Luận văn: Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam
lượt xem 34
download
Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn: chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở việt nam', luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn: Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô Luận văn Chính sách tiền tệ với việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế ở Việt Nam 1
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô L ỜI M Ở Đ ẦU C h í nh s á ch tiề n t ệ l uô n l à n hu c ầ u đ ể ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô vớ i h ạ t nhâ n là ổ n đ ị nh tiề n t ệ , t ạ o l ậ p nề n t ả ng cho s ự p h á t triể n chung. M ặ t khá c, nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng b ả n ch ấ t là mộ t nê n kinh t ế t iề n t ệ . Do đ ó v iệ c ổ n đ ị nh gi á t r ị đ ồ ng tiề n c ù ng v ớ i vi ệ c thi ế t lậ p n ề n T à i Ch í nh Q u ố c Gia mạ nh là c ơ s ở đ ầ u ti ê n cho vi ệ c kiề m chế l ạ m phá t, và ổ n đ ị nh nề n kinh t ế . N gà y n à y việ c là m và p hâ n ph ố i thu nh ậ p v ừa là vấ n đ ề b ức thi ế t t r ướ c mắ t, v ừa là v ấ n đ ề lâ u d à i đ ể ổ n đ ị nh v à t ă ng tr ưở ng kinh t ế . V ì v ậ y mà v i ệ c đ ẩ y l ù i và k iể m so á t lạ m phá t, t ạ o c ô ng ă n việ c là m l à vấ n đ ề t hườ ng trực. Giả i phá p cho việ c đ ẩ y l ù i lạ m phá t, tr á ch thấ t nghi ệ p n hi ề u c ầ n t ậ p trung và o ch í nh s á ch ti ề n t ệ n h ư ng vi ệ c l ựa ch ọ n gi ả i p há p nà o đ ể xâ y d ự ng v à đ i ề u hà nh ch í nh s á ch tiề n t ệ q u ố c gia c ó h iệ u q uả n h ấ t v ẫ n c ò n là mộ t ẩ n s ố p h ức t ạ p và n hi ề u b ấ t c ậ p. Đ ượ c s ự h ướ ng d ẫ n c ủa thầ y c ô e m xin nhậ n đ ề t à i: “ Ch í nh s á ch t i ề n t ệ v ớ i vi ệ c th ực hi ệ n m ụ c ti ê u ổ n đ ị nh kinh t ế ở V i ệ t Nam ”. T i ể u lu ậ n g ồ m ba ch ươ ng: C h ươ ng I: Nh ữ ng v ấ n đ ề c hung về ch í nh s á ch ti ền t ệ vớ i vi ệ c th ự c hi ệ n m ụ c ti êu ổ n đ ị nh kinh t ế . C h ươ ng II: Ch í nh s á ch ti ền t ệ vớ i vi ệ c th ự c hi ệ n m ụ c ti ê u ổ n đ ị nh kinh t ế c ủ a Vi ệ t Nam thờ i g ian qua. C h ươ ng III: M ộ t s ố ý k i ế n đ ề x u ấ t đ ổ i m ớ i và ho à n thi ệ n ch í nh s á ch ti ề n t ệ g ó p phầ n ổ n đ ị nh n ề n kinh t ế Vi ệ t Nam trong giai đ o ạ n hi ện nay . V ì đ iề u kiệ n thờ i gian v à k iế n th ức c ò n hạ n chế , b ả n thâ n em l à n g ườ i Laos chắ c ch ắ n s ẽ k h ô ng tr á nh khỏ i nh ữ ng thi ế u s ó t, em r ấ t mong đ ượ c s ự đ ó ng g ó p ý k iế n c ủ a thầ y c ô t rong b ộ mô n đ ể t iể u luậ n đ ượ c ho à n thi ệ n hơ n. E m xin châ n th à nh c ả m ơ n. 2
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô CHƯƠNG I L Ý L U ẬN CHUNG VỀ C HÍNH S ÁCH TI ỀN T Ệ VỚI VIỆC T H ỰC H IỆN M ỤC TIÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế . I . Ổ N ĐỊNH K INH T Ế - M ỘT M ỤC T IÊU K INH T Ế V Ĩ M Ô Q UAN T R ỌNG . T a biế t rằ ng nh ượ c đ iể m lớ n nhấ t c ủa n ề n kinh t ế t h ị t r ườ ng là t ự đ ộ ng t ạ o ra c á c chu k ì k inh doanh, s ả n l ượ ng th ực t ế d ao đ ộ ng lê n x u ố ng xung quanh tr ục s ả n l ượ ng ti ề n nă ng, nề n kinh t ế l u ô n c ó x u h ướ ng kh ô ng ổ n đ ị nh. T hà nh t ự u kinh t ế v ĩ m ô c ủ a mộ t quố c gia th ườ ng đ ượ c đ á nh gi á t heo ba d ấ u hiệ u ch ủ yế u: Ổ n đ inh, t ă ng tr ưở ng và c ô ng b ằ ng xã h ộ i. T rong đ ó ổ n đ ịnh kinh t ế là mộ t mụ c ti ê u quan tr ọ ng hà ng đ ầ u c ủ a mộ t n ề n kinh t ế . Ổ n đ ị nh kinh tế v ĩ m ô là k iể m so á t đ ượ c gi á c ả , t ỷ g iá , l ã i s uấ t … B ằ ng việ c duy tr ì và c ả i thiệ n c á c c â n đ ố i lớ n c ủa n ề n kinh t ế p h ù h ợ p v ớ i c ơ c hế t h ị t r ườ ng, đ ặ c biệ t là c â n đ ố i tiề n - hà ng, c á n c â n t hanh to á n quố c tế , c â n đ ố i gi ữa thu - c hi ngâ n s á ch Nhà n ướ c, c â n đ ố i v ố n đ ầ u t ư, c â n đ ố i cung c ầ u mộ t s ố m ặ t hà ng thiế t y ế u nhấ t đ ể t ừ đ ó là m giả m b ớ t nh ữ ng dao đ ộ ng c ủa chu k ì k inh doanh, giả i quyế t t ố t n h ữ ng v ấ n đ ề c ấ p b á ch: Tr á nh lạ m phá t cao và t h ấ t nghi ệ p nhi ề u. Ổ n đ ị nh kinh t ế - m ộ t m ụ c tiê u kinh t ế v ĩ mô q uan tr ọ ng v ì : T h ứ n hấ t: ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ m ô là m ộ t đ iề u kiệ n c ơ b ả n c ủa s ự p há t triể n x ã h ộ i, đ ặ c biệ t là ho ạ t đ ộ ng s ả n xuấ t kinh doanh. T h ứ hai: ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô là mộ t ch ức n ă ng quan tr ọ ng c ủ a n hà n ướ c trong vai trò q uả n l ý nê n kinh t ế t h ị t r ườ ng. T rong nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng Nh à n ướ c s ẽ tr ực tiế p can thi ệ p và o v iệ c đ iề u hà nh s ả n xu ấ t kinh doanh, m à là m t ố t chức nă ng đ ịnh h ướ ng c ho s ự p h á t triể n x ã hộ i (Bao g ồ m c ả c hi ế n l ượ c, quy ho ạ ch, k ế h o ạ ch) đ ẩ y mạ nh việ c x â y d ự ng v à h o à n thiệ n hệ t h ố ng thể c h ế , ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ m ô , quả n l ý t ố t kinh t ế n hà n ướ c, đ ả m b ả o việ c th ực hi ệ n tiế n b ộ v à c ô ng b ằ ng xã hộ i. 3
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô T h ứ b a: Trong thực tr ạ ng c ủ a kinh t ế v ĩ mô h iệ n nay, b ê n c ạ nh n h ữ ng k ế t quả t ích c ực đ ã x uấ t hiệ n m ộ t s ố h ạ n chế , b ấ t c ậ p v à đ ứ ng t r ướ c nh ữ ng thá ch th ức khô ng nhỏ . I I. K HÁI N I ỆM V À C ÔNG C Ụ C ỦA C HÍNH S ÁCH T ỀN T Ệ . 2 .1. Kh á i ni ệm C h í nh s á ch ti ề n t ệ , là mộ t b ộ p h ậ n trong tổ ng th ể hệ t h ố ng ch í nh s á ch kinh t ế c ủa nh à nướ c đ ể t h ực hiệ n việ c quả n l ý v ĩ m ô đ ố i v ơ i nề n k inh t ế n hằ m đ ạ t đ ượ c nh ữ ng m ụ c tiê u kinh tê - x ã h ộ i trong t ừ ng giai đ o ạ n nhấ t đ ị nh. C h í nh s á ch tiề n t ệ c ó t hể đ ượ c hi ể u theo ngh ĩa r ộ ng v à n gh ĩ a t hô ng th ườ ng. Theo ngh ĩ a rộ ng th ì c h í nh s á ch tiề n t ệ là c h í nh s á ch đ iề u h à nh to à n b ộ k hố i lượ ng tiề n t ệ t rong nề n k inh t ế q uố c d â n nh ằ m t á c đ ộ ng đ ề n b ố n mụ c tiê u lớ n c ủa kinh t ế v ĩ mô , trê n c ơ s ở đ ó đ ạ t mụ c t iê u c ơ b ả n là ổ n đ ị nh tiề n t ệ , giữ v ữ ng s ức mua c ủa đ ồ ng tiề n, ổ n đ ị nh g iá c ả hà ng h ó a. Theo ngh ĩa thô ng th ư ờ ng là c h í nh s á ch quan t â m đ ế n k h ố i l ượ ng ti ề n cung ứ n g t ă ng th ê m trong thờ i k ì t ớ i (th ườ ng là mộ t n ă m) ph ù hợ p vớ i m ức t ă