Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắc Nông

Chia sẻ: Hoababytrang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắc Nông" được thực hiện với mục tiêu là nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm thiết lập luận cứ khoa học cho việc đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng CCCX huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắc Nông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ   HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ NINH CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG hướng dẫn khoa học: PGS. TS ĐINH THỊ MINH TUYẾT ĐẮK LẮK - NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ   HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ NINH CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8.34.04.03 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRƯƠNG ĐÌNH CHIẾN dẫn khoa học: PGS. TS ĐINH THỊ MINH TUYẾT ĐẮK LẮK - NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắc Nông” là công trình nghiên cứu của bản thân tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Trương Đình Chiến. Những thông tin, số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất cứ công trình nào khác. Học viên Đặng Thị Ninh i
LỜI CẢM ƠN Sau thời gian theo học lớp cao học HC24-TN3 niên khóa 2019 - 2021, tôi đã hoàn thành luận văn “ Chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông”. Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, tôi đã được đón nhận sự hướng dẫn, giảng dạy, hỗ trợ nhiệt tình từ lãnh đạo, các nhà khoa học và quý thầy, cô giáo Học viện Hành chính Quốc gia; Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia khu vực Tây Nguyên - Tp Buôn Ma Thuột. Xin kính gửi đến Ban giám đốc Học viện, lãnh đạo Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia khu vực Tây Nguyên; quý thầy cô giảng viên thuộc các Ban, Khoa, Phòng, Tổ bộ môn trong Học viện cũng như Phân viện lời cảm ơn chân thành về những sự quan tâm và hỗ trợ quý báu đó. Đặc biệt, tôi xin trân trọng cảm ơn thầy hướng dẫn khoa học - Tiến sĩ Trương Đình Chiến đã tận tình giúp đỡ và chỉ dẫn chu đáo để tôi hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Ban Tổ chức Huyện ủy, UBND huyện, Phòng Nội vụ huyện Đắk Mil và UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong việc thu thập các thông tin, tư liệu, số liệu để phục vụ cho việc nghiên cứu thực tiễn. Tôi cũng xin ghi nhận tình cảm của gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, hỗ trợ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn. Đắk Mil, ngày 05 tháng 8 năm 2021 Học viên Đặng Thị Ninh ii
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan …………………………………………………………... i Lời cảm ơn ……………………………………………………….......... ii Mục lục ………………………………………………….…….............iii Danh mục các chữ viết tắt ………………............................................... v Danh mục các bảng, biểu đồ, hình - bản đồ …………………............... vi MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn .................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn .......................... 4 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................... 7 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................... 8 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................. 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ......................................... 9 7. Kết cấu của luận văn...................................................................... 10 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ ................................................................................................. 11 1.1. Một số vấn đề lý luận về chính quyền cấp xã, công chức cấp xã ....11 1.2. Chất lượng công chức cấp xã ..................................................... 21 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã .............. 28 1.4. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công chức cấp xã ............... 32 1.5. Kinh nghiệm từ thực tiễn của một số địa phương trong nước về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã .......................................... 38 Tiểu kết chương 1 ............................................................................ 44 Chương 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG ................................................ 45 2.1. Tổng quan về huyện Đắk Mil và đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông ........................................................ 45 iii
