Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực Biên dịch viên tại các Trung tâm Lưu trữ quốc gia, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:138

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực biên dịch viên từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực biên dịch viên tại bốn Trung tâm Lưu trữ quốc gia. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung của luận văn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực Biên dịch viên tại các Trung tâm Lưu trữ quốc gia, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/……… ...…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN PHÚ TRỌNG NĂNG LỰC BIÊN DỊCH VIÊN TẠI CÁC TRUNG TÂM LƢU TRỮ QUỐC GIA, CỤC VĂN THƢ VÀ LƢU TRỮ NHÀ NƢỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………. .…/…. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN PHÚ TRỌNG NĂNG LỰC BIÊN DỊCH VIÊN TẠI CÁC TRUNG TÂM LƢU TRỮ QUỐC GIA, CỤC VĂN THƢ VÀ LƢU TRỮ NHÀ NƢỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành : Quản lý công Mã số : 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS VÕ KIM SƠN HÀ NỘI - 2020
LỜI CAM ĐOAN T i i g i h i i T g gi , V h h ế ghi i gb h i. i g ế h h h h g i , i , ghi , ổ gh i i ,b T g gi , b h i ế i g , b h h h h h . Tôi xin ế ghi h g g b gb g h ghi h . ế i, i i h h h hi . Tác gi lu Nguyễn Phú Tr ng
LỜI CẢM ƠN Để h h h ề i g i h i i T g gi , V h h , i i h h h ơ Thầ gi ã hh g ẫ , gi g g hh , ghi ở ờ gH i H h h hQ gia. Xi h h h ơ Thầ gi h g ẫ PGS.TS. Võ Ki Sơ ã h, h h g ẫ i h hi h . Xi h h h ơ ổ h , h ã g h i hiề g ồ i , ih h h h ề i ghi . Đặ bi , i gửi ời ơ ế các b , h i i T g gi ã giú ỡ i hiề g h h hi ghi . Mặ ù ã hiề gắ g ể h hi ề i hh hỉ h h , g ũ g h g hể h hỏi h g hiế h h b h h h .T i g g ý ý Thầ gi ể h h hỉ h hơ . T i i h h h ơ ! T gi Nguyễn Phú Tr ng
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Tên gọi đầy đủ 1 VT T V h 2 DV i h i 3 TQG gi
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH, BẢNG, BIỂU ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC BIÊN DỊCH VIÊN ............. 8 1.1. Tổng quan về biên dịch và biên dịch viên ............................................... 8 1.1.1. Biên d ch là gì ........................................................................................ 8 1.1.2. V trí, vai trò c a biên d ch .................................................................... 9 1.1.3. Phân lo i biên d ch ............................................................................... 12 1.1.4. Cách tiếp c n về biên d ch viên........................................................... 15 1.1.5. Nh ng yêu cầ g c cần có c a biên d ch viên........................... 19 1.2. Biên dịch viên làm việc trong các cơ quan nhà nƣớc .......................... 27 1.2.1. Q nh về Biên d ch viên trong b h c Vi t Nam........ 27 1.2.2. Viên ch m nh n v trí biên d ch viên........................................... 28 1.3. Năng lực biên dịch viên tại các Trung tâm lƣu trữ quốc gia.............. 31 1.3.1. Các yếu t c h h g c c a biên d ch viên ............................. 31 1.3.2. i h h gi g c biên d ch viên.................................... 33 1.3.3. Các yếu t hh ở g ế g c biên d ch viên ........................... 