Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích cơ sở lý luận và đánh giá thực trạng của THPL về QLCC ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, luận văn đề xuất các giải pháp về tăng cường tổ chức THPL về QLCC ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………………./……………… ……../……. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ ĐÌNH LỘC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH ĐẮK LẮK - NĂM 2023 1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………………/……………… ……./…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ ĐÌNH LỘC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 8 38 01 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HUYỀN HẠNH ĐẮK LẮK - NĂM 2023 i
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Đắk Lắk, ngày 10 tháng 11 năm 2022 NGƯỜI CAM ĐOAN Võ Đình Lộc i
LỜI CẢM ƠN Tác giả luận văn xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, phòng Đào tạo, thuộc Học viện Hành chính Quốc gia, đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu. Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với TS. Nguyễn Huyền Hạnh đã hướng dẫn tác giả trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tác giả xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí cán bộ lãnh đạo, công chức, viên chức thuộc UBND huyện Ea Kar đã hợp tác, hỗ trợ cho tác giả trong quá trình khảo sát, góp phần làm nên thành công của luận văn. Cuối cùng tác giả xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã luôn động viên, chia sẻ và giúp đỡ để tác giả hoàn thành luận văn. Học viên Võ Đình Lộc ii
MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT iv DANH MỤC BẢNG v MỞ ĐẦU 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 10 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 10 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 10 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 12 7. Kết cấu của luận văn 12 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT 13 VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở HUYỆN EA KAR 1.1. Khái quát pháp luật về quản lý công chức 13 1.2. Khái quát thực hiện pháp luật về quản lý công chức cấp huyện 24 1.3. Nội dung thực hiện pháp luật về quản lý công chức 31 1.4. Các điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý công 32 chức cấp huyện Tiểu kết chương 1 38 Chương 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ 39 QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮK LẮK 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện Ea Kar 39 2.2. Phân tích thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở 40 huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk 2.3. Nhận xét thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở 61 huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk Tiểu kết chương 2 74 Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG 75 THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐẮC LẮK 3.1. Phương hướng tăng cường thực hiện pháp luật về quản lý công 75 chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk 3.2. Nhóm giải pháp tăng cường thực hiện pháp luật về quản lý 82 công chức ở huyện Ea Kar Tiểu kết chương 3 106 KẾT LUẬN 107 TÀI LIỆU THAM KHẢO 108 iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Nxb Nhà xuất bản QLCC Quản lý công chức THPL Thực hiện pháp luật UBND Uỷ ban nhân dân iv
DANH MỤC CÁC BẢNG STT Nội dung Trang 1 Bảng 2.1. Trình độ quản lý nhà nước của công chức huyện 41 Ea Kar năm 2021 2 Bảng 2.2. Công chức huyện Ea Kar phân theo trình độ đào 41 tạo 3 Bảng 2.3. Trình độ lý luận chính trị của công chức huyện Ea 42 Kar 4 Bảng 2.4. Trình độ tin học và ngoại ngữ của công chức 42 huyện Ea Kar 5 Bảng 2.5. Công chức huyện Ea Kar phân theo độ tuổi, giới 42 tính, đảng viên, người dân tộc thiểu số 6 Bảng 2.6. Kết quả khảo sát tình hình thực tế THPL về quản 50 lý biên chế, tổ chức tuyển dụng, nâng ngạch công chức huyện Ea Kar 7 Bảng 2.7. Kết quả khảo sát tình hình thực tế tổ chức THPL 56 về các chính sách khen thưởng, kỷ luật, bố trí, điều động, đánh giá, bổ nhiệm, luân chuyển, chế độ lương công chức huyện Ea Kar 8 Bảng 2.8. Kết quả khảo sát tình hình thực tế tổ chức THPL 60 về các chính sách đãi ngộ khác với công chức v
