Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội phục vụ xây dựng chính quyền số

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:130

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu, đánh giá tình hình, thực trạng công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội trong những năm gần đây, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số những năm tiếp theo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội phục vụ xây dựng chính quyền số

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ HUYỀN CÔNG TÁC VĂN THƢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI PHỤC VỤ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN SỐ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG THỊ HUYỀN CÔNG TÁC VĂN THƢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI PHỤC VỤ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN SỐ Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8340403 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ NGỌC HỒNG HÀ NỘI - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân, được xuất phát từ yêu cầu trong công việc để hình thành hướng nghiên cứu. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc và kết quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực, chưa từng được công bố trước đây. Tác giả luận văn ĐẶNG THỊ HUYỀN
LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành nhất, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Tiến sĩ Lê Ngọc Hồng vì đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình hoàn thiện luận văn. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn tới Ban Giám đốc, các thầy cô giáo của Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình, trách nhiệm trong quá trình giảng dạy, truyền đạt kiến thức, định hướng và hỗ trợ cho tôi. Xin gửi lời cảm ơn tới toàn thể cán bộ, nhân viên của Học viện Hành chính Quốc gia đã quan tâm, giúp đỡ, tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học và về mặt tài liệu để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin cảm ơn các cấp lãnh đạo, đồng nghiệp, bạn bè tại UBND Quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội đã tạo điều kiện về mặt thời gian, tài liệu, số liệu để tôi hoàn thành luận văn. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình hoàn thiện luận văn, nhưng do hạn chế về chuyên môn, kiến thức nên luận văn của tôi không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp ý của thầy cô giáo, đồng nghiệp, các bạn học viên để luận văn của tôi hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn ĐẶNG THỊ HUYỀN
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ 3 LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. 4 MỤC LỤC ........................................................................................................ 5 DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT .............................................................. 8 DANH MỤC BẢNG, HÌNH ........................................................................... 9 MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do lựa chọn đề tài ..................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 3 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn .............................................. 6 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận văn ............................................... 7 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ..................................................... 9 7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 9 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC VĂN THƢ VÀ CÔNG TÁC VĂN THƢ PHỤC VỤ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN SỐ .............. 10 1.1. Cơ sở lý luận về công tác văn thư ............................................................ 10 1.1.1. Khái niệm công tác văn thư .................................................................. 10 1.1.2. Vị trí, vai trò của công tác văn thư ....................................................... 11 1.1.3. Nội dung của công tác văn thư ............................................................. 13 1.1.4. Yêu cầu đối với công tác văn thư .......................................................... 13 1.1.5. Tổ chức công tác văn thư ...................................................................... 15 1.1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác văn thư .................................... 16 1.2. Những vấn đề cơ bản về chính quyền số và yêu cầu đặt ra đối với công tác văn thư ....................................................................................................... 17 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm của chính quyền số .............................................. 17 1.2.2. Vai trò của công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số .......... 23 1.2.3. Yêu cầu đối với công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số ......... 25
