Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:118

Thêm vào BST

Báo xấu

109
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm đánh giá thực trạng vấn đề quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh để tìm ra các phương hướng, giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hơn nữa công tác quản lý đối với phát triển du lịch bền vững trên địa bàn tỉnh. Qua đó thúc đẩy ngành du lịch của tỉnh phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của đất nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh

… BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............. ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN DIỆP PHƢƠNG NGHI QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG TẠI ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............. ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG TẠI ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.LƢƠNG MINH VIỆT TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Những kết luận mới về khoa học trong luận văn chưa được công bố trong bất cứ công trình nào. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Diệp Phƣơng Nghi
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn trân trọng và sâu sắc của tôi đến các thầy cô Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và làm luận văn tốt nghiệp Cao học. Tôi cũng xin đặc biệt cảm ơn TS. Lương Minh Việt đã tận tình hướng dẫn khoa học, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ quý báu và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình nghiên cứu, thu thập tư liệu để viết luận văn của các cán bộ, công chức công tác tại Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, trong đó có những cán bộ, công chức trực tiếp làm việc tại Phòng Du lịch thuộc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, tỉnh Trà Vinh. Xin chân thành cảm ơn anh chị em bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã khuyến khích, động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và làm luận văn tốt nghiệp. Xin trân trọng cảm ơn những tấm lòng cao quý đó. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Diệp Phƣơng Nghi
MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục bảng biểu PHÂN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn ........................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn .............................. 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ......................................................... 6 a- Mục đích nghiên cứu .......................................................................... 6 b- Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................... 6 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ....................................... 7 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn .............. 7 a- Về phương pháp luận ......................................................................... 7 b- Về phương pháp nghiên cứu có tính chuyên môn ............................ 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ............................................... 8 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................. 8 Chƣơng 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VÀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG ..................................................................... 9 1.1. Tổng quan về phát triển du lịch bền vững ........................................ 9 1.1.1. Các khái niệm liên quan .............................................................. 9 1.1.1.1. Khái niệm về du lịch ................................................................. 9 1.1.1.2. Khái niệm về phát triển bền vững ........................................... 10
1.1.1.3. Khái niệm về phát triển du lịch bền vững ............................... 14 1.1.2. Các nguyên tắc và tiêu chí phát triển du lịch bền vững ......... 16 1.1.2.1. Các nguyên tắc phát triển du lịch bền vững ........................... 16 1.1.2.2. Các tiêu chí phát triển du lịch bền vững ................................. 20 1.2. Quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững .......................... 26 1.2.1. Các khái niệm cơ bản ................................................................ 26 1.2.1.1. Khái niệm Quản lý nhà nước ................................................... 26 1.2.1.2. Khái niệm Quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững . 27 1.2.2. Nhân tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững ........................................................................................................ 29 1.2.2.1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ......................... 29 1.2.2.2. Kinh tế xã hội .......................................................................... 29 1.2.2.3. Đường lối phát triển du lịch bền vững .................................... 30 1.2.2.4. Cơ quan quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững .... 31 1.2.3. Nội dung quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững .. 31 1.2.3.1. Xây dựng chiến lược quy hoạch, kế hoạch về phát triển du lịch bền vững ......................................................................................................... 31 1.2.3.2. Ban hành các văn bản pháp luật về phát triển du lịch bền vững 32 1.2.3.3.Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững, sự phối hợp của các cơ quan nhà nước trong việc quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững ............................................................................ 33 1.2.3.4. Tổ chức, quản lý hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ ....................................... 35 1.2.3.5. Tổ chức thực hiện hợp tác quốc tế về du lịch; hoạt động xúc tiến du lịch ở trong nước và nước ngoài. ....................................................... 36 1.2.3.6. Tổ chức việc kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về phát triển du lịch bền vững ................................. 37
1.2.4. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững ............................................................................................................... 38 1.3. Kinh nghiệm quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững của một số địa phƣơng trong nƣớc .................................................................... 41 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững ở Nha Trang .................................................................................................. 41 1.3.2. Kinh nghiệm quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững ở thành phố Vũng Tàu ................................................................................. 43 1.3.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh . 46 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ............................................................................... 49 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG TẠI ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH .................................................................................................... 50 2.1. Tổng quan về phát triển du lịch Trà Vinh ...................................... 50 2.1.1. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững tại thành phố Trà Vinh .................................................. 50 2.1.1.1. Về Khách du lịch ..................................................................... 50 2.1.1.2. Về doanh thu từ du lịch ........................................................... 52 2.1.1.3. Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng du lịch tại thành phố Trà Vinh - Cơ sở lưu trú ....................................................................................... 53 2.1.1.4. Đầu tư phát triển ngành du lịch của thành phố Trà Vinh ...... 57 2.1.1.5. Nguồn nhân lực tham gia du lịch của thành phố Trà Vinh .... 60 2.1.2. Công tác quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững ở thành phố Trà Vinh ..................................................................................... 63 2.1.2.1. Triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về du lịch ở thành phố Trà Vinh ................................................................................................... 63
2.1.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý du lịch thành phố Trà Vinh ............. 64 2.1.2.3. Thực hiện chiến lược quy hoạch, kế hoạch về phát triển du lịch bền vững tại thành phố Trà Vinh ................................................................... 68 2.1.2.4. Công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo trong hoạt động du lịch ............................................................................................ 69 2.2. Đánh giá hoạt động quản lý Nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững tại thành phố Trà Vinh ...................................................................... 70 2.2.1. Những kết quả đạt đƣợc ............................................................ 70 2.2.2. Những hạn chế, yếu kém ........................................................... 73 2.2.3. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém ............................. 77 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 .............................................................................. 81 Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG THÀNH PHỐ TRÀ VINH ........ 82 3.1. Quan điểm của Đảng và định hƣớng phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 ............................ 82 3.1.1. Quan điểm của Đảng ................................................................. 82 3.1.2. Định hƣớng phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 .................................................................. 83 3.2. Dự báo phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 .......................................................................... 89 3.2.1. Cơ sở pháp lý thực hiện dự báo phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 .................................. 89 3.2.2. Mục tiêu dự báo phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 ........................................................... 90 3.2.3. Dự báo chi tiết phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh giai đoạn 2016 – 2020 ........................................................... 90
3.3. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững thành phố Trà Vinh .................................................................... 91 3.3.1. Hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững đối với kinh tế ............................................................................................... 91 3.3.1.1. Nâng cao năng lực về tổ chức quản lý..................................... 91 3.3.1.2. Đa dạng hóa sản phẩm du lịch, chú trọng phát triển sản phẩm du lịch đặc thù đồng thời phát triển các loại hình du lịch ............................. 93 3.3.1.3. Thu hút đầu tư phát triển và tăng cường phối hợp liên ngành trong du lịch ................................................................................................... 94 3.3.1.4. Đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến du lịch ..................................... 95 3.3.1.5. Đào tạo và nâng cao nhận thức nguồn nhân lực .................... 96 3.3.2. Hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững đối với môi trƣờng ........................................................................................ 97 3.3.3. Hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về phát triển du lịch bền vững đối với văn hóa, xã hội ................................................................................. 98 3.3.3.1. Nâng cao nhận thức và đời sống của cộng đồng địa phương 98 3.3.3.2. Bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống .................. 99 3.4. Những kiến nghị .............................................................................. 100 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ............................................................................ 102 KẾT LUẬN ................................................................................................. 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 105
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT CÁC KÝ HIỆU, NGHĨA CỦA CÁC KÝ HIỆU, STT CÁC CHỮ VIẾT TẮT CÁC CHỮ VIẾT TẮT 1 UBND Ủy ban Nhân dân 2 VHTT&DL Văn hóa Thể thao và Du lịch 3 VHTT Văn hóa thể thao 4 DL Du lịch Gross Domestic Product: là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối 5 GDP cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ nhất định trong một thời kỳ nhất định. WTO là tên viết tắt từ tiếng Anh của Tổ 6 WTO chức thương mại thế giới (World Trade Organization)
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ THỨ TỰ STT NỘI DUNG BẢNG Trang BẢNG Lưu lượng khách đến Trà Vinh 2012 - 1 2.1 51 2016 2 2.2 Cơ cấu doanh thu du lịch 2012 - 2016 53 Cơ cấu cơ sở lưu trú tỉnh Trà Vinh năm 53 3 2.3 2016 Doanh nghiệp kinh doanh ăn uống giai 4 2.4 55 đoạn 2012 - 2016 Đơn vị, doanh nghiệp sở hữu, quản lý 5 2.5 56 khu, điểm du lịch Cơ cấu vốn đầu tư du lịch tỉnh Trà Vinh 6 2.6 58 giai đoạn 2012 - 2016 Cơ cấu vốn đầu tư du lịch tỉnh Trà Vinh 7 2.7 59 giai đoạn 2013 - 2020 Lao động ngành du lịch tỉnh Trà Vinh 8 2.8 61 2012 - 2016 Lao động theo trình độ của ngành du lịch 9 2.9 61 tỉnh Trà Vinh Dự báo tình hình hoạt động du lịch năm 10 3.1 91 2016 - 2020
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Du lịch bền vững là khái niệm không mới đối với du lịch Việt Nam. Nhưng ở thời điểm kinh tế thế giới đang khủng hoảng, hoạt động du lịch chịu nhiều tác động và gặp không ít khó khăn, vì vậy du lịch bền vững trở thành mối quan tâm đặc biệt trong chiến lược phát triển của ngành du lịch nước nhà. Các nhà làm du lịch đều hiểu rằng, sự “ăn xổi” trong đầu tư, phát triển du lịch sẽ phải trả giá do những hệ lụy mà nó gây ra. Vấn đề là phải làm gì và làm như thế nào để ngành du lịch nước ta phát triển một cách bền vững? Vài năm trở lại đây, rất nhiều địa phương trong cả nước nói chung và thành phố Trà Vinh nói riêng đã chọn du lịch bền vững làm định hướng phát triển. Tuy nhiên, loại hình du lịch này chỉ ở mức phát triển tự phát, nó chưa được định hình bằng những hoạch định, kế hoạch cụ thể hay nói cách khác, mới chỉ ở mức do một vài doanh nghiệp khởi xướng, vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Thành phố Trà Vinh có tiềm năng rất tốt, đặc biệt là tài nguyên du lịch biển và sông nước. Các cù lao được hình thành với nhiều khu chuyên canh vườn cây ăn trái đặc sản, hàng chục vườn cò từ vài nghìn đến vài chục nghìn con…Tuy nhiên, những sản phẩm du lịch này không thể tạo được sự hấp dẫn, thu hút khách, bởi không được đầu tư đúng mức về cơ sở vật chất, hạ tầng, các dịch vụ du lịch và sự phối hợp đầu tư tại điểm đến…Bên cạnh đó, Trà Vinh còn có các sản phẩm du lịch sinh thái, đạp xe khám phá làng quê nông thôn với những làng nghề truyền thống; gần đây nhất, là các tour du lịch homestay, tìm hiểu phong tục, tập quán, văn hóa, ẩm thực của người dân tộc Khmer…Có thể nói, các sản phẩm du lịch này khá hấp dẫn du khách, đặc biệt là khách nước ngoài, bởi ngoài sự thân thiện với môi trường, với cuộc sống; du khách còn tự mình khám phá, cảm nhận những nét riêng của mỗi vùng miền. 1