ng tr ưở ng kinh t ế d ự k i ế n và c h ỉ s ố lạ m ph á t n ế u c ó , t ấ t nhi ê n c ũ ng nhằ m ổ n đ ị nh tiề n t ệ và ổ n đ ị nh giá c ả hà ng hó a. C h ú ng ta c ó t hể k hẳ ng đ ị nh r ằ ng, n ế u như c h í nh s á ch t à i ch í nh c h ỉ t ậ p t rung và o thà nh ph ầ n. Kế t c ấ u c á c mức chi ph í t huế k hó a c ủ a n hà n ướ c, th ì c h í nh s á ch tiề n t ệ q u ố c gia lạ i t ậ p trung và o mứ c đ ộ k h ả n ă ng thanh to á n cho to à n b ộ nề n kinh t ế q uố c d â n, bao g ồ m vi ệ c đ á p ứ ng khố i l ượ ng c ầ n cung ứ ng cho l ư u th ô ng, đ iề u khiể n h ệ t hố ng ti ề n t ệ v à k h ố i lượ ng t í n d ụ ng đ á p ứng v ố n cho nề n kinh t ế , t ạ o đ iề u ki ệ n v à t h ú c đ ẩ y ho ạ t đ ộ ng c ủ a th ị tr ườ ng tiề n t ệ , th ị t r ườ ng v ố n theo nh ữ ng q u ỹ đ ạ o đ ã đ ị nh. 2 .2 Cô ng c ụ củ a ch ính s á ch ti ề n t ệ . X é t cho c ù ng, Ngâ n hà ng Trung ươ ng c ó t hể t hực thi hai lo ạ i c h í nh s á ch tiề n t ệ , ph ù hợ p vớ i t ì nh h ì nh th ực ti ề n c ủa nề n kinh t ế , đ ó là c h í nh s á ch nớ i l ỏ ng ti ề n t ệ v à c h í nh s á ch thắ t chặ t tiề n t ệ . C h í nh s á ch nớ i lỏ ng tiề n t ệ : Là v iệ c cung ứ ng thê m ti ề n cho n ề n k inh t ế , nhằ m khuy ế n kh í ch đ ầ u t ư p h á t triể n s ả n xuấ t, t ạ o c ô ng ă n vi ệ c là m. 4
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô C h í nh s á ch thắ t chặ t ti ề n t ệ : Là v i ệ c gi ả m cung ứ ng ti ề n cho n ề n k inh t ế n h ằ m hạ n chế đ ầ u t ư, ngă n ch ặ n s ự p há t triể n quá đ à c ủa nề n k inh t ế là k iể m chế lạ m phá t. Đ ể t h ực hiệ n hai ch í nh s á ch tiề n t ệ nà y, ngâ n hang trung ươ ng c ó t hể s ử d ụ ng hà ng lo ạ t c á c c ô ng c ụ t i ề n t ệ nằ m trong t ầ m tay c ủa m ì nh đ ó là c á c c ô ng c ụ t r ực ti ế p và c ô ng c ụ g iá n ti ế p. 2 .2.1 C á c cô ng c ụ t r ự c ti ế p: G ọ i là c á c c ô ng c ụ t r ực ti ế p v ì t h ô ng q ua ch ú ng,NHTW c ó t hể t á c đ ộ ng tr ực tiế p đ ế n cung c ầ u ti ề n t ệ , m à k h ô ng c ầ n th ô ng qua mộ t c ô ng c ụ k há c. - Ấ n đ ị nh khung lã i suấ t ti ề n gử i v à c ho vay. N HTW c ó t h ể q uy đ ị nh khung lã i suấ t tiề n g ử i v à b u ộ c c á c ngâ n h à ng kinh ph ả i thi hà nh. N ế u lã i suấ t quy đ ị nh cao s ẽ t hu h ú t đ ượ c nhiề u tiề n g ử i là m gia t ă ng n gu ồ n v ố n cho vay. N ế u l ã i suấ t th ấ p, s ẽ là g iả m tiề n g ử i, gi ả m kh ả n ă ng mở r ộ ng kinh doanh t í n d ụ ng. Xong biệ n ph á p nà y s ẽ l à m cho c á c n gâ n hà ng th ươ ng mạ i mấ t t í nh ch ủ đ ộ ng, linh ho ạ t trong kinh doanh. M ặ t kh á c nó đ ễ d ẫ n đ ế n t ì nh trạ ng ứ đ ọ ng v ố n ở n gâ n hà ng, n h ư ng lạ i t hiế u vố n đ ầ u t ư, ho ặ c khuy ế n kh ích d â n c ư d ù ng tiề n và o d ự t r ữ và ng, n go ạ i t ệ b ấ t đ ộ ng s ả n, trong khi ngâ n hà ng b ị h ụ t h ẫ ng về t iề n mặ t c ũ ng n h ư n gu ồ n vố n cho vay. T rong đ iề u kiệ n kh ô ng th ể á p d ụ ng c á c biệ n phá p khá c, ch í nh p h ủ c ó t h ể p há t hà n h mộ t l ượ ng tr á i phi ế u nh ấ t đ ị nh đ ể t hu h út b ớ t l ượ ng tiề n trong l ư u th ô ng. Việ c ph â n b ổ t rá i phiế u th ườ ng mang t í nh c hấ t b ắ t buộ c. 2 .2.2. C á c c ô ng c ụ g iá n ti ếp l à n h ữ ng c ô ng cụ m à t á c d ụng c ủ a n ó c ó đ ượ c là n h ờ cơ c h ế t h ị t rư ờ ng. - D ự t r ữ b ắ t bu ộ c: D ự t rữ b ắ t buộ c là p hầ n tiề n g ử i m à c á c ngâ n h à ng th ươ ng mạ i phả i đ ư a v à d ự t r ữ t heo luậ t đ ị nh. Phầ n d ự t r ữ n à y đ ượ c g ử i và o t à i kho ả n c huy ê n d ù ng ở n gâ n hà ng trung ươ ng v à đ ể t ạ i qu ỹ c ủa mì nh, v ớ i m ụ c đ ích g ó p ph ầ n b ả o đ ả m kh ả nă ng thanh to á n c ủ a Ngâ n H à ng T h ươ ng M ạ i và d ù ng l à m ph ươ ng tiệ n kiể m so á t khố i l ượ ng t í n d ụ ng c ủ a ngâ n 5
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô h à ng nà y. Khi t ă ng t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c s ẽ c ó t á c d ụ ng là m gi ả m kh ả n ă ng cho vay và đ ầ u t ư c ủa ngâ n h à ng th ươ ng m ạ i t ừ đ ó g iả m l ượ ng t iề n trong l ư u th ô ng, g ó p phầ n là m gi ả m c ầ u tiề n đ ể c â n b ằ ng vớ i s ự g iả m cung x ã hộ i. Trong trườ ng hợ p giả m t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t buộ c, kh ả n ă ng mở r ộ ng cho vay c ủa Ng â n H à ng Th ươ ng M ạ i s ẽ t ă ng lê n, d ẫ n đ ế n s ự g ia tă ng l ượ ng tiề n trong l ư u thô ng, gó p phầ n t ă ng cung xã hộ i đ ể c â n đ ố i t ă ng c ầ u về t iề n. - L ã i su ấ t t á i chi ế t kh ấ u, t á i cấ p vố n: T á i chiế t kh ấ u và t á i c ấ p v ố n là n h ữ ng c á ch th ức cho vay c ủa NHTW đ ố i vớ i c á c NHTM. C ô ng c ụ nà y c ó ư u đ iể m là nó t r ực tiế p tá c đ ộ ng ngay đ ế n d ự t r ữ c ủa NHKD và b u ộ c c á c ngâ n h à ng n à y phả i gia t ă ng t í n d ụ ng ho ặ c g iả m t í n d ụ ng đ ố i vớ i n ề n kinh t ế . I II.T ÁC Đ ỘNG C ỦA C HÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ Đ ỐI VỚI V I ỆC T H ỰC H I ỆN M ỤC T IÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế . 3 .1.D ự t rữ b ắ t bu ộ c. T rong ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng v à t hanh to á n, c á c NHTM c ó k hả nă ng biế n n h ữ ng kho ả n tiề n g ử i ban đ ầ u thà nh nh ữ ng kho ả n tiề n g ửi mớ i c ho c ả h ệ t hố ng, kh ả n ă ng sinh ra b ộ s ố t í n d ụ ng, t ức là k hả n ă ng t ạ o ti ề n. Đ ể k h ố ng chế k h ả nă ng nà y, NHTW bu ộ c c á c NHTM ph ả i tr ích mộ t phầ n t iề n huy đ ộ ng đ ượ c theo m ộ t t ỷ lệ q uy đ ị nh g ử i v à o NHTW khô ng đ ư ợ c h ưở ng lã i. Do đ ó c ơ c hế h o ạ t đ ộ ng c ủa c ô ng c ụ d ự t r ữ b ắ t buộ c nhằ m k h ố ng chế k hả nă ng tạ o ti ề n, hạ n chế m ức t ă ng b ộ i s ố t í n d ụ ng c ủa c á c N HTM. K hi lạ m ph á t cao, NHTW nâ ng t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c, khả nă ng c ho vay và k h ả nă ng thanh to á n c ủa c á c ngâ n h à ng b ị t hu h ẹ p (do s ố n hâ n tiề n t ệ g iả m), kh ố i l ượ ng t í n d ụ ng trong nề n kinh tế g iả m (cung t iề n giả m) d ẫ n t ớ i l ã i suấ t t ă ng, đ ầ u t ư g iả m do đ ó t ổ ng c ầ u giả m v à là m cho giá g i ả m (t ỷ lệ lạ m phá t giả m). Ng ượ c lạ i, nế u NHTW h ạ t hấ p t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t buộ c t ức là t ă ng kh ả nă ng t ạ o tiề n, th ì c ung về t í n d ụ ng c ủa c á c N HTM c ũ ng t ă ng lê n, kh ố i l ượ ng t í n d ụ ng và k hố i l ượ ng thanh t o á n c ó x u h ướ ng t ă ng, đ ồ ng thờ i t ă ng xu h ướ ng mở r ộ ng kh ố i l ượ ng t iề n. L ý l u ậ n t ươ ng t ự n h ư t rê n th ì v iệ c t ă ng cung tiề n s ẽ d ẫ n t ớ i t ă ng 6