2.2. Thực trạng chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông ....................................................................................... 53 2.3. Đánh giá chung về thực trạng chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông ....................................................... 64 Tiểu kết chương 2 ............................................................................ 71 Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐẮK MIL, TỈNH ĐẮK NÔNG .................................................................................................... 72 3.1. Định hướng xây dựng và phát triển đội ngũ công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông .................................................................... 72 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông ................................................................................. 76 3.3. Một số kiến nghị - đề xuất .......................................................... 95 Tiểu kết chương 3 ........................................................................... 97 KẾT LUẬN .................................................................................... 98 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................100 CÁC PHỤ LỤC ....................................................................................105 iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBCC: Cán bộ, công chức CBCCVC: Cán bộ, công chức, viên chức CCCX: Công chức cấp xã CCHC: Cải cách hành chính CNH - HĐH: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CT-XH: Chính trị - xã hội DTTS: Dân tộc thiểu số HĐND: Hội đồng dân dân KT-XH: Kinh tế - xã hội Nxb: Nhà xuất bản QLNN: Quản lý nhà nước UBND: Ủy ban nhân dân UBMTTQVN: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam v
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH - BẢN ĐỒ SỐ Tên bảng, biểu đồ, bản đồ Trang HIỆU Bảng Số lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil năm 2020 50 2.1. theo các chức danh và theo đơn vị hành chính Bảng Cơ cấu giới tính và thành phần dân tộc của đội ngũ 51 2.2. công chức cấp xã của huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông Bảng Độ tuổi công chức cấp xã của huyện Đắk Mil 52 2.3. Bảng Thâm niên công tác của công chức cấp xã huyện Đắk 53 2.4. Mil (Tính đến 31/12/2020) Bảng Trình độ chuyên môn được đào tạo của công chức cấp xã 55 2.5. huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông 2018 - 2020 Bảng Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ công chức cấp xã 55 2.6. huyện Đắk Mil (tính đến 31/12/2020) Bảng Số công chức cấp xã huyện Đắk Mil được cử đi bồi 2.7. dưỡng trình độ lý luận chính trị trong các năm 2018, 56 2019 và 2020 Bảng Trình độ kiến thức quản lý nhà nước của đội ngũ công 56 2.8. chức cấp xã huyện Đắk Mil giai đoạn 2018 - 2021 Bảng Số công chức cấp xã huyện Đắk Mil được cử đi học lớp 2.9. bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước theo ngạch 57 chuyên viên, chuyên viên chính giai đoạn 2018 - 2021 vi
Bảng Trình độ tin học, ngoại ngữ, tiếng dân tộc thiểu số của 58 2.10. công chức cấp xã huyện Đắk Mil 2020 Bảng Tổng hợp kết quả đánh giá - xếp loại công chức cấp xã 2.11. trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông các năm 61 2018, 2019 và 2020 Bảng Đánh giá của người dân về phong cách, thái độ giao tiếp 2.12. và chất lượng thực hiện công việc của công chức cấp xã 62 huyện Đắk Mil Bảng Khảo sát mức độ hài lòng của người dân khi tiếp xúc, 2.13. làm việc và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ công 62 chức cấp xã huyện Đắk Mil Bảng Kết quả khảo sát ý kiến một số lãnh đạo UBND xã, công 2.14. chức chuyên môn đánh giá về chất lượng thực chất của 63 công chức cấp xã Hình 2.1. Bản đồ hành chính huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông 46 Biểu đồ Tổng hợp ý kiến người dân, một số cán bộ công chức 2.1. UBND xã đánh giá chất lượng CCCX về thực hiện nhiệm 63 vụ được giao vii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nhân lực là nguồn lực quan trọng nhất trong tất cả các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) các địa phương và của đất nước. Trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa (CNH-HĐH), mục tiêu phát triển của đất nước ta đặt ra đòi hỏi về nguồn nhân lực chất lượng