Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:107

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã qua thực tiễn ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA DƢƠNG ĐINH THỊ THUẬN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƢ JÚT, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮK LẮK, NĂM 2017 1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA DƢƠNG ĐINH THỊ THUẬN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƢ JÚT, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. TRƢƠNG QUỐC CHÍNH ĐẮK LẮK, NĂM 2017 2
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Trương Quốc Chính. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong luận văn là chính xác, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. 3
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn “Thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông” là kết quả của sự cố gắng, nỗ lực nghiên cứu của bản thân; sự giúp đỡ, tạo điều kiện từ phía đội ngũ cán bộ, công chức huyện Cư Jút. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Trương Quốc Chính, người hướng dẫn khoa học, đã tận tâm giúp đỡ tôi trong suốt quá trình xây dựng và hoàn thiện luận văn. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, đồng nghiệp và bạn bè đã động viên, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực hiện luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn Dƣơng Đinh Thị Thuận 4
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................... 3 LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... 4 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................... 8 DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................. 8 MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 9 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 9 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................. 11 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn ........................................ 13 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ......................................... 14 4.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................... 14 4.2. Phạm vi nghiên cứu. ...................................................................................... 14 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................. 14 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................... 15 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................... 15 Chƣơng 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ....................................... 17 1.1. Một số vấn đề về công chức cấp xã và thực hiện chính sách .................. 17 1.1.1. Cấp xã và chính quyền cấp xã ................................................................. 17 1.1.2. Cán bộ, công chức cấp xã ........................................................................ 21 1.1.3. Khái niệm chính sách công và thực hiện chính sách công ...................... 25 1.2. Chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã.............................. 28 1.2.1. Khái niệm chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ............ 28 1.2.2. Nội dung chính sách đãi ngội đối với cán bộ, công chức cấp xã ............. 29 1.2.3. Nội dung thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ........................................................................................................ 34 5
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã .................................................................... 39 1.3.1. Yếu tố chính trị: .......................................................................................... 39 1.3.2. Yếu tố kinh tế: ............................................................................................. 40 1.3.3. Yếu tố pháp lý: ............................................................................................ 41 1.3.4. Yếu tố tâm lý xã hội: ................................................................................... 42 Tiểu kết chương 1.................................................................................................. 43 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ Ở HUYỆN CƢ JÚT, TỈNH ĐẮK NÔNG ..................................................................................................... 45 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và đ c đi m đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút tỉnh Đắk Nông....................................................... 45 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ............................................................ 