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô giá ( t ỷ lệ l ạ m phá t t ă ng). Như vậ y c ô ng c ụ d ự t rữ b ắ t buộ c mang t ì nh h à nh ch í nh á p đ ặ t tr ực tiế p, đ ầ y quyề n l ực v à c ực k ì q uan tr ọ ng đ ể c ắ t c ơ n s ố t lạ m ph á t, kh ô i ph ục ho ạ t đ ộ ng kinh t ế t rong tr ườ ng hợ p n ề n k inh t ế p há t triể n ch ưa ổ n đ ị nh và k hi c á c c ô ng c ụ t h ị t r ườ ng mở t á i c hiế t khấ u ch ưa đ ủ m ạ nh đ ể c ó t hể đ ả m t r á ch đ iề u h ò a mứ c cung ti ề n c ho nề n kinh t ế . Nh ư ng c ô ng c ụ d ự t rữ b ắ t buộ c quá n h ạ y c ả m, v ì c h ỉ t hay đ ổ i nh ỏ t rong t ỷ l ệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c đ ã là m cho kh ố i l ượ ng tiề n t ă ng lê n r ấ t lớ n khó k i ể m so á t. 3 .2. Tá i chi ế t kh ấ u: L à p h ươ ng th ức đ ể N HTW đ ưa tiề n và o l ư u thô ng, th ực hiệ n vai t r ò n g ư ờ i cho vay cu ố i c ù ng. Th ô ng qua việ c t á i chi ế t khấ u, NHTW đ ã t ạ o c ơ s ở đ ầ u tiê n th úc đ ẩ y hệ t hố ng NHTM th ực hiệ n vi ệ c t ạ o tiề n, đ ồ ng th ờ i khai thô ng thanh to á n. T á i chiế t kh ấ u là đ ầ u mố i t ă ng tiề n t rung ươ ng, t ă ng khố i l ượ ng t iề n t ệ và o lư u th ô ng. Do đ ó ả nh h ưở ng t r ực ti ế p đ ế n quá t r ì nh đ iề u khiể n kh ố i l ượ ng tiề n và đ i ề u hà nh ch í nh s á ch tiề n t ệ . T ù y theo t ì nh h ì nh t ừ ng giai đ o ạ n, t ù y thuộ c yê u c ầ u c ủ a v iệ c thực hiệ n ch í nh s á ch tiề n t ệ t rong giai đ o ạ n ấ y, c ầ n th ực hiệ n ch í nh s á ch n ớ i lỏ ng hay th ắ t ch ặ t t í n d ụ ng m à N HTW quy đ ị nh l ã i suấ t thấ p h ay cao. Lã i suấ t t á i chiế t khấ u đ ặ t ra t ừ ng thờ i k ỳ, ph ả i c ó t á c d ụ ng h ướ ng d ẫ n, ch ỉ đ ạ o lã i suấ t t í n d ụ ng trong nề n kinh t ế c ủ a giai đ o ạ n đ ó . K hi NHTW n â ng lã i su ấ t t á i chiế t kh ấ u bu ộ c c á c NHTM c ũ ng ph ả i n â ng lã i su ấ t t í n d ụ ng c ủa mì nh lê n đ ể k h ô ng b ị l ỗ vố n. Do lã i suấ t t í n d ụ ng tă ng lê n, giả m c ầ u về t í n d ụ ng v à k é o theo giả m c ầ u v ề t iề n t ệ ( nhu c ầ u về g i ữ t iề n c ủ a nhâ n d â n gi ả m đ i). 3 .3. ho ạ t đ ộ ng th ị t rư ờ ng m ở . N ế u nh ư c ô ng c ụ l ã i suấ t c hi ế t kh ấ u là c ô ng c ụ t h ụ đ ộ ng c ủ a N HTW, t ức là N HTW phả i nh ờ N HTM đ ang c ầ n vố n đ ưa th ươ ng phiế u, k ỳ p hiế u.. đ ế n đ ể x in “t á i c ấ p v ố n” th ì n ghi ệ p vu th ị t r ườ ng mở là c ô ng c ụ c h ủ đ ộ ng c ủ a ngâ n hà ng trung ươ ng đ ể đ i ề u khiể n kh ố i l ượ ng tiề n, q ua đ ó k iể m so á t lạ m ph á t. Q ua nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng m ở , NHTW ch ủ đ ộ ng ph á t h à nh tiề n t rung ươ ng v à o l ư u th ô ng ho ặ c r út b ớ t tiề n khỏ i l ư u th ô ng b ằ ng c á ch 7
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô mua b á n c á c lo ạ i tr á i phi ế u ngâ n h à ng qu ố c gia nhằ m t á c đ ộ ng tr ướ c h ế t đ ế n khố i lượ ng tiề n d ự t r ữ t rong qu ỹ d ự t rữ c ủa N HTM và c á c t ổ c h ức t à i ch í nh, h ạ n ch ế t iề m n ă ng t í n d ụ ng và t hanh to á n c ủa c á c ngâ n h à ng nà y, qua đ ó đ iề u khi ể n khố i l ượ ng tiề n trong th ị t r ườ ng ti ề n t ệ c h ú ng ta. Khi nghi ê n c ứ u phầ n tr ướ c đ ã b iế t r ằ ng kh ố i l ượ ng ti ề n t ệ ả nh h ưở ng tr ực tiế p t ớ i t ỷ l ệ lạ m p h á t, việ c thay đ ổ i cung tiề n t ệ s ẽ là m thay đ ổ i t ỷ lệ lạ m ph á t. CHƯƠNG I I CHÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ VỚI T H ỰC H IỆN M ỤC T IÊU Ổ N ĐỊNH K INH T Ế C ỦA VIỆT NAM TH ỜI GIAN Q UA. I .S ơ lượ c t ì nh h ì nh kinh t ế t iề n t ệ V iệ t Nam thờ i gian qua: B ướ c sang nh ữ ng nă m đ ầ u c ủa thế k ỷ 2 1 ch ú ng ta đ ã t h ực hi ệ n xong k ế h o ạ ch nă m nă m lầ n th ứ 6 là n h ữ ng nă m c ó ý n gh ĩ a quan tr ọ ng trong v iệ c th ực hiệ n c á c mụ c tiê u c ủa chi ế n l ượ c ổ n đ ị nh và p há t triể n kinh t ế x ã hộ i. 1 .1 ch í nh sá ch tà i ch í nh. C ó n hi ề u đ ổ i mớ i đ ã gó p phầ n c ủ ng c ổ và là m là nh m ạ nh mộ t b ướ c nề n t à i ch í nh qu ố c gia, gi ữ ổ n đ ị nh và c â n đ ố i kinh t ế v ĩ mô , th ú c đ ẩ y ph á t tri ể n kinh t ế . T ổ ng thu ngâ n s á ch nh à n ướ c nă m 2001 t ă ng 14,5% so v ớ i nă m 2 000 và đ ạ t 21,6% GDP, n ă m 2002 t ă ng 14,6% và đ ạ t 22,2% GDP. ướ c t ì nh 6 thá ng đ ầ u nă m 2003 t ă ng 9,5% và đ ạ t 22,8% GDP. Trong c á c k ho ả n thu, thu t ừ k inh t ế n h à n ướ c n ă m 2001 t ă ng 17,6 % v à nă m 2002 t ă ng 7,6%, thu t ừ k hu v ực c ó v ố n đ ầ u t ư n ướ c ngo à i nă m 2001 t ă ng 1 3,1% trong đ ó t hu v ề d ầ u thô t ă ng 11,7%, nă m 2002 t ă ng 2,7%, riê ng d ầ u thô g iả m 2,6%. Thu ngâ n s á ch li ê n t ụ c t ă ng qua c á c nă m v à t ă ng m ạ nh hơ n t ố c đ ộ t ă ng tr ưở ng kinh t ế , ch ủ yế u do hệ t hố ng thu ế đ ã t ừ ng b ướ c đ ượ c c ả i c á ch, đ â y là mộ t b ướ c tiế n b ộ q uan tr ọ ng c ủ a quá t r ì nh đ ổ i m ớ i ch í nh s á ch t à i ch í nh, đ ã d ầ n ph ù hợ p vớ i nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng v à yê u c ầ u c ủa hộ i nh ậ p nê n đ ã t ừ ng b ư ớ c giả m đ ượ c ph ầ n th ấ t thu. 8
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô C hi ngâ n s á ch nh à n ướ c n ă m 2001 t ă ng 19,1% so vớ i nă m 2000 v à b ă ng 27% GDP, nă m 2002 t ă ng 13,3% và b ă ng 27,4% GDP, ướ c t í nh 6 th á ng nă m 2003 tă ng 14% và b ă ng 13,4%. C ơ c ấ u chi n gâ n s á ch n hà n ướ c đ ã c ó n h ữ ng chuy ể n biế n theo h ướ ng tiế p t ục t ă ng chi th ườ ng x uy ê n ở mứ c cao. Chi đ ầ u t ư p há t tri ể n t ậ p trung ch ủ yế u và o cho x â y d ự ng h ạ tầ ng c ơ s ở , xong vẫ n đ ả m b ả o luô n ở m ức 1/3 t ổ ng chi ngâ n s á ch nhà n ướ c. C hi th ườ ng xuyê n nă m 2001 t ă ng 15,8% v à b ằ ng 14,9%GDP, n ă m 2002 t ă ng 14.9% và b ằ ng 15,3% GDP, 6 th á ng đ ầ u n ă m 2003 t ă ng 1 4,3% (k ể c ả c hi th ực hi ệ n chế đ ộ t iề n l ươ ng mớ i) và b ă ng 15,2% GDP. C hi th ườ ng xuy ê n đ ã t ậ p trung v à ư u ti ê n cho c á c nhiệ m v ụ q uan tr ọ ng n h ư : Giá o d ụ c -đà o t ạ o, k hoa h ọ c, c ô ng ngh ệ và m ô i tr ườ ng. B ộ i chi n gâ n s á ch nh à n ướ c so vớ i GDP b ì nh qu â n hà ng nă m xấ p x ỉ 5 %, ở m ứ c a n to à n v à k iể m so á t đ ượ c. T hu chi ng â n s á ch nh à n ướ c so v ớ i