Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:172

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Quản lý công "Quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa" nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới nhằm đề xuất các giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa

UBND TỈNH THANH HÓA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA Lƣu Tuấn Nghĩa QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI CỦA HUYỆN CẨM THỦY, TỈNH THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thanh Hóa, 2023
UBND TỈNH THANH HÓA BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA Lƣu Tuấn Nghĩa QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI CỦA HUYỆN CẨM THỦY, TỈNH THANH HÓA Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8340403 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thục Thanh Hóa, 2023
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các nội dung nghiên cứu, số liệu tính, kết quả đƣợc thể hiện trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố cho việc bảo vệ một học vị nào trong và ngoài nƣớc. Tôi cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ để thực hiện luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Lƣu Tuấn Nghĩa
ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i MỤC LỤC ........................................................................................................ ii DANH MỤC VIẾT TẮT ............................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................ viii DANH MỤC HÌNH ........................................................................................ ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................... 1 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .................................................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................ 5 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 6 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................... 6 6. Những đóng góp của luận văn .............................................................. 8 7. Bố cục luận văn ..................................................................................... 9 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI....................................................................................... 10 1.1. Một số vấn đề quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới ......... 10 1.1.1. Khái niệm nông thôn, nông thôn mới ........................................... 10 1.1.2. Khái niệm xây dựng nông thôn mới ............................................. 12 1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới ............ 14 1.1.4. Sự cần thiết phải quản lý xây dựng nông thôn mới ...................... 17 1.2. Chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc về vấn đề xây dựng nông thôn mới ......................................................................... 18 1.3. Nội dung công tác quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới...... 20 1.3.1. Hoạch định chiến lƣợc, quy hoạch xây dựng nông thôn mới ....... 20
iii 1.3.2. Tổ chức bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ thực hiện quản lý nhà nƣớc về nông thôn mới ........................................................................... 21 1.3.3. Tổ chức thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới ............... 22 1.3.4. Quản lý thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới .............. 25 1.3.5. Kiểm tra giám sát các hoạt động xây dựng nông thôn mới .......... 28 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới29 1.4.1. Nhân tố khách quan....................................................................... 29 1.4.2. Nhân tố chủ quan .......................................................................... 31 1.5. Cơ sở thực tiễn kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới tại một số địa phƣơng .............................................................................................. 32 1.5.1. Kinh nghiệm xây dựng NTM tại huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa. 32 1.5.2. Kinh nghiệm xây dựng NTM tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên . 33 1.5.3. Một số bài học kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới cho huyện Cẩm Thủy tỉnh Thanh Hóa...................................................................... 34 Tiểu kết chƣơng 1 ................................................................................... 36 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI CỦA HUYỆN CẨM THỦY, TỈNH THANH HÓA 37 2.1. Khái quát về huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa ............................. 