Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:116

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi trong thời gian qua, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Trường trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi

BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ -----------/------------- --------/------- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ HỮU VIỆT QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ DUNG QUẤT, TỈNH QUẢNG NGÃI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thừa Thiên Huế - Năm 2017
BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ -----------/------------- --------/------- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ HỮU VIỆT QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ DUNG QUẤT, TỈNH QUẢNG NGÃI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN NGỌC THAO Thừa Thiên Huế - Năm 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi” là công trình khoa học do bản thân tôi nghiên cứu. Các thông tin, số liệu đưa vào sử dụng trong Luận văn đã được trích dấn đầy đủ và đúng theo quy định. Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2017 Học viên Võ Hữu Việt
LỜI CẢM ƠN Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến lãnh đạo, cán bộ, giảng viên của Học viện Hành chính Quốc gia và Học viện Hành chính Quốc gia khu vực miền Trung đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu tại Học viện. Trong quá trình thực hiện luận văn “Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi”, tôi đã nhận được sự hướng dẫn tận tình và chu đáo của TS. Nguyễn Ngọc Thao. Xin được nói lời cảm ơn sâu sắc đến Thầy về sự chỉ bảo, giúp đỡ này. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Lãnh đạo Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, Phòng Kế toán – Tài vụ và các Phòng, Khoa, đơn vị trực thuộc Trường đã tạo điều kiện và cung cấp thông tin, tài liệu, đóng góp ý kiến giúp tôi hoàn thành luận văn. Dù đã rất cố gắng, song khó tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của các thầy, cô giáo và bạn bè đồng nghiệp để luận văn được bổ sung, hoàn thiện. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2017 Học viên Võ Hữu Việt
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn .................................................................. 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ...................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................. 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 4 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu luận văn .............................. 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ...................................................... 6 7. Kết cấu của luận văn ...................................................................................... 6 Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG ............................................................................. 8 1.1. Tổng quan về quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập ........ 8 1.1.1. Khái quát chung về đơn vị sự nghiệp công lập.................................... 8 1.1.2. Nguồn thu và nhiệm vụ chi trong các đơn vị sự nghiệp công lập .....14 1.1.3. Quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập .....................17 1.2. Nội dung quản lý tài chính trong đơn vị sự nghiệp công ...........................25 1.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý tài chính trong tổ chức công ......................25 1.2.2. Nguồn tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập ..........................28 1.2.3. Quy trình quản lý tài chính ................................................................29 1.2.4. Quy chế chi tiêu nội bộ ......................................................................35 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra quản lý tài chính trong đơn vị công ...................39 1.3. Kinh nghiệm của một số nước trong quản lý tài chính các đơn vị sự nghiệp công lập ................................................................................................40 1.3.1. Kinh nghiệm của một số nước ...........................................................40 1.3.2. Những bài học kinh nghiệm...............................................................44 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ....................................................................................46 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ DUNG QUẤT, TỈNH QUẢNG NGÃI ........47
