Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đội ngũ giáo viên trung học phổ thông công lập trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích cơ bản của luận văn này là nghiên cứu cơ sở tinh thần Nghị quyết hội nghị TW lần thứ 8, về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đạo tạo, đề tài tập trung phân tích thực trạng và đánh giá công tác quản lý nhà nước về đội ngũ giáo viên trong các trường công lập ở tỉnh Bắc Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đội ngũ giáo viên trung học phổ thông công lập trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THÀNH BẮC QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ CÔNG HÀ NỘI - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THÀNH BẮC QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ CÔNG Chuyên ngành: Quản lí công Mã số: 60 34 04 03 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. VŨ TRỌNG HÁCH HÀ NỘI - 2016
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng. Nội dung luận văn có tham khảo và sử dụng các tài liệu theo danh mục tài liệu của luận văn. Hà Nội, ngày 25 tháng 10 năm 2016 Tác giả Nguyễn Thành Bắc
LỜI CẢM ƠN Kính thưa Phó giáo sư - Tiến sĩ Đinh Thị Minh Tuyết – Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn. Kính thưa các Thầy giáo, cô giáo. Sau thời gian 2 năm học tập, rèn luyện tại Học viện Hành chính Quốc gia, được sự chỉ bảo và giảng dạy nhiệt của quý thầy tình, cùng với sự nỗ lực của bản thân, em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. Để hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự động viên, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Phó giáo sư - Tiến sĩ Vũ Trọng Hách đã hướng dẫn, giúp đỡ tôi thực hiện nghiên cứu đề tài của mình. Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo Học viện Hành chính Quốc gia đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt cho cho tôi những kiến thức quản lý, vô cùng có ích trong những năm học vừa qua. Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành các đồng chí lãnh đạo các phòng, ban sở Giáo dục – Đào tạo tỉnh Bắc Ninh, cán bộ giáo viên Trung tâm GDTX huyện Lương Tài đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu. Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã luôn bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu của mình. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng với thời gian và điều kiện nghiên cứu còn hạn chế nên luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Hà Nội, ngày 11 tháng 11 năm 2016
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1 Chƣơng 1 CƠ SỞ HOA HỌC C A QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP .................................................................................................................. 7 1.1 ội ng giáo viên trong các trư ng trung h c ph thông công lập ........... 7 1.1.1. Trư ng trung h c ph thông công lập.................................................... 7 1.1.2. iáo viên và đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập .............. 7 1.1.3. V tr , vai tr của đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập ....... 9 1.2. Quản l nhà nư c ...................................................................................... 12 1.2.1. hái niệm và đ c đi m quản l nhà nư c .............................................. 12 1.2.2. ác chức năng c ản của Quản l nhà nư c ........................................ 15 1.2.3. ác phư ng pháp Quản l nhà nư c ...................................................... 16 1.3. Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập ........................................................................................................... 17 1.3.1. hái niệm Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông ......................................................................................................... 17 1.3.2. T chức ộ má Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập .......................................................................... 18 1.3.3. Nội dung Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập .......................................................................................... 20 1.4. Nh ng nh n tố ảnh hư ng đến quản l nhà nư c v đội ng giáo viên trư ng trung h c ph thông công lập .............................................................. 29
