Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: ViLijen ViLijen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:142

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Quản lý công "Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk" trình bày các nội dung chính sau: Cơ sở lý luận và thực tiễn về đánh giá công chức cấp xã; Thực trạng đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk; Giải pháp hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …...……/…...…… .…/…. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …...……/…...…… .…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN VĂN ÚT NGUYỄN VĂN ÚT ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BUÔN HỒ, ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TỈNH ĐẮK LẮK TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BUÔN HỒ, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮKLẮK - NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …...……/…...…… .…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN VĂN ÚT ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BUÔN HỒ, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS TẠ THỊ HƢƠNG ĐẮKLẮK - NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn này là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, tài liệu tham khảo đƣợc trích dẫn nguồn đúng theo hƣớng dẫn quy cách trình bày luận văn thạc sĩ của Học viện Hành chính Quốc gia./. Tác giả Nguyễn Văn Út
LỜI CẢM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả các thầy, cô đã tận tình truyền đạt kiến thức và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại Học viện Hành chính Quốc gia. Đặc biệt, tôi rất cảm ơn Tiến sĩ Tạ Thị Hƣơng – Phó trƣởng khoa Quản lý nhà nƣớc về xã hội, ngƣời đã hƣớng dẫn, chia sẽ, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Thị ủy, Ủy ban nhân dân thị xã Buôn Hồ đã quan tâm, tạo điều kiện cho tôi tham gia và hoàn thành khóa học. Cảm ơn các đồng chí lãnh đạo và chuyên viên Phòng Nội vụ thị xã Buôn Hồ đã chia sẽ, cung cấp thông tin, số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu và hoàn thành đề tài luận văn. Cảm ơn công chức, lãnh đạo Ủy ban nhân dân các xã, phƣờng trên địa bàn thị xã Buôn Hồ và ngƣời dân đến liên hệ giải quyết thủ tục hành chính tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả các xã, phƣờng đã cung cấp thông tin, số liệu và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình khảo sát, nghiên cứu thực tiễn tại địa phƣơng. Do năng lực và thời gian nghiên cứu có hạn nên đề tài luận văn này có thể vẫn còn nhiều thiếu sót, tôi rất mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp để tiếp tục bổ sung thêm những kiến thức cho bản thân. Tác giả Nguyễn Văn Út
MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT v MỞ ĐẦU 1 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 6 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 7 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 9 7. Kết cấu của luận văn 9 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐÁNH GIÁ 10 CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Công chức cấp xã 10 1.1.1. Khái niệm 10 1.1.2. Vai trò, đặc điểm của công chức cấp xã 13 1.2. Đánh giá công chức cấp xã 17 1.2.1. Khái niệm 17 1.2.2. Mục đích của đánh giá công chức cấp xã 18 1.2.3. Các nguyên tắc đánh giá công chức cấp xã 19 1.2.4. Chủ thể tham gia đánh giá công chức cấp xã 22 1.2.5. Nội dung và tiêu chí đánh giá công chức cấp xã 24 1.2.6. Phƣơng pháp đánh giá công chức cấp xã 30 1.2.7. Quy trình đánh giá công chức cấp xã 33