GDP 2 003 2 004 2 005 T ổ ng thu 2 0,5 2 1,6 2 2,2 T hu n ội đ ị a 1 0,5 1 0,9 1 1,2 T hu t ừ kin h t ế n hà n ướ c 4 ,6 4 ,8 4 ,6 T hu t ừ kinh t ế có v ố n đ ầ u t ư n ư ớ c ngo ài 1 ,3 1 ,2 1 ,3 T hu h ả i quan 4 ,3 4 ,8 5 ,9 T hu dầ u thô 5 ,3 5 ,5 4 ,8 T hu vi ệ n tr ợ k h ô ng ho à n l ạ i 0 ,5 0 ,4 0 ,4 T ổ ng chi 2 4,7 2 7,0 2 7,4 C hi đ ầ u t ư p h á t tri ể n 6 ,7 8 ,4 8 ,2 C hi tr ả n ợ, vi ệ n tr ợ 3, 0 3 ,1 3 ,7 C hi th ư ờ ng xuyê n 1 4,0 1 4,9 1 5,3 1 .2 Ch í nh sá ch ti ề n t ệ . H o ạ t đ ộ ng ng â n hà ng từ ng b ướ c đ ượ c chấ n ch ỉ nh, đ ã c ó m ộ t s ố t iế n b ộ t rong đ iề u hà nh và s ử d ụ ng c ô ng c ụ c h í nh s á ch tiề n t ệ , t í n d ụ ng t iế p t ụ c t ă ng, đ á p ứ ng mộ t ph ầ n quan tr ọ ng trong t ạ o n gu ồ n v ố n cho đ ầ u t ư p há t tri ể n s ả n xu ấ t. NHNN v ẫ n tiế p t ục th ực thi ch ính s á ch tiề n t ệ t hậ n tr ọ ng, nhằ m m ụ c đ í ch ổ n đ ị nh tiề n t ệ , ki ể m so á t lạ m ph á t g ó p p hầ n th ú c đ ẩ y t ă ng tr ưở ng kinh t ế , th ị t r ườ ng kh ô ng c ó n h ữ ng biế n đ ộ ng lớ n v ề g i á c ả , lã i suấ t v à t ỷ g i á . Tuy nhiê n ho ạ t đ ộ ng ng â n hà ng 9
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v ẫ n ch ưa phá t huy mạ nh mẽ vai tr ò l à c ô ng c ụ q uan tr ọ ng đ iề u tiế t k inh t ế v ĩ mô . Ch í nh s á ch tiề n t ệ và k h ả n ă ng ki ể m so á t giá m s á t nề n k inh t ế t hô ng qua hệ t hố ng ng â n h à ng c ò n hạ n chế . I I.S Ơ L ƯỢC V Ề T ÌNH H ÌNH S Ử DỤNG C ÁC C ÔNG CỤ C ỦA CHÍNH S ÁCH T IỀN T Ệ C ỦA V I ỆT N AM N H ẰM Ổ N ĐỊNH K INH T Ế . 2 .1 Lã i su ấ t. L ã i suấ t l à m ộ t y ế u t ố r ấ t nhạ y c ả m đ ố i vớ i n ề n kinh t ế c ủa c á c n ướ c. ở nướ c ta NHTW đ ã r ấ t linh ho ạ t trong việ c s ử d ụ ng c ô ng c ụ l ã i s uấ t nh ằ m t á c đ ộ ng t ích c ực đ ế n nề n kinh tế t rong qua tr ình chuy ể n đ ố i c ó t hể t h ấ y rõ t ì nh linh ho ạ t c ủ a chinh s á ch lã i su ấ t qua c á c thờ i đ i ể m: - T r ướ c ng à y 1/6/2002 ng â n hà ng nhà n ướ c Việ t Nam th ực hiệ n c ơ c hế đ iề u hà nh lã i suấ t c ơ b ả n Đ ồ ng VN, mứ c lã i suấ t c ơ b ả n đ ư ợ c c ô ng b ố t rong nh ữ ng thá ng đ ầ u nă m 2002 là 0 ,6%/thá ng. NHNN c ũ ng đ ã mạ nh d ạ n th ực hi ệ n ch í nh s á ch t ự d o ho á lã i suấ t đ ố i v ớ i ngo ạ i t ệ t ừ t há ng 6 nă m 2001. Ch í nh s á ch lã i suấ t nh ư vậ y là p h ù hợ p v ớ i th ực tiễ n c ủa VN trong qua tr ì nh chuy ể n sang nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng v à b á m s á t v ớ i n h ữ ng diễ n biế n c ủa th ị t r ườ ng qu ố c t ế . - T ừ n g à y 1/6/2002 ng â n hà ng nhà n ướ c quy ế t đ ị nh chuy ể n sang c ơ c h ế lã i suấ t ổ n đ ị nh Đ ồ ng VN c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng đ ố i vớ i k há ch h à ng. Đ â y l à mộ t s ự “ c ở i tr ó i” cho c á c t ổ c hức t í n d ụ ng trong c á c h o ạ t đ ộ ng kinh doa nh, t ạ o đ iề u kiệ n cho c á c t ổ c hức t í n d ụ ng ch ủ đ ộ ng t rong ho ạ t đ ộ ng huy đ ộ ng v ố n và c ho vay đ ố i vớ i khá ch hà ng. C ơ c h ế m ớ i đ ã t ạ o ra s ự s ô i đ ộ ng trong ho ạ t đ ộ ng kinh doanh và c ạ nh tranh c ủ a c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. N ế u nh ư vớ i c ơ c hế l ã i su ấ t c ơ b ả n, trong c á c đ ầ u n ă m 2002 lã i suấ t huy đ ộ ng v ố n d ừ ng lạ i ở mức 0,6%/th á ng, lã i suấ t c ho vay b ì nh quâ n là 0 ,7%/thá ng, th ì t ừ k hi á p d ụ ng c ơ c hế l ã i suấ t th ỏ a t hu ậ n t ừ t h á ng 6 nă m 2002 v à n h ấ t là t rong c á c th á ng 8và 9 nă m 2002 lã i suấ t huy đ ộ ng v ố n cao nh ấ t c ủ a c á c NHTM lê n t ớ i 0,7% thậ m tr í 0 ,72%/thá ng. M ức lã i su ấ t cao nhấ t trong v ò ng gầ n hai n ă m qua, k h ô ng d ừ ng lạ i ở đ ó c á c thá ng đ ầ u nă m 2003 do nhu c ầ u v ố n vay trê n t h ị t r ườ ng vẫ n cao c á c ngâ n hà ng th ươ ng m ạ i, c á c tổ c h ức t í n d ụ ng vẫ n t iế p t ục cuộ c c ạ nh tranh huy đ ộ ng vố n thô ng qua c á c biệ n ph á p n â ng lã i s uấ t huy đ ộ ng. Th ực hi ệ n c á c h ì nh th ức khuyế n m ạ i rầ m r ộ v à h ấ p d ẫ n. 10
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô Đ ã x uấ t hi ệ n diễ n biế n b ấ t th ườ ng tr ê n th ị t r ườ ng tiề n t ệ V iệ t Nam l à lã i suấ t n ộ i t ệ t ă ng lê n qu á c ao, trong khi lã i su ấ t ngo ạ i t ệ g iả m xu ố ng q uá t h ấ p. 2 .2 Cô ng c ụ n ghiệ p v ụ t h ị t rư ờ ng m ở . N gà y 12/7/2000, NHNN Việ t Nam ch í nh th ức đ ưa c ô ng c ụ n ghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng và o ho ạ t đ ộ ng đ â y l à mộ t s ự c huy ể n bi ế n quan t r ọ ng đ iề u h à nh ch í nh s á ch tiề n t ệ c ủ a ngâ n hà ng nh à n ướ c Việ t Nam, t ừ s ử d ụ ng c á c c ô ng c ụ t rực tiế p sang s ử d ụ ng c á c c ộ ng c ụ g iá n tiế p t heo t í n hiệ u c ủa th ị t r ườ ng, ph ù hợ p v ớ i th ô ng lệ q u ố c t ế . Q ua hơ n hai n ă m triể n khai th ực hiệ n, đ ế n nay đ ã c ó 2 2 t ổ c h ứ c t í n d ụ ng đ ượ c c ấ p giấ y ch ứ ng nh ậ n là t hà nh vi ê n nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng m ở t rong đ ó c ó 4 n g â n hà ng th ươ ng mạ i qu ố c d â n, 10 NHTM c ổ p hầ n, 1 n gâ n h à ng n ướ c ngo à i, m ộ t c ô ng ty t ổ c h ức v à q u ỹ t í n d ụ ng nhâ n d â n T W. T ừ t h á ng 5/2002 nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở đ ượ c đ ưa v à o giao d ị ch h à ng tuầ n, quy m ô và d oanh s ố n g à y c à ng t ă ng, lã i suấ t ng à y c à ng lin h h o ạ t. Trong c á c h ì nh th ức giao d ịch c ủ a nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở t h ì v iệ c NHNN mua c á c gi ấ y t ờ c ó g i á là c h ủ yế u (NHNN b ơ m ti ề n ra), c hiế m t ỷ lệ t ừ k ho ả ng 71% lê n tr ê n 90%. 2 .3 Cá c cô ng c ụ k há c . - L ã i su ấ t tá i c ấ p vố n v à l ã i su ấ t chi ế t kh ấ u: N h ư đ ã b iế t đ â y là c ửa s ổ c hiế t khấ u r ấ t quan tr ọ ng đ ể t ă ng ho ặ c gi ả m k hả n ă ng cho vay c ủa c á c NHTM là m t ă ng ho ặ c giả m l ượ ng cung ứ ng c ho n ê n kinh t ế . Trong th ờ i gian v ừa qua lã i suấ t tá i c ấ p v ồ n và lã i su ấ t c hiế t kh ấ u đ ã đ ượ c NHNN á p d ụ ng ph ù hợ p vớ i di ễ n bi ế n tr ê n t h ị t r ườ ng ti ề n t ệ . Nh ư đ ã nó i do t ì nh h ì nh l ã i suấ t trê n th ị t r ườ ng tiề n t ệ q uá n ó ng t ừ t há ng 8/2003, NHNN đ ã q uyế t đ ị nh giả m đ á ng k ể lã i su ấ t t á i c ấ p vố n đ â y là mộ t quy ế t đ ị nh k ịp th ờ i đ ã g ó p phầ n hạ n hiệ t c ơ n s ố t lã i suấ t tr ê n th ị t r ườ ng trong mấ y thá ng g ầ n đ â y. - D ự t r ữ b ắ t bu ộ c: N HTM s ử d ụ ng c ô ng c ụ d ự t r ữ b ắ t buộ c đ ể t á c đ ộ ng đ ế n l ượ ng tiề n c ung ứ ng ra qua việ c t á c đ ộ ng đ ế n c ơ c h ế t ạ o ti ề n g ử i c ủa c á c NHTM 11