1.4.1. Yếu tố nhận thức ................................................................................... 29 1.4.2. Yếu tố quản l ....................................................................................... 30 1.4.3. Yếu tố c chế, ch nh sách và c s vật ch t, thiết d h c............... 30 1.4.4. ột số ếu tố khác ................................................................................ 31 1.5. inh nghiệm của một số quốc gia trên thế gi i trong quản l nhà nư c v đội ng giáo viên trung h c ph thông ........................................................... 31 1.5.1. Quản l v đào t o, ồi dư ng giáo viên ............................................... 31 1.5.2. Quản l việc tu n ch n và sử dụng giáo viên ...................................... 32 1.5.3. Quản l v ch nh sách đ i ngộ ............................................................... 33 1.5.4. ài h c kinh nghiệm cho t nh c Ninh và Việt Nam ......................... 33 Ti u kết chư ng 1............................................................................................ 35 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH ..................................................................................................... 36 2.1. T ng quan v giáo dục ph thông của t nh c Ninh .............................. 36 2.1.1. hái quát v t nh h nh giáo dục ph thông của t nh c Ninh ............. 36 2.1.2. Vài nét v giáo dục trung h c ph thông công lập của t nh c Ninh . 38 2.2. Thực tr ng đội ng giáo viên trong các trư ng trung h c ph thông công lập của t nh ...................................................................................................... 39 2.2.1. Số lượng ................................................................................................ 39 2.2.2. i i t nh và c c u độ tu i .................................................................... 39 2.2.3. V tr nh độ đào t o ................................................................................ 39 2.2.4. V năng lực sư ph m............................................................................. 39 2.2.5. V ph m ch t, đ o đức, tinh th n trách nhiệm ..................................... 40 2.2.6. V ch t lượng đội ng giáo viên ........................................................... 41 2.3. Thực tr ng công tác Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập của t nh ............................................................ 45 2.3.1. V x dựng và ch đ o thực hiện chiến lược, qu ho ch, kế ho ch, ch nh sách phát tri n đội ng giáo viên........................................................... 45
2.3.2. V an hành và t chức thực hiện văn ản qu ph m pháp luật v tiêu chu n giáo viên; chế độ ch nh sách đối v i giáo viên trung h c ph thông ... 47 2.3.3. V việc tu n ch n, sử dụng, đào t o, ồi dư ng N V .................... 49 2.3.4. V thanh tra, ki m tra việc ch p hành pháp luật v quản l giáo viên .. 50 2.4. ánh giá chung ........................................................................................ 51 2.4.1. Thành tựu .............................................................................................. 51 2.4.2. n chế .................................................................................................. 51 2.4.3. Ngu ên nh n của h n chế ..................................................................... 52 Ti u kết chư ng 2............................................................................................ 53 Chƣơng 3 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH...................................... 54 3.1. T nh t t ếu khách quan phải tăng cư ng Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập .......................................................... 