Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh" nhằm phân tích, đánh giá thực trạng liên quan đến chất lượng công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh; Đề xuất những giải pháp để nâng tầm chất lượng trong công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ……/…… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRƢƠNG NGUYỄN TƢỜNG VI NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ……/…… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRƢƠNG NGUYỄN TƢỜNG VI NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HÀ THỊ HƢƠNG LAN TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan những vấn đề được nghiên cứu, trình bày trong luận văn, các số liệu, kết quả và các dẫn chứng hoàn toàn là do tôi tự tìm hiểu, có sự tham khảo, sưu tầm và sự kế thừa những nghiên cứu của các tác giả đi trước. Các số liệu và kết quả trong Luận văn được nghiên cứu một cách nghiêm túc, trung thực, có trích dẫn rõ ràng. TP. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 8 năm 2024 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Trƣơng Nguyễn Tƣờng Vi
LỜI CẢM ƠN Luận văn là kết quả nghiên cứu của cá nhân, nhưng tác giả không thể hoàn thành nếu không nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ từ phía Học viện Hành chính quốc gia phân viện Thành phố Hồ Chí Minh, Quý thầy cô trong Khoa cũng như Giảng viên hướng dẫn, các nhà khoa học và các nhà quản lý. Trước hết, tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô TS. Hà Thị Hương Lan – Người hướng dẫn khoa học trực tiếp hướng dẫn tác giả viết luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công đã dành nhiều thời gian, công sức và tâm huyết hướng dẫn tác giả trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành Luận văn. Ngoài ra, tác giả xin được gửi lời cảm ơn các anh chị nhân viên Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia phân viện Thành phố Hồ Chí Minh đã luôn nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi, cung cấp tư liệu và thông tin hữu ích cho việc thực hiện Luận văn này. Cuối cùng, xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Khoa Sau Đại học – Học viện Hành chính quốc gia phân viện Thành phố Hồ Chí Minh, đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu và tạo cơ hội cho tôi thực hiện thủ tục, hồ sơ Luận văn. Xin được chân thành cảm ơn! TP. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 8 năm 2024 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Trƣơng Nguyễn Tƣờng Vi
MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ............................................ 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................... 5 3.1. Mục đích ............................................................................................... 5 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 5 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .......................................................... 5 4.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 5 4.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 5 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................ 6 5.1. Phương pháp luận................................................................................ 6 5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể ......................................................... 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ................................................... 7 6.1. Ý nghĩa lý luận ..................................................................................... 7 6.2. Ý nghĩa thực tiễn .................................................................................. 7 7. Bố cục của luận văn ................................................................................. 7 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ ...................................................................................................... 9 1.1. Khái quát về công tác thống kê cấp xã................................................ 9 1.1.1. Khái niệm thống kê............................................................................. 9 1.1.2. Mục đích của công tác thống kê cấp xã ........................................... 10 1.1.3. Chủ thể của công tác thống kê cấp xã ............................................. 11 1.1.4. Nội dung của công tác thống kê cấp xã ........................................... 12 1.2. Chất lƣợng công tác thống kê cấp xã ................................................ 14 1.2.1. Khái niệm ......................................................................................... 14 1.2.2. Nội dung chất lượng công tác thống kê cấp xã ................................ 15 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng công tác thống kê cấp xã ... 24