1.2.8. Các yếu tố ảnh hƣởng đến đánh giá công chức cấp xã 34 1.3. Kinh nghiệm và bài học rút ra từ việc đánh giá công chức cấp 36 xã ở một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ƣơng 1.3.1. Kinh nghiệm đánh giá công chức xã ở một số tỉnh, thành phố 36 trực thuộc Trung ƣơng 1.3.2. Những giá trị tham khảo đối với đánh giá công chức cấp xã ở 40 thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk Tiểu kết Chƣơng 1 42 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 43 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BUÔN HỒ, TỈNH ĐẮK LẮK GIAI ĐOẠN TỪ NĂM 2015 ĐẾN NĂM 2019 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội thị 43 xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk 2.1.1. Điều kiện tự nhiên 43 2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội 44 2.2. Tổng quan đội ngũ công chức cấp xã trên địa thị xã Buôn Hồ, 46 tỉnh Đắk Lắk 2.2.1. Cơ cấu, số lƣợng công chức 46 2.2.2. Về trình độ công chức 47 2.3. Phân tích thực trạng đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn 50 thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk 2.3.1. Ban hành quy định đánh giá 50 2.3.2. Nội dung, tiêu chí đánh giá 52 2.3.3. Quy trình đánh giá 56 2.3.4. Phƣơng pháp đánh giá 61 2.3.5. Chủ thể tham gia đánh giá 65 2.3.6. Ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân trong việc đánh giá công 71
chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk Tiểu kết Chƣơng 2 80 Chƣơng 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ĐÁNH GIÁ CÔNG 82 CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BUÔN HỒ, TỈNH ĐẮK LẮK 3.1. Quan điểm về đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã 82 Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã trên 86 địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk 3.2.1. Hoàn thiện quy định đánh giá công chức cấp xã hàng năm 86 3.2.2. Cụ thể hóa và hoàn thiện nội dung, tiêu chí đánh giá, xếp loại 88 công chức cấp xã 3.2.3. Xây dựng quy trình đánh giá công chức cấp xã theo hƣớng 94 công khai, minh bạch; đồng thời triển khai để ngƣới dân tham gia vào quá trình đánh giá công chức 3.2.4. Đổi mới, nâng cao kỷ thuật áp dụng các phƣơng pháp đánh 100 giá công chức cấp xã 3.2.5. Nâng cao trách nhiệm, kỹ năng đánh giá của các chủ thể 104 tham gia đánh giá công chức 3.2.6. Gắn kết quả đánh giá với thực tiễn công tác quản lý công 107 chức cấp xã 3.2.7. Tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trong đánh 109 giá công chức Tiểu kết Chƣơng 3 110 KẾT LUẬN 111 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 113 PHỤ LỤC 117
DANH MỤC CÁC BẢNG HÌNH Trang Bảng 2.1: Tổng hợp số lƣợng, cơ cấu công chức cấp xã trên địa bàn 46 thị xã Buôn Hồ Bảng 2.2: Tổng hợp trình độ chuyên môn của công chức cấp xã trên 47 địa bàn thị xã Buôn Hồ Bảng 2.3: Tổng hợp trình độ lý luận chính trị của công chức cấp xã 47 trên địa bàn thị xã Buôn Hồ Bảng 2.4: Tổng hợp trình độ tin học, ngoại ngữ, tiếng DTTS của 49 công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ Bảng 2.5: Kết quả khảo sát phản ánh thực trạng về sự phù hợp của 58 quy trình đánh giá áp dụng đánh giá công chức cấp xã ở thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk Bảng 2.6: Kết quả khảo sát phản ánh thực trạng áp dụng phƣơng pháp 59 đánh giá công chức phƣờng ở thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. Bảng 2.7: Kết quả khảo sát phản ánh mức độ cần thay đổi, hoàn thiện 62 trong công tác đánh giá công chức cấp xã ở thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đăk Lăk Bảng 2.8: Tổng hợp đánh giá công chức cấp xã gia đoạn 2015 – 2019 67 của UBND thị xã Buôn Hồ Bảng 3.1: Nội dung tiêu chí đánh giá công chức cấp xã hằng năm trên 85 địa bàn thị xã Buôn Hồ Bảng 3.2: Thang điểm chí đánh giá công chức cấp xã 87
DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT CCHC : Cải cách hành chính CB, CC : Cán bộ, công chức DTTS : Dân tộc thiểu số HĐND : Hội đồng nhân dân HTNV : Hoàn thành nhiệm vụ HTTNV : Hoàn thành tốt nhiệm vụ HTXSNV : Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Theo Hiến pháp năm 2013, xã, phƣờng, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là đơn vị hành chính thấp nhất trong phân định các đơn vị hành chính ở Việt Nam [25]. Cấp xã có một vị trí hết sức quan trọng trong tổ chức, triển khai thực hiện và điều hành nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nƣớc ở địa phƣơng, là nơi tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc, tăng cƣờng đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân, huy động mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cƣ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “cấp xã là cấp gần dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi công việc đều xong xuôi” [23, tr 460]. Vai trò của chính quyền cấp xã thể hiện tính chất đặc thù của hệ thống chính quyền ở cơ sở; đồng thời, phản ánh tính chất tự quản khá cao của nó, nhất là trong bối cảnh xây dựng, hoàn thiện Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa với sự tác động của kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế hiện nay. Để cấp xã “làm đƣợc việc”, bên cạnh sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội …thì cần có một đội ngũ công chức có đủ trình độ, năng lực, đạo đức, tận tụy, trách nhiệm với công việc. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc" [23, tr 269],“muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém” [23, tr 460]. Đội ngũ công chức có vai trò quan trọng trong hệ thống chính trị nói chung và chính quyền cơ sở nói riêng. Công chức là lực lƣợng quan trọng quyết định sự thành công của công cuộc cải cách nền hành chính trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Để đáp ứng đòi hỏi này, ngoài công tác tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, sử dụng… thì công tác đánh giá cán bộ công chức phải đƣợc coi trọng và cần đƣợc thực 1
hiện một cách khách quan, công bằng; kết quả đánh giá có ý nghĩa quyết định trong việc phát hiện, quy hoạch, đào tạo, bồi dƣỡng, bộ trí, sử dụng... Đánh giá đúng sẽ tạo đƣợc động lực để công chức phấn đấu, rèn luyện, nâng cao phẩn chất chính trị, năng lực và hiệu quả công tác. Trong những năm gần đây, công tác đánh giá cán bộ công chức có những mặt tiến bộ, nhìn chung đã thực hiện đúng quy trình và thủ tục, mở rộng dân chủ hơn nên công tác đánh giá sát với thực tiễn hơn. Trên cơ sở những thành quả đạt đƣợc, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã đặt ra yêu cầu: “tiếp tục ban hành và thực hiện các quy định, quy chế, cơ chế trong công tác cán bộ, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và chặt chẽ giữa các khâu, liên thông giữa các cấp; trong đó có quy chế về việc đánh giá đúng đắn, khách quan đối với cán bộ, để có cơ sở sử dụng, bố trí cán bộ, ngăn chặn, đẩy lùi trình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy tuổi, chạy bằng cấp” [5, tr 48]. Một số địa phƣơng đã mạnh dạn đƣa ra và áp dụng phƣơng pháp, quy trình đánh giá công chức riêng của mình, bƣớc đầu thu đƣợc nhiều kết quả và phản hồi tích cực. Tuy đạt nhiều kết quả quan trọng, đánh giá công chức vẫn là khâu yếu nhất trong công tác cán bộ, việc đánh giá còn cảm tính, xuê xoa, hình thức, chiếu lệ chậm đƣợc khắc phục. Đánh giá công chức còn nặng về hình thức, chƣa phản ảnh đúng thực chất, chƣa lấy hiệu quả công việc làm tinh thần chiến đấu, thiếu tinh thần xây dựng. Hệ thống tiêu chí đánh giá công chức chƣa gắn với kết quả thực hiện công việc, việc đánh giá công chức chủ yếu qua bình bầu dẫn đến kết quả đánh giá chƣa thực sự khách quan, khoa học. Do đó, đánh giá công chức chƣa trở thành một biện pháp kích thích phát huy tính tích cực và động lực làm việc cho công chức, cũng nhƣ không phục vụ nhiều cho công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dƣỡng, nâng cao trình độ, năng lực của công chức. 2
