Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:107

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích cơ bản của luận văn này là nghiên cứu cơ sở lý luận và phân tích thực trạng năng lực công chức các cơ quan chuyên môn huyện Đông Giang, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............ ............/............ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THIỆU NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐÔNG GIANG, TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THƢÀ THIÊN HUẾ - NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............ ............/............ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THIỆU NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐÔNG GIANG, TỈNH QUẢNG NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. NGUYỄN THỊ HÀ THƢÀ THIÊN HUẾ - NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này là do tự bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Thị Hà, Phó Trưởng khoa Văn bản và Công nghệ Hành chính - Học viện Hành chính Quốc gia. Các số liệu, kết quả được sử dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học nào khác./. Tác giả Nguyễn Thiệu
Lời Câm Ơn Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu täi lớp Cao học Quân lý công HC19.T9 (2014-2016) - Học viện Hành chính Quốc gia, tôi đã nhận được sự quan tåm của Ban lãnh đäo, Khoa Sau đäi học, phòng, ban của Học viện, sự giâng däy trách nhiệm và nhiệt tình của các thæy giáo, cô giáo. Cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn såu sắc đến Ban lãnh đäo, Khoa Sau đäi học, phòng, ban của Học viện. Đặc biệt xin chån thành câm ơn TS. Nguyễn Thị Hà đã hướng dẫn và täo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin trån trọng câm ơn sự quan tåm, giúp đỡ và täo điều kiện thuån lợi của Ban lãnh đäo, các phòng, ban chuyên môn và các anh chị đồng nghiệp đã hỗ trợ nhiệt tình cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn này. Thừa Thiên Huế, tháng 03 năm 2017 Người thực hiện Nguyễn Thiệu
MỤC LỤC Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các biểu bảng Danh mục các hình MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UBND HUYỆN ....................................................... 7 1.1. Công chức và công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện...............................................................................................................7 1.1.1. Khái niệm công chức ................................................................................ 7 1.1.2. Khái niệm công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ................................................................................................................... 9 1.1.3. Đặc điểm, vai trò và nhiệm vụ của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ............................................................................ 9 1.1.4. Chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban chuyên môn cấp huyện ......... 12 1.1.5. Tiêu chuẩn công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ................................................................................................................. 14 1.2 Năng lực và năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ...................................................................................................14 1.2.1 Khái niệm về năng lực ............................................................................. 14 1.2.2 Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn ....................................... 16 1.3 Các yếu tố cấu thành năng lực.....................................................................16 1.4 Tiêu chí đánh giá năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện .....................................................................................17 1.4.1 Tiêu chí về trình độ đào tạo, bồi dưỡng .................................................. 17
1.4.2 Phẩm chất đạo đức .................................................................................. 18 1.4.3. Kỹ năng nghề nghiệp, kinh nghiệm công tác ......................................... 19 1.4.4. Tính chuyên nghiệp ................................................................................. 21 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dânhuyện ...................................................................22 1.5.1. Yếu tố khách quan .................................................................................. 22 1.5.2 Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 27 Tiểu kết chƣơng 1 ................................................................................................29 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CỦA CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐÔNG GIANG, TỈNH QUẢNG NAM ........................................................................................... 