cao trên mọi lĩnh vực, trong đó có yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC). Đội ngũ CBCC nói chung là một bộ phận của nguồn nhân lực khu vực công. Hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy chính quyền các cấp xét đến cùng được quyết định bởi phẩm chất, năng lực và kết quả công tác của CBCC. Khẳng định vai trò của đội ngũ này trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém” [27]. Địa bàn xã (phường, thị trấn) là nơi cư trú, sinh sống của đại bộ phận người dân trong xã hội. Trong lĩnh vực quản lý nhà nước (QLNN), chính quyền xã, phường, thị trấn (gọi chung là chính quyền cấp xã) là đơn vị hành chính thấp nhất nhưng cũng là cấp quản lý gần dân nhất; là nơi tổ chức, vận động nhân dân thực hiện đường lối và chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tăng cường đại đoàn kết toàn dân, khai thác mọi tiềm năng ở địa phương để phát triển KT-XH, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư; đảm bảo cho các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được triển khai - thực hiện trong cuộc sống. Thực tiễn cũng đã chỉ ra rằng, sự vững mạnh của chính quyền cấp xã là nền tảng cho sự vững mạnh của toàn bộ hệ thống chính trị. Để giữ vững ổn định xã hội, khai thác tốt tiềm năng và mọi nguồn lực của địa phương cho phát triển KT-XH thì phải luôn chú trọng xây dựng chính quyền cấp xã. Sinh 1
thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng vị trí cấp xã, Người cho rằng: “ Cấp xã là gần gũi nhân dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi việc đều xong xuôi” [27- T.5, tr. 460]. Trong lĩnh vực xây dựng chính quyền địa phương, đội ngũ công chức cấp xã (CCCX) là lực lượng nòng cốt của bộ máy chính quyền cơ sở. Để thực thi công vụ theo chức năng QLNN trên địa bàn, CCCX khá gắn bó với nhân dân, thường trực tiếp tiếp xúc, giải quyết các công việc hàng ngày của công dân và doanh nghiệp. Vì vậy, việc chăm lo xây dựng đội ngũ CCCX có đủ phẩm chất và năng lực để thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao là một trong những nội dung quan trọng trong công tác cán bộ của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị. “Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020” được ban hành theo Nghị quyết 30c/NQ-CP của Chính phủ ngày 08/11/2011 trước đây có nêu một trong những mục tiêu chủ yếu là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước; đồng thời đề ra yêu cầu trọng tâm: “Tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bằng các hình thức phù hợp, hiệu quả”. [13] Đắk Mil là huyện miền núi thuộc vùng Tây Nguyên với diện tích tự nhiên 682,99 km², nằm về phía Đông Bắc của tỉnh Đăk Nông. Hiện nay, dân số toàn huyện là 101.200 người. Trong đó, dân tộc thiểu số (DTTS) là 19.762 người - chiếm tỷ lệ 19,5%. Đặc biệt, huyện Đắk Mil có gần 46 km đường biên giới giáp với tỉnh Mondulkiri - Vương quốc Campuchia, có cửa khẩu Đắk Puer là đầu mối quan trọng và thuận lợi trong việc giao lưu KT-XH với nước bạn. Toàn huyện Đắk Mil hiện có 10 đơn vị hành chính cấp xã, gồm thị trấn Đắk Mil và 09 xã (trong đó có 02 xã biên giới và 03 xã có khá đông đồng bào DTTS) với gần 140 thôn, bon, bản, tổ dân phố. 2
Trong những năm qua, Đắk Mil đã đạt được những thành tựu quan trọng trong phát triển KT-XH: Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân các dân tộc tiếp tục được cải thiện, từng bước nâng cao. Quốc phòng, an ninh được giữ vững... Việc xây dựng và củng cố - kiện toàn chính quyền cơ sở được chú trọng và tăng cường. Trong đó, công tác xây dựng đội ngũ CBCC nói chung, việc nâng cao chất lượng CCCX nói riêng luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Đắk Mil quan tâm thực hiện và đã tạo được nhiều chuyển biến trong công tác xây dựng đội ngũ CCCX, góp phần xây dựng chính quyền các xã, thị trấn ngày càng vững mạnh. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, so với yêu cầu, nhìn chung chất lượng CCCX huyện Đắk Mil vẫn còn không ít hạn chế - bất cập về trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cũng như hiệu quả công tác, nhất là đối với một bộ phận công chức công tác ở các xã vùng biên giới, vùng có đông đồng bào DTTS; kế hoạch, phương thức tổ chức một số lớp bồi dưỡng CCCX chưa đạt kết quả như mong muốn… Do vậy, việc nâng cao chất lượng CCCX cần được tiếp tục xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị. Xét trên phương diện khoa học quản lý, thực tế cho thấy cần có những nghiên cứu chuyên sâu về lý luận và thực tiễn gắn với những điều kiện đặc thù của một huyện miền núi thuộc vùng Tây Nguyên, để trên cơ sở đó, có thể đề ra những giải pháp đồng bộ và khả thi nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông những năm sắp tới. Xuất phát từ yêu cầu cấp thiết của địa phương và với những lý do chủ yếu nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài “ Chất lượng công chức cấp xã, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông” làm luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 3