2.1. Thực trạng công tác dạy nghề ở tỉnh Quảng Ngãi ....................................47 2.1.1. Về quy mô đào tạo .............................................................................47 2.1.2. Về cơ cấu ...........................................................................................49 2.1.3. Về chất lượng đào tạo nghề ...............................................................57 2.2. Công tác quản lý tài chính tại trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi ...........................................................................59 2.2.1. Giới thiệu về Trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi ...........................................................................................59 2.2.2. Thực trạng công tác Quản lý tài chính tại trường Công tác quản lý tài chính tại trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi .......60 2.3. Đánh giá công tác quản lý tài chính tại trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi ...............................................................................75 2.3.1. Những kết quả đạt được .....................................................................75 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân .........................................................77 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ....................................................................................81 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ DUNG QUẤT ......................................................................................................82 3.1. Định hướng ...............................................................................................82 3.1.1. Các chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển dạy nghề ........82 3.1.2. Dự báo nhu cầu lao động qua đào tạo nghề đến năm 2020 ...............84 3.1.3. Định hướng hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường CĐN KTCN Dung Quất trong nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ......................85 3.1.4. Định hướng hoàn thiện quản lý tài chính tại Trường CĐN KTCN Dung Quất ....................................................................................................85 3.2 Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại trường CĐN KTCN Dung Quất ........................................................................................................86 3.2.1. Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ tổ chức bộ máy, biên chế tài chính đối với
trường cao đẳng nghề ...................................................................................86 3.2.2. Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý tài chính ....................................88 3.2.3. Hoàn thiện công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tài chính ...........89 3.2.4. Giải pháp hoàn thiện chính sách học phí ...........................................93 3.2.5. Xã hội hóa giáo dục, đa dạng hóa nguồn lực tài chính ......................94 3.2.6. Củng cố nâng cao chất lượng công tác quản lý tài chính ..................97 3.2.7. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý tài chính ....98 3.3. Kiến nghị ...................................................................................................99 3.3.1. Đối với Chính phủ .............................................................................99 3.2.2. Đối với Bộ lao động Thương binh xã hội ..........................................99 3.3.3. Đối với chính quyền, ban ngành các cấp của tỉnh Quảng Ngãi .......100 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ..................................................................................101 KẾT LUẬN .......................................................................................................102 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................103
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Kết quả tuyển sinh học nghề giai đoạn 2012 - 2016 trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi ..................................................................................................... 47 Bảng 2.2. Bảng so sánh số lượng đội ngũ giáo viên tại các trường Dạy nghề trên địa bàn Tỉnh năm 2012 và 2016............................................................... 52 Bảng 2.3. Thống kê đội ngũ cán bộ quản lý năm 2016 tại các trường dạy nghề trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi .......................................................................... 54 Bảng 2.4. Nguồn tài chính của trường CĐN KTCN Dung Quất .................... 65 Bảng 2.5. Mức thu học phí tại Trường CĐN KTCN Dung Quất ................... 67 Bảng 2.6. Tổng nguồn kinh phí chi thường xuyên của Trường giai đoạn từ năm 2014-2016................................................................................................ 68 Bảng 2.7. Cơ cấu các khoản chi thường xuyên từ nguồn ngân sách nhà nước tại Trường CĐN KTCN Dung Quất ................................................................ 69