Việc đánh giá công chức nói chung và công chức cấp xã nói riêng hiện nay cũng còn nhiều bất cập, hạn chế. Với đặt thù là làm việc ở đơn vị hành chính cơ sở - cấp thấp nhất trong hệ thống hành chính ở Việt Nam, đồng thời chính quyền cơ sở cũng đa dạng về loại hình (xã, phƣờng, thị trấn) nên đội ngũ công chức làm việc ở cấp chính quyền này có vai trò, đặc điểm khác với đội ngũ công chức các cấp chính quyền bên trên và ngay giữa các loại hình đơn vị hành chính cơ sở với nhau. Vì vậy công tác đánh giá công chức ở mỗi loại hình đơn vị hành chính cơ sở cần phải có những quy định riêng. Thực tế hiện nay, trong đánh giá công chức cấp xã vẫn dựa trên những quy định mang tính áp dụng tƣơng tự pháp luật là chủ yếu mà chƣa tính đến các đặc thù dẫn đến trong quá trình triển khai có sự lúng túng, tùy tiện ảnh hƣởng không nhỏ đến kết quả đánh giá. Đối với tỉnh Đắk Lắk nói chung, thị xã Buôn Hồ nói riêng, những năm gần đây việc đánh giá công chức xã còn nhiều bất cập, phƣơng pháp đánh giá, bình bầu là chủ yếu, chƣa chú trọng kết quả đầu ra trong công việc, chƣa phát huy đƣợc tính tích cực của công chức, chƣa phục vụ nhiều cho công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dƣỡng, sử dụng, bố trí, đề bạt… và các chế độ chính sách khác. Nhằm khắc phục những hạn chế trong công tác đánh giá công chức cấp xã, yêu cầu đặt ra là phải xây dựng đƣợc một phƣơng pháp đánh giá khoa học, hệ thống tiêu chí rõ ràng, cụ thể gắn với từng chức danh công chức, đổi mới quy trình đánh giá… Xuất phát từ tầm quan trọng của khâu đánh giá công chức cấp xã và thực trạng trong công tác đánh giá công chức ở các xã, phƣờng trên địa bàn thị xã Buôn Hồ hiện nay, học viên chọn nội dung: “Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk” để thực hiện luận văn của mình. Comment [NTH1]: Phần này không đòi hỏ 2 . Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn như một LATS nhưng cũng có vẻ hơi nghèo T Và vì đây là một LV nên cần hạn chế sự tham khảo TL cũng là LV . 3
Xác định tầm quan trọng của cán bộ, công chức hành chính nhà nƣớc, cho đến nay có nhiều đề tài khoa học nghiên cứu về công tác quản lý công chức. Các nghiên cứu đánh giá về công chức ở Việt Nam luôn nhận đƣợc sự quan tâm của nhiều nhà khoa học trong đó có các nhà khoa học là nhà lãnh đạo, quản lý. Các tác giả PGS.TS Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm (2003) với công trình nghiên cứu “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” [29] đã nghiên cứu về lịch sử phát triển của các khái niệm về cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, trên cơ sở các quan điểm lý luận và tổng kết thực tiễn, công trình đã phân tích, lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ, cán bộ, đặt biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp, từ đó đƣa ra những kiến nghị về phƣơng hƣớng, giải pháp nhằm củng cố, phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo cả về số lƣợng, chất lƣợng và cơ cấu phù hợp với yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam. Mặc dù vậy, công trình nghiên cứu này chỉ mang tính chất định hƣớng chung cho việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức trong toàn bộ hệ thống chính trị, chƣa quan tâm, nghiên cứu sâu sắc và toàn diện về đánh giá công chức xã. Ths Nguyễn Phƣơng Liên, “Kinh nghiệm đánh giá công chức của một số quốc gia trên thế giới”[22]. Trong bài viết này tác giả đề cập đến kinh nghiệm đánh giá công chức của một số quốc gia trên thế giới. Với mỗi quốc gia, công tác đánh giá công chức có những điểm khác biệt hay trình tự trong đánh giá. Trên cơ sở phân tích cụ thể nội dung đánh giá công chức, tác giả chỉ ra ƣu, nhƣợc điểm trong việc sử dụng phƣơng pháp, trình tự đánh giá của mỗi quốc gia để Việt Nam có thể tham khảo kinh nghiệm góp phần đổi mới toàn diện công tác đánh giá công chức sao cho thực chất hơn. 4