1.2.4. Yếu tố tác động của công tác văn thư tới việc phục vụ xây dựng chính quyền số ........................................................................................................... 28 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 32 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC VĂN THƢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ............................ 33 2.1. Khái quát về Ủy ban nhân dân quận Nam Từ Liêm ................................ 33 2.1.1. Lịch sử hình thành, phát triển ............................................................... 33 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn .......................................................... 35 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy.......................................................................... 36 2.2. Một số vấn đề về công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số............................................................................ 38 2.2.1. Thực trạng quản lý, tổ chức công tác văn thư tại UBND Quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số. ......................................................... 38 2.2.2. Thực trạng thực hiện công tác văn thư tại UBND Quận Nam Từ Liêm đảm bảo phục vụ chính quyền số .................................................................... 51 2.2.3. Các yếu tố tác động đến công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ chính quyền số .......................................................................... 67 2.3. Đánh giá mức độ đáp ứng công tác điều hành chính quyền số ............... 78 2.3.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 78 2.3.2. Những hạn chế, tồn tại .......................................................................... 80 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại ............................................. 81 Tiểu kết chương 2............................................................................................ 82 Chƣơng 3 GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CÔNG TÁC VĂN THƢ TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN NAM TỪ LIÊM PHỤC VỤ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN SỐ ..................................................................................... 83 3.1. Cơ sở xác định giải pháp .......................................................................... 83 3.1.1. Quan điểm, chỉ đạo của Chính phủ và UBND Thành phố Hà Nội ............ 83 3.1.2. Phương hướng, yêu cầu của công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ chính quyền số .......................................................................... 85
3.2. Giải pháp tăng cường hiệu quả công tác văn thư tại Ủy ban nhân dân quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số .................................. 86 3.2.1. Nâng cao nhận thức đối với công tác văn thư, lưu trữ và nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác văn thư ........................ 86 3.2.2. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác văn thư theo hướng đảm bảo năng lực phục vụ xây dựng chính quyền số ..................................... 89 3.2.3 Hoàn thành kết nối phần mềm quản lý văn bản với Chính phủ số. ............. 91 3.2.4. Tăng cường hiệu quả thực hiện nghiệp vụ văn thư trong môi trường điện tử .............................................................................................................. 94 3.2.5. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong công tác văn thư .................................................................................... 97 3.2.6. Tăng cường hiện đại hóa cơ sở vật chất cho công tác văn thư. ........... 99 3.2.7. Hoàn thiện chính sách đầu tư và chế độ, kinh phí cho công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số. ................................................................ 101 3.3. Một số kiến nghị, đề xuất ....................................................................... 104 3.3.1. Đối với UBND Thành phố Hà Nội ...................................................... 104 3.3.2. Đối với UBND quận Nam Từ Liêm ..................................................... 105 Tiểu kết chương 3.......................................................................................... 107 KẾT LUẬN .................................................................................................. 108 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ...................... 110 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 111 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 117
DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT Kí hiệu chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CMCN Cách mạng công nghiệp CNTT Công nghệ thông tin LTĐT Lưu trữ điện tử TLĐT Tài liệu điện tử TLLT Tài liệu lưu trữ UBND Uỷ ban nhân dân VTLT Văn thư lưu trữ
DANH MỤC BẢNG, HÌNH Danh mục bảng Bảng 2.1. Số lượng cán bộ văn thư lưu trữ Văn phòng UBND quận Nam Từ Liêm năm 2022................................................................................................ 43 Bảng 2.2: Thống kê chi tiết trang thiết bị CNTT tại các phòng chuyên môn thuộc UBND quận Nam Từ Liêm ................................................................... 45 Bảng 2.3. Thống kê khảo sát về công tác văn thư tại UBND Quận Nam Từ Liêm................................................................................................................. 50 Bảng 2.4. Thống kê tổng số văn bản đi, văn bản đến tính từ ngày 01/01/2022 đến ngày 15/4/2023 ......................................................................................... 55 Bảng 2.5. Thống kê biến động văn bản đi, văn bản đến của UBND quận Nam Từ Liêm năm 2020 và năm 2022 .................................................................... 56 Bảng 2.6. Thống kê khảo sát về công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm................................................................................................................. 66 Danh mục hình Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức các phòng ban chuyên môn thuộc UBND Quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội .................................................................. 38 Hình 2.2: Hội nghị tập huấn Phần mềm quản lý văn bản và điều hành, Hệ thống thông tin báo cáo Thành phố tại UBND quận Nam Từ Liêm ngày 24/12/2022 ....................................................................................................... 49 Hình 2.3. Sơ đồ gửi, nhận hồ sơ trên Trục liên thông văn bản quốc gia ........ 53 Hình 2.4. Sơ đồ vận hành Trục liên thông văn bản quốc gia .......................... 77
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Công tác văn thư - lưu trữ (VTLT) nói chung, công tác văn thư nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với nền hành chính công. Trong quá trình hoạt động mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp có chức năng, nhiệm vụ riêng, nhưng hầu hết các công việc từ chỉ đạo, điều hành, quyết định, thi hành đối với tất cả các lĩnh vực đều gắn liền với văn bản, cũng có nghĩa là gắn liền việc soạn thảo, ký ban hành, quản lý và tổ chức sử dụng văn bản, chính là gắn với công tác văn thư. Công tác văn thư bao gồm: soạn thảo, ký ban hành văn bản; quản lý văn bản (văn bản đi, đến); lập hồ sơ và nộp lưu hồ sơ, tài liệu vào Lưu trữ cơ quan; quản lý và sử dụng con dấu, thiết bị lưu khóa bí mật. Tất cả các cá nhân thuộc các tổ chức hành chính nhà nước khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình đều tham gia thực hiện một số nội dung của công tác văn thư và chịu trách nhiệm với công việc được giao theo chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị và cá nhân. Bởi đó là hoạt động đảm bảo thông tin cho công tác quản lý, lãnh đạo, điều hành của mỗi cơ quan; cung cấp những tài liệu, tư liệu, số liệu đáng tin cậy, có giá trị pháp lý, giá trị thực tiễn và giá trị lịch sử phục vụ các mục đích chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội… giúp cán bộ, công chức, viên chức xử lý, giải quyết công việc nhanh chóng, có cơ sở pháp lý, phục vụ kịp thời hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát và các hoạt động khác của cơ quan; tạo công cụ để kiểm soát việc thực thi quyền lực của các cơ quan, tổ chức. Cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 của thế kỉ XXI đã tạo ra những xu thế phát triển mới cho nhân loại, làm thay đổi sâu sắc mọi mặt đời sống xã hội, đưa nền hành chính các quốc gia tiến sâu hơn vào quá trình chuyển đổi số. Ngày 12/7/2018, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định số 18/2018/QĐ-TTg về gửi, nhận văn bản điện tử giữa các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước. Đây là căn cứ pháp lý quan trọng để các cơ quan
2 nhà nước tăng cường sử dụng văn bản điện tử, tiến tới thay thế văn bản giấy. Đây cũng là lần đầu tiên vai trò của Trục liên thông văn bản quốc gia được đề cập, định nghĩa chính thức, cùng với các nguyên tắc và yêu cầu về gửi, nhận văn bản điện tử đã được quy định một cách đầy đủ. “Đây là một bước đột phá mạnh mẽ vào tư duy giấy tờ, quan liêu kiểu cũ để tạo lập nền tảng cho những bước phát triển mới của Chính phủ điện tử”, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh tại Lễ khai trương Trục liên thông văn bản quốc gia ngày 12/3/2019. Ngày 27/9/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng chuyển đổi số. Trong bối cảnh nền hành chính quốc gia hướng tới xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, chính quyền điện tử, chính quyền số, công tác văn thư cũng đang dần chuyển đổi sang mô hình hoạt động dựa trên công nghệ số, dữ liệu số. Hệ thống văn bản pháp luật, văn bản quản lý, hướng dẫn về công tác VTLT điện tử nói chung, công tác văn thư nói riêng từ Trung ương đến các địa phương đang từng bước được hoàn thiện. Công tác văn thư tại Ủy ban nhân dân (UBND) quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội được quan tâm, đầu tư theo hướng hiện đại và phát triển theo kịp với tốc độ của khoa học kỹ thuật, góp phần vào việc nâng cao hiệu quả quá trình quản lý, điều hành, tiến hành các hoạt động hành chính tại đơn vị. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn còn một số tồn tại như: trang thiết bị phục vụ còn chưa đồng bộ, trình độ CNTT của cán bộ văn thư còn hạn chế, những bất cập trong việc thực hiện nghiệp vụ văn thư truyền thống và hiện đại… Xuất phát từ thực tiễn công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số tại UBND quận Nam Từ Liêm cho thấy, cần đẩy mạnh, nâng cao hơn nữa chất lượng thực hiện công tác văn thư của đơn vị. Vì những lý do trên, tôi chọn đề tài “Công tác văn thƣ tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội phục vụ xây dựng chính quyền số” cho luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành Quản lý công, nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế của công tác văn thư trong quá trình triển khai thực
3 hiện nhiệm vụ xây dựng chính quyền số tại UBND quận Nam Từ Liêm hiện nay. Và tôi mong muốn góp phần đưa ra những ý kiến đề xuất phù hợp để công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm ngày càng được hiện đại và phát triển, đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra của Chính phủ, của Thành phố Hà Nội, phù hợp với xu hướng phát triển của đất nước và thế giới. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Cho đến nay, công tác văn thư và vấn đề hiện đại hóa công tác văn thư đã trở thành đối tượng của nhiều công trình lý luận và đề tài nghiên cứu khoa học. Việc tìm kiếm các giải pháp nhằm đẩy mạnh tính hiệu quả của công tác văn thư ở các cơ quan nhà nước nói chung và từng đơn vị sự nghiệp nói riêng, nhất là trong giai đoạn hướng tới xây dựng Chính phủ số, chính quyền số, yêu cầu chuyển đổi số công tác quản lý hành chính các cấp cũng đã thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học, nhà giáo, và cả các nghiên cứu sinh, học viên cao học … Giáo trình giảng dạy, tài liệu chuyên khảo về công tác văn thư đã được xuất bản có thể kể đến như: PGS. TS Triệu Văn Cường (2016), Giáo trình Nghiệp vụ văn thư, Trường Đại học Nội vụ Hà Nội, Nxb Lao động. Giáo trình đã cung cấp những vấn đề lý luận về công tác văn thư, nhằm mục đích sử dụng làm tài liệu giảng dạy cho sinh viên đại học, cao đẳng của Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội và các cơ sở đào tạo cán bộ VTLT khác, đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, tham khảo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ và các công việc liên quan tới VTLT của các cơ quan, tổ chức. Hoàng Lê Minh (2014), Giáo trình Nghiệp vụ văn thư lưu trữ, Nxb Văn hóa Thông tin, cuốn sách đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, tham khảo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ VTLT và thực hiện các nghiệp vụ VTLT hàng ngày tại các cơ quan, đơn vị, tổ chức. Vũ Tươi (2016) Cẩm nang công tác văn thư, lưu trữ trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, Nxb Thế giới, là tài liệu cung cấp những thông tin cơ bản về công tác VTLT, hướng dẫn giải quyết và quản lý văn bản. Sách còn cung cấp thêm những cơ sở pháp lý, văn bản luật pháp, quy định, quy chế trong công tác VTLT.
4 Nguyễn Lệ Nhung, Giáo trình Công tác văn thư, lưu trữ trong các cơ quan, tổ chức Đảng, tổ chức chính trị, xã hội, Đại học Nội Vụ Hà Nội, trang bị các nội dung về khái niệm, đặc điểm, nội dung công tác VTLT trong các cơ quan, tổ chức Đảng, tổ chức chính trị, xã hội cũng như mục đích của việc thực hiện các nghiệp vụ cơ bản của công tác văn thư. Một số bài viết về hiện đại hóa công tác văn thư, ứng dụng CNTT vào công tác văn thư trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay trên các tạp chí chuyên ngành như: Bài viết Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác văn thư, lưu trữ, ThS. Lê Văn Năng, Trung tâm Tin học Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Luutruvn.com, tháng 11/2015, đã chỉ ra những hạn chế trong việc ứng dựng CNTT trong công tác quản lý hành chính và công tác VTLT và đưa ra những giải pháp nhằm tăng cường ứng dụng CNTT trong công tác VTLT thời gian tới. Bài viết Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác văn thư, lưu trữ, quản lý tài liệu điện tử, Trang tin tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, pbgdpl.hanoi.gov.vn, nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của công tác VTLT; phổ biến kịp thời các