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Cơ cấu trình độ đào tạo nghề tại các trường dạy nghề ............... 48 trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi .......................................................................... 48 Biểu đồ 2.2. Số lượng trường dạy nghề công lập trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi năm 2006 và giai đoạn 2011 – 2016 ............................................................... 50 Biểu đồ 2.3. Cơ cấu nhóm ngành nghề đào tạo tại các trường dạy nghề công lập trên địa bàn Tỉnh giai đoạn 2012 – 2016................................................... 51 Biểu đồ 2.4. Mức thu học phí của Trường CĐN KTCN Dung Quất .............. 67 Biểu đồ 2.5. Nguồn kinh phí NSNN cấp chi thường xuyên và nguồn thu học phí của Trường từ năm 2014 - 2016. ............................................................ 68 Biểu đồ 2.6. Cơ cấu các khoản chi thường xuyên từ NSNN tại Trường ........ 70 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của trường ............................................................. 64
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Quản lý tài chính là một bộ phận, một khâu của quản lý kinh tế xã hội và là khâu quản lý mang tính tổng hợp. Quản lý tài chính được coi là hợp lý, có hiệu quả nếu nó tạo ra được một cơ chế quản lý thích hợp, có tác động tích cực tới các quá trình kinh tế xã hội theo các phương hướng phát triển đã được hoạch định. Việc quản lý, sử dụng nguồn tài chính ở các đơn vị sự nghiệp có liên quan trực tiếp đến hiệu quả kinh tế xã hội do đó phải có sự quản lý, giám sát, kiểm tra nhằm hạn chế, ngăn ngừa các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng trong khai thác và sử dụng nguồn lực tài chính đồng thời nâng cao hiệu quả việc sử dụng các nguồn tài chính. Trong đơn vị sự nghiệp, Nhà nước là chủ thể quản lý, đối tượng quản lý là tài chính đơn vị sự nghiệp. Tài chính đơn vị sự nghiệp bao gồm các hoạt động và quan hệ tài chính liên quan đến quản lý, điều hành của Nhà nước trong lĩnh vực sự nghiệp. Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định nguồn nhân lực chất lượng cao trong đó nhân lực qua đào tạo nghề là một trong ba trụ cột tăng trưởng và phát triển bền vững kinh tế Việt nam. Nâng cao chất lượng đào tạo nghề là yêu cầu là đòi hỏi của đất nước nhằm góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao năng lực cạnh tranh. Trong thời gian qua dạy nghề Việt nam đã được Nhà nước và Xã hội quan tâm về tài chính và các nguồn lực khác nhằm nâng cao năng lực dạy nghề. Nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội thời CNH, HĐH trong những năm qua chi ngân sách Nhà nước cho hoạt động giáo dục đào tạo nghề đã không ngừng tăng lên góp phần quan trọng vào việc tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo thực hiện công bằng xã hội góp phần phát triển kinh tế xã hội bền vững. 1
Hệ thống các trường dạy nghề ngày càng phát triển cả về số lượng và qui mô, đáp ứng được nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề cho xã hội. Bên cạnh những thành tựu đạt được các trường dạy nghề cũng gặp rất nhiều khó khăn thách thức cạnh tranh giữa các trường để làm thế nào tuyển sinh trong khi nhận thức của toàn xã hội về giáo dục nghề nghiệp chưa cao, chưa thật sự coi trọng giáo dục nghề nghiệp. Nhà nước ta có chủ trương xã hội hóa giáo dục dịch chuyển dần từ cơ chế bao cấp sang tự chủ về tài chính đòi hỏi các trường quản lý và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính đồng thời nâng cao chất lượng dạy nghề. Nền kinh tế Việt nam đã chuyển mạnh sang nền kinh tế thị trường theo cơ chế định hướng XHCN tuy nhiên cơ chế tài chính cho giáo dục đào tạo nói chung và đào tạo nghề nói riêng chuyển biến rất chậm vẫn còn nhiều bất cập chưa phát huy hết hiệu quả trong hoạt động tài chính để nâng cao năng lực dạy nghề. Những năm qua công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất – tỉnh Quảng Ngãi luôn đạt được những thành công như: tạo quyền tự chủ, chủ động cho đơn vị trong việc quản lý chi tiêu tài chính; từng bước giảm bớt sự can thiệp của cơ quan quản lý ở cấp trên; và đặc biệt là thu nhập của người lao động từng bước được cải thiện, phân phối tiền lương của đơn vị đã gắn với hiệu quả chất lượng công việc thông qua quy chế chi tiêu nội bộ. Đơn vị đã chủ động trong việc rà soát, xắp sếp lại bộ máy hoạt động của đơn vị mình tinh gọn, tiết kiệm chi phí hoạt động. Tuy vậy hạn chế lớn nhất là đơn vị phải sử dụng 40% nguồn thu để thực hiện cải cách tiền lương nên gặp khó khăn khi thực hiện cơ chế tự chủ. Bên cạnh đó nhận thức của một số cán bộ – viên chức về cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập còn hạn chế, chưa đầy đủ, vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự bao cấp của Nhà nước. Quy chế chi tiêu nội bộ, phân phối thu nhập còn mang tính bình quân, chưa thật sự khuyến khích người lao động; khi mở rộng hoạt động dịch vụ còn chạy theo số lượng mà không quan tâm đến chất lượng. Cơ chế 2