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Quản lý xã hội bằng pháp luật là phương thức quản lý cơ bản của tất cả các nhà nước đương đại trên thế giới. Để thực hiện quản lý xã hội, đòi hỏi mỗi nhà nước phải xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu điều chỉnh các quan hệ xã hội. Mặt khác, chất lượng đội ngũ công chức có ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng của hoạt động công vụ. Do đó, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ trong mối quan hệ với việc hoàn thiện thể chế, thiết chế, điều kiện vật chất bảo đảm cho hoạt động công vụ; các vấn đề đạo đức công vụ; các vấn đề về hiệu quả quản lý, sử dụng đội ngũ công chức. Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI chỉ rõ: “Thực hiện nghiêm Luật cán bộ, công chức, Luật Viên chức và các văn bản pháp luật có liên quan đến công tác cán bộ” [24] nhằm nâng cao chất lượng công tác cán bộ. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục xác định: Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước…; có cơ chế lựa chọn, đào tạo, thu hút, trọng dụng nhân tài… Đồng thời, có cơ chế sàng lọc, thay thế kịp thời những người không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm pháp luật, đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp, bị xử lý kỷ luật, không còn uy tín đối với nhân dân. Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2021 - 2030, phần mục tiêu chung đặt yêu cầu: Tiếp tục xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân, trên cơ sở những quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân trong giai đoạn 2021 - 2030. 1
Về mặt pháp lý, cùng với Luật Cán bộ, công chức năm 2008; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2019; Nghị định 138/2020/NĐ-CP ngày 27 tháng 11 năm 2020 quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức và các văn bản có liên quan, hệ thống pháp luật về công vụ, công chức ngày càng hoàn thiện. Tuy nhiên, trên thực tế còn nhiều vấn đề cần được giải quyết, như: Chất lượng đội ngũ công chức hiện nay chưa đảm bảo yêu cầu quản lý; vấn đề kiểm soát công vụ; phòng, chống tham nhũng trong hoạt động công vụ; trách nhiệm công vụ; vị trí việc làm… dẫn đến chất lượng thực thi công vụ kém hiệu quả, tinh thần thái độ trong chấp hành và điều hành còn nhiều hạn chế. Hệ thống pháp luật về cán bộ, công chức nói chung, văn bản quy phạm pháp luật về QLCC nói riêng còn nhiều bất cập, thiếu tính đồng bộ, chưa hoàn thiện đặc biệt là các quy định về chế tài xử lý vi phạm dẫn đến khó thực hiện cho các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật về QLCC. Hệ quả là thực tiễn THPL về QLCC của nước ta vẫn còn tồn tại một số bất cập. Đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng “Không ít cán bộ, công chức vừa kém về đạo đức, phẩm chất, vừa yếu về năng lực, trình độ chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ” [25]. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài: “Thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk” để nghiên cứu có giá trị cả về mặt lý luận và thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cho đến nay, đã có nhiều công trình khoa học đã công bố nghiên cứu, các tác giả đề cập đến vấn đề THPL về QLCC với các góc độ khác nhau. Các công trình nghiên cứu đã được công bố dưới dạng sách, luận án, luận văn, báo, tạp chí. Qua nghiên cứu, tác giả khái quát một số công trình nghiên cứu tiêu biểu có liên quan tới vấn đề THPL về QLCC sau: 2
