Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:122

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài là nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của huyện Hướng Hóa, nhằm đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN ĐÌNH DŨNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ, HUYỆN HƯỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN ĐÌNH DŨNG CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ, HUYỆN HƯỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HÀ THỪA THIÊN HUẾ - 2019
LỜI CAM ĐOAN Đề tài “Chất lượng công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ quản lý công của tác giả tại trường Học viện Hành chính Quốc gia. Tác giả cam đoan đây là công trình của riêng tác giả. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong các công trình nghiên cứu khác. Tác giả Trần Đình Dũng
LỜI CẢM ƠN Tác giả xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến quý thầy, cô giáo của Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện tốt nhất cho tác giả trong thời gian học tập và nghiên cứu tại trường. Tác giả xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Hà đã quan tâm, giúp đỡ tận tình, hướng dẫn và tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành luận văn. Đồng thời, tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến UBND huyện Hướng Hóa, UBND các xã cũng như người dân, công chức đang công tác trên địa bàn và bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, tạo điều kiện cho tác giả trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn./. Tác giả Trần Đình Dũng
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài .....................................................................................................1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ...............................................3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ..........................................................................8 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn .....................................................9 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn ................................9 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .............................................................10 7. Kết cấu của luận văn .............................................................................................11 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƢỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ .............................................................................12 1.1. Công chức, công chức cấp xã và công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ..12 1.1.1. Khái niệm về công chức .........................................................................12 1.1.2. Công chức cấp xã ...................................................................................14 1.1.3. Công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ...............................................18 1.2. Chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ....................................22 1.2.1. Khái niệm về chất lượng và chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ..............................................................................................................22 1.2.2. Các yếu tố cấu thành chất lượng công chức người dân tộc thiểu số ......24 1.2.3. Các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số .......................................................................................................................25 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ...........................................................................................................................30 1.3.1. Đào tạo, bồi dưỡng công chức người dân tộc thiểu số ...........................30 1.3.2. Cơ chế tuyển dụng và sử dụng công chức người dân tộc thiểu số .........32 1.3.3. Công tác đánh giá, kiểm tra, giám sát đối với công chức cấp xã người dân tộc thiểu số .................................................................................................34 1.3.4. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - văn hoá xã hội ..........................................34 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 .........................................................................................37