44 Tiểu kết Chƣơng 1 ................................................................................................ 46 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC BIÊN DỊCH VIÊN TẠI CÁC TRUNG TÂM LƢU TRỮ QUỐC GIA ............................................................ 48 2.1. Chức năng nhiệm vụ của các trung tâm Lƣu trữ quốc gia ................ 48 2.2. Khái quát về nhiệm vụ biên dịch và đội ngũ biên dịch viên tại bốn Trung tâm Lƣu trữ quốc gia........................................................................... 53
2.2.1. Nhi m v biên d ch .............................................................................. 53 2.2.2. Biên d ch viên....................................................................................... 56 2.3. Phân tích, đánh giá năng lực biên dịch viên tại các Trung tâm lƣu trữ quốc gia giai đoạn 2015 - 2019 ........................................................................ 60 2.3.1. M ng tiêu chuẩn pháp lu nh................................. 60 2.3.2. Đ h gi g c theo kết qu ho gh g a biên d ch viên .................................................................................................................. 63 2.3.3. Đ h gi g he h g c th c thi ho ng biên d ch ...71 2.3.4. Th i làm vi c và phẩm ch c c a biên d ch viên.............. 89 2.4. Đánh giá chung về năng lực biên dịch viên tại các Trung tâm Lƣu trữ quốc gia............................................................................................................... 90 2.4.1. Về mặt tích c c .................................................................................... 90 2.4.2. Nh ng mặt còn tồn t i và nguyên nhân .............................................. 91 Tiểu kết Chƣơng 2 ................................................................................................ 95 Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC VIÊN CHỨC BIÊN DỊCH VIÊN TRUNG TÂM LƢU TRỮ QUỐC GIA, CỤC VĂN THƢ VÀ LƢU TRỮ NHÀ NƢỚC .................................................................... 96 3.1.1. Giá tr c a tài li ..................................................................... 96 3.1.2. Tầm quan tr ng c a tài li ti T g qu c gia ..... 99 3.1.3. Q iểm c Đ ng, h c ....................................................... 100 3.2. Giải pháp nâng cao năng lực biên dịch viên tại các Trung tâm Lƣu trữ quốc gia ...................................................................................................... 102 3.2.1. Xây d ng các tiêu chuẩn c thể i v i biên d ch viên t i các Trung qu c gia .................................................................................... 102 3.2.2. Đ o bồi ỡ g g g c biên d ch viên ..................... 104 3.2.3. Bổ sung hoàn thi n các chế chính sách phát triển biên d ch viên ...107
