Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài luận văn tổng hợp và hệ thống các cơ sở khoa học quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị. Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi, từ đó đề xuất các định hướng và giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của các giải pháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ LỆ HUYỀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ LỆ HUYỀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG SỸ KIM THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, không sao chép của ngƣời khác. Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện Luận văn, tôi có tham khảo một số tài liệu, báo cáo, bài giảng, kỷ yếu khoa học và luận văn của các tác giả khác. Các số liệu, dữ liệu, ví dụ và trích dẫn nêu trong luận văn có ghi nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2020 Học viên Nguyễn Thị Lệ Huyền i
LỜI CẢM ƠN Trƣớc hết tôi xin chân thành cảm ơn Học viện Hành chính Quốc gia, tập thể giảng viên, Ban Quản lý Sau đại học của Học viện đã tổ chức khóa học, giảng dạy và tạo điều kiện cho tôi thực hiện tốt đề tài nghiên cứu khoa học này. Đặc biệt Tôi xin chân thành cảm ơn thầy TS. Hoàng Sỹ Kim dành nhiều thời gian, tâm huyết, tận tình hƣớng dẫn để giúp tôi có thể hoàn thành Luận văn thạc sỹ đúng thời gian quy định. UBND thành phố Quảng Ngãi, phòng Quản lý đô thị thành phố, Đội Quản lý trật tự đô thị thành phố, các phòng, ban chuyên môn, UBND các xã, phƣờng đã tạo điều kiện, cung cấp tài liệu, số liệu giúp Tôi hoàn thành đề tài nghiên cứu này. Ban cán sự, các anh chị, bạn bè trong lớp HC22. T10 và gia đình đã ủng hộ, giúp đỡ, động viên tôi trong thời gian qua. Tôi xin ghi nhận và tiếp thu những kiến thức đã đƣợc giảng dạy, nghiên cứu và đặc biệt là tôi đã tiếp thu, chỉnh sửa theo sự hƣớng dẫn, giúp đỡ tận tình của thầy TS. Hoàng Sỹ Kim. Những kinh nghiệm, kiến thức qua học tập và nghiên cứu ngày sẽ giúp tôi rất nhiều trong công tác và học tập. Tuy bản thân đã có nhiều nỗ lực, cố gắng bằng tất cả năng lực và sự nhiệt tình để hoàn thành luận văn nhƣng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận đƣợc sự cảm thông và góp ý của quý Thầy, Cô và các bạn trong lớp. Một lần nữa, Tôi xin chân thành cảm ơn! Học viên Nguyễn Thị Lệ Huyền ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. I LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. II MỤC LỤC ....................................................................................................... III DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................VII DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................... VIII DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................... IX MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ ............................................................................... 9 1.1. Một số khái niệm .................................................................................... 9 1.1.1. Khái niệm đô thị .............................................................................. 9 1.1.2. Khái niệm đô thị hóa........................................................................ 9 1.1.3. Khái niệm quản lý đô thị ............................................................... 10 1.1.4. Khái niệm trật tự xây dựng đô thị (TTXDĐT) .............................. 10 1.1.5. Khái niệm giấy phép xây dựng (GPXD) ....................................... 11 1.1.6. Khái niệm quy hoạch xây dựng (QHXD) ...................................... 11 1.2. Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị ........................................ 11 1.2.1. Sự cần thiết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị .............. 11 1.2.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị .................. 12 1.2.3. Các yêu cầu quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị ............. 30 1.3. Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị . 32 1.3.1. Năng lực, chất lƣợng của nền hành chính nhà nƣớc: ................... 32 1.3.2. Tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị ................................ 35 1.3.3. Sự tham gia và ủng hộ của ngƣời dân ........................................... 35 1.3.4. Những yếu tố tác động khác .......................................................... 36 iii
1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng ở một số địa phƣơng và bài học kinh nghiệm của thành phố Quảng Ngãi ...................... 38 1.4.1. Kinh nghiệm ở một số địa phƣơng ................................................ 38 1.4.2. Bài học rút ra cho thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi ........ 44 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1.................................................................................. 46 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI GIAI ĐOẠN 2015-2019 .......................................... 47 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của thành phố Quảng Ngãi ảnh hƣởng đến công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng trên địa bàn ..... 47 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ......................................................................... 47 2.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ................................................................. 50 2.1.3. Tác động của đặc điểm tự nhiên, điều kiện kinh tế xã hội của thành phố Quảng Ngãi đến công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị ................ 53 2.2. Tình hình công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2015-2019 ........................................................ 55 2.2.1. Kết quả cấp phép xây dựng nhà ở trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2015-2019 ....................................................................... 55 2.2.2. Kết quả công tác kiểm tra, xử lý vi phạm về trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi ................................................................ 55 2.2.3. Đánh giá chung về công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi ...................................................................... 57 2.3. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi .................................................................... 58 2.3.1. Khái quát bộ máy quản lý nhà nƣớc về trật xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi ...................................................................... 58 iv
2.3.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi ................................................ 64 2.4. Đánh giá, phân tích kết quả đạt đƣợc ................................................... 81 2.4.1. Kết quả đạt đƣợc, nguyên nhân ..................................................... 81 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2.................................................................................. 86 CHƢƠNG 3 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI GIAI ĐOẠN 2020-2025 TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030 ................................................................................. 87 3.1. Định hƣớng phát triển thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2020 – 2025 87 3.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2020 – 2025..................................................................................... 87 3.1.2. Quan điểm, mục tiêu xây dựng, phát triển đô thị thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2020 – 2025 ..................................................................... 88 3.2. Một số giải pháp công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030 ............................................ 94 3.2.1. Giải pháp về tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng và tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức, nghiệp vụ cho CBCC về quản lý trật tự xây dựng đô thị .................................................................................... 94 3.2.2. Tăng cƣờng công tác quy hoạch phát triển đô thị ......................... 95 3.2.3. Xây dựng và đề xuất cấp thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách quản lý, đầu tƣ phát triển đô thị ....................................................... 96 3.2.4. Giải pháp về nguồn nhân lực ......................................................... 97 3.2.5. Tăng cƣờng công tác quản lý cấp phép xây dựng ......................... 99 3.2.6. Giải pháp về xử phạt, XLVPHC trong xây dựng ........................ 100 3.2.7. Tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng ................... 101 v
3.2.8. Công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quản lý trật tự xây dựng ................................................................................................ 101 3.3. Kiến nghị ............................................................................................ 102 3.3.1. Với Trung ƣơng ........................................................................... 102 3.3.2. Với tỉnh Quảng Ngãi ................................................................... 102 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3................................................................................ 106 KẾT LUẬN .................................................................................................. 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 109 vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ BBVPHC Biên bản vi phạm hành chính CCVC Công chức, viên chức Đội QLTTĐT Đội Quản lý trật tự đô thị GPXP Giấp phép xây dựng HĐND Hội đồng nhân dân KPHQ Khắc phục hậu quả UBND Ủy ban nhân dân PCCC Phòng cháy chữa cháy QHXD Quy hoạch xây dựng TTXDĐT Trật tự xây dựng đô thị XLVPHC Xử lý vi phạm hành chính XPVPHC Xử phạt vi phạm hành chính vii
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Bảng thống kê diện tích, dân số thành phố Quảng Ngãi. .........................48 Bảng 2.2: Kết quả cấp phép xây dựng nhà ở trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2015-2019, ......................................................................................55 viii
DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1. Vị trí tỉnh Quảng Ngãi..............................................................................48 Hình 2.2. Vị trí thành phố Quảng Ngãi ....................................................................48 Hình 3.1. Sơ đồ phân bố các khu vực nội thị và ngoại thị của thành phố ...............91 ix
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của tỉnh Quảng Ngãi, thành phố Quảng Ngãi đã và đang bƣớc vào quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, hàng loạt các công trình mới của tổ chức, cá nhân đƣợc hình thành nhằm đáp ứng nhu cầu về nhà ở, cơ sở hạ tầng thƣơng mại dịch vụ, sản xuất của ngƣời dân trên địa bàn. Mặt trái của quá trình này, trong khi công tác quản lý nhà nƣớc về quy hoạch, phát triển đô thị lại chƣa đƣợc đáp ứng là tình trạng lấn chiếm đất đai, vi phạm trật tự xây dựng đô thị đã và đang là một vấn đề khá phổ biến, diễn ra hết sức phức tạp tại các đô thị ở nƣớc ta hiện nay nói chung và thành phố Quảng Ngãi nói riêng; khi có thông tin nhà đầu tƣ chuẩn bị thực hiện dự án, ngƣời sử dụng đất trong vùng dự án tranh thủ thực hiện các quyền về chuyển mục đích sử dụng đất, chia tách thửa đất, tự ý cơi nới, xây dựng phổ biến ở nhiều xã, phƣờng với mục đích để đƣợc bồi thƣờng, hỗ trợ tái định cƣ, gây khó khăn trong công tác bồi thƣờng giải phóng mặt bằng, làm ảnh hƣởng đến tiến độ thực hiện dự án và thu hút đầu tƣ của tỉnh, của thành phố. Để một đô thị văn minh, phát triển theo đúng quy hoạch thì công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị đòi hỏi phải đƣợc quan tâm, chú trọng. Nếu các nguyên tắc, quy định quản lý trật tự xây dựng đô thị có tính khoa học, sát đúng với tình hình thực tế và đƣợc tuân thủ, thực thi một cách nghiêm minh thì công tác quản lý trật tự đô thị sẽ thuận lợi, dễ dàng, đi vào nề nếp và ngƣợc lại thì công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị sẽ có nhiều khó khăn. Hiện nay qua rà soát, trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi chƣa có công trình nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. Do vậy, nhằm góp phần tăng cƣờng công tác quản lý đất đai, ổn định 1
trật tự xây dựng, đảm bảo mỹ quan đô thị, cũng nhƣ ngăn chặn kịp thời tình trạng xây dựng công trình không phép, sai phép, trái phép, không đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tăng cƣờng hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về đất đai, trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi; với vị trí công tác của mình, bằng những kiến thức có đƣợc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, tôi chọn đề tài “Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi” làm luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cho đến nay, có rất nhiều đề tài nghiên cứu Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị đƣợc nhiều tác giả, các nhà nghiên cứu và học viên đề cập, đƣợc tiếp cận dƣới nhiều khía cạnh và cấp độ khác nhau; trong giới hạn điều kiện và phạm vi nghiên cứu, Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu tiêu biểu nhƣ: Một là các công trình nghiên cứu đã in thành sách: - TS. Nguyễn Thế Nghĩa – TS Tôn Nữ Quỳnh Trân (2002)“Phát triển đô thị bền vững”, Nhà xuất bản Khoa học - Xã hội. Giáo trình đã đƣa ra các vấn đề lý luận Quan hệ nông thôn - thành thị, Cộng đồng và phát triển đô thị, Vấn đề văn hoá, động thái kinh tế - xã hội, trong mỗi vấn đề đều đƣợc các nhà khoa học nêu lên những đặc thù và đƣa ra những phƣơng hƣớng giải quyết theo nguyên tắc bền vững trong đô thị. - GS.TS Nguyễn Đình Hƣơng và ThS. Nguyễn Hữu Đoàn (2003)“Quản lý đô thị”, Nhà xuất bản Thống kê Hà Nội. Nội dung giáo trình gồm 10 chƣơng, mỗi chƣơng tƣơng ứng với một vấn đề lớn đƣợc đặt ra cho quản lý đô thị, tổng quan đô thị và quản lý đô thị, bộ máy quản lý nhà nƣớc về đô thị, quản lý quy hoạch và kiểm soát phát triển đô thị, quản lý kinh tế đô thị, đất đai và nhà ở đô thị. 2
- TS. Võ Kim Cƣơng (2004) “Quản lý đô thị thời kỳ chuyển đổi”, Nhà xuất bản xây dựng Hà Nội. Nội dung giáo trình bao gồm thông tin về đô thị học và quản lý đô thị, khái niệm về đô thị và đô thị hóa, định hƣớng quản lý đô thị chuyển đổi, một số vấn đề nhạy cảm trong lĩnh vực quản lý đô thị: Quan điểm và chính sách quản lý đô thị, các vấn đề về quy hoạch đất đai, các vấn đề về quản lý phát triển và các vấn đề về cải cách hành chính xây dựng bộ máy quản lý đô thị. - TS. KTS. Lê Trọng Bình (2009) “Pháp luật và Quản lý đô thị”, Trƣờng Đại học Kiến trúc, Hà Nội. Giáo trình đã đƣa ra một số khai niệm về đô thị và quản lý đô thị, pháp luật trong lĩnh vực quản lý đô thị, cán vấn đề về đô thijv à chính sách quản lý đô thị Việt Nam, nội dung chủ yếu của một số văn bản pháp luật về quản lý đô thị, tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý xây dựng đô thị. Hai là các báo cáo nghiên cứu, kỷ yếu hội thảo, bài báo được công bố trên các tạp chí khoa học - Bài giảng “Quản lý nhà nước về đô thị” của TS. Phan Ánh Hè. - Bài giảng “Pháp luật và Quản lý đô thị” của TS. KTS Lê Trọng Bình, Hà Nội, 2009. - Kỷ yếu hội thảo khoa học “Phát triển đô thị bền vững” tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có các đề tài sau: + Đề tài “Về nguyên lý hạ tầng kỹ thuật đi trước trong mục tiêu phát triển đô thị bền vững” của TS. Võ Kim Cƣơng. + Đề tài “ Đô thị quá độ và đô thị khủng hoảng” của GS. Mạc Đƣờng. + Đề tài “ Phát triển đô thị bền vững và hài hòa” của TS. Lê Khắc Hiệp. + Đề tài “ Tăng cường năng lực quản lý và quy hoạch đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh ” của Bộ Xây dựng, Hà Nội – 2002. 3
Ba là các luận văn Tiến sĩ, Thạc sĩ có liên quan đến đề tài: - Trần Thanh Hải (2012), “Quản lý nhà nước đối với chất lượng các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội”, Luận văn Cao học quản lý hành chính công, Hà Nội. Luận văn đã làm rõ khung lý thuyết quản lý chất lƣợng xây dựng công trình đô thị, phân tích thực trạng về chất lƣợng xây dựng công trình đô thị, những hạn chế yếu kém và sơ hở trong quản lý chất lƣợng xây dựng hiện nay ở thủ đô Hà Nội, các giải pháp có tính khả thi, chú trọng về chất lƣợng xây dựng công trình đô thị. [18] - Đoàn Thị Dung Huyền (2012), “Hoàn thiện quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị hiện nay thực trạng và giải pháp”, Luận văn Cao học quản lý hành chính công, lớp CH14H, Hà Nội. Luận văn hệ thống và làm rõ khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc, phân tích đánh giá thực trạng về quy hoạch đô thị mang tính rộng lớn cả nƣớc, những bất cập, nguyên nhân về quy hoạch đô thị, những giải pháp chƣa có tính cụ thể và đặc thù, khó có tính khả thi nếu đƣợc áp dụng vào quản lý quy hoạch đô thị. [25] - Chữ Thị Kim Anh (2014), “Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn Quận Hoàng Mai”, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Luật – Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn đã phân tích, đánh giá sự tác động của quá trình đô thị hóa đến công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị, qua đó khẳng định định hƣớng và chiến lƣợc phát triển đô thị có vai trò quan trọng, chú trọng đề cập đến những vấn đề của hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực xây dựng, vốn đƣợc coi là một trong những vấn đề bức xúc của công tác thanh tra hiện nay. Tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn của pháp luật về thanh tra xây dựng ở nƣớc ta, từ đó đƣa ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc trong lĩnh vực quản lý trật tự xây dựng đô thị, làm sáng tỏ cơ sở lý luận về quản lý trật tự xây dựng; đƣa ra khái niệm, chỉ rõ những đặc điểm, nội dung, 4
vai trò của pháp luật về trật tự xây dựng, chỉ ra những hạn chế, khó khăn, vƣớng mắc, bất cập của pháp luật về quản lý trật tự xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý trật tự xây dựng; xác lập các quan điểm và đƣa ra các giải pháp nâng cao chất lƣợng quản lý trật tự xây dựng trong thời gian tới trên địa bàn quận Hoàng Mai. [1] - Nguyễn Di Khang (2017), “Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh”, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viên Hành chính Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn hệ thống, hình thành khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng; làm rõ các khái niệm về xây dựng, quản lý xây dựng, quản lý nhà nƣớc về xây dựng, sự cần thiết và yêu cầu quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. Đề xuất 05 nhóm giải pháp: quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy hoạch; quản lý nhà nƣớc về cấp, thu hồi GPXD và quản lý xây dựng theo giấy phép; về tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức, nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây; thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng và nhóm giải pháp khác. [26] - Nguyễn Thanh Long (2017) “Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị tại thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh”, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn làm rõ khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn cấp huyện, phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Tây Ninh, đề xuất các giải pháp, trong đó chú trọng các giải pháp về quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng góp phần thực hiện tốt công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Tây Ninh. [28] Nhìn chung các công trình nghiên cứu nêu trên đã phân tích, lý giải nhiều vấn đề liên quan công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị ở Việt Nam 5
một cách phong phú và đa dạng. Chính vì vậy, trên cơ sở kế thừa các kết quả nghiên cứu của các công trình nêu trên, luận văn tập trung nghiên cứu cơ sở khoa học hoạt động quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị ở nƣớc ta nói chung, trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi nói riêng để từ đó đề xuất định hƣớng và giải pháp góp phần nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn. 3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu của luận văn Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2015 – 2019, từ đó đề xuất các định hƣớng và giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn trong giai đoạn 2020 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030. 3.2. Nhiệm vụ: - Phân tích và làm rõ cơ sở khoa học quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. - Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2015 – 2019. - Đề xuất các định hƣớng và giải pháp nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2020 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu nội dung quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi. 6
4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi khách thể: Các cơ sở khoa học liên quan đến khái niệm, bản chất, đặc trƣng của công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. - Phạm vi không gian: Thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi - Phạm vi thời gian: Giai đoạn 2015 – 2019. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Phƣơng pháp luận của nghiên cứu đƣợc tiếp cận trên cơ sở phép biện chứng của Triết học Mac – Lê nin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, đƣờng lối của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp thu thập thông tin: + Phƣơng pháp thu thập thông tin thứ cấp: Đƣợc thực hiện thông qua nghiên cứu, tổng hợp từ các tài liệu, công trình đã công bố nhƣ: sách, giáo trình, tập bài giảng, luận án, luận văn, báo cáo nghiên cứu, số liệu thống kê của Chi cục Thống kê thành phố Quảng Ngãi… + Các thông tin sơ cấp: Đƣợc thập qua các giáo trình, luận văn, luận án, văn bản pháp luật của các tác giả thu thập thông qua tham khảo ý kiến chuyên gia, trao đổi với các nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. - Phƣơng pháp xử lý thông tin: Thông tin đƣợc xử lý thông qua các phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, đối chiếu, so sánh. - Phƣơng pháp thống kê: Các số liệu sau khi thu thập đƣợc hệ thống hóa, thống kê qua từng năm. - Phƣơng pháp phân tích: Phân tích những khía cạnh khác nhau của số liệu, từ đó chọn lọc những thông tin cần thiết phục vụ cho đề tài nghiên cứu. 7
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa khoa học - Đề tài luận văn tổng hợp và hệ thống các cơ sở khoa học quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. - Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi, từ đó đề xuất các định hƣớng và giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả của các giải pháp. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn - Qua nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi, luận văn chỉ ra những khó khăn, hạn chế trong quá trình thực hiện. Đồng thời kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng nói chung và trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi nói riêng. - Luận văn có thể là tài liệu có giá trị tham khảo hữu ích cho học sinh, sinh viên, các nhà quản lý ở địa phƣơng và những ai quan tâm đến đề tài này. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mục lục, mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục; nội dung chính của luận văn đƣợc trình bày theo 3 chƣơng Chƣơng 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị Chƣơng 2: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2015 - 2019 Chƣơng 3: Định hƣớng và giải pháp quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030. 8
Chƣơng 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Khái niệm đô thị - Theo Luật quy hoạch đô thị năm 2009: Đô thị là khu vực tập trung dân cƣ sinh sống có mật độ cao và chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực kinh tế phi nông nghiệp, là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hoá hoặc chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ, một địa phƣơng, bao gồm nội thành, ngoại thành của thành phố; nội thị, ngoại thị của thị xã; thị trấn. [31] - Đô thị bao gồm thành phố, thị xã, thị trấn đƣợc cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền quyết định thành lập. Các yếu tố cơ bản phân loại đô thị gồm: Chức năng là trung tâm tổng hợp hoặc trung tâm chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nƣớc hoặc một vùng lãnh thổ nhất định; Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp trong tổng số lao động tối thiểu là 65%; Cơ sở hạ tầng phục vụ các hoạt động của dân cƣ tối thiểu phải đạt 70% mức tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định đối với từng loại đô thị; Quy mô dân số ít nhất là 4.000 ngƣời; Mật độ dân số phù hợp với quy mô, tính chất và đặc điểm của từng loại đô thị. 1.1.2. Khái niệm đô thị hóa Đô thị hoá là quá trình tăng tỉ lệ dân thành thị so với tổng số dân, mở rộng quy mô các thành phố và sự lan toả lối sống thành thị về nông thôn. Đô thị hoá là một xu hƣớng tất yếu của toàn cầu. Quá trình đô thị hoá, gắn liền với sự phát triển của các lực lƣợng sản xuất, quan hệ xã hội và đƣợc cách mạng khoa học kỹ thuật thúc đẩy. Đô thị hoá không chỉ là sự phát triển riêng 9