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƢỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ, HUYỆN HƢỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ ................................38 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Hướng Hóa ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số ................................................38 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ..................................................................................38 2.1.2. Dân cư, kinh tế xã hội của huyện Hướng Hóa .......................................39 2.2. Phân tích thực trạng chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị .......................................................................40 2.2.1. Tình hình đội ngũ công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ở huyện Hướng Hóa .......................................................................................................40 2.2.2. Chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ở huyện Hướng Hóa ....43 2.3. Đánh giá chung về chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số, huyện Hướng Hóa .................................................................................................71 2.3.1. Những điểm đạt được .............................................................................71 2.3.2. Những hạn chế, tồn tại ............................................................................72 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 .........................................................................................80 CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƢỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ HUYỆN HƢỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ .....................................................................81 3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị .......................................................................81 3.1.1. Phương hướng ........................................................................................81 3.1.2. Mục tiêu ..................................................................................................85 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị .......................................................................86 3.2.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và chính quyền cơ sở về tầm quan trọng của công chức cấp xã người dân tộc thiểu số .........................86 3.2.2. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quy hoạch công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ...........................................................................88
3.2.3. Đổi mới quy trình, chế độ tuyển dụng, bố trí, sử dụng đối với công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ...........................................................................91 3.2.4. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng ..................................................94 3.2.5. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đánh giá cán bộ ........97 3.2.6. Hoàn thiện hệ thống chính sách, chế độ đãi ngộ, thu hút công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ................................................................................100 3.2.7. Hiện đại hóa cơ sở, môi trường làm việc .............................................102 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 .......................................................................................105 KẾT LUẬN ............................................................................................................106 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................108 PHỤ LỤC ...............................................................................................................112
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DTTS : Dân tộc thiểu số QLNN : Quản lý nhà nước UBND : Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng 2.1: Cơ cấu công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa ......................41 Bảng 2.2: Trình độ văn hóa của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa ....43 Bảng 2.3: Trình độ chuyên môn của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa .............................................................................................................45 Bảng 2.4: Trình độ lý luận chính trị và quản lý nhà nước của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa ................................................................48 Biểu đồ 2.1: Cơ cấu độ tuổi công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa .....42 Biểu đồ 2.2: Trình độ chuyên môn của công chức cấp xã người DTTS tại huyện Hướng Hóa từ năm 2014 đến năm 2018 ...............................................46 Biểu đồ 2.3: Trình độ lý luận chính trị của công chức cấp xã người DTTS trên địa bàn huyện Hướng Hóa từ năm 2014 đến năm 2018 ..............................49 Biểu đồ 