Tuy vậy, phát triển du lịch bền vững mới được ghi nhận bước đầu ở việc xây dựng sản phẩm du lịch là chính; việc bảo vệ cảnh quan môi trường, di tích tại điểm đến cũng còn nhiều điều cần bàn. Bởi sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng liên quan chưa thực sự quyết liệt; còn xảy ra tình trạng rác thải bừa bãi, cảnh quan bị xâm hại, các dịch vụ du lịch lộn xộn, môi trường tại các cơ sở lưu trú, cho dù đã cải thiện nhưng chưa thật triệt để... Khách quan mà nói, tuy mới chỉ ở mức độ tự phát, nhưng nếu du lịch được phát triển một cách bền vững sẽ có những đóng góp không nhỏ về mặt kinh tế, mà còn về các mặt xã hội, bảo vệ môi trường, tự nhiên, văn hóa và lịch sử. Vấn đề là cần có những giải pháp phù hợp để phát huy được mặt tích cực của loại hình du lịch này và nhân rộng đến nhiều địa phương khác. Nhận thức được tầm quan trọng của du lịch bền vững, nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước nói chung, thành phố Trà Vinh nói riêng đặc biệt ưu tiên phát triển các dự án du lịch có yếu tố thân thiện với môi trường, đồng thời xem đó là mục tiêu quan trọng trong định hướng phát triển du lịch bền vững của địa phương. Cụ thể, một số địa bàn du lịch trọng điểm thực hiện phát triển du lịch bền vững gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, nhân văn, bảo vệ môi trường, sinh thái, xã hội. Nhiều địa phương khuyến khích phát triển du lịch bền vững, yêu cầu các bên liên quan phải có trách nhiệm với môi trường, xã hội; xây dựng quy chế cụ thể khai thác du lịch gắn với bảo vệ tài nguyên môi trường, liên kết với cộng đồng dân cư bảo vệ môi trường… Trong những năm gần đây, hòa nhịp với công cuộc đổi mới đất nước và tiến trình hội nhập quốc tế, ngành du lịch Trà Vinh đã nỗ lực vượt qua khó khăn, huy động nội lực và tranh thủ nguồn lực quốc tế để phát triển bền vững. Nhờ đó đã góp phần tích cực vào việc tăng trưởng kinh tế, giữ gìn và phát huy sức sống bản sắc văn hóa cũng như giá trị truyền thống của dân tộc, giải quyết 2
các vấn đề xã hội của Trà Vinh nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành du lịch Trà Vinh cũng bộc lộ những hạn chế, bất cập trên nhiều mặt, trong đó có công tác quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững của chính quyền địa phương các cấp. Điều này đặt ra cho công tác quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững trên địa bàn thành phố Trà Vinh hàng loạt vấn đề cần phải giải quyết. Góp phần luận giải vấn đề này, tôi quyết định chọn đề tài “Quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh” để tiến hành nghiên cứu, tìm ra định hướng và giải pháp phù hợp giúp cho việc quản lý của Nhà nước phát huy hết sức mạnh vốn có, tạo điều kiện cho du lịch Trà Vinh phát triển một cách bền vững. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Các vấn đề liên quan đến quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững nói chung từ trước đến nay đã và đang là đề tài được nhiều cơ quan, ban ngành, học giả quan tâm nghiên cứu. Đã có nhiều đề tài khoa học có giá trị lý luận và thực tiễn cao góp phần ứng dụng vào việc tăng cường quản lý và phát triển ngành du lịch bền vững trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, số lượng đề tài nghiên cứu chuyên về công tác quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh có thể nói là chưa nhiều. Chúng ta có thể điểm qua một số công trình, đề tài tiêu biểu dưới đây: - “Tổng quan về du lịch và phát triển du lịch bền vững”. Giáo trình do Tiến sỹ Nguyễn Bá Lâm – Khoa Du lịch – Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội biên soạn năm 2007. Giáo trình đã đề cập một cách tổng quát các khái niệm về du lịch và ngành du lịch, các loại hình du lịch, những tiền đề hình thành và phát triển ngành du lịch, vị trí vai trò của ngành du lịch đối với phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển du lịch, quá trình hình thành phát triển du lịch thế giới và Việt Nam. Đồng thời, giáo trình cũng trang 3