3.2.4. T g ờng công tác thanh tra, kiểm tra vi c th c hi h gi g l c c a biên d ch viên................................................................................... 108 3.2.5. T g h g c c t lõi ......................................... 109 3.2.6. Gi i h g h h h ng phát triể g g ơ g i ... 111 3.3. Một số kiến nghị với các cấp quản lý ................................................... 113 3.3.1. Đ i v i B N i v .............................................................................. 114 3.3.2. Đ i v i C V h h c ..................................... 114 3.3.3. Đ i v i T g qu c gia .......................................... 115 Tiểu kết Chƣơng 3 .............................................................................................. 116 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 117 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 119 PHỤ LỤC ............................................................................................................. 123
DANH MỤC HÌNH, BẢNG, BIỂU ĐỒ HÌNH H h 1.1 Sơ ồ g c biên d ch theo mô hình PACTE (2003) ....................... 22 Hì h 1.2 Sơ ồ g c biên d ch theo mô hình EMT. ...................................... 24 Hình 1.3 Các yếu t c h h g c ................................................................ 31 BẢNG B ng 2.1 Quy mô phát triển s ng viên ch ............................ 57 B ng 2.2 Th g h o c a Biên d ch viên ...................................... 61 B ng 2.3 Th ng kê về t h lý lu n chính tr c a biên d ch viên .................... 61 B ng 2.4 S li u tổng h p về công tác biên d ch, thẩ nh, hoàn thi n sách, tài li u t 2016 - 2019.......................................................................................... 65 B ng 2.5 Tổng h p s li u về ho ng công b , gi i thi u tài li trên h ơ g i n truyền thông ................................................................................. 66 B ng 2.6 S li u th ng kê công tác kh o sát, l p danh m c các phông tài li u t 2016 ến 2019 ................................................................................................. 69 B g 2.7 Đ h gi g c sử d ng công ngh thông tin ................................. 71 B g 2.8 Đ h gi g c tra c u thông tin ...................................................... 75 B g 2.9 Đ h gi ỹ g g g ................................................................... 77 B g 2.10 Đ h gi g c tiếp c n v ề ....................................................... 80 B g 2.11 Đ h gi g c l p chiế c ........................................................ 83 B ng 2.12 Đ h gi g c làm vi c nhóm ....................................................... 86 BIỂU ĐỒ Biể ồ 2.1 Quy mô phát triển s ng viên ch ........................ 57 Biể ồ 2.2 ơ u gi i tính Biên d ch viên ......................................................... 58 Biể ồ 2.3 ơ tuổi Biên d ch viên............................................................ 59
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của Luận văn T g qu c gia – ơ tr c thu c C V h h c, là nh ng trung tâm có nhi m v tài li u l ch sử c p qu c gia, g ồn di s h gi a mỗi dân t c, ch ng nh ng thông tin xác th c về nhiều v ề, s ki n thu c m i ĩ h cc ời s ng xã h i. Nh ng kh i tài li u này không chỉ ph c v công tác nghiên c u l ch sử mà còn có giá tr ặc bi t trong th c tiễn xây d ng và b o v Tổ qu c. Hi n nay, ch ơ g Đ g, h c, C V h là phát huy giá tr tài li qu gi , gi thông tin vào th c tiễn cu c s ng, i g ồn l c gián tiếp mang l i l i ích v t ch t và tinh thần, góp phần thúc ẩy xã h i phát triển. Trong nh g , g c th c hi n v i nhiều ho ng h : h c v sử d ng tài li u t i h th g hò g c ở b n Trung tâm qu c gia; biên so n, xu t b n các n phẩ ; gi i thi