2.4: Trình độ quản lý nhà nước của công chức cấp xã người DTTS trên địa bàn huyện Hướng Hóa từ năm 2014 đến năm 2018 ..............................49 Biểu đồ 2.5: Số lượng công chức cấp xã người DTTS được đào tạo trình độ tin học văn phòng tại huyện Hướng Hóa từ năm 2014 đến năm 2018 ..............50 Biểu đồ 2.6: Đánh giá của người dân đối với kỹ năng nghề nghiệp của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa .................................................53 Biểu đồ 2.7: Đánh giá của người dân về kỹ năng xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa ..........57 Biểu đồ 2.8: Đánh giá của người dân về thái độ làm việc của công chức cấp xã người DTTS huyện Hướng Hóa ............................................................66 Biểu đồ 2.9: Đánh giá của người dân về mức độ hoàn thành công việc của công chức cấp xã người DTTS trên địa bàn huyện Hướng Hóa ....................69 Biểu đồ 2.10: Mức độ hài lòng của người dân trên địa bàn huyện Hướng Hóa đối với công chức cấp xã người DTTS ........................................................70
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là đơn vị hành chính cấp cuối cùng trong hệ thống hành chính 4 cấp ở nước ta. Năng lực, hiệu lực và hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã tác động trực tiếp đến việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần bảo đảm cho sự ổn định và phát triển của đất nước. Thực tiễn đã chứng minh, nơi nào quan tâm đầy đủ, làm tốt các khâu công tác cán bộ ở cơ sở, có đội ngũ cán bộ, công chức đủ phẩm chất, năng lực, vững mạnh thì nơi đó có sự phát triển kinh tế, văn hóa, chính trị - xã hội ổn định, an ninh quốc phòng được giữ vững. Đội ngũ công chức cấp xã là nhân tố có ý nghĩa quyết định đến hoạt động của chính quyền cấp xã, là cầu nối giữa Đảng, nhà nước với nhân dân, là người gần dân, sát dân, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của dân, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, trực tiếp giải quyết những yêu cầu, thắc mắc về lợi ích chính đáng của nhân dân. Đặc biệt là công chức cấp xã ở những vùng dân tộc thiểu số (DTTS) đã đóng góp rất lớn trong sự nghiệp cách mạng, duy trì ổn định an ninh chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, là động lực của sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Tuy nhiên, Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX tại Hội nghị lần thứ 7 về công tác dân tộc đã đánh giá: "Hệ thống chính trị cơ sở ở nhiều vùng dân tộc và miền núi còn yếu", và một trong những nguyên nhân chủ quan được xác định là: "đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý ở vùng dân tộc và miền núi còn thiếu về số lượng, yếu về năng lực tổ chức, chỉ đạo thực hiện; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ người dân tộc 1
thiểu số chưa được quan tâm". Nghị quyết đã đặt ra mục tiêu cụ thể về phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, nâng cao mức sống đồng bào các dân tộc: "Xây dựng đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số tại chỗ có phẩm chất và năng lực đáp ứng được yêu cầu của địa phương, củng cố hệ thống chính trị cơ sở trong sạch, vững mạnh". Nhằm cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức người DTTS cấp cơ sở, năm 2006, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 34/2006/QĐ-TTg ngày 08/02/2006 phê duyệt Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn người DTTS giai đoạn 2006-2010; năm 2011 Chính phủ ban hành Nghị định 05/2011/NĐ- CP ngày 14/01/2011 về Công tác dân tộc và Bộ Nội vụ phối hợp với Ủy ban dân tộc ban hành Thông tư số 02/2014/TTLT-BNV-UBDT ngày 11/09/2014 hướng dẫn thi hành chính sách cán bộ, công chức, viên chức người DTTS (trong đó có công chức cấp xã là người DTTS). Hướng Hóa là một huyện miền núi, vùng cao, biên giới nằm về phía Tây của tỉnh Quảng Trị. Huyện có hơn 50% dân số là đồng bào dân tộc ít người, do đó đã đặt ra yêu cầu tất yếu cho hệ thống chính trị nói chung và bộ máy chính quyền cấp xã nói riêng, cần phải tăng cường cả về số lượng cũng như chất lượng cho công chức là người DTTS trên địa bàn. Bởi vì, để đảm bảo sự phát triển đồng đều và bền vững giữa các vùng miền, giữa các dân tộc trên địa bàn huyện Hướng Hóa thì nhân tố quan trọng được coi là động lực chính trong phát triển là con người. Chỉ trên cơ sở đội ngũ công chức được xây dựng một cách đồng bộ, có chiến lược và có tính kế thừa thì mới phát huy được sức mạnh, là động lực đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, đánh thức các tiềm năng phát triển của vùng miền núi, vùng DTTS như huyện Hướng Hóa. 2