30 2.1. Khái quát về huyện Đông Giang ................................................................30 2.1.1. Điều kiện tự nhiên – dân cư ................................................................... 30 2.1.2.Tình hình kinh tế - xã hội......................................................................... 30 2.2. Phân tích thực trạng năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện ...........................................................................32 2.2.1. Về số lượng, cơ cấu công chức chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Đông Giang ............................................................................................ 32 2.2.2. Về kiến thức ............................................................................................ 37 2.2.3. Về kỹ năng .............................................................................................. 45 2.2.4. Về thái độ ................................................................................................ 46 2.2.5. Mức độ hoàn thành công việc ................................................................ 47 2.3. Đánh giá về năng lực của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ...........................................................................................49 2.3.1. Những điểm đạt được ............................................................................. 49 2.3.2. Những hạn chế, tồn tại ........................................................................... 50 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại ............................................... 53 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................................57
CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UBND HUYỆN ĐÔNG GIANG, TỈNH QUẢNG NAM ............................................................................ 58 3.1. Định hƣớng phát triển và một số kiến nghị nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện..............58 3.1.1. Những định hướng phát triển ................................................................. 58 3.1.2 Một số kiến nghị nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Đông Giang ................................. 59 3.2. Các giải pháp nâng cao năng lực của công chức của các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện ..................................................................60 3.2.1. Đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với công tác xây dựng công chức ........................................................................... 60 3.2.2. Thực hiện hoàn thiện tổ chức bộ máy .................................................... 61 3.2.3. Các giải pháp tuyển dụng và sử dụng công chức................................... 63 3.2.4. Các giải pháp nâng cao trách nhiệm trong thực thi công vụ của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp huyện.................. 67 3.2.5. Các giải pháp về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp huyện ................................. 75 3.2.6. Giải pháp cải thiện lương, thu nhập và nâng cao đạo đức công vụ ...... 77 Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................................85 KẾT LUẬN ................................................................................................................................ 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................... 87 PHỤ LỤC ................................................................................................................................... 90
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT QLNN : Quản lý nhà nước CQCM : Cơ quan chuyên môn HCNN : Hành chính nhà nước UBND : Ủy ban nhân dân CCHC : Cải cách hành chính
DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG Bảng 2.1: Số lượng công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang từ năm 2011- 2015 ................................................................................................................33 Bảng 2.2: Số lượng công chức tại các phòng ban chuyên môn huyện Đông Giang chia theo độ tuổi đến năm 2015 ................................................................................34 Bảng 2.3: Thâm niên công tác của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang ...............................................................................................................35 Bảng 2.4: Thống kê trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của công chức các cơ quan chuyên môn huyện Đông Giang từ 2011-2015 ........................................................37 Bảng 2.5: Cơ cấu ngạch của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang từ năm 2011 - 2015 ........................................................................................40 Bảng 2.6: Bảng thống kê trình độ lý luận chính trị của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang ........................................................................................41 Bảng 2.7: Trình độ tin học của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang.42 Bảng 2.8 Trình độ ngoại ngữ của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang .........................................................................................................................44 Bảng 2.9: Kỹ năng công chức các CQCM thuộc UBND huyên Đông Giang trong quá trình thực thi công vụ .........................................................................................46 Bảng 2.10: Kết quả điều tra thực trạng về thái độ làm việc của công chức..............46 Bảng 2.11: Tổng hợp phân loại, đánh giá công chức năm 2015 ...............................48
DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1: Cơ cấu công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang theo nhóm độ tuổi năm 2015.............................................................................................34 Hình 2.2: Thâm niên công tác của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang ...............................................................................................................36 Hình 2.3: Trình độ chuyên môn công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang từ năm 2011-2015...........................................................................................38 Hình 2.4: Cơ cấu ngạch của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang 2011-2015 ..................................................................................40 Hình 2.5: Trình độ lý luận chính trị của công chức các phòng ban chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang ..............................................................................41 Hình 2.6:Trình độ tin học của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang .........................................................................................................................43 Hình 2.7: Trình độ tin học của công chức các CQCM thuộc UBND huyện Đông Giang .........................................................................................................................44
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: "Cán bộ là cái gốc của công việc, Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém". Cán bộ, công chức là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, đem những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với nhân dân, tuyên truyền, giáo dục và thuyết phục để người dân thấm nhuần những mục tiêu, biện pháp của chính sách để tự giác chủ động thực hiện. Đồng thời báo cáo với Đảng, Nhà nước về tình hình đời sống dân sinh và những nguyện vọng thiết thực của nhân dân để hoạch định chính sách cho phù hợp. Từ 1986 đến nay, Việt Nam bước vào thời kỳ đổi mới với việc xây dựng nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế thì yêu cầu về năng lực đội ngũ công chức hành chính nước ta nói chung, đội ngũ công chức chuyên môn cấp huyện nói riêng càng trở nên cấp thiết. Những năm gần đây, thực hiện chủ trương xây dựng đội ngũ công chức hành chính nhà nước ở nước ta đã đạt được một số kết quả nhất định. Song trên thực tế, năng lực đội ngũ này vẫn còn tồn tại nhiều bất cập cần được tiếp tục nghiên cứu giải quyết, nhất là đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện trong cả nước, đặc biệt là công chức các cơ quan chuyên thuộc các huyện miền núi. Huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam được thành lập ngày 20 tháng 06 năm 2003 theo Nghị định số72/2003/NĐ-CP của chính phủ. Là huyện miền núi, nằm tại phía Tây của tỉnh Quảng Nam, cách thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam 145 km về phía Tây Bắc, dân cư chủ yếu là người đồng bào Cơtu. Là một huyện mới thành lập từ năm 2003 điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, cơ sở hạ tầng giao thông chưa phát triển, một bộ phận công chức huyện chưa đạt chuẩn về chuyên môn, nghiệp vụ theo vị trí công tác; Sau gần 10 năm thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2001-2010 và 5 năm đầu thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011- 2020, công tác cải cách hành chính của huyện phần nào đã có chuyển biến tích cực, những kết quả đạt được là cơ bản 1
và rõ nét. Chất lượng đội ngũ công chức nói chung đã được nâng lên, công chức các cơ quan chuyên môn nói riêng phần lớn đã đáp ứng chuẩn yêu cầu về năng lực. Tuy nhiên, năng lực thực hiện nhiệm vụ chuyên môn còn thấp chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc, cơ cấu chưa hợp lý, bố trí công chức chưa đúng ngành nghề, tinh thần trách nhiệm chưa cao, một bộ phận tỏ ra thụ động trong thực hiện các nhiệm vụ được giao không chỉ gây trở ngại cho việc cải cách hành chính mà còn trở ngại cho việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn đề tài: “Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam” nghiên cứu làm luận văn cao học quản lý công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cán bộ, công chức nói chung và công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện nói riêng đã được nhiều nhà khoa học, nhà quản lý, hoạch định chính sách và hoạt động thực tiễn tập trung đi sâu nghiên cứu từ lâu. Và đã có nhiều công trình sách, luận văn cao học và các tạp chí công bố ở nhiều góc độ khác nhau được đăng tải ở trung ương và địa phương, có thể kể đến một số công trình tiêu biểu như sau: - Ngô Thành Can (2014), Đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực trong khu vực công, Nxb Lao động, Hà Nội. - Nguyễn Đăng Thành (2012), Phát triển nguồn nhân lực ở vùng dân tộc thiểu số Việt Nam - Đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. - Lương Thanh Cường (2011), Một số vấn đề lý luận về chế định pháp luật công vụ, công chức, Sách chuyên khảo, NXB Chính trị - Hành chính, Hà Nội Các công trình nêu trên chủ yếu tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về đội ngũ công chức trong hệ thống cơ quan Nhà nước ở Việt Nam thời kỳ đổi mới. Các tác giả khẳng định rằng muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa. Cán bộ, công chức là người gánh vác trọng trách nặng nề của đất nước nên họ phải thực sự là những con người xã hội chủ nghĩa. 2
Ngoài ra, còn có nhiều đề tài, luận văn cao học hành chính nghiên cứu về năng lực công chức trong thời gian gần đây: - Lê Phước Sơn (2015), Đào tạo, bồi dưỡng công chức xã người dân tộc thiểu số trên địa bàn các huyện miền núi, tỉnh Quảng Nam, luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia; - Nguyễn Thanh Cường (2010), Nâng cao năng lực hiệu quả thực thi công vụ của công chức cấp huyện nhằm đáp ứng chiến lược phát triển kinh tế xã hội tỉnh Tây Ninh từ nay đến hết năm 2020, Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính công; - Nguyễn Thị Tươi (2013), Nâng cao năng lực thực thi công vụ của công chức cấp xã ở tỉnh Tây Ninh, Luận văn Thạc sĩ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính quốc gia. Các công trình nghiên cứu nêu trên đã làm rõ hơn về lý luận công chức, công vụ, năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức cấp huyện; những yếu tố ảnh hưởng đến năng lực thực thi công vụ; nghiên cứu những nét đặc thù riêng của từng địa phương, từ đó có các giải pháp phù hợp với từng địa phương. Bên cạnh sách chuyên khảo, giáo trình, các đề tài luận văn cao học, còn có nhiều bài tạp chí, được đăng tải trên nhiều tạp chí có uy tín, có thể nói đến một số bài tạp chí tiêu biểu sau đây: - Ngô Thành Can, Quy trình đào tạo, bồi dưỡng hiệu quả nâng cao năng lực thực thi công vụ cho cán bộ, công chức, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 206-3/2013,tr 55-59; - Ngô Thành Can, Công chức và chất lượng thực thi công vụ trong cơ quan hành chính nhà nước, Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 11-2012,tr31-34. - Trần Anh Tuấn, Vấn đề công vụ và trách nhiệm công vụ trong luật cán bộ, công chức, Tạp chí tổ chức nhà nước, số 11-2009 - Vũ Huy Từ, Một số giải pháp tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ cơ sở, Tạp chí Quản lý nhà nước.số 5-2002; - Lê Chi Mai, Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính quyền cơ sở, Tạp chí Cộng sản, số 20-2002 3
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu nêu trên, mỗi công trình nghiên cứu thể hiện góc độ khác nhau, nhưng nội dung nghiên cứu chủ yếu là nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ công chức trong thực thi công vụ, trong đó tập trung nghiên cứu năng lực công chức cấp cơ sở mà chủ yếu là cấp xã, còn nghiên cứu năng lực các cơ quan chuyên môn cấp huyện có đề cập nhưng chưa nhiều và chưa thật chuyên sâu mà đang tập trung giải quyết các vấn đề lý luận là chủ yếu. Đặc biệt chưa có công trình nào nghiên cứu về năng lực công chức các cơ quan chuyên môn huyện Đông Giang. Chính vì vậy, việc nghiên cứu năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang trong bối cảnh hiện nay là hoàn toàn cần thiết. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích Nghiên cứu cơ sở lý luận và phân tích thực trạng năng lực công chức các cơ quan chuyên môn huyện Đông Giang, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tới. - Nhiệm vụ Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn phải thực hiện một số nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực của công chức và năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang. - Xây dựng các tiêu chí đánh giá năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện. - Phân tích thực trạng năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, chỉ ra những điểm đã đạt được và chưa đạt được, nguyên nhân của những hạn chế. - Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang trong thời gian đến. 4