37 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ......................................................................... 37 2.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ................................................................ 38 2.1.3. Điều kiện kinh tế xã hội tác động đến quá trình xây dựng nông thôn mới huyện Cẩm Thủy thời gian qua ............................................... 41 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa ................................................... 43 2.2.1. Xây dựng quy hoạch, kế hoạch xây dựng nông thôn mới ............ 43 2.2.2. Thực trạng tổ chức bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ thực hiện quản lý nhà nƣớc về nông thôn mới ........................................................ 45
iv 2.2.3. Tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch xây dựng nông thôn mới ... 48 2.2.4. Thực trạng quản lý thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới .. 55 2.2.5. Thực trạng kiểm tra giám sát các hoạt động xây dựng nông thôn mới79 2.3. Đánh giá chung ................................................................................ 83 2.3.1. Ƣu điểm......................................................................................... 83 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ............................................................... 84 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................... 88 Chƣơng 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI CỦA HUYỆN CẨM THỦY, TỈNH THANH HÓA ....................................................................... 89 3.1. Định hƣớng, mục tiêu quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa ................................................... 89 3.1.1. Định hƣớng ................................................................................... 89 3.1.2. Mục tiêu xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2023-2025 định hƣớng nông thôn mới nâng cao đến 2030 ............................................... 91 3.2. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy ............................................................... 92 3.2.1. Tuyên truyền xây dựng nông thôn mới bền vững tới các cấp chính quyền và ngƣời dân trên địa bàn huyện Cẩm Thủy ................................ 92 3.2.2. Hoàn thiện cơ chế chính sách, hệ thống chỉ đạo điều hành quản lý thực hiện chƣơng trình nông thôn mới tại các địa phƣơng ..................... 95 3.2.3. Phát triển kinh tế nâng cao thu nhập cho nhân dân huyện Cẩm Thủy, tạo sức bật cho công tác xây dựng nông thôn mới ....................... 97 3.2.4. Nâng cao chất lƣợng công tác bảo vệ môi trƣờng huyện Cẩm Thủy . 99 3.2.5. Tăng cƣờng huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực xây dựng NTM .. 101 3.2.6. Tiếp tục rà soát điều chỉnh bổ sung quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Cẩm Thủy........................................................ 104
v 3.2.7. Tăng cƣờng vai trò kiểm tra giám sát cộng đồng các hoạt động xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Cẩm Thủy ............................. 106 3.3. Một số đề xuất, kiến nghị ............................................................... 108 Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................. 109 KẾT LUẬN .................................................................................................. 110 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 112 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 117
vi DANH MỤC VIẾT TẮT ANTT An ninh trật tự BCĐ Ban chỉ đạo CBQL Cán bộ quản lý CCN Cụm công nghiệp CN Công nghiệp CNTT Công nghệ thông tin CP Cổ phần CSHT Cơ sở hạ tầng DN Doanh nghiệp HTX Hợp tác xã KHKT Khoa học kỹ thuật KT-XH Kinh tế - xã hội MTQG Mục tiêu quốc gia MTTQ Mặt trận tổ quốc NSĐP Ngân sách địa phƣơng NSNN Ngân sách nhà nƣớc NTM Nông thôn mới QLNN Quản lý nhà nƣớc TTCN Tiểu thủ công nghiệp TTHC Thủ tục hành chính UBND Ủy ban nhân dân XHH Xã hội hóa
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Thành viên BCĐ xây dựng các chƣơng trình MTQG huyện Cẩm Thủy tính đến năm 2022 ...................................................... 46 Bảng 2.2. Kết quả hoạt động tuyên truyền, tập huấn xây dựng NTM trên địa bàn huyện Cẩm Thủy giai đoạn 2018-2022 ........................... 49 Bảng 2.3. Tổng hợp kết quả huy động các nguồn lực dành cho chƣơng trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn huyện Cẩm Thủy, giai đoạn 2018-2022 .................................................. 53 Bảng 2.4. Tỷ lệ hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM huyện Cẩm Thủy . 56 Bảng 2.5. Bê tông hóa giao thông nông thôn huyện Cẩm Thủy giai đoạn 2018-2022 theo chƣơng trình MTQG xây dựng NTM ................ 59 Bảng 2.6. Tỷ lệ ngƣời dân huyện Cẩm Thủy tham gia BHYT trong giai đoạn 2018-2022 ............................................................................ 63
viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Mức độ hài lòng của ngƣời dân đối với kết quả xây dựng NTM ......57 Biểu đồ 2.2. Đánh giá sự hài lòng của các hộ dân về công tác QLNN xây dựng NTM trên địa bàn huyện Cẩm Thủy ....................... 81
ix DANH MỤC HÌNH Hình 2.1. Sơ đồ hoạch định chiến lƣợc, quy hoạch xây dựng NTM huyện Cẩm Thủy ..................................................................................... 44 Hình 2.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy QLNN huyện Cẩm Thủy .......................... 47
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 4/6/2010 phê duyệt chƣơng trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 nêu rõ 19 tiêu chí và 7 nhóm giải pháp yêu cầu tất cả các địa phƣơng trong cả nƣớc cùng nhau ra sức triển khai thực hiện chƣơng trình một cách sâu rộng và hiệu quả. Nghị quyết Đại hội lần thứ X của Đảng cũng đã xác định: “Xây dựng nông thôn mới ngày càng giàu đẹp, dân chủ, công bằng, văn minh, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất phù hợp, kết cấu hạ tầng KTXH phát triển ngày càng hiện đại”. Có thể nói xây dựng nông thôn mới là một chƣơng trình trọng tâm xuyên suốt của Đảng và Nhà nƣớc ta trong những năm vừa qua. Kết quả công cuộc xây dựng nông thôn mới tại các địa phƣơng đã cho thấy kinh tế - xã hội tại các vùng quê có sự khởi sắc và phát triển đồng đều, đời sống ngƣời nông dân đƣợc cải thiện đáng kể. Tuy nhiên những thành tựu đạt đƣợc đó chƣa tƣơng xứng với tiềm năng lợi thế giữa các vùng nông thôn. Nông nghiệp phát triển còn kém bền vững, tốc độ tăng trƣởng chƣa ổn định và sức cạnh tranh thấp, chƣa phát huy tối đa nguồn lực tại các vùng nông thôn. Cẩm Thủy là một huyện trung du miền núi nằm phía Tây bắc tỉnh Thanh Hóa, trải qua nhiều thế kỷ khai phá và tôn tạo, huyện Cẩm Thủy đã tạo dựng cho mình những nét đa dạng về văn hóa và có nhiều tiềm năng để phát triển. Thời gian qua, chƣơng trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đã đƣợc các cấp ủy chính quyền, địa phƣơng từ huyện đến cơ sở triển khai thực hiện, huy động cả hệ thống chính trị tham gia vào các phong trào toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới, góp phần làm cho bộ mặt nông thôn huyện Cẩm Thủy có sự chuyển biến tích cực, một số xã trên địa bàn huyện đã đạt chuẩn nông thôn mới. Tuy nhiên quá trình triển khai xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện vẫn còn nhiều khó khăn cả về nguồn
2 lực lẫn cơ chế chính sách, tài chính của huyện không đủ đáp ứng các yêu cầu về đầu tƣ cơ sở hạ tầng, cải thiện đời sống dân cƣ và nâng cao năng lực sản xuất, đôi lúc việc phân chia nguồn lực hay thực hiện các chính sách trong xây dựng nông thôn mới gặp phải sự cồng kềnh, thủ tục phức tạp và thiếu sự linh hoạt từ phía cán bộ thực hiện. Công tác quy hoạch xây dựng NTM tại các xã chƣa hoàn thiện, các vấn đề về môi trƣờng chƣa đảm bảo, và nhận thức của đội ngũ cán bộ tại một số đơn vị cơ sở chƣa thực sự đầy đủ và tích cực tham gia vào quá trình quản lý xây dựng nông thôn mới, ảnh hƣởng không nhỏ đến việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho dân cƣ nông thôn trên địa bàn huyện. Xuất phát từ thực tiễn trên, cùng với mục tiêu phấn đấu của huyện đến năm 2025 trở thành huyện chuẩn nông thôn mới của tỉnh Thanh Hóa. Vì vậy cần có những nghiên cứu lý luận, khảo sát và đánh giá thực tiễn tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Cẩm Thủy. Với tƣ cách là một cán bộ quản lý làm việc trong đơn vị sự nghiệp nhà nƣớc huyện Cẩm Thủy, mong muốn đóng góp sức mình cho quê hƣơng, tôi chọn đề tài nghiên cứu: Quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa làm đề tài luận văn thạc sĩ. 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Tác giả Vũ Văn Phúc chủ biên công trình nghiên cứu: "Xây dựng nông thôn mới, những vấn đề lý luận và thực tiễn" do Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội phát hành năm 2012. Công trình là tập hợp các bài viết của các nhà khoa học, lãnh đạo các cơ quan Trung ƣơng, địa phƣơng, các ngành, các cấp về xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam, gồm những vấn đề lý luận chung về xây dựng nông thôn mới, kinh nghiệm quốc tế về xây dựng nông thôn mới, thực tiễn và kết quả bƣớc đầu trong xây dựng nông thôn mới ở một số địa bàn trên phạm vi cả nƣớc, đặc biệt là các địa bàn thí điểm xây dựng nông thôn mới (NTM).
