Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:136

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến quản lý nhà nước về du lịch đồng thời đánh giá thực trạng của công tác quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, làm rõ những ưu điểm, những hạn chế, nhận định những nguyên nhân của hạn chế, tồn tại, từ đó, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình

UBND TỈNH THANH HÓA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA Nguyễn Văn Sỹ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ DU LỊCH CỦA HUYỆN LƢƠNG SƠN, TỈNH HÕA BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thanh Hóa, 2023
UBND TỈNH THANH HÓA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA Nguyễn Văn Sỹ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ DU LỊCH CỦA HUYỆN LƢƠNG SƠN, TỈNH HÕA BÌNH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8340403 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Vũ Văn Tuyến Thanh Hóa, 2023
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình” là công trình nghiên cứu thực sự của riêng mình, đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của TS Vũ Văn Tuyến. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chính xác và chƣa đƣợc công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về kết quả nghiên cứu của mình. Tác giả luận văn Nguyễn Văn Sỹ
ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i MỤC LỤC ........................................................................................................ ii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................ viii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................... 1 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .................................................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................ 8 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 9 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................... 9 6. Những đóng góp của luận văn ............................................................ 10 7. Bố cục luận văn ................................................................................... 11 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ DU LỊCH ... 12 1.1. Một số vấn đề chung về du lịch ....................................................... 12 1.1.1. Khái niệm du lịch .......................................................................... 12 1.1.2. Đặc điểm của du lịch ..................................................................... 14 1.1.3. Tác động của du lịch ..................................................................... 16 1.2. Quản lý nhà nƣớc về du lịch ............................................................ 20 1.2.1. Các khái niệm cơ bản .................................................................... 20 1.2.2. Chủ thể quản lý nhà nƣớc về du lịch ............................................ 22 1.2.3. Vai trò của quản lý nhà nƣớc về du lịch ....................................... 24 1.2.4. Đặc điểm quản lý nhà nƣớc về du lịch.......................................... 26 1.2.5. Nội dung quản lý nhà nƣớc về du lịch .......................................... 27 1.2.6. Phƣơng thức quản lý nhà nƣớc về du lịch .................................... 32 1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến công tác quản lý nhà nƣớc về du lịch ....... 34
iii 1.3.1. Nhóm nhân tố khách quan ............................................................ 34 1.3.2. Nhóm nhân tố chủ quan ................................................................ 35 1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về du lịch ....................................... 36 1.4.1. Kinh nghiệm của thành phố Đà Nẵng ........................................... 36 1.4.2. Kinh nghiệm của thành phố Vũng Tàu ......................................... 37 1.4.3. Kinh nghiệm của thành phố Nha Trang ........................................ 39 1.4.4. Bài học kinh nghiệm rút ra............................................................ 40 Tiểu kết chƣơng 1 ................................................................................... 43 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ DU LỊCH CỦA HUYỆN LƢƠNG SƠN, TỈNH HÕA BÌNH ............................................... 44 2.1. Tiềm năng phát triển du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình..... 44 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, văn hóa của huyện Lƣơng Sơn... 44 2.1.2. Tài nguyên du lịch thiên nhiên...................................................... 50 2.1.3. Tài nguyên du lịch nhân văn ......................................................... 52 2.1.4. Điều kiện về cơ sở hạ tầng du lịch ................................................ 54 2.2. Thực trạng hoạt động du lịch tại huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2017-2022................................................................................ 56 2.2.1. Số lƣợng khách du lịch ................................................................. 