2.1. Các công trình nghiên cứu về quản lý công chức Sách chuyên khảo, “Quản lý nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước”, PGS.TS Nguyễn Minh Phương (chủ biên), Nxb Lao động (2018) [44]. Công trình đã tập trung phân tích sâu về vấn đề quản lý nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước, trong đó khẳng định, công tác quản lý nhân lực là yếu tố quyết định tới hiệu quả, hiệu suất làm việc của cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan hành chính nhà nước. Công trình đã tập trung luận giải tương đối kỹ về một số khái niệm cơ bản, như: Nguồn nhân lực, lực lượng lao động, nguồn nhân lực của tổ chức, nhân sự trong tổ chức, người lao động, quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức,… Công trình cũng đề cập tới những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý trong tổ chức; thực trạng công tác quản lý nguồn nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước qua các thời kỳ. Trên cơ sở đó, tác giả công trình đã đề xuất một số phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường chất lượng quản lý nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước. Sách chuyên khảo, “Đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở Việt Nam trong hội nhập quốc tế”, Nxb Hồng Đức (2018), PGS.TS Triệu Văn Cường, PGS.TS Nguyễn Minh Phương (chủ biên) [21] đã nghiên cứu cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn, quan điểm đổi mới, nâng cao chất lượng bồi dưỡng cán bộ, công chức ở nước ta. Trong công trình tác giả nhấn mạnh, hệ thống thể chế, chính sách về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức của Việt Nam liên tục được hoàn thiện, đến nay cơ bản đã đảm bảo đồng bộ, khoa học, thống nhất, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh cải cách hành chính và hội nhập quốc tế. Hệ thống các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức từng bước được sắp xếp theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng không ngừng được nâng lên. Nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, 3
viên chức liên tục được rà soát, chỉnh sửa, đổi mới, nâng cao chất lượng, đảm bảo tính khoa học, thực tiễn, phù hợp với các nhóm đối tượng khác nhau. Tác giả đưa ra nhận định rằng, nhìn chung, đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế là một tất yếu, khách quan của Việt Nam trong quá trình cải cách, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế hiện nay. Sách chuyên khảo, “Trách nhiệm của công chức trong thực thi công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách nền hành chính nhà nước” (2017), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội do TS. Trần Nghị biên soạn [41], bàn về trách nhiệm của công chức trong thực thi công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách nền hành chính nhà nước. Trong công trình tác giả đã tập trung làm nổi bật từ khi thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước, đội ngũ cán bộ, công chức đã có nhiều đóng góp làm thay đổi diện mạo nền hành chính nhà nước, tạo tiền đề cho sự phát triển đất nước. Tác giả cũng tập trung làm rõ, để thực hiện thành công cải cách hành chính nhà nước, Đảng và Nhà nước ta luôn xác định xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức là một nội dung cơ bản quan trọng. Sách chuyên khảo, “Những vấn đề cơ bản về quyền lực nhà nước, cải cách chế độ công vụ, công chức và đánh giá chính sách công”(2016) của Bộ Nội vụ [8]. Cuốn sách đã trình bày những vấn đề cơ bản về tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, chế độ công vụ và quản lý công chức, quản lý nhà nước về kinh tế xã hội ở Việt Nam. Điểm nổi bật trong công trình đó là tác giả đã luận giải được tương đối khách quan, toàn diện và sâu sắc về chế độ công vụ và quản lý công chức. Trong đó, nhấn mạnh tới việc quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng về tiếp tục cải cách chế độ công vụ, công chức. Thống nhất về nhận thức coi tiếp tục cải cách chế độ công vụ, công chức là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục và then chốt của cải cách nền hành chính hiện nay. Sách chuyên khảo:“Các biện pháp tâm lý nâng cao tính tích cực lao 4