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Nghiên cứu về lĩnh vực công vụ và công chức hiện nay không còn là một vấn đề mới nhưng vẫn luôn là đề tài có tính thời sự. Vấn đề xây dựng đội ngũ CBCC nói chung, nâng cao năng lực công chức chính quyền địa phương các cấp nói riêng là một nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên được tổ chức Đảng, các cấp QLNN và nhiều nhà khoa học quan tâm. Trong đó, lĩnh vực xây dựng tổ chức bộ máy chính quyền cơ sở, nâng cao chất lượng CCCX được chú trọng và đã có một số chuyên khảo, công trình nghiên cứu liên quan khá mật thiết đến đề tài luận văn như: Các đề tài nghiên cứu, kỷ yếu hội thảo khoa học, sách chuyên khảo: - Viện Nghiên cứu và phát triển tổ chức - Bộ Nội vụ (2017), Kỷ yếu Hội thảo khoa học về thực trạng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trong điều kiện hội nhập quốc tế, Đà Nẵng, 12/6/2017: Nội dung kỷ yếu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của đào tạo, bồi dưỡng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nói chung và đội ngũ CBCC nói riêng. Hội thảo cũng đã nêu lên thực trạng các quy định pháp luật, tình hình tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng CBCC từ đó xác định những vấn đề đặt ra và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả bồi dưỡng CBCC đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. [44] - Thang Văn Phúc và Nguyễn Minh Phương (2005), “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”: Trong cuốn sách này, các tác giả đã phân tích những yêu cầu cơ bản của việc xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân; đánh giá thực trạng đội ngũ CBCC và thể chế quản lý CBCC nước ta hiện nay; đồng thời phân tích kinh nghiệm xây dựng đội ngũ công chức của một số nước trên thế giới và bài học có thể rút ra cho Việt Nam. [28] - Nguyễn Minh Sản (2009), “Pháp luật về cán bộ, công chức chính quyền cấp xã ở Việt Nam hiện nay - Những vấn đề lý luận và thực tiễn”: 4
Trong Sách chuyên khảo này, tác giả đã đi sâu phân tích vị trí, vai trò của CBCC chính quyền cấp xã; khái niệm, đặc điểm, nội dung và vai trò của pháp luật; yêu cầu hoàn thiện pháp luật về CBCC chính quyền cấp xã; kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật về CBCC của một số nước trên thế giới. Trên cơ sở đó, đánh giá thực trạng và đề xuất quan điểm, phương hướng hoàn thiện pháp luật về CBCC chính quyền cấp xã ở Việt Nam. [32] - Nguyễn Minh Tuấn (2012), “Tiếp tục đổi mới đồng bộ công tác cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa": Tác giả đã phân tích và xác định yêu cầu tiếp tục đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ. Theo tác giả, các cấp có thẩm quyền cần chú trọng hơn nữa việc bồi dưỡng nhằm xây dựng đội ngũ công chức đủ phẩm chất và năng lực, có tính kế thừa và phát triển; đồng thời chỉ ra tính cấp thiết cần khắc phục những hạn chế, yếu kém của đội ngũ công chức và công tác cán bộ thời gian qua; nhấn mạnh công tác bồi dưỡng công chức cần có chương trình, cách thức tổ chức phù hợp với thực tiễn. - Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm (2003), “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”: Trên cơ sở các quan điểm lý luận, tổng kết thực tiễn các tác giả đã tập trung phân tích, hệ thống hóa cơ sở khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC. Từ đó, đưa ra hệ thống các quan điểm và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH-HĐH đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. [39] - Dương Trung Ý (2013), Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn: Tác giả phân tích thực trạng đội ngũ CBCC cấp xã các địa phương. Từ đó, đề xuất các giải pháp như: thực hiện tốt công tác quy hoạch, kế hoạch đào tạo - bồi dưỡng, đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ; đẩy mạnh việc đưa sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng có chuyên 5
