Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu các khái niệm, vai trò, nguyên tắc cơ bản, các qui định của pháp luật về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Qua đó, đi sâu phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp tìm ra các ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế và đưa ra các quan điểm, giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nói chung và Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp nói riêng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………../……… ...... /….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN TRƯỜNG DUY HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG THÁP LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………../……… ...... /….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN TRƯỜNG DUY HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG THÁP LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HUỲNH VĂN THỚI TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn toàn chính xác, trung thực do cá nhân tôi nghiên cứu, tìm hiểu, thu thập từ thực tế và qua các tài liệu chính thống; các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc và đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. TP, Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2018 Học Viên Nguyễn Trường Duy
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc Phó giáo sư, Tiến sỹ Huỳnh Văn Thới, người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Xin gửi lời cảm ơn đến quý lãnh đạo Học viện Hành chính Quốc gia, các Khoa, Phòng cũng như các Phó Giáo sư, Tiến sỹ, các nhà khoa học, các thầy, cô đã tham gia quản lý, giảng dạy; các đồng chí lãnh đạo, công chức công tác tại Văn phòng HĐND tỉnh Đồng Tháp đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, trong việc thu thập số liệu, thông tin cần thiết tại cơ quan Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp. Cuối cùng xin chân thành cảm ơn các bạn học viên lớp Cao học Quản lý công HC21.N6 đã cùng tôi chia sẽ kiến thức và kinh nghiệm trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Trong quá trình thực hiện luận văn, mặc dù đã hết sức cố gắng trong việc tiếp thu, trao đổi những kiến thức đóng góp của quý thầy, cô và bạn bè, đã tham khảo thông tin từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau, song sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót, rất mong nhận được thông tin góp ý của quý thầy, cô và bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn./. Đồng Tháp, ngày tháng năm 2018 Học viên Nguyễn Trường Duy
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN. LỜI CẢM ƠN. MỤC LỤC. CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN. DANH MỤC BẢNG PHỤ LỤC. MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết xây dựng đề tài ................................................................ 1 H – Ở H H Đ Ủ H Đ H Ấ Ỉ H ............................ 11 1.1 Khái quát về hoạt đồng giám sát củ H i đồng nh n n ấp tỉnh 11 1.1.1 Khái niệm giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ..................... 11 1.1.2 Vai trò giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh .......................... 15 1.1.3 Nguyên tắc giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ................... 17 1.2 Chủ thể, n i dung, hình thức, thẩm quyền giám sát ủ H i đồng nh n n ấp tỉnh ...................................................................................... 20 1.2.1 Chủ thể hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh: ....... 20 1.2.2 Nội dung giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh: ..................... 22 1.2.3 Hình thức giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh: .................... 25 1.2.4 Thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh trong việc xem xét kết quả giám sát. ............................................................................................... 33 1.3 Các yếu tố tá đ ng đến hoạt đ ng giám sát ủ H i đồng nh n n ấp tỉnh. .............................................................................................. 35 1.3.1 Khung thể chế hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. ............................................................................................................. 35 1.3.2 Công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. ................................................................................................ 36