động của cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước hiện nay”, Trần Hương Thanh (2010), Nxb Chính trị Quốc gia [49]. Công trình đã nghiên cứu dưới góc độ tâm lý nhằm tạo ra những tác động tích cực giúp cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước phát huy vai trò, trách nhiệm hăng say làm việc. Điểm nổi bật của công trình đó là tác giả đã tập trung phân tích làm rõ được các yếu tố cấu thành tính tích cực lao động của cán bộ, công chức, khẳng định tầm quan trọng của yếu tố tâm lý đến tính tích cực lao động của cán bộ, công chức. Sách chuyên khảo, Từ điển hành chính, Tô Tử Hạ (chủ biên), Nxb Lao động xã hội (2003) [56]. Cuốn sách đã phân tích, làm rõ một số khái niệm căn bản có liên quan đến nội dung nghiên cứu của đề tài như khái niệm: Cán bộ, công chức, chế độ tập sự, chế độ thôi việc, chế độ tiền lương, chế độ trợ cấp, chi tiêu biên chế, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, chuyên viên, chuyển ngạch, chức danh, chức vụ, cơ cấu công chức, quản lý cán bộ, công chức,... Những khái niệm trong cuốn sách giúp tác giả chuẩn hóa phần lý luận, trên cơ sở đó đưa ra những khái niệm quan trọng của luận văn. Sách chuyên khảo, “Công chức và vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”, Tô Tử Hạ (chủ biên), Nxb Chính trị Quốc gia (1998) [57]. Cuốn sách đã phân tích, làm rõ những vấn đề chung về công chức, bao gồm nghĩa vụ, quyền lợi của công chức, tiêu chuẩn công chức, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng công chức; khen thưởng, thăng thưởng, kỷ luật công chức, QLCC,... Trong công trình tác giả đã tập trung nhấn mạnh, làm rõ về tầm quan trọng của công chức và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Tác giả cũng đã đề xuất được một số phương hướng, giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất chính trị, đạo đức trong sáng, có năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới. 2.2. Các công trình nghiên cứu về pháp luật công chức, công vụ 5
Sách tham khảo, “Công vụ, công chức nhà nước” (2004) của GS.TS Phạm Hồng Thái, Nxb Tư pháp [52], đã tập trung bàn về pháp luật về công vụ, công chức ở nước ta, làm rõ chế định pháp luật về công vụ, công chức, nội dung của chế định pháp luật đối với cán bộ, công chức. Đặc biệt, trong công trình đã khẳng định rõ rằng, vai trò của công tác THPL về QLCC đối với việc nâng cao chất lượng công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính trong giai đoạn hiện nay đã được Đảng và Nhà nước ta xác định là yếu tố then chốt. Công trình đã tập trung nêu rõ được vai trò của THPL về QLCC. Sách chuyên khảo, “Hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước” (2013), Nxb Tư pháp [58]. Tác giả Tạ Ngọc Hải đã tập trung trình bày khái niệm, đặc điểm và vai trò của pháp luật công chức, công vụ; những nguyên tắc và tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ; Những yếu tố tác động, ảnh hưởng đến pháp luật công chức, công vụ. Quá trình xây dựng, phát triển pháp luật công chức, công vụ Việt Nam từ năm 1945 đến nay. Thực trạng, phương hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính. Sách chuyên khảo, “Giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức hành chính trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam” (2011) của tác giả Nguyễn Quốc Sửu [61], đã đánh giá thực trạng trình độ kiến thức, hiểu biết pháp luật của đội ngũ cán bộ, công chức; phân tích những thành tựu và những hạn chế của công tác giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức ở nước ta trong giai đoạn hiện nay. Sách chuyên khảo, “Pháp luật về công vụ, công chức của Việt Nam và một số nước trên thế giới”(2012), Nxb Chính trị Quốc gia, do tác giả Trần Anh Tuấn chủ biên [46], trình bày những vấn đề cơ bản về công vụ, công chức; pháp luật về công vụ, công chức của Việt Nam và của một số nước trên 6