môn phù hợp về công tác tại cơ sở; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện. [46] Một số bài báo trên tạp chí chuyên ngành: - Tạ Ngọc Hải (2018), “Chất lượng công chức và chất lượng đội ngũ công chức”, Tạp chí Tổ chức nhà nước ngày 08/02/2018: Tác giả chỉ ra ba nhóm yếu tố phản ánh chất lượng cá nhân mỗi công chức: tâm lực, thể lực và trí lực. Đồng thời tác giả đưa ra các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức và phân tích nội dung của các tiêu chí đó. [21] - Hoàng Thị Hoài Hương (2018), “Tiêu chí và giải pháp đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã”, Tạp chí Quản lý nhà nước, tháng 11/2018: Thông qua việc phân tích thực trạng, tác giả đã đề xuất bổ sung một số tiêu chí đánh giá chất lượng CBCC cấp xã; xác định các tiêu chí cơ bản có tính quyết định đến năng lực của người cán bộ chính quyền cấp cơ sở. [25] - Đặng Xuân Hoan (2019), “Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”, Trang thông tin điện tử Tạp chí Cộng sản (www.tapchicongsan.org.vn), ngày 11/01/2019: Bài viết đã làm rõ hạn chế của công tác bồi dưỡng CBCC những năm qua, đồng thời đưa ra một số giải pháp đổi mới công tác bồi dưỡng CBCC ở nước ta trong thời gian tới. [23] - Trong bài viết “Đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực trong khu vực công”, Ngô Thành Can (2014) đã đề cập đến những vấn đề cơ bản về bồi dưỡng nguồn nhân lực khu vực công; phân tích quá trình bồi dưỡng với các bước: Xác định nhu cầu, lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và đánh giá… từ đó hoàn thiện công tác phát triển nguồn nhân lực khu vực công. Cũng trong một bài viết khác trên Tạp chí Tổ chức Nhà nước - 20/09/2013 “Nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức", tác giả đã khẳng định vai trò quan trọng của công tác đào tạo, bồi dưỡng CBCC; phân tích quá trình và 6
những yếu tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng; đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng công chức. [10] Nhìn chung, từ những cấp độ và góc độ khác nhau, những công trình nghiên cứu nêu trên đã làm sáng tỏ thêm một số vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng đội ngũ CBCC chính quyền địa phương những năm qua. Đây là những những tài liệu khoa học bổ ích cho học viên tham khảo, tiếp thu - kế thừa trong quá trình thực hiện luận văn. Tuy nhiên đến nay, vẫn chưa có công trình nghiên cứu chuyên sâu về chất lượng CCCX của một địa bàn có nhiều đặc thù như huyện Đắk Mil. Do vậy, “Chất lượng về công chức cấp xã, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông” là một đề tài mới nhằm góp phần nâng cao hiệu quả QLNN cấp xã ở Đắk Mil những năm tới. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm thiết lập luận cứ khoa học cho việc đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng CCCX huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chất lượng CCCX; làm rõ khái niệm, đặc điểm, nội dung, vai trò, vị trí, yêu cầu và những tiêu chí đánh giá chất lượng CCCX. - Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng CCCX trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông qua đó chỉ ra các ưu điểm, những mặt hạn chế - tồn tại cần khắc phục; phân tích nguyên nhân của những hạn chế. - Xác định phương hướng, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng CCCX nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN nước của chính quyền cấp xã của huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 7
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu chất lượng CCCX huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. 4.2. Phạm vi nghiên cứu của luận văn - Về không gian: Nghiên cứu, khảo sát - tìm hiểu về chất lượng CCCX tại thị trấn và các xã trên địa huyện Đắk Mil. - Về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực trạng chất lượng CCCX trong khoảng thời gian 2017 - 2020. Các giải pháp nâng cao chất lượng CCCX huyện Đắk Mil được đề xuất cho giai đoạn 2021 - 2025 là chủ yếu. - Về nội dung: Trên cơ sở tìm hiểu các khái niệm công cụ, các tiêu chí đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức, luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng về phẩm chất, năng lực CCCX huyện Đắk Mil, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX của địa phương. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn được thực hiện trên cơ sở vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; quan điểm, đường lối của Đảng về công tác cán bộ nói chung, công tác xây dựng đội ngũ CCCX xã nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp chủ yếu để làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu, trong đó tập trung vào một số phương pháp cơ bản sau đây: - Phương pháp phân tích, tổng hợp và phương pháp khảo cứu tài liệu để làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về chất lượng CCCX. Từ đó tổng hợp và hệ thống hóa nhằn cung cấp những luận cứ cho việc đánh giá chất lượng CCCX. - Phương pháp thống kê, so sánh: Thu thập và xử lý thông tin, các số liệu về đội ngũ CCCX để so sánh, phân tích và rút ra những nhận định chủ 8