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v à t á c đ ộ ng đ ế n lã i suấ t cho vay c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. Trong thờ i g ian qua, t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c v ớ i tiề n g ử i n ộ i t ệ vẫ n đ ượ c gi ữ n guy ê n ở mức thấ p trong hơ n hai n ă m qua, 2% vớ i NHNN và N H phá t triể n n ô ng thô n Việ t Nam, 3% vớ i c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng đ ô t h ị k há c. 2 .4.Cô ng c ụ tỷ g iá . N HNN đ ã rấ t linh ho ạ t trong s ử d ụ ng c ô ng c ụ nà y. T ừ n gà y 1 /7/2002 N HNN quy ế t đ ị nh nớ i l ỏ ng bi ê n đ ộ q uy đ ị nh t ỷ g iá c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng. Trong giao d ị ch mua b á n ngo ạ i t ệ đ ố i vớ i khá ch hà ng, q uy đ ị nh n à y đ ã g iả m d ầ n nh ững quy đ ị nh mang t í nh chấ t hà nh ch í nh c an thi ệ p và o quy ề n t ự c h ủ k inh doanh c ủ a c á c t ổ c h ức t í n d ụ n g. Ngà y 1 3/9/2003, th ố ng đ ố c ngâ n hà ng nhà nướ c đ ã r a quyế t đ ị nh 9 58/2002/Q Đ - NHNN về q uả n l ý n go ạ i hố i đ ố i v ớ i vi ệ c mua b á n ch ứ ng k ho á n. T ừ t h á ng 10/2002 NHNN đ ã c ó c á c quy đ ị nh mớ i v ề t rạ ng th á i n go ạ i t ệ đ ố i v ớ i c á c ngâ n hà ng th ươ ng mạ i ... c ù ng vớ i vi ệ c b an hà nh n h ữ ng ch í nh s á ch nó i tr ê n, NHNN v ẫ n duy tr ì v à vậ n hà nh c ó h i ệ u qu ả h o ạ t đ ộ ng c ủ a th ị t r ườ ng ngo ạ i tệ , liê n ngâ n h à ng, th ực hiệ n nghi ệ p v ụ s wap trong giao d ị ch ho á n đ ổ i ngo ạ i t ệ l ấ y đ ồ ng Việ t Nam gi ữa NHTM v à N HNN. I II. NH ỮNG Đ ÁNH G IÁ C HUNG V Ề T H ỰC T R ẠNG S Ử D ỤNG C HÍNH S ÁCH T I ỀN T Ệ T H ỰC H I ỆN M ỤC T IÊU Ổ N Đ ỊNH K INH T Ế V I ỆT NAM T HỜI G IAN Q UA. 1 . L ã i su ấ t. M ặ c d ù n h ữ ng th à nh c ô ng c ủ a NHNN là đ á ng ghi nh ậ n trong thiế t k ế c ơ c hế k iể m so á t lã i su ấ t nh ư : H ì nh thà nh hệ t h ố ng l ã i suấ t đ iề u tiế t c ủ a N HTW, s ử d ụ ng ph ố i h ợ p c á c c ô ng c ụ đ ể đ iề u tiế t lã i suấ t th ị t r ườ ng ... n h ư ng hiệ u qu ả và k ế t qu ả c ò n nhi ề u h ạ n chế b ở i nề n t ả ng cho c ơ c h ế k iể m so á t lã i su ấ t ch ưa đ ượ c thi ế t lậ p. N ó t hể h iệ n nh ư s au: 1 .1. Ch ưa ch ủ đ ộ ng trong đ iề u tiế t m ặ t b ằ ng l ã i su ấ t th ị t r ư ờ n g t i ề n t ệ . Do đ ó c h ưa th ự c vai tr ò h ướ ng d ẫ n s ự b i ế t đ ộ ng c ủ a lã i su ấ t t h ị t r ườ ng. C ụ t h ể , mứ c lã i suấ t t á i c ấ p vố n và l ã i suấ t tr ầ n t ă ng lê n và o t há ng 1 n ă m 1998 diễ n ra sau khi mứ c lã i suấ t cho vay ngắ n h ạ n c ủ a N HTM đ ã n h ích l ê n từ t h á ng 10 nă m 1997 tr ướ c đ ó . T ượ ng t ự, m ức lã i 12
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô s uấ t t á i c ấ p vố n đ ượ c đ i ề u ch ỉ nh gi ả m t ừ 1 3,2% xu ố ng c ò n 12% và o t há ng 2/1999 sau khi mứ c lã i suấ t ng ắ n h ạ n c ó x u h ướ ng giả m và o t há ng 12 n ă m 1998 t ừ 1 4,7% xu ố ng 14,5% và x u ố ng tiế p 14% và o t há ng 2/1999. T ừ t h ờ i đ iể m thá ng 2/1999 đ ế n th á ng 8/2001, m ứ c lã i suấ t th ị t r ườ ng gi ả m liê n t ụ c t ừ 1 4% xuố ng c ò n 9,3% đ ố i vớ i lã i su ấ t ngắ n hạ n, r ồ i t ừ 1 4,7% xu ố ng c ò n 10,3% đ ố i v ớ i lã i suấ t trung h ạ n v à d à i hạ n t rong khi diễ n bi ế n lã i suấ t tr ầ n và c ơ b ả n lạ i t á ch khỏ i xu h ướ ng th ị t r ườ ng, s ự t ă ng lê n c ủa lã i su ấ t t á i c ấ p vố n và o thá ng 2/2003 t ớ i 6 ,6%/nă m c ũ ng khẳ ng đ ị nh nh ữ ng diễ n biế n c ủa m ặ t b ằ ng lã i suấ t th ị t r ườ ng đ ã c ó x u h ướ ng t ă ng và o cuố i n ă m. 1 .2 Nh ững ph ả n ứ ng củ a l ã i su ấ t th ị t r ườ ng đ ố i v ớ i lã i su ấ t. T h ực t ế c ho th ấ y m ố i quan hệ g i ữa c á c mức lã i suấ t lỏ ng lẻ o, k h ô ng ph ố i h ợ p hiệ u qu ả v à c h ức nă ng c ủ a ch ú ng c ó b i ê n gi ớ i. T ừ t há ng 6/2002 NHNN ch ủ y ế u s ử d ụ ng nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở đ ể p hả n ứ ng biế n đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng tiề n t ệ . M ặ t n ữa mố i quan h ệ n hâ n qu ả t ruyề n thố ng gi ữa lã i suấ t ch ủ đ ạ o v à lã i su ấ t th ị t rườ ng kh ô ng đ ượ c th ể h iệ n trong mố i li ê n hệ c ủ a l ã i suấ t t á i c ấ p v ố n và lã i suấ t liê n ngâ n h à ng. C ó t hể c hứ ng mì nh b ằ ng con s ố n h ư s au: V à o qu ý 4 n ă m 2000 v à q u ý 3 ,4 nă m 2001 khi th ị t r ườ ng l â m v à o c ả nh c ă ng thẳ ng v ề n gu ồ n v ố n V N Đ , lã i su ấ t liê n ng â n hà ng t ă ng t ớ i 60% t ừ 4 ,5% và o thá ng 9/2000 t ớ i hơ n 7% và o th á ng 9/2001 và tă ng nhẹ và o nă m 7/2001t ớ i 5,5% và o t há ng 11,12/2001 trong khi lã i suấ t t á i c ấ p v ố n kh ô ng c ó b i ể u hiệ n biế n đ ộ ng. H ầ u nh ư t ừ t h á ng 8/2001 đ ế n thá ng 8/2002 lã i suấ t li ê n ng â n h à ng lu ô n ư u th ế hơ n lã i suấ t t á i suấ t v ố n. 1 .3 C á c th ị t r ườ ng do ng â n h à ng nh à n ướ c t ổ c h ứ c m à t h ô ng q ua đ ó t á c đ ộ ng v à o lã i su ấ t huy đ ộ ng v ố n v à c ho vay c ủ a t ổ c h ứ c t í n d ụng ng à y c à ng l ớ n, quy m ô t ă ng, doanh số c ao nh ư ng di ễ n bi ế n l ạ i b ấ t th ư ờ ng. T rong l ú c nhiề u ngâ n hà ng th ươ ng mạ i thiế u v ố n chung, d à i h ạ n p hả i huy đ ộ ng v ớ i lã i suấ t tr ê n 8%/n ă m th ì p h ả i đ ầ u t ư h à ng tr ă m t ỷ 13