54 3.2. nh hư ng Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập t nh c Ninh đến năm 2030 ............................................................ 55 3.3. ột số giải pháp Quản l nhà nư c v đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập trên đ a àn t nh c Ninh ..................................................... 56 3.3.1. ăn cứ đ xu t giải pháp ....................................................................... 56 3.3.2. ột số giải pháp cụ th ......................................................................... 56 3.4. ột số khu ến ngh .................................................................................. 75 3.4.1. ối v i ộ iáo dục và đào t o ............................................................ 75 3.4.2. ối v i an nh n d n t nh ............................................................... 75 3.4.3. ối v i S iáo dục và đào t o ............................................................ 76 3.4.4. ối v i nhà trư ng trung h c ph thông .............................................. 76 3.4.5. ối v i các trư ng sư ph m .................................................................. 77 Ti u kết chư ng 3............................................................................................ 78 ẾT LUẬN .................................................................................................... 79 TÀI LIỆU THAM HẢO ............................................................................ 81 PHỤ LỤC ....................................................................................................... 87
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ QL : án ộ quản l N V : ội ng giáo viên D : iáo dục GD- T : iáo dục và ào t o GV : Giáo viên S : c sinh QLNN : Quản l nhà nư c T PT : Trung h c ph thông
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: T ng hợp giáo dục trung học ph thông công lập của tỉnh tính đến đầu năm học 2015 – 2016 ............................................................................... 38 Bảng 2.2: Thống kê về độ tu i, giới tính ĐNGV các trường THPT trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh tính đến đầu năm học 2015 – 2016................................... 39 Bảng 2.3. Kết quả khảo sát năng lực sư phạm cơ bản của đội ngũ giáo viên 42 Bảng 2.4. Kết quả khảo sát năng lực chuyên môn đội ngũ giáo viên ............. 43 Bảng 2.5. Dự báo quy mô giáo dục trung học ph thông tỉnh Bắc Ninh đến năm 2030 ......................................................................................................... 46 Bảng 2.6: T ng hợp trình độ chuyên môn ĐNGV đến đầu năm học 2015- 2016 ................................................................................................................. 49 Bảng 2.7: T ng hợp trình độ Tin học và Ngoại ngữ đến đầu năm học 2015- 2016 ................................................................................................................. 50 Bảng 2.8: Thống kê trình độ chính trị của ĐNGV đến năm học 2015- 2016 . 50
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài iáo dục và đào t o là ộ phận quan tr ng trong sự nghiệp cách m ng của ảng, Nhà nư c và của d n tộc Việt Nam. T m quan tr ng của ngành giáo dục và đào t o đ được ảng ta nhi u l n nêu ra trong các văn kiện. n đ nh t, trong Ngh qu ết i hội i i u ảng toàn quốc l n thứ X tiếp tục nh n m nh: i m i căn ản và toàn diện giáo dục, đào t o; phát tri n nguồn nh n lực, nh t là nguồn nh n lực ch t lượng cao” là một trong a đột phá chiến lược và khẳng đ nh nhiệm vụ tr ng t m Phát hu nh n tố con ngư i trong m i lĩnh vực của đ i sống x hội; tập trung x dựng con ngư i v đ o đức, nh n cách, lối sống, tr tuệ và năng lực làm việc; x dựng môi trư ng văn hóa lành m nh”. Phát tri n giáo dục và đào t o là quốc sách hàng đ u, là một trong nh ng động lực quan tr ng thúc đ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đ i hóa đ t nư c, là đi u kiện đ t o ra và phát hu lợi thế c nh tranh quốc tế của Việt Nam v nguồn lực con ngư i trong quá tr nh toàn c u