văn bản, quy định của Trung ương, Bộ, ngành, Thành phố Hà Nội về công tác VTLT đến các cơ quan, tổ chức thuộc phạm vi quản lý bằng nhiều hình thức phù hợp, đề ra một số giải pháp để thực hiện để làm tốt công tác VTLT của Thành phố Hà Nội. Bài viết Vai trò của công tác văn thư, lưu trữ đối với hoạt động lãnh đạo, điều hành của các cơ quan, tổ chức trong công cuộc chuyển đổi số, Phòng Quản lý văn thư – lưu trữ, Cổng thông tin điện tử Sở Nội vụ tỉnh Thái Nguyên, đề ra một số giải pháp để nâng cao hiệu suất, chất lượng công việc của công tác VTLT trong quá trình cải cách công vụ và cải cách hành chính của mỗi cơ quan, tổ chức góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu chuyển đổi số mà Nghị quyết số 01-NQ/TƯ đã đề ra. Nhiều công trình luận văn, luận án, đề tài nghiên cứu cấp cơ sở về công tác văn thư như:
5 Nguyễn Thanh Hà (2016), Hiện đại hóa công tác văn thư tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính quốc gia. Luận văn đã nghiên cứu những cơ sở lý luận về công tác văn thư, phân tích thực trạng công tác văn thư tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và đề xuất các giải pháp nhằm hiện đại hóa, đẩy mạnh hiệu quả công tác văn thư tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Bùi Chí Thanh (2020), Ứng dụng công nghệ thông tin trong Quản lý văn bản tại Ủy ban nhân dân quận Nam Từ Liêm. Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính quốc gia. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý văn bản và ứng dụng CNTT trong quản lý văn bản nói chung, làm rõ thực trạng ứng dụng CNTT trong quản lý văn bản tại UBND quận Nam Từ Liêm, hiệu quả cũng như các hạn chế còn tồn tại, nguyên nhân của các hạn chế đó. Từ đó đưa ra các giải pháp và đề xuất để nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong quản lý văn bản tại UBND quận Nam Từ Liêm trong những năm tiếp theo. Nguyễn Thị Hương Giang (2022), Hiện đại hóa Công tác Văn thư tại Trung ương Hội nông dân Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính quốc gia. Trên cơ sở nghiên cứu những cơ sở lý luận về công tác văn thư và phân tích thực trạng công tác văn thư tại Trung ương Hội nông dân Việt Nam trong thời kỳ CMCN 4.0, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hiện đại hóa, đẩy mạnh hiệu quả công tác văn thư tại Trung ương Hội nông dân Việt Nam phục vụ đắc lực cho công cuộc cải cách hành chính nhà nước và đáp ứng nhu cầu của toàn xã hội. Các công trình khoa học trên đã nghiên cứu, đề cập một cách trực tiếp hoặc gián tiếp những vấn đề lý luận công tác văn thư, VTLT, và những giải pháp đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả của công tác văn thư ở những phạm vi khác nhau. Đây là nguồn tài liệu tham khảo quý giá, quan trọng cho tôi khi sử dụng tham khảo, nghiên cứu để hoàn thiện luận văn của mình về các vấn đề: nguồn lực của công tác văn thư, các nguyên tắc, hiệu quả tổ chức công tác văn thư giai đoạn đẩy mạnh ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ điện tử… Tuy nhiên, trong phần lớn các công trình nghiên cứu đều chưa
6 đề cập sâu đến những vấn đề về lý thuyết và thực tiễn bối cảnh CMCN 4.0, xây dựng Chính phủ điện tử tiến tới Chính phủ số, nội dung lý luận và thực tiễn xây dựng chính quyền số ở địa phương, tăng cường tự quản, cải cách hành chính ở cấp UBND cấp quận, huyện, cũng như chưa đề cập sâu tới công tác văn thư trong thời kì phục vụ xây dựng chính quyền số, chưa làm rõ tổ chức và hoạt động văn thư trên nền tảng số, những yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong môi trường số, những khó khăn bất cập trong xây dựng Chính phủ điện tử và chuyển đổi từ xây dựng Chính phủ điện tử tiến tới Chính phủ số. Đối với đề tài nghiên cứu đã lựa chọn, tôi đã vận dụng các lý luận khoa học để nghiên cứu công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội. Với mong muốn đánh giá thực trạng công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm và đề xuất những giải pháp nhằm đẩy mạnh hiệu quả công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số. Vì vậy, đề tài sẽ không trùng lặp với các công trình nghiên cứu trước đó, đồng thời làm phong phú thêm cho công tác nghiên cứu khoa học ở lĩnh vực này và có ý nghĩa thực tế. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 3.1. Mục đích Trên cơ sở lý luận về công tác văn thư, Chính phủ số, chính quyền số và công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số, đề tài nghiên cứu, đánh giá tình hình, thực trạng công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội trong những năm gần đây, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số những năm tiếp theo. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa các cơ sở lý luận về công tác văn thư, các Nghị quyết chỉ đạo của Chính phủ về chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số và công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số.