thế giới với những phân tích, đánh giá mang tính hệ thống, chuyên sâu,... Sách chuyên khảo, “Pháp luật, lối sống và văn hóa công sở” (2011) của tác giả Nguyễn Minh Đoan [29], đã phân tích lối sống theo pháp luật của cán bộ, công chức. Đồng thời, đề cập tới yếu tố văn hóa trong hoạt động nhà nước; văn hóa trong hoạt động giao tiếp pháp lý; văn hóa pháp lý trong hoạt động tiếp dân; văn hóa tiết kiệm và chống lãng phí trong các hoạt động nhà nước với những lập luận chặt chẽ, khoa học. Cuốn sách, “Luật cán bộ, công chức, Luật Viên Chức và Quy định mới về vị trí việc làm và biên chế công chức, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, xếp lương đối với công chức, xử lý sai phạm trong tuyển dụng công chức, viên chức” do Vũ Tươi hệ thống, Nhà xuất bản Lao Động phát hành năm 2020 [53], cuốn sách đã hệ thống hóa các văn bản pháp luật hiện hành ở tất cả các nội dung về QLCC. Cuốn sách “Một số vấn đề lý luận về chế định pháp luật công vụ, công chức” của tác giả Lương Thanh Cường viết do Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội, xuất bản năm 2011 [19]. Tác giả đã phân tích rõ đặc điểm của hoạt động công vụ, tập trung đến vấn đề hoàn thiện pháp luật về QLCC. Luận án tiến sĩ luật học, Học viện Khoa học xã hội “Hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước” năm 2011 của ông Tạ Ngọc Hải [36]. Tác giả đã trình bày một cách khái quát những vấn đề lý luận về pháp luật công chức, công vụ, nghiên cứu thực trạng phương hướng giải pháp cơ bản hoàn thiện, công chức công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước Việt Nam. Ngoài ra, còn có các công trình nghiên cứu khác có liên quan, như: Vũ Thúy Hiền (2018), “Pháp luật về phân cấp quản lý công chức trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ, Học viện Khoa học xã hội - Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam; Nguyễn Thanh Tân 7
(2019), “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương”, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia; Phạm Đức Toàn (2020), “Quản lý công chức theo năng lực trong cơ quan hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính”, Luận án Tiến sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Các bài viết trên các tạp chí khoa học chuyên ngành bàn về pháp luật quản lý cán bộ, công chức như: Tác giả Hoàng Thị Giang (2016), “Hoàn thiện hệ thống pháp luật về đánh giá công chức ở Việt Nam”, Tạp chí Quản lý nhà nước - Số 248 (9/2016) tr.18-22; Diệp Văn Sơn (2016), “Cần bổ sung chế định sát hạch công chức”, Tạp chí Tổ chức nhà nước - Số 6/2016, tr.17-18; Trần Thị Hạnh (2016), “Các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện pháp luật về công chức cấp xã”, Tạp chí Tổ chức nhà nước - Số 9/2016)… Hệ thống các công trình nghiên cứu nêu trên đều bàn xung quanh tới vấn đề luận văn tác giả nghiên cứu, do đó đều có giá trị trong tham khảo. 2.3. Các công trình nghiên cứu về thực hiện pháp luật về quản lý công chức Giáo trình “Lý luận chung về nhà nước và pháp luật” - Đại học Luật Hà Nội, Nxb Công an nhân dân, xuất bản năm 2021. Chủ biên PGS.TS. Nguyễn Minh Đoan & TS. Nguyễn Văn Năm [30]. Cuốn sách đã bàn về thực hiện pháp luật với tư cách là một phạm trù của lý luận về THPL, yếu tố cấu thành cơ chế điều chỉnh pháp luật. Luận văn thạc sĩ chuyên ngành luật hiến pháp và luật hành chính về Thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở bộ nội vụ” của tác giả Nguyễn Thị Vân Anh, năm 2020 [1]. Từ những phân tích cơ sở lý luận và đánh giá thực trạng của THPL về QLCC ở Bộ Nội vụ, luận văn đề xuất các giải pháp về tăng cường tổ chức THPL về QLCC ở Bộ Nội vụ. Bài viết của Đặng Thị Mai Hương - bàn về “Vai trò của công tác thực 8