đặt hàng, giao nhiệm vụ cung ứng dịch vụ công chưa được quan tâm đúng mức. Những hạn chế này có nguyên nhân chủ yếu, cơ bản từ việc quản lý tài chính của đơn vị chưa thưc sự đi vào quy chuẩn và chưa được hoàn thiện Xuất phát từ đặc điểm, tình hình thực tiễn trên tôi chọn chủ đề: “Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất – tỉnh Quảng Ngãi” để làm đề tài nghiên cứu luận văn với mong muốn tìm hiểu thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất đồng thời đề ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính, nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý tài chính tại Trường cho phù hợp với xu hướng phát triển đất nước, phát huy tối đa việc sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính của Nhà trường. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Hiện nay, việc thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở nước ta luôn được xác định là một trong những nội dung trọng tâm của cải cách tài chính công – là vấn đề quan trọng trong chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước ở nước ta. Do đó, các nhà quản lý cũng như nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Tính đến nay, đã có những công trình nghiên cứu về cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc các lĩnh vực khác nhau. Có thể nêu lên một số đề tài, một số công trình nghiên cứu tại Việt Nam như sau: - Luận văn tốt nghiệp thạc sỹ là Đề tài: “Quản lý chi tiêu công ở Việt Nam” của tác giả Vũ Thị Hạnh, bảo vệ năm 2008; - Luận văn tốt nghiệp thạc sỹ là Đề tài: “ Hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk ” của tác giả Nguyễn Thị Thu Hà, bảo vệ năm 2012. - Luận văn tốt nghiệp thạc sỹ là Đề tài: “Hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại Trung tâm Công viên cây xanh Huế tỉnh Thừa Thiên Huế ” của tác giả Đặng Hữu Hợp, bảo vệ năm 2014. 3
- Nguyễn Ngọc Châu(2009), Quản lý nhà nước về dạy nghề - Thực trạng và giải pháp, Luận văn Thạc sĩ ngành Quản lý hành chính công, Học viện chính trị - Hành chính. - Hồ Thị Ngọc Hương (2015), Quản lý Nhà nước về tài chính trong các Trường Trung cấp nghề trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. Tuy nhiên, hiện tại chưa có đề tài nào đề cập đến nội dung Quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu -Mục đích Đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi trong thời gian qua, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Trường trong thời gian tới. - Nhiệm vụ Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất làm cơ sở khoa học để phân tích công tác quản lý tài chính của Trường. Nghiên cứu, đánh giá thực trạng về công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất giai đoạn 2013-2015 nhằm chỉ ra những kết quả đã đạt được, những mặt còn tồn tại và nguyên nhân. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm góp phần hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển Trường trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu về công tác quản lý tài chính của Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi và thực tiễn vấn đề này tại Trường. 4
- Phạm vi nghiên cứu *Về mặt không gian: Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất tỉnh Quảng Ngãi. *Về mặt thời gian: Nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính giai đoạn 2013 – 2015 và đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện công tác này giai đoạn tiếp theo. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu luận văn - Phương pháp luận Đề tài sử dụng phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử kết hợp với những nguyên lý cơ bản của khoa học kinh tế. -Phương pháp cụ thể Nghiên cứu những vấn đề lý luận liên quan đến công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất. Đồng thời vận dụng các phương pháp: phương pháp thống kê, phân tích tổng hợp, so sánh và chứng minh, thu thập thông tin, phương pháp chuyên gia, tổng kết kinh nghiệm để phân tích thực tiễn công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất. Thứ nhất, bằng việc tổng hợp, phân loại và đi sâu nghiên cứu các văn bản pháp luật, quy phạm pháp luật, văn bản quản lý, công trình khoa học và các tài liệu có liên quan để nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về quản lý tài tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất: làm rõ khái niệm, đặc điểm, vai trò, nguyên tắc và các nội dung cơ bản về công tác quản lý tài chính… từ đó thống nhất khung lý thuyết làm cơ sở cho việc phân tích công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất. Thứ hai, sử dụng khung lý thuyết đã chọn để thống nhất các thông tin cần thu thập, đối tượng cung cấp thông tin, địa điểm, thời gian và phương pháp thu thập thông tin 5
Thứ ba, tiến hành thu thập thông tin, số liệu cơ bản, bao gồm: *Số liệu thứ cấp - Số liệu từ website, số liệu từ phòng Kế toán – Tài vụ của Trường và một số Phòng, Khoa, đơn vị liên quan để đánh giá thực trạng công quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất. - Số liệu thông qua các đợt thẩm tra quyết toán tài chính, tự kiểm tra tài chính hàng năm và cán bộ lãnh đạo của Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất về thực trạng công tác quản lý tài chính. -Thứ tư, trên cơ sở các thông tin đã thu thập, tiến hành tổng hợp, phân tích các nhân tố ảnh hưởng, đánh giá những kết quả đạt được, những tồn tại và nguyên nhân hạn chế của công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất giai đoạn 2013-2015. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Trên cơ sở nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn, luận văn đã có những đóng góp sau: - Hệ thống hóa và phát triển những vấn đề lý luận về quản lý các nguồn lực tài chính đầu tư cho dạy nghề và công tác quản lý các nguồn lực tài chính. - Phân tích, đánh giá một cách toàn diện về thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất trong thời gian qua, xác định những kết quả đã đạt được cũng như hạn chế và nguyên nhân hạn chế của công tác quản lý tài chính trong giai đoạn hiện nay. - Trên cơ sở những định hướng, quan điểm về phát triển hoạt động dạy nghề đưa ra một số giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất. 7. Kết cấu của luận văn Gồm phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục các chữ viết tắt, danh mục các biểu bảng, danh mục các biểu đồ, luận văn được trình bày gồm 3 chương: 6
Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công Chương 2: Thực trạng quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi. Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý Tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi. 7
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG 1.1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP 1.1.1. Khái quát chung về đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.1.1. Khái niệm Đơn vị sự nghiệp công Tổ chức công là những đơn vị được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thành lập nhằm quản lý Nhà nước về một lĩnh vực nào đó hoặc thực hiện một nhiệm vụ chuyên môn nhất định. Tổ chức công là tổ chức được nhà nước thành lập hoặc cho phép thành lập hoạt động vì mục tiêu công, phục vụ lợi ích chung của cộng đồng trên cơ sở các quy định của pháp luật. Đơn vị sự nghiệp công lập là những đơn vị do Nhà nước thành lập hoạt động có thu thực hiện cung cấp các dịch vụ xã hội công cộng và các dịch vụ nhằm duy trì sự hoạt động bình thường của các ngành kinh tế quốc dân. Các đơn vị này hoạt động trong các lĩnh vực y tế, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ và môi trường, văn học nghệ thuật, thể dục thể thao, sự nghiệp kinh tế, dịch vụ việc làm... Đơn vị sự nghiệp công lập được xác định dựa vào các tiêu chuẩn sau: - Có văn bản quyết định thành lập đơn vị sự nghiệp của cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương hoặc địa phương. - Được Nhà nước cung cấp kinh phí và tài sản để hoạt động thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn và được phép thực hiện một số khoản thu theo chế độ Nhà nước quy định. - Có tổ chức bộ máy, biên chế và bộ máy quản lý tài chính kế toán theo chế độ Nhà nước hiện hành. 8
- Đơn vị sự nghiệp mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để phản ánh các khoản kinh phí thuộc ngân sách nhà nước theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước; được mở tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước để phản ánh các khoản thu, chi của hoạt động dịch vụ. - Thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước: Đơn vị sự nghiệp có các hoạt động dịch vụ phải đăng ký, kê khai, nộp đủ các loại thuế và các khoản khác (nếu có), được miễn, giảm thuế theo quy định của pháp luật. - Được huy động vốn và vay vốn tín dụng: Đơn vị sự nghiệp có hoạt động dịch vụ được vay vốn của các tổ chức tín dụng, được huy động vốn của cán bộ, viên chức trong đơn vị để đầu tư mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động sự nghiệp, tổ chức hoạt động dịch vụ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và tự chịu trách nhiệm trả nợ vay theo quy định của pháp luật. - Việc quản lý và sử dụng tài sản: Đơn vị thực hiện đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản nhà nước theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước tại đơn vị sự nghiệp. Đối với tài sản cố định sử dụng vào hoạt động dịch vụ phải thực hiện trích khấu hao thu hồi vốn theo quy định áp dụng cho các doanh nghiệp nhà nước. Số tiền trích khấu hao tài sản cố định và tiền thu từ thanh lý tài sản thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước đơn vị được để lại bổ sung Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp. Số tiền trích khấu hao, tiền thu thanh lý tài sản thuộc nguồn vốn vay được dùng để trả nợ vay. Trường hợp đã trả đủ nợ vay, đơn vị được để lại bổ sung Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp đối với số còn lại (nếu có). 1.1.1.2. Đặc điểm của đơn vị sự nghiệp công lập Thứ nhất, đơn vị sự nghiệp công lập là một tổ chức hoạt động theo nguyên tắc phục vụ xã hội, không vì mục đích lợi nhuận. Trong nền kinh tế thị trường, các sản phẩm, dịch vụ do hoạt động sự nghiệp tạo ra đều có thể trở thành hàng hoá cung ứng cho mọi thành phần trong xã hội. Việc cung ứng các hàng hoá này cho thị trường chủ yếu không vì mục đích lợi nhuận như hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhà nước tổ chức, duy trì và 9