1.3.1. Chính sách của Đảng và Nhà nước về thống kê .............................. 24 1.3.2. Phương pháp thống kê ..................................................................... 24 1.3.3. Năng lực và trình độ của người làm công tác chuyên môn thống kê và người sử dụng thông tin thống kê .......................................................... 26 1.3.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật đảm bảo công tác Thống kê ....................... 27 1.4. Kinh nghiệm nâng cao chất lƣợng công tác thống kê cấp xã ......... 27 1.4.1. Kinh nghiệm thực hiện nâng cao chất lượng công tác thống kê tại các xã, thị trấn thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ............................... 27 1.4.2. Kinh nghiệm thực hiện nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã tại huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình .......................................................... 29 1.4.3. Bài học kinh nghiệm trong nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh ...................................................... 30 Tiểu kết Chƣơng 1...................................................................................... 31 Chương 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ..................................................................................................... 32 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và tổ chức bộ máy thực hiện công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................................... 32 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................................................ 32 2.1.2. Bộ máy tổ chức hoạt động thống kê ................................................. 36 2.2. Phân tích thực trạng chất lƣợng công tác thống kê cấp xã tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh .................................................... 40 2.2.1. Về chất lượng công tác điều tra thống kê ........................................ 40 2.2.2. Về chất lượng công tác báo cáo thống kê ........................................ 42 2.2.3. Về chất lượng công tác phân tích số liệu và dự báo thống kê ......... 44 2.2.4. Về chất lượng công tác lưu trữ thông tin thống kê .......................... 46
2.3. Thực trạng yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng công tác thống kê cấp xã tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh .............................. 48 2.3.1. Chính sách của Đảng và Nhà nước về thống kê .............................. 48 2.3.2. Phương pháp thống kê ..................................................................... 50 2.3.3. Năng lực và trình độ của người làm công tác chuyên môn thống kê và người sử dụng thông tin thống kê .......................................................... 50 2.3.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật đảm bảo công tác thống kê ........................ 52 2.4. Đánh giá chung về chất lƣợng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ................................. 54 2.4.1. Ưu điểm ............................................................................................ 54 2.4.2. Một số tồn tại, hạn chế ..................................................................... 55 2.4.3. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế .................................................... 56 Tiểu kết Chƣơng 2...................................................................................... 59 Chương 3: QUAN ĐIỂM, PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ............... 60 3.1. Quan điểm, định hƣớng nâng cao chất lƣợng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh.............. 60 3.1.1. Quan điểm chỉ đạo của nhà nước về công tác thống kê .................. 60 3.1.2. Phương hướng tăng cường Công tác thống kê trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh ........................................................ 64 3.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ................................. 67 3.2.1. Giải pháp về nâng cao chất lượng công tác điều tra thống kê ........ 68 3.2.2. Giải pháp về nâng cao chất lượng công tác báo cáo thống kê........ 69 3.2.3. Giải pháp về nâng cao chất lượng công tác phân tích số liệu và dự báo thống kê ............................................................................................... 70
3.2.4. Giải pháp về nâng cao chất lượng công tác lưu trữ thông tin thống kê................................................................................................................. 71 3.2.5. Rà soát, tham gia đóng góp ý kiến hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến lĩnh vực thống kê ................................................................. 72 3.2.6. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ cho đội ngũ làm công tác thống kê........................................................ 73 Tiểu kết Chƣơng 3...................................................................................... 75 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................... 76 A. KẾT LUẬN ............................................................................................ 76 B. KIẾN NGHỊ .......................................................................................... 78 I. Kiến nghị đối với huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ....... 79 II. Kiến nghị đối với Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh .............................................................. 80 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 81 PHỤ LỤC 1 .................................................................................................... 83 PHỤ LỤC 2 .................................................................................................... 86