u trên các h ơ g i h g i i chúng; triể ã , gb h ờng xuyên các tài li u .S g c gi ến v i g g g g, h g h yếu vẫ g ời c ngoài, các nhà nghiên c u, nh g g ời có kh g nghiên c u và thành th o về ngo i ng . T g hi , g hú g c ta vẫn còn khá xa l v i các tài li , T g qu c gia. Yêu cầu phát huy t hơ a giá tr tài li , i i tiếp c n gần hơ i công chúng trong ũ g h g i ã ặt ra nh ng nhi m v , thử thách m i h T g qu c gia. T ũ g hỉ ra yêu cầu các viên ch c t i các Trung tâm không ng g g h ể hoàn thành t t công vi c trong tình hình m i. 1
Các Biên d ch viên có vai trò r t quan tr ng trong quá trình này, h là nh g g ời biên d ch nh ng n i dung tài li u t tiế g c ngoài sang tiếng Vi t hoặ g c l i. V i yêu cầu m i òi hỏi các Biên d ch viên ph i nâng cao hơ h chuyên môn c a b h ể có hoàn thành t t công vi c giao, góp phần hoàn thành nhi m v chung c a toàn b tổ ch c. Trong quá trình ho ng th c tiễ , ã hỉ ra nhiều v ề c p thiết về g cc i gũ bi ch viên trong tình hình m i. Kh i ng công vi c ngày càng nhiều khiến các biên d h i h gi i quyết công vi c m t cách khoa h c, h p lý. Yêu cầu về công vi ũ g g g ng, phong phú, áp l g g ũ g h h ở g ến hi u qu công vi c c a biên d ch viên. Các biên d ch viên làm vi c t i g qu c gia còn thiếu nh ng kỹ g ề ể có thể xử lý kh i ng công vi c l n m t cách hi u qu . Chính vì v y tôi l a ch ề tài nghiên c g c biên d ch viên t i T g qu c gia, C V h h nhằm xây d g ơ ở lý lu n và th c tiễ ể ề xu t m t s gi i pháp phát triể g c i gũ bi ch viên t i T g qu c gia thu c C V h h c. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Luận văn - Tình hình nghiên c u trên thế gi i Trên thế gi i ã hiều công trình nghiên c u về g c biên d ch, ph i kể ế i i g i ee e e (X ng mô hình g c biên d ch) c a nhóm nghiên c u PACTE. Nghiên c nh rõ các tiêu ch g c biên d ch v i m h giú h bi h i gi g c c a mình trong chuyên môn biên d h. Đ ghi c nhiều chuyên gia tham kh o, sử d ng. 2
Bên c h , g h ghi ee e i g ge, i Languages, and in Transl i ( g c về ngôn ng , g g và biên d h a tác gi Albrecht Neubert – ũ g t trong nh ng công trình nghiên c u uy tín cho các biên d ch viên, tác gi g h ã ghi ut r t nhiều nguồn tài li u khoa h h h , ồng thời có nhiều cu c kh o sát th c tế về g c biên d ch. T g h ã h ng yếu t then ch t h g c c a biên d ch viên. Ngoài ra còn có tác phẩ h p môn nghiên c u d ch thu a Jeremy Munday (Tr nh L d ch). Tác phẩ h ng lý thuyế , h ghĩ ơb n về biên d ch, nh ng yếu t cần thiế ể th c hi n t t công vi c biên d ch. T ơ ở ể biên d h i g g c c a b n thân. - Tình hình nghiên c g c D a trên vi c tìm hiểu về Lu t Viên ch c, thông qua các bài viết c a t p h V h g h g i i n tử c a C V h nhà , ặc bi g ề tài nghiên c u b o v lu Th ĩ, n án Tiế ĩ i H c vi n Hành chính, tôi nh n th h ề tài nào nghiên c u về v ề g c biên d ch viên m t cách hoàn chỉ h. Đ ũ g tv ề m i, s ng bài nghiên c i ến biên d ch viên còn ít, n i dung h n chế, ơ i. T hi ũ g hể kể t i nh ng công trình nghiên c g hú ý h : + T ơ g Th Ng c Di p và Nguyễ V Phú , h h ề ngôn ng trong quá trình biên d ch qu ng cáo cung c p thông tin c i h i cu i chuyên ngành Phiên – Biên d ch tiế g A h, T ờ g Đ i h c Cầ Thơ. , g T p chí Khoa h T ờ g Đ i h c Cần Thơ. N i dung nghiên c u chỉ ra nh g h h ề ngôn ng trong quá trình biên d h i h g ũ g h bi ch n i dung qu ng cáo nói riêng. T ra bi n pháp khắc ph c. 3