56 2.2.2. Doanh thu du lịch .......................................................................... 58 2.2.3. Lao động du lịch ........................................................................... 60 2.2.4. Dịch vụ khách sạn, lữ hành ........................................................... 61 2.2.5. Sản phẩm du lịch ........................................................................... 62 2.3. Thực trạng công tác quản lý nhà nƣớc về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2017-2022.................................... 64 2.3.1. Công tác xây dựng và thực hiện chiến lƣợc, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch ..................................................................................... 64 2.3.2. Công tác xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật về hoạt động du lịch trên địa bàn .................................................................................. 66
iv 2.3.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc về du lịch ............................... 70 2.3.4. Công tác tổ chức đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực ngành du lịch .. 73 2.3.5. Quản lý các hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch ........................ 75 2.3.6. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong hoạt động du lịch ..... 77 2.4. Đánh giá chung về công tác quản lý nhà nƣớc về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình ........................................................... 79 2.4.1. Ƣu điểm......................................................................................... 79 2.4.2. Hạn chế.......................................................................................... 80 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................. 82 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................... 84 Chƣơng 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ DU LỊCH CỦA HUYỆN LƢƠNG SƠN, TỈNH HÕA BÌNH .......................... 85 3.1. Dự báo và quan điểm phát triển hoạt động du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình .................................................................................. 85 3.1.1. Dự báo phát triển hoạt động du lịch Lƣơng Sơn .......................... 85 3.1.2. Quản điểm phát triển hoạt động du lịch Lƣơng Sơn .................... 86 3.2. Phƣơng hƣớng hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình ...................................................................... 88 3.3. Những giải pháp cơ bản hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về du lịch của huyện lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình ............................................................ 89 3.3.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch ............................................................................................ 89 3.3.2. Tăng cƣờng xây dựng và thực hiện các chính sách phát triển du lịch .. 91 3.3.3. Củng cố bộ máy quản lý nhà nƣớc, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính ............................................................................................... 95 3.3.4. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực cho phát triển du lịch ............................................................................................. 96
v 3.3.5. Đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, đầu tƣ cho du lịch ......................... 97 3.3.6. Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về du lịch trên địa bàn ............................................................................. 99 3.3.7. Tăng cƣờng phổ biến, tuyên truyền, giáo dục cơ chế, chính sách, pháp luật về du lịch ............................................................................... 100 3.4. Kiến nghị và đề xuất ...................................................................... 102 3.4.1. Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình .................................... 102 3.4.2. Đối với Ủy ban nhân dân huyện Lƣơng Sơn .............................. 102 KẾT LUẬN .................................................................................................. 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 107 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 112
vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CBCC Cán bộ công chức CNH Công nghiệp hóa HĐND Hội đồng nhân dân KCN Khu công nghiệp NQ Nghị quyết OCOP Chƣơng trình mỗi xã, mỗi phƣờng một sản phẩm QĐ Quyết định QLNN Quản lý nhà nƣớc TW Trung ƣơng UBND Ủy ban nhân dân VHTT Văn hóa thông tin VHTT&DL Văn hóa thể thao và du lịch