yếu về chất lượng CCCX trên địa bàn huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông. - Phương pháp khảo sát - điều tra xã hội học: Học viên đã tiến hành khảo sát tại một số xã; đối tượng khảo sát được lựa chọn ngẫu nhiên, chủ yếu là CCCX, lãnh đạo UBND xã, một số người dân đến liên hệ giải quyết công việc hoặc thực hiện thủ tục hành chính tại UBND xã trên địa bàn huyện Đắk Mil. Cụ thể như sau: Học viên đã thiết lập phiếu khảo sát để thăm dò ý kiến của một số cán bộ lãnh đạo UBND xã, CCCX về các nhận định - đánh giá thực trạng chất lượng CCCX trên địa bàn huyện Đắk Mil (Mẫu số 1); về mức độ cần thiết và tính khả thi của các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng CCCX huyện Đắk Mil được đề xuất trong luận văn (Mẫu số 2). + Số phiếu khảo sát đối với một số cán bộ lãnh đạo UBND xã, CCCX đã phát ra: 70, số phiếu thu vào: 49 (70%). Phiếu phỏng vấn theo Mẫu 3 được thiết lập để thăm dò ý kiến đánh giá của một số người dân về phong cách, thái độ giao tiếp và chất lượng thực hiện công việc của CCCX huyện Đắk Mil. + Số phiếu theo Mẫu 3 đã phát ra: 70, số phiếu thu vào: 57 (81,4%). 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Về lý luận Luận văn góp phần hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chất lượng CCCX trên cơ sở làm sáng tỏ nội hàm các khái niệm liên quan đến đề tài; phân tích các tiêu chí đánh giá, các yếu tố ảnh hưởng và sự cần thiết nâng cao chất lượng đội ngũ CCCX. 6.2. Về thực tiễn Kết quả nghiên cứu của luận văn cung cấp thêm luận cứ khoa học giúp các cơ quan có thẩm quyền lựa chọn được các giải pháp phù hợp và khả thi 9
trong công tác nâng cao chất lượng CCCX huyện Đắk Mil, hoặc xem xét - vận dụng ở một số địa phương khác có điều kiện tương tự. Luận văn có thể được dùng làm tài liệu tham khảo thêm cho việc giảng dạy, nghiên cứu của những người quan tâm cũng như các đơn vị chức năng quản lý, sử dụng công chức; đào tạo - bồi dưỡng CCCX. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội dung chủ yếu của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học về chất lượng công chức cấp xã Chương 2: Thực trạng chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông Chương 3: Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông 10
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số vấn đề lý luận về chính quyền cấp xã, công chức cấp xã 1.1.1. Công chức, công chức cấp xã 1.1.1.1. Khái niệm công chức Khái niệm “công chức” gắn liền với sự ra đời của đội ngũ thực thi công vụ trong bộ máy chính quyền ở các nuớc phương Tây. Từ nửa cuối thế kỷ XIX, nhiều nước đã thực hiện chế độ công chức. Công chức là khái niệm được sử dụng khá phổ biến trong các nền công vụ trên thế giới, dùng để chỉ những người thừa hành quyền lực nhà nước để quản lý xã hội. Tuy nhiên, hiện nay trên thế giới có nhiều cách tiếp cận khác nhau về khái niệm công chức như: Công chức là người làm việc thường xuyên trong bộ máy hành chính nhà nước; Công chức là người đại diện cho Nhà nước để thực thi quyền hành pháp; Công chức là những người làm việc trong bộ máy nhà nước, bao gồm cả các cơ quan QLNN, đơn vị sự nghiệp hay các lực lượng vũ trang… Có một số quốc gia quan niệm công chức bao gồm những người trực tiếp tham gia các hoạt động QLNN và cả những người làm việc trong các cơ quan có tính chất công cộng và được nhà nước trả công. Do đặc điểm cấu trúc của hệ thống chính trị Việt Nam nên quan niệm về công chức có những đặc thù riêng. Khái niệm công chức lần đầu tiên được nêu ra trong Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ban hành Quy chế công chức. Cùng với sự phát triển của đất nước nói chung và nền hành chính nói riêng, khái niệm công chức đã dần được quy định cụ thể và chi tiết hơn. Năm 2008, Luật Cán bộ, công chức ra đời, đã đưa ra khái niệm công chức tại Khoản 2, Điều 4. Đến năm 2019, tại Khoản 1, Điều 1, Luật Sửa đổi, 11