3 Luận văn thạc sĩ Học viện Nông nghiệp: “Nghiên cứu xây dựng nông thôn mới các huyện phía Tây thành phố Hà Nội” cuả tác giả Nguyễn Mậu Thái (2015) đã hệ thống hóa và góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển nông thôn, xây dựng NTM. Luận văn cũng đánh giá thực trạng và xác định các yếu tố chủ yếu ảnh hƣởng đến xây dựng nông thôn mới của các huyện phía Tây thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó, luận văn cũng đã đề xuất một số giải pháp xây dựng NTM của các huyện phía Tây thành phố Hà Nội trong thời gian tới bao gồm việc tập trung vào các nhóm giải pháp sau: Hoàn thiện cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc; Tăng cƣờng công tác tuyên truyền, vận động; Nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn; Phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho ngƣời dân nông thôn; Nâng cao vai trò của các tổ chức đoàn thể. Luận án tiến sĩ Nguyễn Văn Hùng (2015) “Xây dựng nông thôn mới trong phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Bắc Ninh” [24] nghiên cứu đánh giá thực trạng xây dựng nông thôn mới trong phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Bắc Ninh theo các tiêu chí, làm rõ các kết quả làm đƣợc, nêu hạn chế và nguyên nhân của hạn chế đó. Từ lý luận và thực tiễn luận án đã đƣa ra các giải pháp kiến nghị nhằm thúc đẩy quá trình xây dựng NTM ở tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay. Luận văn thạc sĩ của Lê Minh Tuấn (2019) nghiên cứu “Thực hiện chính sách xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam” đã khái quát cơ sở lý luận về xây dựng NTM và xây dựng khu dân cƣ NTM kiểu mẫu. Tác giả cũng phân tích thực trạng xây dựng khu dân cƣ NTM kiểu mẫu trên địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam trong giai đoạn 2016 - 2018. Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả chƣơng trình xây dựng NTM nói chung và xây dựng khu dân cƣ NTM kiểu mẫu nói riêng tại địa bàn huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. [35].
4 Luận văn thạc sĩ Học viện Nông nghiệp: “Giải pháp xây dựng NTM của huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá theo chủ trƣơng của Đảng, Nhà nƣớc” của Vũ Văn Tuấn (2017) cũng đã nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của xây dựng NTM; Phân tích thực trạng xây dựng NTM ở huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá trong giai đoạn 2010 - 2015, đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong quá trình xây dựng NTM ở huyện Nga Sơn. Trên cơ sở phƣơng hƣớng xây dựng NTM trong giai đoạn 2015 - 2020, tác giả đã đề xuất các giải pháp đẩy mạnh xây dựng NTM ở địa phƣơng này [36]. Nguyễn Tiến Toàn (2018) trong bài viết “Vai trò của hệ thống chính trị cơ sở trong xây dựng NTM” đăng trên tạp chí Khoa học trƣờng ĐHQG [34] đã phân tích các vai trò của hệ thống chính trị cấp cơ sở trong thực hiện xây dựng NTM bao gồm (i) nắm bắt chỉ thị, nghị quyết, chính sách pháp luật xây dựng nông thôn mới; (ii) tuyên truyền, vận động về xây dựng nông thôn mới; (iii) lãnh đạo lập kế hoạch chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới; (iv) tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn mới; v) kiểm tra, giám sát trong xây dựng nông thôn mới; vi) huy động nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới; vii) đề xuất, kiến nghị lên các cơ quan và cấp có thẩm quyền. Các vai trò này cho thấy chƣơng trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM muốn thực hiện thành công cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong đó hệ thống chính trị cấp cơ sở là một trong những điều kiện tiên quyết thúc đẩy hiệu quả. Luận văn Thạc sĩ của tác giả Vi Thị Lan Hƣơng, nghiên cứu: Quản lý nhà nước về xây dựng NTM tại huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình năm 2018 tại Học viện hành chính Quốc Gia đã hệ thống hóa cơ sở về quản lý xây dựng NTM, đƣa ra các chủ trƣơng, đƣờng lối xây dựng NTM của Đảng và Nhà nƣớc trong bối cảnh thúc đẩy KTXH các vùng nông thôn nói chung phát triển. Luận văn đã nghiên cứu thực trạng quản lý xây dựng NTM trên địa bàn huyện Mai Châu, chỉ ra những hạn chế còn tồn tại trong công tác quản lý và đề xuất