7 - Nghiên cứu, khảo sát thực trạng, từ đó phân tích, đánh giá ưu điểm và hạn chế trong công tác công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm. - Đề xuất giải pháp cụ thể, thiết thực để góp phần nâng cao hiệu quả công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số. 4.2. Phạm vi nguyên cứu: - Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Luận văn tập trung đi sâu nghiên cứu về tổ chức, quản lý công tác văn thư và các quy trình, nghiệp vụ công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số: soạn thảo, ký ban hành, quản lý văn bản điện tử; lập hồ sơ và nộp lưu hồ sơ điện tử; quản lý và sử dụng con dấu, thiết bị lưu khóa bí mật, chứng thư số, chữ kí số... trong quá trình xử lý công việc của các cơ quan, tổ chức. Còn những nội dung chuyên sâu về kỹ thuật, thiết bị công nghệ số Luận văn không đi sâu mà chỉ giới thiệu những nội dung này để có sự đánh giá tổng thể, bao quát đối tượng nghiên cứu. - Phạm vi về không gian nghiên cứu: Luận văn tiến hành nghiên cứu, tập trung làm rõ hoạt động văn thư tại Văn phòng, các phòng, ban và các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội. - Phạm vi về thời gian nghiên cứu: Các thông tin, dữ liệu được thu thập, sử dụng cho phân tích, đánh giá chủ yếu trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2022, đây là 3 năm đầu tiên trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 52- NQ/TW về một số chủ trương, chính sách, chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 03/6/2020 phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, Nghị định 30/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 về công tác văn thư…
8 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Đề tài nghiên cứu dựa trên hệ thống các quan điểm chỉ đạo, định hướng của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước cũng như lý luận về công tác văn thư; kế thừa, tiếp thu có chọn lọc từ các tài liệu tham khảo, một số ý tưởng mới có liên quan trong các công trình nghiên cứu khoa học về công tác văn thư trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị hành chính sự nghiệp các cấp để luận giải, so sánh, phân tích, đánh giá. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: + Phương pháp quan sát, thu thập thông tin, tiến hành khảo sát qua phiếu khảo sát tới cán bộ, công chức, viên chức, cán bộ chuyên trách văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm, các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND quận, một số công dân trên địa bàn quận về công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội. + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: tham khảo các ấn phẩm, đề tài nghiên cứu khoa học, luận văn thạc sĩ, bài viết... có liên quan đến công tác văn thư và ứng dụng CNTT, chuyển đổi số công tác văn thư, nghiên cứu các văn bản chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn về chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số, Quy chế công tác văn thư của Bộ Nội vụ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục Văn thư - Lưu trữ Nhà nước, UBND Thành phố Hà Nội những năm gần đây. + Phương pháp thống kê, tổng hợp, lập bảng biểu, phân tích và so sánh: để thống kê, tổng hợp các quy định hiện hành liên quan đến công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số; phân tích, so sánh các thông tin thu được qua khảo sát và nghiên cứu tài liệu về thực trạng công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số tại UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội. Đồng thời kết hợp với tổng kết rút kinh nghiệm thực tiễn của cá nhân về công tác văn thư UBND quận Nam Từ Liêm hiện nay để giải quyết vấn đề đặt ra của đề tài.
9 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về mặt lý luận Luận văn hệ thống hóa những vấn đề lý luận về công tác văn thư để làm sáng tỏ khái niệm, ý nghĩa, vai trò, vị trí của công tác văn thư và hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chính quyền số như: khái niệm, đặc điểm của chính quyền số, vai trò của công tác văn thư và các yếu tố tác động đến công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số. 6.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Luận văn nghiên cứu thực trạng công tác văn thư của Văn phòng và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội những năm gần đây, nêu rõ những kết quả đạt được và hạn chế. Kết quả đó là cơ sở để đưa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác công tác văn thư tại UBND quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số những năm tiếp theo Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các địa phương khác trên địa bàn Thành phố Hà Nội trong việc thực hiện công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số ở cơ sở, góp phần giúp các địa phương thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước. Các giải pháp mà luận văn đưa ra nhằm đẩy mạnh công tác văn thư của UBND quận Nam Từ Liêm có thể được sử dụng phục vụ cho cán bộ quản lý, công chức viên chức tại UBND quận Nam Từ Liêm, cán bộ văn thư nói riêng, và làm tài liệu tham khảo phục vụ công tác nghiên cứu, áp dụng thực tế trên phạm vi rộng rãi hơn. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục luận văn gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác văn thư và công tác văn thư phục vụ xây dựng chính quyền số Chương 2: Thực trạng công tác văn thư tại Ủy ban nhân dân quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội Chương 3: Giải pháp đẩy mạnh công tác văn thư tại Ủy ban nhân dân quận Nam Từ Liêm phục vụ xây dựng chính quyền số.