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô đ ồ ng và o t í n phi ế u kho b ạ c nh à n ướ c, ch ị u lỗ đ ể g iả i quy ế t v ầ n đ ề t hanh kho ả n và v ố n kh ả d ụ ng. Ng ượ c lạ i, trong khi nh i ề u phiê n dao d ịch nghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở lạ i kh ô ng c ó t hà nh viê n. Đ iề u đ ó c h ứ ng t ỏ k hả n ă ng đ iề u h à nh vố n kh ả d ụ ng c ủ a NHTM, c ủa NHNN ch ư a t hô ng suố t. Bê n c ạ nh đ ó c á c NHTM c ổ p hầ n v à c hi nhá nh ngâ n hà ng n ướ c ngo à i v ẫ n ngo à i cu ộ c, đ ặ c bi ệ t là c á c c ô ng ty b ả o hiể u lạ i vắ ng b ó ng tr ê n th ị t r ườ ng đ ấ u thầ u t í n phiế u kho b ạ c. 2 . C ô ng c ụ t h ị t r ườ ng m ở . B ê n c ạ nh nh ữ ng k ế t quả k hả q uan nghiệ p v ụ t h ị t rườ ng m ở vâ n b ộ c l ộ mộ t s ố hạ n chế : H o ạ t đ ộ ng nghi ệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở là mộ t ho ạ t đ ộ ng ho à n to à n m ớ lê n m ộ t s ố t ổ c hức vẫ n c ò n nhi ề u b ỡ n gỡ k hi tham gia. Nghiệ p v ụ t h ì t r ườ ng m ở r a đ ờ i trong đ i ề u kiệ n n ề n kinh t ế c ò n đ ang ỏ t r ì nh đ ộ p há t triể n th ấ p, ch ưa ổ n đ ị nh, th ị t r ườ ng t à i ch í nh v à t h ị t r ườ ng tiề n t ệ c h ưa phá t triể n, n ề n kinh t ế t h ế g iớ i lạ i kh ô ng ng ừ ng biế n đ ộ ng, mô i t r ườ ng ho ạ t đ ộ ng c ủa c á c t ổ c h ức t í n d ụ ng c ò n ch ứa đ ự ng nhi ề u r ủ i ro. - Ho ạ t đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng m ở c h ưa th ực s ự s ô i đ ộ ng, m ỗ i phi ê n g iao d ịch ch ỉ c ó t ừ 1 - 4 thà nh vi ê n tham gia, chiế m t ỷ lệ t ươ ng đ ố i th ấ p s o vớ i t ổ ng s ố c á c thà nh vi ê n v à c hiế m t ỷ lệ r ấ t nhỏ t rong t ổ ng s ố c á c T CTD. C á c thà nh viê n tham gia là c á c NHTM quố c doanh do l ượ ng h à ng hó a tr ê n th ị t rườ ng ch ủ y ế u t ậ p trung t ạ i c á c ngâ n hà ng nà y, c ò n v iệ c tham gia c á c TCTD kh á c tr ê n th ị t r ườ ng c ò n nhi ề u mở n h ạ t. - Hà ng h ó a c ò n ngh è o nà n, kh ô ng đ a d ạ ng về c h ủ ng lo ạ i và t hờ i h ạ n. Lu ậ t NHNH quy đ ị nh ch ỉ c ó c á c lo ạ i giấ y t ờ c ó g i á n gắ n h ạ n mớ i đ ượ c giao d ịch tr ê n th ị t r ườ ng mở , do v ậ y đ ã g iớ i hạ n và t hu hẹ p phạ m v i ho ạ t đ ộ ng c ủa th ị t r ườ ng mở . 3 .Ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng. T ỷ l ệ t í n d ụ ng trung, d à i h ạ n t ă ng v à k h ô ng t ươ ng x ứ ng v ơ i tố c đ ộ t ă ng ngu ồ n v ố n huy d ộ ng c ủ a c á c lo ạ i vố n nà y. Trong vò ng quay c ủa kinh t ế t h ị t r ườ ng, nhu c ầ u v ố n là r ấ t cao, th ì n gu ồ n vố n đ ầ u t ư t ừ n gâ n s á ch hà ng n ă m cho đ ầ u t ư c ò n r ấ t hạ n hẹ p, vố n t ự c ó c ủa c á c d oanh nghi ệ p r ấ t nh ỏ , d o vậ y c á c doanh nghi ệ p khi c ầ n v ố n cho s ả n 14
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô x uấ t kinh doanh đ ề u trô ng chờ và o ngu ồ n v ố n trung và d à i hạ n c ủa h ệ t hô ng ng â n hà ng. Trong khi đ ó n gu ồ n v ố n ch ủ yế u c ủa c á c NHTM là n gu ồ n vố n ng ắ n hạ n nê n NHTM kh ô ng đ á p ứ ng đ ượ c nhu c ầ u v ố n trung v à d à i h ạ n. T ì nh t rạ ng n à y ch ưa c ó g i ả i phá p t ố i ư u, mớ i ch ỉ c ó g i ả i p há p t ì nh thế là n gà nh ng â n hà ng cho phé p. S ở d ĩ t ì nh tr ạ ng trê n t ồ n t ạ i vì : - Y ế u t ố đ ầ u tiê n ả nh hưở ng đ ế n huy đ ộ ng v ố n trung và d à i hạ n v à n gâ n h à ng l à t h ị t r ườ ng ch ứ ng kho á n ở nướ c ta hiệ n nay ở g ia i đ o ạ n s ơ k hai, c á c s ả n phẩ m trê n th ị tr ườ ng ti ề n t ệ c h ưa nhiề u, ho ạ t đ ộ ng đ ơ n g iả n, thuầ n t ú y. M ặ t khá c hệ t h ố ng phá p luậ t c ò n thiế u nh ữ ng quy đ ị nh t o à n diệ n trong việ c đ iề u ch ỉ nh c á c ho ạ t đ ộ ng, ti ế p theo là n h ữ ng hạ n c hế c ủ a ch í nh ng à nh ng â n h à ng trong m ọ i ho ạ t đ ộ ng chu chuy ể n ngu ồ n v ố n c ủ a c á c doanh nghiệ p. 4 . T á i c ấ p vố n v à v i ệ c ki ể m so á t l ượ ng ti ề n cung cấ p. T h ực hiệ n m ụ c tiê u c ủa ch í nh s á ch t à i ch í nh NHNN đ ã s ử d ụ ng n ghi ệ p v ụ t á i c ấ p vố n nh ư l à c ô ng c ụ đ ể đ iề u tiế t vi ệ c mở r ộ ng hay thu h ẹ p t ổ ng kh ố i l ượ ng ti ề n hay t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n trong nề n k inh t ế . T ừ t ổ ng kh ố i l ượ ng tiề n cung ứ ng đ ượ c ph é p t ă ng lê n hà ng n ă m NHNN kiể m so á t ch ặ t chẽ k h ố i l ượ ng t í n d ụ ng cho c á c NHTM qua n ghi ệ p v ụ t á i c ấ p vố n. Tuy nhi ê n do trong nề n kinh t ế c h ưa l ư u th ô ng h ố i p hi ế u và t h ươ ng phiế u nê n NHNN ch ưa c ó đ iề u ki ệ n th ự c hi ệ n t á i c ấ p vố n qua tá i chiế t khấ u c á c k ỳ p hiế u th ươ ng m ạ i c ũ ng nh ư c h ưa t á i c ấ p vố n qua c á c th ế c hấ p b ằ ng nh ữ ng ch ứ ng t ừ c ó g iá . Trê n tầ m v ĩ m ô N HNN vẫ n ch ưa kiể m so á t đ ượ c to à n b ộ c á c k ê nh t í n d ụ ng n ằ m ngo à i n gâ n hà ng, nh ư k hố i l ượ ng c ủa t ổ ng c ục đ ầ u t ư và hệ t hố ng kho b ạ c. Đ â y là 1 mả ng c ủa t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n c ầ n nằ m trong s ự k iể m s o á t c ủa NHNN> 5 . D ự t rữ b ắ t bu ộ c: T ừ nă m 1991, d ự t r ữ b ắ t buộ c đ ượ c á p d ụ ng nh ư mộ t c ô ng c ụ c h ủ y ế u đ ể đ iề u hà nh ch í nh s á ch t à i ch í nh theo ph á p lệ nh ng â n h à ng, t ỷ l ệ d ự tr ữ b ắ t bu ộ c c ó t h ể ở mức 10 - 35% t ổ ng ngu ồ n vố n huy đ ộ ng c ủ a c á c N HTM. Song xé t ho à n c ả nh th ực t ế , ti ề m l ự c c ủ a c á c NHTM Việ t Nam 15
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô q uy ế t đ ị nh d ự t r ữ b ắ t buộ c ở mứ c 10%. T ỷ lệ nà y t ừ nă m 1991 t ớ i nay n h ư ng k ỷ l uậ t ch ấ p hà nh c ủa c á c NHTM ch ưa nghi ê m t úc n ê n t á c d ụ ng c ủa c ô ng c ụ n à y k é m hi ệ u quả . Đ ầ u n ă m 1994, NHTW đ ã c ó q uy đ ị nh b ổ x ung: T ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c đ ơ n v ị lo ạ i tiề n g ử i kh ô ng k ỳ h ạ n là 1 3%, đ ố i vớ i lo ạ i tiề n g ử i là 7 % nh ư ng c ũ ng là đ ể t hi h à nh cho mộ t th ờ i gian d à i. S ự ổ n đ ị nh nh ư v ậ y đ ã nó i lê n r ằ ng, ở n ướ c ta và o thờ i k ỳ nà y mớ i b ướ c đ ầ u s ử d ụ ng c ô ng c ụ n à y, nê n ch ưa c ó k hả n ă ng đ i ề u khiể n n ó mộ t c á ch linh ho ạ t t heo th ị t r ườ ng tà i ch í nh lu ô n bi ế n đ ộ ng trong l ư u thô ng, nê n ch ưa th ực h iệ n đ ầ y đ ủ v ai trò đ iề u khi ể n kh ố i lượ ng tiề n l ư u thô ng hạ n chế b ở i s ố t í n d ụ ng c ủa c á c NHTM như c h ứ c nă ng v ố n c ó c ủa c ô ng c ụ n à y. CHƯƠNG III M ỘT S Ố Ý K I ẾN Đ Ề X UẤT ĐỔI M ỚI VÀ H OÀN T HI ỆN CHÍNH S ÁCH T IỀN TỆ G ÓP P H ẦN Ổ N Đ ỊNH N ỀN K INH T Ế VIỆT NAM T RONG GI AI Đ O ẠN H I ỆN N AY . N ướ c ta đ ang theo đ uổ i mộ t ch í nh s á ch phá t tri ể n kinh t ế t heo c ơ c hế t h ị t r ườ ng v ớ i đ ị nh h ướ ng XHCN v à hộ i nhậ p d ầ n vớ i khu v ự c. N h ữ ng ả nh h ưở ng chu k ì d o t á c đ ộ ng c ủ a l ực l ượ ng th ị t r ườ ng trong v à n go à i n ướ c là h iệ n t ượ ng t ấ t yế u trong c ơ c h ế nà y. Ch í nh s á ch kinh t ế v ĩ mô , đ ặ c biệ t là c h í nh s á ch ti ề n t ệ p h ả i đ ả m b ả o t í nh ch ủ đ ộ ng, s á ng t ạ o, linh ho ạ t v à n hạ y b é n nh ằ m gi ả m thi ể u c á c biế n đ ộ ng chu k ì t rong n gắ n hạ n v à t ạ o s ự ổ n đ ị nh v ề d à i hạ n. N ề n kinh t ế V i ệ t Nam hi ệ n nay v ẫ n c ò n phả i đ ố i mặ t vớ i nhiề u khó k h ă n, b ấ t c ậ p hơ n, c ơ c hế t h ị t r ườ ng vẫ n đ ang trong quá t r ì nh thiế t lậ p, quả n l ý n h à n ướ c vẫ n c ò n 16