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT - CQNN: Cơ quan nhà nước - HTPL: Hệ thống pháp luật - Nxb : Nhà xuất bản - QLNN: Quản lý nhà nước - UBND: Ủy ban nhân dân - VPPL: Vi phạm pháp luật - VBQPPL: Văn bản quy phạm pháp luật
DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1.2: Tổ chức bộ máy thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh…………………………………………………………... 38
DANH MỤC BẢNG, BIỂU Biểu 1.1.4. Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp xã………………………… 13 Biểu 2.2.2. Đánh giá chất lượng báo cáo thống kê trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017 – 2023……………………………………... 43 Biểu 2.2.3. Đánh giá về công tác phân tích số liệu thống kê trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017 -2023…………………………... 45 Biểu 2.2.4. Đánh giá về công tác lưu trữ thông tin thống kê tại UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017 – 2023…………. 47 Bảng 2.3.3.a. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của công chức tại UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017 – 2023………… 51 Biểu 2.3.3.b. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của công chức tại UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017 – 2023…………. 52
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Thông qua thực tiễn, có thể thấy thống kê là một khâu quan trọng nhằm đưa ra những số liệu cụ thể, mang tính chính xác cao nhằm phục vụ cho hoạt động lãnh đạo, quản lý một cách tốt nhất. Các con số thống kê giúp lãnh đạo, quản lý dự đoán được tình hình phát triển của cá nhân, tổ chức hay tập thể một cách tốt nhất nhằm đưa ra những quyết định mang tính định hướng cao, góp phần làm ổn định và phát triển cá nhân, tổ chức đó. Trong công tác quản lý, thống kê là một trong những phương pháp đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa then chốt đối với các nhà lãnh đạo, quản lý trong việc nắm bắt được tình hình chung của đối tượng đang được mình quản lý. Nhờ đó vận dụng những phương pháp quản lý mang tính hiệu quả nhất đối với đối tượng được quản lý. Trong thời gian qua, nhất là từ sau Đại hội lần thứ IX của Đảng, ngành Thống kê bao gồm cả hệ thống thống kê Nhà nước và tổ chức thống kê của các ngành, các đơn vị kinh doanh và sự nghiệp đã cố gắng vượt qua khó khăn, không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đạt được bước phát triển mới. Để tạo điều kiện và tăng cường cơ hội cho ngành Thống kê phát triển nhanh chóng và bền vững, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và xác định rõ mục tiêu tổng quát như sau: “Hiện đại hóa Thống kê Việt Nam theo hướng đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh và vững chắc với hệ thống tổ chức phù hợp; nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyên nghiệp; công nghệ hiện đại; sản xuất, cung cấp và phổ biến thông tin thống kê theo chuẩn mực và thông lệ quốc tế; hình thành hệ thống thông tin thống kê quốc gia
2 tập trung, thống nhất, thông suốt, chất lượng và hiệu quả; đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin thống kê ngày càng tăng. Phấn đấu đến năm 2030, Thống kê Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực ASEAN và đến năm 2045 trở thành hệ thống thống kê hiện đại trên thế giới”[20]. Trong lịch sử hình thành và phát triển, với lực lượng nhân dân hùng mạnh, không ngừng phấn đấu, lao động và sáng tạo huyện Bình Chánh đã góp phần xây dựng địa phương ngày một phát triển mạnh mẽ và bền vững, xứng đáng với danh hiệu địa phương nh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân . UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh là cấp hành chính đóng vai trò đặc biệt quan trọng, trong đó có cả công tác thống kê. Công tác thu thập thông tin chính là thu thập dữ liệu đầu vào mang tính quyết định đến chất lượng thống kê của huyện nên đây được cho là công tác quan trọng nhất. Vì vậy, công tác về thống kê tại UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh là một trong những công việc đặc biệt quan trọng, là khâu then chốt để có được số liệu thống kê phục vụ quá trình QLNN cấp xã, cấp huyện và cấp tỉnh trên địa bàn. Hàng năm, UBND cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh có nhiệm vụ tiến hành thu thập, tổng hợp và cung cấp thông tin, số liệu cho cơ quan và cá nhân có thẩm quyền để quản lý, qua đó nhằm phục vụ cho công tác đánh giá, dự báo và hoạch định chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Huyện. Trong những năm gần đây, công tác tổ chức các cuộc điều tra xã hội học để thu thập số liệu thống kê được thực hiện với tần suất lớn, phạm vi thu thập phục thông tin vụ công tác thống kê rộng và lượng thông tin thu thập được rất nhiều. Tuy nhiên, nhận thức của người đứng đầu tại một số đơn vị, địa phương về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của công tác thống kê còn khá