hoá. là trách nhiệm của toàn ảng, của hệ thống ch nh tr x hội, của toàn d n, trong đó các nhà giáo là nh ng ngư i trực tiếp thực hiện và gi vai tr qu ết đ nh trực tiếp đến ch t lượng giáo dục. T chức Văn hoá và giáo dục của Liên hợp quốc (UNES O) c ng đ khu ến cáo rằng m i cuộc cải cách giáo dục đ u tđ u từ ngư i giáo viên. Trong hệ thống giáo dục ph thông, ậc T PT là ậc h c cuối c ng. Giáo dục T PT là nhằm giúp h c sinh củng cố và phát tri n nh ng kết quả của giáo dục trung h c c s , hoàn thiện h c v n ph thông và nh ng hi u iết thông thư ng v k thuật và hư ng nghiệp, là giai đo n quan tr ng ph n luồng đ đào t o ậc h c cao h n ho c đào t o ngh , h nh thành nguồn nh n
2 lực tư ng lai của đ t nư c. giáo dục T PT thực sự có ch t lượng cao phải đảm ảo đồng ộ v các đi u kiện như nội dung chư ng tr nh, giáo khoa, c s vật ch t; đồng th i phải k đến vai tr n ng cốt của đội ng giáo viên i ch t lượng, nh n cách, ph m ch t đ o đức và l tư ng của đội ng giáo viên s ảnh hư ng trực tiếp đến sản ph m mà h đào t o ra. Nhận thức được t m quan tr ng đó, ảng và Nhà nư c ta luôn xác đ nh quản l đội ng giáo viên, đ c iệt đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập có vai tr vô c ng quan tr ng. i u nà c ng đ được khẳng đ nh t i văn kiện hội ngh l n thứ 2 an ch p hành TW khóa 8: iáo viên là nh n tố qu ết đ nh ch t lượng của giáo dục và được x hội tôn vinh. iáo viên phải có đủ đức tài.” c Ninh là t nh thuộc v ng ồng ằng sông ồng và là một trong 8 t nh thuộc v ng inh tế tr ng đi m c ộ, khu vực có mức tăng trư ng kinh tế cao, giao lưu kinh tế m nh của cả nư c, t o cho c Ninh nhi u lợi thế v phát tri n và chu n d ch c c u kinh tế. Trong nh ng năm qua, ngành D- T t nh N đ từng ư c trư ng thành và đ t được nh ng thành quả đáng kh ch lệ. Song, trư c êu c u đ i m i D và phát tri n kinh tế - x hội hiện na , c n phải tăng cư ng h n n a ch t lượng nguồn nh n lực và phát hu tối đa sức m nh của đội ng cán ộ, giáo viên. n khai thác, sử dụng, quản l nguồn nh n lực nà như thế nào đ đ t hiệu quả cao nh t. Xu t phát từ nh ng l do nêu trên, tôi ch n đ tài: làm luận văn tốt nghiệp. 2. T nh h nh nghiên c u liên quan đến đề tài luận v n QLNN v đội ng giáo viên nói chung và đội ng giáo viên T PT công lập nói riêng là một v n đ đ được nhi u nhà khoa h c ph n t ch, nghiên cứu, có th đ cập đến một số công tr nh, ài viết tiêu i u như sau:
3 - Ph m inh c (1999), Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa của thế kỉ XXI, Nx h nh tr quốc gia. V i công tr nh nà , tác giả đ khẳng đ nh: quản l đội ng giáo viên là nh n tố qu ết đ nh phát tri n sự nghiệp giáo dục và đào t o quốc gia. ồng th i, đ khẳng đ nh v tr đó, tác giả c ng đưa ra các tiêu chu n qu đ nh đối v i đội ng giáo viên trong qua tr nh đào t o đáp ứng t nh h nh m i. - oàng Tụ (chủ iên) (2005), Cải cách và chấn hưng giáo dục, Nx T ng hợp, Tp. ồ h inh. Trong công tr nh nà , các tác giả đ đ cập đến nh ng v n đ c p thiết của hệ thống giáo dục Việt Nam hiện na mà đ c iệt chú tr ng đến công tác quản l nhà nư c đối v i đội ng V. - Viện hoa h c giáo dục Việt Nam (2008), Kinh nghiệm của một số nước về QLNN giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ gắn với xây dựng đội ngũ tri thức, Nx h nh tr quốc gia, à Nội. ối v i công tr nh nà , các tác giả tr nh à , ph n t ch hệ thống giáo dục của từng quốc gia, sự quan t m của các c p ch nh qu n đối v i giáo dục ằng nh ng ch nh sách đ quản l giáo dục và đào t o, khoa h c và công nghệ v i x dựng đội ng tri thức của từng nư c. Trên c s đó, các tác giả rút ra nh ng ài h c kinh nghiệm ứng dụng vào thực ti n Việt Nam. Ngoài nh ng công tr nh tiêu i u trên, c n nhi u luận văn th c sĩ chu ên ngành quản l hành ch nh công nghiên cứu v QLNN đối v i đội ng giáo viên nói chung và giáo viên trung h c ph thông nói riêng như: - ng Ngu n Tư ng Thứ, nh ng iện pháp chủ ếu n ng cao hiệu quả QLNN v giáo dục Phú Th . - à Tr n Th u n, tăng cư ng QLNN v đào t o, ồi dư ng cán ộ, viên chức ngành giáo dục – đào t o t nh Vĩnh Phúc. - ng Ngu n Du Dư ng, QLNN v giáo dục ph thông t nh c iang trong giai đo n hiện na .