bị những kiến thức cơ bản về vị trí của môi trường tự nhiên đối với sự phát triển du lịch bền vững và trách nhiệm của những người làm công tác du lịch để bảo đảm phát triển du lịch bền vững. - “Du lịch bền vững”. Giáo trình do Tác giả Nguyễn Đình Hòe, Vũ Văn Hiếu biên soạn – NXB Đại học Quốc gia năm 2001. Giáo trình đã nêu lên được chính sự tăng trưởng nhanh chóng của du lịch là một nguyên nhân dẫn đến suy thoái môi trường ở các vùng du lịch; Những tác động xấu ngày càng gia tăng khiến cho tổ chức Du lịch thế giới WTO cũng như các nhà nghiên cứu du lịch phải tìm một cách thức, một chiến lược mới nhằm đảm bảo sự hài hòa giữa phát triển du lịch với bảo vệ môi trường. - Luận văn Thạc sỹ Vũ Anh Tuấn, năm 2012 “Nghiên cứu phát triển bền vững du lịch sinh thái vườn Quốc gia Cát Tiên”. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về du lịch sinh thái và phát triển bền vững. Điều tra khảo sát, thu thập tài liệu thông tin phục vụ cho việc đánh giá tiềm năng và hiện trạng khai thác tài nguyên phát triển bền vững du lịch sinh thái tại vườn quốc gia Cát Tiên. Từ đó, xây dựng định hướng phát triển du lịch bền vững của vườn quốc gia Cát Tiên. Đồng thời, đưa ra mô hình phát triển du lịch sinh thái và đề ra giải pháp thực hiện. - Luận văn Thạc sỹ Vũ Thị Hòa, năm 2013 “Phát triển du lịch theo hướng bền vững tại tỉnh Nam Định”. Luận văn trình bày tổng quan một số vấn đề lý luận liên quan đến phát triển du lịch theo hướng bền vững, những bài học trong nước và quốc tế theo hướng phát triển bền vững. Phân tích, đánh giá những điều kiện phát triển du lịch của tỉnh Nam Định về tiềm năng, lợi thế sẵn có, những thuận lợi và khó khăn của tỉnh Nam Định trong phát triển du lịch theo hướng phát triển bền vững. Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị để phát triển du lịch theo hướng bền vững ở tỉnh Nam Định nhằm khai thác có hiệu quả các thế mạnh về tiềm năng du lịch, đảm bảo sự đóng góp của ngành Du lịch 4
vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương cũng như khai thác và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên du lịch, bảo vệ cảnh quan môi trường. - Bài viết “Du lịch tỉnh Vĩnh Long: những giải pháp để phát triển bền vững” của NCS Nguyễn Ngọc Sĩ được đăng trên tạp chí khoa học Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Bài viết phân tích những hạn chế và những ưu thế của du lịch Vĩnh Long, đồng thời đề xuất những giải pháp phù hợp để phát triển du lịch theo hướng bền vững, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập. - Bài viết “Phát triển du lịch bền vững tại tiểu vùng sông Mekong: Giải pháp cho đồng bằng sông Cửu Long” của Nguyễn Quyết Thắng được đăng trên tạp chí Phát triển và hội nhập số 27 – tháng 03 – 04/2016. Bài viết cho biết vùng đồng bằng sông Cửu Long có vị trí quan trọng trong liên kết phát triển du lịch các nước tiểu vùng sông MeKong. Việc phát triển du lịch bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long sẽ góp phần thực hiện thành công kế hoạch “Hành động thập kỷ MeKong xanh” và đảm bảo tính đồng nhất cho sự phát triển liên vùng, liên quốc gia một cách bền vững. Thông qua phương pháp tổng hợp, nghiên cứu tài liệu, phương pháp thống kê và điều tra khảo sát, bài viết đã tổng hợp việc phát triển du lịch bền vững tại một số nước thuộc tiểu vùng sông MeKong cũng như thực trạng triển khai du lịch bền vững tại đồng bằng sông Cửu Long nhằm đưa ra một số giải pháp phát triển du lịch bền vững tại khu vực này. - Đề án “Phát triển sản phẩm du lịch đặc thù vùng đồng bằng sông Cửu Long” của Bộ văn hóa thể thao và du lịch năm 2015. Mục tiêu của Đề án này là nhằm xác định rõ hệ thống sản phẩm du lịch đặc thù vùng ĐBSCL theo cấp quốc gia và cấp vùng. Từ đó, cụ thể hóa, hướng dẫn phát triển sản phẩm đặc thù vùng ĐBSCL phù hợp với nhu cầu thị trường, khai thác có hiệu quả giá trị 5
tài nguyên du lịch đặc thù của vùng và giúp nâng cao sức cạnh tranh của du lịch vùng ĐBSCL. - Luận văn thạc sỹ Võ Thị Mỹ Trang (2016) “Văn hóa miệt vườn trong phát triển du lịch sinh thái ở Hậu Giang”. Luận văn trình bày tổng quan một số vấn đề về khái niệm văn hóa, miệt vườn, du lịch, du lịch sinh thái; cơ sở thực tiễn về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đặc điểm du lịch sinh thái ở Hậu Giang. Phân tích, đánh giá các giá trị văn hóa miệt vườn ở Hậu Giang từ đó đưa ra một số giải pháp phát triển du lịch miệt vườn ở Hậu Giang. Các công trình nghiên cứu đã cung cấp cho tác giả cơ sở lý luận cùng những kinh nghiệm thực tiễn sâu sắc để trên cơ sở đó tác giả có thể tiến hành nghiên cứu đề tài “Quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh”. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn a- Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở đánh giá thực trạng vấn đề quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh để tìm ra các phương hướng, giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hơn nữa công tác quản lý đối với phát triển du lịch bền vững trên địa bàn tỉnh. Qua đó thúc đẩy ngành du lịch của tỉnh phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của đất nước. b- Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, tác giả dự định phải thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu chính như sau: - Tổng hợp, bổ sung, hệ thống hóa lý luận về phát triển du lịch bền vững trong đó có các quy định của Nhà nước về phát triển du lịch bền vững. 6
