Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá xói mòn đất vùng lưu vực sông Đà thuộc ba tỉnh Lai Châu - Điện Biên - Sơn La

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> -----------------------<br /> <br /> Phạm Ngọc Hằng<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ XÓI MÒN ĐẤT VÙNG LƯU VỰC SÔNG ĐÀ<br /> THUỘC BA TỈNH LAI CHÂU – ĐIỆN BIÊN – SƠN LA<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> Hà Nội – Năm 2016<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> -----------------------<br /> <br /> Phạm Ngọc Hằng<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ XÓI MÒN ĐẤT VÙNG LƯU VỰC SÔNG ĐÀ<br /> THUỘC BA TỈNH LAI CHÂU – ĐIỆN BIÊN – SƠN LA<br /> <br /> Chuyên ngành: Khoa học Môi trường<br /> Mã số:<br /> <br /> 60440301<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> PGS. TSKH. Nguyễn Xuân Hải<br /> <br /> Hà Nội – Năm 2016<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn đặc biệt tới những người đã giúp đỡ và ủng hộ tôi<br /> trong luận văn này. Nếu không có sự giúp đỡ của họ, luận văn này sẽ không được hoàn<br /> thành.<br /> Đầu tiên, tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới thày giáo PGS.TSKH<br /> Nguyễn Xuân Hải, người đã tận tình hướng dẫn, luôn lắng nghe cũng như định hướng<br /> và hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình tôi thực hiện luận văn.<br /> Tôi cũng muốn cảm ơn chân thành đến thày cô trong Khoa Môi trường và Bộ<br /> môn Thổ Nhưỡng, Đại học Khoa học tự nhiên đã luôn tạo điều kiện cho tôi trong quá<br /> trình học tập và thực hiện luận văn. Đặc biệt, tôi rất cảm kích và cảm ơn Thạc sỹ Phạm<br /> Anh Hùng – Trung tâm Nghiên cứu Quan trắc và Mô hình hoá – ĐH Khoa học tự<br /> nhiên đã hỗ trợ và giúp đỡ tôi rất nhiều về chuyên môn.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo và cán bộ tại Sở Tài nguyên và Môi trường,<br /> Chi cục Bảo vệ môi trường, Uỷ ban nhân dân tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lai Châu, đã<br /> cung cấp tài liệu và tạo điều kiện tốt trong quá trình tôi đi thực địa tại địa phương. Tôi<br /> cũng rất cảm ơn tới Viện Khí tượng thuỷ văn Trung ương, Phòng Biến đổi khí hậu Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường – Bộ Công Thương đã hỗ trợ nhiệt tình giúp đỡ<br /> về công tác thu thập số liệu và văn bản Nhà nước liên quan đến Biến đổi khí hậu.<br /> Tôi vô cùng cảm kích với những tư vấn quý báu và vô cùng nhiệt tình của một số<br /> Giảng viên ở Đại học Thuỷ Lợi đặc biệt là Thạc sỹ Phạm Đức Nghĩa, TS Phạm Xuân<br /> Hoà, đã giúp tôi có thêm động lực và kiến thức để hoàn thành luận văn.<br /> Lời cảm ơn cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, đó chính là gửi đến<br /> các thành viên trong gia đình tôi, đặc biệt là cha mẹ tôi – họ đã luôn yêu thương, động<br /> viên, hỗ trợ và bên tôi mọi lúc tôi cần. Nếu không có họ, tôi sẽ không có ngày hôm<br /> nay, không có đủ hành trang về kiến thức, nhiệt huyết và vững tin đi tiếp con đường<br /> phía trước.<br /> <br /> TÁC GIẢ<br /> <br /> Phạm Ngọc Hằng<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1<br /> CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ...........................................3<br /> 1.1. Tổng quan về tài nguyên đất và hiện tượng xói món đất trên Thế giới và Việt<br /> Nam .................................................................................................................................3<br /> 1.1.1. Tài nguyên đất và hiện tượng thoái hóa đất trên Thế giới ...............................3<br /> 1.1.2. Nghiên cứu xói mòn đất và hiện tượng xói mòn đất trên đất dốc tại Việt Nam8<br /> 1.2. Đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội vùng nghiên cứu ...................14<br /> 1.2.1. Đặc điểm tự nhiên ...........................................................................................14<br /> 1.2.2. Hiện trạng tài nguyên đất và sử dụng đất .......................................................18<br /> 1.2.3. Xói mòn và các yếu tố ảnh hưởng đến xói mòn ..............................................26<br /> CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................29<br /> 2.1. Đối tượng nghiên cứu ...........................................................................................29<br /> 2.2. Phạm vi thực hiện .................................................................................................29<br /> 2.3. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................................29<br /> 2.3.1. Phương pháp thu thập, thống kê, tổng hợp tài liệu ........................................29<br /> 2.3.2. Phương pháp xây dựng các bản đồ chuyên đề ...............................................30<br /> 2.3.3. Lựa chọn Kịch bản Biến đổi khí hậu...............................................................35<br /> CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN..............................................................41<br /> 3.1. Phân tích xu thế mưa hiện tại và diễn biến trong tương lai .............................41<br /> 3.1.1. Lượng mưa năm ..............................................................................................41<br /> 3.1.2. Lượng mưa theo tháng, theo mùa ...................................................................43<br /> 3.1.3. Kịch bản biến đổi khí hậu tại khu vực nghiên cứu..........................................54<br /> 3.2. Xây dựng bản đồ nguy cơ xói mòn đất ...............................................................57<br /> 3.2.1. Bản đồ hệ số xói mòn đất do mưa (R) .............................................................57<br /> 3.2.2. Bản đồ hệ số K ................................................................................................60<br /> <br /> 3.2.3. Bản đồ hệ số LS ...............................................................................................61<br /> 3.2.4. Bản đồ hệ số xói mòn do biện pháp canh tác và quản lý (C*P) .....................63<br /> 3.2.5. Bản đồ nguy cơ xói mòn đất ............................................................................63<br /> 3.2.6. Đề xuất các giải pháp giảm thiểu xói mòn đất ...............................................69<br /> KẾT LUẬN ..................................................................................................................73<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................74<br /> PHỤ LỤC .....................................................................................................................79<br /> <br />