45 2.1.2. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút tỉnh Đắk Nông .......... 49 2.2. Thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông .......................................................................... 53 2.2.1. Công tác tổ chức triển khai thực hiện chính sách đãi ngộ........................ 53 2.2.2. Đánh giá kết quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông ....................................................... 59 2.2.3. Những vấn đề đặt ra từ thực tiễn thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông ................................. 73 Tiểu kết chương 2.................................................................................................. 77 Chƣơng 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ CỦA HUYỆN CƢ JÚT, TỈNH ĐẮK NÔNG HIỆN NAY ...................................... 79 3.1. Quan đi m đổi mới chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã giai đoạn hiện nay ....................................................................................... 79 6
3.1.1. Đổi mới và hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ................................................................................................. 79 3.1.2. Đổi mới và hoàn thiện chính sách đãi ngộ cho CBCC cấp xã cần phải đặt trong tiến trình đổi mới và hoàn thiện các chính sách của Nhà nước đối với cán bộ, công chức nhà nước . ........................................................................ 81 3.1.3. Đổi mới, hoàn thiện chính sách tạo động lực cho CBCC cấp xã nhằm từng bước xây dựng và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã theo hướng chuyên nghiệp hoá. ............................................................................................................ 82 3.1.4. Đổi mới và hoàn thiện chính sách đãi ngộ cho CBCC cấp xã cần phải đảm bảo sự nhất quán và đồng bộ trên tất cả các mặt, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội của đất nước cũng như từng địa phương trong từng giai đoạn phát triển nhất định. ............................................................................ 84 3.2. Một số giải pháp nhằm đổi mới việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông .......................... 85 3.2.1. Đối với chính sách tiền lương, phụ cấp ..................................................... 85 3.2.2. Đối với chính sách hưu trí và bảo hiểm..................................................... 87 3.2.3. Về tuyển dụng và sử dụng công chức......................................................... 89 3.2.4. Luân chuyển cán bộ .................................................................................... 92 3.2.5. Về công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức ................................... 94 3.2.6. Tăng cường kinh phí và các nguồn lực để tổ chức thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ................................................... 97 3.3. Một số kiến nghị ........................................................................................ 98 Tiểu kết chương 3................................................................................................ 100 KẾT LUẬN...................................................................................................... 102 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 104 7
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ cái viết tắt Chữ viết đầy đủ BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CBCC Cán bộ, công chức CCHC Cải cách hành chính ĐTBD Đào tạo, bồi dưỡng HCNN Hành chính nhà nước HĐND Hội đồng nhân dân QLNN Quản lý nhà nước DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Cơ cấu trình độ của đội ngũ cán bộ chuyên trách cấp xã huyện Cư Jút năm 2016………………………………………………………………………..51 Bảng 2.2. Cơ cấu trình độ của đội ngũ công chức cấp xã huyện Cư Jút năm 2016…………………………………………………………………………52 Bảng 2.3. Bảng lương của cán bộ cấp xã ........................................................ 65 8