- Nghiên cứu phân tích những yếu tố thuận lợi, khó khăn, đánh giá thực trạng, kết quả của công tác “quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững” tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh hiện nay. - Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm thực hiện tốt hơn công tác quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh trong giai đoạn tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Tác giả xác định đối tượng nghiên cứu ở đề tài này là công tác quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh dựa trên các tiêu chí phát triển du lịch bền vững và một số nội dung quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững. - Phạm vi nghiên cứu: Về mặt không gian, vấn đề “quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững” được nghiên cứu trên địa bàn thành phố Trà Vinh. Về mặt thời gian, đó là giai đoạn 2012 – 2016, thời gian cho tầm nhìn của việc hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước về phát triển Du lịch bền vững là đến năm 2020. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn a- Về phương pháp luận. - Phép duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mac Lênin. - Phép duy vật lịch sử. b- Về phương pháp nghiên cứu có tính chuyên môn. - Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu: để có lượng thông tin đầy đủ tác giả đã tiến hành tìm kiếm và thu thập các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu, sau đó so sánh và chọn lọc, tập hợp thành những dữ liệu có tính hệ thống và đáng tin cậy. 7
- Phương pháp khảo sát thực địa: phương pháp này giúp tác giả có thể đối chiếu, bổ sung nhiều thông tin cần thiết cho luận văn của mình. Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp hợp lý và khả thi. - Phương pháp chuyên gia: để có những đánh giá và nhận xét chính xác, tác giả đã tiến hành xin ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực có liên quan. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Đề tài sẽ góp phần tổng kết những lý thuyết về phát triển du lịch bền vững. Đặc biệt, đề tài thực hiện khảo sát, phân tích, đánh giá một cách khách quan thực trạng, tính hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững trên địa bàn thành phố Trà Vinh hiện nay. Từ đó, đề xuất một số kiến nghị và giải pháp có cơ sở khoa học và thực tiễn nhằm giúp cho công tác quản lý của Nhà nước về phát triển du lịch bền vững trên địa bàn thành phố Trà Vinh đạt hiệu quả, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội và sử dụng bền vững tài nguyên, môi trường địa phương. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài những phần chung là mở đầu và kết luận, nội dung chính của đề tài được kết cấu như sau: Chƣơng 1: Cơ sở khoa học quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững. Chƣơng 2: Thực trạng công tác quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn Thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. Chƣơng 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý Nhà nước về phát triển du lịch bền vững tại địa bàn Thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. 8
Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG 1.1. Tổng quan về phát triển du lịch bền vững 1.1.1. Các khái niệm liên quan 1.1.1.1. Khái niệm về du lịch Từ xa xưa trong lịch sử nhân loại, du lịch đã được ghi nhận như là một sở thích, một hoạt động nghỉ ngơi tích cực của con người. Ngày nay du lịch trở thành một hiện tượng kinh tế xã hội phổ biến và là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống xã hội. Thuật ngữ du lịch đã trở nên khá thông dụng, nó bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp với ý nghĩa là đi một vòng. Du lịch gắn liền với nghỉ ngơi, giải trí, tuy nhiên do hoàn cảnh, thời gian và khu vực khác nhau, dưới mỗi góc độ nghiên cứu khác nhau nên khái niệm về du lịch cũng không giống nhau. Trong quyển Cơ sở địa lý du lịch và dịch vụ tham quan với nội dung khá chi tiết, nhà địa lý Belarus đã nhấn mạnh “Du lịch là một dạng hoạt động của cư dân, trong thời gian rỗi có liên quan đến sự di cư và lưu trú tạm thời ngoài nơi ở thường xuyên, nhằm mục đích phát triển thể chất, tinh thần, nâng cao trình độ nhận thức, văn hóa hoặc hoạt động thể thao, kèm theo việc tiếp thu những giá trị về tự nhiên, kinh tế, văn hóa và dịch vụ”. Năm 1963, với mục đích quốc tế hóa, Hội nghị Liên Hợp Quốc về du lịch được tổ chức tại Roma, các chuyên gia đã đưa ra định nghĩa về du lịch:“Du lịch là tổng hợp các mối quan hệ, hiện tượng và các hoạt động kinh tế bắt nguồn từ các cuộc hành trình và lưu trú của cá nhân hay tập thể ở bên ngoài nơi ở thường xuyên của họ hay ngoài nước họ với mục đích hòa bình. Nơi họ đến cư trú không phải là nơi làm việc của họ”. 9