3 thấp, chưa được coi trọng và chưa đúng tầm; chưa có sự thống nhất về phạm vi của số liệu thống kê; công tác phân tích, sử dụng số liệu thống kê chưa đạt hiệu quả cao; công chức làm công tác thống kê còn hạn chế về số lượng hoặc đang kiêm nhiệm. Điển hình là một số đơn vị chuyên ngành còn chậm cải tiến phương pháp thống kê mà làm thiếu số liệu trong một số lĩnh vực. Vì lẽ đó, nhằm đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của người dùng thông tin thống kê, công tác thống kê nói chung và công tác thống kê cấp xã nói riêng cần phải nhanh chóng nâng cao chất lượng công tác thống kê. Qua tình hình thực tế cấp thiết trên, tôi quyết định lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu Luận văn Thạc sĩ của mình với mong muốn chỉ ra được thực trạng chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh để đề xuất những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Có thể nói, từ khi Đảng ta đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, vấn đề về chất lượng thực hiện các công tác thống kê ở cấp cơ sở và việc thực hiện Công tác thống kê nhận được sự quan tâm, nghiên cứu của các nhà khoa học và cơ quan nghiên cứu. Nhìn chung, một số công trình khoa học, bài viết khoa học của nhiều tác giả trong những năm qua về chất lượng công tác thống kê đã được đánh giá là nổi bật, mang lại cái nhìn phong phú cho khoa học và xã hội, có thể kể đến như: Đề tài cấp Nhà Nước, “Báo cáo đánh giá tác động của dự thảo Luật thống kê” của tác giả Cao Kim Oanh - Bộ Kế hoạch Đầu tư năm 2013, Nxb Thống kê. Trong đó, tác giả đã đưa ra giả thuyết với những tồn đọng và
4 những giải pháp qua nhiều góc nhìn rồi từ đó dùng chỉ số đánh giá tác động của Luật thống kê. Đề tài cấp Bộ, Viện Khoa học thống kê phối hợp với Vụ Dự báo, thống kê tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), “Nghiên cứu biên soạn cuốn sổ tay thống kê tài chính, tiền tệ ở Việt Nam”. Mặc dù trong đề tài không nghiên cứu tổng quát quản lý bằng Luật ở lĩnh vực thống kê nhưng đã khẳng định được vấn đề về các quy định về tài chính, tiền tệ đối với lĩnh vực thống kê ở Việt Nam. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015),“Sổ tay kỹ năng nghiệp vụ dành cho công chức văn phòng thống kê cấp xã”, Nxb Chính Trị Quốc Gia Sự Thật. Trên cơ sở các chuyên đề về từng lĩnh vực và cập nhật các văn bản hướng dẫn mới nhất về công chức thống kê cấp xã, cuốn sách hệ thống hóa, giải đáp một số vấn đề về chức trách, nhiệm vụ và kỹ năng làm việc của công chức Văn phòng - Thống kê cấp xã, trong đó đề cập một số kỹ năng nghiệp vụ cơ bản sau: kỹ năng soạn thảo văn bản; nghiệp vụ văn thư; nghiệp vụ lưu trữ; nghiệp vụ thống kê. Ngụy Khắc Chiến (2019), “Giải pháp nâng cao chất lượng công tác thống kê trên địa bàn huyện Tân Kỳ, Tỉnh Nghệ An”, Luận văn Thạc sĩ. Bằng việc nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác thống kê, trên cơ sở thực trạng chất lượng công tác thống kê ở địa bàn huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, tác giả đưa ra những đánh giá và đề xuất kiến nghị phù hợp với điều kiện thực tế huyện Tân Kỳ. Các nghiên cứu trên đều thực hiện nghiên cứu đối với công tác thống kê nhưng còn nghiên cứu chung, chưa nghiên cứu cụ thể đối với địa phương nào. Để hiểu rõ hơn về việc thực hiện Công tác thống kê ở cấp xã – cấp chính quyền cơ sở gần dân và sát dân, đề tài nghiên cứu “Nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí
5 Minh” sẽ chỉ ra thực trạng và đánh giá việc thực hiện công tác thống kê cấp xã một cách chân thực nhất từ năm 2017 đến năm 2023. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Trên cơ sở lý luận và thực trạng của chất lượng công tác thống kê cấp xã, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá và làm rõ một số vấn đề lý luận về chất lượng công tác thống kê cấp xã. - Phân tích, đánh giá thực trạng liên quan đến chất lượng công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh. - Đề xuất những giải pháp để nâng tầm chất lượng trong công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian nghiên cứu của Luận văn: Nghiên cứu chất lượng công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh. Về thời gian nghiên cứu của Luận văn: Nghiên cứu dựa vào thực trạng chất lượng công tác thống kê từ năm 2017 đến năm 2023. Về nội dung nghiên cứu của Luận văn: phân tích về thực trạng chất lượng công tác thống kê cấp xã và nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã.