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Mỗi chính đảng trong một quốc gia dân tộc muốn xác lập và duy trì được quyền lực chính trị thì phải có những con người chính trị (đội ngũ cán bộ, công chức) được tổ chức chặt chẽ theo những nguyên tắc và có phương thức hoạt động nhất định. Đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) chính là những người xác lập vị trí chính trị của chính đảng, xây dựng và triển khai những chủ trương chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống. Do đó, công tác cán bộ nói chung và chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức nói riêng là yếu tố tác động và ảnh hưởng trực tiếp tới sự quyết tâm, tính năng động và tích cực của chính đội ngũ cán bộ, công chức, có vị trí quyết định trực tiếp tới sự ổn định và phát triển của cách mạng, của Đảng, Nhà nước và dân tộc. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước ở cấp cơ sở. Họ là những người gần dân nhất, trực tiếp đưa đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống, trực tiếp phục vụ nhân dân. Bản chất của Đảng, của chế độ "của dân, do dân, vì dân" cũng được thể hiện trực tiếp qua đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Do đó chính sách của Đảng và Nhà nước ta có đến được với dân, có tạo được sức mạnh từ đông đảo quần chúng nhân dân để thực hiện thành công các hoạt động kinh tế xã hội ở cấp cơ sở hay không? phụ thuộc trực tiếp vào năng lực và sự vững mạnh của đội ngũ cán bộ, công chức này. Quá trình đổi mới 30 năm qua, chúng ta đã thu được những thành quả vô cùng quan trọng trên mọi mặt, đời sống của nhân dân không ngừng được nâng cao, quyền làm chủ của nhân dân được bảo đảm, vị thế của đất nước ta ngày càng được khẳng định vững chắc. Một trong những nguyên nhân sâu xa tạo nên những thành quả đó chính là việc Đảng và Nhà nước ta đã rất coi trọng công tác cán bộ, đã có những đổi mới mạnh mẽ chính sách đối với cán 9
bộ nói chung và đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị cơ sở nói riêng. Chúng ta đã bước đầu xây dựng được hệ thống chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã làm căn cứ cho các địa phương trên toàn quốc triển khai thực hiện một cách đồng bộ, bài bản và có kết quả hiệu quả tương đối sát hợp với tình hình thực tế ở cơ sở. Thực hiện chính sách cán bộ, công chức nói chung và chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông nói riêng đã có nhiều cố gắng nhằm thực hiện tốt nhất, với hiệu quả cao nhất những quy định của Đảng và Nhà nước về chính sách đã ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã. Hệ thống chính trị từ tỉnh đến cấp xã của huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông đã triển khai sâu rộng và thực hiện nghiêm chỉnh những chính sách của Đảng và Nhà nước đối với đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Bên cạnh đó, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông cũng đã có nhiều chính sách cụ thể đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để đội ngũ cán bộ, công chức yên tâm công tác phục vụ nhân dân, góp phần làm cho chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở tỉnh Đắk Nông không ngừng được nâng cao, ổn định chính trị được giữ vững, kinh tế-xã hội có những bước phát triển vững chắc, đời sống nhân dân ngày một được nâng cao, sự đồng thuận xã hội trong nhân dân được củng cố. Tuy nhiên, hiện nay chính sách cán bộ nói chung và chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nói riêng vẫn còn có những bất cấp chưa hợp lý nhất là ở những vùng cao, vùng xâu, vùng xa như huyện Cư Jút cần phải được tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện. Đó chính là lý do tôi chọn đề tài “Thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông” làm luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành quản lý công của mình. 10
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Những nội dung liên quan đến vấn đề chính sách cán bộ nói chung và chính sách đối với cán bộ ở cơ sở đã được một số nhà nghiên cứu dưới những góc độ khác nhau: xây dựng Đảng, luật học, xã hội học... Các công trình nghiên cứu các tác giả đã được công bố dưới dạng đề tài khoa học, chuyên đề, khảo sát, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ và các bài đăng tải trên các tạp chí sách, báo... Hoàng Chí Bảo (2000), Nghiên cứu một số vấn đề nhằm củng cố và tăng cường hệ thống chính trị ở cơ sở trong sự nghiệp đổi mới và phát triển ở nước ta hiện nay (đề tài độc lập cấp nhà nước - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, kỷ yếu khoa học tập I, II, III, 2000). [1]. Nguyễn Đăng Thành (2002), Chính sách và những vấn đề cơ bản chi phối việc hoạch định chính sách ở Việt Nam, (đề tài khoa học cấp bộ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Khoa học chính trị, 2002), [22]. Nguyễn Phú Trọng (2001): “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2001, [26]. Bùi Đình Phong (2002), Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ, Nxb Lao động, Hà Nội 2002, [19]. Nguyễn Đặng (2004), Chính sách, chế độ đối với những cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn, Nxb Lao động Thương binh và Xã hội, [8]. Phạm Công Khâm (2000), Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã vùng nông thôn đồng bằng sông Cửu Long hiện nay, Luận án tiến sỹ Khoa học Chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, [14]. Mai Đức Ngọc (2002), Nâng cao năng lực cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã vùng đồng bằng bắc bộ nước ta hiện nay, Luận văn thạc sĩ Chính trị học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, [15]. 11