4 - Ông Ngu ên ảo Quốc, quản l nguồn nh n lực V ậc T PT t i TP. ồ h inh. - à i Th Thu Thủ , Quản l nhà nư c đối v i đội ng giáo viên các trư ng ph thông công lập trên đ a àn thành phố à Nẵng. Như vậ , v n đ QLNN v N V ph thông đ và đang được nghiên cứu dư i nhi u góc độ. ác công tr nh đ nh n m nh vai tr và t m quan tr ng của đội ng giáo viên đối v i sự nghiệp D- T; nghiên cứu và đánh giá ch t lượng đội ng giáo viên trên các m t chu ên môn, nghiệp vụ, l luận ch nh tr , k năng sư ph m và nêu ra nh ng h n chế, ếu kém của đội ng nà c ng nh ng ngu ên nh n của h n chế đó. Từ đó, công tr nh nghiên cứu đ đ xu t nh ng giải pháp góp ph n hoàn thiện đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông v số lượng, ch t lượng và c c u. ến na chưa có công tr nh nào nghiên cứu một cách hoàn ch nh, toàn diện của công tác QLNN v N V các trư ng T PT công lập trên đ a àn t nh c Ninh. Việc ch n nội dung nghiên cứu trên là v n đ có t nh c p thiết v l luận và thực ti n. 3. M c đích và nhiệm v của luận v n - ục đ ch: Trên c s tinh th n Ngh qu ết hội ngh TW l n thứ 8, khóa X v đ i m i căn ản, toàn diện giáo dục và đào t o, đ tài tập trung ph n t ch thực tr ng và đánh giá công tác QLNN v N V trong các trư ng T PT công lập trên đ a àn t nh c Ninh, từ đó đ xu t nh ng giải pháp nhằm quản l N V T PT công lập trong hiện t i và tư ng lai, góp ph n phát tri n m nh h n n a giáo dục T PT công lập của t nh. - Nhiệm vụ: Nghiên cứu c s l luận của N V, QLNN v N V; vai tr của N V T PT công lập trong quá tr nh phát tri n giáo dục và đào t o;
5 T m hi u, nghiên cứu thực tr ng đội ng giáo viên, công tác QLNN v N V các trư ng T PT công lập của t nh, làm r nh ng đi m m nh, ếu và nh ng ngu ên nh n cụ th của v n đ nà ; ra đ nh hư ng và một số giải pháp QLNN v N V T PT công lập thành phố trong th i gian t i. 4. Đối tƣ ng và ph m vi nghiên c u của luận v n - ối tượng nghiên cứu: tài tập trung vào việc nghiên cứu công tác QLNN v N V T PT công lập - Ph m vi nghiên cứu: QLNN của c p S và của Nhà trư ng v N V các trư ng trung h c ph thông công lập trên đ a àn t nh c Ninh. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên c u của luận v n - Phư ng pháp luận: Dựa trên c s phư ng pháp luận của chủ nghĩa ác – Lênin, tư tư ng ồ h inh, c ng v i quan đi m, đư ng lối, chủ trư ng của ảng ta v phát tri n giáo dục và đào t o. - Phư ng pháp nghiên cứu: Phư ng pháp đi u tra ằng phiếu hỏi, kết hợp các phư ng pháp phỏng v n, t a đàm... các cán ộ quản l ( QL) t i S D- T, QL và V các trư ng T PT công lập; Phư ng pháp thống kê toán h c đ xử l các số liệu thu được; ế thừa có ch n l c kết quả các công tr nh nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nư c được đăng trên sách, áo, ài giảng 6. ngh a lí luận và thực tiễn của luận v n - Luận văn đ xu t các giải pháp, kiến ngh đào t o, ồi dư ng, tu n dụng, sử dụng, hoàn thiện các chế độ ch nh sách và đ c iệt nh n m nh việc
6 n ng cao nhận thức của ch nh đội ng giáo viên; đồng th i đưa ra một số tiêu ch cụ th đ hoàn thiện h n n a công tác quản l đội ng giáo viên, góp ph n vào quá tr nh phát tri n của đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập nói riêng và của ngành giáo dục toàn t nh nói chung. - ết quả nghiên cứu của đ tài góp ph n sung, hoàn ch nh thêm c s khoa h c cho công tác QLNN v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập trên đ a àn t nh c Ninh. - ết quả khảo sát của luận văn có th d ng làm tư liệu tham khảo trong nghiên cứu và là tài