiễ n, tr ướ c mắ t NHNN cho phé p v à h ướ ng d ẫ n c á c NHTM tiế n h à nh thực hi ệ n nghi ệ p v ụ q uy ề n chọ n ti ề n t ệ . 19
  20. Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô - V ề n ghi ệ p v ụ t ươ ng lai: Nghi ệ p v ụ nà y nổ i tiế ng l à mộ t cuộ c c hơ i d à nh cho nh ữ ng ng ườ i chấ p nh ậ n r ủ i ro cao. Do đ ó v ớ i th ị t r ườ ng n on trẻ c ủa Việ t Nam th ì c h ưa lê n mở r ộ ng nghiệ p v ụ t hi tr ườ ng nà y. 3 .Ch í nh s á ch huy đ ộ ng v ố n và t í n d ụ ng Đ â y l à k ê nh đ ã , đ ang và c ò n tiế p t ụ c đ ó ng vai tr ò c h ủ l ực trong v iệ c huy đ ộ ng v ố n cho nề n kinh t ế . Tuy nhi ê n do đ ộ s â u t à i ch ính b ì nh q uâ n c ủa c á c ngâ n hà ng Việ t Nam c ò n quá t h ấ p: N ă m 2002 ch ỉ s ố t ổ ng h uy đ ộ ng tr ê n GDP mớ i đ ạ t 55%, trong khi đ ó c on s ố n à y c ủa Th á i Lan là 9 4%, Trung Quố c là 1 37%... đ iề u đ ó nó i lê n r ằ ng tiề n nă ng v ố n trong d â n c ư c ò n r ấ t l ớ n. Đ ể h uy đ ộ ng t ố t qua k ê nh ch ủ l ực nà y c ầ n í t nh ấ t ba đ iề u kiệ n c ơ b ả n l à ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô , t ă ng tiề m l ực t à i ch í nh cho c á c ngâ n hà ng v à nâ ng cao uy t í n đ ồ ng tiề n Vi ệ t Nam. T rong nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng, ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng đ ó ng vai tr ò đ iề u tiế t th ườ ng xuy ê n đ ố i vớ i vi ệ c gi ả i quyế t mố i quan h ệ g iữa t ă ng t r ưở ng kinh t ế v à lạ m phá t. D ựa và o vi ệ c mở r ộ ng t í n d ụ ng ng ườ i ta c ó t hể đ ạ t đ ế n s ứ mở r ộ ng s ả n xu ấ t kinh doanh v à đ ầ u tư x â y d ự ng c ơ b ả n v à n g ượ c lạ i. V ì vậ y c ô ng c ụ h ạ n mức t í n d ụ ng c ó ý n gh ĩa quan tr ọ ng v à v i ệ c xá c đ ị nh h ạ n mứ c t í n d ụ ng là r ấ t c ầ n thiế t đ ể t h ực hi ệ n mụ c tiê u c hố ng lạ m phá t và ổ n đ ị nh k inh t ế . 3 . Đ i ề u h à nh ch í nh sá ch ti ề n t ệ vớ i c ô ng c ụ q u ả n l ý . 3 .1 D ự t rữ b ắ t bu ộ c. T hô ng qua vi ệ c th ực hi ệ n chế đ ộ d ự t rữ b ắ t bu ộ c NHNN đ iề u h à nh t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n qua c ơ c hế t á c đ ộ ng đ ế n khố i l ượ ng v à g iá t ín d ụ ng c ủa c á c ngâ n h à ng th ươ ng m ạ i. M uố n c ô ng c ụ nà y tr ở lê n c ó h iệ u quả hơ n th ì : Tr ướ c mắ t ph ả i ho à n hiệ n t ừ ng b ướ c c á c vă n b ả n phá p l ý t rong l ĩ nh v ự c n à y, linh ho ạ t đ iề u ch ỉ nh t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c cho ph ù h ợ p v ớ i t ì nh h ì nh th ực t ế . NHNN c ó t hể ho à n lạ i s ố t iề n lã i mà N HTM ph ả i tr ả c ho kh á ch h à ng c ó t iề n g ử i đ ể đ ả m b ả o cho N HTM kinh doanh c ó lã i. C ầ n th ố ng nh ấ t m ộ t t ỷ l ệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c cho c á c lo ạ i tiề n g ử i c ó k ì hạ n và k h ô ng c ó k ì hạ n. Thố ng nhấ t l ậ p s ố t iề n d ự t r ữ b ắ t buộ c và o mộ t t à i kho ả n tiề n g ử i kh ô ng k ì h ạ n và q uả n l ý t heo h ạ n mứ c; t h ực hi ệ n việ c thay đ ổ i hay ho à n lạ i tiề n lã i s ố t iề n lã i, s ố t iề n 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2