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. - Phạm vị nghiên cứu: + Phạm vi nội dung: Luận văn nghiên cứu năng lực công chức làm việc tại 13 phòng, ban chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, bao gồm: Phòng Nội vụ, Phòng Tư pháp, Phòng Tài chính – kế hoạch, Phòng Tài nguyên và môi trường, Phòng Lao động thương binh và xã hội, Phòng Văn hoá và thông tin, Phòng Giáo dục và đào tạo, Phòng Y tế; Phòng Thanh tra, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế và Hạ tầng, Phòng Dân tộc. + Phạm vi thời gian: Từ tháng 01/2011 đến tháng 31/12/2015 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn - Phƣơng pháp luận: Luận văn thực hiện trên cơ sở vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; tư tưởng Hồ Chí Minh; chủ trương, đường lối của Đảng về năng lực đội ngũ công chức nói chung, năng lực đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện nói riêng. - Phƣơng pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Phương pháp tổng hợp, phân tích; điều tra khảo sát thực tế; phân tích định lượng từ đó tiến hành phân tích định tính. 6.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Về mặt lý luận: Luận văn góp phần làm rõ cơ sở lý luận về năng lực công chức và năng lực công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện. - Về mặt thực tiễn: + Kết luận và các giải pháp rút ra từ luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho việc xây dựng, hoạch định chính sách nâng cao năng lực cho công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện nói chung, và cho UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến. 5
+ Các giải pháp của luận văn góp phần giúp công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang hoàn thiện năng lực của mình trong thời gian đến. + Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu và giảng dạy ở Trường Chính trị tỉnh, các Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Quảng Nam. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung luận văn được chia thành 3 chương: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về năng lực và năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Chƣơng 2: Thực trạng năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam Chƣơng 3: Định hướng và giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Đông Giang 6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UBND HUYỆN 1.1. Công chức và công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện 1.1.1. Khái niệm công chức Thuật ngữ “công chức” thường được hiểu một cách khái quát là những người được nhà nước tuyển dụng, nhận một công việc hoặc một nhiệm vụ nhất định, do Nhà nước trả lương và có nghĩa vụ, bổn phận phục vụ nhân dân, phục vụ nhà nước theo các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, phạm vi xác định công chức là khác nhau đối với mỗi quốc gia khác nhau, phụ thuộc vào thể chế chính trị, hệ thống pháp luật, cách thức tổ chức bộ máy và lịch sử, văn hóa dân tộc mỗi quốc gia. Có những quốc gia coi công chức là những người làm việc trong bộ máy nhà nước (bao gồm cả các cơ quan quản lý nhà nước (QLNN), đơn vị sự nghiệp hay các lực lượng vũ trang, công an). Trong khi đó, có những nước lại chỉ giới hạn những người làm việc trong các cơ quan QLNN hay hẹp hơn nữa là trong các cơ quan quản lý hành chính nhà nước. Chẳng hạn như: các nước Anh, Singapore quan niệm công chức chỉ là những người làm công tác chuyên môn nghiệp vụ trong bộ máy hành chính của các bộ thuộc Chính phủ. Trong khi đó, các nước Nga, Trung Quốc, Ba Lan thì quan niệm công chức bao gồm những người thực hiện các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ quản lý hành chính của các bộ và của bộ máy hành chính thuộc các chính quyền địa phương. Nước Pháp lại quan niệm “công chức bao gồm toàn bộ những người được Nhà nước hoặc cộng đồng lãnh thổ (công xã, tỉnh, vùng) bổ nhiệm vào làm việc thường xuyên trong một công sở hay công sở tự quản, kể cả các bệnh viện và được biên chế vào một ngạch của nền hành chính công”. Như vậy, quan niệm về công chức ở các quốc gia có sự khác biệt về phạm vi công chức cũng như nội hàm và địa vị pháp lý do đặc điểm văn hóa, kinh tế - xã hội, dân tộc…Nhưng cũng có những nét tương đồng như: đều quy định rõ công 7