+ Nguyễ Q g, T g c ngôn ng ế g i h , g T p chí khoa h Đ i h c qu c gia Hà N i. Nghiên c u này trình bày về g i ến ngôn ng mà các biên d ch viên cầ . Để t i h h i ề g c này, giúp cho biên d h i h ơ ở h gi , g g c. + Lê Hùng Tiế , Về ơ ở lý lu o biên phiên d ch ở Vi , g T p chí Nghiên c c ngoài. Nghiên c u này chỉ ơ ở lý lu o biên d ch chuyên nghi p ở Vi t Nam. Trình bày tóm tắt nh ng khái ni m nền t ng c o biên phiên d ch, h ơ g h, ờ gh ng phát triể , h ơ g h .Đ h ến ngh về phát triể h ơ g h o biên phiên d ch t i Vi t Nam. h h g g h ã ềc ến m t s v ề lý lu n và th c tiễn về tình hình nâng cao ch g i gũ i h c nói chung. Ho ng biên d h ã iễn ra t r t lâu trong xã h i, tuy nhiên, tình hình nghiên c u về ngành d ch thu t nói chung hay ngành biên d ch ở c ta vẫ h c quan ú g c. S ng các bài nghiên c u về n g c biên d ch viên còn r t h n chế, h hiề gg ng trong lý lu n và th c tiễn. Trong tình hình hi n nay, v i s tìm hiểu và nghiên c ề tài về g c biên d ch i T g qu c gia, C V h h ề i ế h g h ghi u m t cách h th ng và chuyên bi t, m b o tính m i c a lu . 3. Mục đích và nhiệm vụ của Luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu ghi ơ ở ý h iễ ề g bi h i , ề gi i h hằ g g bi h i ib T g gi . 4
3.2. Nhiệm vụ Để h , h hi hi : - ghi ơ ở ý ề g bi h i i h g; - Ph h, h gi h g g bi h i ib Trung tâm gi hi ; - Đề , iế gh h g gi i h g g bi h i i b T g gi . 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu g bi h i ib T g gi . 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về i g h g gi ghi : Lu h yế h gi ề g c c a biên d ch viên công tác t i b n T g qu c gia thông qua các s li ã c th ng kê và t p h g gi i n t 2015-2019. Để t c các kiến ngh , ề xu t và gi i pháp nhằ g g c biên d ch viên b n T g qu c gia trong thời gian tiếp theo. - Về hời gi ghi : ghi g bi h i b Trung t gi , 2015 ế 2019. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của Luận văn 5.1 Phương pháp luận ghi ơ ở h ơ g h bi h g, h ử h ghĩ M – i , ở g Hồ h Mi h ề h ờ g i h ơ g Đ g, h h h, h h , g i h gi g i gũ i h i h g bi h i i i g ib T g gi . 5.2 Phương pháp nghiên cứu ử g h ơ g h ghi h : - Ph ơ g h h h, ổ g h , h g ; 5
- Ph ơ g h ghi i i ; - Ph ơ g h h, h gi ; - Ph ơ g h iề ã h i h : Để h h i h g i ầ hiế h i ghi ; Để mb tin c i v i cu c kh o sát, tác gi sử d ng hai hình th h gi , : bi ch viên t h gi và c p trên qu n lý tr c tiếp h gi bi ch viên Để c yêu cầu trên, tác gi ã iến hành phát 63 phiếu kh o sát t h gi h 63 bi ch viên và 63 phiế i v i viên ch c qu n lý tr c tiếp. Cu c kh c th c hi n trong vòng 2 tháng t tháng 01/2020 ến tháng 2/2020, iểm t i b T g qu c gia. Ph ơ g h ử lý phiếu iều tra: sau khi thu th s phiếu, tác gi sử d ng phép trung bình c ng cho t ng tiêu chí nhỏ ể cs iểm trung bình c a t g i g iều tra. Kết qu h c: Tỷ lệ phiếu Số phiếu Số phiếu Đối tƣợng Loại phiếu hợp lệ thu phát ra thu về hợp lệ phát phiếu về/phát ra Dành cho biên 63 phiếu 63 phiếu Biên d ch viên 100% d ch viên Dành cho viên C p trên qu n ch c qu n lý 63 phiếu 63 phiếu 60% lý tr c tiếp tr c tiếp - Ph ơ g h ; h ò h ơ g h ỹ h h ể ử ý i h h h h ơ g hW ,E e. 6