Tuy nhiên, công chức cấp xã là người DTTS trên địa bàn huyện Hướng Hóa vẫn còn những hạn chế, bất cập như: số lượng công chức là người dân tộc còn ít so với tỷ lệ dân số. Trình độ của công chức là người dân tộc còn thấp so với mặt bằng chung, nhất là so với mặt bằng trình độ của công chức người Kinh. Năng lực, trình độ còn hạn chế so với yêu cầu, nhiệm vụ. Mặt khác, công chức là người DTTS chưa cân đối cả về cơ cấu giới tính, cơ cấu giữa các dân tộc và cơ cấu theo lĩnh vực công tác. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém nêu trên là do: về khách quan, do tâm lý tự ti, ngại đi học xa, mất nhiều năm của công chức người DTTS. Về chủ quan, công tác đào tạo chưa gắn với nhu cầu sử dụng; kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn; nội dung, chương trình và phương thức đào tạo, bồi dưỡng chưa thật sự phù hợp với người DTTS. Bên cạnh đó, công tác quy hoạch, sử dụng tại địa phương trong một số trường hợp còn chưa hợp lý; việc đào tạo công chức là người DTTS chưa gắn với quy hoạch và yêu cầu nhiệm vụ của từng ngành, từng cấp, từng cơ quan, đơn vị, từng vùng, từng đối tượng. Như vậy, xuất phát từ thực tiễn trên, tác giả đã chọn đề tài “Chất lượng công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị” nghiên cứu làm luận văn thạc sĩ quản lý công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Nghiên cứu về chất lượng công chức nói chung và chất lượng công chức cấp xã là người DTTS nói riêng đã có nhiều công trình nghiên cứu, nhiều đề tài khoa học, sách, báo, tạp chí được đăng tải trên nhiều phương diện khác nhau cả ở trung ương và địa phương, có thể kể ra một số công trình tiêu biểu sau đây: Nguyễn Thị Tư (2010), Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ cấp huyện người dân tộc thiểu số trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở một số tỉnh miền núi phía Bắc; Đề tài khoa học cấp bộ [26]. Đề tài đã phân tích, làm rõ vai trò của cán bộ nói chung và cán bộ cấp 3
huyện là người DTTS nói riêng đối với sự phát triển của quốc gia, dân tộc; đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp huyện là người DTTS ở nước ta hiện nay. Tác giả đề xuất một số phương hướng và giải pháp chủ yếu xây dựng đội ngũ cán bộ cấp huyện là người DTTS trong thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở vùng núi, vùng DTTS. Báo cáo “Nghiên cứu thực trạng nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi và đề xuất các giải pháp phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi” của Trần Thị Hạnh và nhóm nghiên cứu nằm trong dự án “Tăng cường năng lực cho công tác xây dựng, thực hiện và giám sát các chính sách dân tộc thiểu số” của UNDP [6]. Báo cáo đã phân tích thực trạng nguồn nhân lực vùng DTTS và miền núi; các chính sách đang thực hiện của nhà nước về phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi. Những phát hiện và kiến nghị của báo cáo nghiên cứu này dự kiến sẽ hỗ trợ Ủy ban dân tộc nghiên cứu và xây dựng Đề án phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi đến năm 2015 định hướng đến năm 2020. Các tác giả Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm (2001), Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [25]. Trong cuốn sách này, theo các tác giả, cán bộ, công chức là nhân tố có tính quyết định đối với sự phát triển của mỗi quốc gia, mỗi chế độ xã hội muốn đứng vững và phát triển đều phải được xây dựng nên bởi những con người có lòng trung thành với chế độ, có những phẩm chất và năng lực nhất định. Cán bộ và công chức là những người phục vụ chế độ chính trị đáp ứng yêu cầu một Nhà nước của dân, do dân và vì dân; những người đại diện cho Nhà nước xây dựng và thực thi các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam giờ đây đang trong thời kỳ đổi mới đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước. 4
Lê Thị Phương Thảo, Nguyễn Cúc và Doãn Hùng (đồng chủ biên) (2005), Xây dựng đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số ở nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa - luận cứ và giải pháp; Nxb Lý luận chính trị Hà Nội [20]. Nội dung sách là tập hợp kết quả nghiên cứu của 34 nhà khoa học, tập trung vào những vấn đề: Lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước ta, cùng một số các yếu tố tác động về tâm lý, văn hóa tộc người liên quan đến vấn đề dân tộc, cán bộ DTTS, công tác cán bộ thiểu số; thực trạng và giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS nói chung trên một số lĩnh vực chuyên môn cụ thể. Nhiều giải pháp đổi mới, công tác cán bộ DTTS được đề xuất có ý nghĩa lý luận và thực tiễn quan trọng. Nguyễn Đăng Thành (2012), Phát triển nguồn nhân lực ở vùng dân tộc thiểu số Việt Nam đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [17]. Cuốn sách đã cung cấp luận cứ lý thuyết và thực tiễn cho nhận thức đầy đủ và toàn diện vấn đề phát triển nguồn nhân lực ở vùng DTTS không chỉ cần nhiều nguồn lực đầu tư, mà phải tiến hành theo một quy trình, phương