hiện pháp luật về quản lý công chức” đăng trên Tạp chí Tổ chức nhà nước (số 11/2013) tr.47-tr.50 [37]. Bài viết tập trung bàn về vai trò của công tác THPL về QLCC đối với việc nâng cao chất lượng công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính trong giai đoạn hiện nay đã được Đảng và Nhà nước xác định là yếu tố then chốt. Bài viết của Hoàng Minh Hội “Thực hiện pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị của nhà nước trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ, công chức thuộc quyền và một số kiến nghị” đăng trên Tạp chí khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, ( số 3/2016) tr.36-tr.43 [38]. Bài viết tập trung phân tích thực trạng pháp luật, tổ chức THPL và kiến nghị một số giải pháp tiếp tục bảo đảm THPL về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, tổ chức của nhà nước trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ, công chức thuộc quyền quản lý của mình. 2.4. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu về thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở cấp huyện Các công trình nghiên cứu nêu trên là những tư liệu quý giá, chứa đựng những giá trị khoa học mà đề tài có thể nghiên cứu, kế thừa, như: Những vấn đề lý luận, tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức đối với nền công vụ của nước ta; vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức đối với hiệu quả thực thi nhiệm vụ; các yêu cầu của cán bộ, công chức về năng lực, đạo đức công vụ trong thực thi nhiệm vụ,… Những công trình nghiên cứu có giá trị tham khảo đối với tác giả luận văn ở chừng mực các nội dung có liên quan đến đề tài luận văn; song, điều quan trọng hơn là nghiên cứu trực diện THPL về QLCC ở huyện Ea Kar thì chưa có công trình nào đề cập đến. Do vậy, tác giả xác định “khoảng trống” khoa học cần tập trung nghiên cứu chính là vấn đề THPL về QLCC ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk. Đề tài không trùng lặp với các công trình khoa học đã 9
công bố. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu của luận văn Từ sự phân tích cơ sở lý luận và đánh giá thực trạng của THPL về QLCC ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, luận văn đề xuất các giải pháp về tăng cường tổ chức THPL về QLCC ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn Xuất phát từ mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn xác định những nhiệm vụ nghiên cứu sau đây: - Nghiên cứu những vấn đề lý luận về THPL về QLCC nói chung, gồm: Khái niệm, đặc điểm, vai trò, thẩm quyền, nội dung, hình thức và những yếu tố ảnh hưởng đối với việc THPL về QLCC nói chung. - Đánh giá thực trạng THPL về QLCC tại huyện Ea Kar trong thời gian qua. - Đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường THPL về QLCC tại huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu lý luận, thực tiễn về THPL về QLCC ở cấp huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu về không gian: Địa bàn huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk. - Phạm vi nghiên cứu về thời gian: Tập trung nghiên cứu thực trạng THPL về QLCC ở huyện Ea Kar từ năm 2018 đến năm 2022. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận của luận văn 10
Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về lý luận chung về nhà nước và pháp luật nói chung và pháp luật về công chức nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu của luận văn Các phương pháp tác giả sử dụng trong luận văn, gồm: Phương pháp phân tích, tổng hợp, diễn dịch, quy nạp, phương pháp lịch sử, phương pháp hệ thống, phương pháp so sánh, phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp nghiên cứu tài liệu,... Đối với phương pháp điều tra xã hội học: Đầu tiên tác giả tiến hành thiết kế bảng hỏi với các nội dung hợp lý, sau đó tiến hành khảo sát đội ngũ công chức huyện Ea Kar với số lượng phiếu phát ra là 85 phiếu, số lượng phiếu thu về là 85 phiếu, số phiếu hợp lệ là 85 phiếu, tất cả 85 phiếu hợp lệ được đưa vào xử lý số liệu, tính toán quy ra tỷ lệ %. Nội dung phiếu hỏi chủ yếu tập trung một số nội dung, như: Tình hình thực tế thực hiện pháp luật về quản lý biên chế, tổ chức tuyển dụng, nâng ngạch công chức huyện Ea Kar; khảo sát