1.3.3 Năng lực của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. .................................... 38 1.3.4 Công tác tổ chức thực hiện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. ................................................................................................ 40 1.3.5 Hệ thống tiêu chí đánh giá hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. ................................................................................................ 42 H H H Đ Ủ H Đ H Ỉ HĐ H .................................................... 48 2.1 Tổng quan về H i đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp. ........................ 48 2.2 Đánh giá hoạt đ ng giám sát ủ H i đồng nh n n tỉnh Đồng Tháp ........................................................................................................... 52 2.2.1 Các phương diện đánh giá............................................................. 52 2.2.2 Đánh giá chung về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng tháp. ............................................................................................ 62 2.2.3 Những vấn đề đặt ra về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp ..................................................................................... 66 n n o n t iện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉn Đồng Tháp. ....................................................................................... 71 iải p p o n t iện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉn Đồng Tháp. ............................................................................................... 76 3.2.1 Hoàn thiện cơ sở pháp lý về hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Đồng Tháp. ........................................................................................................... 76 3.2.3 Nâng cao tính chủ động và năng lực giám sát của Thường trực HĐND Tỉnh................................................................................................. 83 3.2.4 Nâng cao chất lượng thực hiện các hình thức giám sát của HĐND tỉnh Đồng Tháp. .......................................................................................... 84
3.2.6 Đảm bảo các điều kiện, nâng cao năng lực hoạt động của bộ máy giúp giúp việc cho HĐND tỉnh Đồng Tháp. ................................................ 89 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 94 Phụ lục 1........................................................................................................... 97
CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN 1. Hội đồng nhân dân : HĐND 2. Thường trực Hội đồng nhân dân: TTHĐND 3.Ủy ban nhân dân : UBND 4. Tòa án nhân dân : TAND 5. Viện kiểm sát nhân dân: VKSND 6. Văn bản quy phạm pháp luật : VBQPPL 7. Cán bộ, công chức : CBCC 8. Quốc Hội: QH
DANH MỤC BẢNG PHỤ LỤC Trang Phụ lụ 1. Danh sách Thường trực HĐND tỉnh Đồng Tháp, nhiệm kỳ 2011 - 2016 87 Phụ lụ 2. Danh sách thành viên Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Đồng Tháp, nhiệm kỳ 2011 - 2016 88 Phụ lụ 3. Danh sách thành viên Ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh Đồng Tháp, nhiệm kỳ 2011 - 2016 89 Phụ lụ 4. Danh sách thành viên Ban Pháp chế HĐND tỉnh Đồng Tháp, nhiệm kỳ 2011 - 2016 90
MỞ ĐẦU 1. Tính ấp thiết x y ựng đề tài Trong bộ máy Nhà nước, Hội đồng nhân dân (HĐND) là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương đồng thời đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Với hai chức năng cơ bản: chức năng quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương và chức năng giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Pháp luật của Nhà nước và Nghị quyết của Hội đồng nhân dân thì chức năng giám sát có vị trí, vai trò hết sức quan trọng đảm bảo HĐND thực sự là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, thực hiện đúng nguyên tắc quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân. Thực hiện tốt chức năng giám sát là một trong những yêu cầu quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND. Thời gian qua, hoạt động của HĐND các cấp đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để nâng cao hiệu quả thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo luật định. Trong đó, hoạt động giám sát đã có nhiều chuyển biến rõ rệt, đạt được nhiều kết quả khả quan, góp phần quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề bức xúc ở địa phương, góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên trong thực tiễn, hoạt động giám sát của HĐND còn hạn chế như: một số vụ việc vi phạm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân ở địa phương chưa được phát hiện kịp thời; thiếu kiểm tra, theo dõi, đôn đốc nên hiệu quả giám sát chưa cao…Vì vậy, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND hiện nay còn thấp, vẫn còn biểu hiện hình thức; chưa thực hiện tốt vai trò, chức năng, chưa thực hiện đầy đủ thực quyền như luật định. Trong những năm qua, hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã đạt được những kết quả nhất định, hiệu quả giám sát có bước phát triển. Bước đầu khắc phục tính hình thức trong hoạt động của HĐND nói chung và hoạt động giám sát nói riêng. Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Đồng Tháp vẫn còn một số hạn chế như: phương thức và nội dung giám sát chưa được đổi mới toàn diện, giám sát chưa sâu, công 1
tác “hậu giám sát” thiếu kiểm tra thường xuyên nên vẫn còn một số kiến nghị sau giám sát chưa được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết kịp thời…Để khắc phục tình trạng nêu trên, yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với hoạt động của Hội đồng nhân dân trong thời gian tới là phải nâng cao hơn nữa hiệu quả giám sát của HĐND, để HĐND thực sự là cơ quan đại diện cho quyền và lợi ích của nhân dân trên địa bàn tỉnh. Xuất phát từ thực tế trên, học viên chọn đề tài Hoạt độn i m s t củ Hội đồn n n d n tỉn Đồn p làm luận văn cao học mã ngành Quản ý Công. 2.T nh h nh nghi n ứu đề tài li n qu n đến lu n văn Giám sát và nâng cao chất lượng giám sát của cơ quan dân cử ở nước ta được đề cập trên một số sách, báo, tạp chí, các diễn đàn khoa học. Qua các tài liệu nghiên cứu hiện hành và các công trình khoa học đã được công bố cho thấy hoạt động này đã được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong phạm vi tư liệu bao quát được các công trình nghiên cứu liên quan đến hoạt động giám sát bản thân tôi tập hợp được những công trình nghiên cứu sau đây: - Sách chuyên khảo: Nguyễn Mạnh Bình “Hoàn thiện cơ chế pháp lý giám sát xã hội đối với việc thực thi quyền lực Nhà nước ở Việt Nam hiện nay”, Nxb, Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2012, nội dung phân tích sự hình thành và phát triển có chế giám sát xã hội, phân tích các yêu cầu cấp thiết của việc hoàn thiện cơ chế pháp lý giám sát xã hội đối với thực thi quyền lực nhà nước và đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế pháp lý giám sát xã hội đối với thực thi quyền lực nhà nước ở Việt Nam hiện nay. Đào Trí Úc, Võ Khánh Vinh (đồng chủ biên), (2003), Giám sát và cơ chế giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nước ở nước ta hiện nay, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, đã đề cập vấn đề nghiên cứu, xem xét việc thành lập cơ quan giám sát chuyên trách thuộc QH. 2
Tác giả Phạm Ngọc Kỳ (1995), Về quyền giám sát tối cao của QH, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, đã tập trung làm sáng tỏ nội hàm của khái niệm quyền giám sát tối cao của QH, đối tượng của quyền giám sát tối cao, các phương thức giám sát cũng như thực trạng của hoạt động giám sát này. Trọng toàn, “Tìm hiểu về quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân”, Nxb, Tư pháp, Hà Nội, 2006, đã đi sâu phân tích các quy định về tổ chức và quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân, những cơ sở pháp lý, nguyên tắc mang tính hệ thống trong tổ chức, hoạt động của Hội đồng nhân dân. Vũ Thị oan, “Một số vấn đề hoàn thiện chế độ bầu cử Hội đồng nhân dân ở Việt Nam hiện nay”, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2010, đã tổng kết thực tiễn, đề xuất xây dựng và hoàn thiện quy phạm pháp luật để quá trình bầu cử công bằng, lựa chọn được đại biểu đủ tiêu chuẩn, xứng đáng là người đại diện của dân, đủ năng lực và phẩm chất để hoàn thành nhiệm vụ người đại biểu nhân dân trong giai đoạn mới. Phạm Ngọc Kỳ “Quyền giám sát của Hội đồng nhân dân và kỹ năng giám sát cơ bản”. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007, đã đi sâu phân tích về tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân làm cơ sở cho Hội đồng nhân dân thực hiện đúng, đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Hiến pháp và Pháp luật; đồng thời giúp đại biểu Hội đồng nhân dân thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn trong lĩnh vực hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân. Nguyễn Đăng Dung chủ biên, biên soạn Nguyễn Đức Lam, Trần Văn Tám “Chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân, Nxb, Tư pháp, Hà Nội, đi sâu phân tích chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân và các giải pháp thực hiện có hiệu quả chức năng giám sát. Trịnh Thị Xuyến (2006), Kiểm soát quyền lực nhà nước: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, công trình đã góp phần làm sáng tỏ vấn đề kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam 3