liệu cho công tác QLNN v đội ng giáo viên trong các trư ng trung h c ph thông các đ a phư ng có đi u kiện, đ c đi m tư ng tự. 7. ết cấu của luận v n Ngoài ph n m đ u, kết luận, tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung ch nh của luận văn được ph n ố thành 3 chư ng: hư ng 1; s khoa h c của QLNN v đội ng giáo viên các trư ng trung h c ph thông công lập. hư ng 2: Thực tr ng QLNN v đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập trên đ a àn t nh c N nh. hư ng 3: nh hư ng và giải pháp QLNN v đội ng giáo viên trung h c ph thông công lập trên đ a àn t nh c Ninh
7 Chƣơng 1 CƠ SỞ HOA HỌC C A QUẢN LÍ NHÀ NƢỚC VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP 1.1 Đ i ng giáo viên trong các trƣờng trung học phổ thông công lập 1.1.1. i u lệ trư ng trung h c c s , trư ng T PT, trư ng ph thông có nhi u c p h c nêu r trư ng trung h c ph thông là c s giáo dục ph thông của hệ thống giáo dục quốc d n. Trư ng có tư cách pháp nh n, có tài khoản và con d u riêng. Trư ng trung h c ph thông được t chức theo hai lo i h nh: công lập và tư thục. Trư ng T PT và trư ng ph thông có nhi u c p h c có c p h c cao nh t là T PT do S D T quản l . - Trư ng trung h c ph thông công lập: Trư ng T PT công lập là do c quan nhà nư c có th m qu n qu ết đ nh thành lập và Nhà nư c trực tiếp quản l . Nguồn đ u tư x dựng c s vật ch t và kinh ph chi cho thư ng xu ên chủ ếu là do ng n sách nhà nư c ảo đảm; là một ộ phận của giáo dục ph thông, có vai tr trang kiến thức tư ng đối toàn diện c p T PT, giúp các em có c s v ng ch cđ tiếp tục h c , cao đẳng, trung c p, h c ngh ho c tham gia lao động, x dựng và ảo vệ T quốc. iám đốc S D T ra qu ết đ nh nhiệm iệu trư ng, Phó iệu trư ng đối v i trư ng T PT công lập. 1.1.2.1. Giáo viên Theo Luật iáo dục sửa đ i 2009 của nư c ộng h a x hội chủ nghĩa Việt Nam: Nhà giáo là ngư i có nhiệm vụ giảng d , giáo dục trong nhà trư ng, c s giáo dục khác”, Nhà giáo giảng d c s giáo dục m m non, giáo dục ph thông, giáo dục ngh nghiệp tr nh độ s c p ngh , trung
8 c p ngh , trung c p chu ên nghiệp g i là V”. Như vậ , V là tên g i ch nhà giáo thực hiện ho t động d h c và giáo dục t i các c s giáo dục m m non, giáo dục ph thông, giáo dục ngh nghiệp. V thực hiện lao động ngh nghiệp của m nh t i các trư ng T PT được g i là V T PT. GV T PT phải có nh ng tiêu chu n: Ph m ch t đ o đức, tư tư ng tốt; Tốt nghiệp sư ph m ho c chu ên ngành khác có nghiệp vụ sư ph m; ủ sức khỏe theo êu c u ngh nghiệp; L l ch ản th n r ràng. 1.1.2.2. Đội ngũ giáo viên ội ng là tập hợp gồm nhi u ngư i có c ng chức năng ho c ngh nghiệp t o thành một lực lượng. hái niệm đội ng được sử dụng một cách ph iến trong lĩnh vực t chức thuộc nhi u lĩnh vực ho t động khác nhau như: đội ng tri thức; đội ng văn, nghệ sĩ; đội ng cán ộ công chức, viên chức; đội ng ác sĩ; Trong lĩnh vực D- T, thuật ng đội ng c ng được sử dụng đ ch nh ng tập hợp ngư i được ph n iệt v i nhau v chức năng trong hệ thông D- T. V dụ: đội ng V, đội ng giảng viên, đội ng cán ộ quản l giáo dục, N V được nhi u tác giả nư c ngoài quan niệm như là nh ng chu ên gia trong lĩnh vực giáo dục. có kiến thức, hi u iết phư ng pháp d h c và giáo dục; có khả năng công hiến toàn ộ sức lực và tr tuệ của h c đối v i giáo dục. Việt Nam, khái niệm N V d ng đ ch một tập hợp ngư i ao gồm QL, V. Từ đi n iáo dục h c đ nh nghĩa: N V là tập hợp nh ng ngư i đảm nhận công tác giáo dục và d h c có đủ tiêu chu n đ o đức, chu ên môn và nghiệp vụ qu đ nh”.