tình hình thực tế tổ chức thực hiện pháp luật về các chính sách khen thưởng, kỷ luật, bố trí, điều động, đánh giá, bổ nhiệm, luân chuyển, chế độ lương công chức huyện Ea Kar; tình hình thực tế tổ chức thực hiện pháp luật về các chính sách đãi ngộ khác với công chức. Thời gian tiến hành điều tra khảo sát được thực hiện trong tháng 9/2022. Kết quả khảo sát được tổng hợp lại phục vụ cho phân tích, đánh giá thực trạng. Đối với phương pháp phỏng vấn sâu: Để góp phần làm rõ thêm một số vấn đề có liên quan tới đề tài luận văn mà các phương pháp nghiên cứu khác chưa có điều kiện làm rõ, tác giả đã tiến hành phỏng vấn sâu một số công chức của huyện Ea Kar tập trung hỏi về một số nội dung, như: Tình hình thực tế thực hiện pháp luật về quản lý biên chế, tổ chức tuyển dụng, nâng ngạch 11
công chức huyện Ea Kar; khảo sát tình hình thực tế tổ chức thực hiện pháp luật về các chính sách khen thưởng, kỷ luật, bố trí, điều động, đánh giá, bổ nhiệm, luân chuyển, chế độ lương công chức huyện Ea Kar; tình hình thực tế tổ chức thực hiện pháp luật về các chính sách đãi ngộ khác với công chức. Các nội dung phỏng vấn được tác giả chuẩn bị sẵn từ trước, thực hiện trao đổi một cách tự nhiên, thoải mái với công chức được phỏng vấn, trong đó tập trung khai thác những nhận định, đánh giá mang tính thực tiễn về vấn đề nghiên cứu. Sau đó, tiến hành tổng hợp kết quả phỏng vấn, chắt lọc những nội dung phù hợp phục vụ cho phần đánh giá thực trạng của đề tài. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa về mặt lý luận: Kết quả nghiên cứu của luận văn bổ sung quan trọng vào sự phát triển của khoa học quản lý công, góp phần nâng cao nhận thức lý luận về THPL đối với công chức. - Ý nghĩa về mặt thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên cứu, giảng dạy, những người làm công tác thực tế và sinh viên, học viên cơ sở đào tạo cử nhân luật, cử nhân hành chính, các trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng và Nhà nước. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp luật về thực hiện pháp luật trong quản lý công chức ở đơn vị hành chính cấp huyện Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk Chương 3: Phương hướng, giải pháp tăng cường thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk 12
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT TRONG QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH CẤP HUYỆN 1.1. Quản lý công chức - khái niệm, đặc điểm 1.1.1. Khái niệm công chức cấp huyện Công chức là những thuật ngữ cơ bản của chế độ công vụ, công chức, thường xuyên xuất hiện trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong khoa học hành chính, theo các cách tiếp cận khác nhau, người ta đã đưa ra những cách giải thích khác nhau về các thuật ngữ “công chức”. Theo cách xác định của một số quốc gia có nhiều năm thực hiện và có kinh nghiệm về chế độ công chức thì công chức được hiểu là những công dân được tuyển dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong một công sở của nhà nước ở trung ương hay địa phương, ở trong nước hay ngoài nước.” Thuật ngữ “công chức” được sử dụng khá lâu tại các nước xã hội chủ nghĩa và bao hàm trong phạm vi rộng những người làm việc thuộc khu vực nhà nước, tổ chức chính trị và các tổ chức chính trị - xã hội. Ở Việt Nam, thuật ngữ “công chức” lần đầu tiên được ghi nhận trong Quy chế công chức Việt Nam bàn hành theo Sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ban hành. Đây cũng là lần đầu nhắc đến thuật ngữ “công chức” trong hệ thống văn bản của Nhà nước. Theo đó, định nghĩa về công chức được ghi nhận tại Điều 1 của Sắc lệnh như sau: “Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ở ngoài nước, đều là công chức theo Quy chế này, trừ những trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định” [36]. Nếu theo như Quy chế này thì phạm vi công chức rất hẹp, chỉ bao gồm những người làm việc thường xuyên trong cơ quan Chính phủ, tức là 13