Trương Thị Bạch Yến (2014), Tạo nguồn cán bộ, công chức xã người dân tộc thiểu số ở các tỉnh Tây Nguyên giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị, Học Viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, [35]. Ngoài ra còn nhiều công trình, bài viết của các nhà nghiên cứu đăng tải trên các sách, báo, tạp chí. Tiêu biểu như: Nguyễn Thế Vịnh (2009), Đổi mới chế độ, chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn, Tạp chí Tổ chức Nhà nước Số 1/2009, [32]. Nguyễn Văn Vinh (2012), Nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cấp theo tinh thần nghị quyết TW4 khóa XI, Tạp chí tổ chức nhà nước số 11/2012, [33]. Trần Tiến Quân (2013), Một số giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở ở nước ta hiện nay, Tạp chí quản lý nhà nước số 3/2013, [20]. Nguyễn Hồng Chuyên (2013), Vai trò của cán bộ, công chức cấp xã trong thực hiện pháp luật về dân chủ ở xã, phường, thị trấn, Tạp chí quản lý nhà nước số 5/2013, [7]. Nguyễn Minh Tuấn (2012), Mấy suy nghĩ về chính sách đãi ngộ cán bộ, công chức hiện nay, Tạp chí tuyên giáo số 3/2012, [27]. Nguyễn Huy Kiệm (2014), Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả của hệ thống chính trị cơ sở, Tạp chí tổ chức nhà nước số 3/2014, [18]. Nhìn chung, trên những bình diện khác nhau, các tác giả đã nghiên cứu một cách cơ bản, đi sâu, làm rõ và đưa ra những luận cứ khoa học cùng với những kinh nghiệm thực tiễn nhằm củng cố và tăng cường hệ thống chính trị ở cơ sở; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước; chu trình hoạch định chính sách và những quy định cụ thể về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công 12
chức xã, phường, thị trấn... Đó là nguồn tư liệu quý giá giúp tôi kế thừa trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài của mình. Trong số các nghiên cứu kể trên, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách đầy đủ về chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ hoạt động trong hệ thống chính trị ở cơ sở dưới góc độ của quản lý công, đặc biệt là đối với một tỉnh có nhiều đặc thù như ở tỉnh Đắk Nông. Vì vậy, tôi mạnh dạn nghiên cứu vấn đề này với mong muốn góp phần vào luận giải những vấn đề mà lý luận và thực tiễn đã và đang đặt ra cho chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông hiện nay. Đề tài nghiên cứu của tôi là độc lập chưa từng được công bố và trùng lắp với các đề tài đã có trước đây. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn - Mục đích nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã qua thực tiễn ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với công chức cấp xã trên địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. - Nhiệm vụ nghiên cứu: -Thu thập thông tin, tài liệu sơ cấp và thứ cấp để phục vụ cho việc nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. - Khảo sát đánh giá thực trạng việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông trong giai đoạn hiện nay . 13
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu về việc thực hiện chính sách đãi ngội đối với đội ngũ cán bộ chuyên trách và đội ngũ công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. 4.2. Phạm vi nghiên cứu. + Về nội dung: Luận văn nghiên cứu và làm rõ một số vấn đề từ thực trạng quá trình triển khai thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã trong đó tập trung vào một số lĩnh vực cơ bản như tiền lương, phụ cấp, bảo hiểm, chế độ hưu trí của cán bộ, đào tạo bồi dưỡng, luân chuyển, bổ nhiệm và chế độ khen thưởng kỷ luật đối với cán bộ, công chức từ thực tiễn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. + Phạm vi không gian: Địa bàn huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. + Phạm vi thời gian: Giai đoạn 2011 – 2015, các giải pháp được đề xuất cho giai đoạn 2017 - 2020. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận. Luận văn đươc triển khai nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận biện chứng duy vật; cơ sở lý luận là chủ nghĩa Mác -Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức, vai trò của chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức nói chung và trong hệ thống chính trị ở cơ sở nói riêng. - Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng kết hợp đồng thời nhiều phương pháp nghiên cứu để làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu, trong đó tập trung vào một số phương pháp cơ bản sau đây: - Phương pháp khảo cứu tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu có liên quan để có luận cứ khoa học cho việc thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, 14