5 8 giải pháp gắn với đề tài, giúp huyện Mai Châu quản lý tốt hơn, nhanh chóng đƣợc công nhận là huyện chuẩn NTM ở giai đoạn tiếp theo. Luận văn thạc sĩ của tác giả Lê Thị Ngân (2021), nghiên cứu về: Xây dựng đời sống văn hóa gắn với xây dựng NTM ở huyện Nhƣ Xuân tỉnh Thanh Hóa đã đi sâu nghiên cứu mối quan hệ giữa xây dựng đời sống văn hóa với NTM, từ thực tiễn huyện Nhƣ Xuân, các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng thiết chế văn hóa, xây dựng nếp sống văn hóa trên địa bàn luôn gắn liền với các tiêu chí của xây dựng NTM, các cấp chính quyền địa phƣơng cùng nhân dân đồng lòng xây dựng nên các phong trào đáp ứng nhu cầu văn hóa của nhân dân gắn với NTM, kịp thời phê phán các hiện tƣợng tiêu cực trong xã hội, Công tác thanh tra kiểm tra đƣợc nghiêm túc thực hiện, giúp cho thực trạng vi phạm pháp luật có xu hƣớng giảm trong giai đoạn 2016-2020. Luận văn còn đề xuất 5 nhóm giải pháp mang tính khả thi gắn với thực tiễn địa phƣơng, giúp huyện Nhƣ Xuân thực hiện tốt hơn hoạt động xây dựng văn hóa gắn với NTM ở giai đoạn tiếp theo [28]. Nhìn chung các công trình nghiên cứu của các tác giả đi trƣớc đã đề cập nhiều tới xây dựng NTM, các nhà nghiên cứu đã đƣa ra thực trạng và một số giải pháp xây dựng NTM ở các địa phƣơng khác nhau. Đây cũng là cách tiếp cận đƣợc tác giả kế thừa trong luận văn này. Tuy nhiên, hoạt động quản lý xây dựng NTM chƣa có nhiều công trình nghiên cứu đề cập tới. Vì vậy thực hiện đề tài: Quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. Đây chính là khoảng trống để tác giả tiến hành nghiên cứu và đề xuất giải pháp trong điều kiện cụ thể tại địa phƣơng trong giai đoạn 2023 - 2025. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu lý luận và thực tiễn QLNN về xây dựng NTM nhằm đề xuất các giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả công tác QLNN trong xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa.
6 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác xây dựng NTM. - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác QLNN về xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy giai đoạn 2018- 2022 (05 năm). - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là công tác xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Nghiên cứu công tác chỉ đạo, điều hành của cơ quan QLNN cấp huyện đối với việc xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy. - Về thời gian: Đề tài tiến hành điều tra, nghiên cứu công tác QLNN về xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy giai đoạn 2018 - 2022 (05 năm), từ đó đề xuất phƣơng hƣớng và giải pháp nâng cao hiệu quả QLNN về xây dựng NTM trong giai đoạn tới. - Về không gian: Nghiên cứu tại các xã trên địa bàn huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Căn cứ mục đích nghiên cứu đƣợc xác định ở trên, Luận văn sử dụng nhiều phƣơng pháp nghiên cứu khác nhau: Để hoàn thành các mục tiêu nghiên cứu trên, luận văn sẽ sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể sau: * Phương pháp thu thập dữ liệu Tác giả tiến hành thu thập các dữ liệu là các văn bản quy định của Nhà nƣớc về xây dựng NTM, các văn bản, báo cáo tình hình xây dựng NTM của
7 huyên Cẩm Thủy, các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học nhƣ giáo trình, tài liệu tham khảo, các luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, các bài báo, tạp chí có liên quan đến xây dựng NTM…Đây chính là những dữ liệu để tác giả viết tổng quan lý luận về xây dựng NTM. Để tiến hành điều tra chúng tôi sử dụng phƣơng pháp điều tra sau: - Phƣơng pháp điều tra nhanh nông thôn (RRA-Rapid Rural Appraisai): Mô tả các nhóm tiếp cận và các phƣơng pháp nhằm giúp cho ngƣời dân địa phƣơng có thể chia sẻ và phát huy các kinh nghiệm sống cũng nhƣ giúp họ biết phân tích các điều kiện để lập và thực hiện kế hoạch. - Phƣơng pháp đánh giá nông thôn có sự tham gia (PRA-Participatory Rural Appraisal): Phƣơng pháp PRA cơ bản đƣợc áp dụng để tạo lập mối quan hệ với cộng đồng địa phƣơng, làm việc theo nhóm và phỏng vấn linh hoạt. Đây là một phƣơng pháp dùng để giao lƣu với ngƣời dân, hiểu đƣợc họ, học hỏi từ họ. Qua đó đánh giá đƣợc vai trò của ngƣời dân trong xây dựng NTM tại địa phƣơng và những kinh nghiệm trong công tác quản lý về xây dựng NTM của ngƣời dân địa phƣơng. PRA là một tập hợp các phƣơng pháp, các cách tiếp cận, các cách ứng xử cho phép ngƣời tham gia đƣa ra và phân tích đƣợc các thực tế cuộc sống của họ và các điều kiện khác để tự họ có thể đƣa ra kế hoạch hành động cũng nhƣ theo dõi và đánh giá các kết quả của việc thực hiện các kế hoạch do họ đƣa ra. PRA sử dụng một loạt các phƣơng pháp nhằm tạo điều kiện cho ngƣời dân đƣa ra, chia sẻ, tranh luận và phân tích các thông tin thông qua việc sử dụng nhiều phƣơng pháp nhãn quan do chính ngƣời tham gia tạo nên. Trong phạm vi của đề tài, các phƣơng pháp PRA cơ bản đƣợc áp dụng là tạo lập mối quan hệ với cộng đồng địa phƣơng, làm việc theo nhóm và phỏng vấn linh hoạt. Thông qua UBND xã và nông thôn tiến hành lựa chọn những ngƣời dân nhiệt tình, ủng hộ, có khả năng cung cấp thông tin sâu rộng đồng thời thống nhất thời gian địa điểm làm việc để tiến hành các công cụ
8 PRA lựa chọn. Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng thông qua các câu hỏi, biểu mẫu, phiếu điều tra theo định hƣớng nội dung của đề tài. Bên cạnh việc điều tra các hộ dân chúng tôi còn sử dụng phƣơng pháp phỏng vấn KIP (Key Informant Panel) là phƣơng pháp phỏng vấn trực tiếp ngƣời nắm giữ thông tin quan trọng về đối tƣợng nghiên cứu. Đối tƣợng là gồm chủ tịch các xã, các trƣởng thôn, các cán bộ ở các phòng ban liên quan xây dựng nông thôn mới. Cụ thể, phƣơng pháp phỏng vấn đƣợc thực hiện đối với 60 cán bộ và ngƣời dân trên địa bàn huyện Cẩm Thủy, tác giả xây dựng bảng phỏng vấn có các câu hỏi liên quan đến thực trạng xây dựng NTM trên địa bàn huyện Cẩm Thủy [phụ lục], qua các thông tin đánh giá của các đối tƣợng để tổng hợp các đánh giá mang tính khách quan về thực trạng xây dựng NTM tại địa phƣơng. * Phương pháp xử lý số liệu - Phƣơng pháp thống kê, tổng hợp: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng trong việc thu thập, thống kê các đề tài nghiên cứu trong nƣớc và ngoài nƣớc có liên quan và tổng hợp số liệu, dữ liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu. - Phƣơng pháp so sánh: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng trong việc so sánh các dữ liệu trong khoảng thời gian nghiên cứu để thấy đƣợc những thay đổi trong xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy trong giai đoạn 2018 - 2022 (05 năm). - Phƣơng pháp phân tích đánh giá: Căn cứ vào các dữ liệu đã thu thập đƣợc, tác giả tiến hành phân tích, đánh giá để thấy đƣợc những ƣu, nhƣợc điểm của công tác xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy trong giai đoạn 2018 - 2022, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện. Ngoài ra, luận văn còn sử dụng các phƣơng pháp đồ thị, biểu đồ... để minh họa trong một số nội dung cụ thể. 6. Những đóng góp của luận văn 6.1. Về mặt khoa học + Nghiên cứu góp phần làm rõ một số vấn đề lý luận về công tác xây dựng nông thôn mới.
9 6.2. Về mặt thực tiễn Trên cơ sở tìm hiểu, đánh giá thực trạng triển khai xây dựng NTM của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hoá, tác giả đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác xây dựng NTM trong giai đoạn 2023 - 2025 định hƣớng 2030, do đó đề tài luận văn là tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên và những nhà quản lý trong lĩnh vực phát triển và xây dựng nông thôn mới. 7. Bố cục luận văn Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục và Tài liệu tham khảo, nội dung luận văn bao gồm 03 chƣơng nhƣ sau: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới. Chƣơng 2: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. Chƣơng 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về xây dựng nông thôn mới của huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa.