Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của luận văn là từ cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý Nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện từ đó đưa ra phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỖ THỊ BÍCH LIÊN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI HUYỆN CẦN GIỜ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS HUỲNH VĂN THỚI TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỖ THỊ BÍCH LIÊN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI HUYỆN CẦN GIỜ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS HUỲNH VĂN THỚI TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành Luận văn này, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ, định hướng và truyền tải kiến thức từ các tổ chức và cá nhân. Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý Thầy/Cô đã trực tiếp giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình học tập tại Học viện Hành chính Quốc gia. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Huỳnh Văn Thới – Người thầy, người hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Ủy ban nhân dân huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh, cụ thể là Phòng Nội vụ huyện Cần Giờ đã nhiệt tình tham gia khảo sát, cung cấp các thông tin, số liệu và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian nghiên cứu thực tiễn tại địa phương. Xin cảm ơn sự quan tâm của gia đình, đồng nghiệp, anh chị em và bạn bè. Đây là sự khích lệ, động viên trong suốt thời gian qua để tôi có niềm tin và động lực hoàn thành luận văn này. Với năng lực nghiên cứu khoa học còn yếu nên đề tài mà tôi nghiên cứu chắc chắn còn nhiều khuyết điểm và thiếu sót. Hi vọng nhận được sự phê bình chân thành của Quý Thầy/Cô để tôi có thể hoàn thiện luận văn đầy đủ nhất và tạo điều kiện để bản thân tiếp thu được nhiều kinh nghiệm trong vấn đề học tập và nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2019 Tác giả Đỗ Thị Bích Liên
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “ Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, tài liệu tham khảo được trích dẫn nguồn theo đúng hướng dẫn quy định trình bày luận văn thạc sĩ của Học viện Hành chính quốc gia. Tác giả Đỗ Thị Bích Liên
MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục các bảng số liệu Danh mục biểu đồ MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI ĐỊA BÀN HUYỆN............ 9 1.1. Những vấn đề chung của quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng .... 9 1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng .................... 9 1.1.2. Mục đích, nguyên tắc quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng 14 1.1.3. Thẩm quyền quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ............... 18 1.2. Nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại địa bàn huyện ..................................................................................................................... 21 1.2.1. Tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về thi đua, khen thưởng...................................................................................................... 23 1.2.2. Tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng...................................................................................................... 25 1.2.3. Tổ chức các phong trào thi đua và triển khai chính sách thi đua, khen thưởng tại địa bàn huyện ................................................................ 25 1.2.4. Sơ kết, tổng kết đánh giá hiệu quả thi đua, khen thưởng .............. 27 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng ..................................................................................... 29 1.2.6. Giải quyết khiếu nại, tố cáo; xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng ............................................................................................. 30 1.3. Yếu tố tác động đến hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại địa bàn huyện ............................................................................. 31
1.3.1. Yếu tố khách quan ......................................................................... 31 1.3.2. Yếu tố chủ quan ............................................................................ 32 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI HUYỆN CẦN GIỜ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.............................................................................................................. 35 2.1. Hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................... 35 2.1.1. Về tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về thi đua, khen thưởng...................................................................................................... 35 2.1.2. Về tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng...................................................................................................... 40 2.1.3. Về tổ chức các phong trào thi đua và triển khai chính sách thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện .............................................................. 45 2.1.4. Về sơ kết, tổng kết đánh giá hiệu quả thi đua, khen thưởng ......... 53 2.1.5. Về thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về thi đua, khen thưởng ..................................................................................... 62 2.1.6. Về giải quyết khiếu nại, tố cáo; xử lý vi phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng ..................................................................................... 63 2.2. Đánh giá chung hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh ............................................... 64 2.2.1. Kết quả đạt được ........................................................................... 64 2.2.2. Hạn chế.......................................................................................... 67 2.2.3. Nguyên nhân tồn tại, hạn chế ........................................................ 69 2.2.4. Những vấn đề đặt ra trong quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ ....................................................................... 70 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 72 Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI HUYỆN CẦN GIỜ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .................................................................... 73 3.1. Phương hướng ...................................................................................... 73
3.1.1. Tiếp tục quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước đối với công tác thi đua, khen thưởng gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị; gắn công tác thi đua, khen thưởng với tư tưởng Hồ Chí Minh............................................................................................ 73 3.1.2. Quán triệt và triển khai Luật Thi đua, khen thưởng và các văn bản hướng dẫn thi hành luật của Chính phủ .................................................. 75 3.1.3. Tăng cường sự tham gia phối hợp của các tổ chức chính trị, xã hội và tăng cường quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ...................... 75 3.2. Giải pháp hoàn thiện ............................................................................ 76 3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng ...................... 76 3.2.2. Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn để đánh giá hiệu quả công tác triển khai, tổ chức thực hiện thi đua, khen thưởng .......................................... 81 3.2.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức và hành động trong các phong trào thi đua, phát hiện, bồi dưỡng, nhân rộng các điển hình tiên tiến .................................................................................... 82 3.2.4. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng ................................................................. 86 3.2.5. Đổi mới công tác phát động, chỉ đạo thực hiện, sơ kết, tổng kết và khen thưởng các phong trào thi đua yêu nước ........................................ 88 3.2.6. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật về công tác thi đua, khen thưởng ............................................ 91 3.3. Kiến nghị .............................................................................................. 92 Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 94 KẾT LUẬN .................................................................................................... 95 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 97 PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU Trang Bảng 2.1. Tổng hợp số liệu các lớp bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ về công tác thi đua, khen thưởng giai đoạn 2014 - 2018 ............................. 38 Bảng 2.2. Kết quả khảo sát triển khai thực hiện phong trào thi đua so với kế hoạch đề ra ...................................................................................... 47 Bảng 2.3. Tổng hợp các hình thức khen thưởng trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2014 - 2018 ............................................................ 55 Bảng 2.4. Bảng tổng hợp kinh phí khen thưởng giai đoạn 2014 - 2018 ........ 58
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Trang Biểu đồ 2.1. Kết quả khảo sát mức độ quan tâm của cấp ủy Đảng và lãnh đạo đơn vị đối với công tác thi đua, khen thưởng ............................. 40 Biểu đồ 2.2. Kết quả khảo sát việc triển khai các quy định thay đổi liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng .............................................. 41 Biểu đồ 2.3. Kết quả khảo sát triển khai thực hiện phong trào thi đua so với kế hoạch đề ra ............................................................................. 47 Biểu đồ 2.4. Kết quả khảo sát đánh giá việc xét danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng cuối năm ........................................................ 59 Biểu đồ 2.5. Kết quả khảo sát đánh giá công tác tham mưu đề nghị thi đua khen thưởng ................................................................................ 62
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Công tác thi đua, khen thưởng là một chủ trương và chính sách lớn của Đảng và Nhà nước. Thông qua thi đua, khen thưởng mà phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của con người và những thành tựu, kinh nghiệm điển hình, khắc phục những khó khăn, hạn chế, thúc đẩy phong trào phát triển đi lên. Thi đua, khen thưởng là biện pháp tổ chức thực tiễn, một phương pháp tuyên truyền, giáo dục tích cực để động viên ý chí sáng tạo, ý chí quyết tâm, năng lực hoạt động thực tiễn của cán bộ,chiến sỹ thực hiện thắng lợi nhiệm vụ mà cấp trên giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Thi đua là yêu nước, ai yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất” [4, tr.13]. Phong trào thi đua yêu nước do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng và lãnh đạo từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đã nhanh chóng phát triển thành phong trào sâu rộng và liên tục qua nhiều thập kỷ, trong từng giai đoạn lịch sử của đất nước. “Thi đua, khen thưởng là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới. Thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hàng ngày” [3, tr.226]. Trong giai đoạn xây dựng đất nước hiện nay, trước những thời cơ và thách thức vô cùng to lớn, công tác thi đua, khen thưởng càng có vị trí hết sức quan trọng. Để phát huy vai trò thi đua, khen thưởng, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị 35-CT/TW ngày 03/6/1998 về đổi mới công tác thi đua khen thưởng trong giai đoạn mới; tiếp theo Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 21/5/2004 về tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, phát triển bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến. Gần đây nhất Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 về tiếp tục đổi mới công tác thi đua 1
khen thưởng và sự quan tâm của Quốc hội đã sửa đổi và ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi đua, khen thưởng có hiệu lực từ ngày 01/6/2014. Những năm gần đây, quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh đã có bước chuyển biến rõ rệt, đồng bộ và nề nếp hơn. Tuy nhiên, phong trào thi đua yêu nước, công tác khen thưởng còn bộc lộ nhiều hạn chế. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến ở một số cơ quan, đơn vị còn hạn chế, chậm tiến độ. Công tác tổng kết, bình bầu chưa bám sát vào tiêu chuẩn, còn tình trạng nể nang chạy theo thành tích. Tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng còn hạn chế về chuyên môn, không đồng nhất. Để đánh giá đúng thực trạng công tác thi đua, khen thưởng từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng ở huyện Cần Giờ, tác giả chọn vấn đề “Quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Xuất phát từ nhiều góc độ khác nhau, đã có không ít công trình nghiên cứu về thi đua khen thưởng và quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng, có thể nêu một số công trình tiêu biểu như: * Đề tài nghiên cứu khoa học: - Trần Thị Hà, Cơ sở lý luận và thực tiễn đổi mới thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay, Đề tài cấp Nhà nước (2013), mã số 02/2010. Đề tài tập trung nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn về thi đua, khen thưởng; trực tiếp góp phần kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Thi đua, khen thưởng. - Nguyễn Thanh Nga, Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng ở trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây, đề tài sáng kiến cơ 2
sở năm 2016. Đề tài đi sâu nghiên cứu về một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng tại trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây. * Một số luận văn thạc sỹ: - “Đổi mới công tác thi đua, khen thưởng góp phần tạo động lực cho cán bộ, công chức ngành tài chính trong điều kiện hiện nay” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Phùng Thị Thanh Loan, Học viện Hành chính Quốc gia (2013). Luận văn đã đưa ra được một số giải pháp tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức làm việc trong ngành tài chính, làm cho họ gắn bó với ngành hơn, yêu nghề hơn tuy nhiên đối tượng mà tác giả đề cập đến chỉ là cán bộ, công chức mà chưa bao trùm nhiều đối tượng lao động khác cũng góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. - “Tăng cường quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng giai đoạn 2011-2020” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Lê Xuân Khánh, Học Viện Hành chính Quốc gia (2010) đã đi sâu phân tích thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau và kết quả đạt được qua những phong trào đó nhưng giải pháp để tăng cường quản lý nhà nước cho từng ngành, lĩnh vực là chưa cụ thể. - “Quản lý nhà nước về thi đua - khen thưởng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công của Nguyễn Thị Ba Hồng, Học Viện Hành chính Quốc gia (2016) đã đưa ra được kinh nghiệm quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của nhiều tỉnh lớn tại Việt Nam, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai phần mềm “một cửa điện tử” để phục vụ công tác quản lý công văn đi, đến và hồ sơ khen thưởng của thành phố. Tác giả đưa ra được những kiến nghị thiết thực giúp cho việc quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng phát huy được những ưu điểm. Đây là một luận văn có tính khoa học cao. 3