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Tình hình sử dụng đất của huyện Lƣơng Sơn ................................ 46 Bảng 2.2. Hệ thống danh thắng của huyện Lƣơng Sơn .................................. 51 Bảng 2.3. Hệ thống di tích của huyện Lƣơng Sơn .......................................... 53 Bảng 2.4. Thống kê số lƣợng khách du lịch đến với huyện Lƣơng Sơn giai đoạn (2017-2022) ............................................................................................ 57 Bảng 2.5. Doanh thu du lịch phân theo các lĩnh vực của huyện Lƣơng Sơn.. 59 Bảng 2.6. Tình hình đầu tƣ sản phẩm du lịch của huyện Lƣơng Sơn ............. 62 Bảng 2.7. Hệ thống các tuyến điểm du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn .. 63 Bảng 2.8. Hệ thống văn bản về hoạt động du lịch ở huyện Lƣơng Sơn .................68 Bảng 2.9. Danh sách cán bộ phòng Văn hóa - Thông tin huyện Lƣơng Sơn.........73 Bảng 2.10. Tình hình công tác quảng bá, xúc tiến du lịch của huyện Lƣơng Sơn............................................................................................. 76
viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Biến động doanh thu du lịch của huyện Lƣơng Sơn .................. 58 Biểu đồ 2.2. Cơ cấu trình độ lao động ngành du lịch của huyện Lƣơng Sơn (năm 2022) ...................................................................................................... 60 Biểu đồ 2.3. Tình hình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực du lịch tại huyện Lƣơng Sơn ....................................................................................................... 74
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiện nay, du lịch đƣợc xem là ngành kinh tế mũi nhọn của nhiều quốc gia trên thế giới, hàng năm đóng góp một khoản lợi nhuận khổng lồ cho GDP của đất nƣớc và đƣợc gọi là “ngành công nghiệp không khói”. Việt Nam có nguồn tài nguyên du lịch vô cùng dồi dào, hệ thống danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa lịch sử phong phú, đa dạng là điều kiện thuận lợi để phát triển hoạt động du lịch. Năm 2017, Bộ chính trị đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW (ngày 16/1/2017) về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đây đƣợc xem là NQ lịch sử khẳng định quyết tâm đƣa du lịch Việt Nam lên một tầm cao mới. Hoạt động du lịch của Việt Nam những năm trở lại đây đã đạt đƣợc nhiều thành tựu nổi bật, có nhiều khởi sắc, góp phần phát triển mạnh mẽ kinh tế - xã hội của đất nƣớc, thúc đẩy các hoạt động giao lƣu văn hóa với các dân tộc trên thế giới, quảng bá hình ảnh đất nƣớc và con ngƣời Việt Nam. Với sự tăng trƣởng mạnh mẽ của hoạt động du lịch Việt Nam đã góp phần kích thích, tác động đến những ngành kinh tế khác cùng phát triển, hƣớng tới thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Để hoạt động du lịch phát triển đúng hƣớng, khai thác hiệu quả các tiềm năng vốn có cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp giúp phát huy ƣu thế của du lịch, giảm thiểu các tác động tiêu cực làm ảnh hƣởng đến xã hội, văn hóa và môi trƣờng. Quản lý nhà nƣớc về du lịch là hoạt động quản lý của nhà nƣớc tác động trực tiếp vào lĩnh vực du lịch. Nhà nƣớc thông qua các công cụ quản lý tạo ra môi trƣờng pháp lý thuận lợi để tác động giúp hoạt động du lịch phát triển đúng định hƣớng và đạt đƣợc hiệu quả tích cực nhất. Huyện Lƣơng Sơn nằm ở cửa ngõ phía đông tỉnh Hòa Bình và vùng tây bắc Việt Nam, là địa phƣơng đang trong quá trình phát triển chuyển đổi kinh
2 tế theo hƣớng công nghiệp hóa, hiện đại hóa mạnh mẽ. Những năm trở lại đây, huyện Lƣơng Sơn đã tập trung phát triển hoạt động du lịch và xem đây là một trong những ngành kinh tế trọng điểm của huyện.Với tiềm năng du lịch phong phú, có cảnh quan thiên nhiên đẹp với nhiều danh lam thắng cảnh, di chỉ khảo cổ học, hệ thống hang động, núi đá tự nhiên, hồ nƣớc… tại huyện Lƣơng Sơn đã xây dựng đƣợc nhiều sản phẩm du lịch đặc sắc, hấp dẫn. Nhiều điểm du lịch của Lƣơng Sơn đã tạo đƣợc tiếng vang, thu hút ngày càng nhiều số lƣợng du khách khắp nơi trong và ngoài nƣớc đến tham quan và trải nghiệm, góp phần quảng bá hình ảnh về du lịch Lƣơng Sn ngày càng trở nên nổi tiếng. Tiềm năng phát triển du lịch của huyện Lƣơng Sơn tuy rất thuận lợi, nhƣng kết quả hoạt động du lịch tại đây vẫn chƣa tƣơng xứng với tiềm năng và lợi thế. Một trong những nguyên nhân là do hoạt động QLNN về du lịch tại đây còn lúng túng và chƣa hiệu quả ở nhiều khâu, nhiều nội dung quản lý, đặc biệt là: Hoạt động quy hoạch, xây dựng sản phẩm du lịch còn nghèo nàn, trùng lặp chƣa có tính đặc thù, đặc sắc riêng; Công tác quản lý các cơ sở du lịch, kết cấu hạ tầng kỹ thuật du lịch chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu của du khách, tỷ lệ khách lƣu trú, thời gian lƣu trú thấp; Chất lƣợng hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch còn thấp; Tổ chức bộ máy và đội ngũ nhân sự QLNN về du lịch còn nhiều bất cập; Công tác thanh, kiểm tra hoạt động kinh doanh du lịch trên địa bàn chƣa đƣợc thực hiện tốt… Với mong muốn cho du lịch của Lƣơng Sơn ngày càng phát triển, tƣơng xứng với tiềm năng của mình, đồng thời giải quyết phần nào những bất cập trong hoạt động quản lý nhà nƣớc về du lịch góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. Học viên lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình” làm luận văn tốt nghiệp khóa học thạc sỹ của mình.
3 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Mặc dù khoa học du lịch là ngành du lịch có lịch sử phát triển khá trẻ, chỉ mới phát triển vào đầu thập niên 90 của thế kỷ XX. Nhƣng đến nay, do tốc độ phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch, những hoạt động nghiên cứu về du lịch cũng đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, chuyên gia và các nhà quản lý. Các vấn đề liên quan đến hoạt động du lịch nói chung và QLNN về du lịch nói riêng đã đƣợc đề cập đến trong nhiều công trình nghiên cứu dƣới dạng là các sách giáo trình, chuyên khảo, các bài báo, báo cáo tham luận trong các Hội thảo và đặc biệt là hệ thống các luận án, luận văn của các nghiên cứu sinh, học viên cao học. Những tài liệu nghiên cứu này đã có giúp làm rõ nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng về nghiên cứu du lịch. 2.1. Những công trình nghiên cứu về quản lý nhà nước về du lịch Năm 2004, sách tham khảo Một số vấn đề về du lịch Việt Nam [18] của tác giả Đinh Trung Kiên đƣợc xuất bản. Cuốn sách đã cũng cấp những kiến thức về các vấn đề trong quá trình khai thác, phát triển tiềm năng du lịch ở Việt Nam nhƣ mối quan hệ biện chứng giữa các giá trị văn hóa và du lịch, đối với du lịch bền vững, văn hóa trở thành tài nguyên tạo nên sự hấp dẫn có chiều sâu nhất để khai thác. Năm 2006, trong cuốn giáo trình Kinh tế du lịch của giáo sƣ Nguyễn Văn Đính [9] nhiều vấn đề về du lịch đã đƣợc đề cập đến nhƣ: khái niệm, lịch sử hình thành và xu hƣớng phát triển du lịch, các loại hình và lĩnh vực kinh doanh du lịch.... Đặc biệt, giáo trình đã đề cấp đến một số nội dung về QLNN về du lịch nhƣ: quy hoạch phát triển du lịch, tổ chức và quản lý ngành du lịch, phát triển và quản lý đội ngũ lao động trong du lịch. Giáo trình là tài liệu nghiên cứu bổ ích đối với các đề tài du lịch đặc biệt là các chủ đề nghiên cứu liên quan đến ngành kinh tế du lịch.
4 Năm 2007, tác giả Trần Xuân Ảnh đã có bài viết Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về thị trường du lịch [2] đã đƣa ra một số giải pháp thiết thực về công tác QLNN đối với sự phát triển của thị trƣờng lao động. Những giải pháp tác giả đƣa ra phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của du lịch Việt Nam hiện nay. Năm 2009, tác giả Bùi Thị Hải Yến xuất bản cuốn sách Quy hoạch du lịch [51] đã đề cập đến nhiều nội dung QLNN về du lịch. Trong quản lý hoạt động du lịch, việc xây dựng quy hoạch có ý nghĩa to lớn, là một nhiệm vụ quan trọng trong suốt quá trình phát triển của mỗi địa phƣơng, mỗi quốc gia. Cuốn sách đã nghiên cứu các tiềm năng và các điều kiện quy hoạch du lịch, dự báo nhu cầu phát triển du lịch và các định hƣớng – chiến lƣợc phát triển du lịch, đồng thời, tác giả đã chỉ ra bài học kinh nghiệm của thế giới về quy hoạch du lịch ở các địa bàn khác nhau, từ vùng núi, vùng biển, vùng nông thôn và ven đô. Ngoài ra, còn có thể kể đến một số tài liệu khác cùng chủ đề nhƣ: sách Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam 1995- 2010 [27] do Tổng Cục du lịch Việt Nam ban hành; sách Quản trị kinh doanh khách sạn [20] của nhóm tác giả Nguyễn Văn Mạnh, Hoàng Thị Lan Hƣơng)... Bên cạnh các cuốn sách giáo trình, tài liệu tham khảo về đề tài quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch, cũng đã có nhiều đề tài các cấp bàn về vấn đề này, tiêu biểu: Năm 2000, Đề tài khoa học cấp Nhà nƣớc Cơ sở khoa học và giải pháp phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam [19] (Viện nghiên cứu phát triển du lịch) do giáo sƣ Phạm Trung Lƣơng làm chủ nhiệm đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến phát triển du lịch đặc biệt là du lịch bền vững. Những năm gần đây du lịch bền vững là chủ đề đƣợc quan tâm hàng đầu bởi tác động tích cực mà nó mang lại cho tƣơng lai. Đề tài đã thông qua phân tích thực