pháp, cách thức khoa học. Cuốn sách còn đề xuất hệ quan điểm, giải pháp toàn diện cho hoạch định chính sách phát triển nguồn nhân lực DTTS. Tác giả khẳng định: Sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với mục tiêu phát triển bền vững liên, xuyên thế hệ thành công hay không, không thể thiếu sự đóng góp to lớn của nguồn nhân lực thiểu số, vì phát triển nguồn nhân lực DTTS cũng chính là phát triển nguồn nhân lực quốc gia - là lực lượng tiên phong và cũng là động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy sự phát triển đất nước một cách toàn diện và bền vững. Lô Quốc Toản (2010), Phát triển nguồn cán bộ dân tộc thiểu số ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [24]. Tác giả đã chỉ ra rằng, nếu không xây dựng được một đội ngũ cán bộ DTTS 5
vững mạnh, có đủ phẩm chất và năng lực đảm đương nhiệm vụ cách mạng thì mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta không thể đi vào cuộc sống, không thể phát huy được nội lực của đồng bào các dân tộc, đáp ứng yêu cầu khách quan của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để có được một đội ngũ cán bộ DTTS vững mạnh, trước tiên "phải giải quyết tốt vấn đề phát triển nguồn cán bộ dân tộc thiểu số, vì đây là khâu quan trọng nhất, đồng thời cũng là vấn đề khó khăn và yếu kém nhất trong công tác cán bộ dân tộc thiểu số hiện nay" Lê Phước Sơn (2015), Đào tạo, bồi dưỡng công chức xã người dân tộc thiểu số trên địa bàn các huyện miền núi, tỉnh Quảng Nam, luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia [15]. Đội ngũ công chức cấp xã người DTTS tại các huyện miền núi, tỉnh Quảng Nam ngày càng được tăng cường về số lượng, nâng cao về trình độ, năng lực, phong cách làm việc. Để nâng cao hiệu quả công tác cán bộ DTTS trong thời gian tới, luận văn đã đề xuất các giải pháp, tập trung thực hiện quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác cán bộ dân tộc; quán triệt quan điểm lấy dân làm gốc, tin tưởng vào năng lực, khả năng của công chức cấp xã người DTTS; công tác cán bộ phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị, đặc điểm địa phương, ngành; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác cán bộ người DTTS; thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ là người DTTS cho từng vùng, từng dân tộc. Chu Văn Liều (2016), Xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số ở tỉnh Tuyên Quang trong giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ chính trị học, Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Hà Nội [11]. Luận văn đã cung cấp thêm nguồn tư liệu, nhất là tư liệu của địa phương về công tác lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS của Đảng bộ Tuyên Quang, về thực trạng đội ngũ cán bộ DTTS ở Tuyên Quang; góp phần tổng kết, đánh giá về công tác xây 6
dựng đội ngũ cán bộ người DTTS của tỉnh Tuyên Quang, cung cấp thêm cơ sở thực tiễn giúp Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang hoàn thiện hơn nữa công tác lãnh đạo của mình trong công tác quan trọng này. Trương Thị Bạch Yến (2013), Tạo nguồn cán bộ, công chức xã người dân tộc thiểu số ở các tỉnh Tây Nguyên giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia, Hà Nội [33]. Luận án đã tiếp tục hoàn thiện khung lý luận về tạo nguồn cán bộ; khái quát những đặc điểm tình hình cán bộ DTTS ở Tây Nguyên; đề xuất phương hướng và những giải pháp có tính đặc thù, khả thi để thúc đẩy công tác tạo nguồn cán bộ xã người DTTS ở Tây Nguyên, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn hiện nay. Ngoài sách chuyên khảo, các đề tài khoa học, luận văn, luận án, còn có nhiều bài viết được đăng tải trên các tờ tạp chí nghiên cứu về vấn đề này như: Đào Thị Ái Thi bài viết: “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số ở Việt Nam hiện nay” tạp chí Tổ chức nhà nước ngày 02/11/2018 [21]. Bài viết đã đưa ra 05 nhóm giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ người dân tộc thiểu số hiện nay và xây dựng được các tiêu chí cơ bản để đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ người DTTS hiện nay, bao gồm: (1) hệ thống các yếu tố cần có của đội ngũ cán bộ người DTTS để đảm nhận và hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ; (2) mối quan hệ của đội ngũ cán bộ người DTTS với môi trường, điều kiện công tác cụ thể (với đường lối, nhiệm vụ chính trị, tổ chức và cơ chế, chính sách); (3) mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao (kết quả hoàn thành nhiệm vụ được giao của đội ngũ cán bộ DTTS ); (4) sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhân dân (thông qua các tổ chức của hệ thống chính trị và nơi ở của cán bộ người DTTS). 7