- “Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Trần Thị Bằng, Học viện Hành chính Quốc gia (2009). Luận văn đã phân tích những tiêu chí đánh giá năng lực của cán bộ, đối chiếu với thực trạng cán bộ công chức làm thi đua khen thưởng ở nước ta, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thi đua, khen thưởng. - “Tăng cường quản lý nhà nước với hoạt động thi đua, khen thưởng ở nước ta hiện nay” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Bùi Hồng Thiết, Học viện Hành chính Quốc gia (2011). Luận văn nêu những vấn đề về quản lý nhà nước ở nước ta về thi đua, khen thưởng ở nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, qua đó đưa ra một số giải pháp đổi mới công tác này hiện nay ở nước ta. - “Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay” - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Nguyễn Công Hoan, Học viện Hành chính Quốc gia (2013). Luận văn đã đề cập đến tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng và sự cần thiết, khách quan phải hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng để đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực hiện, chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với công tác này. * Các tài liệu khác: - Tập bài giảng huấn luyện Nghiệp vụ Thi đua, khen thưởng - Ban Thi đua, khen thưởng Trung ương (2014). Bài giảng nêu những điểm mới, so sánh với những vấn đề cũ sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi đua, khen thưởng năm 2013 ra đời. - Bài viết của tác giả Nguyễn Thế Thắng trên tạp chí Cộng sản năm 2012 về “Một số quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng 4
Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua, khen thưởng” đã phân tích đi sâu tìm hiểu chỉ ra lý luận của các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua, khen thưởng có thể vận dụng vào tình hình thực tế ở nước ta. Nhìn chung các công trình nêu trên đã tập trung làm rõ nhiều khía cạnh khác nhau về thi đua, khen thưởng như: tổ chức bộ máy, thực trạng đội ngũ, cơ sở lý luận và thực tiễn về thi đua, khen thưởng... Có thể khẳng định rằng, các công trình trên là những tài liệu quý để hiểu sâu và có hệ thống hơn về thi đua, khen thưởng, góp phần đổi mới nhận thức, khẳng định quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với thi đua, khen thưởng. Cho đến nay chưa có một đề tài nghiên cứu nào về quản lý Nhà nước trong công tác thi đua khen thưởng ở huyện Cần Giờ hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích: Từ cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý Nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện từ đó đưa ra phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Nhiệm vụ: Để thực hiện mục đích nghiên cứu trên, luận văn tập trung hoàn thành những nhiệm vụ chủ yếu sau đây: Nghiên cứu, phân tích làm rõ những cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý Nhà nước về thi đua, khen thưởng trên địa bàn huyện thông qua việc làm rõ khái niệm, nguyên tắc, nội dung của quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân hạn chế hiệu quả của quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. 5
Đề xuất những phương hướng, giải pháp hoạt động quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: quản lý nhà nước về thi đua - khen thưởng rất rộng nên đề tài luận văn chỉ tập trung nghiên cứu thẩm quyền quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng của Uỷ ban nhân dân huyện Cần Giờ. Về không gian: luận văn tập trung nghiên cứu công tác thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ. Về thời gian: luận văn nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng giai đoạn 2014-2018 tại huyện Cần Giờ và đề xuất giải pháp cho thời gian tới. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận: Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin. 5.2. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu liên quan, các bài báo, công trình nghiên cứu khoa học, luận văn của nhiều tác giả liên quan đến thi đua, khen thưởng từ đó rút ra được những điểm mới, thành công của công trình nghiên cứu và 6
cả những điểm chưa hợp lý để đưa ra các giải pháp riêng cho luận văn của tác giả. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Dựa trên các tài liệu, thông tin thu thập được, tác giả sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp các dữ liệu để đưa ra những nhận định, đánh giá khoa học về thực trạng công tác thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. - Phương pháp điều tra xã hội học (điều tra bằng bảng hỏi): Để giải quyết các nội dung cụ thể, luận văn còn sử dụng phương pháp điều tra xã hội học, cụ thể là: + Cơ cấu phiếu điều tra: 80 phiếu (phát ra: 80 phiếu; thu về: 80 phiếu) + Đối tượng khảo sát: công chức, viên chức đang công tác tại các cơ quan hành chính Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. + Cơ quan khảo sát: các cơ quan hành chính Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn huyện huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. - Phương pháp chuyên gia Ngoài các phương pháp nghiên cứu trên, luận văn còn sử dụng phương pháp chuyên gia, đó là tham khảo ý kiến đóng góp của các giảng viên, các đồng nghiệp để đề tài nghiên cứu được hoàn thiện nhất. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ góp phần làm rõ và củng cố cơ sở lý luận khoa học và nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. 7
6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh hay một số địa phương khác có đặc điểm tương tự như huyện Cần Giờ để có thể từng bước nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Luận văn có thể làm tài liệu để giúp cơ quan ở địa phương để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng tham khảo. 7. Kết cấu của luận văn Kết cấu của luận văn ngoài mục lục, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính được chia làm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại địa bàn huyện. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoạt động quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng tại huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh. 8