9 Từ nh ng đ nh nghĩa nếu trên, có th quan niệm: N V là một tập hợp nh ng ngư i làm ngh d hoc – giáo dục được t chức thành một lực lượng (có t chức) c ng chung một nhiệm vụ là thực hiện các mục tiêu giáo dục đ đ ra cho tập hợp đó, t chức đó. làm việc có kế ho ch và g n ó v i nhau thông qua lợi ch v vật ch t và tinh th n trong khuôn kh qu đ nh của pháp luật, th chế x hội. ch nh là nguồn lực quan trong trong lĩnh vực giáo dục m m non, ph thông và giáo dục chu ên nghiệp. Như vậ , có th khẳng đ nh rằng: N V T PT là nh ng ngư i làm công tác giảng d – giáo dục trong trư ng T PT, có c ng nhiệm vụ giáo dục, r n lu ện h c sinh T PT, giúp các em h nh thành và phát tri n nh n cách theo mục tiêu giáo dục đ xác đ nh cho c p h c. Theo quan đi m hệ thống, tập hợp các V của một trư ng T PT nh t đ nh được g i là N V của trư ng T PT đó. â là một hệ thống mà m i thành tố trong đó có mối quan hệ v i nhau, ràng uộc i nh ng c chế xác đ nh. ội ng giáo viên có vai tr vô c ng quan trong trong quá tr nh h nh thành và phát tri n nh n cách h c sinh, là lực lượng cốt cán iến mục tiêu giáo dục thành hiện thực. Vai tr của N V là ngư i khu ến kh ch, c v , đ nh hư ng, t chức, đi u ch nh và trực tiếp quản l cả v phư ng diện h c tập và t nh cảm của ngư i h c đúng theo phư ng ch m X dựng trư ng h c th n thiện, h c sinh t ch cực”. Yêu c u đối v i N V trung h c ph thông công lập là phải giáo dục, trang cho h c sinh vốn hi u iết c ản, hiện đ i và thiết thực, th hiện trong tri thức và các k năng đ có th tham gia vào lực lượng lao động ho c tiếp tục h c các ậc cao h n, tiến t i làm chủ thiên nhiên, làm chủ x hội và làm chủ ản th n. làm được đi u đo, N V, nh ng ngư i lao động tr óc chu ên nghiệp phải n m v ng kiến thức ộ môn giảng d và các kiến thức trợ khác v k năng giáo dục, n m v ng qu luật phát tri n t m sinh l của h c sinh đ h nh thành nh n cách của các em theo từng c p h c.