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô k é m hiệ u l ực, ho ạ t đ ộ ng c ủa c á c khu v ực doanh nghi ệ p nh à n ướ c ch ưa đ ạ t hiệ u quả c ao... Trong nh ữ ng nă m t ớ i c á c c â n đ ố i kinh t ế v ĩ m ô c ó n h i ề u kh ó k hă n hơ n đ ặ c bi ệ t là c â n đ ố i ngâ n s á ch, c á n c â n thanh to á n q u ố c t ế , lạ m phá t, á p lực về lao đ ộ ng và v i ệ c là m lớ n, cu ộ c kh ủ ng h o ả ng tà i ch í nh khu v ực c ò n ả nh h ư ở ng nhi ề u thê m và o đ ó là ả nh h ưở ng c ủ a thi ê n tai và c h ú ng ta v ẫ n ch ưa kh ắ c ph ục h ế t. Tuy n hi ê n, n h ữ ng thu ậ n l ợ i c ó t hể n h ì n th ấ y đ ượ c l à s ự ổ n đ ị nh v ề c h í nh tr ị - xã hộ i, s ự lớ n mạ nh về t hế và l ực nề n kinh t ế V iệ t Nam qua nhi ề u n ă m đ ổ i m ớ i, quan h ệ k inh t ế đ ố i ngo ạ i c ò n nhi ề u c ơ hộ i đ ể t ă ng th ê m tiề m l ực k inh t ế t h ô ng qua ho ạ t đ ộ ng th ươ ng m ạ i, đ ầ u t ư, g ó p phầ n hỗ t r ợ c ả i t hiệ n c á n c â n thanh to á n quố c t ế . Đ ồ ng th ờ i c á c ch í nh s á ch đ ã t riể n k hai trong nh ữ ng nă m tr ướ c s ẽ p há t huy t á c d ụ ng t ố t. Nh ư vâ y, giai đ o ạ n t ớ i nề n kinh t ế V i ệ t Nam c ò n ph ả i đ ố i đ ầ u vớ i r ấ t nhi ề u nh ữ ng k h ó k hă n v à v i ệ c gi ữ v ữ ng mức t ă ng tr ư ở ng, phá t triể n và ổ n đ ị nh l à r ấ t k h ó , đ ò i h ỏ i s ự h o à n thiệ n d ầ n c ủa t ấ t c ả c á c ch í nh s á ch kinh t ế t rong đ ó c h í nh s á ch tiề n t ệ m ộ t c ô ng c ụ h ữ u hiệ u t ạ o lê n m ộ t ph ầ n nh ữ ng t hà nh c ô ng trong giai đ o ạ n qua và s ẽ là c ô ng c ụ đ ắ c lực trong giai đ o ạ n t ớ i. 1 . Đ i ề u h à nh cung ứng ti ề n t ệ . N HNN c ầ n tiế p t ục th ực hiệ n ch í nh s á ch tiề n t ệ t hắ t chặ t trong đ ó k iể m so á t khố i lượ ng tiề n cung ứ ng, v ừa đ á p ứ ng đ ầ y đ ủ y ê u c ầ u p h ươ ng tiệ n thanh to á n c ủ a nề n kinh t ế t heo t í n hi ệ u th ị t r ườ ng, v ừa k ịp t hờ i c ó n h ữ ng biệ n p h á p đ ể t hu h ú t tiề n mặ t về , giả m b ớ t s ức é p lạ m p há t. Khố i l ượ ng tiề n t ệ t ă ng th ê m ch ỉ l à mộ t ch ỉ t i ê u c ó t í nh đ ị nh h ướ ng NHTW phả i theo d õ i diễ n bi ế n c ủ a ho ạ t đ ộ ng kinh tế , s ự b iế n đ ổ i giá c ả và t ỷ g iá hố i đ o á i đ ể đ iề u ch ỉ nh k ịp thờ i việ c cung ứ ng tiề n s ao cho vi ệ c t ă ng, giả m khố i l ượ ng tiề n kh ô ng ả nh h ưở ng t ớ i giá c ả t h ị t r ườ ng và l à m t ắ c ngh ẽ n lư u th ô ng. Việ c đ iề u ch ỉ nh n à y phả i th ực hiệ n t hô ng qua c á c nhu c ầ u đ ố i ứ ng t ạ o ra trong l ĩ nh v ực t ạ o ti ề n b ằ ng c á c c h í nh s á ch t í n d ụ ng về n go ạ i hố i. Trong qua tr ì nh đ iề u h à nh, c ă n c ứ và o t í n hi ệ u c ủ a th ị t r ườ ng NHNN c ầ n đ iề u h ò a khố i lượ ng tiề n cung ứ ng 17
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô v à o c á c mụ c tiê u cho th ích hợ p và p h ươ ng th ức cung ứ ng tiề n th ô ng q ua c á c k ê nh: - M ua ngo ạ i t ệ c ho qu ỹ d ự t r ữ. - C ấ p t í n d ụ ng cho NHTM thô ng qua ch ươ ng tr ì nh t í n d ụ ng c ủ a n hà n ướ c, vố n cho ngâ n hà ng ph ục v ụ n g ườ i ngh è o. - C ho vay t á i c ấ p vố n và t á i chiế t khấ u. - C ấ p đ ủ v ố n đ iề u lệ c ho doanh nghiệ p nh à n ướ c. - T ă ng vố n đ i ề u lệ c ho NHTM quố c doanh. - N ghiệ p v ụ t h ị t r ườ ng mở . 2 . C h í nh s á ch qu ả n l ý n go ạ i hố i v à đ i ề u h à nh t ỉ g iá : 2 .1 Ch í nh sá ch qu ả n l ý n go ạ i h ố i. C h í nh s á ch qu ả n l ý n go ạ i hố i ph ả i h ướ ng t ớ i mụ c tiê u ch ủ yế u l à b ả o vệ đ ồ ng tiề n Việ t Nam, t ạ o tiề n đ ề c ho t ươ ng lai c ó mộ t đ ồ ng tiề n V iệ t Nam chuy ể n đ ổ i. Ch í nh s á ch quả n l ý n go ạ i h ố i c ầ n đ ư ợ c k ế t hợ p c hặ t chẽ vớ i ch í nh s á ch n go ạ i th ươ ng đ ể c ó k ế t quả b ộ i thu trong c á n c â n th ươ ng m ạ i, ổ n đ ị nh t ỉ g i á hố i đ o á i, t ă ng d ự t r ữ n go ạ i t ệ . C á n c â n thanh to á n quố c tế p hả i đ ượ c s ử d ụ ng nh ư mộ t c ô ng c ụ đ iề u ti ế t v ĩ mô . NHNN ph ả i ph â n t ích đ iề u ch ỉ nh c á n c â n thanh to á n q u ố c t ế đ ể đ ả m b ả o c â n b ằ ng hợ p l ý t rong giao d ị ch đ ố i ngo ạ i. C ầ n linh h o ạ t trong quả n l ý n go ạ i h ố i cho ph ù h ợ p vớ i qu á t r ì nh chuy ể n đ ổ i nề n k inh t ế n hằ m đ ả m b ả o ổ n đ ị nh t ỷ g iá , ổ n đ ị nh ti ề n t ệ t ạ o c ơ đ ể đ iề u h à nh ch í nh s á ch tiề n t ệ m ộ t c á ch thuậ n l ợ i. 2 .2. C h í nh sá ch đ i ề u h à nh t ỷ g i á . C h í nh s á ch t ỷ g i á là m ộ t b ộ p hậ n c ủ a ch í nh s á ch tiề n t ệ v à c ó n hi ệ m v ụ đ ả m b ả o ổ n đ ị nh tiề n t ệ k iề m chế lạ m ph á t g ó p ph ầ n t ă ng t r ưở ng kinh t ế mức đ ộ c ao, b ề n v ữ ng. 2 .2.1 H ư ở ng t ớ i ch í nh sá ch t ỷ g i á câ n b ằ ng cung cầ u. Đ ể t h ị t r ườ ng ngo ạ i h ố i ho ạ t đ ộ ng hiệ u quả v ớ i doanh s ố d ao d ịch c ực đ ạ i c ó đ ộ t hanh qu ả n cao và c hi ph í g iao d ịch th ấ p th ì t ỷ g i á p h ả i đ ượ c h ì nh th à nh mộ t c á ch khá ch quan theo quy lu ậ t cung c ầ u. V ớ i vai t r ò là N HTW, hiệ n nay NHNN quả n l ý t h ị t r ườ ng ngo ạ i t ệ c h ủ yế u t hô ng qua quan h ệ mua b á n, c ô ng b ố t ỷ g iá b ì nh qu â n giao d ịch li ê n 18
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô n gâ n hà ng, quy đ ị nh trầ n t ỷ g i á g iao d ịch ngay, t ỷ g iá p hầ n tră m gia t ă ng c ủa t ỷ g iá k ì hạ n và c á c biệ n phá p qu ả n l ý n go ạ i h ố i. 2 .2.2 Ho à n thi ệ n v à p h á t tri ể n th ị tr ư ờ ng ngo ạ i t ệ l i ê n ng â n h à ng. - T hực hiệ n vai tr ò c ủa NHTW là n g ư ờ i mua b á n cu ố i c ù ng trê n t h ị t r ườ ng ngo ạ i hố i, hiệ n t ạ i do t ỷ g i á c h ưa th ực s ự l à m ch ức nă ng đ iề u t iế t quan hệ c ung c ầ u th ì v ai tr ò h ướ ng d ẫ n đ iề u tiế t c ủ a NHTW c ầ n đ ượ c th ể h i ệ n th ô ng qua việ c mua b á n ngo ạ i t ệ c u ố i c ù ng trê n th ị t r ườ ng ngo ạ i h ố i. Ngo à i ra NHNN c ầ n tham gia và t h ực hi ệ n c á c ngh ĩ a v ụ k inh doanh ngo ạ i t ệ k ì hạ n, ho á n đ ổ i đ ú ng nh ư q uy đ ị nh nhằ m tạ o đ iề u kiệ n cho NHTM tham gia t ích c ực hơ n và o th ị t r ườ ng ngo ạ i hố i. - T i ế n hà nh thi ế t lậ p th ị t r ườ ng ngo ạ i l ệ l i ê n ng â n hà ng theo quy m ô , h ì nh th ực t ổ c h ức k é p bao g ồ m th ị t r ườ ng ngo ạ i t ệ l iê n ngâ n hà ng t r ực ti ế p gi ữa c á c ngâ n h à ng và t h ị t r ườ ng gi á n tiế p qua mô i giớ i. - M ở r ộ ng s ố l ượ ng thà nh viê n, m ặ t khá c c ầ n t ạ o ra mô i tr ườ ng v à đ i ề u kiệ n đ ể c á c thà nh viê n tham gia th ị t r ườ ng mộ t c á ch t ích c ự c h ơ n. Nghi ê n c ứ u h ì nh th à nh hiệ p hộ i c á c nhà k inh doanh ngo ạ i hố i Vi ệ t N am. - Ho à n thi ệ n c ơ c hế g iao d ị ch, hiệ n đ ạ i hó a khâ u thanh to á n trang t hiế t b ị c ô ng ngh ệ , thô ng tin ti ê n tiế n n â ng cao tr ì nh đ ộ và k ĩ nă ng kinh d oanh cho c á c c á n b ộ . 