5 trạng phát triển du lịch Việt Nam để đề xuất các nhóm giải pháp đảm bảo phát triển du lịch bền vững trong điều kiện cụ thể ở Việt Nam, trong đó có giải pháp phải Hòan thiện QLNN về du lịch, xem đây là một trong những giải pháp căn bản để giải quyết các vấn đề đối với hoạt động phát triển du lịch. Năm 2001, Tổng cục Du lịch chủ trì thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực du lịch [50] nghiên cứu một cách chuyên sâu về các hoạt động QLNN về du lịch tại Việt Nam hiện nay. Đề tài đã cung cấp nhiều kiến thức lý luận về QLNN về du lịch nhƣ khái niệm, vai trò, nội dung... đồng thời tiến hành khảo sát thực tế hoạt động QLNN về du lịch tại nhiều địa phƣơng trong cả nƣớc thông qua hệ thống văn bản chính sách, pháp luật về du lịch ở nhiều địa phƣơng từ đó có những đánh giá, nhận xét về thực trạng QLNN về du lịch và đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả của hoạt động QLNN về du lịch. Năm 2015, Tổng cục du lịch tiếp tục chủ trì thực hiện một đề tài cấp Bộ là Thực trạng và giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực lữ hành quốc tế của Việt Nam trong điều kiện hội nhập quốc tế [26]. Nội dung đề tài đã đề cập đến những thành tựu và hạn chế trong quá trình cạnh tranh của Việt Nam trong lĩnh vực du lịch quốc tế và đề xuất những giải pháp cần thiết trong những giai đoạn sau. Ngoài ra còn nhiều đề tài khoa học cấp tỉnh ở nhiều địa phƣơng trong cả nƣớc đã quan tâm, lựa chọn chủ đề về QLNN về du lịch của địa phƣơng mình để nghiên cứu, khảo sát và tìm ra các giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả. Đề tài về QLNN về du lịch cũng đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều nghiên cứu sinh, học viên cao học. Những nghiên cứu này đã góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề lý luận của QLNN về du lịch: Luận án Tiến sĩ Luật học Quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với hoạt động du lịch ở Việt Nam hiện nay [32] của nghiên cứu sinh Trịnh Đăng Thanh
6 (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, 2004) là một tài liệu nghiên cứu khá chi tiết về cơ sở lý luận của QLNN về du lịch. Tác giả đã luận giải sự cần thiết của QLNN về du lịch, các nội dung cơ bản của hoạt động QLNN về du lịch. Tác giả cũng đã thông qua các phƣơng pháp nghiên cứu để đánh giá thực trạng hoạt động QLNN bằng pháp luật đối với du lịch tại Việt Nam và đề xuất những giải pháp để hoàn thiện hoạt động này trong thời gian tiếp theo. Tuy nhiên, vì phạm vi về không gian nghiên cứu của đề tài khá rộng nên những giải pháp đƣa ra chỉ mang tính phổ quát và chƣa gắn liền cụ thể với các địa bàn khác nhau. Năm 2007, Luận án Quản lý nhà nước đối với hoạt động thương mại, du lịch tỉnh Sơn La trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước [8] của Nguyễn Minh Đức (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh). Đây là công trình nghiên cứu về QLNN về du lịch gắn liền với một địa phƣơng cụ thể là tỉnh Sơn La. Tác giả đã phân tích các tiềm năng du lịch của tỉnh Sơn La, các nội dung QLNN về du lịch tại tỉnh Sơn La dƣới góc độ nghiên cứu kinh tế và đƣa ra các giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả, năng lực của hoạt động này. Năm 2016, Nguyễn Hoàng Tứ đã lựa chọn đề tài Quản lý nhà nước địa phương đối với phát triển du lịch bền vững tại một số tỉnh miền Trung Việt Nam [38] (Trƣờng Đại học Thƣơng Mại) làm Luận án Tiến sĩ Quản lý kinh tế của mình. Đề tài đã đề cấp đến một khía cạnh của lĩnh vực du lịch đang rất đƣợc quan tâm là du lịch bền vững. Luận án đã làm rõ một số vấn đề lý luận trong hoạt động QLNN đối với phát triển du lịch bền vững, phân tích, đánh giá thực trạng QLNN đối với phát triển du lịch bền vững ở một số tỉnh miền Trung Việt Nam, từ đó nêu ra các định hƣớng và giải pháp để hoàn thiện QLNN về du lịch nhằm đƣa du lịch của các tỉnh miền Trung trở thành ngành kinh tế trọng điểm, kinh tế mũi nhọn. Vì phạm vi nghiên cứu của đề tài trên một địa bàn khá rộng lại đi sâu vào lĩnh vực du lịch bền vững nên tính cụ thể dành cho từng địa phƣơng chƣa cao.