10 ó th nhận th vai tr cụ th và quan tr ng của N V T PT công lập: ột là, giáo viên là ngư i trang nh ng tri thức c ản v văn hóa, khoa h c nhằm phát tri n ti m năng tr tuệ của h c sinh. húng ta muốn x dựng chủ nghĩa x hội, trư c hết c n có nh ng con ngư i X N. ó là thế hệ m i, thế hệ tư ng lai của đ t nư c. Vậ , êu c u đ t ra đối v i thế hệ tư ng lai phải là ngư i có hệ thống tri thức được đúc kết từ trong l ch sử đến hiện t i; là ngư i phát tri n toàn diện v tr dục, th dục, m dục và k thuật t ng hợp; là nh ng ngư i vừa hồng, vừa chu ên”. N n giáo dục đào t o X N là n i h nh thành các thế hệ tư ng lai đó, mà vai tr của quản l là nh n tố qu ết đ nh. V vậ v i việc trang nh ng tri thức và k năng v văn hóa, khoa h c s giúp h c sinh có thái độ tôn tr ng k luật, h c tập theo lối khoa h c, chủ động sáng t o, có thức kh c phục khó khăn, chu ên c n tự giác trong h c tập và vận dụng các kiến thức đ h c và thực tế cuộc sống phục vụ nh n d n, phục vụ đ t nư c. ai là, trang , ồi dư ng cho h c sinh nh ng tri thức c ản v đ o đức, pháp luật, d n chủ và nh ng giá tr tru n thống của l ch sử dựng nư c và gi nư c, ảo tồn ản s c văn hóa của d n tộc, t nh cảm, tư tư ng, lối sống ph hợp v i thế gi i quan và nh n sinh quan cộng sản chủ nghĩa mà cốt l i là nghĩa vụ và trách nghiệm đối v i T quốc, đối v i nh n d n, đối v i sự nghiệp cách m ng d n tộc qua các môn Văn h c, L ch sử, iáo dục công d n. Từ đó, góp ph n h nh thành các em nh n cách tốt, lối sống, cách ứng xử có văn hóa đ tr thành con ngư i có đ o đức, có t m l ng nh n ái; giúp các em hi u và sử dụng đúng qu n và thực hiện tốt nghĩa vụ đối v i x hội, iết tôn tr ng pháp luật, ch p hành pháp luật của Nhà nư c và nội qu của nhà trư ng. V n đ nà đ được ồ h inh khẳng đ nh: ngư i có tài mà không có đức th là ngư i vô dụng, có đức mà không có tài làm g c ng khó.
11 a là, trang nh ng tri thức lao động, kĩ thuật giúp các em hư ng nghiệp và ch n ngh . V i h c sinh T PT, đ là giai đo n quan tr ng đ các em qu ết đ nh ngh nghiệp của m nh trong tư ng lai. có sự qu êt đ nh ch nh xác, đúng hư ng và ph hợp v i khả năng của ản th n, các em c n có sự giúp đ , tư v n của V. ác th cô s d cho các em t nh êu đối v i lao động, thói quen lao động có k luật, có thức t chức, tinh th n trách nhiệm trong công việc và đ o đức ngh nghiệp. c iệt trong giai đo n các em chu n hồ s thi , cao đẳng th V s là ngư i hư ng nghiệp, giúp các em nhận iết v ngh nghiệp, hi u iết nh ng êu c u của ngh , v tr , vai tr , nhiệm vụ, phư ng hư ng phát tri n của một số ngh c ản và nhu c u sử dụng nh n lực của từng v ng, mi n kinh tế c ng như hệ thống đào t o trong x hội nhằm k ch th ch h c sinh tự giác t m hi u ngành ngh ph hợp v i s thích, yêu c u x hội và xác đ nh trách nhiệm của ản th n trong ho t động ngh của m nh sau nà . ốn là, trang nh ng kiến thức c ản v th ch t và an ninh quốc ph ng nhằm phát tri n th lực phục vụ êu c u của đ t nư c. Quá tr nh công nghiệp hóa, hiện đ i hóa và x dựng đ t nư c trư c xu thế toàn c u hóa đ i hỏi nguồn nh n lực không ch có tr nh độ mà phải có sức khỏe, ch u được thử thách, áp lực công việc. Tr tuệ minh mẫn, t nh năng động sáng t o phụ thuộc r t nhi u v sức khoẻ, c th khoẻ m nh. iáo dục phải đáp ứng các nội dung c ản là th dục, tr dục, m dục, đức dục và phải g n ch t v i nhau làm n n tảng cho sự phát tri n con ngư i Việt Nam. V i h c sinh T PT công lập, đ các em có th lĩnh hội kiến thức, tham gia các ho t động của trư ng, l p, x hội, c n có nh ng iện pháp r n lu ện th n th một cách hợp l . iện na , đi m h n chế trong quá tr nh giáo dục các trư ng T PT công lập là chưa coi tr ng th dục. Ngành giáo dục, nhà trư ng c n tha đ i tư du nà v không có sức khỏe th không làm được g cả. Do vậ , c n chú tr ng h n n a đến giáo dục th ch t và N V s là ngư i trực tiếp hư ng dẫn cho h c sinh