chức là kết quả của sự tuyển chọn đặc biệt của Nhà nước, hoạt động của họ chịu sự điều chỉnh của Luật công chức. Ở Việt Nam, khái niệm công chức được hình thành, phát triển và hoàn thiện gắn liền với sự phát triển của nền HCNN. Khái niệm công chức lần đầu tiên được đề cập đến trong văn bản của nhà nước là Sắc lệnh 76/SL về quy chế công chức Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký. Trước đó Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh 188/SL quy định về các hạng công chức, đó cũng được coi như văn bản pháp lý khởi đầu cho việc xây dựng đội ngũ công chức sau này của nhà nước ta. Tại Điều 1 của Sắc lệnh 76/SL quy định: “Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển dụng để giữ chức vụ thường xuyên trong cơ quan Chính phủ, ở trong hay ngoài nước, đều là công chức theo quy chế này, trừ những trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định”. Theo quan niệm này thì công chức ở đây là những: Công dân của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa; Do chính quyền nhân dân tuyển dụng; Giữ chức vụ thường xuyên trong cơ quan Chính phủ. Như vậy những người làm việc trong các cơ quan nhà nước khác không gọi là công chức. Quan niệm này cũng giống quan niệm của một số nước, chỉ coi những người giữ những công việc thường xuyên trong các cơ quan hành chính nhà nước mới là công chức. Gần đây nhất, Quốc hội đã ban hành Luật cán bộ, công chức số 22/2008/QH12 ngày 13/11/2008, Luật có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2010. Điều 4 Luật cán bộ, công chức quy định như sau: Theo Luật cán bộ, công chức, công chức được định nghĩa như sau: Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi 8
chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. 1.1.2. Khái niệm công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Theo Nghị định 37/2014/NĐ-CP ban hành ngày 05/5/2014 của Chính phủ quy định: các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện là các phòng, ban, văn phòng Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân có chức năng tham mưu, giúp việc cho UBND, Hội đồng nhân dân cấp huyện, quận, thị xã. Như vậy, có thể hiểu “Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện là những công dân Việt Nam được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, bậc, chức danh trong biên chế và làm việc tại các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND huyện, được hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. 1.1.3. Đặc điểm, vai trò và nhiệm vụ của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện - Đặc điểm công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện: Là một bộ phận trong hệ thống công chức HCNN, có chức năng tham mưu, giúp việc cho UBND huyện trên nhiều lĩnh vực khác nhau, mặt khác cấp huyện là cấp trung gian làm nhiệm nhiệm vụ chuyển tải thông tin, tâm tư nguyện vọng của cấp dưới (UBND các xã, phường) lên cho tỉnh và ngược lại, chuyển tải mọi quyết sách, chủ trương của tỉnh đến với cấp xã, phường. Chính vì vậy, công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện có một số đặc điểm như sau: + Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện là cầu nối quan trọng giữa cấp tỉnh với cấp huyện và cấp xã. + Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện, có tính thứ bậc, ngạch bậc rõ ràng, tuỳ theo tính chất, yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ của công việc và được bổ nhiệm vào vị trí công tác theo thứ bậc đó. - Vai trò của công chức các cơ quan chuyên môn Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện, thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND huyện quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa 9
phương theo quy định của pháp luật và theo phân công hoặc ủy quyền của UBND huyện, Chủ tịch UBND huyện. Chính vì vậy, có thể nói công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện có vai trò và nhiệm vụ rất quan trọng, vừa đóng vai trò tham mưu cho huyện, vừa có nhiệm vụ chuyển tải và hướng dẫn triển khai tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách từ trung ương đến địa phương; từ cấp tỉnh đến cấp huyện và cấp xã. - Nhiệm vụ của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện + Trình Ủy ban nhân dân UBND huyện các văn bản sau: Dự thảo quyết định; kế hoạch dài hạn, 05 năm và hàng năm; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính nhà nước về ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước được giao; Dự thảo văn bản quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND huyện; Dự thảo văn bản quy định cụ thể điều kiện, tiêu chuẩn, chức danh đối với Trưởng, Phó trưởng phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp huyện) trong phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý. +Trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện: Dự thảo quyết định thành lập, sáp nhập, chia tách, giải thể các tổ chức, đơn vị của huyện theo quy định của pháp luật; Dự thảo quyết định, chỉ thị cá biệt thuộc thẩm quyền ban hành của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện. + Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, kế hoạch sau khi được phê duyệt; thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến, giáo dục, theo dõi thi hành pháp luật về các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước được giao. + Tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về đăng ký, cấp giấy phép, chứng chỉ thuộc phạm vi trách nhiệm quản lý của cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện theo quy định của pháp luật và theo phân công hoặc ủy quyền của Ủy ban nhân dân huyện. 10