6 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phƣơng pháp luận Luận văn tiếp cận đối tượng nghiên cứu dựa trên những luận giải khoa học được chứng minh và diễn giải theo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chất lượng công tác thống kê cấp xã. 5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể Các phương pháp nghiên cứu chính mà tác giả thực hiện trong luận văn cụ thể như: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Để có cái nhìn tổng quan về cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến đề tài nghiên cứu, tác giả đã tham khảo và kế thừa các vấn đề lý luận đã được nghiên cứu trong các giáo trình, luận văn, đề tài nghiên cứu khoa học,… Các thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng liên quan đến chất lượng công tác thống kê cấp xã. - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: nhằm thu thập thông tin một cách có hệ thống, hiệu quả, đảm bảo tính nhất quán trong cách thức thu thập dữ liệu giúp so sánh và phân tích dễ dàng hơn, tác giả đã thu thập thông tin bằng cách xây dựng bảng hỏi (Phiếu khảo sát chất lượng công tác thống kê tại Ủy ban nhân dân cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn 2017-2023 – Phụ lục 1), chọn ngẫu nhiên 200 cán bộ, công chức đang làm việc tại Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh để tiến hành điều tra. Tổng số phiếu phát ra: 200 phiếu, tổng số phiếu thu về: 200 phiếu, tổng số phiếu hợp lệ: 200 phiếu. Số liệu sau khi thu thập được tổng hợp và thống kê theo nhóm nội dung, số liệu được trình bày dưới dạng bảng nhằm thuận tiện cho việc phân tích số liệu thu thập (Phụ lục 2). - Ngoài ra tác giả còn sử dụng một số phương pháp khác trong việc nghiên cứu luận văn bao gồm: Phương pháp phân tích, phương pháp quy nạp,
7 diễn dịch, logic … nhằm làm sáng tỏ mục đích nghiên cứu của đề tài. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài 6.1. Ý nghĩa lý luận Nghiên cứu góp phần hệ thống hóa và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn còn tồn đọng cũng như chưa được đồng bộ về chất lượng công tác thống kê cấp xã, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Việc nghiên cứu đã làm rõ thực trạng chất lượng công tác thống kê, làm rõ những hạn chế, bất cập trong công tác thống kê cấp xã tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2017-2023. Từ những vấn đề đó, đề xuất các giải pháp giúp cho công tác thống kê trên địa bàn các xã ở huyện Bình Chánh được nâng cao chất lượng trong giai đoạn sắp tới. Kết quả nghiên cứu là những thông tin quan trọng và bổ ích cho các nhà lãnh đạo, quản lý nói chung, các cán bộ, công chức làm trong công tác thống kê nói riêng sử dụng các thông tin từ nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng và hoàn thiện cơ chế về Công tác thống kê cấp xã trong thời gian tới. 7. Bố cục của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục nội dung của luận văn gồm có 3 chương. Chương 1: Cơ sở khoa học về chất lượng công tác thống kê cấp xã Chương 2: Thực trạng chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh
8 Chương 3: Quan điểm, phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác thống kê cấp xã trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh.
9 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ CẤP XÃ 1.1. Khái quát về công tác thống kê cấp xã 1.1.1. Khái niệm thống kê Theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 Luật thống kê năm 2015 quy định: “Hoạt động thống kê là điều tra, báo cáo, tổng hợp, phân tích và công bố các thông tin phản ánh bản chất và tính quy luật của các hiện tượng kinh tế - xã hội trong điều kiện không gian và thời gian cụ thể do tổ chức thống kê nhà nước tiến hành”. Mặc khác, theo giáo trình Nguyên lý thống kê 1 thì khái niệm thống kê được hiểu “là nghiên cứu của tập hợp nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm phân tích, giải thích, trình bày và tổ chức dữ liệu, áp dụng thống kê để nghiên cứu các lĩnh vực khoa học, công nghiệp hoặc các vấn đề xã hội”[11, tr20]. Có thể thấy, công tác thống kê là hoạt động cần thiết và bắt buộc để bắt đầu nghiên cứu một tiến trình, hầu hết các khía cạnh như việc lập ra kế hoạch, thu thập dữ liệu mẫu và thí nghiệm trong trường hợp không thể thu thập được dữ liệu bảo đảm thông tin thường xuyên và đột xuất đã được nó bàn đến. Thống kê còn là hoạt động thu thập dữ liệu từ các mẫu thí nghiệm và mẫu khảo sát cụ thể nào đó, xong những mẫu đã được lựa chọn đều là những mẫu tiêu biểu. Những mẫu đại diện cần được bảo đảm rằng có thể đại diện mang lại những giá trị suy luận và dẫn đến kết luận chung. Theo quan điểm của PGS.TS Ngô Thị Thuận trong giáo trình Nguyên lý thống kê đưa ra khái niệm thống kê: “Tất cả các công việc từ theo dõi diễn biến của các hiện trạng, ghi chép tài liệu, tổng hợp tài liệu ở phạm vi rộng hơn, phân tích rút ra kết luận về bản chất, tính quy luật và đề ra các biện pháp chỉ đạo... là một quá trình nghiên cứu thống kê”[22, tr6]. Theo quan điểm này thì việc thống kê là một quá trình nghiên cứu được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục nhất định được thực hiện bằng nhiều các hình thức đa