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của Luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận - Kế ghi g hầ h h g h ơ ở h h ề g i gũ i h i . -G hầ g ỏ h g ý ề g i h i h g i gũ bi h i i i g. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn - Ph h, h gi h g g i gũ bi h i i T g gi , V h h . -T ơ ở ghi h g g g i gũ bi h i i T g gi , V h h , ghi ề gi i h hằ g g g bi h i i T g gi , V h h . 7. Kết cấu của luận văn g i hầ ở ầ , ế h i i h h ế gồ 03 h ơ g. h ơ g 1. ơ ở lý lu n và th c tiễn về g c biên d ch viên. h ơ g 2. Th g g bi h i i các Trung tâm L gi . h ơ g 3. M gi i h g g i h bi h i T g gi , V h h . 7
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC BIÊN DỊCH VIÊN 1.1. Tổng quan về biên dịch và biên dịch viên 1.1.1. Biên dịch là gì Biên d ch, theo tiếng Hán có thể hiểu là: s d ch chuyển , s thông d ch , s gi i ghĩ . The h ghĩ c ghi chép trong t iển tiếng Vi t thì biên d h : d ch chuyển bài viết t ngôn ng này sang ngôn ng nà h chuyể ổi lời nói hay bài viết t tiếng c a qu c gia này sang tiếng c a qu c gi . Mặ h , ng t bi h ( e) g iếng Tây Ban Nha phát sinh t ng t g i h( e e), ghĩ ề h ơ g i là s d ch chuyển t 1 iể ế 1 iể h , h y, biên d h nh ghĩ h g h i chỉ truyề ý ghĩ a t ng ơ h ần mà có thể mở r ng về c mặ ởng hoặc mặt phi ngôn ng . Có nhiề h ghĩ h h a các h c gi về biên d ch - Foster, M. (1958): D ch thu t là m t ho ng tinh thầ g tý ghĩ a diễn ngôn ngôn ng ngôn ng này sang ngôn ng khác. Đ h h ng chuyển các th c thể ngôn ng t m t ngôn ng này sang ngôn ng ơ g ơ g a chúng sang ngôn ng khác. D ch là m h h ng thông i dung c b c chuyển t ngôn ng nguồn sang ngôn ng h .[38] - Ghazala (1995): D ch thu h ờ g c sử d g ể chỉ t t c quá trình h ơ g h c sử d g ể truyề ý ghĩ a ngôn ng nguồn sang ngôn ng h .[40] - Nida & Taber (1969): B n ch t c a biên d ch là hành vi tái hi g ng nguồ i d ng ngôn ng h t cách gần nh t về mặ ý ghĩ gi g t hi .[42] 8
- Catford, J. (1995): Biên d ch là s h ổi ngôn ng này sang ngôn ng khác và có s tham gia c a yếu t b n . [36] - Jean Delisle (1999): Biên d ch không ph i là tái hi n kí hi u mà là tái hi n khái ni m hoặ ý ghĩ .[41] - Nord (1997): Biên d ch là t b h h g i ến ặ h b n nguồ c ch n l c tùy theo m h ử d ng hay yêu cầu c b h.[43] T nh ng khái ni m trên, có thể rút ra kết lu n cách tổng quan rằng rằng biên d ch là công vi c chuyể ổi n i dung tài li u d g b n t ngôn ng nguồn sang m t ngôn ng h h g h ổi n i dung ngôn ng nguồn mu n truyền t i. 1.1.2. Vị trí, vai trò của biên dịch Trong m t thế gi i h i nh h hi n nay, biên d h g i ò t quan tr ng. T t c các ngành nghề, ĩ h ều sử d ng tài li u chuyên ngành bằng tiếng Vi ũ g h iế g c ngoài. V i xu thế h i nh p qu c tế ngày càng phát triển thì công vi c biên d ch các tài li , b n t m t ngôn ng sang m t ngôn ng khác nhằ giú i tác hiểu rõ b n ch t c a n i dung là r t cần thiết cho s phát triển c a m i ĩ h c hay ngành nghề trong xã h i. Ngay c hi i tác có thể hiểu ngôn ng c a nhau, biên d ch chính th ng các tài li , b n t ngôn ng g g gũ h ẫ i tác, ngay c các qu c gia qu nh. Ngay t i tổ ch c qu c tế h i h p qu c, vẫn sử d ng m t s ngôn ng h h òi hỏi ph i biên d ch t b n tiếng g c sang các tiếng khác. Vai trò c a biên d h i c thể hi n trong m t s n i dung sau: Th nh t, biên d ch viên g ời chuẩn hóa các n i g i ế b n, tài li c ngoài sang tiếng b n ng , g h c i gũ bi d ch viên quyế hh ến ch ng c a các b n d ch thu t, các tài li u 9