Nguyễn Thị Lệ Nhung (2013), Hoàn thiện đánh giá công chức trong cơ quan hành chính nhà nước ở Việt Nam”, luận văn Thạc sỹ Quản lý công [24]. Tác giả đã hệ thống hóa lại một số vấn đề lý luận về đánh giá công chức hành chính trên cơ sở thực trạng đánh giá công chức, tác giả đã kiến nghị phƣơng hƣớng và những giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện đánh giá công chức hành chính. Ở công trình này, tác giả chỉ nghiên cứu đánh giá công chức nói chung mà không đi sâu phân tích thực trạng đánh giá đối với đối tƣợng công chức ở loại hình tổ chức cụ thể nào. TS Nguyễn Ngọc Hiến (2002), Hoàn thiện phương pháp đánh giá cán bộ công chức hàng năm” [21]. Công trình này đã đi sâu vào nghiên cứu nhƣng vấn đề cụ thể trong đó có tính nguyên tắc, kỹ thuật trong đánh giá cán bộ công chức nói chung, đó là phƣơng pháp đánh giá cán bộ công chức. Từ việc phân tích thực trạng sử dụng tiêu chí, phƣơng pháp đánh giá công chức và hiệu quả mang lại, tác giả đề xuất những giải pháp, mô hình để hoàn thiện các tiêu chí đánh giá. Tuy vậy, trong công trình này vẫn là gọp chung đối tƣợng cán bộ, công chức để xem xét, chƣa có sự phân biệt hoặc đảm bảo đƣợc tính cụ thể của công tác đánh giá công chức ở các loại hình, đơn vị hành chính khác nhau. Nhìn chung, những công trình nghiên cứu nói trên đã đề cập một cách có hệ thống những vấn đề chung về cán bộ, công chức cấp xã, đánh giá đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên nhiều góc độ và phạm vi nghiên cứu khác nhau. Những luận cứ khoa học do các tác giả nghiên cứu cung cấp là tiền đề quan trọng để tiếp tục nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên, phần lớn các công trình nghiên cứu trên có phạm vi và khách thể nghiên cứu rất rộng bao gồm cả cán bộ, công chức, chƣa tập trung nghiên cứu sâu về công tác đánh giá đối với đối tƣợng công chức cấp xã. Mặt khác, cho đến thời điểm này, trên địa bàn thị xã Buôn Hồ chƣa có 5
đề tài khoa học nào nghiên cứu về công tác đánh giá công chức cấp xã. Đây cũng là vấn đề hết sức cấp thiết đặt ra đối với hoạt động của chính quyền cơ sở ở thị xã Buôn Hồ, là khâu yếu nhất trong công tác cán bộ hiện nay, và đây cũng chính là lý lo để tác giả đã thực hiện đề tài luận văn “Đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk”. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở lý luận về đánh giá công chức cấp xã và kết quả phân tích, đánh giá thực trạng công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, luận văn đề xuất một số giải pháp có tính khả thi và phù hợp với thực tiễn của địa phƣơng nhằm hoàn thiện công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt đƣợc mục đích nghiên cứu, luận văn thực hiện các nhiệm vụ sau: - Hệ thống và làm rõ một số vấn đề lý luận đánh giá công chức cấp xã nhƣ: nguyên tắc đánh giá, chủ thể, nội dung, tiêu chí, phƣơng pháp, quy trình đánh giá công chức xã; các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình đánh giá công chức cấp xã hiện nay. - Nghiên cứu, tìm hiểu kinh nghiệm, thực tiễn đánh giá công chức cấp xã ở một số địa phƣơng, từ đó rút ra những giá trị tham khảo trong việc đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. - Phân tích, đánh giá thực trạng về công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ từ 2015 đến 2019; từ đó chỉ ra những ƣu điểm, hạn chế của công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ trong thời gian qua và xác định những nguyên nhân hạn chế. - Đề xuất một số giải pháp cơ bản có tính khả thi và phù hợp với địa 6
phƣơng nhằm hoàn thiện công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ hiện nay. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là công tác đánh giá công chức cấp xã hằng năm trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. (Khách thể nghiên cứu là công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ) 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về khách thể: Luận văn nghiên cứu 05 chức danh công chức cấp xã gồm: Văn phòng - Thống kê; Địa chính - Xây dựng - Đô thị và Môi trƣờng (đối với phƣờng); Địa chính - Nông nghiệp - Xây dựng và Môi trƣờng (đối với xã); Tài chính - Kế toán; Tƣ pháp - Hộ tịch; Văn hóa - Xã hội. Riêng đối với chức danh Trƣởng Công an cấp xã và Chỉ huy trƣởng Quân sự cấp xã đề tài không nghiên cứu vì Trƣởng công an xã, phƣờng là lực lƣợng công an chính quy còn Chỉ huy trƣởng quân sự xã, phƣờng UBND xã không quản lý về mặt chuyên môn, nghiệp vụ; - Về Nội dung: Đề tài nghiên cứu về hoạt động đánh giá đối với 05 chức danh công chức cấp xã. - Về không gian: Luận văn nghiên cứu về công tác đánh giá công chức tại 05 xã, 07 phƣờng (100% đơn vị cấp xã) trên địa thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. - Về thời gian: Luận văn nghiên cứu công tác đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ trong giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2020 (đây là giai đoạn các xã, phƣờng vận dụng Nghị định 56/2015/NĐ-CP, Nghị định 88/2017/NĐ-CP và Nghị định 90/2020/NĐ-CP để đánh giá công chức cấp xã). 7
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Luận văn đƣợc nghiên cứu trên cơ sở phƣơng pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, chủ trƣơng, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nƣớc về cán bộ, công chức, đánh giá cán bộ, công chức nói chung, công chức cấp xã nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng đồng thời nhiều phƣơng pháp nghiên cứu, trong đó tập trung vào các phƣơng pháp cụ thể sau: - Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: Thực hiện phƣơng pháp này nhằm đánh giá tình hình nghiên cứu đề tài của các tác giả để tránh trùng lặp trong nghiên cứu; nhận diện những điểm mạnh, điểm hạn chế trong nghiên cứu; chọn lọc, kế thừa các kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn để tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện và phát triển lý luận về đánh giá công chức cấp xã. - Phƣơng pháp điều tra xã hội học: Thực hiện phƣơng pháp khảo sát trực tiếp, quan sát, trao đổi trực tiếp với đối tƣợng là cán bộ công chức các xã, phƣờng và ngƣời dân để có ý kiến khách quan về công tác đánh giá từ đó rút ra nhƣng khó khăn, bất cập. Điều tra, nghiên cứu gián tiếp thông qua phiếu khảo sát: Điều tra cán bộ, công chức cấp xã: Bí thƣ Đảng ủy, Chủ tịch UBND 12 xã, phƣờng; 05 chức danh công chức cấp xã và đại diện các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở. - Phƣơng pháp phỏng vấn sâu: phỏng vấn trực tiếp của 01 đồng chí chủ tịch UBND xã, 01 đồng chí Chủ tịch UBND phƣờng và 05 công chức của 07 chức danh công chức cấp xã. - Phƣơng pháp xử lý kết quả điều tra: thống kê thủ công Comment [NTH2]: cần làm rõ, chẳng hạn thống kê thủ công hay sử dụng phần mềm chuyên dụng như SPSS, hyperesearch hay g 8
Bên cạnh các phƣơng pháp nghiên cứu cơ bản nêu trên, đề tài luận văn còn sử dụng phƣơng pháp tổng kết thực tiễn và các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu nhƣ: phân tích, tổng hợp. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1.Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung những vấn đề lý luận về đánh giá công chức cấp xã ở Việt Nam hiện nay. 6.2.Ý nghĩa thực tiễn - Luận văn có thể cung cấp các luận cứ khoa học góp phần giúp các nhà lãnh đạo, quản lý và các cơ quan quản lý cán bộ, công chức của tỉnh Đắk Lắk tiếp tục hoàn thiện các quy định về đánh giá công chức hành chính Nhà nƣớc nói chung và công chức cấp xã nói riêng trên địa bàn tỉnh; góp phần hoàn thiện những vấn đề còn bất cập nhƣ tiêu chí, quy trình, phƣơng pháp, nội dung … liên quan quan đến công chức cấp xã. - Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên chuyên ngành Quản lý công; tài liệu cho công tác nghiên cứu, giảng dạy tại trƣờng Chính trị tỉnh hoặc làm tài liệu tham khảo cho những độc giả quan tâm đến vấn đề này. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài các phần: Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục; phần nội dung chính của luận văn gồm 03 chƣơng, nhƣ sau: - Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về đánh giá công chức cấp xã. - Chương 2: Thực trạng đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. - Chương 3: Giải pháp hoàn thiện đánh giá công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk. 9
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐÁNH GIÁ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Công chức cấp xã 1.1.1. Khái niệm 1.1.1.1. Công chức Lịch sử ra đời và phát triển của nền công vụ của bất kỳ quốc gia nào đều cần xây dựng và quản lý đội ngũ công chức bao gồm những ngƣời có năng lực quản lý, trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức tốt, làm việc nghiêm túc. Công chức là một khái niệm mang tính lịch sử, đƣợc sử dụng khá phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới, đồng thời phản ánh đặc trƣng riêng của nền công vụ ở mỗi quốc gia. Tùy thuộc vào đặc điểm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và chính sách của mỗi quốc gia trong từng giai đoạn lịch sử cụ thể mà nội dung của khái niệm công chức đƣợc hiểu theo nhiều cách khác nhau. Việc xác định ai là công chức ở các quốc gia trên thế giới thƣờng do các yếu tố sau đây quyết định: hệ thống thể chế chính trị; tổ chức bộ máy nhà nƣớc; sự phát triển kinh tế - xã hội; tính truyền thống và các yếu tố văn hoá, lịch sử. Mỗi quốc gia đều xây dựng cho mình những khái niệm riêng phù hợp với quan niệm về hoạt động công vụ, chế độ chính trị, văn hóa và lịch sử phát triển. Tuy nhiên, đặc điểm chung của công chức ở nhiều quốc gia thƣờng là: công dân của nƣớc đó; đƣợc tuyển dụng qua thi tuyền hoặc xét tuyển; đƣợc bổ nhiệm vào một ngạch, một chức danh hoặc gắn với một vị trí việc làm; đƣợc hƣởng lƣơng từ ngân sách Nhà nƣớc. Trong khoa học hành chính, thuật ngữ “công chức” thƣờng đƣợc hiểu một cách khái quát là những ngƣời đƣợc Nhà nƣớc tuyển dụng, nhận một công vụ hoặc một nhiệm vụ nhất định, do Nhà nƣớc trả lƣơng và có nghĩa vụ, 10
bổn phận phục vụ Nhân dân, phục vụ Nhà nƣớc theo các quy định của pháp luật. Trƣớc yêu cầu khách quan cải cách hành chính nhà nƣớc và đòi hỏi phải chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức, năm 2008, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật Cán bộ, công chức, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2010. Tại Khoản 2, Điều 4 của Luật này có quy định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công dân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được đảm bảo từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật” [26, tr 01]. Sự ra đời của Luật Cán bộ, công chức là một bƣớc cải cách lớn nhất trong lịch sử nền công vụ Việt Nam, đã giải quyết đƣợc vấn đề cốt lỗi, tồn tại suốt trong thời gian dài, đó là phân biệt rõ ràng ai là cán bộ, ai là công chức trong bộ máy nhà nƣớc. Đây cũng là cơ sở pháp lý quan trọng tạo tiền đề để tiếp tục xây dựng đội ngũ công chức không ngừng phát triển về mọi mặt, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và xây dựng bộ máy chính quyền trong sạch, vững mạnh đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển của đất nƣớc trong tình hình mới. 1.1.1.2. Công chức cấp xã 11