công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông làm cơ sở để đánh giá thực trạng công tác này ở chương 2 của luận văn. - Phương pháp điều tra: Được tiến hành tại các cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông nhằm thu thập thông tin nhằm đánh giá thực trạng công tác thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở chương 2 làm cơ sở đề xuất các giải pháp nâng cao kết quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông ở chương 3 của luận văn. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Được sử dụng nhằm phân tích, đánh giá thực trạng công tác thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông, để từ đó chỉ ra những tồn tại, nguyên nhân làm cơ sở cho những giải pháp ở chương 3 - Phương pháp thống kê: Được tác giả sử dụng để xử lý các số liệu thu thập được từ kết quả điều tra, khảo sát. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Về lý luận Hệ thống lại một số vấn đề lý luận cơ bản về chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã; xác định được một số nội dung thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã. - Về thực tiễn Góp phần cải thiện chất lượng thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút. Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho học viên, sinh viên học viện Hành chính Quốc gia và những chuyên ngành khác có liên quan. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương gồm: 15
Chương 1: Lý luận chung về thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông. Chương 3: Quan điểm và giải pháp thực hiện chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cấp xã huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông hiện nay 16
Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐÃI NGỘ ĐỐI VỚI CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số vấn đề về công chức cấp xã và thực hiện chính sách 1.1.1. Cấp xã và chính quyền cấp xã 1.1.1.1. Khái niệm cấp xã Để quản lý đất nước, các quốc gia thường phân chia lãnh thổ của mình thành nhiều địa hạt lãnh thổ lớn nhỏ khác nhau và thiết lập trên đó các tổ chức bộ máy thực hiện chức năng quản lý nhà nước trên địa bàn gọi là các đơn vị hành chính. Các đơn vị hành chính được phân định theo thứ bậc với quy mô và thẩm quyền quản lý khác nhau - gọi là cấp hành chính [34, tr.39- 40]. Các tổ chức bộ máy được thiết lập trên các đơn vị hành chính có chức năng quản lý nhà nước trên địa bàn được gọi là tổ chức chính quyền. Tương ứng với mỗi cấp hành chính là một cấp chính quyền. Mỗi quốc gia trên thế giới quy định quy mô các đơn vị hành chính và số cấp hành chính có khác nhau. Ở nước ta, trong từng giai đoạn lịch sử, các cấp hành chính cũng được quy định khác nhau. Theo Điều 110 Hiến pháp 2013 thì, Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được phân định như sau: Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Tỉnh chia thành huyện, thị xã và thành phố thuộc tỉnh; thành phố trực thuộc trung ương chia thành quận, huyện, thị xã và đơn vị hành chính tương đương; Huyện chia thành xã, thị trấn; thị xã và thành phố thuộc tỉnh chia thành phường và xã; quận chia thành phường. 17
Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập nước ta có 4 cấp hành chính, Tương ứng với 4 cấp chính quyền đó là: trung ương, tỉnh, huyện và xã, [21]. Như vậy, theo Hiến pháp 2013, nước ta có 4 cấp hành chính đó là: cấp trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã. Trong hệ thống hành chính của Nhà nước ta, cấp xã là cấp có đơn vị hành chính nhỏ nhất. Song, đơn vị hành chính cấp xã là đơn vị hành chính cơ bản, là “tế bào” cấu thành nên đơn vị hành chính cấp huyện, cấp tỉnh và cả quốc gia. Do vậy, trong nhiều tài liệu, sách báo và văn bản hành chính “cấp xã” còn có tên gọi khác là “cấp cơ sở”. Theo quy định của pháp luật nhà nước Việt Nam hiện hành, ở mỗi cấp hành chính đều được thành lập trên đó các tổ chức Đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức đoàn thể nhân dân. Tất cả các tổ chức trên ở mỗi cấp hành chính hợp