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA, KHEN THƢỞNG TẠI ĐỊA BÀN HUYỆN 1.1. Những vấn đề chung của quản lý nhà nƣớc về thi đua, khen thƣởng 1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng Trong đại từ Tiếng Việt: “Thi đua là việc cùng nhau đưa hết sức khả năng ra làm nhằm thúc đẩy lẫn nhau đạt được thành tích tốt nhất trong một hoạt động nào đó”. Theo từ điển Bách khoa Việt Nam - NXB Hà Nội, 2005: “Thi đua là tác động kích thích lẫn nhau trong quá trình cùng nhau hoạt động, nhằm phát huy tài năng từng người và nhiều người để đạt được kết quả cao hơn” [15]. Quan hệ thi đua là một quan hệ có tính xã hội “Ngay sự tiếp xúc xã hội cũng nảy sinh ra thi đua, sinh ra sự phấn chấn đặc biệt nâng cao năng suất lao động” - Mác. Phêđôxêép - nhà khoa học Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô cho rằng: “Thi đua là sự đọ sức trong lao động và sáng tạo, mang đặc tính của con người trong xã hội, được sinh ra bởi sự hợp tác lao động và bởi mối quan hệ xã hội của con người trong quá trình sản xuất...”, “Thi đua xã hội chủ nghĩa là mối quan hệ mới có lịch sử. Nó mang tính sáng tạo xã hội của giai cấp công nhân,... thi đua xã hội chủ nghĩa xuất hiện như là nhiệt tình cách mạng, là hành động tực giác của quần chúng lao động - những người đã tổ chức sản xuất xã hội theo kiểu mới trong lao động”. Theo quan điểm của Hồ Chí Minh về thi đua, thì thi đua là hiện tượng tồn tại khách quan trong xã hội, Bác nói: “...Tưởng lầm rằng thi đua là một việc làm khác với những công việc hàng ngày. Thật ra công việc hàng ngày chính là nền tảng thi đua. Thí dụ: Từ trước đến nay ta vẫn ăn, vẫn mặc, vẫn 9
ở. Nay ta thi đua ăn, mặc, ở cho sạch, cho hợp vệ sinh, khỏi đau ốm. Xưa nay ta vẫn làm ruộng nay ta thi đua làm ruộng tốt hơn, sản xuất nhiều hơn. Mọi việc đều thi đua như vậy” [21]. Đây là hoạt động tất yếu nhằm bảo đảm sự tồn tại và phát triển của mỗi con người. Người người phải thi đua, ngành ngành phải thi đua. Ai làm việc gì, nghề gì cũng thi đua làm cho nhanh, cho tốt, cho nhiều. Chẳng hạn: Quân đội thi đua giết giặc lập công; Công nhân thi đua tăng gia sản xuất; Nông dân thi đua sản xuất lương thực; Trí thức thi đua sáng tác, phát minh; Cán bộ thi đua cần kiệm liêm chính; Toàn dân thi đua tích cực tham gia kháng chiến. Như vậy, thi đua là một hiện tượng khách quan, là quy luật phát triển tất yếu trong quá trình hợp tác lao động của con người. Ở đâu có hợp tác lao động thì ở đó nảy sinh thi đua. Thi đua diễn ra trên tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội, từ chính những công việc hàng ngày của mỗi con người. Thi đua xã hội chủ nghĩa chẳng những là mục tiêu kinh tế, mà còn nhằm xây dựng con người mới, rèn luyện nhân cách cao đẹp cho người lao động. Theo Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003, Chương I, Điều 3, Khoản 1 (đã sửa đổi, bổ sung năm 2005, 2013) quy định: “Thi đua là hoạt động có tổ chức với sự tham gia tự nguyện của cá nhân, tập thể nhằm phấn đấu đạt được thành tích tốt nhất trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Theo đó, một hoạt động được xem là thi đua khi có đủ ba điều kiện: Có cơ quan phát động thi đua; có sự tham gia tự nguyện tập thể, cá nhân; có mục tiêu cụ thể. Cùng với thi đua, khen thưởng cũng là hoạt động tồn tại khá lâu và phát triển gắn liền với sự phát triển của xã hội loài người. Khen thưởng là một trong những công cụ quản lý quan trọng của nhà nước và là một trong những biện pháp quản lý của cơ quan, tổ chức. Khen thưởng là một trong những lĩnh vực quan trọng trong quá trình thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của 10
Nhà nước. Đồng thời là biện pháp cơ bản, là cơ sở căn cứ để đánh giá kết quả công việc, hoàn thành nhiệm vụ kế hoạch đề ra của tập thể, cá nhân trong quá trình thực hiện. Trong giai đoạn hiện nay, khen thưởng có vai trò quan trọng là động lực thúc đẩy xã hội phát triển, là biện pháp của người quản lý thực hiện nhiệm vụ trọng tâm chính trị của cơ quan đơn vị mình nhằm khuyến khích động viên mọi tầng lớp trong xã hội tích cực hăng hái lập thành tích trong lao động sản xuất và công tác. Theo Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003, Chương I, Điều 3, Khoản 2 (đã sửa đổi, bổ sung năm 2005, 2013) quy định: “Khen thưởng là việc ghi nhận, biểu dương, tôn vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi ích vật chất đối với cá nhân, tập thể có thành tích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. * Vai trò, ý nghĩa của thi đua, khen thƣởng Thi đua, khen thưởng là bộ phận cấu thành quan trọng của đời sống xã hội, là động lực nhằm phát triển kinh tế - xã hội bền vững và góp phần bảo vệ chế độ chính trị - xã hội. Thi đua và khen thưởng là hai hoạt động có quan hệ khăng khít và tác động qua lại lẫn nhau, có thi đua sẽ có khen thưởng và ngược lại khen thưởng sẽ khuyến khích được phong trào thi đua phát triển. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Thi đua gieo trồng, khen thưởng là thu hoạch”. Vai trò của thi đua, khen thưởng thể hiện qua bốn nội dung chính sau: Thứ nhất, thi đua, khen thưởng là biện pháp động viên, thúc đẩy tinh thần lao động. Thứ hai là, xây dựng tinh thần đoàn kết trong tổ chức. Thứ ba là, biện pháp giáo dục con người mới. Thứ tư, tạo nguồn cho công tác tổ chức cán bộ. 11