10 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC VĂN THƢ VÀ CÔNG TÁC VĂN THƢ PHỤC VỤ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN SỐ 1.1. Cơ sở lý luận về công tác văn thƣ 1.1.1. Khái niệm công tác văn thư Những công việc như soạn thảo, kí duyệt ban hành văn bản, chuyển giao, tiếp nhận, đăng kí vào số, quản lý văn bản, lập hồ sơ... trong các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội được gọi chung là công tác văn thư. Công tác văn thư là hoạt động đảm bảo thông tin bằng văn bản phục vụ cho việc lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành công việc của các cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội, các đơn vị vũ trang nhân dân (gọi chung là cơ quan, tổ chức). [18, tr1] Căn cứ theo quy định tại Điều 1 Nghị định 30/2020/NĐ-CP quy định công tác văn thư bao gồm: Soạn thảo, ký ban hành văn bản; quản lý văn bản; lập hồ sơ và nộp lưu hồ sơ, tài liệu vào Lưu trữ cơ quan; quản lý và sử dụng con dấu, thiết bị lưu khóa bí mật. Công tác văn thư là một bộ phận không thể thiếu trong hoạt động của mỗi cơ quan, tổ chức và đó là công việc của cả tập thể chứ không riêng một cá nhân nào. Việc tiếp nhận, đăng ký, chuyển giao văn bản đến, văn bản đi, quản lý, sử dụng con dấu, phát hành văn bản đi là trách nhiệm của người làm văn thư; việc cho ý kiến chỉ đạo, phân phối giải quyết văn bản đến, ký văn bản để phát hành thuộc thẩm quyền của thủ trưởng cơ quan, tổ chức; việc soạn thảo văn bản, lập hồ sơ là trách nhiệm của mỗi cá nhân khi được giao giải quyết công việc. [12,tr1] Theo PGS-TS Dương Văn Khảm, trong Từ điển giải thích nghiệp vụ văn thư lưu trữ Việt Nam, công tác văn thư là hoạt động đảm bảo thông tin bằng văn bản phục vụ công tác quản lý, gồm toàn bộ các công việc về xây dựng, ban hành văn bản; quản lý, giải quyết văn bản hình thành trong hoạt động của cơ quan, tổ chức…; quản lý và sử dụng con dấu trong văn thư. Công tác văn thư là toàn bộ các quy trình quản lý nhà nước và quản lý nghiệp vụ văn bản, giấy tờ.
11 Như vậy, công tác văn thư không phải của riêng những người làm văn thư chuyên trách. Đó là hoạt động thống nhất của các bộ phận trong bộ máy hành chính có làm việc với văn bản, hồ sơ, giấy tờ và đầu mối chính là văn thư cơ quan. Trách nhiệm của người quản lý, thực hiện công tác văn thư không chỉ giới hạn ở hoàn thành các khâu nghiệp vụ mà còn phải đảm bảo hiệu quả cho hoạt động quản lý, lãnh đạo thông qua việc đảm bảo thông tin tài liệu, văn bản. 1.1.2. Vị trí, vai trò của công tác văn thư Công tác văn thư được xác định là một mặt hoạt động của bộ máy nhà nước nói chung và là nội dung quan trọng trong hoạt động của mỗi cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị, kinh tế, xã hội và doanh nghiệp nói riêng. Công tác văn thư và lưu trữ không thể thiếu được và chiếm một phần lớn trong hoạt động của Văn phòng trong các cơ quan, tổ chức, đơn vụ. Công tác văn thư gắn liền với hoạt động của các cơ quan, được xem như một bộ phận hoạt động của quản lý Nhà nước, có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng quản lý Nhà nước. Về vị trí: Các cơ quan, tổ chức chính trị – xã hội dù lớn hay nhỏ muốn thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình đều phải sử dụng văn bản, tài liệu để phổ biến các chủ trương, chính sách, phản ánh tình hình lên cấp trên, chỉ đạo hoạt động của các cơ quan cấp dưới, trao đổi, liên hệ, phối hợp công tác, ghi lại những sự kiện, hiện tượng xảy ra trong hoạt động hàng ngày. Đặc biệt, đối với văn phòng cấp ủy, văn phòng các tổ chức chính trị – xã hội là các cơ quan trực tiếp giúp các cấp ủy, tổ chức chính trị – xã hội tổ chức điều hành bộ máy, có chức năng thông tin, tổng hợp phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo thì công tác văn thư lại càng quan trọng, giữ vị trí trọng yếu trong công tác văn phòng. Về vai trò: Làm tốt công tác văn thư sẽ bảo đảm cung cấp đầy đủ thông tin, góp phần nâng cao hiệu suất, chất lượng công tác của các cơ quan, tổ chức Đảng, tổ chức chính trị - xã hội và phòng chống nạn quan liêu giấy tờ. Trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, từ việc đề ra các chủ trương, chính sách, xây dựng chương trình, kế hoạch công tác cho đến phản ánh tình hình, nêu đề xuất, kiến nghị với cơ quan cấp trên, chỉ đạo cơ quan cấp dưới hoặc triển