Nhìn chung các công trình nghiên cứu nêu trên đã đi vào nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về công chức nói chung, công chức là người DTTS nói riêng. Đặc biệt, có một số công trình đã tập trung phân tích thực trạng năng lực công chức cấp xã tại một số địa phương và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng công chức người DTTS trong thời gian tới. Nhưng chưa có một công trình nào nghiên cứu về chất lượng công chức cấp xã là người DTTS tại huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Chính vì vậy, việc nghiên cứu đánh giá đúng thực trạng chất lượng công chức cấp xã là người DTTS ở huyện Hướng Hóa với những đặc thù riêng để từ đó xác định phương hướng và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của huyện Hướng Hoá là hết sức cần thiết, nhất là nghiên cứu nhìn từ góc độ QLNN. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của huyện Hướng Hóa, nhằm đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn tập trung giải quyết những nhiệm vụ cơ bản sau: - Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về chất lượng công chức cấp xã là người DTTS; nêu ra những đặc điểm, phân tích vị trí, vai trò của công chức xã là người DTTS, xác định các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức xã là người DTTS và phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức xã là người DTTS. - Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng công chức cấp xã người DTTS tại huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 8
- Đánh giá và chỉ ra được những điểm đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế về chất lượng công chức cấp xã là người DTTS huyện Hướng Hóa. - Đề xuất một số giải pháp cụ thể có tính khả thi nhằm nâng cao chất lượng công chức cấp xã là người DTTS, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Chất lượng công chức cấp xã là người DTTS huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: nghiên cứu chất lượng công chức cấp xã là người DTTS của 20 xã và 02 thị trấn trên địa bàn huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. - Về thời gian: từ năm 2014 đến năm 2018. - Phạm vi nội dung: Chức danh công chức cấp xã là người DTTS, cụ thể luận văn tập trung làm rõ chất lượng 7 chức danh công chức cấp xã người DTTS ở các huyện Hướng Hoá, Quảng Trị trên các tiêu chí cơ bản là kiến thức, kỹ năng, thái độ và phẩm chất đạo đức và xem xét khả năng giải quyết công việc trong thực thi công việc trong thực tế. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phƣơng pháp luận Luận văn sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của nhà nước, của Đảng Cộng sản Việt Nam về công chức nói chung và công chức cấp xã là người DTTS nói riêng. 9
5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như sau: - Phương pháp tổng hợp và phân tích, được sử dụng để thu thập và đánh giá các nguồn tài liệu liên quan, bao gồm các văn kiện của Đảng và Nhà nước ở Trung ương và địa phương; các công trình khoa học trong và ngoài nước nghiên cứu về vấn đề chất lượng công chức cấp xã nói chung, chất lượng công chức cấp xã là người DTTS nói riêng. - Phương pháp điều tra khảo sát bằng phiếu điều tra: phát 100 phiếu lấy ý kiến của người dân tại các xã thuộc huyện Hướng Hóa. - Phương pháp phỏng vấn sâu: đối tượng phỏng vấn gồm các chủ tịch và phó chủ tịch UBND xã có nhiều công chức là người DTTS như xã: Ba Tầng, xã Thanh, xã Húc, xã Hướng Lộc…Nội dung phỏng vấn: yêu cầu về năng lực thực thi công vụ, đánh giá năng lực hiện tại của công chức cấp xã người DTTS trên địa bàn. - Phương pháp xử lý thông tin và xử lý số liệu: thu thập số liệu, xử lý số liệu để đưa ra những nhận định khách quan về thực trạng chất lượng công chức cấp xã là người DTTS trên địa bàn huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn: nghiên cứu kinh nghiệm của một số địa phương; 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Về mặt lý luận: Hệ thống hoá cơ sở lý luận về chất lượng công chức và chất lượng công chức cấp xã là người DTTS. - Về mặt thực tiễn: + Kết quả nghiên cứu của luận văn được dùng làm tài liệu tham khảo, giúp chính quyền các xã trên địa bàn huyện Hướng Hóa nghiên cứu, tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng công chức cấp xã là người DTTS ở địa phương. 10
+ Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo, phục vụ hoạt động nghiên cứu, học tập của chuyên ngành Quản lý công tại Học viện Hành chính Quốc gia, tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị của huyện Hướng Hóa cũng như các cơ sở đào tạo khác. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được kết cấu thành 3 chương Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số Chương 2: Thực trạng chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị Chương 3: Phướng hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã người dân tộc thiểu số huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị 11