lại thành hệ thống chính trị của cấp đó. Trong đó, tổ chức chính quyền nhà nước giữ vai trò trung tâm, là nền tảng và là “rường cột” của hệ thống chính trị. Tóm lại: Cấp xã là cấp hành chính thấp nhất trong hệ thống tổ chức hành chính của nhà nước ta; Là cấp có đơn vị hành chính nhỏ nhất, song đây là đơn vị hành chính cơ bản, là “tế bào” cấu thành nên đơn vị hành chính cấp huyện, cấp tỉnh và cả quốc gia. 1.1.1.2. Chính quyền cấp xã Chính quyền cấp xã là cấp chính quyền thấp nhất trong hệ thống tổ chức hành chính của nhà nước ta, được thành lập trên từng đơn vị hành chính cấp xã, có chức năng quản lý nhà nước trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế- xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh ở địa bàn cấp xã theo quy định của pháp luật. Chính quyền cấp xã bao gồm Hội đồng nhân dân (HĐND) và Uỷ ban nhân dân (UBND). HĐND cấp xã là cơ quan quyền lực nhà nước ở 18
địa phương, do cử tri trong xã bầu ra, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân địa phương. Cơ cấu tổ chức HĐND cấp xã gồm: Chủ tịch, Phó chủ tịch và các đại biểu HĐND. Số lượng đại biểu HĐND cấp xã được quy định theo dân số và địa bàn của từng đơn vị hành chính cấp xã, thấp nhất là 25 đại biểu và cao nhất là 35 đại biểu. UBND cấp xã là cơ quan chấp hành của HĐND cùng cấp, đồng thời là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. UBND cấp xã do HĐND cấp xã bầu ra và phải được Chủ tịch UBND cấp trên trực tiếp phê chuẩn. Cơ cấu tổ chức của UBND cấp xã có từ 3 đến 5 thành viên, gồm: Chủ tịch, 1-2 Phó chủ tịch, và các uỷ viên. Giúp việc cho UBND xã có các công chức chuyên môn. Trong hệ thống chính quyền của Nhà nước ta, chính quyền cấp xã là cấp chính quyền thấp nhất, gần dân và trực tiếp với dân nhất. Chính quyền cấp xã vừa là cấp trực tiếp truyền đạt, phổ biến và tổ chức triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Pháp luật Nhà nước; vừa là cấp quản lý trực tiếp mọi hoạt động của đời sống kinh tế - xã hội diễn ra ở địa bàn cấp xã theo quy định của pháp luật. Địa bàn cấp xã là nơi định cư, sinh sống của các tầng lớp nhân dân, là nơi thường phát sinh những sáng kiến, kinh nghiệm cũng như những đề xuất, kiến nghị của quần chúng nhân dân qua việc vận dụng, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Pháp luật của Nhà nước trong sản xuất và đời sống. Vì vậy, chính quyền cấp xã là nơi đầu tiên và trực tiếp tiếp nhận, giải quyết những đề xuất, kiến nghị của các tầng lớp nhân dân với Đảng và Nhà nước; đồng thời là đầu mối tổng hợp báo cáo lên cấp trên xem xét giải quyết những đề xuất, kiến nghị của công dân vượt thẩm quyền. Có thể nói chính quyền cấp xã như là “những chiếc cầu nối liền giữa các tầng lớp nhân dân với Đảng và Nhà nước cấp trên”. 19
Khi bàn về vai trò của chính quyền cấp xã Chủ tịch Hồ Chí Minh đó từng viết: “Cấp xã là cấp gần gũi dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi việc đều xong xuôi” [9, tr.259]. Có thể nói chính quyền cấp xã có vị trí đặc biệt quan trọng trong hệ thống chính quyền nhà nước, sự ổn định và vững mạnh của chính quyền cấp xã là nhân tố đặc biệt quan trọng góp phần tạo nên sự ổn định, phát triển của từng xã, từng huyện, từng tỉnh và của cả quốc gia. Xác định được vị trí, vai trò quan trọng của cấp xã, ngay khi thực dân Pháp bắt đầu xâm lược nước ta, chúng cũng đó rất chú ý và coi trọng yếu tố làng, xã trong việc thiết lập bộ máy cai trị của chúng ở Việt Nam. Sau cách mạng Tháng Tám, dưới sự lãnh đạo của Đảng, qua các giai đoạn đoạn phát triển của đất nước, đặc biệt từ khi tiến hành sự nghiệp đổi mới đến nay, Đảng và Nhà nước ta đó quan tâm nhiều đến việc kiện toàn, sắp xếp và củng cố tổ chức chính quyền cấp xã. Ngày nay, sự phát triển kinh tế-xã hội ở nước ta đang chuyển đổi theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói chung, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn nói riêng đó và đang đặt ra nhiều vấn đề mới đối với chính quyền cấp xã và quản lý kinh tế-xã hội ở cấp xã, cần phải được tiếp tục nghiên cứu sửa đổi cho phù hợp. Theo quy định hiện hành, chính quyền cấp xã có chức năng, nhiệm vụ quản lý mọi hoạt động chính trị, kinh tế- xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa bàn cấp xã; đảm bảo cho Hiếp pháp, Pháp luật, các quyết định của chính quyền cấp trên được tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh ở địa phương; đảm bảo và phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân lao động; đảm bảo quyền lợi của công dân, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đồng thời động viên nhân dân làm tròn nghĩa vụ đối Nhà nước. 20