2 .2.3 Ho à n thi ện và m ở rộ ng c á c nghi ệp v ụ k inh doanh ti ề n t ệ . V ề n ghi ệ p v ụ k ì h ạ n và h o á n đ ổ i, tr ư ớ c mắ t lê n cho phé p c á c n gâ n h à ng th ực hiệ n c á c h ợ p đ ồ ng vớ i c á c k ì hạ n linh ho ạ t mà k h ô ng b ị k h ố ng chế t hờ i hạ n. B ê n c ạ nh đ ó , t ừ ng b ướ c nớ i r ộ ng t ỷ lệ % g ia t ă ng c ho phé p đ ể c á c ng â n h à ng c ó t h ể yế t gi á c ạ nh trang cho th ị t rườ ng c ó đ ộ t hanh kho ả n cao hơ n và s ô i đ ộ ng hơ n. - M ở rộ ng nghi ệ p v ụ q uyề n ch ọ n tiề n t ệ : Đ ể p h ù h ợ p vớ i tr ình đ ộ t h ị t r ườ ng v à n hu c ầ u thực tiễ n, tr ướ c mắ t NHNN cho phé p v à h ướ ng d ẫ n c á c NHTM tiế n h à nh thực hi ệ n nghi ệ p v ụ q uy ề n chọ n ti ề n t ệ . 19
- Tiể u luậ n kinh tế vĩ mô - V ề n ghi ệ p v ụ t ươ ng lai: Nghi ệ p v ụ nà y nổ i tiế ng l à mộ t cuộ c c hơ i d à nh cho nh ữ ng ng ườ i chấ p nh ậ n r ủ i ro cao. Do đ ó v ớ i th ị t r ườ ng n on trẻ c ủa Việ t Nam th ì c h ưa lê n mở r ộ ng nghiệ p v ụ t hi tr ườ ng nà y. 3 .Ch í nh s á ch huy đ ộ ng v ố n và t í n d ụ ng Đ â y l à k ê nh đ ã , đ ang và c ò n tiế p t ụ c đ ó ng vai tr ò c h ủ l ực trong v iệ c huy đ ộ ng v ố n cho nề n kinh t ế . Tuy nhi ê n do đ ộ s â u t à i ch ính b ì nh q uâ n c ủa c á c ngâ n hà ng Việ t Nam c ò n quá t h ấ p: N ă m 2002 ch ỉ s ố t ổ ng h uy đ ộ ng tr ê n GDP mớ i đ ạ t 55%, trong khi đ ó c on s ố n à y c ủa Th á i Lan là 9 4%, Trung Quố c là 1 37%... đ iề u đ ó nó i lê n r ằ ng tiề n nă ng v ố n trong d â n c ư c ò n r ấ t l ớ n. Đ ể h uy đ ộ ng t ố t qua k ê nh ch ủ l ực nà y c ầ n í t nh ấ t ba đ iề u kiệ n c ơ b ả n l à ổ n đ ị nh kinh t ế v ĩ mô , t ă ng tiề m l ực t à i ch í nh cho c á c ngâ n hà ng v à nâ ng cao uy t í n đ ồ ng tiề n Vi ệ t Nam. T rong nề n kinh t ế t h ị t r ườ ng, ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng đ ó ng vai tr ò đ iề u tiế t th ườ ng xuy ê n đ ố i vớ i vi ệ c gi ả i quyế t mố i quan h ệ g iữa t ă ng t r ưở ng kinh t ế v à lạ m phá t. D ựa và o vi ệ c mở r ộ ng t í n d ụ ng ng ườ i ta c ó t hể đ ạ t đ ế n s ứ mở r ộ ng s ả n xu ấ t kinh doanh v à đ ầ u tư x â y d ự ng c ơ b ả n v à n g ượ c lạ i. V ì vậ y c ô ng c ụ h ạ n mức t í n d ụ ng c ó ý n gh ĩa quan tr ọ ng v à v i ệ c xá c đ ị nh h ạ n mứ c t í n d ụ ng là r ấ t c ầ n thiế t đ ể t h ực hi ệ n mụ c tiê u c hố ng lạ m phá t và ổ n đ ị nh k inh t ế . 3 . Đ i ề u h à nh ch í nh sá ch ti ề n t ệ vớ i c ô ng c ụ q u ả n l ý . 3 .1 D ự t rữ b ắ t bu ộ c. T hô ng qua vi ệ c th ực hi ệ n chế đ ộ d ự t rữ b ắ t bu ộ c NHNN đ iề u h à nh t ổ ng ph ươ ng tiệ n thanh to á n qua c ơ c hế t á c đ ộ ng đ ế n khố i l ượ ng v à g iá t ín d ụ ng c ủa c á c ngâ n h à ng th ươ ng m ạ i. M uố n c ô ng c ụ nà y tr ở lê n c ó h iệ u quả hơ n th ì : Tr ướ c mắ t ph ả i ho à n hiệ n t ừ ng b ướ c c á c vă n b ả n phá p l ý t rong l ĩ nh v ự c n à y, linh ho ạ t đ iề u ch ỉ nh t ỷ lệ d ự t r ữ b ắ t b u ộ c cho ph ù h ợ p v ớ i t ì nh h ì nh th ực t ế . NHNN c ó t hể ho à n lạ i s ố t iề n lã i mà N HTM ph ả i tr ả c ho kh á ch h à ng c ó t iề n g ử i đ ể đ ả m b ả o cho N HTM kinh doanh c ó lã i. C ầ n th ố ng nh ấ t m ộ t t ỷ l ệ d ự t r ữ b ắ t bu ộ c cho c á c lo ạ i tiề n g ử i c ó k ì hạ n và k h ô ng c ó k ì hạ n. Thố ng nhấ t l ậ p s ố t iề n d ự t r ữ b ắ t buộ c và o mộ t t à i kho ả n tiề n g ử i kh ô ng k ì h ạ n và q uả n l ý t heo h ạ n mứ c; t h ực hi ệ n việ c thay đ ổ i hay ho à n lạ i tiề n lã i s ố t iề n lã i, s ố t iề n 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn: Các công cụ của chính sách tiền tệ ở Việt Nam - Thực trạng và giải pháp hoàn thiện
39 p | 8692 | 2591
-
Luận Văn: Chính sách tiền tệ và đánh giá về việc thực thi chính sách tiền tệ ở Việt Nam trong những năm gần đây
63 p | 625 | 254
-
Luận Văn: Chính sách tiền tệ và các công cụ gián tiếp của chính sách tiền tệ
40 p | 413 | 117
-
Đề tài: Các công cụ của chính sách tiền tệ ở Việt Nam - Thực trạng và giải pháp hoàn thiện
40 p | 369 | 114
-
Luận văn: Chính sách tiền tệ và vai trò điều tiết kinh tế vĩ mô của Ngân hàng trung ương
21 p | 462 | 111
-
LUẬN VĂN:Chính sách tiền tệ ở Việt Nam hiện nay
43 p | 715 | 109
-
LUẬN VĂN: Chính sách tiền tệ- thực trạng và giải pháp hoàn thiện Chính sách tiền tệ ở Việt Nam
43 p | 249 | 72
-
LUẬN VĂN: Chính sách tiền tệ và đánh giá về việc thực thi chính sách tiền tệ ở Việt Nam trong những năm gần đây
71 p | 196 | 63
-
LUẬN VĂN: Chính sách đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Việt Nam trong tiến trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế
36 p | 318 | 63
-
Chủ đề Mô hình hoạt động của một số NHTW trên thế giới? Việc sử dụng chính sách tiền tệ của Việt Nam đã được kết hợp với chính sách tài khóa như thế nào (trong vòng 3 năm qua)?Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình thực hiện những chính sách này
29 p | 204 | 44
-
Luận văn:Chính sách tiền tệ phù hợp với kinh tế trong nước và nhu cầu hội nhập kinh tế quốc tế
30 p | 162 | 43
-
LUẬN VĂN:Chính sách kinh tế mới của Lênin và sự vận dụng nó ở Việt
46 p | 117 | 17
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Nghiên cứu thực hiện chính sách tiền lương trong bệnh viện công lập ở Việt Nam hiện na
89 p | 136 | 16
-
LUẬN VĂN:Chính sách tiền tệ - Tự do hóa lãi suất ở Việt Nam hiện nay
21 p | 116 | 14
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Công cụ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia theo pháp luật Việt Nam
88 p | 51 | 11
-
Tóm tắt Luận văn Chính sách công: Thực hiện chính sách ứng dụng công nghệ thông tin tại Cục thông tin Khoa học công nghệ, thuộc Bộ Khoa học và công nghệ
26 p | 42 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Tobin'S Q trong cơ chế truyền dẫn chính sách tiền tệ ở Việt Nam
100 p | 3 | 0
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn