Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã (là người dân tộc thiểu số) huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã (là người dân tộc thiểu số) huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế" được hoàn thành với mục tiêu nhằm àm rõ những vấn đề về lý luận và thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS, của huyện A Lưới, từ đó đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã (là người dân tộc thiểu số) huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ ĐÀM GIANG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ (LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ) HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ ĐÀM GIANG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ (LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ) HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. LÊ THỊ THU HUYỀN THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi, chưa được công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào. Các số liệu, nội dung được trình bày trong luận văn này là hoàn toàn hợp lệ và đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Tôi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình. Thừa Thiên Huế, tháng năm 2023 Học viên Hồ Đàm Giang i
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp tại Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia khu vực miền Trung, tôi luôn nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo của Học viện Hành chính Quốc gia, sự giúp đỡ của các thầy cô quản lý lớp tại Huế, Hà Nội và các giảng viên của Học viện. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và xin có lời cảm ơn trân trọng nhất gửi đến các thầy cô, đặc biệt là giảng viên hướng dẫn TS. Lê Thị Thu Huyền, Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại Huế, đã tận tình hướng dẫn tôi nghiên cứu, hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, các Ban, ngành đoàn thể huyện A Lưới, tỉnh TT Huế; cảm ơn Đảng ủy, HĐND, UBND các xã, thị trấn. Đặc biệt tôi xin cảm ơn các đồng chí cán bộ, công chức đang công tác tại Ban Tổ chức Huyện uỷ, Phòng Nội Vụ, Phòng Kinh tế - Hạ tầng, Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Phòng Lao động Thương binh và Xã hội, Trung tâm y tế huyện, Văn phòng HĐND - UBND huyện, Văn phòng Huyện ủy A Lưới đã nhiệt tình tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo cơ quan, bạn bè, đồng nghiệp và các học viên Lớp cao học Quản lý công HC25-T2 tại Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại Huế đã ủng hộ, tạo điều kiện và cùng sát cánh tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và làm luận văn tốt nghiệp này. Tôi xin cảm ơn gia đình đã tạo mọi điều kiện để tôi có thời gian học tập, nghiên cứu, hoàn thành luận văn tốt nghiệp này./. Học viên Hồ Đàm Giang ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................ ii BẢNG CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... vii DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ........................................................... vii PHẦN I. MỞ ĐẦU ....................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài.............................................................................. 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................. 5 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ................................................................... 7 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài .................................................. 8 5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ........................................................ 9 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................ 10 PHẦN II. NỘI DUNG CHÍNH .................................................................. 12 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ, CÁN BỘ CẤP XÃ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ ........12 1.1. Tổng quan về cán bộ cấp xã ................................................................ 12 1.1.1. Khái niệm cán bộ, cán bộ cấp xã, dân tộc thiểu số và cán bộ cấp xã người dân tộc thiểu số .................................................................................. 12 1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của cán bộ cấp xã ............................................. 14 1.1.3. Vị trí, vai trò và đặc điểm cán bộ cấp xã, cán bộ xã người dân tộc thiểu số ... 16 1.2. Quan niệm về chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã ............................... 19 1.3. Các văn bản có quy định liên quan đến chất lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số ................................................................................ 21 1.4. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã ................... 23 1.4.1. Tiêu chí về chính trị tư tưởng ............................................................. 23 1.4.2. Tiêu chí về đạo đức, lối sống .............................................................. 24 1.4.3. Tiêu chí về tác phong, lề lối làm việc ................................................. 25 1.4.4. Tiêu chí về ý thức tổ chức kỷ luật ....................................................... 26 1.4.5. Tiêu chí về kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao ............ 27 1.5. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc tiếu số ở một số địa phương .............................................................................. 28 Tiểu kết Chương 1........................................................................................ 33 iii
Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ CỦA HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ................................................................................... 34 2.1. Đặc điểm tự nhiên, tình hình kinh tế – xã hội tác động đến chất lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ......................................................................................... 34 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, tình hình kinh tế – xã hội huyện A Lưới ............ 34 2.1.2. Tổng quan về cán bộ cấp xã, cán bộ xã người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới............................................................................................... 35 2.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................. 37 2.2.1.Về cơ cấu, số lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc tiểu số theo địa bàn và chức danh................................................................................................. 37 2.2.2. Về chính trị tư tưởng của cán bộ cấp xã người dân tộc thiểu số huyện A Lưới ............................................................................................................. 43 2.2.3. Về đạo đức, lối sống cán bộ cấp xã người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới ............................................................................................................. 47 2.2.4. Về tác phong, lề lối làm việc cán bộ cấp xã người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới ............................................................................................... 48 2.2.5. Về ý thức tổ chức kỷ luật cán bộ cấp xã người dân tộc thiểu số của huyện A Lưới................................................................................................ 52 2.2.6. Về kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ cấp xã người DTTS huyện A Lưới ........................................................................... 53 2.3. Đánh giá chung về chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ........................................... 55 2.3.1.Những ưu điểm .................................................................................... 55 2.3.2. Những hạn chế.................................................................................... 56 2.3.3. Những nguyên nhân của hạn chế ........................................................ 58 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ LÀ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ .... 63 3.1. Định hướng. ......................................................................................... 63 3.2. Giải pháp. ............................................................................................. 66 3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số............................................ 66 iv
3.2.2. Đổi mới công tác giáo dục tư tưởng chính trị, nâng cao ý thức trách nhiệm, đạo đức công vụ của cán bộ .............................................................. 67 3.2.3. Nâng cao chất lượng cho cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số cần dựa trên nguyên tắc coi trọng về số lượng, chất lượng và cơ cấu cán bộ dân tộc thiểu số hợp lý, đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ, bền vững .................... 70 3.3.4. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyển dụng, quy hoạch, bố trí, sử dụng cán bộ .................................................................................................. 71 3.2.5. Công tác đào tạo, bồi dưỡng ............................................................... 76 3.2.6. Xây dựng Quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở và cơ chế tự chủ để tạo điều kiện nâng cao chất lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ....................................................................... 78 3.2.7. Thực hiện tốt việc luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới ............................................................................................ 83 3.2.8.Thực hiện đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật. .............................................................................................................. 85 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 88 PHẦN III. KẾT LUẬN .............................................................................. 89 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 93 PHỤ LỤC.................................................................................................... 97 PHIẾU KHẢO SÁT 1 ................................................................................ 97 PHIẾU KHẢO SÁT 2 ................................................................................ 98 v
BẢNG CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ ANND An ninh nhân dân BLLĐ Bạo loạn lật đổ CHDCND Cộng hoà Dân chủ Nhân dân CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hoá DBĐV Dự bị động viên DBHB Diễn biến hòa bình DTTS Dân tộc thiểu số HĐND Hội đồng nhân dân HTCT Hệ thống chính trị KT,VH,XH Kinh tế, văn hoá, xã hội MTTQ Mặt trận Tổ quốc Nxb Nhà xuất bản QP, AN Quốc phòng, an ninh QPTD Quốc phòng toàn dân TW Trung ương UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa vi
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Số lượng đơn vị hành chính và số lượng cán bộ, cán bộ là người DTTS đến 12/2022 ....................................................................................... 36 Bảng 2.2. Về cơ cấu, số lượng cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số theo địa bàn và chức danh tính đến tháng 12/2022 ............................................... 38 Bảng 2.3. Cơ cấu cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số theo giới tính đến 12/2022 ........................................................................................................ 40 Bảng 2.4. Thực trạng về trình độ chuyên môn cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số tính đến 12/2022 .............................................................................. 42 Bảng 2.5. Trình độ lý luận chính trị cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số đến 12/2022.................................................................................................. 44 Bảng 2.6. Đánh giá của cán bộ về tinh thần, thái độ ĐNCB cấp xã DTTS .. 47 Bảng 2.7. Số lượng cán bộ xã là người DTTS bị xử lý kỷ luật ............................ 52 Bảng 2.8. Bảng Tổng hợp đánh giá kết quả xếp loại của cán bộ cấp xã là người DTTS đến 12/2021 ............................................................................. 54 DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ Biểu 2.1. Tỉ lệ % theo độ tuổi của cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số tính đến 12/2022.................................................................................................. 39 Biểu 2.2. Thực trạng về trình độ chuyên môn cán bộ cấp xã là người dân tộc thiểu số tính đến 12/2022 .............................................................................. 41 Biểu đồ 2.3. Số lượng cán bộ cấp xã hiện nay so với thực tế khối lượng công việc 50 Biểu đồ 2.4.Đánh giá hiệu quả thực hiện nhiệm vụ ...................................... 51 vii
PHẦN I. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong hệ thống hành chính ở Việt Nam thì xã, phường, thị trấn là đơn vị hành chính cấp cơ sở, là nơi trực tiếp tiếp xúc và giải quyết những công việc hàng ngày của nhân dân, là cầu nối giữa chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện quản lý nhà nước về kinh tế, văn hóa, xã hội và QP, AN ở địa phương, bảo đảm cho chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước được hiện thực hóa trong cuộc sống. Đồng thời, “đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở là một bộ phận của đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, có vị trí, vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước” [27]; “Cán bộ là gốc của mọi công việc, công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” [24]. Từ khi thành lập đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc có vị trí chiến lược trong sự nghiệp cách mạng. Một trong những nội dung quan trọng để giải quyết tốt vấn đề dân tộc là phải xây dựng cho được đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số (DTTS) có phẩm chất và năng lực. Với đường lối đúng đắn đó, trong những năm qua, Đảng ta chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ người DTTS cho vùng đồng bào dân tộc. Bởi vậy, đội ngũ cán bộ người DTTS đã dần phát triển cả về số lượng và chất lượng, có nhiều đồng chí cán bộ người DTTS được giao những trách nhiệm quan trọng từ Trung ương đến địa phương, góp phần to lớn trong phát triển kinh tế - xã hội của cả nước nói chung, vùng dân tộc và miền núi nói riêng. Từ năm 1989, Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành nhiều văn bản về phát triển vùng miền núi. Chẳng hạn như Nghị quyết số 22-NQ/TW, ngày 27-11-1989 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, 1
chính sách lớn phát triển kinh tế - xã hội miền núi; Nghị quyết số 03- NQ/BCHTW, ngày 18/6/1997 (Khóa VIII) về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước (CNH, HĐH); Nghị quyết số 17- NQ/TW, ngày 18/3/2002, của Hội nghị Trung ương 5 (khóa IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn. Đặc biệt từ khi có Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 lần thứ bảy của Ban Chấp hành Trung ương (khóa IX) về công tác dân tộc, văn kiện đã chỉ rõ: "Nhìn chung, đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý ở vùng dân tộc và miền núi còn thiếu về số lượng, yếu về năng lực tổ chức, chỉ đạo thực hiện; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là người DTTS chưa được quan tâm". Tiếp theo là Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, XIII của Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh cần “Tăng cường đoàn kết toàn dân tộc; Phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị; phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ cấp xã; Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS vững mạnh” [22]. Trên cơ sở đó, vấn đề quản lý cán bộ, công chức cấp xã đã được xác định rõ và từng bước thể chế hóa bằng các văn bản pháp luật khác bởi các chủ thể có thẩm quyền của Nhà nước. Từ năm 2003, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành “Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc” được kèm theo Quyết định số 122/2003-QĐ-TTg, ngày 12-6-2003. Nội dung Chương trình nêu rõ: “Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ cơ sở là người dân tộc thiểu số; sử dụng có hiệu quả số học sinh, sinh viên đã được đào tạo từ các trường, số thanh niên sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự là con em đồng bào dân tộc thiểu số làm nguồn cán bộ bổ sung cho cơ sở… Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ cốt cán, chủ chốt, nhất là hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân xã, xã đội, công an xã”. Tiếp theo là các văn bản như: Quyết định số 1557 /QĐ-TTg ngày 18 - 10 - 2012 của Thủ tướng Chính phủ 2
phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức”; Nghị quyết số 30c/NQ-CP do Chính phủ ban hành ngày 08/11/2011 về chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2020; Nghị quyết số 76/NQ-CP do Chính phủ ban hành ngày 15-07-2021 về chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030 [1,10]; Nghị định 92/2009/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 22/10/2009 về chức danh, số lượng, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; Nghị định 112/2011/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 05/12/2011 về công chức xã, phường, thị trấn; Nghị định 34/2019/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 24/4/2019 sửa đổi quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; cùng với đó là các Thông tư hướng dẫn thực hiện các Nghị định. Các văn bản trên là cơ sở quan trọng để xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã nói chung, đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. A Lưới là một huyện miền núi nằm ở phía Tây của Thừa Thiên Huế có 74 km đường biên giới giáp với Nước CHDCND Lào, là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế - chính trị, quốc phòng - an ninh. Huyện có 17 xã, và một thị trấn, với 85% là người đồng bào DTTS; là một huyện với cơ cấu nông, lâm, ngư nghiệp 38,7%; Công nghiệp xây dựng 30,7%; Du lịch, dịch vụ 30,6%. Huyện A Lưới ở vị trí tiếp giáp với các tỉnh Quảng Trị, Quảng Nam và hai huyện Tà Ổi, Kà Lừm nước CHDCND Lào; huyện A Lưới là một huyện giữ vai trò trọng yếu về quốc phòng và đối ngoại [48]. Nhận thức rõ tầm quan trọng của một huyện miền núi, biên giới, vùng đồng bào DTTS, quán triệt sâu sắc quan điểm phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng là khâu then chốt; đặc biệt xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở nói chung, cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. Họ là những người đi 3
đầu, hiểu dân, gần dân, sát dân, am hiểu về các phong tục tập quán, ngôn ngữ của người đồng bào DTTS, do vậy đội ngũ cán bộ người DTTS là những người giữ vai trò quyết định trong việc quán triệt, triển khai, tổ chức thực hiện mọi chủ trương của các cấp lãnh đạo và hiện thực hóa sự lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước về mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, QP- AN ở các xã. Tuy nhiên, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh TT Huế trong những năm qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập; trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS còn hạn chế; công tác đào tạo, bồi dưỡng vẫn chưa được thường xuyên; một số cấp uỷ còn chưa quan tâm đến công tác quy hoạch và còn bị động, lúng túng, chắp vá; chế độ, chính sách chưa thật sự thoả đáng; việc tổng kết, đánh giá một cách có hệ thống và thường xuyên về xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã chậm được đổi mới; chưa có giải pháp đồng bộ, phù hợp với đặc thù của từng địa phương... Ở một số nơi còn tình trạng mất dân chủ, làm giảm sút lòng tin của nhân dân. Đây là mảnh đất để các thế lực thù địch lợi dụng, lôi kéo quần chúng, làm mất ổn định chính trị ở cơ sở, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân... Ngày nay, đất nước ta đang trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, mở cửa, hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới, đòi hỏi phải tiếp tục giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm thực hiện thắng lợi mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, đồng thời phải luôn đề cao cảnh giác, đánh bại âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình” bạo loạn lật đổ của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch. Nhiệm vụ to lớn này đòi hỏi phải tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ cấp xã nói chung và đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. 4
Với các lý do trên, học viên đã lựa chọn đề tài: “Chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã (là người dân tộc thiểu số) huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế” làm luận văn tốt nghiệp chương trình đào tạo Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Những năm gần đây, ở nước ta đã có những công trình nghiên cứu về đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số từ nhiều góc độ và khía cạnh khác nhau. Trong đó, có nhiều tác giả đã đề cập đến các khía cạnh mà đề tài này quan tâm. Tiêu biểu là một số công trình có tính chất chuyên khảo như sau: - Đặng Thị Hồng Hoa - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, “Chất lượng và tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ hiện nay” Tạp chí Tổ chức Nhà nước (ngày đăng: 29/7/2016) [23]. - Nguyễn Nhật Linh (2018) “Năng lực thực thi công vụ của công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số tại huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu” Luận văn Thạc sỹ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.Các công trình nghiên cứu trên đã phân tích về cán bộ và công tác cán bộ dân tộc thiểu số, luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn đề xuất phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác cán bộ người dân tộc đáp ứng yêu cầu đặt ra ở nhiều địa phương khác nhau. Tuy nhiên, xây dựng đội ngũ cán bộ là người DTTS ở các xã vẫn còn ít tác giả đề cập tới [28]. - Phùng Thị Thu Phương (2019) “Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số huyện Nà Rì, tỉnh Bắc Kạn” Luận văn Thạc sỹ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh[33]. - Nguyễn Minh Phương (năm 2019), “Quán triệt quan điểm đổi mới công tác cán bộ của Đảng, tiếp tục hoàn thiện thể chế quản lý cán bộ, công chức ở nước ta”, Nxb Tạp Chí Cộng sản. Tác giả đã đưa ra những quan điểm đổi mới trong công tác cán bộ của Đảng ta hiện nay, những phương hướng đề xuất tiếp tục hoàn thiện thể chế quản lý cán bộ, công chức ở nước ta trong thời gian tới [32]. 5
- Nguyễn Văn Tùng, “Nỗ lực đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị”, Tạp chí Xây dựng Đảng, số 3 – 2019[43]. - Trong bài viết “Nâng cao chất lượng cán bộ - “khâu then chốt” trong công tác cán bộ của Đảng hiện nay” (Tạp chí Cộng sản, số 11 - 2020), Th. Sĩ Khổng Văn Chiến và TS Nguyễn Thị Thu Hà nêu lên thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả của cán bộ và công tác cán bộ[12]. - Trong cuốn sách “Đổi mới và nâng cao chất lượng cán bộ và công tác cán bộ trong giai đoạn mới” Cao Văn Thống, Vũ Trọng Lâm (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật, 2020), nghiên cứu một số vấn đề về cán bộ và công tác cán bộ, đánh giá thực trạng công tác cán bộ. Từ đó, đề ra một số giảipháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ của trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế sâu rộng [44]. - Phạm Ngọc Hùng “Nâng cao chất lượng công tác đánh giá cán bộ hiện nay”, Tạp chí Cộng sản (ngày đăng 22/5/2021)[25]. - Tác giả Trần Khắc Việt, Học Viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh “Xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”, Tạp chí cộng sản (ngày đăng 06-06-2021)[47]. Nhìn chung, các tác giả đã đề cập đến vấn đề tạo nguồn cán bộ cấp xã là người DTTS, đi sâu phân tích thực trạng trí thức cán bộ cấp xã là người DTTS, đề xuất những giải pháp để phát triển nguồn cán bộ cấp xã là người DTTS và phát huy vai trò trí thức người dân tộc thiểu số. Ngoài ra, còn có nhiều công trình nghiên cứu và các bài báo khác viết về đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. Trên thực tế cho đến nay vẫn chưa có một công trình nào nghiên cứu trực tiếp về phát triển đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Việc đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới tỉnh Thừa Thiên Huế với những đặc thù riêng 6
để từ đó xác định phương hướng và đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện vẫn là một đề tài cần nghiên cứu, nhất là được nghiên cứu từ góc độ chính trị - xã hội. Việc nghiên cứu xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở các địa phương sẽ góp phần làm sáng tỏ những kết quả nghiên cứu chung, đồng thời cũng là nguồn tư liệu quan trọng để bổ sung cho các công trình đã có do tính chất đặc thù riêng của đề tài nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện dưới góc độ chuyên ngành Quản lý công. Vì vậy, tác giả lựa chọn vấn đề này làm đề tài nghiên cứu, là công trình độc lập, không trùng lặp với các công trình, đề tài, luận văn, luận án đã nghiệm thu, bảo vệ. Đồng thời trên cơ sở kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của các công trình, đề tài, luận văn, luận án nói trên và căn cứ vào thực trạng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS, từ đó đưa ra những giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ngang tầm chức trách, nhiệm vụ trong giai đoạn mới. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục tiêu tổng quát Làm rõ những vấn đề về lý luận và thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS, của huyện A Lưới, từ đó đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay. 3.2. Mục tiêu cụ thể - Luận giải làm rõ về đội ngũ cán bộ xã và một số vấn đề cơ bản về xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã nói chung và đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng. - Hệ thống hoá các lý thuyết, khái niệm, các quy định pháp lý về cán bộ cấp xã, về CBCX là người DTTS, về tiêu chí, quy trình đánh giá chất lượng CBCX 7
- Phân tích thực trạng, tìm ra nguyên nhân và những yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn hiện nay. - Đề xuất phương hướng và những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế đáp ứng yêu cầu trong những năm tới. 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài 4.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu về chất lượng của đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: các tiêu chí đánh giá chất lượng theo như Nghị định 90/2020/NĐ-CP về đánh giá, xếp loại chất lượng CB, CC, VC - Về không gian: Tại 15/18 xã, có cán bộ là người DTTS của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Phạm vi thời gian: từ năm 2019 đến 2022. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với nội dung và mục đích nghiên cứu đề tài dưới góc độ của khoa học quản lý công như nghiên cứu mô tả, cách thức tiếp cận theo phương pháp định tính; phương pháp khảo cứu tài liệu; phương pháp phỏng vấn, khảo sát thực tế; phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp. Các phương pháp cụ thể gồm: - Phương pháp thu thập thông tin/dữ liệu sơ cấp: Tác giả có tiến hành khảo sát, phỏng vấn đối với đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS, cán bộ lãnh đạo ban Tổ chức Huyện uỷ và Phòng Nội vụ huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. + Bằng cách sử dụng phương pháp khảo sát thực địa: Tác giả đi đến 15 xã có cán bộ là người DTTS để tìm hiểu, trao đổi trực tiếp với các cán bộ đó. Thông qua việc khảo sát thực tế, tác giả ghi chép lại các thông tin thu thập được. 8
+ Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn một số cán bộ lãnh đạo các phòng, ban thuộc Huyện uỷ, UBND, MTTQ và các đoàn thể chính trị huyện trong đó: Huyện uỷ 01 người, UBND 01 người, MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội 06 người, ban Tổ chức Huyện uỷ 01 người và phòng Nội vụ huyện 01 người. Thời gian phỏng vấn từ 10-15 phút/người Tác giả tổng hợp từ kết quả trên để có thể đánh giá thực trạng công tác quản lý cán bộ người DTTS huyện A Lưới: biết thêm về nhận thức, quan điểm, những khó khăn, bất cập về chất lượng cán bộ cấp xã là người DTTS huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Phương pháp thu thập thông tin/dữ liệu thứ cấp: + Thu thập tại các bảng, biểu thống kê, báo cáo tổng kết đánh giá chất lượng cán bộ hàng năm tại ban Tổ chức Huyện uỷ, phòng Nội vụ huyện, MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội huyện. + Các công trình bài viết được đăng tải trên các báo, tạp chí, internet liên quan đến chất lượng cán bộ, công chức cấp xã nói chung và chất lượng cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng; tham khảo các văn bản pháp luật về quản lý cán bộ của Trung ương, tỉnh, các huyện, thị xã. - Phương pháp xử lý dữ liệu: Chủ yếu là phân tích, thống kê, tổng hợp. Phương pháp này dùng để hệ thống hóa các số liệu thứ cấp và sơ cấp thu được trong quá trình khảo sát, nghiên cứu; phân tích tỷ trọng trình độ, tỷ trọng kết quả xếp loại cán bộ, tỷ lệ nhu cầu áp dụng qua phỏng vấn. Sau đó, tác giả dùng phần mềm Excel, phiên bản 2016 để tổng hợp, xử lý các số liệu và vẽ các biểu đồ. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài 6.1. Về lý luận - Luận văn đã góp phần vào hệ thống hóa lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS. Cung cấp thêm nguồn tư liệu, nhất là tư liệu của địa phương về công tác lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ 9
cấp xã là người dân tộc thiểu số của Đảng bộ huyện A Lưới, về thực trạng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Làm rõ những đặc điểm của đội ngũ cán bộ cấp xã nói chung và đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. 6.2. Về thực tiễn - Nghiên cứu chỉ ra những vấn đề cần được quan tâm giải quyết đối với vấn đề chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Luận văn là tài liệu tham khảo cho các cơ quan, đơn vị, địa phương quản lý, tổ chức thực hiện việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã nói chung và cán bộ cấp xã là người DTTS nói riêng. - Những kết quả nghiên cứu của luận văn, nhất là những kinh nghiệm từ công tác xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, có thể tham khảo vận dụng ở các địa bàn miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số khác. - Góp phần tổng kết, đánh giá về công tác xây dựng chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, cung cấp thêm cơ sở thực tiễn giúp Đảng bộ huyện A Lưới hoàn thiện hơn nữa công tác lãnh đạo của mình trong công tác quan trọng này. - Luận văn đã làm rõ và đưa ra quan điểm về phương pháp quy hoạch, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm và những giải pháp, khuyến nghị đối với cấp trên nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ người DTTS cấp xã của huyện A Lưới, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững vùng đồng bào DTTS. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo; nội dung chính của luận văn gồm 03 chương như sau: 10
Chương 1: Cơ sở lý luận, thực tiễn về chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã, CBCX người DTTS Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS của huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế Chương 3: Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã là người DTTS trên địa bàn huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. 11