c tiếp h h ở g ến ch ng c a các ho g i ến tài li u d ch thu t. Th hai, biên d ch viên bên c nh chuyên môn nghi p v về d ch thu t thì ũ g h i g ời am hiểu các v ề chuyên ngành, th m chí là chuyên gia trong m t s ĩ h ặ hù h c phòng an ninh, y tế, giáo d c. Biên d ch viên không chỉ g ời d ch, chuyể ổi n i g b n, ngôn ng t th tiếng này sang th tiếng khác mà còn ph i g ời có kh g h gi , g l c, l a ch n và am hiểu các thu t ng chuyên môn. Th ba, biên d ch viên là b ph i gũ h g hể thiếu trong nhiề ơ quan, tổ ch c không chỉ g g h trong b i c nh h i nh p và toàn cầu h ã g iễn ra m t cách hết s c sâu r ng. H p tác qu c tế là nhu cầu t t yếu và s ng còn không chỉ g ĩ h c kinh tế ã h ng trên m i ĩ h cc ời s ng t h , gi c, chính tr , y tế, qu c phòng, an ninh. Trong h p tác qu c tế vi c h c t p, tìm hiểu và nghiên c u khoa h ũ g h h c t p các bài h c, kinh nghi c ngoài là vô cùng cần thiết, t ổi b t lên vai trò c i gũ bi ch viên khi mà kh i ng các tài li b n tiế g c ngoài là r t l n. Mặt khác s h p tác qu c tế hi n nay không chỉ diễn ò g g c mở r ng, mở r ng không chỉ ở ĩ h c h p tác mà còn ở s g i tác, s ng về ngôn ng , h ở thành yếu t ch o quyế nh ch ng c i gũ bi ch viên. Th , bi h i h ắc l c hỗ tr , giúp vi h i gũ ã h o, qu ý. Để triển khai th c hi n có hi u qu các n i dung trong h p tác qu c tế, ã h o tổ ch , ơ cầ c s chỉ o chính xác, t p trung th ng nh , ơ ở ể th c hi cn i g b c d ch t tiế g g i, i gũ bi ch viên có thể nói là b ph n không thể thiế g ơ ổ ch i h g, ơ ổ ch c ho ng i ến yếu t c ngoài nói riêng. 10
Th , bi ch viên góp phần vào s phát triển khoa h , h giáo d c. Các tài li c biên d ch có s ng và n i dung hết s ng, m ts ng l n trong s g h h h c, các tác phẩ h c, ngh thu t, các công trình sáng t o ph n ánh tri th c và s tiến b c a nhân lo i, i gũ bi h i h h g ời góp phầ gi h a và khoa h ến gầ hơ i công chúng, lan tỏa và phổ biến r ng rãi các s n phẩm khoa h c và trí tu . Nếu không thành th o các ngôn ng phổ biến trên thế gi i thì ngôn ng sẽ rào c n l n trong ho ng giao tiếp v i i tác, b n bè qu c tế hay vi c tìm hiểu, nghiên c u tri th c c a nhân lo i. Để gi i quyết nh ng v ề h h gặp ph i khi b ồng ngôn ng thì cần ph i có ho ng d ch thu t, biên d ch song hành. Biên d ch là yếu t quan tr ng giúp hai bên hiể õ h hơ , ầu n i giú g ời sử d ng tiếp c c nh ng tri th c tiên tiến c a nhân lo i. Biên d ch sẽ góp phầ hú ẩy kinh tế phát triển, g ời sử d ng biên d ch có thể hiể õ hơ ề i tác c a mình, ho g h ơ g i sẽ diễn ra thu n l i hơ , h g i ề s n phẩm hàng hóa hi c biên d ch sẽ tiếp c d ng khách hàng t i nhiề c trên thế gi i. Biên d ch giúp nề h , xã h i phát triển. Tiêu biểu nh t là ngành Giáo d c, nh ng tác phẩ h c, triết h ... xu t phát t nh ng ngôn ng khác nhau ngoài tiếng Vi t. Nh ng tác phẩ i h iển c a nhân lo i, nh ng nề i h ời cùng v i g ồn kiến th c vô t n. T t c ều cầ c d ch sang tiếng Vi t m h h h h ghĩ . Để iều này thì cần m i gũ h ghi p về biên d ch. Vì mỗi tác phẩ ều mang trong mình nh ng ng c h h h h , òi hỏi ph i có nh ng con g ời h chuyên môn cao và am hiểu m h ờng t n ngôn ng . Biên d ch t o ra vi c làm, là m t nghề dành cho nh g g ời có niềm về ngôn ng . Có r t nhiều công ty cung c p các d ch v biên d ch, phiên 11