7 Ngoài ra, còn có hệ thống các Luận văn thạc sĩ nhƣ Luận văn Quản lý nhà nước về du lịch tại huyện đảo Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh [31] của học viên Nguyễn Thị Thùy (Luận văn Thạc sỹ Du lịch, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, 2013), Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng [4] (Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viên Hành chính quốc gia, 2019) của học viên Phạm Châu Huy Bảo....Các luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận của hoạt động du lịch, QLNN về du lịch, đánh giá thực trạng QLNN về du lịch trên các địa bàn cụ thể và đƣa ra những giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả của hoạt động QLNN về du lịch. 2.2. Những công trình nghiên cứu về du lịch và quản lý nhà nước về du lịch ở tỉnh Hòa Bình và huyện Lương Sơn. Hòa Bình là một tỉnh nằm ở khu vực trung du miền núi phía Bắc, là tỉnh có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Những năm qua, tại đây đã xây dựng đƣợc nhiều điểm du lịch nổi tiếng nhƣ Mai Châu, Thung Nai, Kim Bôi...Nhiều nghiên cứu cũng đã quan tâm và đề cập trực tiếp đến tiềm năng du lịch và công tác quản lý hoạt động du lịch tại Hòa Bình. Có thể kể đến nhƣ Luận án tiến sĩ của Phạm Lê Thảo năm 2006 Tổ chức lãnh thổ du lịch Hòa Bình trên quan điểm phát triển bền vững [37] , công trình nghiên cứu này đã bàn về nhiều vấn đề trong quy hoạch du lịch của tỉnh Hòa Bình, đặc biệt là xem xét vấn đề gắn với bình diện phát triển bền vững, một xu thế phát triển du lịch đang chiếm ƣu thế hiện nay. Nhiều giải pháp về tổ chức lãnh thổ du lịch, tuyến điểm du lịch đã đƣợc tác giả đƣa ra phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh kinh tế - xã hội của tỉnh Hòa Bình. Ngoài ra còn nhiều luận văn cũng đã đề cập đến hoạt động du lịch của tỉnh Hòa Bình nhƣ: Nghiên cứu phát triển du lịch sinh thái tại huyện Kim Bôi, Hòa Bình của Trần Thị Tuyết [39]; Nghiên cứu đánh giá tiềm năng, hiện
8 trạng và định hƣớng phát triển du lịch sinh thái huyện Mai Châu, Hòa Bình của Phạm Văn Hoàng[17] (Luận văn thạc sĩ, Đại học Khoa học Tự nhiên, 2014)... Năm 2019, tác giả Nguyễn Thị Phƣơng Nga đã có bài viết Thực trạng tổ chức không gian du lịch khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình [21] đề cập đến thực trạng điểm du lịch tại Hòa Bình và có những giải pháp xây dựng các điểm du lịch có nhiều hình thức phong phú nhƣ các tuyến du lịch đi bộ, tuyến du lịch đƣờng thủy, tuyến du lịch đến các bản làng dân tộc. Nhìn chung, các nghiên cứu về du lịch Hòa Bình và quản lý du lịch tại Hòa Bình đã đƣợc quan tâm và triển khai nhiều năm qua. Nhƣng đối với huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình, chƣa thấy có một tài liệu nghiên cứu riêng biệt nào về du lịch nơi đây, chƣa có một công trình nào đánh giá một cách đầy đủ về QLNN về du lịch tại huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. Khi thực hiện đề tài Quản lý nhà nước về du lịch của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, tác giả có kế thừa kết quả nghiên cứu của các công trình trƣớc đó nhƣng đề tài này có phạm vi nghiên cứu mới và không trùng lắp với các công trình khoa học đã công bố trƣớc đây. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến QLNN về du lịch đồng thời đánh giá thực trạng của công tác quản lý nhà nƣớc về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình, làm rõ những ƣu điểm, những hạn chế, nhận định những nguyên nhân của hạn chế, tồn tại, từ đó, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động QLNN về du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Sƣu tầm, nghiên cứu hệ thống tài liệu, văn bản quy phạm pháp luật để hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về QLNN đối với hoạt động du lịch.
9 - Tiến hành điều tra, khảo sát, lấy số liệu cụ thể để phân tích, đánh giá thực trạng QLNN về du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình chỉ ra những kết quả đạt đƣợc, hạn chế và những nguyên nhân chủ yếu của những thành tựu và hạn chế đó. - Đề xuất, kiến nghị một số phƣơng hƣớng, giải pháp để hoàn thiện chính sách và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu là các nội dung của hoạt động QLNN về du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung: Tập trung nghiên cứu về thể chế, các chủ trƣơng, chính sách và phƣơng pháp, công cụ QLNN về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. - Không gian: huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình - Thời gian: tập trung nghiên cứu QLNN về du lịch tại huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình trong giai đoạn 2017 - 2022. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện đƣợc các nhiệm vụ nghiên cứu, đề tài xác định một số phƣơng pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây: - Phƣơng pháp luận nghiên cứu nhƣ phƣơng pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của triết học Mác - Lê nin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc. - Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết: Trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu liên quan đến lĩnh vực du lịch và QLNN về du lịch đặc biệt là các văn bản pháp luật, tài liệu hƣớng dẫn công tác QLNN về du lịch để làm sáng tỏ nhiều vấn đề lý luận liên quan đến đề tài.
10 - Phƣơng pháp điều tra: Trên cơ sở khảo sát, điều tra tại các cơ quan QLNN về du lịch trên địa bàn huyện Lƣơng Sơn, gặp gỡ các nhà quản lý dày dặn kinh nghiệm về du lịch, ngƣời dân tại các điểm du lịch, du khách tham quan để đánh giá chính xác thực trạng hoạt động QLNN về du lịch của huyện Lƣơng Sơn và đƣa ra các giải pháp phù hợp. Thu thập thông qua Lãnh đạo, cán bộ tham mƣu trực tiếp tại các sở, ban, ngành liên quan của tỉnh Hòa Bình và huyện Lƣơng Sơn. Ngoài ra, đề tài còn sử dụng thêm các phƣơng pháp thu thập thông tin, phƣơng pháp tổng hợp, so sánh, phƣơng pháp mô tả, phƣơng pháp phân tích, phƣơng pháp lịch sử...để tiếp cận và làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn đối với công tác QLNN về du lịch. 6. Những đóng góp của luận văn 6.1. Về mặt khoa học Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên bàn đến QLNN về du lịch của huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình, một huyện có nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về QLNN về du lịch nhƣ: khái niệm, nội dung, vai trò, các yếu tố ảnh hƣởng... Những đề xuất giải pháp của luận văn góp phần hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác QLNN về du lịch tại huyện Lƣơng Sơn, tỉnh Hòa Bình. 6.2. Về mặt thực tiễn Kết quả nghiên cứu Luận văn sẽ là tài liệu tham khảo dành cho hoạt động nghiên cứu QLNN về du lịch, giúp các cơ quan quản lý có cơ chế quản lý tốt hơn các nội dung quản lý đối với hoạt động du lịch. Luận văn cũng có thể trở thành tài liệu dùng cho quá trình nghiên cứu học tập tại các cơ sở giáo dục về chuyên ngành quản lý công, du lịch…