tài trợ cho các hoạt động sự nghiệp để cung cấp những sản phẩm, dịch vụ cho thị trường trước hết nhằm thực hiện vai trò của Nhà nước trong việc phân phối lại thu nhập và thực hiện các chính sách phúc lợi công cộng khi can thiệp vào thị trường nhằm, hỗ trợ cho các ngành, các lĩnh vực kinh tế hoạt động bình thường, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, đảm bảo nguồn nhân lực, thúc đẩy hoạt động kinh tế phát triển và ngày càng đạt hiệu quả cao hơn, đảm bảo và không ngừng nâng cao đời sống, sức khoẻ, văn hoá, tinh thần của nhân dân. Thứ hai, các tổ chức công được thành lập và hoạt động trên cơ sở của pháp luật. Với các tổ chức công thì đây là các cơ quan thực hiện các công việc trên cơ sở chấp hành các nhiệm vụ pháp luật, chỉ đạo thực hiện các chủ trương kế hoạch của nhà nước. Đối với các cơ quan này trực tiếp hoặc gián tiếp trực thuộc cơ quan quyền lực của nhà nước, chịu sự lãnh đạo, giám sát, kiểm tra của các cơ quan quyền lực nhà nước, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước cơ quan quyền lực đó. Thứ ba, sản phẩm của các đơn vị sự nghiệp công lập là sản phẩm mang lại lợi ích chung có tính bền vững và gắn bó hữu cơ với quá trình tạo ra của cải vật chất và giá trị tinh thần. Sản phẩm, dịch vụ do hoạt động sự nghiệp tạo ra chủ yếu là những giá trị về tri thức, văn hoá, phát minh, sức khoẻ, đạo đức, các giá trị về xã hội... Mặt khác, sản phẩm của các hoạt động sự nghiệp chủ yếu tạo ra các "hàng hoá công cộng" ở dạng vật chất và phi vật chất, phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp quá trình tái sản xuất xã hội. Việc sử dụng những "hàng hoá công cộng" do hoạt động sự nghiệp tạo ra làm cho quá trình sản xuất của cải vật chắt được thuận lợi và ngày càng đạt hiệu quả cao. Vì vậy, hoạt động sự nghiệp luôn gắn bó hữu cơ và tác động tích cực đến quá trình tái sản xuất xã hội. Thứ tư, hoạt động sự nghiệp trong các đơn vị sự nghiệp công lập luôn gắn liền và bị chi phối bởi các chương trình phát triển kinh tế xã hội của Nhà nước. 10
Với chức năng của mình, Chính phủ luôn tổ chức, duy trì và đảm bảo hoạt động sự nghiệp để thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội. Để thực hiện những mục tiêu kinh tế - xã hội nhất định. Chính phủ tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia như: Chương trình xoá mù chữ, Chương trình chăm sóc sức khoẻ cộng đồng, Chương trình dân số - kế hoạch hoá gia đình, chương trình phòng chống AIDS, Chương trình xoá đói giảm nghèo, Chương trình phủ sóng phát thanh truyền hình... Những chương trình mục tiêu quốc gia này chỉ có Nhà nước, với vai trò của mình mới có thể thực hiện một cách triệt để và có hiệu quả, nếu để tư nhân thực hiện, mục tiêu lợi nhuận sẽ lấn chiếm mục tiêu xã hội và dẫn đến hạn chế việc tiêu dùng sản phẩm hoạt động sự nghiệp, từ đó kìm hãm sự phát triển của xã hội. 1.1.1.3. Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập Có nhiều cách phân loại nhưng tựu chung lại có 2 loại cơ bản là: - Các tổ chức hành chính bao gồm: Các Bộ; cơ quan ngang Bộ; cơ quan thuộc Chính Phủ; Văn phòng Quốc hội; Văn phòng Chủ tịch nước; Toà án nhân dân các cấp; Viện Kiểm sát nhân dân các cấp; Văn phòng hội đồng nhân dân, Văn phòng uỷ ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND các tỉnh thành phố trực thuộc TW; Văn phòng hội đồng nhân dân, Văn phòng uỷ ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND các quận huyện, thành phố thị xã thuộc tỉnh thành phố thuộc TW. - Các tổ chức sự nghiệp bao gồm các đơn vị sự nghiệp có vai trò quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ công cho xã hội như: giáo dục đào tạo, y tế, văn hoá, thể thao, khoa học công nghệ, sự nghiệp kinh tế... Căn cứ vào nguồn thu sự nghiệp, đơn vị sự nghiệp được phân loại để thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính gồm 3 loại: Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp tự bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động thường xuyên (gọi tắt là đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm chi phí hoạt động); Đơn vị có nguồn thu sự nghiệp tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động thường xuyên, phần còn lại được ngân sách nhà nước cấp (gọi tắt là đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm một phần chi phí 11