trong điều kiện hiện nay trên cả phương diện lý luận và thực tiễn; phương hướng và những giải pháp chủ yếu cho kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam. Văn phòng QH – Viện chính sách công và Pháp luật, Hoạt động giám sát của cơ quan dân cử ở Việt Nam, vấn đề và giải pháp, Nxb. Hồng Đức, Hà Nội, 2015, công trình đã đi từ những vấn đề lý luận về giám sát của cơ quan dân cử tới đánh giá thực trạng hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử nước ta và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chức năng quan trọng này. Văn phòng QH (2012), QH Việt Nam - những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, cuốn sách là sự tập hợp nhiều bài viết trên tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, những bài viết đưa ra nhiều luận điểm khoa học và bài học thực tiễn, góp phần vào quá trình đổi mới của QH, nhất là trong các dịp sửa đổi Hiến pháp năm 1992, ban hành uật Tổ chức Quốc hội năm 2001 và các nghị quyết của QH về quy chế hoạt động của QH, các cơ quan của QH. Công trình nghiên cứu khoa học của tác giả Đinh Xuân Thảo (2012), Tiếp tục đổi mới hoạt động giám sát của QH từ thực tiễn QH khóa XII, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, công trình góp phần quan trọng vào quá trình tìm tòi, đổi mới tổ chức và hoạt động của QH trong thời gian tới, đáp ứng yêu cầu xây dựng QH thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cũng như yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo ở nước ta. - Luận án tiến sĩ, luận văn t ạc sĩ: Nguyễn Chí Dũng (2009), Cơ chế pháp lý giám sát hoạt động tư pháp ở Việt Nam, Luận án tiến sĩ uật học, Học viện chính trị quốc gia, Hà Nội. Luận án đã đi sâu phân tích làm rõ cơ sở lý luận về cơ chế pháp lý giám sát hoạt động tư pháp, đánh giá thực trạng của cơ chế giám sát hoạt động tư pháp ở Việt Nam 4
và kinh nghiệm nước ngoài. Xác định yêu cầu, quan điểm và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế pháp lý hoạt động giám sát tư pháp ở Việt Nam hiện nay; Vũ Thị Mỹ Hằng (2016), Thực hiện chức năng giám sát quyền lực Nhà nước của QH Việt Nam hiện nay, luận án tiến sĩ chính trị học, Đại học quốc gia, Hà Nội. Đề tài đã tập trung hệ thống hoá các nội dung cơ bản của việc thực hiện chức năng giám sát quyền lực nhà nước của QH Việt Nam và xác định những giá trị lý luận, thực tiễn của việc giám sát quyền lực nhà nước của QH, xác lập được tiêu chí khoa học làm cơ sở đánh giá hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của QH. Đề xuất một số giải pháp mang tính thực tiễn và khả thi nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động giám sát của QH ở nước ta hiện nay; Trần Thị Trà Giang (2013), Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh (từ thực tiễn tỉnh Gia Lai), Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành quản lý hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh, đã đi sâu phân tích làm rõ một số vấn đề lý luận có liên quan tới những phạm trù nghiên cứu về giám sát, đặc điểm, nội dung và các hình thức giám sát HĐND cấp tỉnh đối với UBND cấp tỉnh và đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh Gia Lai; Tô Thanh Tùng (2014), Giám sát của Hội đồng nhân dân xã đối với , chính quyền cấp xã (quan nghiên cứu thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh, luận văn Thạc sĩ chuyên ngành quản lý hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về giám sát của HĐND cấp xã, xác định các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND xã, phân tích thực trạng và đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND xã trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay. 5
Nguyễn Ngọc Thanh (2015), Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện Phong Điền, Thành phố Cần Thơ, luận văn Thạc sĩ chuyên ngành quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh, đề tài tập trung nghiên cứu lý luận và thực tiễn về chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện Phong Điền, khảo sát đánh giá đúng thực trạng từ đó đề xuất phương hướng và các giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND huyện Phong Điền, Thành phố Cần Thơ; - Các bài báo, kỷ yếu, hội thảo: Bài viết của Nguyễn Đăng Dung (2010), “Chức năng giám sát của QH trong nhà nước pháp quyền”, đăng trên Tạp chí nghiên cứu lập pháp số 22 (183), 11/2010. Bài viết bàn về sự xuất hiện chức năng giám sát của QH, phạm vi và các hình thức thực hiện chức năng giám sát, chức năng giám sát của QH Việt Nam và những khó khăn, thách thức trong thực hiện chức năng giám sát của QH Việt Nam. Trong bài viết của ê Văn Cảm và Dương Bá Thành, “Cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước (và cả quyền lập pháp) trong nhà nước pháp quyền: Một số vấn đề lý luận cơ bản”, đăng trên Tạp chí nghiên cứu lập pháp số 1(162), 1/2010 đã cho thấy một số vấn đề chung về cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước trong nhà nước pháp quyền, những khái niệm và các đặc điểm cơ bản của cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước trong nhà nước pháp quyền, chức năng và vai trò của cơ chế kiểm soát quyền lực lập pháp trong nhà nước pháp quyền và những hệ lụy tất yếu có tính biện chứng khoa học do không có cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước bằng quyền lực công. Trương Thị Hồng Hà (2010) với bài viết “Tăng cường hoạt động giám sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân với việc xây dựng mô hình Ủy ban Dân nguyện của QH hiện nay”, đăng trên Tạp chí nghiên cứu lập pháp số 1(162), 1/2010 nói về thực trạng hoạt động giám sát việc giải quyết KNTC của 6
QH, xây dựng mô hình Ủy ban Dân nguyện của QH và ưu điểm, trở ngại của việc xây dựng mô hình Ủy ban Dân nguyện ở Việt Nam. Phương Hà, “Vẫn bỏ ngỏ công tác hậu giám sát”, Báo Điện tử Dân Việt, cập nhật thứ Ba, ngày 01/11/2011 đã đi vào phỏng vấn sâu đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) về công tác hậu giám sát được cho là chưa thực sự được quan tâm chỉ chú trọng khâu trước và trong giám sát mà không đi đến cùng xem hiệu quả của công tác giám sát đến đâu nên hiệu quả không cao. Và một số bài viết khác của Nguyễn Quốc Tuấn Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân và y an nhân dân các cấp , Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 6/2002; Trương Đắc inh Tổ chức và hoạt động của các an Hội đồng nhân dân , Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, số 2/2003; PGS,TS Bùi Xuân Đức, Bàn về tính chất của Hội đồng nhân dân trong điều kiện cải cách bộ máy nhà nước hiện nay , Tạp chí Nhà nước và pháp luật, 12/2003; ; PGS.TS Nguyễn Tất Viễn hân dân ầu cử uốc Hội và ầu cử Hội đồng nhân dân các cấp, suy ngh về vấn đề tất cả quyền ực hà nước thuộc về nhân dân , Tạp chí tổ chức Nhà nước số 3/2011; Trần Du Lịch (2013), Một số kiến nghị nhằm nâng cao chất ượng giám sát của QH, tham luận hội thảo năm 2013…đã bàn về những khía cạnh khác nhau về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và chức năng giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; đồng thời đề xuất những kiến nghị, giải pháp cho hoạt động giám sát của cơ quan dân cử hiệu quả hơn. Những nội dung nghiên cứu trên đã giúp tôi có cách nhìn khái quát và tiếp cận vấn đề một cách có hệ thống về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh và phát hiện những vấn đề mới cần bổ sung, nghiên cứu thêm các nội dung mà những tác giả đi trước chưa đề cập, đồng thời đối chiếu với tình hình thực tế của tỉnh Đồng Tháp sẽ là những gợi mở cần thiết để tôi đi sâu trình bày rõ hơn về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh, từ đó đề xuất 7
những giải pháp nhằm từng bước hoàn thiện nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong thời gian tới. 3. Mụ đí h và nhiệm vụ nghi n ứu ủ đề tài -Mục đích nghi n cứu Đề tài nghiên cứu các khái niệm, vai trò, nguyên tắc cơ bản, các qui định của pháp luật về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Qua đó, đi sâu phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp tìm ra các ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế và đưa ra các quan điểm, giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nói chung và Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp nói riêng. - hiệm vụ nghi n cứu Phân tích làm rõ một số vấn đề lý luận có liên quan tới những phạm trù nghiên cứu như: các khái niệm về giám sát, phân tích đặc điểm, nội dung và các hình thức giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; àm rõ khái niệm hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân, các yếu tố đảm bảo hiệu quả của Hội đồng nhân dân, các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; Phân tích thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp; qua đó, đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp; Đề xuất phương hướng và giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong giai đoạn hiện nay. 4. Đối tư ng và phạm vi nghi n ứu ủ đề tài - Đối tượng nghi n cứu Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong đó tập trung nghiên cứu hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp (cơ quan Hành chính Nhà nước cùng cấp) 8
-Phạm vi nghi n cứu Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, luận văn tập trung đánh giá thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong nhiệm kỳ 2011 – 2016. 5. C sở l lu n và phư ng pháp nghi n ứu - Cơ sở uận uận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta. -Phương pháp nghi n cứu Trong quá trình thực hiện, luận văn dựa trên một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh, thống kê để làm sáng tỏ những nội dung cần nghiên cứu. Ngoài ra luận văn còn sử dụng và kế thừa thành quả của một số công trình nghiên cứu, bài viết, báo cáo và các tài liệu liên quan khác. 6. Nh ng đ ng g p m i về ho họ ủ lu n văn - Khái quát những n t cơ bản về nội dung giám sát và đặc điểm giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. - àm rõ về mặt lý luận khái niệm Hội đồng nhân dân, hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả giám sát, các tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. - Đánh giá một cách hệ thống, toàn diện thực trạng hoạt động giám sát và hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong nhiệm kỳ 2011 – 2016. - Đề xuất phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp trong thời gian tới. 7. Bố ụ lu n văn Ngoài phần mở đẩu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn bố cục thành 03 chương: 9
Chương 1 – Cơ sở lý luận và pháp lý về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Chương 2 – Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp. Chương 3 – Phương hướng, giải pháp hoàn thiện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Tháp. 10
CHƯƠNG 1 – CƠ Ở LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM ÁT CỦA HỘI ĐỒNG NH N D N CẤP TỈNH. 1.1 Khái quát về hoạt đồng giám sát củ H i đồng nh n n ấp tỉnh 1.1.1 Khái niệm giám sát ủ H i đồng nh n n ấp tỉnh * Khái niệm giám sát Có thể thấy rằng thuật ngữ "giám sát" được dùng rất phổ biến trong khoa học chính trị, pháp lý và được đề cập nhiều trong các văn kiện của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội cũng như phổ biến ở đời sống xã hội. Đồng thời có rất nhiều định nghĩa giám sát khác nhau được đưa ra tùy theo phạm vi rộng, hẹp của nội dung nghiên cứu cụ thể. Theo định nghĩa của Từ điển Tiếng Việt thì giám sát là "Theo dõi và kiểm tra xem có thực hiện đúng những điều quy định không?", dùng chỉ một hoạt động xem x t có tính bao quát của chủ thể bên ngoài hệ thống đối với khách thể thuộc hệ thống (có thể là không trực thuộc), tức là giữa cơ quan giám sát và cơ quan chịu sự giám sát không nằm trong một hệ thống trực thuộc nhau theo chiều dọc. Trong bộ máy nhà nước, giám sát thường được hiểu là chức năng của các cơ quan quản lý nhà nước. Theo quan điểm của khoa học hành chính “Giám sát dùng để chỉ hoạt động của các cơ quan quyền lực nhà nước, tòa án, các tổ chức xã hội và công dân nhằm [7, Tr 217] đảm bảo sự tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật trong quản lý xã hội” Mặc dù, có những quan niệm khác nhau, nhưng nội hàm của giám sát có những điểm chung là việc theo dõi, xem x t, quan sát của một chủ thế với một đối tượng nào đó bị giám sát. Hoạt động giám sát gắn liền với sự ra đời của nhà nước và pháp luật. Khi nhà nước ra đời, nhà nước đồng thời ban hành pháp luật để quản lý và theo đó, hoạt động giám sát việc thực hiện pháp luật đối với các cơ quan nhà nước, các tổ chức và mọi công dân được đặt ra. Giám sát đối với hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước là hoạt động có tính đặc trưng của tất cả các nhà nước. ịch sử đã chứng minh rằng, không có nhà nước nào có thể tồn tại và 11